Bezinning Oegstgeester kerken op 'arm en rijk' CS Remonstranten worstelen met interneprobleme Onderzoek naar kansen kolenwinning in eigen bodem moet snel beginne Cursus kerk en ontwikkelingssamenwerking vraagt van deelnemers volledige inzet VRIJDAG 17 OKTOBER 1 OEGSTGEEST - De kerken in Oegstgeest - rooms-katho- liek, hervormd en gereformeerd - hebben een werk groep gevormd die vragen rond het onderwerp "kerk en ontwikkelingssamenwerking" aan de orde gaat stellen. Motief: tegenover de naar schatting 800 miljoen armen, hongerigen en rechtelozen in deze wereld past geen on verschilligheid of berusting. Voordat de groep praktisch aan de kelingssamenwerking" slag gaat, acht zij een diepgaande bezinning nodig op wat de bijbel zegt over "arm en rijk". "En dat is meer dan we tot nu toe hebben gedacht". Belangstellende kerk leden zijn uitgenodigd, deel te nemen aan een cursus "kerk en ontwikkelingssamenwerking", die een heel seizoen duurt. Twee ronden Eerst worden vier oecumenische diensten gehouden over het the ma "arm - rijk": op 16 november in de Pauluskerk (ds. H. van An- del), op 21 december in de Groene Kerk (ds. K. Vegter), op 18 januari in de gereformeerde kerk (ds. C. A. ter Linden) en op 15 februari in de rooms-katholieke kerk (pas tor D. Koster). Ook niet-cursisten zijn daar uiteraard welkom. Na deze verdieping in bijbelse ge gevens en in de manier waarop het christendom daarmee in zijn geschiedenis is omgegaan, begint de volgende ronde: deskundige toelichtingen op de economi sche, politieke en sociaal-cultu rele kanten van het ontwikke lingsprobleem. Die ronde wordt afgesloten met een uiteenzetting over de Nederlandse ontwikke lingspolitiek. Prof. dr. H. Linneman, hoogleraar ontwikkelingseconomie aan de Vrije Universiteit, is gevraagd de economische kant te belichten (2 maart), dr. H. M. de Lange, lid van de werkgroep "Kerk en ontwik- Nederlandse Raad van Kerken, behandelt de politieke aspecten (30 maart), mevrouw drs. E. Postel-Coster, cultureel antro pologe, de sociaal-culturele (27 april) en de ontwikkelingseco- noom drs. R. Rote het Neder landse ontwikkelingsbeleid (25 mei). Al deze bijeenkomsten worden gehouden in het Ge meentecentrum. In het volgende seizoen, 1981-1982, staat de praktische verwerking van de gegevens op het pro gramma. Werkgroepen zullen dan een probleem of situatie na der uitwerken. Bewust De Oegstgeester groep gaat er van uit, dat belangstellenden heel bewust voor deze cursus inteke- nenen. "Dat hoort bij de ernst van het probleem". "Het deelnemen vraagt uw volledige inzet", zegt de oproep. "Wij bieden u een cur sus aan, waarin u met hoofd en hart zich een seizoen lang zult moeten bezig houden met de vraag hoe wij als christenen zou den moeten/kunnen omgaan met onze medebewoners op deze aar de die geen recht schijnen te hebben op een menswaardig be staan. We zullen moeten probe ren, de knelpunten aan te wijzen en erachter zien te komen hoe wij in Nederland een onderdeel zijn van de wereldwijde problema tiek van arm en rijk". De Oegstgeester werkgroep bestaat uit de predikanten Van Andel, Pastor Happel. De Antonius-pa- rochie in Leiden-Zuidwest krijgt zondag een nieuwe pastor, de 45- jarige franciscaan W.H. Happel. Hij is zes jaar verbonden geweest aan de Heilige Geestparochie in Alphen aan den Rijn en volgt in Leiden pater H. van Eeuwijk op, die naar Gorkum vertrok. In de Antoniusparochie werkt ook pastor C. van Haasteren, maar slechts in gedeeltelijke dienst. De dienst waarin pastor Happel zich aan de Leidse parochie ver bindt begint om 11 uur. De koren van de parochie verlenen mede werking. Na afloop is er in de kerk zelf gelegenheid, persoon lijk met de nieuwe herder kennis te maken. Vreemden-vrienden Missiedag. Zondag is het in alle rooms-katholieke kerken We reldmissiedag". Dan wordt er geld ingezameld voor de missie. Dit jaar staat deze dag in Neder land, België en Duitsland onder het motto "Vreemden worden vrienden". Dat is geïnspireerd door het groeiende aantal men sen in de kerk - religieuzen en leken - dat uit het vertrouwde dienstbetoon van onderwijs en ziekenzorg stapt en het leven gaat delen met armen, onderdrukten en andere groepen van de bevol king. Rector Jos Schoenmakers, direc teur van de Pauselijke Missie werken Nederland, hoopt, dat de economische teruggang, evenals vorig jaar, geen invloed zal heb ben op de opbrengst van deze in zameling, "want de aanvragen van de kerken in de Derde Wereld blijven doorgaan". Verleden jaar bracht de missie-actie 4,4 miljoen ft Viering. Morgenavond verleent de jongerengroep "The Lord s Folks" medewerking aan een eu charistieviering in de kerk aan de Herensingel te Leiden (7 uur). Voorganger is pastor P. de Rid der. Beroepingswerk. Hervormde Kerk: beroepen te Meteren en Est (Geld.) kandidaat H M. Klaassen Putten, in de streekgemeente Zuid-Lim burg-Centrum J.P. Broeder Borssele. i "Mensen in Nood". De Neder landse afdeling van de rooms-ka tholieke hulporganisatie "Men sen in Nood" heeft f 125.000 be schikbaar gesteld voor de Alge rijnse stad Al Asnam, die door een aardbeving is getroffen. Rome-Reformat Brochure. De taakgro* Reformatie" van de meerde Kerken in 1 heeft een brochure g die een overzicht bev; gesprek tussen mom: ken en protestanten tweede Vaticaanse coi boekje leent zich vooi lijke lezing, maar wil sprekken op gang br< sen rooms-katholieken tanten. Het was de san dan ook niet begonne opsomming van feitel vens. Elk hoofdstukje i van gespreksvragen De brochure is getiteld herkenning en erkenni Deze uitgave van de Cen Vormingswerk 'Hervor Vrouwendienst, De Ho en het Toerustingscen de Gereformeerde Ke besteld worden in D (Centrale voor Vormi postbus 1100. Antwerpen. Morgen I Nederlandse evangel Hoekendijk zyn eerste Day" op Vlaamse bode uur in het sportpaleis ir pen. Voor het vervoer langstellende Belgen e landers worden ten min tobussen ingezet. De bi sten zijn om 11 uur, half 's avonds. "Een jeugdmanifestatie r als middelpunt", noeml dijk zelf zijn "One Way ft Geboortenbeperking. I katholieke bisschoppe me bijeen, hebben zi< sproken voor een gro derzoek naar de proble geloofsgenoten die de nen van de kerk ten aai de anti-conceptie hoedsmiddelen) ov< Hoewel zij het eens zij kritiek van de kerk o| boortecontrole" (behal riodieke onthouding), v een verduidelijking op toch belangrijk. Bewoners van het Karamoja-gebied in het noordoosten van Oeganda nuttigen het per konvooi aangevoerde voedsel. De kerk van Oeganda werkt eraan - met steun van de Nederlandse Stichting Oecumenische Hulp - deze straks i i hun eigen oogst te laten eten. Ter Linden, Vegter en P. Sierat, pastor Koster, de werelddiake nen Mary Klumpers, Peter Bo- gaart en Jaap Breetvelt, Josien Schothorst en Hans van den Breemer van de commissie Mis sie, Ontwikkelingssamenwer king en Vrede en Nelly Smeenk namens de gereformeerde zen dingswerkgroep. Een priesterwijding op zaterdag 8 november in Amersfoort is voor de Heilige Kruis-parochie aldaar aanleiding geworden tot het or ganiseren van een "ambten- markt." Onder het motto "Werken in de kerk" willen de initiatief nemers meer bekendheid geven aan wat mensen in volledige dienst binnen de Rooms-Katho- lieke Kerk doen en aan wat hen bezielt om zich juist in deze tijd voor de kerk beschikbaar te stel len. "Al te vaak", zo zeggen de pastores Ambtenmarkt in parochie Amersfoort van deze parochie, "merken wij nog. dat velen nauwelijks weten wat een pastor zoal doet Men kan nu eens achter de schermen ko men kijken". In het ontmoetingscentrum "De Vuurvogel" (Liendertse die dag - 8 november, vi tot half 3 - twintig sta richt. Vier onderwerpt centraal: liturgie, veria parochieopbouw en du ning. Een groot aantal de meesten werkzaam i kenaat Amersfoort .zal c zijn om zelf aan ieder iets weten wil te vertelle gen werk. Ook enkele the opleidingen zullen met K i nforma t lemateriaal zijn. Sinds 1968 hebben dertien re monstrantse predikanten het ambt verlaten. Er zijn er nu nog 35 in totaal, 22 in volledi ge dienst, 13 in deelwerk. On der hen zijn weinig jongeren. Het laat zich ook niet aanzien, dat het seminarium de ko mende tijd veel predikanten kan afleveren. Nu is het aan tal predikantsplaatsen ook wel afgenomen, maar een te kort is in de toekomst toch niet uitgesloten. De teruggang van het ledental x de vergrijzing zijn nog niet tot stilstand gekomen. Er is geen aanwas van nieuwe le den. Het jeugd- en jongeren werk, dat vroeger in vrijzin nige kringen zo aansloegstelt niet veel meer voor. Mevrouw A. A. in 't Veld, die een en ander signaleert in een artikel in het Remonstrants Weekblad, vindt die negatie ve ontwikkeling zeker ingrij pend, maar de vraag naar de taak van de kerk in de sa menleving is, volgens haar, voor het leven van de ge meente nog ingrijpender. In de Remonstrantse Broeder schap is namelijk een duide lijk conflict aan het licht ge komen tussen leden die de maatschappelijke verant woordelijkheid van de kerk beklemtonen en leden die meer de nadruk leggen op het persoonlijke geloof en de per soonlijke verantwoordelijk heid. De een wil de bijbelse verkondiging niet van het politieke gebeuren scheiden, de ander wenst geen politiek in de kerk. Die tegenstelling heeft zells geleid tot de oprichting van de groep "Waakt en Weegt", verontruste remonstranten die duidelijk te kennen geven dat zij bepaalde ontwikkelin gen in de broederschap af keuren. In de gaten Deze stroming hield afgelopen zaterdag nog een vergadering in Utrecht, waarin EO-redac- teur J. Vermaat een lans brak met het Interkerkelijk Vre desberaad (IKV). Vermaat schilderde het IKV nog niet af als een "communistische mantelorganisatie", maar dichtte dit bezinnings- en ac tie-orgaan van een aantal kerken (waaronder de re monstranten) wel standpun ten toe "die passen in de So vj et-strategie" "Waakt en Weegt" zal de zaak zeker nauwlettend in de gaten houden. De groep zal niet schromen haar verontrusting over bepaalde "radicale standpunten" van predikan ten en kerkeraden bij het be stuur van de broederschap of ficieel kenbaar te maken. Het is voor de Remonstrantse Broederschap van het aller grootste belang, zo schrijft mevrouw In 't Veld in het weekblad, "met elkaar te proberen, begrippen als vrij heid en verdraagzaamheid opnieuw te ijken, en de ver schillende opvattingen aan elkaar te toetsen". "Maar", voegt zij eraan toe, "wij kun nen niet stil blijven staan bij onze eigen interne proble men". "Samen met andere kerken zullen wij de vragen van vrede en gerechtigheid die op ons afkomen moeten i Toerusting Zij onderstreept het belang van een krachtige toerusting bin nen de broederschap. "Het is onvermijdelijk dat onze agenda de komende jaren zeer vol zal blijven". "Het is een uitdaging, in deze situatie vol te houden en onze krachten te mobilise Veel zal in samenwe moeten gebeuren, zowc andere kerken als doo sterking van de eigen nale verbanden. Als h€ dikantenkorps inkrimj het meer van vrijwil moeten komen. Er zijn remonstranten d pen dal de broederscha aantrekkingskracht kai ben met name voor de U van 35 tot 55 jaar. Mei In 't Veld ziet in de genu "nog veel leven" aam "Het beleid, plaatseli landelijk, moet erop g zijn, dat levend te houd (Van c i redactie economie) DEN HAAG - Hoe snel zullen we weten of exploitatie van de Ne derlandse kolenvoorraden kans op succes biedt? Die vraag komt sterk naar voren nu minister Van Aardenne (economische zaken) als een soort „meevaller" een be langrijke - geheel nieuwe - post op zijn begroting heeft staan voor 1981: 150 miljoen gulden voor onderzoek, ontwikkeling en de monstratie op het terrein van de steenkool. Dat is het geld dat bij de aanbieding van de „Kolenno- ta" (deel twee van de Energieno ta) nog niet beschikbaar was, maar straks dus wel. Overigens is die 150 miljoen gulden een gemiddelde voor de komen de vijf jaar, zo is aangekondigd. Nu dit geld er is, neemt de druk toe van de kant van de mijn- bouwkundigen, die willen dat er spoedig wordt uitgezocht of onze „eigen kolenrijkdommen" op enige termijn toch een belangrijk aandeel in de energievoorziening kunnen krijgen. Deze mijnbouwkundigen willen dat de Rijks Geologische Dienst (RGD) meer mankracht en meer middelen krijgt om zo spoedig mogelijk met een grootscheepse inventarisatie te beginnen van de kolenlagen onder ons land. Voor stellen van de RGD om dit werk te doen liggen nu op het ministe rie van economische zaken. Ge schat wordt dat de dienst per jaar 10 tot 15 miljoen gulden nodig heeft en 20 tot 25 extra (hoogge kwalificeerde) personeelsle den. Behalve die 150 miljoen gulden komt in het wetenschapsbudget van minister Van Trier nog 20 miljoen gulden voor voor onder zoek op kolengebied. Er kan dus de komende jaren veel worden gedaan in het kader van het stre ven naar herinvoering van kolen (door import uit allerlei landen), welke energiedrager tegen de eeuwwisseling als brandstof voor met name 40 procent van de stroomopwekking zou moeten worden gebruikt. Omdat de 150 miljoen gulden pas in een laat stadium op de begroting werd gezet, is er nog geen verde ling gemaakt. Bekend is wel dat er zeer veel geld nodig zal zijn voor kolenvergassing. Die ver deling zal pas tot stand komen, in overleg met het ministerie van volksgezondheid en milieu-hy- giëne als de voorstellen op tafel liggen voor het zogenaamd Na tionaal Onderzoekprogramma Kolen (NOK), dat in de Kolenno- ta van de regering werd aange kondigd. Duidelijkheid Er dient duidelijkheid te komen over de Nederlandse kolenlagen, die volgens sommige schattingen 100 miljard ton zouden bevatten. Daartoe moeten vele diepe bo ringen worden verricht. Op sommige plaatsen zijn al lagen van 500 meter dikte getraceerd. De RGD-voorstellen ter inventa risatie naar beschikbaarheid en winbaarheid zullen worden af gewogen tegen de beschikbare middelen. In aanmerking zal ook worden genomen of het aanne melijk is te verwachten dat het onderzoek nieuwe gegevens over een mogelijke exploitatie ople vert. Men heeft lang algemeen aange nomen dat de conventionele mijnbouw tot het verleden zou behoren. De Nederlandse mijnen waren gesloten en onderzoeken nadien hadden steeds tot uit komst dat daarin moest worden berust. Maar er bestaan nu nieu we, geavanceerde technieken, die toch weer conventionele mijnbouw in het verschiet bren gen. Die zal dan niet meer zoda nig worden uitgevoerd dat men sen onder de grond het werk doen. Machines (een soort robots) zullen dat doen. Ondergronds komen er nog maar enkele men sen aan te pas ter bediening en ter controle van de apparatuur. Er zijn trouwens ook weer bepaalde nieuwe technieken nodig om dit laatste mogelijk te maken. Bij de huidige stand van de techniek kan de mens tot een diepte van 1500 meter in de aarde doordrin gen. In Rusland kijkt men nu al ïaar de mogelijkheid om op 2000 meter te bren gen. Technisch zijn er veel din gen binnen bereikt, die dat vroe ger niet waren. Economisch ech ter is het perspectief nog wel wat moeilijker. In de eerste plaats pioet het onderzoek betaald kun nen worden, in de tweede plaats moet winning tegen aantrekke lijke prijzen kunnen gebeu- Milieubezwaren Vooral dat laatste is nog niet zover. Maar men verwacht dat de ko- lenprijzen zullen blijven stijgen - alleen over het tempo daarvan bestaat geen reële schatting - en dat te eniger tijd (misschien over 20 jaar) Nederlandse kolen con currerend opnieuw kunnen wor den gedolven, op welke manier dan ook, want er zijn ook allerlei onconventionele methoden in ontwikkeling. Als dat moment er is moet de inventarisatie gereed zijn en definitief hebben duide lijk gemaakt of er mogelijkheden zijn. Verder zijn er milieubezwaren, die ook de mijnbouwmensen wel onderkennen. Gezien de grote kolenrijkdommen in de gehele wereld en het feit dat steenkool in de volgende tientallen jaren steeds belangrijker zullen wor den (mede om olie te vervangen) vinden zij echter dat er technolo gieën moeten worden ontwik keld om de belasting voor het milieu te voorkomen of door be strijding ter vermindering. Dat is geen taak voor de mijnbouw kundigen en-of geologen. Deze deskundigen willen snel on derzoek op grote schaal, in de we tenschap ook dat het tegenwoor dig door technieken, waarbij schuin wordt geboord de bereik baarheid van dieper liggend ge steente veel beter is. Het huidige programma van de RGD voor onderzoek naar steenkoolvoor komens is te bescheiden., Daarin ligt het beslissingsmoment om een mijn te starten te laat. Dat tijdstip is nu 1995, maar het duurt daarna 10 jaar voordat de ontgin ning daarna op gang komt. En daarom moet de RGD meer haast kunnen maken. Zekerheid hebben Dit laatste pleidooi klonk ook tij dens een onlangs gehouden hoorzitting van de vaste commis sie voor economische zaken van de Tweede Kamer over de Ko- lennota. Daar werd namens het Koninklijk Nederlands Geolo gisch Mijnbouwkundig Genoot schap en de afdeling mijnbouw kunde van de TH Delft betoogd dat er in het algemeen belang ze kerheid over de kolennjkdom moet komen. Men erkent wel dat in mijnbouwkringen over de kansen niet eensluidend wordt gedacht. Maar, zo zegt men, pas een forse aanpak kan uitkomst geven. Gesteld werd dat het rap port-Martens, dat enkele jaren geleden concludeerde dat niet tot opening van mijnen moet wor den overgegaan, „geen eeuwig heidswaarde" heeft. In dit verband werd erop gewezen dat in de techniek van exploratie en exploitatie grote vorderingen zijn gemaakt. In de toekomst zal de mijnwerker misschien een „proces-operator" worden. De vraag. „Wie wil er nog in de mij nen?", bleek aan de hand van een voorbeeld uit West-Duitsland di rect te kunnen worden beant woord. Zo is op de linker Rijnoe ver (bij Ruhrkolen AG) het aantal aanmeldingen van jongeren voor de ondergrondse mijnbouw gro ter dan ooit. Men kan daar trou wens een vak leren waarmee zo wel ondergronds als boven gronds kan worden gewrkt. Ook van de kant van de TH Delft zelf werd bevestigd dat er geen problemen zijn met werknemers voor het ondergrondse werk. De TH heeft wel problemen met haar activiteiten op mijnbouwkundig gebied (daarbij gaat het uiteraard niet alleen om steenkool, er zijn vijf afstudeerrichtingen). De af deling heeft 30 stafleden, maar kan met die bezetting de toeloop niet aan, terwijl bovendien met inkrimping rekening moet wor den gehouden. GEEN VOORLICHTING Er zijn nu 300 studenten, onder wie 60 eerstejaars. In feite zouden er 75 eerstejaars moeten zijn om aan de aanvragen te kunnen voldoen. (Het voorbeeld van een aanvraag uit Zuid Duitsland voor tWM mijningenieurs bij een project voor de opslag van radioactief af val in zoutmijnen bracht in de kamercommissie enige hilariteit teweeg). Men zou op de voorlichting moeten ge' dit beroep, maar dat dur afdeling niet aan, want haar capaciteitsproblen hogen. Al met al werd ge. kunnen niet doen wat n zijn voor dit vak. Op deze hoorzitting werd ding gemaakt van de Steenkool bank Ni (SSN), die op non-pr gaat werken met bydrs industrieën, onderzoe lingen en (eventueel) i heid. Bedrijven en ins' als DSM, Kema, TNO. SI en Gasinstituut staan e De steenkoolbank wil c kei zijn tussen leveren gebruikers. Doel is hoevi importkolen van goede in depot te hebben en monsters te kunnen to gegadigden. De bank werd opgericht achtergrond van de zeke er straks aan de kwal iter sen zullen worden Sléchts in de VS bestaat gelijke organisatie. Ond raplu van het Inten Energie Agentschap zal getracht met die bank werking te krijgen De B tional Coal Board is g seerd in deelneming aan die dus zal verkennen kwaliteiten steenkool markt komen, uit welk <)ir ifkomitig /ijn enho logische situatie in die n waar ook ter wereld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1980 | | pagina 17