Boze reactie na
interview Aantjes
Zes maanden inrichting
voor telefoonmaniak
Invoering van
strippenkaart
geeft veel
verwarring
herschi/drinks
Het einde van
het rijke
Roomsche leven
Acteurs helpen politie
VRIJDAG 3 OKTOBER 1980
BINNENLAND
PAGINA
BREDA (ANP) - De rechtbank in
Arnhem heeft de opname voor
zes maanden in een psychiatri
sche inrichting gelast van een 27-
jarige inwoner van Oss, die de af
gelopen maanden 120 huisartsen
in het westen van Noord-Brabant
het leven heeft zuur gemaakt. De
man belde bij nacht en ontij on
geveer vijf uur per etmaal de art
sen op en legde weer neer zodra
de hoorn van de haak werd ge
nomen. Op die manier voerde hij
zo'n zeshonderd 'gesprekken' per
dag, aldus een woordvoerder van
de betrokken artsen.
Omdat de Ossenaar soms één
nummer een uur achter elkaar
bleef draaien, zetten veel artsen 's
nachts hun telefoonbeantwoor-
der aan. Ze waren dan alleen nog
via de alarmcentrale te bereiken.
Voor een inwoner van Roosen
daal zou daardoor na een hart
aanval de medische hulp te laat
gekomen zijn.
Het was voor de justitie uiterst
moeilijk in te grijpen, omdat het
bij de wet niet verboden is te tele
foneren. De hoofdofficieren van
jusitie in Breda, Roermond en
Arnhem besloten dezer dagen in
overleg met de inspecteurs van
de geestelijke volksgezondheid,
de burgemeester en de politie de
Ossenaar in verzekerde bewaring
te stellen. Na inschakeling van
een door de rechtbank in Arnhem
aangéwezen psychiater werd een
machtiging gegeven voor opna
me m een psychiatrische inrich
ting.
De Ossenaar werd in augustus op
advies van een psychiater ontsla
gen uit een inrichting in Venray.
De man zat daar sinds begin dit
jaar, omdat hij al twee jaar lang
het gezin van een huisarts in het
Westbrabantse Steenbergen had
lastiggevallen. De dochter van de
arts had geprobeerd de Ossenaar
over zijn psychische problemen
heen te helpen, maar de man zag
dit als een uitnodiging een ver
houding met haar te beginnen.
Toen hem bleek dat dat niet het ge
val was, nam hij wraak op het ge
zin met schriftelijke bedreigin
gen, telefoontjes en pogingen tot
afpersing. Begin dit jaar werd hij
voor deze zaken opgenomen in de
Venrayse inrichting, waaruit hij
vier maal wist te ontsnappen-
Tijdens zijn ontsnappingen
breidde hij zijn telefonades uit tot
andere huisartsen. Toch oordeel
de een psychiater het medio au
gustus verantwoord, dat de man
op vrije voeten kwam.
DEN HAAG (GPD) - Duizenden
passagiers hebben de afgelopen
dagen moeilijkheden gehad met
de invoering van de nationale
strippenkaart bij het openbaar
vervoer. Zij bleken nog in het ge
heel niet te weten dat sinds
woensdag een kaart met zes, tien
of vijftien stroken het enige ver-
voerbewijs is voor stads- en
streekvervoer (behalve in Den
Haag), waarbij voor elke reis een
strook, plus voor elke zone een
strook moet worden ingeleverd.
Maar ook buschauffeurs bleken
nauwelijks uit de voeten te kun
nen met het nieuwe systeem.
Een vrouw die met haar twee kin
deren naar Haarlem reisde en
daarvoor vijf zones moest afleg
gen, moest op de heenreis f 6,60
betalen en op de terugreis f 9,90.
Gevraagd naar de oorzaak van dit
verschil, kreeg zij te horen dat zij
zelf diende te weten hoeveel zo
nes zij zou afleggen en hoeveel zij
betalen moest. Pas toen ook an
dere passagiers zich ermee gin
gen bemoeien, kreeg zij f 3,30 te
rug. Tegelijk beklaagde de chauf
feur, van de vervoersmaatschap
pij Centraal Nederland, zich er
over dat hij het „een rotsysteem"
vond en dat hij zoveel vragen had
gekregen dat hij zelfs geen koffie
had kunnen drinken.
Klachten over bussen, vooral in het
streekvervoer met zijn lagere fre-
k wen ties, kwamen uit het hele
land. Oorzaak was vooral dat pas
sagiers - in het bijzonder de bui
tenlanders - omstandig tekst en
uitleg nodig hadden alvorens zij
op hun plaats konden gaan zitten.
Het informatiebureau van het
Rotterdamse gemeentelijke ver
voerbedrijf RET werd bedolven
onder de telefonische vragen,
hoewel het strippenkaart- en zo
nesysteem daar al langer bestaat.
Het meest frustrerend voor pas
sagiers was de ondervinding dat
er geen retours meer verkrijgbaar
zijn.
Volgens verkeer en waterstaat is
het strippenkaartsysteem sterk
aan gewenning onderhevig. Het
ministerie had tot dusver vijf
miljoen gulden uitgegeven om
het publiek vertrouwd te maken
met de nationale strippen
kaart.
Boeren willen
duidelijke
regeling voor
natuurgebied
DALFSEN (GPD) - Het heeft er
gisteren even naar uitgezien dat
het Reestdal op de grens van
Drente en Overijssel liet toneel
zou worden van boerenacties.
Het 2200 hectare grote gebied is al
jaren onderwerp van discussie,
omdat het vanwege zijn unieke
landschap en natuur op de nomi
natie staat om tot beschermd ge
bied te worden verklaard. Defini
tieve regelingen zijn er echter
niet en dat staat de boeren maar
matig aan.
Woensdagavond kreeg landbouwer
D. Scheiuit een werkverbod op
gelegd omdat hij zonder vergun
ning zijn land egaliseerde. Hij
ging donderdag echter gewoon
door, gesteund door zo'n zeventig
van zijn collega's die beloofden
de politie op een afstand te zullen
houden. Ze hoefden echternietin
actie te komen.
Burgemeester E. Wieldraaijer van
de gemeente Avereest besloot de
politie op de achtergrond te hou
den „omdat het werk toch al zo
goed als klaar was". Boer
Scheiuit krijgt volgens de bur
gemeester echter wel een proces
verbaal aan zijn broek. Zolang de
plannen voor het Reestdal geen
definitieve vorm hebben, waakt
de provincie over het stroomdal
van de Reest.
Volgens de boeren worden zij hier
door hevig gehinderd in hun be
drijfsvoering. Toch krijgen ze
geen schadevergoeding zolang er
geen zekerheid is over de uitein
delijke bestemming van de
grond. „Vragen we een vergun
ning aan bij de provincie, dan
moeten we soms wel een jaar tot
anderhalfjaar wachten", aldus de
boeren „en dat pikken we niet
langer. Dan maar zonder vergun
ning ploegen of egaliseren".
WIJSTER - Nederland heeft zijn
eerste huisvuilscheidingsinstalla-
tie, waarmee grondstoffen kunnen
worden teruggewonnen. Het huis
houdelijk afval, dat de nv vuilaf
voermaatschappij VAM in Wijster
tot nu toe stortte, wordt in de nieu
we fabriek gesorteerd in papier,
plastic, ijzer, blik en organisch ma
teriaal. "Hiermee levert de onder
neming een belangrijke bijdrage
niet alleen aan de oplossing van het
nijpende afvalprobleem, maar ook
aan de grondstoffenvoorziening"
aldus premier Van Agt, die gister
middag de nieuwe installatie offi
cieel in gebruik stelde. Op de foto
wordt de premier (midden) in de
nieuwe fabriek rondgeleid.
Griffier Tweede Kamer schrijft brief
DEN HAAG (GPD) - Mr. W. Koops, griffier van de Tweede
Kamer, heeft een boze brief geschreven aan mr. W. Aan
tjes, voormalig fractieleider van het CDA. Daarin neemt
de griffier stelling tegen beschuldigingen die Aantjes aan
zijn adres heeft gericht in een interview in Vrij Nederland
van deze week.
ARNHEM (ANP) - Beroepsacteurs en actrices worden begin volgend jaar
door de politie in Arnhem ingeschakeld om vooral jonge agenten te leren
hoe zij in conflictsituaties het publiek kunnen benaderen. Het betreft
hier een proef, waarvoor het ministerie van binnenlandse zaken circa
35.000 gulden beschikbaar heeft gesteld
Het ministerie zorgt ook voor een wetenschappelijke begeleiding yan de
proef door enkele psychologen. De rollenspelen tussen de agenten en de
acteurs worden op video opgenomen.
Het gaat er volgens een woordvoerder van de Arnhemse politie vooral om,
dat politiemensen leren bij conflictsituaties op straat, in een café of in
een woning niet in paniek te geraken en zichzelf te blijven. De opleiding
op de politiescholen, waar ook bepaalde situaties worden nagebootst,
voldoet in dit opzicht te weinig.
Het inschakelen van acteurs is min of meer een Arnhems idee. Achter
grond is, dat het korps sterk verjongt. Omdat dit ook een landelijke
tendens is, doet binnenlandse zaken ook mee. De proef wordt mogelijk
ook in nog een tweede gemeente genomen.
Luchtmachtkapitein in beroep
tegen brief van bewindsman
ALPHEN AAN DEN RIJN (ANP)-
Luchtmachtkapitein Meindert
Stelling uit Alphen aan den Rijn
heeft bij het ambtenarengerecht
en de minister van defensie be
roep aangetekend tegen de brief
van de minister van defensie
waarin hem werd meegedeeld
dat er "bepaalde waarderingen
voor de kapitein waren die niet
van een officier zouden mogen
worden verwacht". Die beston
den onder meer uit het hebben
van een "zeer uitgesproken eigen
mening over het bezitten en de
inzet van kernwapens door de
krijgsmacht". Kapitein Stelling
baseert zijn beroep op het feit dat
de minister van defensie hiermee
inbreuk heelt gemaakt op de
vrijheid van meningsuiting en de
godsdienstvrijheid.
Minister De Geus heeft de Tweede
Kamer over de brief aan kapitein
Stelling laten weten dat de uitla
tingen en het standpunt van de
officier op gespannen voet staan
met een 'loyale' vervulling 'van
zijn plichten als militair. Daar
door is zijn inzetbaarheid be
perkt, aldus de bewindsman.
Kapitein Stelling heeft meerdere
malen zijn kritische opstelling
over het gebruik van kernwapens
naar buiten gebracht. Daarbij liet
hij weten dat hij als kapitein zou
weigeren mee te werken aan een
eventuele inzet van kernwapens.
Koops is „ten zeerste ontdaan"
door de suggestie in het interview
dat hij de Haagse advocaat Hes
op het spoor zou hebben gezet
van Aantjes' oorlogsverleden.
Een onderzoek door het Rijksin
stituut voor Oorlogsdocumenta
tie naar dat verleden heeft des
tijds tot het vertrek van Aantjes
uit de politiek geleid. Koops
schrijft nu, dat hij nooit iets over
het gedrag van Aantjes in de
oorlog heeft gehoord voordat de
kwestie in de publiciteit
kwam.
In het interview hekelde Aantjes
het feit dat Koops gri ffier was van
de commissie-Patijn (die een on
derzoek instelde naar de affaire-
Aantjes), omdat hij een huis
vriend zou zijn van de advocaat
Hes. „Ik tast de integriteit niet
aan, maar vreemd is het wel", al
dus Aantjes.
Koops ontkent dat in zijn brief. Hij
en Hes zijn nooit bij elkaar thuis
geweest, ze kennen eikaars
kaar slechts eens per anderhalf
jaar gemiddeld drie minuten, al
dus de griffier. De commissie-Pa
tijn was daarvan op de hoogte.
Koops schrijft: „Ik tast uw inte
rnen weet nu alles. Men kan pre
cies weten wie ik ben, al hebben
velen een ongunstiger beeld van
me dan met de werkelijkheid
overeenkomt. Maar wie maakt in
een parlementaire democratie uit
of ik al dan niet kan functione
ren? Niet meneer Voogd, niet
meneer Den Uyl, Lubbers of Van
Agt. Niemand, alleen de kie-
JOVD
teleurgesteld
DEN HAAG (GPD) - De onafhan
kelijke liberale jongerenorgani
satie JOVD wijst grote delen van
het nieuwe WD-verkiezings-
programma van de hand. De jon
gerenorganisatie heeft laten we
ten "bijzonder teleurgesteld" te
zijn over het programma. Er zou
een grote matheid uit blijken en
gebrek aan creativiteit. De JOVD
noemt het programma voorts
"vaag", terwijl er te weinig dui
delijke keuzen in wordt gedaan.
Bestrijding
konijnenjacht
per helikopter
EINDHOVEN (ANP) - De rijkspo
litie zet het komend weekeinde
een helikopter in om zogenaam
de konijnenknuppelaars op te
sporen. Al jarenlang wordt met
name in Brabant op.beestachtige
wijze jacht gemaakt op konijnen
die een schuilplaats hebben ge
vonden in de maïsvelden. Wan
neer deze mais wordt geoogst zijn
de konijnen vrijwel weerloos. Ze
kunnen zich op de hoge stoppels
nauwelijks voortbewegen. De
beestjes worden veelal met
knuppels doodgeslagen. Ook
wordt wel geprobeerd de dieren
met de hand te vangen. Het deta
chement veldpolitie treedt tij
dens elke oogst hard op tegen de
ze vorm van stropen. Ook de ver
schillende rijks- en gemeentepo
litiekorpsen houden toezicht bij
het maiskneuzen. Hoewel de
oogst nog maar nauwelijks is be
gonnen zijn al weer vele tiental
len processen-verbaal opge
maakt.
De politie wil nu het komend
weekeind een helikopter inscha
kelen om de stropers snel te kun
nen opsporen. Vanuit de lucht
wordt dan een grondpatrouille
gewaarschuwd.
DEN HAAG - Dit weekeinde komt definitief het einde van wat
gedurende twintig jaar na de oorlog de belangrijkste politieke
partij was. Het einde dat voor de Katholieke Volkspartij begon
met de Nacht van Schmelzer, 13 op 14 oktober 1966. In het Chris
ten-Democratisch Appèl zal de partij moeten voortleven, maar
het zal toch anders worden
De val van het kabinet-Cals-Vondeling in 1966 is niet zomaar een
breuklijn in het bestaan van de KVP. Nog steeds reageren de
socialisten, met wie indertijd de coalitie bestond, agressief op het
„verraad" van de katholieken. De spreekwoordelijke onbe
trouwbaarheid van de KVP dateert ook van die nacht
Maar de desastreuze uitslag bij de verkiezingen, die op de breuk
volgde, had nog een ander effect. Voor het eerst in het bestaan
van een echte katholieke partij zocht zij aansluiting bij andere
confessionele groepen. Daarmee was de emancipatie van het
katholieke zuiden voor het oog van de wereld voltooid.
De eerste toenadering tot ARP en CH U bleef beperkt tot een besluit
alleen gezamenlijk regeringsverantwoordelijkheid te zullen dra
gen. De fractieleiders Schmelzer, Biesheuvel (ARP) en Mellema
(CHU) maakten voor de televisie hun dramatische besluit be
kend: „samen uit, samen thuis", werd het motto. De eerste stap
op weg naar het CDA was gezet, en daarmee kwam tevens de
eerste afsplitsing tot stand: de Politieke Partij Radikalen was
ontstaan.
Romme was in zijn tijd de KVP. net als Troelstra de SDAP was en
Kuijper de ARP. Maar de volkspartij was meer. De geest van
Schaepman, de katholieke leider uit de vorige eeuw, waarde er
rond. En de bisschoppen beheersten het beeld.
Maar de KVP en de vooroorlogse Rooms-Katholieke Staatspartij
(RKSP) streefden niet alleen naar macht, en deze te behouden.
Het katholieke volksdeel moest verzameld worden, „de schaap
jes geteld", omdat het anders nooit zichzelf zou kunnen zijn.
Schaepman had het goed gezien: in zestig, zeventig jaar na de
Franse Revolutie kan een volksdeel niet de eeuwenlange onder
drukking en achterstelling van zich afschudden.
Al in 1883 publiceerde hij zijn eerste brochure over „Een katholieke
partij", in 1893 gevolgd door een staatkundig program. Onder
tussen verenigden de katholieke Kamerleden zich tot één Ka
merclub, die opereerde op basis van een door Schaepman opge
steld „Program van beginselen". De eerste stap op weg naar de
KVP was gezet.
De katholieke kiesverenigingen sloten zich in 1904 aaneen tot de
Bond van Katholieke Kiesverenigen. Na het opstellen van een
echt partijprogram ontstond uit de bond in 1926 de RKSP. Gere
geld verloor de partij groepen leden, maar het hart bleef telkens
behouden.
De Nieuwe Katholieke Partij ontstond al in 1922, in 1933 de Katho
liek-Democratische Partij, in 1948 scheidde de Katholieke Na
tionale Partij zich af, in 1968 de PPR en daarna nog de Nieuwe
Roomse Partij (1971) en de Rooms-Katholieke Partij Nederland
(1972). Maar dan zijn we al ver in de geschiedenis van de KVP.
De party kwam vrijwel onmiddellijk na de bevrijding, op 22 de
cember 1945, tot stand. Ze kwam voort uit de oude RKSP. Maar,
gedachtig het streven na de oorlog als volk in eenheid op te
trekken, stelde zij zich open voor andersdenkendenNet als even
later de nieuwe PvdA zou doen, bij beide groepen streefde men
naar emancipatie, zeg maar doorbraak.
De verkiezingen in 1946 waren een eclatant succes voor de KVP:
met 32 zetels werd zij de grootste party. De PvdA kreeg „slechts"
26 zetels. Toch stond de duidelijke rivaliteit samenwerking niet
in de weg. Dat begon al direct met het rooms-rode kabinet-
Beel.
Daarna begon het tijdperk van minister-president Drees. waarbij
echter Romme. als „politieke paus" de formatie beslechtte. Te
gen de politieke verhoudingen in, koos hy Drees - als leider van
de kleinere coalitiepartner - als premier. Het herstel van het nog
steeds door oorlogswonden getekende Nederland kon begin-
Het tydperk-Romme duurde tot zijn aftreden in 1961. Het was
tevens de grote bloeitijd van „zijn" party. Zo'n 400.000 leden
betaalden hun vaak geringe bijdrage. Via de KRO viel het geluid
in de ether te beluisteren. Standsorganisaties en kloosters hiel
pen mee de partij financieel op de been te houden. In die tijd
overkoepelde de KVP als een beschermende paraplu het Rijke
Roomsche Leven.
Maar de tijd stond niet stil. Eenmaal geémancipeerd gingen de
beschermende banden de meeste katholieken knellen. De KVP
moest mee, maar kon de maatschappij - ook de katholieke - niet
meer sturen. Het Vaticaans concilie maakte ook hier een eind aan
de bevoogding.
Aanvaarding van beginselen zoals de eigen verantwoordelijkheid
van de ouders en het niet langer verwerpen van de anti-coneept-
iemiddelen betekenden de definitieve doorbraak. De culturele
revolutie, die overal in de jaren zestig om zich heen greep, maakte
daarbij de toenadering tot de protestante politieke groeperingen
mogelijk.
Op 11 oktober vindt de definitieve fusie plaats. Na dertig jaar hoeft
de KVP geen regeringsverantwoordelijkheid meer te dragen
Nog eenmaal zullen dit weekeinde in Den Bosch de oude gevoe
lens hoogtij kunnen vieren. Een Brabantse Boerenkoffietafel.
een „echt" KVP-feest, speeches en vooral veel terugblikken
staan op het programma.
En voor de laatste keer zal de KVP een gezamenlijke mis vieren. In
de kathedraal. Mgr. Bluyssen zal de mis opdragen, morgenoch
tend vanaf negen uur. Een hoogmis en daarna valt definitief het
doek over een stuk katholieke geschiedenis.
LOUIS BURGERS
(ADVERTENTIE)
maak ja dtml maat ual... mei kmclu
Herschi Pub van zuiver
mineraal water, zuiver
plantaardige smaakstoffen
en uitsluitend natuurlijke suikers,
zonder onnatuurlijke smaak- en
kleurstoffen!
Hoensbroek, tel. (045) 21 17 77
vind ik uw opmerking tegenover VERDUBBELING EEN-OUDERGEZINNEN
In het interview in Vry Nederland
gaat Aantjes ook in op het verzet
in politieke kringen tegen zijn
eventuele terugkeer in de Twee
de Kamer (met een flink aantal
voorkeurstemmen kan hij na mei
'81 terugkomen). Hij zegt daar
over onder meer: „WD, PvdA en
D'66 hebben gezegd: nee. hij mag
niet terug. Daar heb ik een ant
woord op, dan gaat er iets krie
belen. Myn tweede antwoord is:
HILVERSUM (GPD) - De Weten
schappelijke Raad voor het Re
geringsbeleid verwacht tussen
1975 en 2000 een verdubbeling
van het aantal één-oudergezin
nen. Dit in verband met het ge
stegen aantal echtscheidingen (in
1971: 11.572 en in 1979: 23.790) en
de toenemende belangstelling
voor het bewust alleenstaand ou
derschap.
Hulpverlening bij Zwangerschap
en Alleenstaand Ouderschap, in
een onlangs verschenen persbe
richt.
Gezien het groeiend aantal een-ou
dergezinnen wil de FIOM dat het
één-oudergezin wordt erkend als
een maatschappelijke realiteit
met gelijke kansen ert mogelijk-
heden als gezinnen met twee ou
ders. Om onder meer hierop de
aandacht te vestigen, organiseren
zij zaterdag 18 oktober een spe
ciale dag voor alleenstaande ou
ders en hun kinderen in Amster
dam. De FIOM verstaat onder
eén-oudergezinnen. gezinnen
van gescheiden mensen, van we
duwen en weduwnaars en van
alleenstaande ongehuwde moe
ders en vaders.
„Kenmerk van het een-oudergezin
is dat in het feitelijke gezinsleven
een ouder de verantwoordelijk
heid draagt voor de rollen die tra
ditioneel aan twee ouders zyn
toebedeeld", aldus de FIOM. Het
exacte aantal een-oudergezinnen
in 1980 is niet bekend De meest
recente gegevens dateren uit
1971, toen er een volkstelling is
gehouden Opdat moment waren
er 2 099.802 gezinnen met twee
ouders, tegenover 209.186 een
oudergezinnen.
Dat betekent dat in 1971 al 1 op elke
11 gezinnen een eén-oudergezin
was. 1 op elke 13 kinderen tot een
één-oudergezin behoorde en
ruim 616 000 mensen in een één
oudergezin leefden.
