Smaak
voortwee,
Albert Helman in de schijnwerper
Caballero Filter.
Vara gaat stappen tegen
Frits Bom ondernemen
toegelicht
c/11^macamnm
Ontmoetingen met Tony van Verre in boekvorm verschenen
Nu ook Scientology
Kerk boos op NCRV
RADIO
DONDERDAG 16 OKTOBER 1980
RADIO - TV - KUNST
PAGINA 5
AMSTERDAM - De dichter-schrijver Max Nord heeft deze
week in De Populier te Amsterdam de eerste exemplaren
van het boek "Tony van Verre ontmoet Albert Helman"
uitgereikt aan beide auteurs. Sinds augustus zend de
VARA-radio op zondagochtend de gelijknamige serie uit.
Albert Helman staat de laatste tijd
op verschillende wijze in het
nieuws. Zo verschenen onlangs
zijn verzamelde gedichten, een
aantal herdrukken van zijn ver
halen en romans en persoonlijke
aantekeningen die vorige week
onder de titel "Het einde van de
Kaart" in de reeks Privé-Domein
van de Arbeiderspers het licht
zagen.
Helman speelde, onder zijn eigen
naam, dr. Lou Lichtveld, ook een
belangrijke rol in de Nederlandse
diplomatie en het bestuur van
Suriname.
Toen in februari van dit jaar een
groepje militairen premier Arron
gevangen zette en de feitelijke
macht in Suriname overnam, cir
culeerde hardnekkig het gerucht
dat Lichtveld zou zijn aangezocht
als vervanger van president Fer-
"Dat zijn geruchten van mensen die
mij noch de Surinaamse machts
figuren kennen", verklaart de 76-
jarige oud-minister van onder
wijs en volksgezondheid van on
ze ex-kolonie, telefonisch vanuit
z'n woning op het Caribische ei
land Tobago.
Voor mensen die op de hoogte zijn
van de loopbaan van Lichtveld-
Helman is het niet zo onbegrijpe
lijk dat bovenvermeld gerucht de
ronde deed; na de Tweede We
reldoorlog, waarin hij actief deel
nam aan het verzet, was Licht
veld enige jaren voorzitter van de
Rekenkamer van Suriname, om
dat hij als volmaakt integer en
onomkoopbaar te boek stond.
Verzet
Helman-Lichtveld werd geboren
in Paramaribo op 7 november
1903. In 1922 reisde hij naar Ne
derland om een onderwijsoplei
ding te volgen. Hij werd uitein
delijk journalist en verbleef van
1932 tot 1938 als correspondent
voor onder andere De Groene
Amsterdammer in Spanje, waar
hij in de burgeroorlog aan re
publikeinse zijde vocht. Tijdens
de bezetting van Nederland was
hij actief lid van de Grote Raad
der Illegaliteit en na de bevrij
ding van het noodparlement.
Na zijn terugkeer naar Suriname, in
1949, bekleedde Helman belang
rijke functies, zoals die van mi
nister van onderwijs en volksge
zondheid en directeur van het
Bureau Volkslectuur. Tot 1961,
wanneer hij tot gevolmachtigd
minister van het Koninkrijk der
Nederlanden in Washington
wordt benoemd, is zijn bijdrage
aan het Surinaamse culturele le
ven van groot belang.
Werk
Als literator kon Helman aanvan
kelijk gerekend worden tot de
kring van het tijdschrift De Ge
meenschap. In die tijd verwierf
hij bekendheid met poëtische
herinneringen aan zijn geboor
teland Zuid-Zuidwest.
Van zijn talrijke romans en novelen
die een sterk vertellend karakter
hebben kunnen vooral genoemd
worden: Mijn aap schreit (1928),
De stille plantage (1931), De ran
cho der x-mysteries (1 94 n on no
Laaiende stilte (1952).
Onder ziin eigen naam publiceerde
r Tony i
i Verre en Albert Helman
hij voorts nog onder andere: De
geluidsfilm (1933), De sfinx van
Spanje (1937, over de Spaanse
Burgeroorlog), Leef duizend le
vens (1941, beschouwingen over
de roman) en Facetten van de Su
rinaamse samenleving (1977).
Boek
Radio-interviewer Tony van Verre
heeft, in navolging van het pro
cédé dat hij eerder toepaste bij
Simon Carmiggelt, Ko van Dijk,
Godfried Bomans, Johan Fabri-
cius, Albert Mol en Jan Terlouw,
nu ook het rijk (en fraai) geillu-
streerde (boeiende) levensver
haal van Albert Helman te boek
gesteld.
Na de aanbieding verzorgde de
stichting BZZToH in De Popu
lier een litaraire avond met Hel
man als centrale figuur. Komen
de maandag volgt nog een derge
lijke avond in het Haagse HOT-
theater (20.00 uur), waar Corinne
Spoor een gesprek met Helman-
Lichtveld zal
DEN HAAG (GPD) - Het
bestuur van de Scien
tology Kerk overweegt
de uitzending van een
NCRV-programma
over deze beweging te
gen te houden.
Op zeer korte termijn eist de
Scientology Kerk een ge
sprek met samensteller Sipke
van der Land. Van het resul
taat van dit onderhoud laat de
beweging het afhangen het
groene licht wordt gegeven.
Het bewuste programma wordt
op 6 januari 1981 onder de ti
tel „Kerk of gevaarlijke
kwakzalverij" op het scherm
gebracht. Het is een afleve
ring uit de NCRV-serie „Niet
te geloven" over religieuze
sekten in Nederland en de ge
varen die daaraan zouden zijn
verbonden.
Al eerder heeft een andere sek
te, de Hare Krisjna-beweging
in Nederland, die in „Niet te
geloven" kritisch op de korrel
werd genomen, kwaad gerea
geerd op de aanpak van Sipke
van der Land, die beloften
niet zou zijn nagekomen en er
slechts op uit is van deze
godsdienstige bewegingen
een zeer eenzijdig beeld te ge-
De Hare Krisjna-beweging
heeft een klacht gedeponeerd
bij de Raad voor de Journalis
tiek over de uitzending van
dinsdag 7 oktober i.l.
Een woordvoerder van de
Scientology Kerk in Amster
dam laat weten dat, nu de eer
ste twee afleveringen zijn uit
gezonden, overduidelijk
blijkt dat de maker van de
programma's, Sipke van der
Land, zich onder oneerlijke
voorwendsels bij de diverse
groeperingen heeft binnen
gedrongen.
In de 'Alles is Anders Show' van
Aad van den Heuvel van af
gelopen zaterdag wees Van
der Land op het gevaar van
religieuze sekten.
Als voorbeeld noemde hij de
900 doden van People's Tem
ple Church van Jim Jones in
Guyana. De Scientology Kerk
vindt het onzin dat Van der
Land dit voorbeeld gebruikt,
omdat duidelijk is komen
vast te staan dat Jonestown
een „mind-control"-experi-
ment van de Amerikaanse in
lichtingendien st CIA was.
Aldus de Scientology
Kerk.
MUENSTER - De Vlaamse priester, filoloog en dichter, Anton van Wil-
derode (pseudoniem van Cyriel Paid Coupé) die leraar is aan het kleinse
minarie in Sint Niklaas heeft de Joost-van den Vondelprijs toegewezen
gekregen.
Deze prijs wordt verleend voor bijzondere culturele prestaties binnen het
Nederlands-Nederduitse taalgebied. De 62-jarige Van Wildenrode kreeg
de prijs voor zijn vertaling van Vergilius Hij heeft in het Nederlandse
taalgebied de eerste volledige vertaling van de verzamelde werken van
deze Romeinse dichter gepubliceerd.
Franse schrijver
(81) overleden
PARIJS - De Franse schrijver
Louis Guilloux, die o.a. 'La mai-
son du peuple' en 'Le sang noir'
op zijn naam heeft staan, is dins
dag op 81-jarige leeftijd in het
ziekenhuis in zijn geboortestad
Saint Brieuc (Normandië) over
leden.
Na met een beurs middelbaar on
derwijs in Saint-Brieuc te heb
ben gevolgd, trok hij als 19-jarige
naar Parijs waar hij van 1921 tot
1924 als journalist werkte bij 'l'In-
transigeant'. Zijn eerste boek was
'La maison du peuple' waarvoor
hij in 1927 een onderscheiding
kreeg. Zijn voornaamste werk.
'Le sang noir', publiceerde hij in
1935.
Guilloux was links georienteerd,
zonder lid te zijn van enige partij.
Een reis die hij kort voor de
Tweede Wereldoorlog met Andre
Gide naar Moskou maakte, deed
zijn reserves tegenover de Sow-
jet-Unie toenemen.
Voor 'Le pain des reves' ontving hij
de 'Prix populiste' en voor 'Le jeu
de patience' in 1949 de prix Re-
naudot.
Na lange tijd buiten de belangstel
ling te hebben gestaan, werd hem
in 1967 de 'grote nationale letter
kundige prijs' toegekend. In 1978
ontving hij de 'grote gouden
adelaar' van het internationale
festival van het boek in Nice voor
zijn gehele werk.
Ombudsman in interview: Vara niet te redden
(ADVERTENTIE)
HILVERSUM (GPD) - De VARA heeft een onderzoek op Straf
gang gebracht tegen Ombudsman Frits Bom naar aanlei
ding van uitlatingen in een interview dat vorige week in
het weekblad De Haagse Post verscheen.
Bom, die er overigens in is geslaagd
de publieksbelangstelling voor
zijn programma De Bombuds-
man weer naar een aanvaardba
re hoogte te brengen, stelde in een
vraaggesprek met Ischa Meijer
dat de VARA als omroep niet
meer te redden is. Hij vergeleek de
omroep met de zinkende Titanic,
en zijn afdeling zou in die ramp
de rol van de tot het bittere einde
doorspelende scheepskapel ver
vullen.
Schadelijk
„Het vermoeden bestaat dat de
uitlatingen van Frits Bom scha
delijk kunnen zijn voor de VA
RA", verklaarde perschef Bob in
't Hout het gisteren genomen be
sluit van de directeuren. Aan het
onderzoek kleven evenwel enige
pikante schoonheidsfoutjes.
Het afgelopen vooijaar maakte het
VARA-bestuur, na de 30-april-af-
faire en de intrede van de nieuwe
voorzitter Albert van den Heuvel,
bekend dat het VARA-medewer-
kers niet langer toegestaan zou
zijn interne kwesties via de pers
uit te spelen. Onder die richtlij
nen valt het onderzoek dat nu te
gen de Ombudsman in gang is
gezet.
Daarbij speelt een rol dat de pre
sentator van een zo'n gezicht be
palend VARA-programma moet
worden geacht te wéten wat de
draagwijdte is van wat hij over de
VARA naar buiten brengt. Wat
dat aangaat hebben velen binnen
de VARA meer dan instemmend
geknikt bij het vernemen van
Boms mening dat er van een crea
tief klimaat nauwelijks meer ge
sproken kan worden, en dat de
interne organisatie niet tot wer
ken met de massamedia, maar op
vergaderen is toegespitst.
De straffen die tegen Bom dreigen
te worden genomen zijn gesti
muleerd door de VARA-onder-
nemingsraad. Een delegatie van
dit orgaan, dat ook in het verle
den een prominente plaats innam
in VARA-conflicten, vervoegde
zich vorige week bij de leiding
met het verzoek stappen tegen
Bom te ondernemen. Die stappen
worden nu volgens de regels van
de omroep-cao gezet.
Frits Bom krijgt daarmee een heel
andere behandelingan een ande
re VAR A-coryfee. Radio-mede
werker en vorig jaar winnaar van
de Zilveren Reiss-microfoon
Wim Kayzer haalde enkele we
ken geleden in een interview in
Vrij Nederland ongenadig uit
naar juist Frits Bom.
Ook die handelwijze was in strijd
met zowel het belang van de VA
RA als het bevel geen persoonlijk
vetes via de pers uit te vechten.
Bij die gelegenheid vonden
evenwel zowel de ondernemings
raad als de VARA-directeuren
het niet nodig om maatregelen te
NEDERLAND 1
Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
Sesamstraat (NOS)
Paspoort voor Turken (NOS)
Journaal (NOS)
AVRO's Tele-tips (AVRO)
Heidi (AVRO)
AVRO's Sportpanorama (AVRO)
Mork en Mindy, tv-serie (AVRO)
Platen, piraten, promotie en posities (AVRO)
Mash, tv-serie (AVRO)
Journaal (NOS)
Den Haag vandaag (NOS)
NOS-Tribune (NOS)
Panoramiek (NOS)
Journaal (NOS)
Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
18.25
18.30
18.45
18.55
18.59
19.25
19.50
20.15
20.50
21.05
21.37
21.55
22.10
23.00
23.20
23.25
NEDERLAND 2
18.25 - Welzijnsplan. le cyclus, les 3 (TELEAC)
18.55 - Journaal (NOS)
18.59 - Pinokkio (VARA)
19.25 - J. J. de Bom v-h de kindervriend (VARA)
20.00 - Journaal (NOS)
20.27 - Hoe bestaat het (VARA)
20.45 - Mcrijntje Gijzen's jeugd, tv-serie (VARA)
21.35 - Mijn liefje, mijn duifje, tv-spel (VARA)
22.00 - Achter het nieuws (VARA)
22.55 - Journaal (NOS)
23.00 - Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
DUITSE TV
DUITSLAND I
journ. 20.1 o Inform, progr.
21.00 Cabaretuitz. 21.45 Nonsens-
Show. 22.30 Actual. 23.00 Flamme
emport, tv-film. 0 40 Journ. (Rog.
progr.: NDR 18.00 Reg. journ. 18.30
Actual. 18.45 Kleutersene. 18 55 In
form. progr. 19.25 Sport. 19.59
Progr.overz. WDR: 18.00 Lu-ben Sie
Kishon?, tv-serie. 18.10 Auf Achse.
tv-serie. 19.15 Achtual. 19.45 Das
Kriminalmag., tv-serie.).
DUITSLAND II
18.00 Kleuterprogr. 18.30 Inform, se
rie. 19.00 filmrep. 19.15 Weekjourn.
in het Engels. 19.30 Cursus Engels.
20.00 Journ. 20.15 Verkeerstips.
20.20 Schlussakkord, speelfilm.
22.00 Discussie. 22.45
DUITSLAND III WDR
18.00 Gevar. kinderprogr. 18.30 Cur
sus Psychologie. 19 00 Amus. en in
form, voor de jeugd 19.45 Journal 3.
20 00 Journ. 20 15 Bis zum Ende der
Strasse (Goin' down the roadspeel
film. 21.40 Filmrep. 22.25 filmrep.
23.15 Journ.
BELGISCHE TV
BELGIË VLAAMS
kinderprogr. 18.35 Jeugdserie 19.00
Korte film. 19.05 Sport. 19.35 Meded.
en Morgen. 19.45 Joum. 20.10 Dag
boek van een herdershond, tv-sene.
21.15 Panorama. 22.05 Dallas, tv-se
rie. 22.50 Joum.
NET II
Van 18.00 tot 20.10: Zie NET 1. 20.10
filmrubriek. 21.00 Inform, progr.
21.40 Doe.
Vanavond bij de KRO een nieuw spelprogramma met Berend
Boudewijn als presentator. Twee teams, bestaande uit drie bekende
Nederlanders binden met elkaar de strijd aan. De te winnen prijs
komt ten goede aan een bepaald project. Joan Haanappel, Barry
Hughes. Jan Keyzer, Huub Koekoek. Patricia Paay en Jennifer
Willems bijten vanavond de spits af. (Nederland 1, 19.50).
"Achter het nieuws", de actualiteitenrubriek nan de Vara, be
steedt vanavond aandacht aan het oplevend antisemitisme in
Frankrijk. Voorts gaat de rubriek in op het kembrandstof-opwer-
kingscontract met het Franse Cogemabedrijf. Tot slot wordt een
reportage geloond over de "blankmaking" van een kleurlingenwijk
in Zuid-Afrika. (Nederland 2, 22.10 uur).
Bij Avro-radio vanavond een programma over de uitbeelding
van de romanfiguur Don Quijote in de muziek en ballet. Don Qu ijo-
te is de hoofdpersoon uit de roman "El ingen wso hidalgo Don Qu ijo-
te de la Mancha" van de Spaanse epos-dichter Miguel Cervanles-
Saavedra. (1547-1616).
In opera's werd de figuur van Don Quijote o.a. verwerkt door Pur
eed. Puccini en Massenet. Ravel wijdde een liederencyclus aan "de
ridder van de droevige figuur" en Ibert liet zich door hem inspin
ren tot het schrijve
21.00 uur).
imuziek vooreen ballet.(Avro,Hilversum2,
DONDERDAG 16 OKTOBER
HILVERSUM I
NCRV: 18.11 Hier en nu. 18.30 Be
richten uit Europa. 18 45 Leger des
Heilskwartier. 19 02 De wereld zingt
Gods lof 19 53 Lichtsein. 20 03 Or
gelconcert. 20.35 Literama Donder
dag. 21.02 Op de vrije toer. 22 02
NCRV-Donderdag-Sport 22 50 Po
litiek bekeken. NOS_ 23.02 Met het
oog op morgen. KRO: 0.02 De
Nachtspiegel 102 Tussen de hoezen
met 3.02 hall Weg. 4.02 Herrie of
Harry op 1 6 02 Van zessen klaar
wakker (6.50 Het levende
Woord).
HILVERSUM II
ikon 'cc kleur 18.35 Nederlands-
Israehtisch Kerkgenootschap. PP
18.50 Uitz. van de CPN. AVRO 19 00
Zo hoor je nog eens wat. 19.20 In de
kaart gespeeld. 2100 Nationale
hymnes in de muziek 22 30 Nws
22 40 Klass muziek. 23.15 Jazz spec
trum 23 55 Nws
HILVERSUM III
leder heel uur nieuws. NOS 18.03
De Avondspits met de Nationale
Hitparade TROS 19 02 Poster (42)
20 02 Soul Show. 22.02 Sesjun. 23.02
VRIJDAG 17 OKTOBER
HILVERSUM I
Ieder heel uur nieuws. KRO 7 03
Van zessen klaar wakker (7.03 Echo
8 30 Echo.) 9 03 Gevar progr 12 03
Van Uur tot Uur 13 03 Echo. 13 15
Late Lunch 14 02 The Complet.
16.02 Op de Valreep.
HILVERSUM II
VPRO 7 00 Nws. 7 10 Oenter
7.20 Radionws dienst Vpro.
8.00 en 8.30 Nws.9 00 Gym.
Watei
andei
>15 Ex
pres-Vpro. NCRV 10.30 Steden van
Europa Wenen 1 NOS 10.49
Werkbank. AVRO 10 55 Schoolra
dio VARA 11.10 Switch on TROS
11 20 Week in- week uit. 12 26 Me
ded. voor land- en tuinbouw 12.30
Nws 12.36 Aktua NOS i3 00 Nws.
13.11 Meer over minder 14 20"Opde
zeepkist' komt u maar. 14 45't Kan
HILVERSUM III
Ieder heel uur nieuws EO 7 02
Ronduit op drie. 8 03 EO-Metter-
duad-Memu 8.05 Tijdsein 9.03 De
HILVERSUM IV
NOS: 7.00 Nws 7 02 Vroeg Klass.
9 00 Nws 9.02 Muziek uit de Midde
leeuwen en Renaissance 9 25 Vrij-
dagmorgenconcert Die Schuldig-
keit des er*ten Gebote* KV 3»
Geisthches Singspiel. Mo/art. VOO
11 00 Muziek voor milj.wnen. (12 00
Nws Met om 12 02 Muziekkwis.
12 10 Muziek uit de klass top-10.
12.30 Nws polulairc klassieken
EO 13 00 Kla.v klankjuwelen 14 00
Nws 14 02 Theologische verken-
jen 14.20 irgelbespeling 14 40
Plaat Pr
op-vu
VPRO. 15 00 Mu/i
