Aantal
zal
hartoperaties
blijven toenemen
Kamermeerderheid
tegen wijziging
knnstenaarsregeling
Canadese
pap-eters
opgelicht
Bisschoppensynode
bekrachtigt leer
Humanae Yitae
Uit in de Randsta<
VRIJDAG 17 OKTOBER 1980
MONTREAL (GPD) - Er zijn in
de Verenigde Staten en Ca
nada duizenden mensen die
tengevolge van het eten van
pap allemaal denken een paar
vierkante centimeters in Ca
nadese Yukon-gebied te be
zitten.
Al jaren doen de fabrikanten
van pap, havermout en
cornflakes in Noord-Amerika
kleine plastic speeltjes in hun
verpakkingen. Die dingen
zakken altijd naar de bodem,
zodat menig kind zich ge
noodzaakt ziet de hele inhoud
van de doos op tafel te strooi
en om het speelgoed zo snel
mogelijk te pakken te krij
gen.
Een van de fabrikanten besloot
in de jaren '50 tot een origi
nele stunt: iedereen die zijn
produkt kocht, vond in de
verpakking een officieel aan
doende akte waarin stond, dat
de vinder de gelukkige eige
naar was geworden van een
paar vierkante centimeters
land in de Yukon, een gebied
met een bar klimaat in het
noordwesten van Cana
da.
Het was een toepasselijke stunt.
De fabrikant had de kinderen
al jaren wijsgemaakt dat de
gepofte rijst waar ze zo dol op
waren eigenlijk hagel was uit
het geweer van sergeant Pres
ton, een lid van de befaamde
Canadese bereden politie. El
ke week waren Preston en
zijn trouwe hond King de
helden in een hoorspel dat
speelde in Dawson City, een
legendarisch stadje vol goud
zoekers en andere avontu
riers. En nu konden de kinde
ren, als ze hun moeder over
haalden om Quakerpap te
kopen, zelf een stukje land
bezitten op de westelijke oe
ver van de Yukonrivier, op
maar drie mijl afstand van
Dawson.
Het was te mooi om waar te zijn.
De fabrikant had het stuk
land wel gekocht, maar de
fraaie eigendomscertificaten
hadden geen enkele wettelij
ke waarde. Het bedrijf be
taalde ook geen onroerend-
goedbelasting, zodat de Ca
nadese overheid het land in
1965 in beslag nam.
De duizenden 'eigenaars' blij
ken echter niet van zins hun
kinderdroom op te geven.
Veel mensen hebben de certi
ficaten nog, en met duizenden
tegelijk schrijven ze brieven
naar de overheid in Yukon
om te informeren hoeveel de
landprijzen de laatste 25 jaar
zijn gestegen. Misschien, heel
misschien zit er zelfs wel een
klompje goud onder die paar
centimeter, wie weet... Het
plaatselijk kadaster wordt er
stapelgek van. Eén man heeft
premier Trudeau van Canada
inmiddels laten weten, zijn
gebiedje van ruim 10 cm2 on
afhankelijk te willen verkla
ren. Er is een lichtpuntje.
Verzamelaars betalen nu al
meer dan 75 gulden voor de
certificaten. Het stuk papier
is 35 keer groter dan het
stukje land zelf.
(ADVERTENTIE)
Suzuki ST 90
de ruime 5-deurs. compacte, vlotte
deur-tot-deur-besteller (2 schuif
deuren, grote achterklep) met zuinige
4-cilinder motor, grote vlakke laad-
incl BTW). 12 maanden garantie
SUZUKI
DEN HAAG (GPD) - De CDA-frac-
tie in de Tweede Kamer heeft de
Beroepsvereniging van Beel
dende Kunstenaars (BBK) toege
zegd de motie van de PvdA te
zullen steunen, die de door minis
ter Wiegel van binnenlandse za
ken voorgestelde financierings
wijziging van de Beeldende Kun
stenaars Regeling (BKR) onge
daan moet maken. De motie is
deze week bij de behandeling van
de begroting van binnenlandse
zaken ingediend door de socialis
ten Rienks, Kosto en Toussaint.
Het is vrijwel zeker dat ook D'66
vóór de motie zal stemmen. De
WD moet haar standpunt nog
bepalen.
De BKR is een regeling van het mi
nisterie van sociale zaken waar-
meer kunstenaars hun werk aan
de overheid kunnen verkopen. In
de praktijk zijn het de gemeenten
die de regeling uitvoeren en die
een commissie hebben opge
richt, die de aankopen moet
doen. De gemeenten krijgen de
kosten van aankoop van het mi
nisterie vergoed.
Een delegatie van de BBK, be
staande uit voorzitter Henk Rij-
zinga, vice-voorzitter Bernd
Lehmann en Johan Blaeke,
BBK-vertegenwoordiger in de
Centrale Commissie Comple
mentaire Arbeidsvoorziening
Beeldende Kunstenaars (advies
orgaan voor staatssecretaris De
Graaf van sociale zaken hebben
gisteren met Hans de Boer (CDA)
een onderhoud gehad, waarin de
ze de toezegging namens zijn
fractie deed. Daarmee staat vast
dat de motie met grote meerder
heid zal worden aangeno-
De BBK beschouwt dit als een
voorlopig succes. Op de afgelo
pen zaterdag in Dordrecht ge
houden ledenvergadering van de
BBK is heftig geprotesteerd te
gen het wijzigingsvoorstel, dat
voortkomt uit bezuinigings
overwegingen.
De BBK vreest dat in de praktijk
gemeenten, die door deze wijzi
ging geld van het rijk terugkrij
gen, zullen besluiten de BKR niet
meer uit te voeren. Aan andere
„welzijnsvoorzieningen' zal de
voorkeur worden gegeven. Bo
vendien, aldus de BBK, is de
BKR een inkomstenregeling van
een beroepsgroep, die helemaal
niet thuishoort in een pakket van
algemene welzijnsvoorzienin
gen.
PvdA en CDA vinden overigens
wél dat nu snel de resultaten van
de lopende onderzoeken naar het
huidige functioneren van de
BKR op tafel moeten komen. Het
ene onderzoek wordt op initiatief
van de sociale zaken verricht
door het onafhankelijke instituut
IVA van de Tilburgse universi
teit. Dit onderzoek ligt echter stil
als protest tegen het feit dat eer
der genoemde wijziging tot stand
is gekomen op een ogenblik dat
het onderzoek loopt. Staatssecre
taris De Graaf werd destijds te
verstaan gegeven dat er tijdens
het onderzoek niet aan de rege
ling getornd mocht worden.
Het andere onderzoek wordt ver
richt door de BBK zelf.
Dinsdag 21 oktober wordt over de
motie gestemd. Het kabinet zal
waarschijnlijk terughoudend op
de aanvaarding ervan reageren,
aangezien de wijziging van de
BKR deel uitmaakt van het totale
bezuinigingspakket van de rege
ring.
Kamer acht conflicten De Klokkenberg onaanvaardbaar
DEN HAAG (QPD) - Staatssecretaris mevrouw Veder-
Smit (volksgezondheid) vindt het moeilijk een prognose
te geven voor de ontwikkeling van de hartchirurgie in
operatiegetallen voor de komende jaren. Dit jaar zal een
totaal aan operaties van 4500 worden gehaald, volgend
jaar wellicht 10 procent meer, dus ongeveer 5.000. Het
streven blijft naar 6.000 in eigen land. Het aantal operaties
in het buitenland zal dalen.
De bewindsvrouw noemde deze
cijfers gisteren in een mondeling
overleg met de vaste Tweede-
Kamercommissie volksgezond
heid.
Mevrouw Veder-Smit gaf over het
opereren in het buitenland van
Nederlandse hartpatiënten
(hartluchtbruggen op Houston,
Genève en Londen) de volgende
cijfers: 1976-184; 1977-763;
1978-1080; 1979-860 en de ver
wachting voor dit jaar is ongeveer
gelijk. De staatssecretaris ver
wacht een wat verdere daling.
Maar de vraag of een patiënt naar
het buitenland gaat of niet, wordt
overwegend door het patiëntén-
belang bepaald, niet door finan
ciële belangen, vond zij.
Meer woningen
DEN HAAG (ANP) - In de periode
januari-augustus 1980 is met de
bouw van 66.866 woningen be
gonnen tegen 62.230 in dezelfde
periode vorig jaar. Het aantal vol
tooide woningen bedroeg in ja
nuari-augustus 1980 67.297
(waarvan 40 procent huurwonin
gen) tegen 46.768 (waarvan 34
procent huurwoningen) in de
overeenkomstige periode in 1979,
zo blijkt uit cijfers van het cen
traal bureau voor de statistiek.
Het aantal woningen dat in uitvoe
ring is was eind augustus dit jaar
met 114.211 vier procent minder
dan eind augustus 1979. Er zijn 19
procent meer woningwetwonin
gen in uitvoering maar zeven
procent minder premiewoningen
en 22 procent minder ongesubsi
dieerde woningen.
Wachtlijsten
De vraag naar bestaan en omvang
van wachtlijsten voor haropera
ties in ons land vond de staatsse
cretaris moeilijk te beantwoor
den. Zij noemde liever geen cij
fers, want die hangen sterk af van
de manier van indicatiestelling
door de artsen. Het gaat om on
geveer 1000 mensen, maar de
verdeling over het land is onge
lijk.
De hartoperatiecapaciteit in de
academische ziekenhuisen heeft
nu wel een top bereikt. Minister
Pais (onderwijs) is tegen streven
naar verdere uitbreiding en me
vrouw Veder is het daarmee eens.
Opvoering van capaciteit moet
worden gevonden in algemene
dan wel categorale ziekenhuizen
(klinieken). Hierbij dienst op den
duur het accent te worden gelegd
op met name een taakverdeling
in superspecialisatie tussen de
ziekenhuizen in de grote centra.
Klokkenberg
s al ingevallen in de Amerikaanse staat Colo-
eer dan dertig centimeter
T>T>
VATICAANSTAD (DPA) - De sy-
node over het christelijk gezin
bekrachtigt "eenstemming en
uitdrukkelijk" de leer over de ge-
boortenregeling, die vervat is in
de encycliek "Humanae Vitae"
van paus Paulus VI. Hierin wordt
het gebruik van kunstmatige
voorbehoud middelen aan rooms-
katholieken verboden.
Dat heeft aartsbisschop Carlo Ma
ria Martini (Milaan) in Vaticaan
stad .meegedeeld. Samen met de
Peruviaanse kardinaal Juan
Landazuri Ricketts en de Indi
sche bisschop Patrick d'Souza
maakte hij een voorlopige balans
op over de synode.
Ook de geldende opvattingen van
de R.K. Kerk over hertrouwde
gescheiden mensen, wie de toe
gang tot de sacramenten is ont
zegd, blijven ongewijzigd. Marti
ni noemde dit besluit "de alge
mene lijn van de synode", hoewel
enkele bisschoppen voor verdere
studie over "moeilijke gevallen"
hadden gepleit.
Over het vraagstuk van de bevol
kingsexplosie zei de Indiër
d'Souza, dat de bischoppen uit de
Derde Wereld niet tegen geboor-
tenbeperking zijn. Wel tegen ge
dwongen sterilisatiecampagnes,
zoals de Indiase regering propa
geert.
Een wezenlijk onderdeel van de
synodevoorstellen is een hand
vest voor de rechten van het ge
zin. Daarin worden de fundamen
tele rechten van alle .gezinnen,
ook niet-christelijke, nader om
schreven.
Deze besluiten zullen de paus wor
den voorgelegd in de vorm van
"propositiones" (voorstellen).
Een commissie onder leiding van
de Duitse kardinaal Ratzinger
(München) werkt aan de formule
ring ervan. De synode zal ook een
boodschap tot alle gezinnen rich
ten.
De Tweede Kamer wil nog wat ge
duld uitoefenen met de ontwik
keling in het hartchirurgisch cen
trum De Klokkenberg, waarmee
het volgens de staatssecretaris nu
de goede kant op gaat. Maar zij
wil dat er over een halfjaar meer
duidelijkheid heerst over de gang
van zaken in dit Bredase cen
trum. Over de conflictenreeks die
deze kliniek heeft geteisterd,
werd het "onaanvaardbaar" uit
gesproken.
De meerderheid van de vast Twee
de-Kamercommissie voor volks
gezondheid is het met de staats
secretaris eens dat De Klokken
berg kan voortbestaan als hart-
centrum. Alleen D'66 vindt dat de
hartkliniek dicht moet. CDA en
WD vinden dat De Klokkenberg
een kans moet krijgen; de PvdA
oordeelde wat minder optimis-
tisch over de mogelijkheden van
slagen.
Molukse jongen
niet mishandelc|r-]
ZUTPHEN (ANP) - De 19-jarige
Molukker Alex S. die in het huis
van bewaring in Zutphen is
overleden, is niet mishandeld.
Sectie heeft uitgewezen dat het
lichaam geen uitwendige sporen
van mishandeling vertoont. Dit is
gisteren door mr. Cremers, offi
cier van justitie bij de rechtbank
in Zutphen, bekendgemaakt.
Volgens mr. Cremers heeft de
doodsoorzaak vermoedelijk te
maken met overmatig heroïne
gebruik.
Het onderzoek dat door de rijksre
cherche wordt ingesteld heeft
nog niets opgeleverd. "Dat onde-
zoek heeft niets te maken met de
beschuldigingen die door be
paalde mensen zijn geuit. Het is
niet ongebruikelijk dat de rijks
recherche een onderzoek instelt
als iemand in een strafinrichting
overlijdt", aldus mr. Cremers.
Een woordvoerder van de Mo
lukse wijk in Rijssen, waar de
jongen woonde, deelde eerder
mee dal Alex tegen familieleden
had verklaard een aantal keren te
zijn afgeranseld en daarom een
overdosis drugs te hebben ge
slikt.
ROTTERDAM
De Doelen - Grote zaal, don 16 vrij 17, 20.15, Rotterdams F
monisch Orkest, din Eduardo Mata; za 18. 10.00, Boekei
(HAL) in het kader van het 75-jarig bestaan van de Nedei
Boekverkopersbond Rotterdam; za 18 20.00. gr. zaal, Jul
concert Shell Mannenkoor, Shell Vrouwenkoor, De Ma
kapel; zon 19, 20.15 gr. zaal, Brasil Tropical; St. Slagwer
Den Haag (EF-zaal) Serie Zondagavondmuziek; zon 19 1
20.15, Het Nederlands Kamerorkest, dir Kees Bakels; m
gr. zaal, Serie 'Vive la France'; din 21, 20.15, Het Residen
kest, dir: Michel Tabachnik; woe 22,12.45, gr. zaal, Koffïe<
(HAL) Penderecki in R'dam; woe 22. 20.15gr. zaal, Het R
tie-Orkest; woe 22, 20.15, kl. zaal, Bachcyclus, Rafael P
clavecimbel.
AMSTERDAM
Carré - t/m 2 nov, (beh. ma), 20.15, zo 19 ook 14.00, 'Dracu
Hamilton Deane en John L. Balderstone naar de roman vaj
Stoker.
Centrum Belle vue - t/m 1 nov, (beh. zo/ma) gr. zaal, 20.30, 'B
is 't' van Herman Lutgerink; t/m za 18 kl. zaal, 20.30, EST,
English speaking theatre Amsterdam); di 21 t/m za 25 h
20.30, Toneelgroep Splien, 'Sylvia Plath' van Barry Kyle;
'Loopbaan en liefde' deel 2.
Concertgebouw - do 16 vrij 17 zon 19 (14.15), gr. zaal, 20.1:
certgebouworkest o.l.v. Bernard Haitink; za 18, gr. zaal
Rotterdams Philharmonisch Orkest o.l.v. Eduardo Mat;
Harrell cello; za 18, gr. zaal, 20.15, Het Nederlands Kamei
o.l.v. Kees Bakels/Maurice Bourgue hobo; zon 19, kl. zaal
koffieconcert Bourdon Quintet; zon 19, gr. zaal, 20.15,
Freire, piano; ma 20, kl. zaal, 20.15, Aldeburgh String Trie
Lubotsky viool, Atar Arad altviool en Karoly Botvaycellc
gr. zaal, 19.30, Amsterdams Philharmonisch Orkest, o.l.v.1
Frederik Bon/pianoduo Kontarsky m.m.v. Joost Prinsen;
kl. zaal, 12.30 lunchconcert Robert Szreder viool en Petc
merman piano; woe 22, kl. zaal 20.15 Eder Strijkkwartet i
Béla Kovacs, klarinet.
De Meervaart - don 16,20.15, Peter Faber met 'Langzaam hi
one-man-show; vrij 17,21.00 uur, Pro-Theater met 'Mutati
Paul Zindel; zon 19,12.00, koffieconcert PhemiosTrio, m
Krieg, viool, Herman Braune, klarinet en Jan Gruithuyze
no; zon 19,15.30, Waso 'Hot club de France' met Koen de
viool, klarinet, saxen, gitaar, Fapy Lafertin, gitaar, Vivi L
ger, gitaar, Michil Verstraeten, bas en Denis Vereecken
Nieuwe De La Mar Theater - vrij 17 t/m vrij 31, (beh. zo/ma)
Seth Gaaikema met zijn nieuwe one-man-show 'Seth Nu';
en ma 27, 20.15, Henk van Ulsen met solo-programma 'V
een komt het ander' op teksten van Gerard Reve.
Stadsschouwburg - vrij 17,19.00, De Nederlandse Operasti
met 'Lulu' van Alban Berg; za 18, 20.15, zon 19 14.00, Pi
stheater met 'Antonius en Cleopatra' van Shakespeare;
20.15, 'Fiesta Gitana' het feest der spaanse zigeuners; ma 20
De Nederlandse Operastichting met 'Lulu' van Alban Ber|
en woe 22, 20.15, Haagse Comedie met 'Zonder Gekheid'
Werktheater-vrij 17,20.30'Maren Sien op Kattengat 10'eei
over leven van 2 vrouwen; woe 22,20.30, 'Oom Wapja' naar
Tjechow.
Poppentheater Diridas - za 18 en zo 19, 15.00, kindervoors
'De reuze appel'.
DEN HAAG
Koninklijke Schouwburg - za 18, Haagse Comedie Amj
20.15.
Congresgebouw - vrij 17,20.00, Jubileumconcert, 's-Graven!
Politie Mannenzangvereniging Entre-Nous, dir. Aad Vos
Nieuwe Kerk - za 18,19.30. Residentie-Orkest, eerste concer
serie 'vanuit Max Reger'.
Koninklijk Conservatorium - do 16, 20.15, Barok-serie Q
Hotte terre.
Circustheater - za 18, 20.00, De Nederlandse Operastichtii
Bohème/Giacomo Puccini, Het Amsterdams Philharm<
Orkest o.l.v. Bohumil Gregor.
Appeltheater - t/m za 18, 20.15, De overschoenen van geluk
seerd op sprookjes van Andersen, regie: Peter v.d. Linde
Theater de Tobbe - vrij 17,20.30, Tour-de-chant Heddy Les
18, Toneel 'Onder Verdenking' van Barrie Keeffe met Pau
del, Arie Breeveld, Cor Witschge en Leo Beyers, regie: Jan
zo 19, Kindervoorstelling 'Peter de Fluiter' door toneelgroe
se-Partout, 14.30; di 21, 20.30, film 'l'Adventura' van Mici
gelo Antonioni.
LEIDEN
Schouwburg - don 16,20.15, Au Bouillon Beige, blijspel door
met Jo de Meyere, Willy van Heesvelde en Annelies Vaes;
20.15, Fiësta Gitana 24; za 18,20.15, Chinchella van Robert
Macdonald, gespeeld door toneelgroep Globe.
LAK-theater - don 16, 21.00, Totaaltheater; vrij 17, 20.30, Wi
Time/De Friwo Show: 'No flowers for Shirley'; za 18,20.30,
hankelijk Toneel: 'Landschap Zeezicht'; zon 19, 15.00, k
voorstelling: Speeltheaten 'Juliette en Juilietta'.
Deurwaarder veroordeeld
HAARLEM (ANP) - De rechtbank
in Haarlem heeft gisteren de 46-
jarige gerechtsdeurwaarder van
de Haarlemse rechtbank en het
kantongerecht van Zaandam,
F.B. wegens verduistering ver
oordeeld tot een voorwaardelijke
gevangenisstraf van een maand
en een boete van duizend gulden.
De officier van justitie had wegens
een groot aantal verduisteringen
tot een totaal bedrag van 150.000
gulden een gevangenisstraf van
drie maanden voorwaardelijk
geëist met een boete van 2.500
gulden, subsidiair drie maanden
hechtenis.
De rechtbank achtte van drie ten
laste gelegde feiten er twee niet
bewezen, maar overwoog in het
vonnis dat de gerechtsdeurwaar
der het vertrouwen dat hij door
zijn functie genoot, ernstig had
geschaad. De deurwaarder is vo
rig jaar al in zijn functie ge
schorst
NEW YORK - Ingrid Berg
mann (rechts) in gezelschap van
Lauren Becall tijdens de recep
tie ter gelegenheid van het uit
komen van de oiografie van In
grid Bergmann
Sterven aan
kanker: kaï
een op vier
DEN HAAG (ANP)-Del
een Nederlander om t
aan kanker is op het oge
op vier. Bij mannen is
bijna veertig procent v
vallen kanker aan de ac
gorganen. Een roker (20
retten per dag) heeft
veer vijftien maal gro
om een kanker aan de
lingsorganen te overlijd
niet-roker.
Dit blijkt antwoorden var
Ginjaar (gezondheid e
op vragen vanuit de Tv
mer over de relatie tuss
straling niet natuurlijk
en kanker. Na het roke
sigaretten is er een extr
kanker van 1 op 10.000,
In totaal overlijden jaa
middeld 16.700 mannen
vrouwen in ons land aa
Per jaar worden voor
maal met een kwaadaal
doening 20.200 mannen
vrouwen in een zieken!
nomen (cijfers over 197
In de periode 1951-1975
jaarlijkse sterfte aan k
mannen van 158 per 11
234 per 100.000 De st
longkanker verdubbeld
jaren. Bij vrouwen stee
kersterfte van 147,3 tot
100.000. Vooral borstka
opmars.
De meeste oorzaken va
moeten volgens Ginjaa
gezocht in blootstelling
kerverwekkende stoffc
volg van leefwijze en vc
procent van de gev
vrouwen en 30 pet bij
zouden hiervan het ge
Mannen die ronen ei
drinken zouden als gc
deze combinatie in 30 p
gevallen kanker krij
vrouwen is dit tien pro