Ideeën gevraagd
voor bestemming
van oude kerken
'n Sportbril...
BRIL 58
Landsbelang vóór godsdienstvrijheid
"Rolduc draagtvruchten"
Oostblok moet arme landen meer steunen
Metropolitan
schrapt het
hele seizoen
Geklets
WOENSDAG 1 OKTOBER 1980
President Suharto (Indonesië):
De godsdienstvrijheid blijft be
staan in Indonesië, maar het
landsbelang is de richtlijn bij de
uitwerking van dit principe. Dat
heeft president Suharto meege
deeld aan de nationale Raad van
Kerken.
Dit betekent onder meer, dat finan
ciële steun uit het buitenland
voor Indonesische kerken voor
taan niet meer rechtstreeks naar
de ontvangende instantie gaat,
maar door de regering wordt be
handeld.
Ondanks het algemene karakter
van de godsdienst, zijn wij als In
donesische burgers verplicht het
landsbelang in het oog te houden,
aldus de president. Als de rege
ring met plannen komt die de be
trekkingen regelen tussen de In
donesische kerken en hun over
zeese partners, dan moet dit niet
worden gezien als een beper
kende maatregel.
De Indonesische Raad van Kerken
telt op het ogenblik een kleine
vijftig leden-kerken, waaronder
ook lutheranen, doopsgezinden,
methodisten, pinkstergroepen en
presbyterianen. Volkenkundige
en taalkundige factoren bepalen
voornamelijk de onderlinge
grenzen. Er is een duidelijk stre
ven om tot meer eenheid te ko-
Wat voor tijd? "In wat voor tijd
leven wij?" is de titel van een se
rie lezingen in Leiden van de
Wassenaarse evangelist D. Jan
Bruijn die volgende week vrij
dag, 10 oktober begint. Ze wor
den gehouden in de Lokhorst-
Vijf achtereenvolgende restauraties
in Utrechtse binnenstad
De commissie "Bestemming
binnenstadskerken her
vormd Utrechtheeft de
kerkleden opgeroepen
ideeën aan de hand te doen
voor het toekomstige ge
bruik van de vijf histori
sche centrumkerken in de
Domstad, waarvan de
achtereenvolgende restau
raties in 1987 zijn voltooid.
Het betreft hier de Jacobi-
en Nicolaikerk, waarvan
de restauratie al achter de
rug is, de Janskerk, die nu
bijna klaar is, en de Buur-
en Domkerk, waarmee nog
moet worden begonnen.
74 wmm
a'C..
Ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de Vrije Universi
teit in Amsterdam is in het hoofdgebouw aan de Boelelaan een tentoon
stelling van "planten uit de bijbel" ingericht. Dirk Smit, hortulanus van
de universiteit, en Simon Prins, een van de organisatoren rond het
eeuwfeest, hier in een hoekje van de tentoonstelling.
De vraag wat er met al deze kerken
straks moet gebeuren wordt
steeds klemmender. Ds. J. H. Uy-
tenbogaardt, lid van de genoem
de commissie: "Gerestaureerde
kerken zonder daadwerkelijk le
ven zouden een aanklacht zijn te
gen de kerk en de stad die deze
gebouwen van voorgaande ge
slachten hebben gekregen"
Herleven
Al toen de eerste van de reeks mid
deleeuwse kerken in de steigers
kwam, werd er van verschillende
kanten gezegd: dergelijke mo
numenten kunnen alleen herle
ven als ze naast de kerkelijke ook
een sociaal-culturele bestem
ming krijgen.
De bedoeling van de bestemmings
commissie is, dat daarnaar nu
bewuster en op breder schaal
wordt gezocht. Er zitten twee le
den in van de centrale kerkeraad,
twee leden van de kerkvoogdij en
de restauratie-architect ir. T. van
Hoogevest.
De commissie gaat overleg plegen
met ieder die geïnteresseerd is in
een blijvend medegebruik van
een der kerken. Zij zal de kerke
raad en de kerkvoogdij adviseren
als zich bepaalde mogelijkheden
voordoen. Wie een idee heeft voor
een goede en duurzame bestem
ming, kan zich schriftelijk tot de
commissie wenden.
Omdat Utrecht meer oude kerkge
bouwen heeft dan alleen her
vormde, zal ook contact worden
opgenomen met andere kerkge
meenschappen, die wellicht de
zelfde problemen hebben.
De Janskerk. De derde in een reeks van vijf middeleeuwse hervormde kerken in de Utrechtse binnenstad
waarvan de restauratie is voltooid. De Buur- en Domkerk komen nu aan de beurt. In 1987 moet het hele werk
klaar zijn.
"Het geloof in God en een
godsdienstige opvatting van
de geschiedenis hoeven niet
noodzakelijk uit te lopen op
een anti-communistische
opstelling".
De vooraanstaande marxisti
sche godsdienstcriticus pro
fessor Olof Klohr (Oost-
Duitsland) schrijft dat in een
Duits tijdschrift voor filoso
fie. Klohr bezette enige tijd
een leerstoel voor weten
schappelijk atheïsme, totdat
deze werd opgeheven. Gods
dienstige argumenten voor
politieke actie kunnen op
verschillende manieren wor
den gebruikt, zo meent hij.
In de kerk van het Westen
wordt communisme "zoge
naamd" op godsdienstige
gronden afgewezen. Volgens
Klohr is de werkelijke grond
van afwijzing "een religieuze
vorm van burgerlijk anti-
communisme". Hij spreekt
van "demagogisch geklets
over vrijheid en mensenrech
ten onder het masker van de
godsdienst.
Bisschop Gijsen:
Seminaries zoals "Rolduc" zijn levensnoodzakelijk voor
deze tijd.
Met twee artikelen in zijn bisdomblad - waarin deze zin
staat - verdedigt bisschop Gijsen van Roermond zijn be
leid inzake de priesteropleiding. Het seminarie in Rolduc,
zo stelt hij, ligt stevig verankerd in de bedoelingen van de
kerk.
Roermondse bisdomblad, dat
zijn seminarie zich zorgvuldig
houdt aan de richtlijnen van het
tweede Vaticaanse concilie en de
door Rome goedgekeurde pro
gramma's en leefregels. "En dat
draagt vruchten", constateert hij
dankbaar. "Het seminarie is al te
klein geworden".
"Onze maatschappij", zo schrijft
bisschop Gijsen, "vertoont nog
maar weinig de wezenstrekken
van het christelijke leven. Wil zij
weer van een christelijke geest
worden doortrokken en wil de
kerk over priesters beschikken,
die aan hun eigenlijke opdracht
voor onze tijd beantwoorden, dan
hebben de toekomstige dragers
van Christus' woord en geest een
uitdrukkelijke vorming nodig".
Andere vormen van ambtsoplei
ding wijst mgr. Gijsen, zoals be
kend, consequent af. Met name
heeft hij kritiek op de hogeschool
voor theologie en pastoraat in
Heerlen. Voor de vorming van
priesters zijn alleen echte semi
naries aanvaardbaar.
Dat kunnen instellingen zijn die de
hele opleiding verzorgen, zoals
Rolduc, ofwel "convicten" die als
seminarie functioneren, zij het
dat een deel van de opleiding
wordt gegeven aan een faculteit
of theologische hogeschool, maar
"Rome" moet die dan wel hebben
erkend.
Te klein
Bisschop Gijsen verklaart in het
kerk aan de Pieterskerkstraat,
steeds om 8 uur. Bruijn spreekt
volgende week over de vraag
welk volk het centrum is van het
wereldgebeuren. De andere le
zingen zijn op 24 oktober en 7 en
21 november,
Provinciale dag. Morgen van
half 11 tot half 4 houdt de afdeling
Zuid-Holland-Noord van de Ge
reformeerde Vrouwenbond haar
jaarlijkse provinciale dag in de
Kruiskerk te Woerden. Dr. H.J.
Kouwenhoven uit Vlaardingen
spreekt over 'Gezonde Geest
drift".
Navigators. Het algemene Navi-
gatorwerk houdt in deze herfst
drie voorlichtingsdagen, in Wa-
geningen en Assen en op 29 no
vember in Leiden. Deze dagen
zijn bedoeld voor mensen "die
geestelijk willen worden opge
bouwd en gevoed". Spreker is
Gert Doornenbal, directeur van
het Navigatorwerk in Nederland
en Skandinavié. De dagen duren
van half 11 tot 5 uur.
De Navigators zijn een internatio
nale christelijke organisatie, "die
wil stimuleren tot geestelijke
groei van de individuele chris
ten". Hun doel is: helpen bij de
uitvoering van Jezus' zendings
bevel "door het vermenigvuldi
gen van arbeiders in ieder land".
Vooral onder studenten en scho
lieren is de beweging actief.
Berocpingswerk. Hervormde
Kerk: beroepen te Deventer G.
van Dijk Noordlaren, te Axel,
J.M.D. van den Berg Werken
dam, te Winterswijk G.W. van
Dunnewold, luthers predikant
te Doetinchem, te Hilversum F.
Houwert Echteld (laatstelijk pre
dikant in Johannesburg,
Zuid-Afrika).
Gereformeerde Kerken: beroepen
te Boskoop L.H. Kwast Kollum,
te Noordbergum - Eestrum (Fr.)
en te St. Jansklooster kandidaat
A.J. van der Schaft Drachten;
aangenomen de benoeming tot
legerpredikant L.F.A. Boticher
Tilburg.
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt: beroepen te Hattem B.
van Zuijlekom Assen, te Help
man M. Brandes Ermelo,
Christelijk Gereformeerde Ker
ken: bedankt voor VeenendaalA.
Baars. Urk.
Remonstrantse Broederschap: be
roepen te Vlaardingen, deelwerk,
en te Oude Wetering, deelwerk,
mevr. C.M. Vos-Wiegand, Oude
Wetering, die deze beroepen
heeft aangenomen.
Up de synode van de Christelijke
Gereformeerde Kerken (Amers
foort) werd meegedeeld, dat op 27
plaatsen in het land de christelij
ke gereformeerde en de Neder
lands gereformeerde kerk elkaar
in een of andere vorm van sa
menwerking hebben gevonden.
Daar staan echter plaatsen te
genover waar eerder sprake is
van verwijdering. Er bleken ter
synode te veel bezwaren te zijn
om tot een verregaande vorm van
samengaan te komen zowel met
de Nederlandse Gereformeerde
als met de Vrijgemaakte Gere
formeerde Kerken.
WASHINGTON (Reuter) - Volgens de president van de
Wereldbank, Robert McNamara, dienen de Sowjet-Unie
en andere landen met een centraal geleide economie meer
hulp aan de ontwikkelingslanden te verstrekken.
De bijdrage van de Sowjet-Unie en
andere landen met een centraal
geleide economie is nauwelijks
meetbaar en komt neer op slechts
0,04 procent van hun bruto natio
naal produkt, zei McNamara tij
dens de jaarvergadering van het
Internationale Monetaire Fonds
en de Wereldbank. Van de Oost-
europese landen zijn alleen Roe
menië en Joegoslavië lid van de
Wereldbank.
(ADVERTENTIE)
De één zoekt een
funktionele sportbril,
de ander 'n sportieve
bril en u zoekt mis
schien wel een veilige
sportbril... zachte
kontaktlenzen.
Bij Bril 58 krijgt u alle
keuze en een vakkun
dig advies voor een
redelijke prijs, .{f
Haarlemmerstraat 58, Leiden, telefoon 071-140148.
Het verstrekken van leningen mei
een lange looptijd en een lage
rente aan de armste olie-importe
rende landen die zwaar getroffen
zijn door de stijgingen van de
olieprijzen, zal een onmiddellijk
en gunstig effect hebben op hun
betalingsbalans als meer olie-ex
portlanden dan alleen Irak, Ve
nezuela en Mexico die het plan
hebben gelanceerd, daarmee ak
koord gaan. Het snel ten uitvoer
i voorstel van de
or een langeter
mijnstrategie van de OPEC (de
Organisatie voor Olie Exporte
rende Landen) om het ontwikke
lingsfonds van de organisatie om
te zetten in een ontwikkelingsbu
reau met een werkkapitaal van
twintig miljard dollar zal de arm
ste landen bijzonder goed uitko
men, aldus McNamara.
De landen van de OESO, de Orga
nisatie voor Economische Sa
menwerking en Ontwikkeling,
zouden hun ontwikkelingshulp
op peil van 1978 moeten handha
ven. De landen die minder dan
het OESO-gemiddelde van 0,34
procent van hun bruto nationale
inkomen uitgeven, in het bijzon
der de Verenigde Staten en Ja
pan, dienen te overwegen hun
McNamara wees er verder op dat de
OESO-landen in 1978 akkoord
zijn gegaan met een versoepeling
van de aflossingsvoorwaarden op
leningen die aan de armste en
meest onderontwikkelde landen
waren verstrekt. Tot dusver is
slechts vijf miljard dollar aan
schulden kwijtgescholden dan
wel gesaneerd terwijl dat voor 26
miljard dollar mogelijk was.
Volledige kwijtschelding of sa
nering van die schulden komt
neer op een vergroting van de of
ficiële ontwikkelingshulp. Dat
zou in het bijzonder het geval zijn
als die regeling ook zou gelden
voor alle landen met een laag in
komen, aldus McNamara.
De reële stijging van de olieprijzen
zal de komende jaren vermoede
lijk drie procent per jaar bedra
gen. Daardoor zal de olierekening
van de olie-importerende ont
wikkelingslanden in 1985 op 124
miljard dollar uitkomen en in
1990 op bijna 230 miljard dollar.
McNamara. Bij zijn voorspelling
voor 1990 is McNamara ervan
uitgegaan dat de betrokken lan
den hun eigen energieproduktie
op zijn minst verdubbelen en veel
doen aan energiebesparing.
De afgelopen anderhalfjaar zijn de
olieprijzen met tachtig procent
gestegen, wat voor de olie-impor
terende ontwikkelingslanden in
grijpende gevolgen heeft.. De
jaarlijkse groei van hun gemid
delde inkomen zal tot 1985 niet
meer dan 1,8' procent, bedragen
vergeleken met 2,7 procent in de
jaren zeventig en 3,1 procent in de
jaren zestig.
Conflict met musici
NEW YORK (UPI)-De Metropolitan van New York heeft zijn hele
seizoen van 210 opvoeringen geschrapt, liever dan toe te geven
aan de eis van zijn musici, het aantal voorstellingen tot vier per
week te beperken.
De directie van de 98 jaar oude opera besloot tot annulering van
het seizoen 1980-81, nadat vertegenwoordigers van de bond
van musici een contractvoorstel hadden afgewezen dat het
aantal wekelijkse opvoeringen niet beperkte tot vier.
Het zal de eerste keer in de twintigste eeuw zijn dat het operage
zelschap geen voorstellingen geeft. In de negentiende eeuw
werd het twee keer gedaan, eens omdat er brand was geweest
en eens om financiële redenen.
De 'met' zou met annulering van het seizoen 18.900.000 dollar
per
der
De musici zeggen dat de huidige vijf opvoeringen die zij
week moeten begeleiden - plus repetities - te zwaar zijn
een behoorlijke prestatie te komen.
De 1.900 werknemers van de 'Met' zijn geschorst sinds de repeti
tieperiode op 2 september begon.
(ADVERTENTIE)
Garnalen.
De Amerikaanse zanger Frank Sinatra zat gisteravond, aan aan een diner in het Waldorf-Astor ia-hotel in New
York. Het diner werd gegeven ter ere van de republikeinse presidentskandidaat Ronald Reagan en zijn vrouw
Nancy. Frank Sinatra was duidelijk ingenomen met de komst van het echtpaar Reagan.