Defensie brengt
eenmalig offer
Micro-elektronica vraagt
wijziging schoolprogramma
Geld voor inspraak minderheden
Bon ook later betalen
Klap valt mee voor
maatschappelijk werk
Meer aandacht
voor export
landbouwprodukten
Vrouwen kunnen
straaljager
piloot worden
Kwaliteits-informatie voor consument
Duizend
extra
arbeids
plaatsen
DINSDAG 1"6 SEPTEMBER 1980
MILJOENENNOTA
PAGINA 9
1 l'
DEN HAAG (GPD) - Een parkeerbon en dergelijk soort bekeuringen
zouden ook later betaald moeten kunnen worden dan binnen de twee
dagen die daar nu voor staan. De procureurs-generaal bij de Nederland
se gerechtshoven zijn daar voorstander van, omdat zij er een ontlasting
van verwachten voor de justitie.
De politie en de administratieve afdelingen bij de officieren van justitie
zijn overbelast geraakt door de afhandeling van bekeuringen. In 1979
ging het om meer dan drie miljoen overtredingen.
Bij niet onmiddellijke betaling verhuist een bon thans naar het parket van
de officier van justitie. Daar worden de stukken klaar gemaakt waarin de
overtreder een schikking wordt voorgesteld tegen betaling waarvan hij
een rechtzaak kan voorkomen. Betaalt hij die schikking niet dan wordt
hij voor de kantonrechter gedaagd.
De procureurs-generaal willen in elk geval een langere betaaltermijn
waardoor overtreders ook per giro-zouden kunnen betalen en zich dus
een gang naar een politiebureau kunnen besparen.
DEN HAAG (GPD) - Culturele
minderheden krijgen meer mo
gelijkheden voor inspraak. Het
kabinet heeft besloten jaarlijks
een extra bedrag van negen mil
joen gulden hiervoor ter be
schikking te stellen.
Richtsnoer zal de Minderhedenno-
ta zijn die binnen enkele maan
den aan het parlement zal worden
aangeboden. In deze nota be
schrijft de regering hoe zij zich
voorstelt de vele problemen waar
Surinamers, Antillianen, Moluk-
kers, werknemers uit Middel-
landse-Zeelanden, woonwagen
bewoners en vluchtelingen mee
kampen, te lijf te gaan.
Ondanks de grote weerzin die er in
Molukse kringen bestaat tegen
de zogenaamde oriëntatiereizen
naar Indonesië, wil het ministerie
van CRM deze reizen gewoon
doorgang laten vinden, zo blijkt.
Veel Molukkers zien deze reizen
als een manier om hen te indoc
trineren.
Een grootscheeps onderzoek naar
discriminatie zal worden voorbe
reid. Het ministerie van justitie
wil in de eerste plaats weten, hoe
het komt dat er zo weinig aangifte
wordt gedaan van discriminatie,
terwijl kan worden vermoed dat
dit verschijnsel veelvuldig voor
komt. Ook zal worden nagegaan
hoe in het buitenland discrimina
tie bestreden wordt.
Het beleid inzake het toelaten van
vreemdelingen zal op dezelfde
voet als voorgaande jaren worden
voortgezet.
Een waarschuwend
woord klinkt in de richting van
de vele maatschappelijke groe
pen die een ruimer beleid inzake
toelating van illegalen wensen:
„Erkend zal moeten worden dat
onze traditionele gastvrijheid
helaas ook grenzen heeft. Hand
having van de gestelde regels is
onvermijdelijk. Anders vervalt
de overheid in willekeur."
Geld
voor
energie
besparende
visserij-
methoden
DEN HAAG (GPD) - Vissers
die energie willen besparen
en daartoe hun schepen moe
ten verbouwen, kunnen
daarvoor een subsidie aan
vragen bij het Europese land
bouwfonds. Ook voor ver
nieuwing van de garna-
lenvloot stelt dit fonds geld
ter beschikking.
In het kader van de energiebe
sparing is een onderzoek in
gang gezet rond de vraag of
het economisch en technisch
verantwoord is zwaardere en
dus goedkopere oliesoorten
op de vissersschepen te ge
bruiken. Ook wordt een on
derzoek gestart naar de ar
beidsomstandigheden op de
trawlers.
Dat laatste onderzoek heeft al
les te maken met de over
schakeling van de haringvis
serij op de makreelvisserij
door het sinds enige jaren
geldende vangstverbod op
haring. Deze omschakeling
heeft de werkomstandighe
den negatief beïnvloed, zo
wordt geconstateerd in de
visserij begroting.
NAVO-afspraak wordt niet nagekomen
DEN HAAG (GPD) - Door een bezuiniging van 179 miljoen gulden op de begroting van
defensie zullen de Nederlandse uitgaven voor de landsverdediging in 1981 met slechts
1,5 procent toenemen.
ASTEN
Minister De Geus schrijft in zijn
toelichting met nadruk, dat het
hier om een éénmalige afwijking
van de in de NAVO afgesproken
3-procents-groei gaat.
Voor 1981 was een offer echter on
vermijdelijk, gezien de grote fi-
nancieel-economische proble-
De bezuiniging van 179 miljoen
gulden (op een begroting van to
taal 11,3 miljard) wordt voor een
klein deel gevonden in de post
pensioenen en wachtgelden en
voor het overige in het vertragen
van aankopen en investerin
gen.
Vooral de landmacht wordt door de
bezuinigingen getroffen. Op de
lange baan komen onder meen
de verbetering van de Leopard-1
tank, de aankoop van platte
spoorwagons, de vervanging van
de gepantserde YP-408 perso-
neelsvoertuigen en de aankoop
van draagbaar luchtafweerge-
de
schut. Ook bij de
luchtmacht gaat het om vertra
ging van de aanschaf van mate
rialen voor luchtverdediging.
Minister Braks
DEN HAAG (GPD) - Minister
Braks (landbouw en visserij) wil
meer aandacht voor de export
van agrarische produkten. Het
ministerie wil tot een intensieve
bewerking van de markt komen,
en ziet onder meer goede moge
lijkheden voor vergroting van de
uitvoer naar de OPEC-lan-
den.
Het belang van de export van land
bouwprodukten wordt door en
kele cijfers over het vorige jaar
onderstreept: de agrarische sec
tor nam toen 12 procent van onze
werkgelegenheid voor zijn reke
ning, en leverde een exportover
schot van 8,5 miljard gulden op
de betalingsbalans.
Een sterke toename van de uitvoer
was er vorig jaar naar Groot-Brit-
tannië, en in wat mindere mate
naar België en Italië. Wil die ex
port blijven stijgen, dan zal meer
aandacht moeten worden ge
schonken aan produktvernieu-
wing en aan het „promoten" van
deze nieuwigheden, aldus de
memorie van antwoord bij de be
groting.
Cultuurbezit mag niet naar
buitenland
i lijst
DEN HAAG (GPD) - Er zal e
worden opgesteld 1
pen en collecties die door hun
uitzonderlijk culturele of weten
schappelijke waarde niet naar het
buitenland mogen verdwijnen.
Dit gaat gebeuren in het kader
van de wet tot behoud van cul
tuurbezit, waarvan het ontwerp
zeer binnenkort bij de Tweede
Kamer wordt ingediend. Een en
ander blijkt uit de Memorie van
Toelichting op de begroting van
CRM voor 1981.
De resultaten van een onderzoek
naar de situatie op het gebied van
conservering en restauratie in
musea en archieven zijn voor de
minister van CRM aanleiding om
extra geld uit te trekken voor de
verbetering van de conserve-
ringsmogelijkheden in musea.
Het restauratiebudget wordt op
een hoogte van 100 miljoen gul
den gehandhaafd. De bedoeling
daarvan is het beleid, gericht op
het stimuleren van de werkgele
genheid in de bouw, te onder
steunen.
Dit jaar zullen in totaal 3000 toezeg
gingen tot restauratie van mo
numenten (vooral woonhuizen)
de deur uitgaan. In ditzelfde jaar
zijn 1100 panden hersteld. Brug
gen, walkanten en kaden zullen
bijzondere aandacht krijgen.
Alimentatie
tot bepaalde
tijdsduur?
DEN KLAAG (GPD) - Minister
De Ruiter (justitie) wil vol
gend jaar de alimentatierech
ten en -verplichtingen gere
geld hebben. Begin 1981 mag
van hem een wetsontwerp
daarover verwacht worden.
Hij zegt dat toe in zijn begro
ting. Het wachten is onder
meer nog op een rapport,
waarin een werkgroep van
verschillende ministeries
moet aangeven of het moge
lijk is dat alimentatie tot een
bepaalde tijdsduur kan wor
den beperkt. Het rapport zou
eind van dit jaar klaar
zijn.
Een andere commissie onder
zoekt ondertussen of het
wenselijk is dat er een spe
ciaal bureau wordt opgericht
voor het innen van alimenta
ties ten behoeve van ex-echt
genoten en hun kinderen.
Volgend jaar
meerderjarig
met 18 jaar
DEN HAAG (GPD) - Achttien
jarigen zullen in de loop van
volgend jaar meerderjarig
worden. Minister van justitie
De Ruiter kondigt in zijn be
groting voor 1981 aan dat hij
ernaar streeft de operatie ter
verlaging van de leeftijd van
meerderjarigheid van 21 naar
18 jaar „nog gedurende deze
kabinetsperiode tot stand te
brengen".
Nieuwe banen
Bij de landmacht, luchtmacht en
marine zullen de komende vijf
jaar bij elkaar ruim 2500 nieuwe
banen worden gecreëerd Het al
eerder uitgestippelde perso
neelsbeleid zal door de bezuini
gingen van volgend jaar niet
worden getroffen.
Bij de marine zal het personeelsbe
stand tot 1985 geleidelijk worden
opgetrokken tot 17.600. Het hui
dige bestand van 16.800 man is
onvoldoende om ook na 1983 de
maritieme taken behoorlijk uit te
kunnen voeren.
Om de leuze „Zorg dat je erbij
komt" te ondersteunen worden
maatregelen overwogen om het
varen als beroep aantrekkelijker
te maken. Eén zo'n maatregel is
het beperken van de langdurige
perioden die men op zee moet
doorbrengen.
Ook de marechaussee zal er ar
beidsplaatsen bij krijgen. Ko
mend jaar al vijftig stuks, de
daaropvolgende jaren een nog
onbepaald aantal. Extra man
kracht heeft de marechaussee
alleen al nodig om alle koninklij
ke paleizen goed te kunnen be
waken. Voor de beveiliging van
Huis ten Bosch, in Den Haag, zijn
dertig mensen nodig, voor het
paleis Noordeinde, ook in de re
sidentie, veertig man.
DEN HAAG (GPD) - De vrouw
rukt op in de krijgsmacht. In de
loop van het volgend jaar zal de
Koninklijke Militaire Academie
vrouwen gaan werven voor de
opleiding tot jachtvlieger. Twee
jaar later kunnen vrouwen zich
aanmelden voor de functie van
reserve-officier jachtvlieger.
Voor het eerst in de geschiedenis
van de Nederlandse militaire
luchtvaart.
De opmars van de militaire vrouw
in de lucht is onlangs al voorafge
gaan door haar entree ter zee. Een
aantal marine-vrouwen gaat vol
gend jaar (op proef) op een Ne
derlandse oorlogsbodem varen.
Tot voor kort moesten de vrou
wen in het leger veelal genoegen
nemen met administratieve func
ties.
DEN HAAG (GPD) - Meer eigen
bijdragen, en het opnieuw uit
blijven van al jaren gewenste uit
breidingen in de maatschappe
lijke dienstverlening, daarmee
levert de sector maatschappelijk
werk van het ministerie van CRM
haar aandeel in de bezuinigin
gen.
„Deze noodzakelijke besnoeiingen
hebben een nadelig effect op de
werkgelegenheid binnen de
maatschappelijke dienstverle
ning", zo wordt geconstateerd.
Daar staat echter tegenover dat er
in het kader van het arbeidsplaat
senplan van de regering 3400
mensen in de maatschappelijke
dienstverlening extra aan werk
kunnen worden geholpen. Voor
al het Noorden en Limburg profi
teren van deze uitbreiding.
De regeling betekent onder meer,
dat 200 medewerkers extra voor
het gecoördineerde bejaarden-
werk kunnen worden aangetrok
ken. Voor deze sector geldt al
sinds 1976 een personeelsstop.
Met name de gemeenten die tot
nog toe helemaal geen rijksbij
drage voor gecoördineerd be-
jaardenwerk kregen, zullen van
deze maatregel profiteren.
De bejaardenoorden krijgen, ook in
het kader van het arbeidsplaat
senplan, 1600 extra personeelsle
den. Deze uitbreiding is nodig om
de invoering van het formatie-
model mogelijk te maken waar
mee per bejaardenoord het aantal
en het soort personeelsleden kan
worden uitgerekend. Aan
dagopvangvoorzieningen voor
kinderen van 0 tot 12 jaar bestaat
een steeds grotere behoefte. De
kinderdagverblijven zullen dan
ook worden uitgebreid en verbe
terd. Het extra personeel dat
daartoe nodig is, 100 man in eer
ste instantie, wordt geleverd in
het kader van het arbeidsplaat
senplan.
DEN HAAG (GPD) - De Sowjet- A -f /yi-i q ■*-» l c "t" o li
Russische inval in Afghanistan -CX-1. ^11 dl 11 o LetII
Russische inval in Afghanistan
loopt als een rode draad door de
begroting van buitenlandse za
ken. Minister van der Klaauw
opent zijn memorie van toelich
ting met de vaststelling, dat Af
ghanistan „een herbezinning op
de perspectieven van de ónt-
spanningspolitiek" nodig heeft
gemaakt.
Met andere woorden: Nederland
blijft voorstander van ontspan
ning in de betrekkingen tussen
Oost en West, maar niet tot elke
prijs. En het antwoord op de toe
nemende militaire dreiging van
Sowjet-kant moet zijn: verster
king van de westelijke eenheid,
in de eerste plaats binnen de
NAVO, maar ook in het kader van
de gemeenschappelijke buiten
landse politiek van de Europese
Negen, en een „geloofwaardige
defensie", inclusief erkenning
van de „onmisbare rol" van
kernwapens ter voorkoming van
oorlog.
rode draad
in begroting
Van der Klaauw
In de memorie wordt niet verheeld
dat bij het vaststellen van de be
groting voor 1980 nog werd ver
wacht dat de Sowjet-Unie zijn
militaire macht niet zou gebrui
ken voor offensieve operaties. Nu
dat in Afghanistan wel is gebeurd
(„voor het eerst legt de USSR met
inzet van eigen strijdkrachten
duidelijk haar wil op aan een on
gebonden land"), wordt een ver
band gelegd tussen de „voortdu
rende verbetering van de War-
schau-Pactstrijdkrachten" en de
„getoonde bereidheid daadwer
kelijk van deze militaire macht
gebruik te maken".
In deze memorie van toelichting
wordt dan ook het meest sombe
re beeld van verschuiving in de
krachtsverhoudingen tussen
Oost en West gegeven. De rege
ring vond die al „zorgwekkend'
maar Van der Klaauw stelt nu dat
„het risico geenszins denkbeel
dig is dat reeds over enkele jaren
op vrijwel alle terreinen een
overwicht van het Warschau Pact
zal zijn bereikt." Gewezen wordt
op de 10 tot 12 procent van het
bruto-nationaal produkt die de
Sowjet-Unie jaarlijks uitgeeft aan
militaire uitgaven, „terwijl bo
vendien sprake is van een reële
jaarlijkse groei van 4 a 5 pro
cent".
DEN HAAG (GPD) - Bij agrarische
produkten is het noodzakelijk
dat er een indeling wordt ge
maakt in kwaliteitsklassen.
Landbouwprodukten vertonen
nu eenmaal door allerlei factoren
grote verschillen in kwaliteit
terwijl de consument er recht op
heeft te weten wat voor vlees hij
in de kuip heeft.
„Regelmatig voorkomende ver
schillen in kwaliteit bij een be
paald produkt kunnen ertoe lei
den dat consumenten hun koop
gedrag wijzigen. Het is dus te
vens een afzetbelang dat voor
consumenten kenbaar is welke
kwaliteit zij kopen en dat de
kwaliteiten geen grote schom
melingen vertonen", aldus minis
ter Braks (landbouw en visserij)
in de memorie van toelichting bij
zijn begroting.
Voor een aantal produkten zijn in
middels kwaliteitsaanduidingen
in de maak. Zo worden voor bo-
terprodukten kwaliteits- en sa-
menstellingseisen vastgesteld.
Datzelfde geldt voor vleeswaren,
waar de rookworst als eerste in
verschillende kwaliteitsklassen
te koop zal zijn. De normen zoals
die gelden bij scharreleieren zul
len worden verscherpt.
Ook bij bloembollen, babyvoeding
Er wordt gewerkt aan de ontwik-
keling van een vestigingsbeleid
Extra geld
steenkool-
onderzoek
DEN HAAG (GPD) - De regering
wil in 1981 f 20 miljoen uittrekken
voor het onderzoek in verband
met de komende herinvoering
van steenkool op grote schaal in
onze energievoorziening. Uit de
ze extra middelen zullen op
drachten worden gegeven voor
onderzoek binnen TNO, het be
drijfsleven en de universiteiten.
Het onderzoek naar mogelijkhe
den voor energiebesparing zal
worden uitgebreid.
Een en ander blijkt uit het weten
schapsbudget, waarvan de uitga
ven voor een deel op de begroting
voor economische zaken staan.
De extra gelden voor kolen houden
verband met het beleid dat dit
jaar werd ontvouwd om deze
brandstof een groter aandeel in
de energievoorziening te geven.
Zo zal volgens de regering rond
de eeuwwisseling ongeveer 40
procent van de openbare elektri
citeitsvoorziening door middel
van steenkool geschieden.
V olksgezondheid
DEN HAAG (ANP) - Minister Gin
jaar van het ministerie van volks
gezondheid en milieuhygiëne
heeft in zijn begroting duizend
arbeidsplaatsen extra voor de ge
zondheidszorg opgenomen, bin
nen het arbeidsplaatsenplan te
verdelen over 1980 en volgend
jaar. De realisering van deze ar
beidsplaatsen is voor een deel af
hankelijk gemaakt van de loon
matiging in 1981. De uitbreiding
komt bovenop de personeelsuit
breiding van ongeveer 9.000 voor
1980, waarbij voorrang is gegeven
aan de verplegingsdiensten.
Op het gebied van preventieve ge
zondheidszorg willen de be
windslieden de aandacht vooral
richten op hart- en vaatziekten en
kanker. Voor hart- en vaatziekten
willen zij een landelijk onder-
zoeks- en interventieprogramma
voor een beperkte categorie van
de bevolking opstellen. De orga
nisatie van de kankerbestrijding
wordt verbeterd door het opzet
ten van een landelijk netwerk van
samenwerkingsverbanden en het
creeren van een sluitend kanker-
registratiesysteem.
ten worden kwaliteitsnormen ge
steld die binnen afzienbare tijd
de consument zullen inlichten.
DEN HAAG (GPD) - De regering
wil zo spoedig mogelijk overgaan
tot het instellen van een advies
commissie voor de ontwikkeling
van een onderwijskundige visie
op het zogenaamd computerge
stuurd onderwijs. Deze commis
sie zal de ontwikkelingen op het
terrein van de computer in het
onderwijs in binnen- en buiten
land moeten inventariseren en op
hun onderwijskundige waarde
moeten beoordelen. De regering
hoopt op deze manier te komen
tot de ontwikkeling van een wel
overwogen onderwijskundige vi
sie met betrekking tot het ge
bruik van computers als onder
wijstechnologisch hulpmiddel.
De commissie moet haar eerste
rapport in het voorjaar van 1981
uitbrengen. Aan de hand daarvan
wil de regering een aantal projec
ten opzetten.
Dat stelt minister Pais in de Alge
mene Beschouwing bij de begro
ting van onderwijs en weten
schappen. Daarin gaat hij uitgè-
breid in op de ontwikkelingen in
de micro-elektronika en de ge
volgen daarvan op het onderwijs.
Naar zijn mening brengen deze
ontwikkelingen twee opdrachten
voor het onderwijs met zich mee.
Enerzijds moet het onderwijs
bijdragen tot een verhoging van
het aanbod aan technische ken-
vaardigheid. Anderzijds
wordt van het onderwijs ver
wacht dat het een aantal genera
ties tegelijkertijd (van basis
school tot en met het volwasse
nenonderwijs) voorbereidt op de
veranderingen die de micro-elek
tronika in de samenleving zal
veroorzaken.
Een ander aandachtspunt in de Al
gemene Beschouwing is het on
derwijsbeleid voor gehandicap
ten. De minister streeft ernaar de
mogelijkheden te vergroten om
gehandicapte leerlingen in het
gewoon basisonderwijs, voortge
zet onderwijs, hoger beroepson
derwijs en wetenschappelijk on-
derwi
Minister Pais
Extra krac hten
voor onderwijs
anderstaligen
DEN HAAG (ANP) - Minister
Pais (van onderwijs) kondigt
in de toelichting op de on-
derwijs-begroting-1981 aan,
dat aan scholen in gemeenten
met een groot aantal kinderen
van culturele minderheden
235 extra leerkrachten be
schikbaar worden gesteld. Zij
zullen voor een deel als con
tactpersoon tussen school en
gezin optreden. Pais ont
vouwt in de begroting een
aantal beleidsvoornemens:
de indiening van een wets
ontwerp medezeggenschap
in het onderwijs en een be
leidsnota over de toekomsti
ge positie van de academi
sche ziekenhuizen.
- huisartsen. Een eerste stap
in deze richting is een afbouw van
de zogenaamde bovennormale
praktijken. Minister Ginjaar en
zijn staatssecretarissen geven
hoge prioriteit aan de ontwikke
ling van een beleid voor de psy
chotherapeutische hulpverle
ning. In 1981 zullen zij een wets
ontwerp over de rechtspositie
van psychiatrische patiënten bij
de Kamer indienen.
In het komende jaar zal de aan
dacht vooral ook gericht zijn op
de beroepsuitoefening en de op
leiding van verpleegkundigen.
Een nieuwe wet ter bescherming
van verpleegkundigen zal dit
parlementaire jaar worden inge
diend.
De miheuprodukticsector, gericht
op het schoonmaken van het mi
lieu, ontwikkelt zich tot een
steeds omvangrijker bron van
bedrijvigheid
Spoedig verschijnt het eerste be
strijdingsprogramma. gericht op
het terugdringen van de lucht
verontreiniging door zwavel-
dioxyde. In het voorjaar van 1981
worden een beleidsnota en een
structuurschema drink- en in
dustriewatervoorziening ge
publiceerd.