Leidenaars in
bouwfraude
niet vrijgelaten
j Beestenspul:
6000 dieren
Boekhouding klopt als een bus maar is wel vals
mm
Komend weekeinde
in de Leidse
Groenoordhallen
Leidse stadsrubriek
10 WOENSDAG 24 SEPTEMBER 1980
LEIDEN
Officier van justitie wijst kritiek op opsporingsteam Leidse bouwfraude van de hand
DEN HAAG-LEIDEN - Éénmaal
veerde de hoofdverdachte in de
Leidse koppelbazenaffaire, J.
van L. gisteren verontwaardigd
op. Dat was toen de president
van de Haagse rechtbank, mr.
Kootte, suggereerde tijdens een
betoog van de raadsman van de
Leidenaar dat de lange duur van
het vooronderzoek in deze zaak
en daarmee het langdurige
voorrarrest van Van L. wel eens
mede te wijten zou kunnen zijn
aan de vakantieperiode.
Van L. greep de microfoon in het
verdachtenbankje en riep:
„Moet een gedetineerde daar
dan het slachtoffer van wor
den?" Mr. Kootte reageerde: „U
moet uw mond houden, anders
laat ik U verwijderen". Van L.:
„Mag ik dan niets zeggen na zes
maanden?" Latere pogingen van
Van L. om staande de microfoon
te pakken, werden door de
rechtbankpresident kennelijk
als theatraal ervaren. „Blijft U
maar rustig zitten, U staat hier
niet op het toneel".
Éénmaal moest mr. Kootte ook het
publiek tot bedaren brengen.
Dat applaudiseerde nadrukke
lijk toen mr. Van Zalingen, de
raadsman van Van L., een sneer
gaf aan het opsporingsteam van
de Leidse politie, het Sociaal
Fonds Bouwnijverheid en de
Fiscale Recherche. Mr. Kootte
toen: „Het publiek mag alleen
maar luisteren en ademha
len".
Kritiek op het opsporingsteam
was een centraal thema in de be
togen die de raadslieden van
Van L., R. en Van den B. gisteren
afstaken. Met name mr. Van Za
lingen, raadsman van eerstge
noemde, stond er langdurig bij
stil. Hij wees erop dat enige an
dere verdachten wier aandeel in
de affaire veel twijfelachtiger
zou zijn dan dat van Van L. (die
is volgens zijn raadsman ner
gens schuldig aan), nog altijd op
vrije voeten lopen. Zoals Leide
naar A. van D., die op Majorca
verblijft en Van H., die in de
Verenigde Staten vertoeft. Mr.
Den Os, officier van justitie,
meldde dat tegen beiden een uit
leveringsverzoek in de maak
Dan toert ook Rotterdammer W. S.
nog vrolijk door het land - hij
werd onder andere gesignaleerd
door een ex-medewerker van
Lemy. Volgens mr. Den Os heeft
de politie verscheidene pogin
gen in het werk gesteld om S.
aan te houden, maar vergeefs.
Niettemin slaagde een krant er
wel in om hem op te sporen en
hem te laten verklaren „Ik ben
onschuldig".
Dat S. nog steeds op vrije voeten
rondloopt, werd ook door recht
bankpresident mr. Kootte „er
gerlijk" genoemd. Zo zijn er nog
meer, aldus de raadsman van
Van L., „en zij rijden in hun grote
auto's over 's Heren wegen."
Volgens mr. Van Zalingen is niet
Van L. de spin in het web, maar
hebben anderen, de onderaan
nemers, zich aan de fraude
schuldig gemaakt.
„Waar zijn al die miljoenen geble
ven?" Dat Van L. - voor diens
boekhouder R. geldt hetzelfde -
niet de centrale rol heeft ge
speeld „zal iedereen met mij
eens zijn, die het dossier door
leest", aldus mr. Van Zalingen.
Dat dossier beslaat inmiddels
meer dan drieduizend pagi-
Volgens mr. Van Zalingen heeft
Lemy aan onderaannemers al
tijd precies de factuurbedragen
betaald - zij waren het in zijn
btw die voor de afdracht van
premies en BTW aan de belas
ting moesten zorgen. Wel be
taalde Lemy altijd rechtstreeks
aan de werknemers het netto
loon, „omdat ze bang waren dat
de onderaannemers er anders
met het geld vandoor zouden
gaan".
De raadsman deed de rechtbank
de suggestie om een deskundige
uit de bouwwereld „met prakti
sche kennis" op de volgende
rechtzitting als getuige te horen.
De rechtbank ging op dat ver
zoek in; de deskundige zal na
overleg tussen officier en raads
lieden worden gekozen.
Vooral de opsporingsambtenaren
van het Sociaal Fonds Bouwnij
verheid moesten het bij mr. Van
Zalingen ontgelden. Hij noemde
hen „onbekwaam". Dat was tot
uitdrukking gekomen in het
proces-verbaal van de verkla
ring van een getuige,'die zijn
woorden daarin volstrekt niet
herkende.
De officier van justitie gaf deze
fout toe („hij heeft geleid tot een
van de slapeloze nachten die ik
van deze affaire heb gehad"),
maar stelde dat andere getui
genverklaringen wel correct
waren weergegeven. Dezelfde
ambtenaren zouden Van L. bij
een verhoor niet hebben ge
waarschuwd dat hij niet ver
plicht was om antwoord te ge
ven; Van L. had overigens te
kennen gegeven niet met verte
genwoordigers van het Sociaal
Fonds Bouwnijverheid te willen
praten.
Er is in de voorbereiding op de
rechtzaak nog een fout gemaakt,
zo werd door mr. Van Zalingen
opgemerkt en door de officier
van justitie erkend. Vooraf
gaande aan de arrestatie van
Van L. is in opdracht van de
rechter-commissaris zijn privé-
yelefoon en de telefoon van Le
my door de politie afgeluisterd.
Die telefoontjes hebben niets
opgeleverd; de bandopnamen
ervan zijn vernietigd, maar
daarvan is geen mededeling aan
de rechtbank gedaan.
Mr. Den Os nam het opsporings
team in bescherming. „Dit is een
geweldig gecompliceerde zaak,
met een geweldige hoeveelheid
verdachten. Ik ben ervan over
tuigd dat hier zeer integere op
sporingsambtenaren aan het
werk zijn geweest, die best wel
eens een fout zullen hebben ge
maakt."
Van Zalingen deed nog de sugges
tie om de boekhouding van de
Lemy nog eens door de rijksac
countantsdienst te laten onder
zoeken, maar noch de officier
van justitie, noch de rechtbank
vond dat nodig. Mr. Den Os: „Die
boekhouding klopt als een bus,
maar is alleen vals".
GROENOOROHALLffUEIDFf.
DEN HAAG/LEIDEN - Twee ver
dachten in de Leidse bouwfrau
de-affaire re", de 39-jarige J. van
L. en de 25-jarige F. R., mogen
van de Haagse rechtbank voorlo
pig nog niet uit het huis van be
waring. De rechtbank wees giste
ren een verzoek van de raadslie
den van deze twee Leidenaars om
hen in afwachting van de recht
zitting, die in november wordt
gehouden, op vrije voeten te zet
ten, af. Hetzelfde deed de recht
bank in juli.
Wel mocht de 34-jarige W. van den
B. uit Rozenburg de rechtszaal
als vrij man verlaten. Ook hij
moet zich in november voor de
rechtbank verantwoorden in de
gigantische bouwfraude, die vol
gens politie en justitie op een
omvang van 25 miljoen gulden
moet worden geschat, geld dat
aan belasting is ontdoken. Van L.
was directeur van het Leidse be
drijf Lemy BV, dat een belangrij
ke rol in de affaire speelde, R. was
er boekhouder en Van den B.
geldt als „katvanger", de man die
ten behoeve van Lemy als direc
teurvan lege bv's blanco facturen
ondertekende.
Leemte
De rechtbank liet Van den B. vrij -
de officier van justitie had zich er
ook niet tegen verzet - omdat „de
wet niet de mogelijkheid geeft
om hem langer vast te houden",
zoals rechtbankpresident mr.
Kootte het uitdrukte. Van den B.
kan door de rechtbank ten hoog
ste vijf jaar gevangenisstraf op
gelegd krijgen - dat is de maxi
mum straf voor het plegen van
valsheid in geschrifte - en dan is
het in principe niet mogelijk om
hem langer vast te houden dan de
zes maanden die hij al in voorar
rest heeft doorgebracht, tenzij
daar duidelijke redenen voor aan
te geven zijn.
Mr. Kootte sprak van „een leemte
in de wet naar veler oordeel. Dit
geknoei (met besloten vennoot
schappen) zou eigenlijk een apart
delict moeten zijn, maar het fei
telijk gebeuren moet gevat wor
den in valsheid in geschrifte." Ter
vergelijking: iemand die ergens
een deur intrapt en een maximale
straf van zes jaar kan krijgen, kan
wél langer in voorarrest worden
gehouden.
Toch gold voor Van L. en R. niet
hetzelfde als voor Van den B. Te
gen hun vrijlating verzette de of
ficier van justitie, mr. Den Os,
zich fel. Zij hebben bij monde van
hun raadslieden de wens geuit
om op de rechtzittingen in no
vember een groot aantal getuigen
te laten verschijnen (waaronder
ook de Leidse hoofdinspecteur
Mostert en andere leden van het
opsporingsteam). Dat was de re
den voor de rechtbank om noch
Van L., noch R. de vrijheid te
gunnen.
Beïnvloeding
„Het gevaar van collusie is levens
groot aanwezig", zei mr. Kootte.
Daarmee wordt gedoeld op de
mogelijkheid dat de getuigen
door verdachten beinvloed zou
den kunnen worden, dat er met
hen bepaalde afspraken zouden
kunnen worden gemaakt. Een
van de getuigen, een werkneem
ster van Lemy, heeft al de vrees
uitgesproken „dat er op haar in
gepraat zal worden". Ook wees de
rechtbank op de „ingewikkeld
heid van de zaak", waardoor het
voorarrest - ook Van L. en R. zit
ten inmiddels bijna zes maanden
- „niet onredelijk lang" kan wor
den genoemd.
ADVERTENTIE
DE BESTE MERKHORLOGES
IN QUARTZ EN ANKER
PRISMA - CERTINA - SEIKO
JUNGHANS ENZ. VAN
50,- TOT 3000,-
V. D. WATER
Van L. en diens raadsman mr. Van
Zalingen willen op de rechtzit
tingen in november - voorlopig
zijn daar vier, eventueel zes da
gen voor uitgetrokken - niet
minder dan 24 getuigen horen. R.
en zijn raadsman mr. De Witte
houden het op zestien. Overlap
pingen meegerekend moeten er
in totaal zo'n dertig getuigenissen
>yorden afgelegd.
De rechtbankzitting van gisteren
was grotendeels gewijd aan een
juridisch steekspel tussen de of
ficier van justitie en de raadslie
den van Van den B. (mr. Huis
man), Van L. en R. Dat ging over
de vraag of de officier wel juist
had gehandeld door de verdach-
ten eerst met een summiere dag
vaarding te confronteren en daar
later een veel uitgebreidere aan
toe te voegen. De officier werd
ook op dat punt door de recht
bank in het gelijk gesteld.
■NoL--
Peter Knegjens was gisteren al in
Leiden om op geheel eigen wijze de
aandacht te vestigen op "Beesten
spul" dat het komend weekeinde in
de Groenoordhallen is te zien.
Hij poseert hier met de grootste en
kleinste hond van de tentoonstelling
en met een sphinxkat, die uit Cana
da afkomstig is.
In totaal komen er zo'n zesduizend
dieren naar de Groenoordhallen.
LEIDEN - De Groenoordhallen in
Leiden zullen komend weekein
de in het teken staan van "Bees
tenspul '80". Het is al de vijfde
maal dat deze grootscheepse die-
renshow, die vorig jaar maar
liefst 50.000 bezoekers trok,
wordt gehouden. Er zullen dit
jaar maar liefst 6.000 dieren aan
wezig zijn, waaronder honden,
katten, muizen, cavia's, bijen,
konijnen, pony's en tal van ande
re huisdieren. Alsof deze grote
veestapel nog niet voor genoeg
spektakel zal zorgen, is er boven
dien nog een groot aantal arties
ten aanwezig. Zo zullen onder
anderen Maggie McNeal, Peter
Knegjens en Bonnie St. Claire
hun opwachting maken.
Het eerste lustrum van "Beesten
spul" was voor de organisatie re
den om prinses Margriet en haar
gezin uit te nodigen om de offi
ciële opening te verrichten. De
prinses zal dit zaterdagochtend
doen door het overdragen van
een zwerfhond uit het Nieuw
Leids Dierenasiel aan de nieuwe
verzorger. Daarmee wordt dan
tegelijkertijd de aandacht geves
tigd op de actie van het Leidse
asiel om dieren een goed onder
dak te bezorgen. Tijdens 'Bees
tenspul "80" hoopt het asiel ove
rigens nog meer honden en kat
ten een nieuwe baas te bezorgen.
De meeste dieren op de wel "groot
ste dierenshow van Europa" ge
noemde manifestatie, zijn overi
gens mooi of bijzonder. Gister
middag werd hiervan een al
voorproefje gegeven. Tijdens een
persconferentie van de organisa
tie, die dit jaar in handen is van
het organisatiebureau "De
Leeuw" in samenwerking met de
Groenoordhallen, werden onder
meereen wolfshond, het grootste
hondenras ter wereld, met daar
tegenover een zeer kleine chi
huahua getoond. Ook waren er
enkele naakthonden, waarvan de
Peruaanse voor het eerst in Ne
derland werd geshowd.
Hoewel er dit weekeinde dus veel
bijzondere beesten in de
Groenoordhallen zijn, zullen er
vrijwel geen officiële wedstrijden
worden gehouden. Slechts bij de
kleindieren, zoals konijnen.
door René van der Velden Jaap Visser
Buitenbeentje
De Turkse en Marokkaanse
werknemers in Nederland
zetten vaak hun beste beentje
voor bij het leren van de Ne
derlandse taal. De cursussen
"Nederlands" die vorige
week in het vormingscen
trum Troef en de technische
School aan de Vondellaan
begonnen zitten boordevol.
De cursus op maandagavond
telt zelfs 60 cursisten.
De "gasten" passen zich aan aan
de taal van de meerderheid.
Vanzelfsprekend is dit niet;
als we alleen al denken aan
onze vrienden "de oosterbu
ren" die elke lente en zomer
via Lobith ons land binnen
stromen. Wat kennen die
Duitsers nou eigenlijk van die
Hollandische Sprache; de
"goeie" niet te na gesproken?
Hollanders helpen onze vrien
den uit het zeer nabije oosten
zelfs een handje door bij
voorbeeld de bordjes "ont
bijt" te verhangen voor het
bordje "Frühstück". Voor on
ze vrienden uit het verre oos
ten en het verre zuiden wor
den geen bordjes verhangen.
Zij moeten zich maar aanpas
sen aan de taal van de meer
derheid. (Bij hen groeit het
geld niet op de rug en zij ko
men hier niet als toerist).
Toch zijn er ook Nederlanders
die de hand uitsteken naar
Marokkanen en Turken. Een
van de manieren hiertoe is
hun taal te leren spreken. Het
kan alleraardigst zijn om je
Marokkaanse buren in hun
eigen taal te vertellen dat het
weer weer pet is.
K O heeft al enkele jaren cur
sussen Turks en Marokkaans.
Vanavond van zeven tot half
negen begint een "beginners-
groep Turks" in een lokaal
van de Rembrandtscholen-
gemeenschap in Zuid-West.
Helaas: de cursus Turks voor
gevorderden kan bij gebrek
aan belangstelling niet door
gaan evenmin de cursus Ma
rokkaans voor beginners. Of
het moest zijn dat zich de ko
mende week nog tal van lief
hebbers voor deze cursussen
bij K O inschrijven (Oude
Vest 45, tel: 141141). Als 9
mensen zich hebben inge
schreven zou de cursus toch
nog van start kunnen gaan.
Die cursussen Turks en Marok
kaans voor Nederlanders kos
ten 147.50 voor 25 lessen.
Vrijdag
Dertig mensen bezochten vrij
dag de open dag van het Leid
se Rutgershuis aan de Papen
gracht 26. Naar aanleiding
van het tv-programma "...en
als ik dat zelf nou es uitmaak"
over relaties en sex van jonge
ren wilden zij het fijne weten
van voorbehoedsmiddelen
zoals condooms en de pil.
Toen groepsleidster Elly de
Haas van het Rutgershuis gis
teren na enig rekenwerk op
het getal dertig uitkwam viel
haar dit behoorlijk mee: "Wij
hadden gedacht dat er geen
hond zou komen. Het Rut
gershuis is een zo bekend
iets"...
In groepjes kwamen de jonge
ren vrijdag het gebouw bin
nen. precies zoals in de tv-uit-
zending te zien was. Er is
honderduit gepraat ook over
zaken die niet op tv te zien
waren zoals geslachtsziekten.
Al met al is het voor Elly De
Haas toch de vraag of zo'n
open dag voor herhaling vat
baar is. "Je zit daar van vier
tot tien uur voor dertig men
sen". Het Rutgershuis heeft
elke dag norma?! spreekuren.
r De Zijlpoort: toekomst vaag, voorlopig is het nog drie
Drie over tien
De tijd staat al een tijdje stil bij
de Zijlpoort. Terwijl de res
tauratie in een vlot tempo z'n
voltooiing nadert staat het
uurwerk boven de poort al
een paar weken op "drie over
tien".
Directeur Joop du Prie van het
aannemingsbedrijf dat de
Zijlpoort-toren restaureert:
"De klok heeft even gelopen
en zelfs een paaf keer gesla
gen. Noodgedwongen heb
ben we de zaak stil moeten
zetten omdat er een B en
W-besluit nodig was om een
openbare verlichtingskast
van binnen naar buiten te
mogen verplaatsen. Dat be
sluit is inmiddels afgekomen.
Ik denk dat de klok zeker
binnen twee weken weer gaat
lopen. Definitief dan"
Joop du Prie: "We zijn zo goed
als klaar. Deze week wordt de
laatste hand gelegd aan een
aantal kleinere klusjes zoals
het verven van het natuur
steen"
Eigenaar van de Zijlpoort is zo
als bekend de Belgische Ne
derlander J. Melkert. Melkert,
voormalig commissaris bij
bouwgigant IBB-Kondor,
kocht de Zijlpoort in 1976
voor het symbolische bedrag
van één gulden van de ge
meente Leiden. In ruil hier
voor nam hij de verplichting
op zich om de in zeer slechte
staat verkerende Zijlpoort te
restaureren.
Maar toen het einde van de
mijjoenen-restauratie in zicht
kwam bleek Melkert opeens
spoorloos. Vorige week
kwam de in Leiden opge
groeide Alphenaar van ge
boorte. die z'n domicile in
Brussel schijnt te hebben,
plotseling boven water. Joop
du Prie: "Hy is hier een paar
dagen geweest en daarna
weer voor zaken Nicaragua
vertrokken. Ik heb in elk ge
val met hem en architect Jan
Walraad een bespreking ge
had. Wat hij met de Zijlpoort
gaat doen is nog altijd een
beetje vaag. Hij wil er in elk
geval een tentoonstellings
ruimte van maken en tevens
een ontmoetingsruimte voor
de universiteit. Bovendien
schijnt hij de mogelijkheid
open te willen houden om er
een woonbestemming aan te
geven. Hoe het ook moge zijn:
de restauratie van het buiten-
gebeuren is dus nagenoeg
klaar. Aan de binnenkant zal
nog het nodige moeten wor
den gedaan".
kleurmuizen en parelhoenders, is
hiervan sprake. Verder hebben
de wedstrijden vooral een ludiek
karakter. Zo is er bijvoorbeeld za
terdag om 14.00 uur de verkiezing
van de studentengeit van het jaar,
die zal worden gekozen door de
Leidse studenten. Voorts zal een
journalistenjury onder leiding
van Meta de Vries de "Persmuis
van het jaar" aanwijzen. Aanslui
tend hierop presenteert Peter
Knegjens om 14.45 zijn
Kind-hond show. waarop kinde
ren in de klederdracht van het
land waaruit de hond afkomstig
is, hun lievelingsdier showen.
Deze manifestatie wordt om 16.00
uur gevolgd door een kinderpro
gramma van Edwin Rutten. 's
Middags om 13.00 uur is er dan al
een optreden van Maggie McNeal
geweest, die bovendien de pu
blieksprijs voor vogels zal uitrei
ken.
Zondag om 12.00 uur verzorgt
Bonnie St. Claire een optreden en
vindt de prijsuitreiking plaats
aan de mooiste katten van "Bees
tenspul '80". Een uur later wordt
de dierenvriend van het jaar. de
Leidse Dierenambulance, gehul
digd. Fred Oster reikt dan achter
eenvolgens vijf legpenningen uit
aan de winnende dieren van de
Rijnland-show en presenteert
het Concours d'Elegance. Een
optreden van Maurice Delmonte,
de man die zich op wonderbaar
lijke manier in een klein glazen
kastje weet te wringen, en van het
Trio Hellenique besluiten het
"Beestenspul '80".
Naast genoemde activiteiten zullen
de bezoekers geruime tij.l wor
den bezig gehouden met presen
taties en demonstraties. Imkers
brengen enkele bijenkasten in de
hal en zullen in een voorlich
tingsstand bijzonderheden laten
zien over de bijenteelt. Bij de
honden zijn het vooral de gehoor
zaamheidsdemonstraties die de
aandacht zullen trekken. Verder
zal Hans Versnel in samenwer
king met Jan Bemer eeo pro
gramma verzorgen vanaf het gro
te podium. Tijdens dit program
ma. dat als een rode draad door
"Beestenspul" heen moet lopen,
zullen onder meer interviewtjes
met kinderen worden gehouden
en kunnen mensen van de ver
schillende dierenverenigmgcn
hun woordje doen.
"Beestenspul '80" is zowel op za
terdag als op zondag van 10 uur 's
ochtends tot 6 uur 's avonds ge
opend.
ADVERTFNTIE
Mantels
Een verrassend
smaakvolle collectie
om regen en sneeuw
charmant te
weerstaan.
Leuke vlotte mantels
die men niet hoeft te
ontzien. Voorbeeld
doorgestikt model met
bindceintuur in lang of
3/i. De kleuren camel
en zwart.
Maten 38 t'm 48.
Daarnaast natuurlijk
onze schitterende
loden mantels,
uitstekend te
combineren metuni
loden-of ruiten rokken.
Riël adviseert u graag.
Breestraat 135 Leiden
telefoon 071-131841
