van der
WIEL
Ik voel me ontzettend gebruikt
Belgisch kabinet op komst
Korting op salarissen
onderwijs van de baan
Franse minister:
„Slechts 21
rechtse
politiemannen"
Russelltribunaal over
rechten van indianen
STOOM AFBLAZEN
Hoofdagent bepleit opheffing van Mobiele Eenheid.
ontruiming
in Dodewaard
WOENSDAG 15 OKTOBER 1980
"Nobelprijzen-
STOCKHOLM (DPA'AFP)-De
Nobelprijs voor Scheikunde
is gisteren voor de helft toe
gekend aan de Amerikaanse
hoogleraar Paul Berg, terwijl
zijn landgenoot prof. Walter
Gilbert de andere helft moet
delen met de Britse hoogle
raar Frederic Sanger.
De Nobelprijs voor natuurkun
de is toegekend aan de Ame
rikaan James W. Cronin en
Val Fitch.
BRUSSEL Loonmatiging
wordt het kernstuk van de
roomsrode regering die in België
in de maak is. Vakbonden en
werkgevers krijgen voorstellen
voorgelegd om de loonstijging
zoveel mogelijk te beperken. Dat
zijn christen-democraten en so
cialisten overeengekomen. De
kans dat de loonmatiging er snel
komt, wordt echter gering
geacht.
Veel Belgische cao's voor 1981
zijn al afgesloten. De vakbonden
voelen er niets voor die open te
breken. De nieuwe regering, die
waarschijnlijk volgende week in
Loonmatiging nog omstreden
functie komt, heeft drie ideeën
uitgewerkt die aan de nationale
arbeidsconferentie zullen wor
den voorgelegd. Maar waar
schijnlijk zal er pas in 1982 sprake
kunnen zijn van een duidelijke
loonmatiging, zo is de verwach
ting in Brussel.
Formateur Wilfried Martens, die
aan zijn vierde kabinet toe is, wil
invoering van de nullijn, maar
met handhaving van de in België
vrijwel onaantastbare prijscom
pensatie. Ook de vrije beroepen
moeten zich vanaf 1 oktober aan
de nullijn houden, zo is afgespro-
Alle vergoedingen van i
nisters, burgemeesters en af
gevaardigden in parlement en
provinciebestuur worden met
ingang van 1 januari met vijf pro
cent verminderd.s
Het formatieoverleg draaide gis
teren vooral rond de vraag hoe de
regering snel nieuwe inkomsten
kan vinden om het enorme tekort
bij de overheidsuitgaven te kun
nen dekken. Bestrijding van de
belastingfraude (die een miljard
gulden moet opbrengen) en wij
ziging van belastingregels die
PAGINA 29
bijvoorbeeld de (particuliere)
elektriciteitsbedrijven veel voor
deel oplevert, leken snel doorge
voerd te zullen worden.
Het formatieoverleg wordt waar
schijnlijk vandaag nog afgeslo
ten. Komend weekeinde houden
de regeringspartijen partijcon
gressen om het nieuwe kabinets
program te bespreken. Het Belgi
sche parlement kwam maandag
terug van vakantie en werd
prompt verrast met een grote
demonstratie van middenstan
ders die het verkeer in de Brus
selse binnenstad enige uren ont
regelde.
Kabinet komt tegemoet dan kritiek
PARIJS (UPI)-De Franse minister
van binnenlandse zaken, Chris-
tan Bonnet, heeft gisteren bij het
beantwoorden van vragen in de
Senaat meegedeeld dat uit on
derzoek is gebleken dat er 21 poli
tiemannen tot uiterst rechts be
horen. Bonnet had de laatste tijd
steeds tegengesproken dat het er
30 zouden zijn.
Hij zei nu dat er 13 man geünifor
meerde politie, drie hogere poli-
tefunctionarissen en vijf detecti
ves tot uiterst rechts behoren,
maar dat er drie onlangs waren
geschorst.
Het totaal vormt nog minder dan
0,2 per duizend van de gehele
Franse politiemacht, aldus Bon-
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - De regering heeft haar voorstellen om te
korten op de salarissen van de onderwijzers ingetrokken.
Premier Van Agt kwam hiermee tijdens de laatste dag van
de algemene beschouwingen tegemoet aan de vrij alge-
mene kritiek die uit de Tweede Kamer op deze voorne
mens was gekomen.
De matiging zal in plaats daarvan
voor ongeveer de helft gevonden
moeten worden door de gehele
begroting nog eens kritisch door
te nemen. De invulling van de
andere helft kon de minister-pre
sident nog niet aangeven. Dit
hangt volgens de premier af van
de uitkomsten van het overleg
over de loonmatiging. Onderwijs
is een loongevoelig departement,
zodat matiging van inkomens bij
het onderwijsministerie automa
tisch tot bezuinigingen leidt, al
dus van Agt. Hij zegde de Kamer
toe vóór de debatten over het
dekkingsplan voor 1981, die eind
november gehouden worden,
met voorstellen te zullen komen
De Kamer nam - met alleen de frac
ties van de CPN en de Boerenpar
tij tegen - een motie aan van
Rietkerk (WD) en Lubbers
(CDA), die de salariskortingen in
de voorgestelde vorm niet aan
vaardbaar vonden, omdat ze af
breuk doen aan de koppeling van
de ambtenarensalarissen. Daar
naast geeft de motie een aantal
randvoorwaarden aan waarbin
nen vervangende bezuinigingen
gezocht moeten worden.
Zo moet de kwaliteit van het on
derwijs onaangetast blijven en de
bestaande werkgelegenheid ge
handhaafd worden en er mag niet
getornd worden aan de toegan
kelijkheid van de onderwijsin
stellingen. Dit betekent volgens
Van Agt dat toch de school- en
collegegelden enigszins ver
hoogd kunnen worden.
De motie van de oppositie
de maatregelen van de regering
worden afgewezen zonder dat al
ternatieven worden aangegeven,
werd verworpen.
Vanochtend is de "Seaview" uit de binnenhaven van Vlissingen vertrok
ken voor de oversteek van de Atlantische OceaanDe "Seaview" is een tot
zeiljacht omgebouwde stoomketel van 15 meter lengte waarmee de 42-ja-
rige Belg FonsOerlemans uit Antwerpen samen met zijn echtgenote .twee
Utrechtse biologen en een zeiltechnicus de reis gaal maken. Het "schip" is
uitgerust met een 105 pk vrachtwagen-dieselmotor.
DEN HAAG (GPD) - De schendin
gen van de rechten van de Noord
en Zuidamenkaanse indianen
zullen vanaf 24 november in de
Rotterdamse Doelen een week
lang ter beoordeling staan van
een internationale jury, bijeen
gebracht door het Russell-tnbu-
naal.
In navolging van de internationaal
vermaarde Britse filosoof Ber-
trand Russell, die zich tot op hoge
leeftijd inzette voor vrede in de
wereld en het naleven van fun
damentele mensenrechten staan
nu. na de oorlogsmisdaden van
de Verenigde Staten in Vietnam,
de onderdrukking in Latijns-
Amerika en de Berufsverbote in
West-Duitsland, de onderdruk
king van culturele en etnische
waarden van de Amerikaanse in
dianen in het middelpunt van de
belangstelling.
Er is een keuze gemaakt uit een
groot aantal klachten van india
nen in Noord- en Zuid-Amerika.
Het meest bekende geval is wel
de moord op 23 Indiaanse boeren
in Guatemala, vorig jaar, bij een
vreedzame bezetting van de
Spaanse ambassade in hun
land.
In veel andere gevallen gaat het om
onvrijwillige deportaties van in
dianen in gebieden waar delfstof
fen als uranium en steenkool
worden gewonnen, of om land-
roof van niet-indiaanse bevol
kingsgroepen. Uit solidariteit
met de indianen, die voor een
deel nog altijd proberen via de
traditionele manieren in hun be
staan te voorzien door jagen en
trekken, hebben een aantal niet-
indiaanse volkeren toegezegd
aanwezig te zullen zijn op het tri
bunaal. Het gaat om groepen es
kimo's uit Groenland. Canada en
Alaska. Koerden uit het grensge
bied tussen Irak. Iran en Turkije,
Papoea's uit West-Irian, Maori s
uit Nieuw-Zeeland en Aborigines
uit Australië.
In de jury hebben onder meer
plaatsgenomen de weduwe van
de vermoorde Chileense presi
dent Allende en de mijnwerkers-
vrouw uit Bolivia, Domitila Bar
rios de Chungura. Ook Mario Ju-
runa, de leider van het Inianen-
dorp Namunkura uit Brazilië zit
in de jury, evenals internationaal
bekende theologen, antropolo
gen, juristen, filosofen en au
teurs. In de internationale raad
van advies zijn onder meer bijna
alle Nederlandse politieke partij
en vertegenwoordigd.
Wervelstorm
(ADVERTENTIE)
teistert
(ADVERTENTI^)
Uw bril onderstreept uw persoonlijkheid
Nadrukkelijk of
subtiel, dat is ook
een kwestie van
persoonlijkheid.
En dat geldt voor
kontaktlenzen
eigenlijk net zo.
UW JJCI bUUI 111J l\ I ICIU .gy
Nieuwe Rijn 62 Leiden 071 -124108
met zorg voor uw ogen en oog voor uw uiterlijk.
Relschoppers
metro worden
vastgehouden
AMSTERDAM (ANP) - Van de zes
tien anti-metrodemonstranten
die nog in arrest waren zijn er gis
termiddag vijf op bevel van de
Amsterdamse rechter-commis-
saris in voorlopige hechtenis ge
steld. Onder hen bevindt zich de
18-jarige Henk B., die behalve
van openlijke geweldpleging ook
wordt verdacht van een poging
tot doodslag op dan wel zware
mishandeling van een persfoto
graaf. Vijf andere verdachten zijn
door de rechter-commissaris
heengezonden.
Van de overige zes werden er twee
na hun voorgeleiding aan de offi
cier van justitie in vrijheid ge
steld. De andere vier (minderjari
ge) arrestanten zijn doorgestuurd
naar de kinderrechter.
FLORA GEVEILD - Een achttien-
de-eeuws bomen- en plantén-
boek (flora), geschreven door
Weinmann, is maandagavond op
een boekenveiling in Amsterdam
verkocht voor 45.000 gulden. Op
dezelfde veiling ging een atlas
van Blaeu (het deel over Neder
land) uit de zeventiende eeuw
weg voor 37.000 gulden.
Japans eiland
TOKIO (DPA) - De wervelstorm
Wynne heeft in de nacht van
dinsdag op woensdag het Japan
se eiland Kyushu geteisterd. Drie
mensen zijn omgekomen en 23
personen raakten gewond.
Door stortregens, gepaard gaande
aan windstoten met een snelheid
tot 160 kilometer per uur kwa
men meer dan 1.000 huizen onder
water te staan. Het lucht- en
spoorwegverkeer werd gestaakt.
VERDRONKEN - Uit de Rotter
damse haven is het stoffelijk
overschot opgehaald van de
19-jarige Indiase lichtmatroos P.
Kapur. De jonge zeeman werd
sinds 4 oktober vermist. Zijn
schip, het MS "Maharshi-Daya-
nand" lag toen afgemeerd bij de
GEM in de Botlek. De politie
vermoedt dat Kapur op die dag te
water is geraakt en verdronken.
Voor kwart miljoen
aan juwelen geroofd
BUDEL (ANP) - Onbekenden
hebben gistermorgen voor een
kwart miljoen gulden juwelen
geroofd uit een juwelierszaak in
Budel. Zij vernielden de voor
deur en haalden binnen enkele
minuten alle vitrines leeg.
De eigenaar, die boven de zaak
woont, werd wakker van het ver
nielen van de voordeur en het
alarm dat daardoor in werking
trad. De man belde meteen de
politie. Toen hij daarna naar bui
ten keek waren de overvallers al
in een auto verdwenen.
ROXY DUAL, EEN GOUDEN GEDACHTE VOOR MENSEN DIE
TEER-EN NICOTINE-ARM WILLEN ROKEN.
EPE (GPD) - „Een dissi
dente agent? Nee, dat
ben ik beslist niet. Ik
blijf mijn ambtseed
trouw. Ik heb echter
ook nog een geweten.
Dat vertelt mij dat ik
niet als puinruimer mag
fungeren voor een rege
ring, die een anti-kern-
energiebeweging
voortdurend met voe
ten treedt. Een rege
ring, die onmiddellijk
de ME-doos opentrekt
wanneer het uit de hand
dreigt te lopen. De ME
wordt op dat moment
het schild, waarop de
maatschappelijke on
vrede zich stuk mag lo
pen. Op dat moment
voel ik mij op een ver
schrikkelijke manier
gebruikt".
Hoofdagent Aad van Berkel is
van mening dat het inzetten
van de Mobiele Eenheid bij
acties in Dodewaard meer
kwaad dan goed zal doen.
Niet alleen het gevaar voor
gewelddadigheden tijdens de
actie zelf is zijn grote zorg.
Ook de gevolgen achter-
„Kijk maar naar de kraakbewe
ging. Na de toestanden in
Amsterdam op 30 april, waar
ik ook ben ingezet, is een dui
delijke vercriminalisering
van de kraakbeweging te
constateren. Van twee kan
ten. De overheid gaat nu eer
der uit van een gewelddadig
karakter in die beweging en
de krakers zelf stellen zich
ook agressiever op. De ge-
weldspiraal, waar we met be
trekking tot de kraakbewe
ging op het ogenblik in zitten,
is amper meer te doorbre
ken".
„Hetzelfde zal na Dodewaard
ook met de anti-kernenergie-
beweging gebeuren. Ook daar
vrees ik een vercriminalise
ring. die niet anders kan uit
monden dan in nog mee. ge-
Afschaffen
De enig juiste oplossing om de
geweldspiraal te doorbreken,
is volgens Van Berkel ophef
fing van de ME. Terugkeer tot
Berkel weet ook wel dat er
een systeem voorhanden
moet blijven, dat openbare
orde en veiligheid kan garan
deren waar dat nodig is.
„Natuurlijk besef ik dat. Dat
maakt automatisch onder-
militaristisch gezicht, dat
eerder geweld oproept dan
tegengaat. Dat is mijn groot
ste bezwaar. Opheffen van het
instituut Mobiele Eenheid
zou, naar mijn mening, de
geweldspiraal kunnen door-
Aad van Berkel(34), hoofdagent bij het politiekorps in Epe wil
de verplichtingen van zijn vak niet ontlopen, maar stelt zich
tegelijkertijd kritisch op. Hij stuurde afgelopen vrijdag een
brief naar burgemeester H. J. Beuke van Epe en liet daarin
weten niet bereid te zijn om als ME'er in Dodewaard blok
kaden te ruimen.
Van Berkel zag op 30 april dit jaar met eigen ogen hoe een
vrijwel machteloze ME tot mikpunt werd van grote onte
vredenheid, mede veroorzaakt door het uitblijven van door
tastend beleid in Den Haag. „Ik voelde me ontzettend ge
bruikt".
weid".
het oude bijstandssysteem:
het ene korps dat andere
korpsen te hulp kan roepen
wanneer iets uit de hand
dreigt te lopen. Want Van
deel uit van mijn taak als poli
tieman. De Mobiele Eenheid
echter is de laatste twee jaar
een compleet eigen leven
gaan leven. Een vervaarlijk
breken. De politiebonden
hebben vorige week al een
oproep gedaan aan alle actie
voerders in Nederland om het
geweld te stoppen".
„Die brief werd naar de rege
ring, het parlement, lokale
overheden, de landelijke
kraakbeweging en ook naar
'Dodewaard Gaat Dicht' ge
stuurd. Zij waarschuwen
voor een toenemende maat
schappelijke intolerantie, die
slechts verliezers kan opleve
ren. Het principe van actie
roept reactie roept actie
roept., enz."
De gezamenlijke politiebonden
vroegen in hun brief aan de
regering om de maatschap
pelijke onrust zo snel moge
lijk weg te nemen. Als voor
beelden noemden de bonden
(Algemeen Christelijke Poli-
tiefederatie. ACP en de Ne
derlandse Politie Bond. NPB)
oplossing van de woning
nood, het energievraagstuk
en problemen van minderhe
den. Volgens Van Berkel. lid
van de NPB en van huis-uit
PSP'er. is dat niet voldoen-
"Nogmaals de ME zou moeten
verdwijnen. Het is niet het
juiste antwoord op de
problemen die door de rege
ring aan diezelfde ME ter op
lossing wordt aangeboden.
Mijn plicht zegt mij dat ik als
ME'er naar Dodewaard moet
gaat. Ik zal dat ook <^oen. Maar
wanneer het bevel 'blokkade
ruimen' komt. zal ik dat niet
opvolgen. Die blokkade is het
gevolg van de onwil van de
regering om acht te slaan op
een brede maatschappelijke
beweging. Die blokkade is de
laatste uitingsmogelijkheid
voor die maatschappelijke
beweging. Mijn geweten ver
biedt mij om die laatste ui
tingsmogelijkheid te door
breken".
Daarmee komt Van Berkel bij
het tweede motief voor zijn
weigering: hu is tegen kern
energie. Van Berkel voelt de
keuze van kernenergie als
oplossing van het energie
vraagstuk als een regelrechte
bedreiging van de mensheid.
Reden waarom zijn geweten
sprak en hu de brief schreef.
Zijn bedenkingen tegen het
instituut ME voerde hu mede
als motief op.
Van Berkel: „De regering is in
haar lankmoedigheid te ver
gegaan. Ik bespeur een maat-
schappeluk gerichte stem
mingmakerij, die zonodig in
Dodewaard uitgevochten
moet gaan worden. Ik heb
geen zin daaraan mee te
doen".
