LEIDSCH
DAGBLAD
Geen enkele Nederlander
ontkomt aan het snoeimes
DIGROS HEEFT GEEN CONCURRENTEN
Onze collega's staan versteld,lage prijzen,
enorm assortiment èn gezellig comfortabel winkelen
Kabinet dringt
aan op gesprek
W Meubelfabriek
Oisterwijk
Raad van
State uit
forse
kritiek
Uit Troonrede en Miljoenennota blijkt:
Russische soldaat in
Kabul vraagt VS asiel
Bill Evans overleden
toonaangevend in eiken
Troonrede
DINSDAG 16 SEPTEMBER 1980
OPGERICHT 1 MAART 1860
36270
Directeur G Koopman
Hoofdredacteur AAM Schuurmans
Ad| -hoofdredacteur R D Paauw
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureau Witte Singe! 1
2311 BG Leiden
Voor tel nrs zie colofon
DEN HAAG (GPD) - De
Raad van State heeft met
forse kritiek gereageerd
op de Miljoenennota 1981.
De Raad, het hoogste ad
viesorgaan van de rege
ring, vindt dat de begro
ting een onvoldoende be
roep doet op de bereidheid
van de bevolking tot mati
ging.
Daarbij komt dat de uitkomsten
van het beleid "in menig opzicht"
achterblijven bij de doelstellin
gen van het kabinet zelf, schrijft
de Raad.
De voorgestelde maatregelen zul
len er volgens de Raad niet toe
leiden dat de sterkste schouders
de zwaarste lasten dragen, inte
gendeel. De Raad concludeert
namelijk dat het pakket belas
tingvoorstellen "denivellerend"
zal werken. De voornemens van
het kabinet zullen voorts niet
zonder meer leiden tot een verbe
tering van de rendementspositie
van het bedrijfsleven.
Het commentaar van de Raad van
State op de begroting is dit jaar
voor het eerst gepubliceerd. Dit is
een gevolg van de eerder dit jaar
in werking getreden Wet Open
baarheid van Bestuur.
Andriessen
Frans Andriessen, de oud-minister
van financiën die begin dit jaar
aftrad na een conflict over de be
zuinigingen, wilde nog geen
commentaar leveren op de Mil
joenennota.
"Ik schort mijn oordeel voorlopig
op. Ik wil eerst eens afwachten
wat de politieke leiders te zeggen
hebben", zei hij desgevraagd.
"Ik wil niet vooraan lopen met kri
tiek op de eerste begroting van
mijn opvolger. Dat lijkt me niet
juist. Ik heb uiteraard mijn opvat
tingen, maar nu de nieuwe club
(het CDA-red.) er aankomt en ik
zeker in de, financiële hoek nog
wel het één en ander zal gaan
doen, is het beter als ik mijn op
vattingen nog even voor me
houd".
Op de vraag of hij zich dan toch nog
verbonden voelt met het huidige
kabinet, antwoordde Andries
sen: "Maar natuurlijk".
Koningin Beatrix, met aan haar zijde prins Claus, tijdens het voorlezen van de Troonrede.
Brief over werkgelegenheid
naar Stichting v.d. Arbeid
DEN HAAG (ANP) - Het
kabinet wil dat werkge
vers en vakbeweging voor
bedrijfstakken, bijv. op
cao-niveau, afspraken
gaan maken over werkge
legenheid.
Dat is een van de onderwer-
WASHINGTON (Reuter) - Een
Sowjetrussische soldaat die
dienst deed in Afghanistan heeft
zich gisteren vervoegd bij de
Amerikaanse ambassade in Ka-
bul en heeft om politiek asiel in
de Verenigde Staten gevraagd.
Alle regelingen zijn inmiddels ge
troffen die in overeenstemming
waren met de i
litair.
Tijdelijk regen
Enige tijd regen, later van het zuidwes
ten uit opklaringen. Minimumtempe
ratuur ongeveer 12 graden. Middag-
temperatuur omstreeks 18 graden. Ma
tige tot krachtige wind, eerst zuid, later
draaiend naar zuidwest.
(Opgemaakt 11.15 uur).
17 september
Zon op: 7.15 uur; onder: 19.48 uur.
Maan op: 15.16 uur.
Hoogwater te Katwijk om 8.43 en 21.01
uur, laagwater om 4.22 en 16.32 uur.
De Sowjetrussische ambassadeur
in Washington, Anatoli Dobry-
nin, heeft zich vervoegd bij on
derminister van buitenlandse za
ken David Newsom om de zaak te
bespreken.
In Washington is er op gewezen dat
de Amerikaanse regering ge
woonlijk geen asiel buiten de
Verenigde Staten verleent, be
halve wanneer het leven van ie
mand in gevaar lijkt te verkeren.
In de mededeling van het ministe
rie van buitenlandse zaken stond
dat nog geen besluit over het ver
zoek van de soldaat was geno
men. Het is niet waarschijnlijk
dat een besluit zal worden geno
men voordat is vastgesteld of de
soldaat Afghanistan kan verla
ten.
Officiële kringen verklaarden dat
zij niet beschikken over meer bij
zonderheden over de asielaan
vraag. Ook zij konden zich niet
herinneren dat iets dergelijks
qoit eerder was voorgekomen.
pen waarover het kabinet
met de sociale partners
eind september wil praten
als onderdeel van een ge
sprek over het arbeids
voorwaardenbeleid voor
1981.
Dit blijkt uit de brief die het kabinet
vanmiddag aan de Stichting
de Arbeid, het overlegorgaan
de werkgevers- en werknemers-
centrales heeft gestuurd.
Ook vorig jaar kwam het kabinet
met het idee van bedrijfstaksge-
wijze afspraken over werkgele
genheid, maar het overleg tussen
werkgevers en werknemers liep
toen stuk.
In de brief benadrukt het kabinet -
evenals in de rijksbegroting voor
1981 gebeurt - dat sociale part
ners een matiging van twee pro
cent voor volgend jaar overeen
zouden moeten komen. Dié ma
tiging is in de eerste plaats ge
zocht in het terugdringen van de
werkloosheid. De inkomensma
tiging zal echter niet direct maar
pas op middellange termijn een
gunstig resultaat hebben voor de
werkgelegenheid, aldus de brief.
NEW YORK (AP) - Jazzpianist Bill
Evans, is op 51-jarige leeftijd in
een ziekenhuis in New York
overleden.
De jazzpianist, die in 1959 het Bill
Evans Trio oprichtte, maakte
onlangs met drummer Joe La-
barbiere en bassist Marc Johnson
een toernee door Europa.
Aan Bill Evans is tot vier maal toe
een Grammy Award uitgereikt.
De Leidse natuurkundige
Lou Allamendola weet niet
zo goed wat hij aan moet met
alle publiciteit, die
plotsklaps ontstaan is over
een ontdekking, welke hij en
zijn collega-onderzoekers
van de Leidse werkgroep
Astrofysica twee jaar gele
den al hebben gedaan inzake
het ontstaan van leven.
PAGINA 17
Trein reed door rood stop
licht
PAGINA 7
EG geeft Turkse machtheb
bers het recht van de twijfel
PAGINA 19
Joop Hiele: "Feyenoord
heeft organisator nodig"
PAGINA 13
Bij Hans van Breukelen
komt Utrecht nu op eerste
plaats
Ruzie kabinet-specialisten
bezworen
PAGINA 23
RSV aast op Canadese or
ders
PAGINA 25
DEN HAAG (GPD) - Geen enkele Nederlander, of hij nu
loontrekker, ambtenaar, vrije-beroepsbeoefenaar of
uitkeringstrekker is, ontkomt meer aan het snoeimes.
Niemand kan meer zeggen dat de buurman maar het
eerst moet worden gepakt, omdat hij denkt zelf nog
steeds een knelpunt te zijn.
Blijkens de brief van het kabinet aan werkgevers- en werk
nemersorganisaties is aan hen voor slechts enkele weken
de keus gelaten via welke weg de nodige bezuinigingen
moeten worden bereikt. Durven de sociale partners die
keus niet aan, dan zullen kabinet en parlement de keus
maken.
Overduidelijk is, dat het kabinet ernaar streeft de lasten zo evenwichtig
mogelijk te verdelen. Toch zullen daarbij ook de laagstbetaalden en
de laagste uitkeringstrekkers er in koopkracht op achteruit gaan.
Iedereen zal het volgend jaar geconfronteerd worden met
- het lage btw-tarief gaat van 4 naar 4,5 procent;
- drastische verhoging van de aardgastarieven met gemiddeld f21 per
maand;
- verhoging van de huren met 8 10 procent; te lage huren voor goede
woningen worden nog extra opgetrokken;
- verhoging posttarieven, gemeentelijke heffingen en tarieven van over
heidsdiensten;
- een verhoging van de sociale premies, zeker als de sociale partners zelf
niet kunnen of willen aangeven waarop moet worden gematigd;
- teruggave van belastingen wordt moeilijker gemaakt;
- het kabinet wil de extra stijging van het minimumloon ter discussie
stellen;
Loontrekkenden
De werknemers in het bedrijfsleven behoeven in 1981 niet te rekenen
op:
- een loonsverhoging;
- werknemers die in 1980 een hele periodieke verhoging hebben ontvan
gen, zullen alsnog in 1981 genoegen moeten nemen met een halve perio
diek;
- de prijscompensatie zal verder worden opgeschoond door de gestegen
energieprijzen niet door te berekenen;
- voor de hogere inkomens zal de prijscompensatie worden afgetopt,
waarschijnlijk al vanaf een jaarinkomen van f 50.000;
- als het kabinet wordt gedwongen om toch een loonmaatregel te nemen,
zal zeer waarschijnlijk het vakantiegeld maximaal 8 pet van het modale
mkomen (34.000) worden, dus bruto f2700.
Ambtenaren
De ambtenaren staat ook nog het een en ander te wachten:
- zij moeten f300 miljoen extra opbrengen in het kader van Bestek '81;
- er liggen voorstellen om de aow geheel in te bouwen in het ambtenaren-
pensioen, zodat ambtenaren geen afzonderlijke aow meer uitbetaald
zullen krijgen;
- waarschijnlijk moeten ambtenaren nog gaan meebetalen aan sociale
premies, die zij nu niet betalen en werkenden in het bedrijfsleven wel;
- minister Pais van onderwijs wil 250 miljoen verhalen op de inkomens
van het onderwijzend personeel.
Ook jongeren met alleen minimumjeugdloon zullen het bezuinigingsmes
gaan voelen. Dit geldt nog niet voor die jeugdlonen, die al per cao zijn
afgesproken. De vakbeweging vreest echter dat de werkgevers zullen
proberen die cao's open te breken.
-de andere minimumjeugdlonen worden trapsgewijs 2,5 procent omlaag
gebracht;
- schoolverlaters zullen enkele maanden moeten wachten, alvorens in
aanmerking te komen voor een uitkering.
Vrouwen
De gehuwde werkende vrouw krijgt als de plannen doorgaan, de door hen
betaalde aow-premie niet meer terug via de fiscus. Bovendien wordt
voor vrouwen met deeltijdbanen bekeken of zij niet zwaarder moeten
worden aangesproken voor met name de ziekenfondsverzekering. Nu
betalen zij een gering bedrag - al naar gelang de tijd die wordt gewerkt en
het loon dat wordt verdiend - maar maken voor de volle honderd pro
cent aanspraak op de voorzieningen.
De vrije beroepen krijgen nu een zogenaamd norminkomen opgelegd, dat
wordt vastgesteld overeenkomstig een vergelijkbare ambtelijke rang.
Komt men daar boven, dan moet worden ingeleverd. Bekend is al dat
medisch spcialisten in enkele jaren f 80.000 minder mogen gaan verdie
nen. Ook de notarisinkomens worden onder de loep genomen. Op deze
manier worden de inkomens van alle vrije beroepen aangepakt. Dat
gebeurt via een strakker prijs- en inkomensbeleid, dat wordt gevoerd
door de minister van economische zaken.
Uitkeringstrekkers
De sociale uitkeringen zullen nog wel gekoppeld blijven aan het mini
mumloon. Toch wil het kabinet
- de minimum uitkering in de wao - 10 procent - laten vervallen;
- de werkloosheidsregelingen verder harmoniseren, waarbij wordt uitge
gaan van een minimum bodemuitkering.
De boodschap, die dui-
v'wvW?. de,'ik uit de TroonrecJe
blijkt, is dat het met het
Koninkrijk der Neder
landen zeer somber is
gesteld.
Hoe dat komt, of wat er tegen te
doen is, daar geeft het stuk geen
echt antwoord op, algemene
vaagheden en verschuivingen in
de marge daargelaten.
In een toelichting op de stukken zei
Van Agt dat we het als natie slecht
doen en dat het zo niet langer kan.
Hij omschreef de Troonrede als
het droevigste stuk van de laatste
jaren.
Geen enkele regeringsleider maakt
zulke opmerkingen zonder poli
tieke bedoeling. Waarschuwin
gen laten horen over de sombere
economie is in de politiek vaak
een geëigend middel om inpopu-
laire maatregelen gemakkelijker
door te voeren.
Ze leiden af van het doen van een
bewuste politieke keuze. Men
wordt immers door de omstandig
heden gedwongen en daar kun
nen kiezers minder bezwaren te
gen maken.
Bestek '81 kan men als mislukt be
schouwen. De problemen zijn niet
alleen gebleven, ze zijn groter
geworden en ingewikkelder. De
economie stagneert. Er is geen
groei van betekenis te verwach
ten.
De koek is al verdeeld. Het sociale
verzekeringskasteel is te duur
geworden. De kosten belopen nu
al bijna eenderde van de rijksbe
groting.
In dit licht bezien spreidt het kabinet
onvoldoende visie ten toon, zo er
al sprake is van een visie, wat niet
wil zeggen dat die er niet zou zijn.
In de politiek wordt men echter
beoordeeld en gewogen op tast
bare zaken.
De vraag is of de aankondiging van
forse maatregelen in de praktijk
politiek haalbaar was geweest.
Het kabinet-Van Agt heeft in de
Tweede Kamer een minieme
meerderheid, in elk geval een te
kleine om pijnlijke ingrepen te
realiseren die volgens Van Agt
wel nodig zijn.
Een andere vraag is daarom in hoe
verre de Troonrede op het gebied
van maatregelen opzettelijk vaag
is gehouden. In tactisch opzicht
lijkt daar een verklaring voor te
zijn. Het kabinet stelt alles in het
werk een voedingsbodem te
creëren, die harde maatregelen
rechtvaardigen zonder die maat
regelen te noemen.
Zou men dat wel doen, dan zou men
bepaalde kiezers van zich ver
vreemden en dat is met de verkie
zingen in aantocht niet zo'n ver
standige zet. In deze gedachte
gang is een toekomstige rege
ringscombinatie van CDA-PvdA
en wellicht ook D'66 natuurlijk wel
een voorwaarde. Alleen met een
brede parlementaire meerderheid
kunnen pijnlijke maatregelen
worden doorgevoerd.
Blijft voorlopig over een Troonrede
die bol staat van de jobstijdingen,
zonder leidraad voor de toekomst.
Als het in de bedoeling van de op
stellers van de Troonrede ligt de
natie eerst rijp te maken voor een
situatie waarin harde maatrege
len als een welkome zaak worden
beschouwd - en daar heeft het
alle schijn van - kan men Van Agt
als politiek strateeg enige bewon
dering niet ontzeggen.
Of het voor het komende begro
tingsjaar in het belang van de na
tie is moet op zijn minst sterk wor
den betwijfeld.
KOETS-O-THEEK
"KINDER-DISCO'
weer open
van 14.00 tot 17.00 uur.
Iedere woensdagmiddag
entree 2.50
Twee drankjes gratis
voor kinderen
tussen 6 en 12 jr.
