Waar blijven
uitvindingen:
Albeda in botsing met
kamer over koopkracht
Regering tevreden
over aardgasmissie
Kort zakelijk
lïi'ihMim
Meerderheid wil wel uitkering voor laagste inkomens
CDA wil herziening
Borssele-contract
Werkgevers tot bedrijfsleven en overheid:
VRIJDAG 3 OKTOBER 1980
Specialisten
De landelijke vereniging van Art
sen in Dienstverband (LAD) en
de Landelijke Vereniging van
Assistent-Geneeskundigen
(LVAG) gaan zich inzetten voor
een algemene CAO voor de onge
veer 3000 assistent-geneeskun
digen in ons land die een oplei
ding volgen tot medisch specia
list. Het merendeel van de aan
komende specialisten werkt in
dienstverband bij een zieken
huis. Volgens de artsenvereni
gingen is er de laatste 25 jaar bit
ter weinig verandering gekomen
in de rechtspositie van de assis
tent-geneeskundigen in oplei
ding.
Witkar
De coöperatieve vereniging Witkar
in Amsterdam krijgt van het mi
nisterie van economische zaken
een subsidie van honderddui
zend gulden en een krediet op
"zachte" voorwaarden tot een
zelfde bedrag. Dit heeft de voor
zitter van de coöperatie, Luud
Schimmelpenninck, bevestigd.
De twee ton wordt verstrekt in
het kader van projecten die op
besparing van energie zijn ge
richt.
NS
De NS mogen zich verheugen in
een groeiende belangstelling
voor de kortingskaart, waarbij
alle leden van een gezin en twee
duurzaam samenwonenden bij
het reizen per trein recht hebben
op kortingen van vijftig procent
op een enkele reis. van veertig
procent op een retour en van der
tig procent op een abonnement.
De kaart kost 375 gulden en is een
jaar geldig.
In de eerste zes maanden sinds de
invoering van de kortingskaart
zijn er 90.000 van verkocht en
donderdag bereikten de spoor
wegen de mijlpaal van 125.000.
Nutricia
NV Verenigde Bedrijven Nutricia
is met derden orienterende be
sprekingen begonnen over een
eventuele overneming van de
bedrijven van Spyer, Van der
Vijver en Zwanenburg (S.V.Z.)
BV. Bij deze S.V.Z.-bedrijven
(teelt en industriële verwerking
van groente en fruit) in Etten-
Leur, Baarland en Hien werken
in totaal 365 mensen, aldus Nu
tricia.
De betrokken ondernemingsraden
zijn van de plannen tot de even
tuele verkoop op de hoogte ge
steld, evenals de vakbonden. De
naam van de mogelijke gegadig
de voor de overneming kon nog
niet worden vrijgegeven.
Zuid-Afrika
Er moet in Nederland een wet ko
men die verbiedt dat het oe-
drijfsleven nog verdere investe
ringen in Zuid-Afika doet. In die
wet moet het geheel of deels
overnemen van Zuidafrikaanse
bedrijven en het uitbreiden van
eigen investeringen strafbaar
worden gesteld. Nederlandse
vestigingen in Zuid-Afrika zijn
slechts aanvaardbaar als een be
drijf de zwarte vakbonden als
volwaardige sociale partner er
kent en de internationale ar-
beidsverdragen toepast in het
bedrijfsbeleid in Zuid-Afrika.
Dit stelt het CNV in het actiepro
gramma dat de verbondsraad van
de Christelijke Vakcentrale heeft
opgesteld over de toestand in
Zuid-Afrika.
DEN HAAG (GPD) - De
aardgasonderhandelingen
met de buitenlandse af
nemers zijn een succes
geworden. Gemiddeld, zo
kan worden gesteld, be
taalt het buitenland op
jaarbasis twee miljard
gulden meer voor ons gas.
Dat peil wordt echter op
jaarbasis pas per 1 oktober
1981 bereikt. Totaal zal de
opbrengst echter, vanwe
ge de olieprijsstijgingen,
wel meer worden, wellicht
uiteindelijk tegen de f3,5
miljard, maar dat hangt
dus geheel van het koers
verloop af.
Een tevreden minister Van Aar-
denne (economische zaken) heeft
dit gisteren aan de Tweede Ka
mer meegedeeld. Hij vindt dat
hiermee de regeringscommissa
ris voor de aardgasprijzen, mr. D.
P. Spierenburg, geheel heeft vol
daan aan de uitgangspunten van
regering en parlement. Die visie
kwam er in feite op neer dat Ne
derland tot dusver een prijs kreeg
die niet meer klopte met de
marktwaarde.
„Ik ben diplomaat geweest en
gebleven", zegt mr. D. P. Spie
renburg, die in mei tot regerings
commissaris voor de aardgasprij
zen werd benoemd en binnen en
kele maanden tot resultaten
kwam. Volgens hem hebben de
onderhandelingen zich afge
speeld „op een businesslike ma
nier" en „is er natuurlijk meer
gevraagd dan gekregen".
Maar Spierenburg, onder andere
vroeger permanent vertegen
woordiger bij de Europese Ge
meenschappen en bij de NAVO,
had marges ingecalculeerd. „Ik
stond wel met de rug tegen de
muur", zegt hij. Op de vraag of hij
tegenpartijen op eventuele sanc
ties had gewezen geeft hij te ken
nen dat de partner ook wel weet
wat er zou kunnen gebeuren als
de besprekingen niet slagen.
Spierenburg zegt eenvoudigweg
met weinig instructies op pad te
zijn gegaan en te hebben gehan
deld tegen de achtergrond van de
opdracht van het parlement „dat
de huidige prijzen niet meer
slikt". Minister Van Aardenne, de
directe opdrachtgever, voegt
daaraan toe datje wel kunt over
wegen „de kraan dicht te draaien,
maar dat blijft een theoretisch
middel".
DEN HAAG (GPD) - Minister Albeda (sociale zaken) en de
Tweede Kamer zijn opnieuw heftig met elkaar in botsing
geraakt over de handhaving van de koopkracht voor de
allerlaagste inkomensgroepen. CDA, PvdA en D'66, die
samen een ruime meerderheid in de Kamer vormen, heb
ben van de bewindsman in een motie geëist dat de mini
ma in december een extra uitkering ontvangen. De motie
stuitte op fel verzet van minister Albeda.
De motie werd gisteren door het
CDA-kamerlid De Vries inge
diend tijdens een speciale com
missievergadering over het
handhaven van de koopkracht
voor de minima. De motie kreeg
uiteindelijk de steun van 13 van
de 18 aanwezige kamerleden. Wel
zegde Albeda toe de uitspraak in
de ministerraad aan de orde te
stellen.
In de motie wordt het kabinet ge
vraagd alsnog te zorgen voor een
extra uitkering voor mensen met
een minimumloon en de ontvan
gers van de laagste uitkeringen.
De voorwaarden dat het hierbij
om gezinnen moet gaan, heeft het
CDA laten vallen, omdat de mi
nister eerder had laten weten dat
dit onderscheid technisch niet te
maken viel.
De Vries laat het kabinet daarbij de
keus uit twee mogelijkheden
voor een uitkering. Volgens het
CDA kan de koopkracht in stand
blijven door de voorgenomen
verhoging van de uitkeringen op
1 januari met een maand te ver
vroegen. De christen-democra
ten willen echter ook genoegen
nemen met een eenmalige uitke
ring december.
Minister Albeda
schil komt voor rekening van de
sociale fondsen en het bedrijfsle-
De bewindsman schatte de totale
kosten op circa f80 miljoen. Het
rijk zal hiervan ongeveer f 10
miljoen moeten bijdragen. Zo'n
f20 miljoen zal het bedrijfsleven
moeten opbrengen, terwijl het
restant (f60 miljoen) door de
fondsen zal moeten worden be
taald.
Gezien de financiële problemen bij
deze fondsen zullen zij echter niet
aan een verhoging van de pre
mies kunnen ontkomen. Dat be
tekent dat de kosten door alle
loontrekkers gedragen moeten
worden.
Naast het kostenaspect wees de
bewindsman de motie ook af,
omdat daaruit het idee zou kun
nen ontstaan dat de overheid al
tijd een eventueel koopkracht
verlies zou kunnen voorkomen.
„We zullen er echter aan moeten
wennen dat handhaving van de
koopkracht niet altijd kan," aldus
Albeda. Hij wees er verder nog op
dat de maatregel ook on
rechtvaardig werkt voor de men
sen met een inkomen net boven
het
Grootste brood
COBURG - Zes Westduit-
se broodbakkers hebben het,
naar hun zeggengrootste
brood ter wereld gebakken.
Het brood heeft een lengte
van bijna 18 meter en weegt
600 kilo.
voorstellen lijken niet
geheel kansloos. Hoewel de kos
ten uitgaan boven het plafond
van f25 miljoen, dat minister Al
beda beschikbaar heeft voor
handhaving van de koopkracht
zullen de werkelijke kosten voor
de overheid lager zijn. Het ver-
De WD'er De Korte verzette zich
met hand en tand tegen de motie
van het CDA. Met de minister en
de socialist Van der Doef wees de
liberaal erop dat de maatregel tot
gevolg zal hebben dat de proble
men voor volgend jaar alleen
maar vergroot zullen worden.
DEN HAAG (GPD) - Het CDA wil inzage in het hele Cogema-con-
tract krijgen en niet slechts genoegen nemen met een samenvat
ting. „Kamerleden die een oordeel moeten geven over het ver
drag dat deze contracten goedkeurt, kunnen nu eenmaal geen
blanco dheque tekenen", zegt het CDA-Tweede-Kamerlid drs. H.
Eversdijk. Het Cogema-contract regelt de opwerking van splijt
stofstaven die in de kerncentrale ven Borssele zijn opgebruikt
Opwerken, heet dat en het geschiedt in het Franse Cap la Ha
gue.
De Tweede-Kamercommissie voor de kernenergie heeft gisteren
besloten dat minister Van Aardenne duidelijkheid moet komen
verschaffen over de opwerkingscontracten. Tot nu toe hebben
Kamer en minister schriftelijk overlegd, maar de kamercommis
sie wil nu een mondeling overleg met Van Aardenne voordat het
Cogema-contract in een kamerdebat wordt behandeld en er over
wordt gestemd. Er liggen bij verschillende kamerleden nogal wat
vragen, vooral omdat men niet het hele contract maar slechts een
samenvatting kent. Het mondeling overleg staat voor woensdag
15 oktober op de agenda, en is openbaar.
De Kamer moet, het is bekend, de kerncontracten tussen de
Zeeuwse energiemaatschappij PZEM en Cogema goedkeuren.
Nederland immers moet zich tegenover Cogema en Frankrijk
verplichten kernafval, dat bij opwerking vrykomt, terug te ne
men. Daarvoor is parlementaire goedkeuring vereist. Van Aar
denne heeft tot nu toe geweigerd de kerncontracten aan de ka
merleden van de kernenergiecommissie te laten zien.
Onaanvaardbaar, vinden vooral PvdA en D'66. Het CDA heeft zich
daar nu ook bij aangesloten. Eversdijk verwijst naar het feit dat
Westduitse bondsdagleden, die zich ook over opwerkingscon
tracten moesten uitspreken, de contracten in hun geheel hebben
kunnen zien - vertrouwelijk, weliswaar. Hij zegt „Nederlandse
kamerleden moeten het met een samenvatting doen. Dat is niet
goed".
Hij wil het hele contract èn de bijlagen kunnen zien. Eversdyk,
denkend aan de contractuele verplichting om de opwerkings-
overeenkomst geheim te houden, zegt „Door deze openheid
wordt de afspraak met Frankrijk niet geschonden, want deze
openheid betekent geen openbaarheid". Hij vindt dat de Kamer
niet op basis van een samenvatting over een contract met verre
gaande gevolgen, denk aan het terugzenden van kernafval, kan
oordelen. Hij wil géén blanco cheque tekenen. Kamerleden moe
ten volledige inzage hebben in alle stukken om met overtuiging
een oordeel te vellen, vindt hij.
De PvdA staat op het zelfde standpunt, al gaat men nog iets verder.
Het PvdA-kamerlid Zijlstra vindt dat kamerleden sowieso het
gehele contract moeten kunnen zien. maar vindt daarnaast dat
eigenlijk iedere Nederlander het contract zou moeten kunnen
lezen, en zeker mensen in gebieden die later weieens met terug
gezonden kernafval geconfronteerd zouden kunnen worden.
„Wij staan vooralsnog op het standpunt dat volledige openbaar
heid op z'n plaats is", zegt hij.
EG maakt
code voor
multinationals
BRUSSEL (GPD) - Werknemers
bij ondernemingen met meer dan
eén vestiging in EG-landen, zoals
multinationals, moeten het recht
krygen op informatie en consul
tatie over beslissingen die de
topleiding van de onderneming
neemt. Dit is de inhoud van een
richtlijn die EG-commissaris ir.
Henk Vredeling (sociale zaken)
namens de Europese Comissie
heeft voorgesteld aan de Europe
se ministerraad. Een richtlijn be
paalt hoe de EG-landen hun na
tionale wetgeving moeten aan
passen.
Het voorstel van Vredeling is van
beperkt belang voor Nederland,
Denemarken en Duitsland. De
informatie en raadpleging van de
werknemers is hier al tamelijk
goed geregeld, via onderne
mingsraden of vakbondsverte-
genwoordigers in de raad van
commissarissen zoals in Duits
land het geval is. In andere EG-
landen. zoals Engeland en Ier
land, bestaat nog nauwelijks eni
ge inspraak van werknemers bij
DEN HAAG (GPD) - Er moet in ons land meer gebruik worden gemaakt van de mogelijk
heden om uitvindingen te beschermen en toe te passen. Dat komt de industriële activiteit
ten goede, omdat daardoor werkgelegenheid wordt behouden en kan worden uitgebreid.
Om dat te bereiken moet de creativiteit worden .opgepept"
het kort de boodschap
werkgeversverbon
den VNO en NCW zich zowel tot
hun leden als tot de overheid
richten. Die leden (bedrijven)
moeten zich inventiever betonen
om de concurrentie in de wereld
aan te kunnen met nieuwe pro-
dukten. De overheid dient te zor
gen voor een beter klimaat
waarin zich de broodnodige ver
nieuwing kan afspelen. De mate
van het octrooibezit is een bé-
langrijke maatstaf voor de om
vang van de vernieuwing. En he
laas: wat dit aangaat komt ons
land er niet best af.
Als Raad van Nederlandse Werk
geversverbonden zijn VNO en
NCW reeds enige tijd met een
campagne bezig om de vernieu
wing in de industriële bedrijven
.te stimuleren. Zij menen dat er in
ons land creativiteit voldoende is,
maar dat er meer moet worden
gedaan om die te benutten. Het
komt op de individuele acties aan
van vooral kleine en middelgrote
bedrijven. De overheid echter
dient stimulerende voorwaarden
te scheppen.
In dit verband wordt betreurd dat
de uitwerking van de maatrege
len die de regering in de zoge
naamde Innovatienota en aan
verwante stukken heeft voorge
steld zo lang op zich laat wachten.
Ti jdens een persconferentie werd
woensdag aangekondigd dat
VNO en NCW met voorstellen
zullen komen voor een over-
hcidsaanschaffmgenbeleid, dat
zich op de eigen industrie richt en
Aanbevelingen
Ook willen de verbonden komen
met voorstellen om het onder-
zoeksbel eid van de overheid in
andere banen te leiden. Zij vin
den het onaanvaardbaar dat de
overheid nu voor nog geen vijf
procent bijdraagt aan het indus
trieel onderzoek in ons land. Dat
percentage steekt nogal schril af
tegen de drie miljard die de over
heid voor onderzoek in „eigen"
instellingen zoals het TNO bij
voorbeeld per jaar betaalt.
„Vele van de jongens in de witte
jassen (in de wetenschappelijke
instellingen) moeten naar de on
dernemingen. Dan is het maat
schappelijk rendement ten be
hoeve van de bevolking groter.
We kunnen ons in dit opzicht aan
het buitenland spiegelen", zo
wordt gesteld in een aantal aan
bevelingen van VNO en NCW. De
vijf procent die de overheid nu op
zich neemt zou zeker 40 procent
moeten worden.
De
erheid is aanbevolen een
steunregeling te maken voor kos
ten. die voor middelgrote en klei
ne ondernemingen zijn verbon
den aan het aanvragen van oc-
Ook moet er een betere
opvang- en begeleidingsproce
dure komen voor ideeen cn uit
vindingen van kleine uitvinders
en ondernemingen.
Er zou een „klein octrooi" moeten
worden ingevoerd met een ver
eenvoudigde aanvraag- en verle
ningsprocedure en een korte
looptijd. Onze buitenlandse
dienst zou zijn activiteiten ten
gunste van transacties van het
bedrijfsleven in het buitenland
moeten uitbreiden. De overheid
bestudeert die aanbevelingen nu
en de verbonden hebben op grote
spoed by de uitwerking aange
drongen.
Koppeling nodig
Een groot bezwaar tegen de huidige
gang van zaken is de weten
schappelijke aanpak van vindin
gen. Eerst komt men met onder
zoeksresultaten, dan pas worden
toepassingen gezocht. Als naar
werkelijke innovatie moet wor
den gestreefd dan werkt zo'n
procedure niet. Een idee moet
eerst door een octrooi worden be-
scherhid, anders is het niets
waard. Maar wie streeft naar een
octrooi moet eerst weten dat er
geld te verdienen is.
Het gaat hier om de juiste kop
peling tussen onderzoek cn ex
ploitatie. Die is in ons land veelal
zoek, zodat een grote onder
zoeksorganisatie als TNO een
kleine octrooiportefeuille heeft.
Eerst moet men de kansen zien
en dan komt pas hel onderzoek
Een „uiterst gevaarlijke ontwik
keling" noemen VNO en NCW het
feit dat een tiental grote bedry-
ven in ons land het leeuwendeel
van de octrooien bezit
De kleinere bedrijven bezitten na
genoeg geen octrooien, althans
niet in die verhouding. „Zonder
octrooien zyn we overgeleverd
aan de goedkope landen", aldus
een deskundige op dit gebied.
Bewijs van die stelling is dat het
juist die takken van industrie in
ons land slecht gaat die niets bij
zonders te bieden hebben. Toe
passingen van nieuwe vindingen
is een middel tot behoud van
werkgelegenheid".
De voorzitters
van het NCW
en het VNO. links.
Van Eijkelenburg e
rechts Van Veen.
Interesse?
Typerend vinden de werkgevers
organisaties ook dat ons land op
een lage plaats staat wat het aan
tal jaarlijkse octrooiaanvragen
betreft. Volgens de laatste cijfers,
staat Japan bovenaan met 1269
aanvragen per miljoen inwoners,
daarna komt Zwitserland (dat
minder inwoners heeft dan Ne
derland) met 906 Nederland
komt pas na Zweden. W-Duits-
land, Australië, Oostenrijk, de VS,
Frankryk en Engeland: 139 aan
vragen per mihoen inwoners.
Weliswaar worden in ons land 3500
octrooien per jaar verleend, -naar
het merendeel is uit het buiten
land afitomstig, dat ons land als
Cl) interessante markt /iet. Oor
zaak van dit achterblyven is ver
moedelijk gebrek aan interesse,
maar ook onbekendheid by velen
op octrooigebied. De verbonden
raden hun leden dan ook aan
meer kennis op te doen onder an
dere door octrooigemachtigden
in te schakelen.
Een rol speelt ook wel het feit dat
onze produktie duur is. terw ijl we
eens op een „goedkoopte-eiland"
zaten, waarbij nauwelijks oc
trooibescherming nodig was,
want de produkten werden toch
wel afgezet. Die tijd is lang voor
bij. er moet nu moeite worden
gedaan. Voor een Nederlands
produkt dient ook octrooi in an
dere landen te worden aange
vraagd, omdat onze thuismarkt
maar klein is.
Mogelijkheden
De creativiteit moet worden ge
wekt, zo vinden VNO en NCW.
Belangrijk is verder dat creativi
teit ook weer andere creativiteit
oproept. Als een bedryf zich in
ventief toont zal dit ook invent i-
viteit bij de concurrenten te weeg
brengen. Suggesties worden in
dit verband gedaan zoals het
vormen van een „brainstormg
roep", bijvoorbeeld ten dienste
van managers uit de kleine en
middelgrote bedryven.
Dergelijke impulsen zouden in
staat moeten zijn de huidige (al te
traditionele gedachtengang te
doorbreken. Mogelijkheden lig
gen er ook op het gebied van de
industriële vormgeving, die in
ons land bepaald niet voorop
loopt. Gewezen wordt op het
Franse voorbeeld, waarby kun
stenaars zyn ingeschakeld en in
dit verband wordt opgemerkt dat
een dergelyke activiteit voor de
vele beeldende kunstenaars die
in ons land volgens de zoge
naamde contraprestatieregeling
werken aantrekkelijk zou kun
nen zijn
Ook zouden hogescholen en uni
versiteiten kunnen worden inge
schakeld. niet zozeer voor het
doen van proefnemingen, maar
wel als klankbord voor de con
structeurs in de kleine en mid
delgrote industrie. Bovendien
moeten er betere beloningsmogel
ykheden voor uitvinders komen.
Verder zou de overheid moge
lijkheden moeten scheppen voor
het beter verkennen van het are
aal aan uitvindingen dat in het
buitenland wordt gepresen
teerd.