Muziekbeurs gaat eigen leven leiden
Beatrix bij opening
Unicef-expositie
Dagen Gewestelijk Orkest lijken geteld
8EQ3DB
Lezers
Schrijven
Computergestuurde orgels en elektronische piano's
uitbreiding zendtijd
NCRV tegen for se
DONDERDAG 11 SEPTEMBER 1980
PAGINA 21
UTRECHT (GPD) - Dachten de bouwers en uitdenkers van
allerhande elektronische orgels tot voor kort dat de mo
gelijkheden wel zo'n beetje uitgeput waren, met de intre
de van de chip in de muziekwereld is een nieuw terrein
braak komen te liggen en kan met name de orgelbranche
weer een hele poos vooruit. Het Amerikaanse concern
Gulbransen mag zich de trotse uitvinder noemen van het
eerste volledige computergestuurde orgel. Dit dub-
belklaviers-juweeltje, onder de naam Equinox, zal binnen
afzienbare tijd op de markt gebracht worden en zal onge
twijfeld op de van 12 tot en met 16 september in de
Utrechtse Jaarbeurs te houden Muziekbeurs'80 als één
van de voornaamste noviteiten op muziekgebied gel
den.
De Equinox zal om diverse redenen
stof doen opwaaien. Allereerst
door zijn gecomputeriseerde ka
rakter, dat - als we bepaalde ty
pen synthesizers even buiten be
schouwing laten - zich uniek
weet. De prijs van het instru
ment, zo rond de twaalfduizend,
duidt daarnaast duidelijk op een
selectief afzetgebied. Derde en
zeker niet minst belangrijke
punt: je hoeft helemaal geen toet-
sentovenaar te zijn om op de
Equinox goed uit de voeten te
kunnen. Integendeel zelfs: vals
spelen is uit de boze, omdat het
instrument zichzelf corrigeert als
de bespeler ervan een niet in een
bepaalde compositie passende
toon aanslaat.
„De Equinox is niet voor niets een
typisch Amerikaanse uitvin
ding" meldt de Nederlandse im
porteur van het instrument. „De
Amerikanen wedijveren nogal
onderling en wat de een kan, wil
de ander beter kunnen. Daarom
ook is de Equinox op de markt
gekomen. Als je zo'n instrument
in huis hebt is het helemaal niet
moeilijk om beter te spelen dan je
buurman".
Vraagtekens kunnen derhalve
simpeltjes geplaatst worden bij
deze uitvinding, die weliswaar
een nog niet ontgonnen gebied
offreert, maar gezien z'n prijs op
korte termijn beslist niet voor een
totale omwenteling in het elek
tronisch orgelkader zal zorgen.
Dan is er misschien een betere
kans weggelegd voor de Baldwin
EP 100, een elektronische piano
van rond de vijfduizend gulden,
die zeker baanbrekend werk kan
verrichten voor leerlingen en do
centen van muziekscholen.
Ondanks het elektronische aspect
is dit Baldwin-type een gewone
piano, die qua sound het midden
houdt tussen een akoestische
piano en elektrische piano's als
de Wurlitzer en de Hohner. Het
geluid dat de piano voortbrengt is
zeker niet vergelijkbaar met de
kwaliteit van de Fender Rodes of
de elektrische vleugel van Ya
maha, die ontegenzeglijk een
duidelijk eigen karakter hebben.
Baldwin heeft met de EP 100 des
alniettemin een aparte piano op
de markt gebracht, voor een apar
te doelgroep.
De akoestische piano's en vleugels
van deze Amerikaanse instru
menten-gigant hebben hun spo
ren ruimschoots verdiend. Op het
jongste North Sea Jazz-Festival
bijvoorbeeld werd uitsluitend
van Baldwin-vleugels gebruik
gemaakt, terwijl diezelfde vleu
gels het ook in de klassieke con
cert-sfeer goed doen.
De EP 100 evenwel is ontworpen en
vervolgens in produktie geno
men om een gat in de markt op te
vullen. „Veel mensen", aldus een
vaderlandse vertegenwoordiger
van Baldwin, „schaffen op een
bepaald moment een elektro
nisch orgel aan, omdat daarbij de
mogelijkheid bestaat om met een
hoofdtelefoon op te spelen en zo
doende de directe omgeving niet
tot last te zijn. Een zeker percen
tage van die groep die dan zo'n
orgel koopt, zou liever een piano
hebben, maar de aanschaf daar
van wordt vaak terzijde gescho
ven omwille van burenge
rucht".
Perspectieven
„Welnu, de EP 100 beschikt over
een hoofdtelefoonaansluiting en
dat biedt natuurlijk uitstekende
perspectieven. Het instrument
zou wat dat betreft ook een uit
komst kunnen betekenen voor
klassikaal onderricht. Diverse
muziekonderwijsinstellingen
v De Equinox, een computergestuurd
hebben al belangstelling getoond
voor het instrument en overwe
gen het aan te schaffen omdat het
het doceren vergemakkelijkt.
Bovendien is het natuurlijk een
gewone piano, wat toucher be
treft, dus kan het uitstekend
dienst doen. Wat natuurlijk niet
weg neemt dat het geluid duide
lijk anders is, ja".
Gulbransen's Equinox en Bald
win's EP 100 zijn niet de enige
noviteiten op Muziekbeurs'80,
die voor de vijfde keer in succes
sie gehouden wordt. Was deze
beurs in het verleden gekoppeld
aan diverse andere recreatieve
beurzen die meestentijds in het
vooijaar gehouden werden en
worden, ditmaal staat de mu
ziekbeurs daar geheel los
De muziekbeurs is een eigen leven
gaan leiden, is erg in trek bij de
detailhandel en weet een grote
publieksgroep te bereiken. On
der die bezoekers vele amateuris
tische muziekbeoefenaars, maar
ook de zogeheten profs, die graag
hun licht op willen steken en uit
orgel.
voerig geinformeerd
worden over nieuwe ontwikke
lingen op het vlak van het in-
strumentarium.
Interesse
Die ontwikkelingen zijn er legio,
want de muziekinstrumentenin
dustrie zit niet stil. Dit is wel te
verklaren ook, want zelf muziek
maken krijgt steeds meer burgers
in de macht en daar moet je als
handelaar wel op inspringen. Al
leen zijn er grenzen zeker niet uit
sluitend financieel, maar ook qua
totale interesse. De enthousiaste
amateur investeert tot op zekere
hoogte in z'n muzikale liefhebbe
rij. In hoeveel gezinnen bijvoor
beeld neemt het elektronisch or
gel een belangrijke plaats in? De
hele familie dendert vrolijk en
lustig over de witte en zwarte
toetsen, iedereen op z'n tijd. Stel:
de zoon des huizes is zo gechar
meerd van het zelf muziek-beoe-
fenen, weet op school gitaristen
en een drummer te vinden en be
sluit een groep te formeren. Dat
gaat een tijdje prima - Jan en al
leman in de huiskamer, rond het
orgel -, totdat er opgetreden moet
worden. De meeste jonge musici
hebben een broertje dood aan
sjouwen en dat familieorgel gaat
dan ook niet mee op tournee.
Gevolg: een investering in een por
table orgel. Versterker erbij,
spelen maar. De droom heel be
roemd te worden schuilt op zo'n
moment in iedere puberale mt#
zikant, de ambitie om prof te
worden is ontzaglijk groot. Als
die ambitie aanwezig blijft, zal
een muzikant mits zijn financiële
positie dat toelaat - doorlopend
investeren in nieuw, maar bo
venal beter spul. Als het verlan
gen wegebt, wordt het instru
mentarium verpatst of vindt het
een stoffige plek op zolder.
Kortom, hetgeen op zo'n muziek
beurs gebeurt is niet bij uitstek
voor iedere muziekbeoefenaar
interessant. Bovendien is de weg
naar een plaatselijke muziekde-
tailhandel sneller gemaakt, als
het op het aanschaffen van een
instrument aankomt en word je
doorgaans niet met honderden
verschillende merken geconfron
teerd, hetgeen de uiteindelijke
keus beslist vergemakke
lijkt.
Desalniettemin heeft de muziek
beurs z'n bestaansrecht bewezen,
al is er geen duidelijk beeld van
de doelgroep waarop deze beurs
zich concentreert. „Ik ben zeer
benieuwd naar de publieke be
langstelling" vertelt een woord
voerder van de Jaarbeurs in
Utrecht. „Dit keer krijg je echt
een goed beeld van die publieke
interesse. Omdat de muziekbeurs
in de voorgaande jaren aan ande
re vrijetijdsbeurzen geschakeld
was, kreeg je toch een vertekend
beeld van die potentiële belang
stelling, omdat bezoekers die in
principe voor de andere beurzen
kwamen, toen ook een kijkje na
men op de muziekbeurs".
Muziekbeurs'80 zal zich afspelen in
de Juliana- en Merwedehal van
de Jaarbeurs, van vrijdag 12 tot
en met dinsdag 16 september,
dagelijks van 10.00 tot 18.00 uur.
Op de beurs worden in totaal 393
firma's vertegenwoordigd, waar
van 94 met Nederlandse en 299
met buitenlandse produkten. De
inzendingen zijn afkomstig uit 22
landen en bestrijken het totale
muziekinstrumentariumterrein:
van verbindingssnoeren tot ma
jestueuze PA-systems.
De al eerder genoemde Equinox en
Baldwin EP 100 zullen naast de
Fender Rhodes 54, de Kramer-
basgitaren, de preset Soundma
ker-synthesizer van Farfisa en
nieuwe versterker-units van
Fender tot de voornaamste novi
teiten behoren. Ook nieuw is
daarnaast de Syntovox Vocoder
en de zogehete Akkoorden-vin-
der, een schuifkaartsysteempje
waarbij de meest gebruikte ak
koorden de muziekbeoefening
op ieder instrument vergemak
kelijken.
Op Muziekbeurs'80 zal ook flink
worden gemusiceerd. Zo is er een
play-in voor zestig-plussers, geeft
Carmine Appice samen met o.a.
Hans Vermeulen en Jan Hol-
lestelle een aantal drumconcer
ten, presenteert het maandblad
Music Maker een workshop voor
rock-, akoestische en geïmprovi
seerde muziek, is het BUMA-
_Fonds actief met play-ins en zul
len ook het Nederlands Klarinet
kwartet en de Marinierskapel van
de Koninklijke Marine concerten
geven. Voor duidelijk jazzy-ge
tinte optredens zijn Jan Mole
naars Big Band en het Harry Ver-
beke Quintet uitgenodigd.
Indische
Nederlanders
Naar aanleiding van een stuk m uw
blad van 2 september jl. over In
dische Nederlanders, geschreven
door de Amstelveense leraar
Linkenhoff, moet mij het vol
gende van het hart: Is een nieuw
thuis in de tropen het paradijs
voor ons, Indische Nederlan
ders? Nee en nogmaals nee. Ik
heb zelf ervaren dat ik nooit ben
gediscrimineerd en altijd de ge
lijke was van de Nederlanders. Ik
kom overal en voel me niet een
zaam. Eerder werd er tegen me
opgekeken wanneer ik mijn ta
lenten uitte en daarom ben ik er
op gaan letten dat ik me niet te
veel liet gaan bij de "gewone ar
beider". De afstand werd dan te
groot en je was dan niet meer één
van hen.
Maar je was dan eerder méér dan
minder. Moet je dan, omdat de
economie achteruit gaat, het zin
kende schip verlaten. Dat is laag.
Daar rust geen zegen op, en daar
om zeg ik: nee Indo's, niet weg
gaan maar opbouwen de boel hier
en niet afzijdig blijven. De Ne
derlanders zijn zo slecht niet en
toleranter dan enig ander ex-ko
loniaal land ooit is geweest.
Dromen zijn bedrog: kun je je weer
aanpassen aan dat nieuwe warme
land? Denk niet dat de Neder
landse regering weer alles be
taalt. Nee, we blijven niet aan de
gang. Het wel of niet ergens wen
nen ligt aan jezelf. Geef je aan de
Nederlandse gemeenschap, ga in
de politiek, het kerkelijk leven,
de verenigingen en je voelt je rij
ker dan nu. Wie wind zaait, zal
storm oogsten. Discrimineer je
jezelf in je hart niet? Denk er eens
diep over na, want elke verande
ring is nog geen verbetering.
Mevr. G. Meijer
Potgieterlaan 56
Hazerswoude-Rijndijk
ROXY DUAL, EEN GOUDEN GEDACHTE VOOR MENSEN DIE
TEER-EN NICOTINE-ARM WILLEN ROKEN.
(Van één onzer verslaggevers)
DEN HAAG - Het lot van het Ge
westelijk Orkest hangt nu wer
kelijk aan een zijden draad. Mi
nister Gardeniers is gisteravond
in een openbaar gesprek met
drie kamerleden, respectieve
lijk van de VVD, PvdA en het
CDA, geen duimbreed van haar
eerder genomen beslissing af
geweken. Zij gaf te verstaan dat
er geen ruimte meer was in haar
begroting voor het geven van
een extra subsidie van 400.000
aan het Gewestelijk Orkest.
Zoals reeds in de procedure was
heeft dit geleid tot een
motie die vandaag zal worden
ingediend, en die op 17 of 18 sep
tember door de Tweede Kamer
zal worden behandeld.
Voorafgaande aan deze motie,
vroeg de heer Voogd (PvdA) of de
minister bereid was de ge
vraagde subsidie alsnog ter be
schikking te stellen indien de
Tweede Kamer haar daartoe zou
machigen. Toen het antwoord
van de minister in eerste instan
tie afwijzend was, vroeg de heer
Voogd of dit betekende dat de
minister een eventuele motie
naast zich neer zou leggen. Hier
van schrok minister Gardeniers
terug.
Tijdens dit gesprek kwam telkens
weer het verwijt naar voren dat
het ministerie van CRM de be
handeling van de nota "Orkes-
tenbestel" had laten liggen,
waarin nota bene werd aange
drongen het Gewestelijk Orkest
te erkennen als een voorbeeldig
orkest dat zijn taken voortreffe
lijk uitvoerde en daarom op ge
lijke wijze behandeld diende te
worden als alle andere orkesten.
Niet dus heeft het ministerie een
beslissing genomen over deze
sinds 1976 slepende nota. Maar
wel nam men een te voorbarige
beslissing om het orkest te li
quideren, zonder zelfs nog maar
de nota orkestenbestel in be
handeling te hebben genomen.
Een ander verwijt hield de vraag
in van mr. Kappeyne van der
Coppello waarom men elk ver
zoek van het orkest om met de
minister te mogen spreken, stel
selmatig had algewezen, en met
de beslissing tot op het laatste
ogenblik had gewacht.
Hierop had de minister geen dui
delijk antwoord.
Mevrouw Kappeyne van der Cop
pello sprak zich nadrukkelijk
uit, evenals haar andere colle
ga's, voor het voortbestaan van
het Gewestelijk Orkest, daarbij
wijzend op het feit dat er geen
vervangend orkest in Zuid-Hol
land was dat deze taken zou
kunnen overnemen, en dat de li
quidatie van het orkest "cul
tuurvernietiging" was.
HILVERSUM (ANP) - De NCRV is tegen grote uitbreiding van de
televisiezendtijd als er niet meer geld en faciliteiten komen om de
kwaliteit van de programma's te verbeteren.
Zendtijduitbreiding die hoofdzakelijk wordt gebruikt om hetzelf
de soort programma's uit te zenden als eventuele commerciële
satellieten, betekent alleen maar verdere vervlakking van het
programma-aanbod. Dit heeft het algemeen bestuur van de
NCRV gisteren in een verklaring meegedeeld.
De NCRV heeft daar als identiteitsomroep grote bezwaren tegen,
aldus het algemeen bestuur.
Het NCRV-bestuur reageert met deze verklaring op het voorstel
van Coptv, het overlegorgaan van de tv-bazen van alle omroepen,
om de tv-zendtijd in de komende vier jaar in fasen met in totaal 30
uur per week uit te breiden.
De christelijke omroepvereniging staat echter niet afwijzend te
genover beperkte uitbreiding van tv-zendtijd voor herhalingen
en educatieve programma's. Maar dan moet er wel een goede
financiële regeling komen, aldus het algemeen bestuur.
Minister CRM
presenteerde
kinderzegels
AMSTERDAM (GPD) - „Het wel
zijnsbeleid moet zich bezinnen
op wat mensen kunnen of zouden
kunnen. De verantwoording van
mensen voor elkaar mag niet
door de overheid uitgehold wor
den. Zorg werkt verslavend. We
bevinden ons nu op een keer
punt: er moet worden versoberd
in de overheidsuitgaven. Maar
versobering is nog geen verar
ming, het kan zelfs dikwijls ver
rijking betekenen".
Dit zei minister Gardeniers van
CRM gisteren bij de presentatie
van de nieuwe kinderpostzegels
in de Spiegelzaal van het Con
certgebouw in Amsterdam. „Als
kinderen postzegels gaan verko
pen ten bate van projecten en
dergelijke voor andere kinderen,
kan daar geen kwaad in steken.
Kinderen leren op die manier
verantwoordelijkheid dragen
voor zaken die zich buiten hun
eigen leven afspelen".
Vorig jaar bedroeg de opbrengst
van de kinderpostzegels 12,8
miljoen gulden. Het Nederlandse
Comité Kinderpostzegels wil de
opbrengst voortaan voor een
groot deel aan buitenlandse kin
deren besteden. Voor de nieuwe
kinderpostzegels zijn prenten
ontworpen door de kunstenaars
Tom Eyzenbach, Annet Kossen,
Lidia Postma, en Peter Vos. Het
thema van de postzegels is „Kind
en boek". Daarom werden de
kinderpostzegels tegelijkertijd
gepresenteerd met de plannen
voor de nieuwe Kinderboeken
week.
De Kinderboekenweek duurt van 1
tot en met 11 oktober, en heeft het
thema „Alle spiegels toverspie
gels?"
DEN HAAG (GPD) - Na een
korte toespraak van
T weede-Kamervoorzitter
Dolman heeft koningin
Beatrix gistermiddag in
Den Haag een tentoon
stelling van kinderteke
ningen uit alle delen van
de wereld geopend.
De plechtigheid vormde tevens het
begin van een kindermanifestatie
rondom het Binnenhof. De ope
ning in de Haagse Ridderzaal
werd door veel ambassadeurs,
parlementsleden en enkele mi
nisters bijgewoond.
De tentoonstelling bestaat uit twee
delen. Aan de ene kant van de
zaal hangen tekeningen, die een
inzicht geven in de verwachtin
gen die kinderen uit de verschil
lende werelddelen hebben van
het leven in het jaar 2000.
Aan de andere kant hangen teke
ningen van Nederlandse kinde
ren. Deze kinderen moesten de
tegenstelling tussen rijk en arm
in onze tijd uitbeelden.
Het Nederlandse deel van de expo
sitie is de uitkomst van een te
kenwedstrijd, die georganiseerd
is door de GPD-bladen (waaron
der deze krant) en de Sijthofpers.
Op de tentoonstelling zijn de 100
tekeningen van de regionale
winnaars te bewonderen. Een ju
ry gaat de komende dagen de te-
Koningin Beatrix bekijkt samen
van de Haagse Ridderzaal tekeningi
dertekeningen uit de hele wereld".
keningen bekijken om drie lan
delijke prijswinnaars aan te wij-
De expositie vormt de inleiding tot
een jeugdmanifestatie, die kinde
ren van Tweede-Kamerleden or
ganiseren voor Unicef, het kin
derfonds van de Verenigde Na
ties. De kinderen nemen op 19
september de rol van hun ouders
et enkele kinderen in de Kelderzaal
i van de Unicef tentoonstelling "Kin-
oven tijdens een kinder-kamer-
debat zal de verlaging van de
kiesgerechtigde leeftijd aan de
orde komen. Dit debat zal later op
de tv worden uitgezonden.
Zaterdag 20 september zullen de
kinderen proberen geld op te
brengen voor Unicef door een
markt te houden op het Binnen
hof.
