"Leiden heeft
nu de kans
en het geld..."
Gastkolom
Dalende bezetting bedden
Waals irritatie over 'het gezeur'
Niet meer gratis naar
rijksmusea op woensdag
ZATERDAG 6 SEPTEMBER 1980
LEIDEN - "LEIDEN IN LAST", zo
heette het boekwerkje dat tien
jaar geleden verscheen en waarin
het gemeentebestuur zijn nood
klaagde over de nijpende
problemen waarmee deze stad te
maken had.
In de zeventiende eeuw was Leiden
na Amsterdam nog de grootste en
bloeiendste stad van Nederland.
Drie eeuwen later zit Leiden met
de erfenis van die rijke geschie
denis: de op één na grootste bin
nenstad van ons land. Verkrotte
woonbuurten, haveloos uitzien
de open plekken en vervallen
monumenten bepalen in belang
rijke mate het gezicht van de stad.
Veertien kilometer kademuur is
er zeer slecht aan toe. Bruggen
zakken langzaam maarzeker weg
in het water. Oude fabriekscom
plexen herinneren aan de "gou
den" tijd waarin textielbaronnen
hun fabrieken bouwden binnen
de singels. De fabrieken verdwe
nen en de verpauperde woon
buurten daarom heen wachten
op wat komen gaat. Leiden was
schikbarend in verval.
Niemand had tien jaar geleden
durven denken dat Leiden van
daag bezig zou zijn die erfelijke
last van zich af te schudden. En
toch: vandaag is "Leiden in her
stel" het motto van het Leids ge
meentebestuur. Pogingen om het
proces van aftakeling te stuiten
lopen als een rode draad door de
binnenstad. Je struikelt bijna
over de steigers die monumen
ten, woonhuizen en hofjes tijde
lijk ontsieren. Walmuren, riole
ringen en bruggen worden ver
nieuwd. De reconstructie van de
Marktenroute is nagenoeg vol
tooid. In het Herengracht/Zijl-
singelgebied werd de Waard-
grachtbuurt, die wel bekendheid
kreeg als de "Leidse Jordaan", in
ere hersteld.
Ook de komende jaren zal de Leid
se binnenstad op tal van plaatsen
worden opengebroken. De groot
ste operatie gaat volgend jaar van
start wanneer de riolering in een
gedeelte van de Breestraat en de
overkluizing van het Kort Ra
penburg wordt aangepakt.
Verantwoordelijk voor alle opbre
kingen en voor het herstel van
Leiden is de wethouder van
ruimtelijke ordening, openbare
werken en verkeer, mr. C. J. D.
Waal. Je zou hem ook de wethou
der van de stadsvernieuwing
kunnen noemen. Cees Waal is 36
jaar en lid van de Partij van de
Arbeid voor welke partij hij in
1970 in gemeenteraad werd geko
zen. In 1974 werd hij wethouder
en in 1978 begon hij aan zijn
tweede periode.
Met de komst van Waal is pas wer
kelijk iets gedaan aan de stads
vernieuwing in Leiden. Er werd
afgerekend met het idee om de
bulldozer de wijk in te sturen en
nieuwbouw neer te zetten. Voor
het eerst werden omvangrijke
plannen gemaakt voor het herstel
van de historische binnenstad.
Het meest belangrijk is wel het
structuurplan voor de binnen
stad. Een totaalplan waarin glo
baal staat aangegeven welke rich
ting men uitgaat. Daarnaast
wordt gewerkt aan een verkeers
plan voor de hele stad en aan tal
van verbeteringsplannen die het
herstel van de oude buurten mo
gelijk maakt. Terwijl andere ge
meenten nauwelijks kans zien
één plan per jaar op tafel te bren
gen produceert Leiden jaarlijks
drie verbeteringsplannen waar
mee allerlei subsidies worden
binnengesleept.
Natuurlijk verloopt één en ander
niet zonder slag of stoot. Zo heeft
de gretigheid waarmee het colle
ge van B en W zich op de stads
vernieuwing heeft gegooid ook
een schaduwzijde: teveel werk
voor te weinig ambtenaren heeft
als gevolg dat er te weinig tijd
overblijft om met de buurtbewo
ners te praten. De inspraak in de
wijken schiet vaak tekort of
wordt gefrustreerd door tijdge
brek. In de meeste buurten die
verbeterd worden wonen de
mensen die tot de laagstbetaal
den en minst mondige bevol
kingsgroepen horen zodat in het
gehele proces van stadsvernieu
wing aannemers, projectontwik
kelaars, ambtenaren en politici
nog steeds het meest te vertellen
hebben. Maar, de plannen van de
"hoge heren" worden niet meer
klakkeloos geslikt en leiden soms
tot felle confrontaties.
Vast staat dat de stadsvernieuwing
in Leiden, in vergelijking met
andere steden, goed van de grond
is gekomen. Maar Leiden blijft
het brandpunt van bijna alle ge
varen die een binnenstad kunnen
bedreigen: een overmaat aan
slecht onderhouden wijken, half
afgemaakte grootschalige projec
ten uit de jaren zestig, een (als ge
volg van de universiteit) scheef
gegroeide bevolkingssamenstel
ling en dreigende Hoog Catharij-
ne-achtige verkeers- en kantoor
ontwikkelingen op het Schut
tersveld.
Over de toekomstige ontwikkelin
gen van de Leidse stadsvernieu
wing de wethouder zelf aan het
woord.
LEIDEN - Mateloos geirriteerd is
Cees Waal over "alle gezeur" dat
het niet goed gaat met de in
spraak over de stadsvernieuwing
in Leiden. Hij vindt de meeste
kritiek niet terecht maar geeft
wel toe dat er het één en ander te
verbeteren valt. Uitgesproken
kribbig reageert hij op vragen
waarom een betere inspraakre
geling niet allang tot stand is ge
bracht en draait de zaken handig
om: "Ik vind het niet juist om de
inspraak te regelen als je niet de
zekerheid hebt dat er werkelijk
iets van de grond komt. Waar het
in de eerste plaats om gaat is het
daadwerkelijk herstel van Lei
den. We hebben nu de kans, en
het geld, om een aantal dingen te
doen. Ik weet niet of we die mo
gelijkheden over een paar jaar
nog hebben".
Waal zegt er beducht voor te zijn dat
de stadsvernieuwing in Leiden
stagneert. Klaagt over het gebrek
aan mankracht en wijst op
optredende inspraakmoeheid.
De suggestie om een kilometer
kademuur minder te herstellen
en meer mankracht in te zetten
ten behoeve van een betere in
spraakregeling wijst hij met
kracht van de hand: "Essentieel
voor een stad als Leiden is dat de
stadsvernieuwing niet stag
neert". En op felle toon: "Stagna
tie betekent terugval. Ik denk dat
het niet meevalt om het proces
van stadsvernieuwing opnieuw
op gang te brengen en de mensen
voor een tweede keer enthousiast
te maken. Dat geldt ook voor de
ambtenaren. Bovendien geloof ik
niet dat het resultaat beter wordt
als de inspraak langer duurt. De
beheersbaarheid van het stads
vernieuwingsproces komt op de
eerste plaats", geeft hij toe. "Als
ik daar niet op let, wie doet dat
dan wel?".
De suggestie dat de stadsvernieu
wing in Leiden staat of valt met
één man wijst hij met nadruk van
de hand. "Ik ben niet bang dat de
zaak hier in elkaar dondert als ik
opstap". Speculaties over een
voortijdig vertrek spreekt hij met
evenveel nadruk tegen: "Dat
hangt af van de politieke situa
tie". En: "Ik weet niet wat mijn
partij wil. Als de kans bestaat dat
ik gewipt word zal ik dat zeker
niet afwachten". Op de vraag of
hij beschikbaar is voor een derde
periode als wethouder antwoordt
hij ontwijkend: "Ik zie mij na
mijn veertigste geen wethouder
van ruimtelijke ordening meer
zijn".
Roer overnemen
Waal zegt zich geen zorgen te ma
ken over zijn opvolging. "Er zit
ten in de PvdA-fractie voldoende
capabele mensen die het roer
kunnen overnemen". Over een
opvolger van een andere politie
ke kleur laat hij zich sceptischer
uit. "Ik denk dat dan het aantal
patstellingen op gebied van ver
keer en parkeren zeker zullen
toenemen. Dat zou beslist tot
stagnatie leiden. Maar de marges
zijn smal. Ook op gemeentelijk
niveau. Veel dingen zijn op het
goede spoor gezet en een weg te
rug is moeilijk".
Waal uit in bedekte termen kritiek
op het functioneren van de Leid
se gemeenteraad: "Het aantal
wisselingen in de raad is ronduit
fataal". Of hij denkt dat de raad
voldoende zicht en grip heeft op
de stadsvernieuwingsproblema-
tiek? "Eerlijk gezegd niet! De
meeste raadsleden zijn niet in
staat om de planvorming kritisch
te begeleiden. Beijen (PPR) was
één van de weinigen die daartoe
in staat bleek. Het is erg verve
lend als raadsleden niet meer we
ten wat twee jaar geleden is vast
gesteld. De informatievoor
sprong van het college van B en
W wordt daardoor veel te groot.
Dat is een zorgelijke ontwikke
ling. Er is onvoldoende tegen
spel. Zo'n CDA, dat is toch een
duffe bedoening"!
Wind in zeilen
Tradioneel sterke pressiegroepen,
zoals de universiteiten de Kamer
van Koophandel maar ook het
Leids City Centrum (LCC) en
projectontwikkelaars, hebben
zich wel krachtig gemanifesteerd
sinds Waal wethouder is. Ook bij
de wijkcomité's in de binnenstad
ligt de wethouder niet altijd even
goed. Politiek had Waal de wind
in de zeilen, een meerderheid in
de raad en vier jaar lang een
geestverwant kabinet in Den
Haag. Toch zat het zo nu en dan
ook flink tegen. Het plan om de
Breestraat voor auto's af te slui
ten strandde, het Digros-koop-
centrum kwam er toch (tegen de
wil van Waal in), de inspraak
verloopt niet altijd vlekkeloos en
in de affaire rond de studen
tenflat aan de Kaiserstraat stond
de wethouder zelfs tegenover
partijgenoten in de politieke are-
Waal reageert overgevoelig op kri
tiek, verbergt zijn irritatie meest
al achter een brede glimlach.
Lichtgeraakt is de wethouder
vooral wanneer de kritiek komt
uit zijn eigen PvdA-fractie die
hem, in besloten kring, wel heeft
verweten dat hij teveel plannen
maakt. "Al die plannen zijn nodig
om de geldstroom op gang te
brengen", zegt hij zelf. "Er zijn de
laatste jaren ook heel wat plan
nen uitgevoerd. Ja. daar ben ik
wel trots op. Maar ik realiseer me
elke dag dat er nog heel wat ge
beuren moet".
Uit de wijze waarop Waal over zijn
werk spreekt blijkt een grote be-
Kiekeboe spelen
Hij laat blijken dat politieke ele
menten een belangrijke rol spe
len in sommige inspraakproce
dures (Noordvest) en dat voor
hem zwaar weegt wat zijn eigen
partij vindt. "Het is onzin om kie
keboe te spelen en te doen alsof
politiek geen rol speelt bij de
stadsvernieuwing. De PvdA-kie-
zers zitten meestal niet in in
vloedrijke organen en roeren zich
veelal niet op inspraakavonden.
Natuurlijk luister ik altijd of er
zinnige dingen worden inge
bracht maar ik voel me wel ge
bonden aan het partij-stand
punt".
Waal laat blijken dat een inspraak
verordening nog wel even op zich
zal laten wachten alhoewel wet
houder Bordewijk, in de laatste
gemeenteraadsvergadering,
heeft toegezegd dat het college
van B en W binnen drie maanden
een aantal voorstellen aan de raad
zal voorleggen. Waal: "Ik ga er
vanuit dat er ook problemen zul
len zijn als er een betere in
spraakregeling is. Er zullen altijd
groeperingen zijn die proberen
om beslissingen te beinvloeden
en mensen die hun zin niet krij
gen zullen altijd blijven roepen
dat de inspraak niet deugd.
Kijk, het enige nieuwe van de laat
ste jaren is dat voor het eerst
mensen een kans krijgen die tra
dioneel niet aan de bak kwamen.
We moeten er voor zorgen dat we
dat handhaven. Als er een in
spraakverordening komt zal het
mes natuurlijk aan twee kanten
snijden. Maar het is pure winst
dat de invloed van tradionele
pressiegroepen, die vooral in het
economische geinterresseerd
zijn, nu via zichtbare in
spraakkanalen loopt zodat ieder
een daarop kan reageren. Ik ben
er echter van overtuigd dat deze
groepen zich zullen hergroeperen
en zullen proberen de verloren
gegane invloed terug te v
trokkenheid bij het wel en wee
van Leiden. Maar waarin profi
leert Waal zich eigenlijk als
PvdA-wethouder? Een vraag die
een spoor van twijfel bij hem op
roept, maar dan op onverzettelij
ke toon: "Als ik zelf, of de fractie,
denkt dat het er niets toe doet dat
ik hier zit dan zou ik het lichame
lijk niet volhouden. Kijk, het gaat
bij stadsvernieuwing om heel
cruciale punten, zoals werkgele
genheid en het wonen in de oude
wijken. Als je dat opgeeft dan
geef je ook de mensen op die in
die wijken wonen. Daarom kun
nen we niet zeggen: als we niet
voldoende mankracht hebben of
zolang er geen goede inspraakre
geling is leggen we de zaak stil.
We moeten roeien met de r
die we hebben. Ik zou het ook
niet volhouden als er niet iets van
de grond komt waar
wat aan hebben".
Ommezwaai
Over de ommezwaai van het
Leids City Centrum: "Het is een
belangrijke kentering dat men
het oude idee van 'het gaat slecht
met Leiden' heeft losgelaten. Ik
zal mijn best doen pm geen aan
leiding te geven dat die lijn weer
wordt omgebogen. Maar ik vraag
mij af of er sprake is van een blij
vende ommezwaai".
De toekomst van de stadsver
nieuwing ziet Waal niet rooskleu
rig in: "Er zijn voldoende rede
nen om aan te nemen dat het de
komende jaren niet beter wordt.
Het is tot dusver ook niet gemak
kelijk gegaan maar veel hangt af
wat voor kabinet er straks komt.
Onder de huidige regering zijn
veel zaken blijven liggen. We zit
ten met een systeem van huur-
vaststelling waardoor de huren
van woningwetwoningen onbe
taalbaar dreigen te worden. De
grondpolitiek en het voorkeurs
recht voor gemeenten is nog
steeds niet geregeld. Daar is het
vorige kabinet over gevallen. De
wet op de stadsvernieuwing is
ook nog steeds niet rond. Dat is
een lijdensweg.
In Leiden is het allemaal nog te
overzien maar in steden als Rot
terdam en Amsterdam is de om
vang van dc problemen gigan
tisch". Met Van der Ploeg (wet
houder in Rotterdam) zou Waal
misschien wel van plaats willen
verwisselen: "Daar houden ze 60
'miljoen over op de gemeentebe
groting terwijl we m Leiden al
leen maar met tekorten zitten".
Maar ruilen met Schaefer (wet
houder in Amsterdam): "Voor
geen goud".
JAN RIJSDAM
E. Meelis
lid van de
Werkgroep
Milieubeheer
Leiden
Het aardige van stukjes schrij
ven voor deze blijkbaar veel
gelezen rubriek is, dat je er zo
vaak over wordt aangespro
ken. Ook door mensen die het
gloeiend oneens met je zijn. Zo
in de trant van: "Jullie zijn
overal alleen maar tegen
Maar waarde lezer, wat vindt
u dan van onze discussiebij
dragen over bijvoorbeeld
stadsvernieuwing, over de
nieuwbouwplannen van de
universiteit en het Acade
misch Ziekenhuis, over talloze
bestemmingsplannen, over
een ander landbouwbeleid,
over het landschapspark tus
sen Leiden en Den Haag,over
openbaar vervoerprojekten
en ga zo maar door.
Neem nou dat openbaar ver
voer. "Dat is toch niet reëel,
dat willen de mensen toch
niet. Daar moeten jullie nu
maar eens me ophouden". De
ze raad, afkomstig van een
fervente automobilist, zullen
we niet opvolgen. Immers,
niet alleen zullen sommige
mensen nóóit auto kunnen
rijden, iedereen is een deel
van zijn leven gewoon echt
afhankelijk van bus, trein of
tram als ie ergens naar toe
wil. Of je moet altijd gehaald
en gebracht worden en dat is
ook niet alles, die afhanke
lijkheid.
Voor veel mensen blijft autorij
den te duur. Zeker nu de ben
zine in een paar jaar tijd zo
veel duurder is geworden en
de lonen en uitkeringen eer
der dalen dan stijgen. Er
wordt trouwens toch al heel
wat "stille" armoe geleden om
dat (status) autootje voor de
deur te kunnnen houden. Het
is dus zeker niet alleen uit
overwegingen van milieube
houd - zuiniger ruimte ge
bruik, minder ongelukken,
energieverbruik, stank,
luchtverontreinigingherrie -
dat er naar gestreefd moet
worden het aandeel van het
openbaar vervoer in de ver
keersstromen te vergroten.
Dat dit laatste mogelijk is,
bewijzen diverse bus, en
trambaanprojecten. Overin-
genszijn trein, tram en bus de
laatste tijd weer knap gevuld.
"Maar duur, die trein", hoor je
dan, ook uit de mond van
mensen die echt goed in hun
slappe was zittenDat is grote
onzin. Als je jaarlijks per ga
zin meer dan 800 per trein
reist dan is de NS-kortings-
kaartff 375 per jaar) al voor
deliger. Dan reis je voor half
geld (bij een retour voor 60%
en met een abonnement voor
70% van de volle prijsen de
kinderen zijn gratis. Een
weekendje naar Maastricht
met het hele gezin is dan 47.
Alleen al aan benzine ben je
met een beetje auto ruim f 60
kwijt! Die auto morgen dus
maar weg doen?
't Lijkt me verstandiger om het
eerst maar weer eens te probe
ren met bus en treinvoor dat
u zo'n rigoureuze stap doet.
Sommige ritten gaan prima,
andere afstanden zijn moei
lijker te overbruggen. Net als
met autorijden moet je er
handigheid in krijgen. In het
spoorboekje (f3,80) zit een
bon en dan kan bij de ESO,
postbus 1980 in Deventer des
noods alle busboekjes van Ne
derland bestellen: voor de
prijs van een eenvoudige
smeerbeurt. Overigens helpt
de "Nationale buswijzer"
(f3,-) je ook al een heel eind.
Heb je problemen, bel inlich
tingen 070-824141
Met het openbaar vervoer, ge
combineerd met de fiets, en
vergeet de taxi niet, kan je in
het westen vrijwel overal snel
komen. "Met de auto veel
sneller", wordt er wel gezegd.
Soms welsoms ook niet. Maar
meestal scheelt het niet veel,en
zijn die paar minuten nu echt
altijd zo belangrijk? Boven
dien kan je in de trein wat
doen, lezen of werken. En
trouwens, vergeet defiles niet
en al die keren dat je naar de
garage moet of zelf aan dat
blik zit te sleutelen. Voor
sommige klusjes is een auto
echt veel handiger. Daar is
misschien best een oplossing
voor te vinden. Bijvoorbeeld
door met een paar gezinnen
één auto te delen.
Ideaal is het openbaar vervoer
nog lang niet. Neem nu het
Leidse station. Het stations
plein wordt binnenkort aan
gepakt en er komt een grote
overdekte fietsenstallingEr
zijn plannen om die auto's
onderdoor te voeren. Dan be
horen de irritante voetgan
gerslichten tot het verleden.
Uitvoering van deze plannen
zal een hele verbetering bete
kenen. Maar er is nog veel
meer dat verbeterd kan wor
den. Vaak ook kleine din
getjes. Zo maar een greep: de
plattegrond van Leiden is
verbleekt en sterk verouderd,
op het bord voor de bussen
staan de perronletters niet
vermeld, de trappen naar het
spiksplinternieuwe perron
naar Utrecht hebben geen
sleuf voor de fietsener is ook
geen lift voor invaliden naar
dat perron (die moeten zeker
via Lammenschans, zo iets
vind ik gewoon een schan
daal), aan de voorzijde gaan
alle deuren automatisch open,
behalve de uitgang - ja U
voelt het al aankomen - voor
rolstoelen, die deur zit overi
gens aan de kant waar de
taxi's nou juist niet staan.
(Kunnen die mensen bij deNS
nu zelf niet nadenken, vraag
je je wel eens moedeloos afDe
roltrappen staan vaak stil en
de gele borden met alle treinen
er op staan juist aan die kant
van het perron waar bijna
nooit een trein stopt. De au
tomatische borden boven de
perrons geven geregeld de
verkeerde trein aan. Oppas
sen dus en als je er niet zeker
van bent gewoon even vragen.
Je kunt niet met je fiets in de
treinen naar Den Haag-CS.
Heb je een intercity nodig die
van daar vertrekt, dan moet
je 'm ergens anders pakken.
Ach, het zijn allemaal kleinig
heidjes, maar een zakenman
zorgt dat het in orde komt.
Bovendienhet mag dan onbe
tekenend zijn, leuk is het niet
als je 's avonds ontdekt dat de
WC op slot zit, of dat er maar
één loket open is en er een
enorme rij staat, waardoor je
je trein toch nog mist. Daar
moet gewoon snel wat aan ge
beuren.
We hebben ook een paar dure
verlangens: een voetganger
stunnel van het busstation,
met trappen verbonden met
alle perrons, naar de ingang
van het nteuioe Academisch
Ziekenhuistrappen van de
perrons naar beide kanten
van de Rijnsburgerweg
Er is dus nog genoeg werk aan
de winkel bij het openbaar
vervoer. Dal is ook belangrijk
in deze tijd, zeker nu de auto-
branch zo klaagt en voorspelt
dal er ontslagen gaan vallen
in hun sektor.
Er is eén plan voor het Leidse
station waar wij ons fel tegen
zullen verzetten. Dat is het
voornemen van de Minister
om er een "Parkeer en
Reis"-station van te maken.
Op zo'n knooppunt van open
baar vervoer, dat van alle
kanten zo goed bereikbaar is
met de bus, hoort zo'n massale
parkeerplaats eenvoudigweg
niet thuis. Je kunt je kostbare
ruimte wel beter gebruiken
dan extra auto's aantrekken,
waardoor de bus toch nog in
het drukkere verkeer blijft
steken.
Jatoch weer iets waar we tegen
zijn, maar U weet nu beter'
LEIDEN - Geen gratis museumbezoek meer op de woensdag in de Leidse
rijksmusea. En ook de toegangsprijzen zullen omhoog gaan. Met ingang
van het nieuwe jaar wil staatssecretaris Wallis de Vries deze plannen
invoeren. Djt heeft hij laten weten in een brief aan de Nederlandse
museumvereniging. Naast de jeugdmuseumkaart. die nu 1,50 kost en
met ingang van 1 januari drie gulden gaat kosten, wil de staatssecretaris
nu ook overgaan tot een museumkaart voor volwassenen. De prijs ervan
gaat vijftien gulden bedragen. Met deze jaarkaarten denkt Wallis de
Vries dat de mensen vaker naar een museum gaan.
LEIDEN - Het Diaconessen-
huis in Leiden heeft in het af
gelopen jaar een verlies gele
den van bijna een kwart mil
joen gulden. Dat komt onder
andere door de teruglopende
bezettingsgraad van het zie
kenhuis. Een tussentijdse ta
riefverhoging kon daarin
geen verbetering brengen.
Vooral patiënten uit Leiden
kwamen minder naar het zie
kenhuis.
Dit blijkt uit het jaarverslag
1979 van het ziekenhuis. Het
personeel van het ziekenhuis
blijkt steeds gezonder te wor
den. Het ziekteverzuim bin-
Jaarverslag Diaconessenhuis:
het ziekenhuis
procent teruggelopen tot 5.6
procent. Landelijke schom
melt dat gemiddelde rond de
6.5 procent.
Er komen geen "doorlopende
bezoekuren". Na langdurige
discussie is besloten hiervan
af te zien. Gevreesd wordt dat
een dergelijke bezoekrege
ling te storend zou werken op
de medische gang van zaken
op de verpleegafdelingen.
Het Diaconessenhuis gaat sa
men met het Academisch
Ziekenhuis Leiden de auto
matische informatieverwer
king aanpakken. "Het is de
bedoeling om dit jaar te be
ginnen met het project pa-
tientenregistratie. Daarna
zullen achtereenvolgens de
afdelingen administratie en
chemisch laboratorium wor
den aangepakt".
Uit het jaarverslag blijkt onder
meer. dat er steeds meer pa-
tienten uit de regio, met name
uit Katwijk, Noordwijk en
Rijnsburg naar het Leidse
ziekenhuis komen. Het aantal
Leidenaren dat zich in het
ziekenhuis liet behandelen
liep van 2060 in '77 terug naar
1988 vorig jaar.
De gemiddelde verpleegduur
liep in de afgelopen drie jaar
met vijf dagen terug. In totaal
werden er vorig jaar 6398 ope
raties verricht en werden er
731 kinderen geboren. Dat
laatste is een lichte teruggang
vergeleken met het jaar daar
voor, toen er 742 kinderen in
het ziekenhuis ter wereld
kwamen.
