CDA moet nieuwe
kernwapens afwijzen
uiamecte
CDA-ers hard
tegenover
actievoerders
r>r>
Massale opkomst
verwacht bij
actie-Dodewaard
Veel applaus,
weinig actueels
flmnnsonsi
Brandende
Prinsendani
gezonken
voor kust
van Canada
Van Agt: minimum
jeugdloon te hoog
Bom voor
verdachte
T- echtgenoot
bedoeld
PPR WIL
OPGAAN
NIEUWE
NIET
IN
PARTIJ
JVlantels in wintermode. Wij brengen deze in
modestoffen zoals alcanthara, camel, snede en tweed.
De moeite waard om eens te komen kijken.
MAANDAG 13 OKTOBER 1980
PAGINA 7
Drie kilometer
diep op bodem
van de oceaan
DEN HAAG (GPD) - „Eigen
machtig optreden dwars te
gen democratisch genomen
besluiten in, kan niet wor
den getolereerd. Zeker niet
als er geweld aan te pas
komt". Dat zei premier Van
Agt zaterdag op het CDA-fu-
siecongres in Den Haag.
Hij ging daarmee in op de ge
beurtenissen rond het ge
kraakte pand van de Groote
Keyser in Amsterdam en de
aangekondige acties tegen
de kerncentrale in Dode-
waard. Ook enige andere
CDA-sprekers namen stel
ling tegen dergelijke ac
ties.
„Als burgers gegeven voor
schriften met voeten treden,
moet de overheid vastbera
den optreden", aldus Van
Agt.
Ook de scheidende CDA-voor-
zitter prof. Steenkamp,
haalde uit naar dergelijke
actievoerders. „De neiging
om het recht in eigen handen
te nemen, breidt zich uit. Het
lijkt wel alsof de Groote
Keyser het land regeert.
Dergelijke principiële wei
geringen tasten onze demo
cratische orde aan".
DEN HAAG (GPD) - Minister-president Van Agt vindt het minir
jeugdloon te hoog. "Dat te onderkennen en daar wat aan te doen. is in het
belang van de jongeren zelf', zo zei hy zaterdag op het CDA-fusiecon-
gres in Den Haag.
Hij wees erop dat in toenemende mate bedrijven en instellingen aarzelen
om jongeren in dienst te nemen. Voorts moeten volgens de premier alle
inkomens, ook de lage, in koopkracht omlaag. "Dat is volstrekt niet
asociaal".
Zonder een enige jaren volgehouden matiging van de loonsom zal men het
probleem van de werkloosheid in ons land niet de baas kunnen worden,
zo meende hij.
Voor de AVRO-radio zei Van Agt gisteren te verwachten dat er een CDA-
verkiezingsprogramma zal komen waar hij het wel mee eens zal kunnen
zijn. Hij gaf toe nu nog enkele bedenkingen te hebben tegen bepaalde
punten uit het ontwerp programma. Hij stelde opnieuw zijn kandida
tuurvoor het CDA-lijsttrekkerschap. "Als het CDA bestuur mij vraagt,
dan zeg ik ja".
DEN HAAG (GPD) - Het CDA dient volgend jaar „een
krachtig nee" te laten horen tegen de eventuele plaat
sing van nieuwe kernraketten voor de middellange af
stand in Nederland. Die uitspraak van oud-ARP-voor-
zitter en CDA-kamerlid Hans de Boer was de enige dui
delijke politieke stellingname op het CDA-fusiecongres,
zaterdag in Den Haag.
De Boer. die later zei de gevoelens
van de loyalisten uit de CDA-ka-
merfractie vertolkt te hebben, gaf
- Frans zondagblad:
3.
1*)
f'C3
Zondag aanstaande
NIJMEGEN (GPD/ANP) -
Aan de blokkade van de
Dodewaardse kerncen
trale zullen vanaf zondag
19 oktober minimaal
10.000 actievoerders uit
geheel Nederland en uit
Duitsland deelnemen. Al
dus heeft de actiegroep
"Dodewaard gaat dicht"
gisteren meegedeeld na
afloop van de landelijke
slotbijeenkomst in Nijme
gen. Van de zijde van de
politie zal naar schatting
3000 man personeel op de
been worden gebracht.
Inmiddels wordt in een
straal van 500 meter rond
de centrale een aantal
prikkeldraadversperrin
gen aangebracht.
Om een blokkade te verhinderen,
zal de politie drie cordons leggen
rond de centrale. De eerste ring
zal auto's moeten tegenhouden,
de tweede ring zal uit normaal,
geüniformeerd politiepersoneel
bestaan dat zal moeten beletten -
zij het op vrij formele wijze - dat
actievoerders hun weg voortzet
ten. De derde en laatste ring
wordt geformeerd door ME-per-
soneel. Dat cordon staat 500 me
ter voor de kerncentrale opge
steld.
De actievoerders zijn ervan over
tuigd dat ze de centrale tot 500
meter kunnen naderen, waarna
ze tot hun voorgenomen massale
blokkade willen overgaan. Zij
zullen zich tegen mogelijke aan
vallen van de mobiele eenheid
wapenen door grote borden met
zich mee te voeren die zodanig
kunnen worden opgesteld dat ze
in eerste instantie bescherming
bieden tegen verrassingsaanval
len van de ME.
Ondertussen heeft een tweede lid
van de Mobiele Eenheid, hoofda
gent Van Berkel wit Epe, aange
kondigd niet mee te zullen doen
met eventuele acties van de ME
tegen de demonstranten, die de
kerncentrale in Dodewaard op
zondag 19 oktober willen blokke
ren. Van Berkel wenst daarente
gen wel lid te blijven van de ME.
ook in Dodewaard. omdat "dit
deel uitmaakt van mijn politie
taak. Ik wil mijn verantwoorde
lijkheid als politie-ambtenaar
niet uit de weg gaan, maar per
soonlijk ervaar ik atoomenergie
als een bedreiging voor onze sa
menleving", aldus de hoofda
gent.
Eeder deze week verzocht com-
mandant Hopmans van de Mo
biele Eenheid in het district
Zwolle van de Rijkspolitie te
worden ontheven van ME-dien-
sten. die betrekking hebben op
demonstraties tegen kernenergie
en atoomwapens.
JUNEAU/DEN HAAG/ROTTER.
DAM (ANP) - Het luxe crui-
se-schip de Prinsendam, dat
precies één week geleden voor
de Canadese kust brand in de
machinekamer kreeg, is zater-
daffmorp-en monltpn
Even voor half tien is het schip
eerst omgeslagen en daarna
binnen enkele minuten onder
water verdwenen. De Prinsen-
dam, die op het moment dat hij
zonk nog steeds brandde, ligt
drie kilometer diep op de bodem
van de oreaan
Kapitein Wabeke van de Prinsen-
dam, die dinsdag nog aan boord
is geweest in een poging om de
brand te blussen, heeft het zin
ken van nabij meegemaakt. Hij
was met andere vertegenwoor
digers van de Holland Amerika
cruises aan boord van de Cana
dese sleper "NelIon", die vlak bij
het cruise-schip lag.
Vrijdag nog hadden de eigenaars
van de Prinsendam de Canadese
autoriteiten verzocht het schip
naar de kalmere kustwateren te
mogen laten slepen. Dat verzoek
werd toen afgewezen, omdat er
teveel gevaar bestond dat de
nabijgelegen stranden zouden
worden bevuild met olie en die
sel van de Prinsendam.
Drie inspecteurs van de Neder
landse scheepvaartinspectie
onderzoeken in New Jersey,
Verenigde Staten, momenteel de
oorzaak van de scheepsramp. De
Prinsendam voer weliswaar on
der Antilliaanse vlag, maar voor
dergelijke calamiteiten komen
vertegenwoordigers uit Neder
land over.
Een woordvoerder van het minis
terie van verkeer en waterstaat,
die dit gisteren bevestigde, kon
nog niet zeggen hoe lang het on
derzoek gaat duren.
PARIJS (GPD) - Voor de P. was
Robert van P.(uffelen) een toon
beeld van vertrouwen, aldus
meldde gisteren verrassender
wijs het Franse zondagblad „Le
Journal de Dimanche" dat een
verslaggever naar het Limburgse
Brunssum had gezonden. Van P.
wacht in de Parijse Santé-gevan-
genis op de uitslag van het ge
rechtelijk onderzoek nadat zijn
vrouw. Lieke van P.. vorig week
einde in hun auto op de Boule
vard Saint-Germain in Parijs bij
het ontploffen van een bom beide
benen verloor.
Terwijl alle vermoedens tot nu toe
wijzen op een moordaanslag door
Robert op zjjn echtgenote Lieke
gepleegd, komt „Le Journal de
Dimanche" met een geheel ande
re versie van het verhaal. Tegen
over de rechter van instructie.
Hanotteau. zou Van P. hebben
verklaard dat een internationaal
syndicaat dat de NAVO-strijd-
krachten in Brunssum van drugs
voorziet, er op uit zijn geweest
hem op te blazen. Van P. zou ook
een club hebben genoemd waar
hij de drughandelaars had ont
moet.
De Franse politie-inspecteurs die in
Brunssum op onderzoek waren
uitgestuurd, zouden dat ter plaat
se hebben vernomen.
De vader van Lieke van P. vertelde
de Franse journalist: „Mijn
schoonzoon heeft helemaal niet
geprobeerd mijn dochter te do
den. Lieke en Robert omhelsden
elkaar constant, en dat komt zel-
deri voor bij een man en een
vrouw die dertien jaar met elkaar
ziin getrouwd".
Zowel de verdedigster van Robert
van P.. mevrouw Dunant-De
Jongh, als de rechter van instruc
tie bewaren een absoluut stil
zwijgen over de gang van zaken.
daarmee een duidelijke waar
schuwing weg. De nu nog loyalis
ten hetende CDA-kamerleden
zullen volgend jaar niet met
plaatsing van die raketten in
stemmen.
De uitspraak van De Boer, in zijn
feestrede gedaan, was ook een
gebaar naar de groep van kriti
sche (ex-)CDA'ers önder aanvoe
ring van prof. Bob Goudzwaard.
Deze laatste is niet in het CDA
meegegaan, onder meer vanwege
het kernwapen beleid van de par
tij
De Boer en andere vooraanstaande
CDA'ers hebben Goudzwaard en
de zijnen geregeld opgeroepen in
het CDA terug te keren. Goud
zwaard heeft onlangs gezegd zijn
beslissing om een eigen politieke
partij op te richten, vooralsnog te
zullen laten afhangen van de
reactie van de loyalisten op het
manifest van de groep „Niet By
Brood Alleen
Goudzwaard wilde dit weekeinde
nog geen commentaar leveren op
de uitlatingen van De Boer. Hij
wil eerst de komende dagen
overleg voeren met de andere le
den van de groep „Niet bij brood
alleen".
De Boer liet zaterdag weten het
„thans niet opportuun" vinden
meteen nieuwe politieke partij in
zee te gaan. Of het woord „thans"
betekent dat zoiets volgend jaar,
na een ja" door het CDA tegen
de nieuwe kernwapens, wellicht
toch zal gebeuren, wilde De Boer
zich nu nog niet uitlaten.
De loyalisten zullen op dit moment
ook het manifest van „Niet Bij
Brood Alleen" niet onderteke
nen, zo maakte De Boer zaterdag
duidelijk. „Je kunt niet naast het
eigen partijprogramma nog een
ander programma onderteke
nen", zei hij desgevraagd. Maar in
een verklaring liet hij wel weten
zich in grote lijnen in de inhoud
van dat manifest te kunnen vin
den.
Oppositieleider Den Uyl zei zater
dag dat het standpunt van De
Boer binnen het CDA zal leiden
tot „een levensgroot conflict",
vooral omdat naar zijn mening
De Boer niet slechts
zichzelf sprak, maar ook r
de andere loyalisten.
DEN HAAG (GPD) - ..Telkens
weer komt dan die vraag:
waar staat het CDA?" Deze
vraag van de scheidende
CDA-voorzitter prof. Piet
Steenkamp is zaterdag.op het
congres in Den Haag. ivaar
het CDA iia een zwanger
schap van 13 jaar dan einde
lijk werd geboren, niet on
dubbelzinnig beant
woord.
Want wat moet je aan met een
bijeenkomst waar eerst
oud-AR P-voorzitter Hans de
Boer een bom legt onder het
kernwapenbeleid van het ka
binet. vervolgens CD A-frac
tieleider Lubbers een fraaie,
emotievolle rede houdt waar
90 procent van Nederland het
mee eens kan zijn. ja bijna
móet zijn. en tenslotte CDA-
premier Van Agt hel mini
mum-jeugdloon „veel te hoog"
vindt.'
Het CDA is een pluriforme par
tij, kan dan het antwoord
zijn. En dat is natuurlijk zo.
Elke politieke partij heeft
vleugels. Toch kon men op dal
CDA-congres niet aan de in
druk ontkomen dat het CDA
nu wel een partij is. maar dat
men nog lang niet eén is.
Kenmerkend was het .histo
risch filmoverzicht" over de
totstandkoming van het CDA.
De congressanten keken een
half uur lang naar politieke
geschillen, ruzies over uit
gangspunten en vallende ka
binetten. Het vooral veel val
len en weinig opstaan van een
politieke-partij-in-wor-
ding.
Of zoals profmr.P. Kooijmans,
die aan de scheidende voorzit
ter Piet Steenkamp een her
denkingsboek over het CDA
uitreikte .zei: Met CDA i seen
produkt van een worsteling
met hoogstaande, maar ook
minder verheven
ten".
Applaus
1 ADVERTENTIE)
Breestraat 151-1
153 telefoon071 - 124586
UTRECHT (GPD) - De Politieke
Partij Radicalen wil praten over
samenwerking met de groep
progressieven die het CDA de
rug heeft toegekeerd. Daarbij
wil ze echter niet zo ver gaan
zichzelf op te heffen om op te
gaan in een nieuwe partij. In de
ze geest heeft de kerngroep (par
tijraad) van de PPR zich zater
dag in Utrecht uitgelaten.
Kerngroep en partijbestuur waren
geïrriteerd over twee manifesten
van prominente PPR-leden
waarin openlijk naar de CDA-
spijtoptanten werd gelonkt.
Vooral de suggestie van Eerste-
Kamerlid Ba.s de Gaav Fortman,
dat de PPR eventueel zichzelf
zou moeten opheffen, oogstte
veel kritiek.
Het partijbestuur, dat volgende
week verkennende besprekingen
over samenwerking voert met
een groep CDA-dissidenten,
voelde zich door de manifesten
voor de voeten gelopen. Leden
van de kerngroep spraken zater
dag van ..scheurmakerij"' en
"verraad" ten opzichte van de
PPR-achterban.
Tijdens de vergadering van de
kerngroep bleek het gespleten
BOER
Wie de eenheid binnen een poli
tieke partij afmeet aan het
applaus op congressen, heeft
zaterdag ook een verkeerd
beeld van het CDA gekregen.
De tweeduizend sloegen zich
zes uur lang waarlijk het eelt
op de handen. Oud-AR-voor-
zitter Hans de Boer wees er te
recht. maar wel vergeefs, op
dat applaus versuft.
„Er is vandaag niet alleen maar
reden voor hoera-geroep en
handgeklap. Enkele honder
den ARP'ers willen de over
stap naar het CDA niet mee
maken". zei hij. Zoals bijna
alle redenaars (het waren er
negener met aan ontkwa
men het gebrek aan eenheid te
signaleren, zij het niet allen
met dezelfde woorden of het
zelfde oogmerk.
Een kort overzicht dan maar,
waarin uiteraard de CDA-
loyalisten de hoofdrol spelen.
De nieuwe CDA-voorzitter
Piet Bukman (over vleugels
binnen een partijMet
kortwieken van èen vleugel
geeft een vogel nog slechts mo
gelijkheden om in cirkels rond
te fladderen. Het kortwieken
van twee vleugels maakt van
hem een loopeend".
Er moet binnen het CDA gedis
cussieerd kunnen worden
zonder de dwangbuis als een
stok achter de deurzei hij.
.Zonder de bedoeling de par
tij alleen maar aanvaard
baar te vinden, als die geheel
naar eigen maat is gesneden''
Hij noemde het voor het CDA
slecht als het een-zijn wordt
geforceerd op basis van het
eens-zijn
Zijn voorganger Piet Steen
kamp ging in op het gebrek
karakter van de PPR De leden
van het eerste uur, die bijna 13
jaar geleden uit de KVP slapten
om een progressiever koers te va
ren, voelen zieh nauw verwant
met de CDA-dissidenten en zijn
bereid deze met open armen te
ontvangen. De niet-confessione
len die fatterdc radic ale gelederen
kwamen versterken, vrezen dat
het eigen PPR-karakter daardoor
verwatert.
Het partijbestuur kreeg van de
kerngroep mandaat om voorzich
tige besprekingen met linkse ex-
CDA'ers (prof. Goudzwaard, de
groep Niet by brood alleen, de
Evangelisch Progressieve
Volkspartij) te voeren over sa
menwerking bij de komende
verkiezingen.
„Bas de Gaay Fortman heeft een
gebaar gemaakt. Dat moeten we
nu niet terugnemen", zei PPR-
fractievoorzitter in de Tweede
Kamer. Ria Beckers „Maar ik
beloof dat we de parij niet voor
het blok zullen zetten".
Ria Beckers werd zonder hoofde-
luke stemming met een ruime
meerderheid door de kerngroep
aangewezen als lijsttrekker by de
komende Tweede-Ka merverkic-
zingen.
aati verdraagzaamheid en
hekelde die CDA'ers die el
kaar via de media aanklagen
.j>f voor procureur-generaal
spelen". Christen-democraten
die elkaar te snel en soms ten
onrechte publiekelijk aan de
kaak stellen of een mans-ac
ties ondernemen, dienen zich
bewust te zijn van de negatie
ve uitstralingskracht ran hun
daden, zo wees hij zijn volge
lingen met de neus op de fei
ten.
Oud-KVP-voorzitter (nu CDA-
vice-voorzittert Piet van Zeil.
toees erop dat meningsver
schillen en interne discussies
een gezonde zaak zijn binnen
een politieke partij, „maar
dan moeten die wel intern en
met via de publiciteit worden
gevoerd".
BERGREDE
De politieke actualiteit kwam
op het CDA-congres nauwe
lijks aan de orde. Of het zou
Hans de Boer moeten zijn die-
na mens de loyalisten - het
CDA opriep de nieuwe kern-
raketten af te wijzen. Verder
bleek slechts de Jiandhavtng
van de rechtsorde" (Groote
Keyser. Dodewaard) tot on-
deruierp-van-de-dag verhe
ven te zijn. En werd. opmer
kelijk .geheel niet over andere
politieke partijen, de komen
de verkiezingen en eventuele
coalities gesproken.
Lubbers stak onder meer de lof
trompet op het CDA (.het so
ciaal verzekeringssysteem is
een kathedraal die wij chris
ten-democraten goeddeels
hebben gebouwd"), minister
Albeda „die met het zweet in
de handen staat, op de bres
voor de eigen verantwoorde
lijkheid van werkgevers en
vakbeweging"), het Huis van
Oranje '..grote verbonden
heid") en de Polen .een volk
dat opkomt voor zijn rech
ten"). Ja. wie kan daar nou
allemaal iets tegen heb
ben?
Ook premier Van Agt hield zich
in,al haalde hij even uil naar
acties die onze rechtsorde be
dreigen verdedigde hij de po
sitie van boeYen en midden
standers en wees hij - in een
passage over onbetaalde ar
beid - de vrouw erop dat .jook
de toewijzing aan het eigen
gezin" erg belangrijk is.
Kathedraal
En dan natuurlijk Piet Steen
kamp. .Je hebt een kathe
draal gebouwd en daar ivord
je zelf onder begraven"riep
Lubbers hem toe. Staande
ovaties, hartelijk en veelvul
dig applaus en welgemeende
woorden vielen hem de gehele
dag door ten deel
Hem was ook. als laatste offi
ciële daad. het tekenen van
het fusieprotocol met een no
taris bij de handt toever
trouwd. Met een gouden pen.
nadat namens alle drie par
tijen al de handtekeningen
werden gezet.
Steenkamp nam afscheid met
een rede die allerminst wee
moed ademde. Hij riep op tot
eenheid en hield het CDA voor
dat er m de wereld nog een
heleboel te doem valt Mat is
wezenlijker dan elke keer
weer mee te doen aan het
spelletje Jantje gaat met Ma-
rietje. Wat een verspilde ener
gie. wat een speculaties!"
Steenkamp schuwde ook de ac
tuele politiek niet: .Als ik kijk
rechtsstaat, dan ken ik geen
periode in onze vaderlandse
geschiedenis, waarin uuj zulk
een poging tot collectieve zelf-
verwonding hebben onder
nomen als nu".
Kinderlijk
Hij onderging alle laf met bijna
kinderlijke blijdschap, in een
bescheidenheid die hem al die
ja ren geken merkt heeftOp de
vraag hoe Steenkamp het al
die jaren - ondanks alle i
leurstellingen - heeft volge
houden, zet ht) eens ..Omdat
ik geen ambitws had".
Die KVP'er Steenkamp werd
tenslotte door oud-CDA-v
voorzitter Jim Jansen i
Raay (CHU) uitgeroepen tot
..protestant honoris cau»a"en
(.omdat hij in al die laren
nooit een cent heeft gedecla
reerd") tot de eerste ere-voor
zitler van het CDA.
