DAGBLAD
f
Iran weigert
bemiddeling
\ZL maakt cijfers over fouten openbaar
L
1121 WW
vandaag
"Voorstellen FNV
niet realistisch"
Zeker tien
doden bij
bomexplosie
in München
PvdA niet unaniem
vóór Den Uyl
als lijsttrekker
«ia - Risf
SS teidén.^
Fouten
SNELST GROEIENDE
REGIONALE KRANT
VAN NEDERLAND.
2 weken gratis
ATERDAG 27 SEPTEMBER 1980
OPGERICHT 1 MAART 1860
36280
irecteur G Koopman
oofdredacteur AAM Scnuurmans
d| -hoofdredacteur R D Paauw
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureau Witte Singe! 1
2311 BG Leiden
Voor tel nrs zie colofon
Speciale commissie behandelt klachten van patiënten
(Van een onzer verslaggevers)
jEIDEN - Als eerste ziekenhuis in Neder
land heeft het Academisch Ziekenhuis in
Leiden cijfers openbaar gemaakt over
fouten, ongevallen en goed afgelopen
vergissingen(zgn. "near accidents") die
werden gemaakt bij de behandeling en
verpleging van patiënten.
Sen speciaal daarvoor in het leven geroe
pen commissie onder voorzitterschap
van medisch directeur dr. A.Th. Schwei-
zer behandelde het afgelopen jaar een
honderdtal zaken. Aangedragen door pa
tiënten of hun familie, medici en verple
gend personeel.
Na uitgebreid onderzoek bleek vijftien
maal een ernstige fout te zijn gemaakt.
Niet in alle gevallen waren de gevolgen
voor de patiënt even ernstig als de ge
maakte fout. In zes van deze vijftien za
ken werd de inspecteur voor de volksge
zondheid en de officier van justitie van
de feiten op de hoogte gesteld.
Bij deze cijfers moet aangetekend worden
dat in het AZL per jaar rond 22.000 pa
tiënten worden verpleegd, die gemid
deld driemaal per dag medicijnen krij
gen toegediend en tijdens hun verblijf
doorgaans een groot aantal medische
behandeingen ondergaan. Daarnaast
komen er jaarlijks nog eens een kwart
miljoen mensen voor een consult op een
van de AZL-poliklinieken.
Die cijfers tegenover elkaar zettend meent
dr. Schweizer, dat er in het Leidse zie
kenhuis over het algemeen zeer zorgvul
dig wordt gewerkt. "Daarmee wil ik de
fouten die gemaakt zijn beslist niet goed
praten. Elke fout is er één teveel. Zeker
wanneer het om iemands gezondheid
gaat, moet je daar niet te licht over den
ken".
Dat het AZL nu vijf jaar geleden begon met
een officiële klachtenprocedure dient
volgens medisch directeur dr. Schweizer
een meervoudig doel. "We willen af van
het beeld, dat een medicus zijn fouten
altijd wil verbergen. Belangrijk is dat de
patiënt, die onjuist of onheus behandeld
is, genoegdoening krijgt.
Bovendien is het voor ons als ziekenhuis
van groot belang dat aan de hand van de
gesignaleerde fouten en klachten ge
streefd kan worden naar kwaliteitsver
betering".
Over het ontstaan, de werkwijze en de er
varingen van de klachtencommissie in
het Leids Academisch Ziekenhuis kunt u
alles lezen op pagina 19.
Pakistaanse president
Zia Oel-Haq leidt missie
(Van onze redactie buitenland)
36 PAGINA'S
Bondskanselier Schmidt
heeft goede hoop op een
nieuwe regeringsperiode
PAGINA 9
Roerig dagje gisteren in Am
sterdam en rond de kern
reactor van de Delftse tech
nische hogeschool
PAGINA 7
Koeperman ziet af van
tweede damtweekamp
PAGINA 11
Volgende week op 3 oktober
vindt de Leidse Beatnacht
plaats. Meer over de "sterren
van weleer" op
PAGINA 21, 23 en 25
De ARP gaat officieel op in
het CDA. Voor menig ARP'er
reden om iets weg te slikken
PAGINA 27
BAGDAD-TEHERAN-NEW YORK - Iran heeft
geen enkele behoefte aan een bemiddeling in
het conflict met Irak. Dit verklaarde de Iraanse AR-voorzitter:
premier Mohammed Ali Radjai voor radio Tehe
ran. De verklaring van Radjai volgde op de be
kendmaking dat na een geheime bijeenkomst
van de ambassadeurs van islamitische landen in
New York was besloten een commissie van ga mee
goede diensten naar Bagdad en Teheran te laten
afreizen.
'Twijfelaars
Van Agt:
|DEN HAAG (GPD) - De loonvoor-
stellen van de FNV zijn volgens
premier Van Agt niet realistisch.
Hij gelooft dat de plannen te hoog
gegrepen zijn en ook "niet goed
zijn". De minister-president ge
looft dat de nivellering niet al te
snel kan worden voortgezet.
Van Agt wees er daarbij op dat het
verkleinen van de inkomensver
schillen al onder verscheidene
kabinetten had plaatsgehad. De-
weerstand tegen verdere verklei
ning van de nog bestaande ver
schillen neemt duidelijk toe. Ook
I in de afgelopen kabinetsperiode
("en niemand verwachtte dat van
ons") is de nivellering sneller ge
lopen dan nog ten tijde van het
kabinet-Den Uyl gedacht was,
zei de premier.
Hij blijft voorstander van een
loonmatiging, die leidt tot een
koopkrachtdeling van 0.25 pro
cent voor de laagste inkomens tot
3.5 procent voor de hoogste. De
FNV is voorstander van een
handhaving van de koopkracht
tot modaal 34.000) en een ver
sterkte daling voor de hogere in
komens; tot maximaal 7.7 pro
cent.
MÜNCHEN (AP) - Tijdens de jaar
lijkse oktoberfeesten in Mün
chen heeft zich vrijdagavond
een zware explosie voorgedaan
die aan zeker tien mensen het
leven heeft gekost. Tenminste
115 anderen raakten gewond.
Een woordvoerder van de politie
deelde mee dat de explosieven
zich waarschijnlijk in een vuil
nisemmer bevonden die bij de
uitgang van een biertent op de
Theresia-weide stond.
Over de mogelijkheid van een ter
roristische aanslag kon de poli
tie nog niets zeggen.
Artsen werd opgeroepen naar de
plek des onheils te komen en
particuliere auto's werden inge
zet bij het gewondenvervoer.
Ik zag een flits en daarna werden
mensen de lucht ingeslingerd.
Het was verschrikkelijk", aldus
een ooggetuige.
De commissie, die onder leiding zal
staan van de Pakistaanse premier
Zia Oei Haq zal overigens wel
welkom zijn in Teheran om zoals
Radjai zei "de bewijzen te aan
schouwen van de misaden die
Irak tegen Iran heeft gepleegd".
Radjai verklaarde dat Iran gaarne
zijn standpunt duidelijk wil ma
ken maar niet bereid is tot onder
handelingen.
Irak had zich al eerder bereid ge
toond naar de conferentietafel te
gaan. de Iraakse minister van
buitenlandse zaken Hammadeh
verklaarde gisteren nog voor ra
dio-Bagdad dat Irak "elke denk
bare discussie toejuicht over de
huidige situatie, of het initiatief
daartoe nu uitgaat van interna
tionale of regionale organisaties".
In het radio-interview herhaalde
hij dat het Iraks belangrijkste
zorg is dat de territoriale veilig
heid wordt gegarandeerd, dat het
zijn legitieme nationale rechten
wil uitoefenen en tevens zeggen
schap wil hebben over de "eigen"
territoriale wateren. "Irak heeft
absoluut niet de bedoeling Iraans
grondgebied bezet te houden",
herhaalde de minister.
De uitspraken van de Iraakse mi
nister betekenen allerminst dat
Bagdad zijn aanspraken op delen
van de olierijke Iraanse oliepro
vincie Choezestan wil laten va
ren. Deze provincie, die het cen
trum vormt van het strijdtoneel
van de afgelopen dagen, wordt
door Irak "Arabistan" genoemd
en beschouwd als een deel van
Irak zelf. In Choezestan wonen
ruim een miljoen Arabisch spre
kenden.
Amerikaans plan
Op een Amerikaans plan de door
vaart in de voor de westerse en de
Japanse olievoorziening vitale
Straat van Hormoez door een in
ternationale vlooteenheid veilig
te laten stellen, is gisteren matig
enthousiast gereageerd. Of
schoon op beperkte schaal nog
steeds scheepvaart mogelijk is
door deze zee-engte, die begin
deze week door Iran tot oorlogs
gebied werd verklaard, maakt het
Westen zich grote zorgen.
Premier Van Agt verklaarde na af
loop van het wekelijkse kabi
netsberaad dat gevolgen van het
conflict voor de olieaanvoer naar
ons land niet of nauwelijks voel
baar zullen zijn zolang de Straat
van Hormoez open blijft. Wel valt
een nieuwe prijsgolf voor olie-
produkten te vrezen, zei hij.
naar het CDA'
AMSTERDAM (GPD) - ARP-voor
zitter Hans de Boer doet een be
roep op de „achterblijvers en aar
zelaars" zich alsnog achter het
CDA te scharen. Een CDA dat
volgens hem zo herkenbaar mo
gelijk moet zijn met een „authen
tieke anti-revolutionaire in
breng". De Boer sprak vanmor
gen op de laatste AR-partijraad in
Amsterdam, waar de ARP beslo
ten heeft zichzelf op te heffen en
in het CDA op te gaan.
De Boer deed zijn oproep tot de
verontrusten omdat juist vele
AR-leden twijfelen aan het nieu
we CDA. De Boer noemde bij de
ze twijfelaars professor Goud
zwaard bij naam en verwees ver
der naar de groep van tachtig le
den, die de opsteller van het eer
ste CDA-programma bij zijn uit
tocht zullen volgen.
Perioden met zon
Overal perioden met zon, maar ook hier
en daar wolkenvelden. Temperatuur in
Zeeland 17 graden en Groningen 20
graden, matige zuid-oosten wind,
windkracht 3.
29 SEPTEMBER
Zon op: 6.36 uur; onder: 18.20 uur.
op: 21.44; onder: 12.44 uur.
Hoogwater te Katwijk om 6.08 en
uur, laagwater om 2.08 en 14.19 v
:zeria Ristorante Pinocchio heeft ter gelegenheid van haar. 1C
bestaan én vanwege de Leidse 3-oktober feesten
één van de beste Italiaanse koks.
Domenico Buonocore uit Sorente (Zuid-ltalië) speciaal naar
Leiden uitgenodigd.
Vanaf zaterdag 27 september kunt u in een
sfeervolle omgeving genieten van o.a ,zijn
specialiteiten, zoals: Cannelloni. Ravioli. Tortellini
Tettuccine. Involtini di vitello. scampi alla Veneziane
Filetto Rossini etc.
Wij zijn. ondanks diverse werkzaamheden op
QjL het Noordeinde. vrijwel normaal bereikbaar!,'
Reserveringen na 15.00 uur, ^kK?-A
Reserveringen na 15.00 i
Maandag gesloten
AMSTERDAM (ANP) - Een kleine
groep in de Partij van de Arbeid
vindt dat Den Uyl nu niet kan
worden gekozen tot lijsttrekker
van deze partij. Vijf leden van de
partijraad willen zaterdag een
uitspraak van de raad in Amster
dam over Den Uyl's voorbehoud
ten aanzien van Nederland en de
NAVO.
Het bestuur heeft gisteravond laten
weten dat de door vijf leden inge
diende motie in strijd is met de
reglementen en dus niet aan de
orde kan komen. De vyf
PvdA-ers, uit Noord-Holland en
Utrecht, stellen in hun motie dat
kamerkandidaten op basis van
een programma moeten worden
gekozen en dat niet de program
ma's aan hun persoonlijke opvat
tingen moeten worden aange
past. "De partij moet de discussie
over het verkiezingsprogramma
kunnen afronden zonder dat er
een zware hypotheek op de rich
ting van de besluistvorming ligt".
Zij vinden dat Den Uyl tot het ver
kiezingscongres van de partij in
februari als lijsttrekker kan blij
ven optreden. "Volgens het
reglement hoeft de septem-
ber-partijraad geen lijsttrekker
aan te wijzen
Het bestuur wijst erop dat de lisjst-
trekker volgens de regels van de
partij moet worden aangewezen
door de partijraad in een verga
dering voor 1 oktober in het jaar
voor de kamerverkiezingen.
Den Uyl heeft al op de partijraad in
juni dit jaar laten weten dat hij
niet als lijsttrekker zal kunnen
optreden als de partij zich zou
uitspreken voor afstoten van alle
"kerntaken" door Nederland.
Het in het openbaar er-
kennen van eigen fou-
ten gaat weinigen ge-
™UJ" makkelijk af.
Nog moeilijker wordt het wanneer
die fouten nadelig zijn geweest
voor de gezondheid van een an
der. Misschien zelfs wel de dood
van een ander tot gevolg hebben
gehad. Daarom getuigt het van
een zekere dosis moed dat het
Academisch Ziekenhuis in Leiden
als eerste ziekenhuis in ons land
het heeft aangedurfd om de eigen
fouten openbaar te maken.
Tenminste in getal. Die openheid
houdt verband met een sinds
1976 werkzame commissie bin
nen het Leidse ziekenhuis, die
klachten van patiënten, hun fami
lie. maar ook van eigen personeel
behandelt. Dat er toch nog een
zekere terughoudendheid bestaat
om alles aan de grote klok te han
gen, komt doordat de commissie
nog steeds een plantje is, dat veel
zorg behoeft.
Wel is het inmiddels een plantje, dat
een redelijk goed vertakt wortel
systeem binnen het Academisch
Ziekenhuis heeft in de vorm van
een klachtensignalering. Op dat
punt neemt het AZL in ons land
een leidinggevende positie in.
Andere ziekenhuizen hebben op
dit ogenblik nog slechts een aar
zelend begin gemaakt met de
formele klachtenprocedure. Dat
maakt het ook moeilijk de in het
AZL gemaakte fouten als graad
meter te gebruiken.
De cijfers van de AZL-commissie
maken daarentegen de patiënt,
maar ook de buitenwereld wel
duidelijk dat de man in de witte jas
en de vrouw in de witte jurk niet
die onfeilbare mensen zijn, waar
voor ze lange tijd werden gehou
den. Artsen en verplegend perso
neel blijken hardwerkende men
sen te zijn, die net als iedereen
fouten maken.
Dat gecombineerd met de grotere
mondigheid van de patiënt, maakt
dat een ziekenhuis niet meer de
plaats is waar je als volledig af
hankelijke patiënt bent overgele
verd aan nooit falende hogere
machten.
Het toegeven dat er fouten worden
gemaakt is, zoals gezegd, moe
dig. Belangrijkers is wat er ge
daan wordt om die fouten in de
toekomst te vermijden. Daarbij is
het ook van essentieel belang te
weten of de fouten het gevolg zijn
van bijvoorbeeld nalatigheid, of
grote onkunde. In het eerste geval
zal een officiële waarschuwing
effect kunnen sorteren, in het
tweede geval veel minder.
Het Leidse voorbeeld zal zeker in
den lande navolging moeten vin
den. Het wordt immers tijd dat er
een eind komt aan de al te grote
beslotenheid van de medische
wereld. Dat men daardoor onno
dig onrust zou zaaien is op zijn
minst onbewezen. En zo er al
onrust zal ontstaan is dat waar
schijnlijk van tijdelijke aard. De
voordelen van het openzetten van
de ivoren toren - al is het alleen
maar het besef dat artsen geen
tovenaars zijn - zijn van blijvende
aard.
.EIDSCH DAGBLAD
Als u nu een abonnement neemt
dan krijgt u de krant de eerste
Wilt u mij nu metéén noteren als abonnee
Naam:
Adres:
Woonplaats:
Gironr.:
Svp bon ingevuld in een open enveloppe zon
der postzegel opsturen naar Leidsch Dagblad.
Antwoordnummer 214. 2300 VB Leiden en de
ik rant komt SNEL in de bus