Dienstweigeraars mishandeld
Situatie buitenlandse
vrouw vaak uitzichtloos
Twaalf jaar
voor doodslag
taxichauffeur
Voortbestaan van Eurocontrol
opnieuw in Europees Parlement
Fel protest van advocaten aan ministers
Amsterdam aangeklaagd
voor storten van gif
Bont met allure.
Bont vanVan Egmond.
Van Egmond
Breestraat Bontmode h?
'nf leuropkikker is altijd welkom
WOENSDAG 24 SEPTEMBER 1980
BINNENLAND
PAGINA 7
ROTTERDAM (ANP) - De Rotter
damse rechtbank heeft gisteren
de 21-jarige Britse beroepsmili
tair Guy D. wegens medeplich
tigheid aan doodslag tot een ge
vangenisstraf van 12 jaar veroor
deeld. De Brit heeft samen met
een Duitse vriendin in januari
van dit jaar een taxichauffeur in
Rotterdam met een mes op gru
welijke wijze om het leven ge
bracht. De rechtbank achtte
moord niet bewezen. De officier
van justitie had wegens moord
een gevangenisstraf van 15 jaar
geëist.
D. deserteerde eind 1979 uitzijn le
geronderdeel in het Westduitse
Minden. Met zijn vriendin Heicke
G. toog hij naar Nederland, waar
ze het plan opvatten een taxi
chauffeur te beroven om aan geld
te komen. Na hun daad in Rotter
dam vluchtten ze naar Spanje,
maar bieden keerden daarop naar
West-Duitsland terug. Daar werd
eerst Heicke G. aangehouden en
later D., die daarop aan de Ne
derlandse justitie werd uitgele
verd. Heicke G. zal in oktober in
het Duitse Bückeburg terecht
moeten staan voor haar aandeel
in deze zaak.
De rechtbank achtte het eveneens
bewezen dat de doodslag werd
gevolgd door een beroving. D.
had op de zitting verklaard zich er
niets van te kunnen herinneren.
Voor zijn vriendin kon hij wat dat
betreft niet instaan.
De officier van justitie mr. P. J.
Wurzer betoogde twee weken
geleden op de zitting dat het
tweetal van meet af aan het doel
had gehad een taxichauffeur zo
wel te beroven als te doden. Hij
achtte moord dan ook bewezen.
D. had de opzet tot doden aan
vankelijk ook toegegeven. Maar
zwakte dit later af. Hij werd naar
eigen zeggen voorafgaande aan
zijn daad bevangen door een
hallucinatie. Deskundigen van
de psychiatrische observatiekli
niek (POK) in Utrecht achten dat
echter uitgesloten.
De raadsman van D., mr. A. Velu,
weet nog niet of zijn cliënt in be
roep zal gaan tegen de straf. Mr.
Velu vond de straf wel zwaar, ge
zien het feit dat de rechtbank
moord niet bewezen achtte. De
raadsman zal zijn cliënt niet aan
raden in beroep te gaan omdat hij
het niet uitgesloten acht dat het
hof in Den Haag de Brit een hoge
re straf zal opleggen.
AMSTERDAM (GPD) - „Te
ruggaan naar mijn man bete
kent zelfmoord. Dat zegt de
Turkse Latica, die haar echt
genoot twee jaar geleden naar
Nederland volgde. Latica is
een van de 33 buitenlandse
vrouwen die de afgelopen
maanden bij het Amsterdam
se huis van Blijf van m'n Lijf
hebben aangeklopt voor
hulp. Op een persconferentie
van de stichting Blijf van m'n
Lijf is gisteren in Amsterdam
de uitzichtloze situatie van
buitenlandse mishandelde
vrouwen aan de kaak gesteld.
Deze vrouwen hebben geen
eigen verblijfsvergunning. Ze
zijn naar Nederland gehaald
in het kader van de gezins
hereniging. Dat betekent dat
zij mogen blijven zolang zij bij
hun echtgenoot wonen. Zo
dra zij hun man verlaten, ver
valt ook de grond van hun
verblijf in Nederland.
De stichting Blijf van m'n Lijf
eist van staatssecretaris
Haars van justitie dat buiten
landse vrouwen een volwaar
dige status krijgen en niet een
die is afgeleid van de ver
blijfsvergunningen van de
man. De stichting noemt het
vreemdelingenbeleid van on
ze regering discriminerend
ten aanzien van vrouwen.
Het schokkend verhaal van La
tica eindigt in een emotionele
huilbui en de vrouwelijke
tolk kan haar met moeite tot
bedaren krijgen. Latica's eni
ge broer in Turkije heeft zich
verzet tegen haar tweede hu
welijk. „Als je die man
trouwt, praat ik niet meer met
je en ik zal je niet meer hel
pen", zei hij. Hij heeft gelijk
gehad, meent Latica nu. „Wij
waren net getrouwd of hij be
gon me te slaan. Zelfs midden
op straat, waar andere men
sen bij waren. Toen hij me la
ter opdracht gaf naar Neder
land te komen durfde ik niet
te weigeren. De woning in
Amsterdam was niet slecht,
maar de eerste avond begon
nen de mishandelingen op
nieuw. Een paar keer hebben
buren er de politie bijgehaald.
In het bijzijn van de agenten
bleef hij mij slaan. Ik mocht
nooit naar een dokter, ook
niet toen hij mijn kaak had
ontwricht en mijn tanden wa
ren gebroken. Ik ben toen bij
andere mensen ondergedo
ken, maar hij ontdektè het
adres. Met een mes is hij de
gastheer aangevallen en heeft
mij in mijn schouder gesto
ken. Hij zei tegen me: Als je
dat nog een keer doet, snij ik
je in stukken en stop je in de
vuilnisbak".
De echtgenoot, van Latica ver
blijft nu in Turkije, maar zij is
ervan overtuigd dat hij haar
zal opwachten wanneer ze
naar haar eigen land zal te
rugkeren.
Het verhaal van Latica is een
variant op alle ellende die
men hoort op de spreekuren
voor Marokkaanse en Turkse
vrouwen. De stichting Blijf
van m'n Lijf vangt veel vrou
wen met kinderen op, maar er
is geen enkele financiële
steun voor hen te krijgen. De
subsidie die de stichting van
het ministerie van CRM ont
vangt mag niet worden ge
bruikt voor hulp aan buiten
landse vrouwen zonder ver
blijfsvergunning. „Wij kun
nen niet die hulp bieden die
we aan Nederlandse vrouwen
geven, namelijk naast een
veilig onderdak ook de vrij
heid om te kiezen voor een
zelfstandig bestaan, los van
de echtgenoot".
Buitenlandse vrouwen die bij
hun man weggaan omdat ze
worden mishandeld, zijn ge
dwongen hun eigen veilig
heid in gevaar te brengen
door terug te keren naar hun
land waar zij niet welkom
zijn, of naar hun echtgenoot.
Zowel in Marokko als in Tur
kije wordt een weggelopen
vrouw niet meer geaccep
teerd Door weg te lopen heeft
zij de geldende normen door
broken en vooral de schoon
familie zal dat hoog opnemen.
De vrouw is overgeleverd aan
de willekeur van haar eigen
familie, want ze heeft door
gaans geen eigen financiële
middelen.
Als een buitenlandse vrouw in
Nederland wil blijven heeft
zij een zelfstandige verblijfs
vergunning nodig. Die krijgt
ze pas als ze werk heeft, maar
dat is voor iemand die de taal
niet beheerst en kleine kinde
ren heeft vrijwel onmogelijk.
Bovendien is de kans op een
werkvergunning voor bui
tenlandse vrouwen die niet
meer bij hun man wonen mi
nimaal geworden, sinds de
zogenaamde 1-novemberwet
in werking is getreden.
Staatssecretaris Haars van jus
titie heeft in een richtlijn be
paald dat een buitenlandse
vrouw, die minder dan drie
jaar bij haar man in Neder
land heeft gewoond, geen en
kel recht heeft op een zelf
standige verblijfsvergunning.
De buitenlandse mishandel
de vrouwen kunnen geen
kant meer uit. Zonder werk
hebben zij geen inkomen en
zonder verblijfsvergunning
kunnen zij ook geen bijstand
aanvragen. De advocaten die
iets voor deze vrouwen pro
beren te regelen, moeten hen
de raad geven om terug te ke
ren bij de echtgenoot, tot die
termijn van drie jaar is ver
streken. En dat is naar de me
ning van de stichting en alle
andere betrokkenen een on
menselijke situatie.
UTRECHT (ANP) - De behandeling van totaalweigeraars
in de militaire strafinrichting in Nieuwersluis is menson
waardig. Mensen die om politieke redenen elke vorm van
dienstplicht weigeren worden in deze gevangenis behan
deld als gevaarlijke misdadigers, compleet met isolatie,
geboeid en afzonderlijk luchten en allerlei kleine pesterij
en.
Dit stellen de advocaten van de to
taalweigeraars in een open brief
aan de ministers van justitie en
defensie, de Tweede Kamer en de
orde van advocaten. De tien ad
vocaten doen in de brief een
dringend beroep op deze instan
ties om ervoor te zorgen dat er
een einde komt aan deze wijze
van behandeling.
De brief is geschreven naar aanlei
ding van de ervaringen van tien
totaalweigeraars die van 11 tot 17
september jongstleden in Nieu
wersluis zaten opgesloten. Door
hun verblijf daar vielen zij onder
het militaire strafrecht, waardoor
het mogelijk was hen vier dagen
AMSTERDAM (ANP) - De Vereniging tot behoud van Waterland heeft
een strafklacht ingediend tegen de gemeente Amsterdam in verband
met de chemische verontreiniging van de Vogelmeerpolder in Amster
dam-Noord. Daar werden in april vaten met giftige stoffen gevonden, die
in de jaren zestig door Philips Duphar waren gedumpt.
Dat gebeurde op basis van een hinderwetvergunning, waarvan de bepa
lingen zijn geschonden, aldus de vereniging in een brief aan de officier
van justitie, waarin om vervolging wordt verzocht. Niet alleen de ge
meente moet worden vervolgd als toezichthouder op naleving van hin
derwetbepalingen, maar ook Philips Duphar en de beheerder van de
vuilstortplaats, het bedrijf Bavo nv, dat overigens in gemeentelijke han
den is, aldus de vereniging.
De verontreiniging van de Vogelmeerpolder is het gevolg van het door
roesten van vaten met giftige stoffen, voor het grootste deel polychloor-
benzenen. Er is maar weinig van dit spul in de bodem en het water
terechtgekomen, zodat er geen acuut gevaar is voor de volksgezondheid,
stelde het milieulaboratorium van de gemeente begin deze maand. De
zelfde conclusie trekt het rijksinstituut voor de volksgezondheid in een
onlangs uitgekomen rapport.
Op zich zijn de conclusies van de onderzoekers juist, zei drs. Boom, de
milieudeskundige van de vereniging, gisteren op een persconferentie.
Maar er kan nog allerlei gif alsnog in de bodem verdwijnen. Bovendien
sijpelen de stoffen maar langzaam door. aldus Boom, die in dit verband
sprak van een "tijdbom".
De hinderwetvergunning bepaalt, dat in de Vogelmeerpolder geen giftige
stoffen mogen worden gedumpt. Verder moet het terrein voor de bui
tenwereld worden afgesloten. Tenslotte moet de sluis, die toegang geeft
tot het water bij de polder, afgesloten zijn als er niet doorheen wordt
gevaren.
ADVERTENTIE
lang volledig geïsoleerd te hou
den. Ook voor de advocaten was
het in die periode niet mogelijk
om contact op te nemen met hun
cliënten.
Toen daar in de loop van 15 sep
tember verandering in kwam,
bleek het slechts mogelijk om
onder toezicht met de dienstwei
geraars te praten. Zij werden bo
vendien alleen naar hun advoca
ten gebracht als zij zich lieten
boeien, welke regel ook bij het
luchten van toepassing was.
De advocaten maken ook melding
van mishandeling van één van de
dienstweigeraars toen hij met
geweld naar een psychiater werd
gebracht: de gevangene zou en
kele stompen in de maag hebben
gekregen en men zou zijn been
hebben omgedraaid. Daarnaast
vonden er allerlei pesterijen
plaats, zoals het midden in de
nacht aanzetten van de radio, het
natgooien van bedden en het niet
toestaan om naar het toilet te
gaan, aldus de open brief.
De dienstweigeraars uit Nieuwer
sluis zijn een week geleden ver
spreid over diverse huizen van
bewaring in Nederland. Tegen
deze verspreiding zijn zij enige
dagen geleden een hongersta
king begonnen.
De bontcreatiesdie wij in eigen atelier maken, mogen gezien
worden. Onze bontwerkers leggen er al bun kennis en
rakmanschap in. Om de bontmantels werkelijk exclusief te
doen zijn. Daarbij op een plezierige manier de modelijn
i 'olgend. Komt u maar eens kijken, naar bet bont met allure.
lireestraat 173- Leiden - Telefoon 071 12333 7
ictcifuicstuten, donderdag kuupaeond Deelnei
ubtinf> liontu -aurbur^
Kortgeding
over muziek
in de bus
ARNHEM (ANP) - Mag tijdens
busreizen cassettemuziek
worden gespeeld of de radio
aanstaan zonder betaling van
auteursrechten? Die vraag
wordt vrijdag voorgelegd aan
de president van de recht
bank in Arnhem door de
BUMA, het bureau voor mu
ziek- auteursrecht.
Een en ander gebeurt via een
kort geding, dat de BUMA
heeft aangespannen tegen
een touringcarbedrijf in Ede,
dat tot dusver weigert au
teursrechten te betalen. De
BUMA wil met dit kort ge
ding duidelijkheid scheppen
over artikel 12 van de au
teurswet, waarin wordt ge
sproken over "muziekuitvoe
ringen in het openbaar".
Wat is openbaar? Het is dus ei
genlijk de vraag, waar het om
draait. In het geval van het
Edese touringcarbedrijf is het
volgens een BUMA-woord-
voerder zo klaar als een klon
tje, dat de muziek in het
openbaar wordt gespeeld.
Het gaat ons niet om de bus
bedrijven op zich, want de
mogelijke inkomsten daaruit
zijn gering, aldus de BUMA.
Wel wil het bureau de grenzen
vaststellen van wat openbaar
is en wat niet.
Zo probeert de BUMA ook een
kort geding uit te lokken over
het begrip werkruimte. Enige
tijd geleden bepaalde de Ho
ge Raad, dat het spelen van
een radio door drie meisjes in
een wasserij geen openbare
gelegenheid is. BUMA wil
echter nog duidelijker juri
sprudentie hierover.
Op andere terreinen heeft het
bureau die duidelijkheid wel.
De gemeenschappelijke
ruimten in bejaardentehuizen
bijvoorbeeld zijn door de Ho
ge Raad wel als openbare ge
legenheden aangemerkt in de
zin van de auteurswet. Over
de muziek, die in dergelijke
ruimten wordt gespeeld,
moet dus auteursrecht aan de
BUMA worden uetaald.
DEN HAAG - Koningin Beatrix en prins Clans zijn gistermiddag naar Brussel gevlogen om een concert bij te
wonen in het paleis der Schone Kunsten door het Rotterdams Philharmonisch orkest ter gelegenheid van de
herdenkingsfeesten 150 jaar Belgische onafhankelijkheid. Dat heeft de rijksvoorlichtingsdienst dinsdagmiddag
meegedeeld
Op de Brusselse luchthaven Meisbroek was koning Boudewijn van België aanwezig ter begroeting van het
koninklijk paar. Koningin Beatrix,die op de foto hartelijk wordt begroet doorkoning Boudewijn,en prins Claus
logeren in het koninklijk paleis te Laeken. Beatrix en Claus zijn in de loop van vandaag weer teruggekeerd naar
Nederland.
Voor zware
verslaafde
Amsterdam
alleen nog
verzorgmg
AMSTERDAM (ANP) - De speciale
voorzieningen voor de groep
zwaarst verslaafde heroïnege
bruikers in Amsterdam moeten
worden opgeheven, behalve de
meest elementaire, die op dure
verzorging zijn gericht. Dat bete
kent, dat activiteitencentra, ont
moetingsruimten en dagcentra
voor deze groep "zo spoedig mo
gelijk moeten worden gesloten"
Dit staat in een gisteren vrijgege
ven notitie van de Amsterdamse
wethouder Polak van openbare
gezondheidszorg. De notitie is
bestemd voor een commissie die
moet adviseren over hulp aan
"extreem-problematische ge
bruikers". zoals de betrokken
verslaafden ambtelijk heten. De
commissie bestaat uit raadsle
den, ambtenaren en vertegen
woordigers van hulpinstellingen,
en staat onder voorzitterschap
van wethouder Polak.
De hulp aan de zwaarst verslaaf
den, een groep die zo n tweehon-
.derd mensen omvat, is in handen
van twee stichtingen: "Kontakt-
sentra" en "Prinsenhof'. Maar
deze met ruim 4,7 miljoen gulden
gesubsidieerde instellingen heb
ben al geruime tijd onenigheid
over de juiste aanpak van de op
vang.
Het gaat over de vraag of bij hulp
aan de betrokken groep "verzor
ging" dan wel "activering" voor
op moet staan. Om de spanning
tussen beide uitgangspunten te
doorbreken moet een keuze wor
den gemaakt en die valt uit in het
voordeel van de elementaire ver
zorgende voorzieningen, zo blijkt
uit de notitie. Geld dat vrijkomt
door opheffing van de "active
rende" hulpverlening voor de
zwaarstversiaafden, moet wor
den gebruikt voor de grotere
groep van minder extreem-ver
slaafden, die als "problematische
gebruikers" worden aangeduid.
Deze voorzieningen moeten
buurtgericht zijn, aldus de notiti-
te.
Inmiddels is bekend geworden, dat
het opvangcafé voor heroinever-
slaafden in de Kinkerbuurt ui
terlijk 27 september wordt geslo
ten. Wethouder Polak komt
hiermee een toezegging aan de
buurtbewoners na. Het café zou
aanvankelijk op 1 augustus wor
den gesloten, maar toen brak
brand uit in een pand aan de Oos
terringdijk bij Diemen, dat de
gemeente als vervangend op
vangcentrum had aangewezen.
Dit plan stuitte in Diemen op veel
verzet. Het centrum brandde be
gin september geheel af, waarbij
brandstichting als de meest
waarschijnlijke oorzaak werd
genoemd.
Hoewel er nu geen vervangende
huisvesting beschikbaar is. be
sloot wethouder Polak toch het
café in de Kinkerstraat te sluiten.
"De toezegging aan de buurt
weegt voor de wethouder zwaar
der dan het ontbreken van op
vangcentra voor de verslaafden",
aldus een woordvoerder van de
afdeling volksgezondheid op het
stadhuis.
iEu-
BEEK (GPD) - Het Europese Parlement zal begin oktober
een uitspraak doen over het voortbestaan van Eurocon
trol, het Europese lüchtverkeerscentrum op de Zuidlim
burgse luchthaven Beek.
De overeengekomen bevoegdhe
den houden in dat de Rijkslucht
vaartdienst alle luchtverkeer op
grotere hoogte dan 20.000 voet
(bijna 7 km) uiterlijk in 1983
overdraagt aan Eurocontrol, on
geacht of dat verkeer over Am
sterdam heen vliegt, er landt of er
vertrekt. „Wij voldoen geheel aan
onze opdracht", aldus de direc
teur van Eurocontrol, de West
duitser dr. ir. H. von Villiez. „Bel
gië en West-Duitsland hebben
hun diensten al lang overgedra
gen".
„Wij wachten nog steeds op Ne
derland. Tot dusver heeft de
Rijksluchtvaartdienst steeds een
reden voor uitstel weten te vin
den. Nu eens was er om techni
sche reden uitstel nodig, dan
weer omdat er na overdracht in
Amsterdam te weinig verkeers
leiders zouden overblijven. Ik
geloof echter dat de werkelijke
oorzaak moet worden gezocht in
het ambtelijk-pers .oonlyke vlak.
Gewoon onwil om een stuk na
Basis voor deze uitspraak
rapport over de toekomst v
rocontrol van de hand van het
Tweede-Kamerlid (CDA) en Eu
ropees parlementariër PAM Cor-
nelissen. Hij is gisteren naar
Straatsburg vertrokken voor een
bespreking van zijn rapport in de
Commissie voor wetenschapen
en technologie, morgen.
Eurocontrol is al jarenlang een
twistappel; binnen Nederland
met de Rijksluchtvaartdienst,
binnen Europa met de landen die
aanvankelijk wel, en later niet be
reid waren hun luchtverkeersbe
veiliging over te dragen aan Eu
rocontrol: Groot-Brittannië. Ier
land, Frankrijk en Italië. Hebben
deze landen zich reeds in een
vToeg stadium uit het Eurocon-
trolproject teruggetrokken. Ne
derland heeft zich wel verbonden
maar heeft tot dusver nagelaten
de overeengekomen bevoegdhe
den over te dragen aan Maas
tricht.
tionalisme prijs te geven ten gun
ste van een groter, internationaal
werkingsgebied"
Von Villiez verwijst daarbij naar
een aangenomen resolutie van
Europees parlementariër Berk
houwer, in december vorig jaar
ingediend via de Commissie voor
vervoer, waarin onder meer „met
leedwezen wordt vastgesteld dat
de moeilijkheden rondov Euro
control en de bedreiging van zijn
toekomst het uitsluitend gevolg
zijn van een gebrek aan politieke
wil, en het heropflakkeren van
nationalistische egoismen".
Die politieke onwil, aldus Von Vil
liez, zit op dit moment het meest
in Nederland, en met name bij
staatssecretaris Smit-Kroes. Von
Villiez geelt toe dat hit oor
spronkelijke concept centrale
verkeersleiding voor heel Euro
pa, weliswaar reeds lang geleden
is mislukt omdat het werkings
gebied van Eurocontrol nooit
meer heeft omvat dan alleen
West-Duitsland. Belgie en
Luxemburg, maar tysl erop dat
de situatie nu so is. dat indien
Nederland definitief uit de boot
valt, er voor de drie andere lan-
dcn ook n r» dm mc«-i is hot
Eurocontrol-project nog langer
vol te houden. Het zou daarnaast
hun draagkracht te boven gaan.
Fleurop Interflora staat garant voor
uw bloemengroet. Koninginriegracht-135,2514 AM.DeriH
