Rotterdam koopt
huizenbezit van
'krottenkoning'
VtRGEETfT ri
Begroting'81: iedereen moet inleveren
Pleidooi in
CDA-fractie:
dissidenten
meer intomen
PvdA: onderzoek
naar gedrag Mug
Massaal proces dreigt
voor huurders Bijlmer
Plan: 23
regionale
omroepen
DAF-trucks
produktiestop
OP DE STRIJD VOORBEREID
Proefproces
om scanner:
vrijspraak
gevraagd
ACTIE VOOR HUURVERLAGING
De harde noten van
het kabinet- Van Agt
ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1980
RUIM 30 MILJOEN VOOR 2200 WONINGEN
ROTTERDAM (ANP) - De gemeente Rotterdam heeft een akkoord bereikt
met 'mammoethuisbaas' H. J. P. Fennis uit Wassenaar over de overname
van diens totale woningbezit in Rotterdam. Het gaat volgens de gemeente
om 2.200 woningen, waarvoor Rotterdam 30.3 miljoen gulden neertelt.
HILVERSUM (ANP) - Het over-
legorgaan van de regionale om
roepen in ons land R.O.O.S. pleit
in een nota, die bedoeld is als een
bijdrage aan de politieke discus
sie over streekradió, voor het
realiseren van 23 regionale om
roepen in de komende tien jaar.
Uitgaande van de financiële be
leidsvoornemens van de minister
van CRM en van'de gedachte dat
de meerkosten uitsluitend uit een
verhoging van de omroepbijdra
ge zouden moeten worden gefi
nancierd, zou dat volgens het
plan betekenen dat die omroep
bijdrage in 1990 bij een zendtijd
van twee tot drie uur per dag voor
deze regionale omroepen 11,47
gulden hoger zou moéten zijn.
Als men rond 1985 al een vijftiental,
regionale omroepen gerealiseerd
zou hebben, dan zou in dat jaar de
omroepbijdrage al 7,10 gulden
hoger moeten zijn. Beide bedra
gen zijn overigens gebaseerd op
een geschat prijspeil van 1982.
R.O.O.S. laat daarbij nadrukkelijk
de mogelijkheden open van een
groter beroep op de omroepre
serves en de etherreclame. Het
plan pleit nadrukkelijk voor lan
delijke financiering, waarbij vol
gens R.O.O.S. de financiële con
sequenties van de ontwikkeling
van streekradió behoren te wor
den afgeworpen tegen andere
prioriteiten binnen een samen
hangend mediabeleid van de
landelijke overheid.
Als een mogelijke verspreiding van
de regionale zenders geeft het
plan een indeling in de volgende
23 gebieden: Friesland, Gronin
gen, Drenthe, Noord- en Zuid-
West-Overijssel, Twenthe, Velu-
we, Achterhoek, Arnhem/Nijme
gen en Zuid-west-Gelderland,
Noord- en 'midden-Limburg,
Zuid-Limburg, Zuid-oost-Bra
bant, Noord-oost-Brabant, Mid
den-Brabant, West-Brabant,
Zeeland, Rotterdam/Rijnmond,
Den Haag/Leiden, Zuid-Holland
Oost, Utrecht, Groot-Amsterdam
en het Gooi, IJmond/Zaandam/
Haarlem, kop van Noord-Hol
land/Alkmaar en tenslotte de IJs-
selmeerpolders.
Fennis, bijgenaamd de "krotten-
koning", en Rotterdam hebben
jarenlang in de clinch gelegen,
waarbij de gemeente probeerde
behoorlijk onderhoud af te dwin
gen van Fennis' huizenbezit.
Fennis sloeg terug met juridische
procedures. Hij stelde op het
hoogtepunt van de strijd zelfs
burgemeester Van der Louw per
soonlijk aansprakelijk.
In januari bleek vrij onverwacht,
dat beide partijen de strijdbijl
hadden begraven. Fennis was
weer aan het praten met Rotter
dam en wethouder Vermeulen
(financiën) meldde toen, dat
Fennis bereid was 450 panden te
verkopen. In principe'was toen al
besloten om verder te onderhan
delen.
Vermeulen heeft nu bereikt, dat het
eerste akkoord opgaat in een to-
.tale overname, waarbij de ge
meente bedongen heeft, dat de
transactie uiterlijk 15 oktober een
feit moet zijn. Fennis, eens Rot
terdams grootste huisbaas, zal
dan in Rotterdam, alleen nog zes
tig nieuwbouwwoningen in de
wijk Zevenkamp in eigendom
hebben.
In principe-akkoord is een bepa
ling opgenomen, dat de gemeen
te en de 'mammoethuisbaas' alle
juridische procedures beëindi-
DEN HAAG (GPD) - Binnen de
Tweede-Kamerfractie van het
CDA gaan stemmen op voor een
straffere fractiediscipline. Daar
mee zou moeten worden voor
komen dat een geestverwant ka
binet onderuit wordt gehaald
doordat een aantal CDA'ers met
de oppositie meestemt.
Vlak voordat de Kamer met reces
ging, werd de regering-van Agt
bijna naar huis gestuurd toen tij
dens roerige debatten over een
olieboycot tegen Zuid-Afrika, de
oppositie met een motie van af
keuring kwam. Een aantal "dis
sidente" CDA-leden stemde met
de oppositie mee. Met twee
stemmen meer had de regering
haar biezen moeten pakken.
Een dergelijke toestand mag zich
niet herhalen, menen enkele
CDA-leden. Wanneer de fractie
gen. Op het stadhuis ligt nog een
lijst met tientallen bezwaar
schriften van Fennis en op de
rechtbank in Rotterdam kunnen
reeksen van civiele procedures
né jaren opgeborgen worden in
de archieven.
Officieel moet .de gemeenteraad
nog akkoord gaan met de over
eenkomst, maar de kans dat de
raad zal dwarsliggen is vrijwel
uitgesloten. De gemeenteraad
ging in januari ook akkoord met
het eerste voorstel voor de aan
koop van 450 panden.
Tevreden
Het akkoord tussen de gemeente
Rotterdam en de 'krottenkoning'
stemt de actiegroepen in Rotter
dam tevreden. 'Het is waar we ja
renlang naar gestreefd hebben',
zegt een woordvoerder van het
wijkorgaan 'het Nieuwe Westen',
dat de acties de laatste jaren
coördineerde.
De wijken hebben steeds de ge
meente onder druk gezet, maar ze
lieten Fennis zelf ook niet onge
moeid. Ze demonstreerden bij
diens woonhuis in Wassenaar,
procedeerden terug en probeer
den vooral te voorkomen, dat er
huizen uit Fennis' bezit overgin
gen naar soortgelijke huisbazen.
AMSTERDAM (ANP) - Het partij
bestuur van de PvdA heeft het
verzoek ingewilligd van het Am
sterdamse raadslid Pelle Mug een
onderzoek in te stellen naar diens
handelingen rond het verhuren
van een woning die zijn eigen
dom is.
EINDHOVEN (ANP) - DAF-trucks
gaat de produktie van vrachtwa
gens rond de jaarwisseling twee
weken stopzetten. Verder zal de
produktie volgend jaar voor on
bepaalde tijd worden verlaagd
van 66 naar 63 vrachtwagens per
dag. DAF-tucks heeft tot die
maatregelen besloten om een te
grote voorraadvorming te voor
komen.
Mug trok zich afgelopen maandag
terug als kandidaat-wethouder
van financiën nadat hij in op
spraak was gekomen wegens het
niet aangeven van een door hem
verhuurde woning als distribu
tiewoning.
Het partijbestuur heeft gisteren la
ten weten de PvdA-leden me
vrouw Chr. A. de Ruyter-De
Zeeuw, oud-gedeputeerde van
Zuid-Holland, Leidenaar H.
Priemus, hoogleraar aan de TH te
Delft en T. Hoogeboom, advocaat
te Amsterdam bereid te hebben
gevonden in de commissie zitting
te nemen.
De taak van de commissie is:
- het inventariseren van de feitelij
ke handelingen van Pelle Mug
met betrekking tot zijn woningen
zoals die blijken uit stukken en
mondelinge informatie;
- het geven van een oordeel over het
juridisch en maatschappelijk
oirbaar zijn van de beschreven
handelingen.
over twee weken - zodra de poli
tici terug zijn van vakantie - over
het olieboycotdebat gaat nakaar
ten, zullen zij pleiten voor een
herziening van het fractieregle
ment om dissident gedrag in te
tomen.
Voorstander van een straffere dis
cipline is het fractielid mr. H. van
den Broek. Hij is zeer verbolgen
over de houding van de dissiden
ten in zijn fractie. Dat die moge
lijk is dank zij "de tolerantie bin
nen het CDA", zoals CDA-voor-
zitter Steenkamp heeft ver
klaard, is naar zijn mening een al
te gemakkelijke reactie.
"We moeten verdraagzaamheid
onderscheiden van gebrek aan
elementaire fractiediscipline",
meent Van den Broek. "Kern van
de zaak is. dat geen fractie van
welke politieke richting ook, kan
aanvaarden dat een kleine min
derheid uit haar midden met
voorbijgaan van de meerderheid
beslist over het gebruik van het
zwaarste wapen waarover het
parlement beschikt, namelijk het
heenzenden van het kabinet".
AMSTERDAM (GPDIANP) - De
sfeer rond het gekraakte pand
met luxueuze appartementen
aan de Prins Hendrikkade is
gespannen. Wanneer kan de
ontruiming verwacht wor
den? Krakers hebben zich er
op voorberei dzoals ui t de foto
blijkt.Zelfs in het koopgedrag
van de Amsterdammers
werpt de dreigende ontrui
ming haar schaduw vooruit:
bij de dumpwinkel van Loe
Lap vliegen de gasmaskers
weg als warme broodjes. De
zakenman schat dat hij er de
laatste dagen tenminste 150
heeft verkocht. Ook zijn voor
raad helmen slinkt ziendero
gen
Burgemeester Polak van Am
sterdam verklaarde gister
avond dat bij de ontruiming
de risico's zo klein mogelijk
zullen worden gehouden, zo
wel voor de politie die het
moet doen als voor de krakers
zelf. "Maar de mate van ge
weld wordt niet door de over
heid bepaald. Die wordt be
paald door hen die zich tegen
de overheid verzetten. De
overheid kan niet wijken voor
dreigingen met geweld. Als je-
dat doet, dan ben je weg. Het
is in een democratie volstrekt
ontoelaatbaar dat mensen
zouden zeggen: nou, recht is
alleen maar datgene wat mij
goed uitkomt. En als het me
niet goed uitkomt, dan zal ik
mij met geweld verzetten".
ZUTPHEN (ANP) - Het afluisteren
van de politieradio met een scan
ner - een ontvangapparaat dat
snel verschillende frequenties af
tast - is niet strafbaar. Tot die
conclusie kwam gisterochtend
de Zutphense officier van justitie
mr. L. Montijn in een proefpro
ces, dat hij in overleg met de
Apeldoomse gemeentepolitie
had aangespannen. In Nederland
zyn volgens een ruwe schatting
circa 400.000 scanners in omloop.
De "verdachte" in het proefproces
was de Apeldoomse politieman
Willem ten Brink (33), die ruim
twee maanden geleden door col
lega's werd "betrapt" bij het af
luisteren met een scanner van de
politieradio. Het initiatief tot het
proefproces is genomen door de
Apeldoomse politie-inspecteur
mr. G. Blonk, die uitgemaakt wil
hebben in hoeverre het gebruik
van scanners strafbaar is. Vol
gens mr. Blonk ondervindt de
politie veel hinder van de appara
ten, die tegenwoordig ook door
de politie "versluierde" berich
ten kunnen decoren.
De Apeldoomse politie-inspecteur
noemde als voorbeelden het ge-
brukk van scanners door crimi
nelen (die dan precies weten,
waar de politie mee bezig is) en
tegenwoordig ook door krakers,
die een inval van de politie vre
zen. Tjjdens de rellen in Amster
dam op 30 april werden volgens
mr. Blonk veel mensen gezien
met draagbar*
AMSTERDAM (GPD) Ruim acht
honderd gezinnen in de Bijl
mermeer worden met uitzetting
bedreigd. Deurwaarders hebben
de afgelopen weèk in opdracht
van de gezamenlijke woning
bouwverenigingen dagvaardin
gen uitgereikt aan honderden ac
tievoerders, die vanaf 1 april 1980
maandelijks f75 op hun huur
hebben ingehouden. Op deze
manier willen zij een huurverla-
ging afdwingen, omdat zij kun
nen aantonen dat zij in verhou
ding tot andere nieuwbouwwij
ken te veel huur betalen.
De huuractie in de Bijlmermeer
strekt zich uit over dertig grote
flatgebouwen en twee laag-
bouwwijken van in totaal 15.000
huurwoningen. Een handteke
ningenactie die tussen januari en
april is gehouden, heeft 7000 on
dertekenaars van de huurverla-
gingseisen opgeleverd. Per 1
april zijn 2000 huurders met hun
actie gestart.
Gemiddeld moet men voor een
vierkamerwoning in de Bijlmer
meer f 620 betalen aan huur- en
woonlasten, waarbij inbegrepen
de centrale verwarming, de ser
vicekosten, de huismeester in de
bijdrage in het groen
dat de woningen omringt. Meer
dan de helft van de Bijlmermeer
bewoners moet een beroep doen
op een individuele huursubsi
die.
Het aantal onvolledige gezinnen en
niet-Nederlandstaligen is in deze
stadswijk uitzonderlijk groot en
de financiële problemen van deze
huurders zijn onevenredig ern
stig. Volgens het comité Huur-
verlaging Bijlmermeer moet door
velen een beroep op bijstand
worden gedaan en hier en daar is
de huurachterstand door privé-
moeilijkheden opgelopen tot een
paar duizend gulden.
De woningbouwverenigingen zijn
de afgelopen maanden niet onge
voelig gebleken voor de eisen van
de actievoerders en hebben zich
ook tot de regering gewend om
advies. Het overleg tussen de ac
tievoerders en de vijftien wo
ningbouwvereniging en heeft
geleid tot een afspraak over een
zogenaamd breed beraad, dat
half september zal worden ge
houden over de huren.
Van de zijde van de corporaties zijn
reële voorstellen in de maak die
tot verlaging van de woonkosten
moeten leiden. Er wordt gedacht
aan een ander tarief voor de ver
warming per blok woningen,
hetgeen een besparing van 18
procent zou betekenen. Een an
dere kostenverlaging betreft de
zogenaamde binnenstraten in de
flats. Als deze in het vervolg kun
nen worden gezien als openbare
straten, dan kunnen ze door de
gemeentereiniging worden on
derhouden in plaats van door hun
eigen schoonmaakploeg. Het
staat vrijwel vast dat ook de bij
drage van f4,50 aan openbaar
groen zal worden afgevoerd.
De isolatie van de woningen, die in
voorbereiding is voor de hele
Bijlmer, wordt nu gedeeltelijk
door de bewoners gefinancierd
onder het motto dat het hen later
in stookkosten zal schelen. Het
comité huurverlaging Bijlmer
meer meent dat de dubbele
beglazing van de huurwoningen
door sommige woningbouwver
enigingen zelf kan worden uitge
voerd, waardoor een aanzienlijke
besparing wordt verkregen.
Wanneer dat niet mogelijk is. wil
men aan de overheid subsidie
vragen.
DEN HAAG - De zoveelste kritieke week in het bestaan van het kabinet is
begonnen. De ploeg-Van Agt zal uiterlijk eind volgende week duidelijk
moeten maken of zij over voldoende moed beschikt om nog eens negen
maanden aan het roer van het lekgeslagen Schip van Staat te staan. Als
alles volgens plan verloopt, bespreekt de ministerraad woensdag al een
voorlopige opzet van de begroting.
Politiek Den Haag weet het echter niet. Commentatoren, kamerledén,
partij-ideologen: ieder heeft een ander oordeel over de kans dat het
kabinet zo ver komt. Meer nog dan in andere tijden lijken de meeste
meningen vooral ingegeven door de eigen politieke voorkeur.
Zelfs de twee politici die van allen het meest met het kabinet samenwer
ken, verschillen met elkaar van mening. Uit de serie gesprekken die wij
de afgelopen dagen hadden met de politieke leiders van de grootste
partijen, kwam deze algemene onzekerheid dan ook als meest opval
lend element naar voren.
De CDA-er Lubbers noch de liberaal Rietkerk kon bij benadering aange
ven hoeveel kans het kabinet heeft om uit de problemen te komen.
Oppositieleider Den Uyl werkt momenteel onder een nog grotere han
dicap. Hij weet nauwelijks meer dan de gemiddelde krantelezer.
De begroting voor 1981 zal ge
kenmerkt worden door één
woord: 'inleveren'. Iedereen,
van hoog tot laag, van rijk tot
arm, van medisch specialist
tot bijstandtrekker, zal vol
gendjaar minder kunnen ko
pen. Voor dé een zal de daling
van de koopkracht te meten
zijn in forse percentages, voor
de ander zal het gaan om
slechts enkele tienden van
procenten. Zeker is dat elke
schouder een last opgelegd
krijgt.s
Deze ontwikkeling blijkt over
duidelijk uit onze gesprekken
met de voornaamste fractie
leiders uit de Tweede Kamer.
Wellicht dat Lubbers (CDA)
wat eerder in de bres springt
voor de mensen met de aller
laagste inkomens, terwijl
Rietkerk (WD) misschien de
positie van het bedrijfsleven
sterker benadrukt - funda
mentele verschillen bestaan
er tussen hen niet
Ook van PvdA-leider Den Uyl
zullen de inkomenstrekkers
het niet moeten hebben. Hij
eist al geruime tijd loonmati
ging voor allen; een streven
dat inmiddels door de vak
bonden is overgenomen. Be
langrijker is echter dat ook hij
geen koopkrachtgarantie
voor de minima kan en wil
geven. Wel zullen de hogere
inkomens door hem wat ster
ker worden afgeroomd.
Maar toch, de duidelijke eens
gezindheid tussen regering
en oppositie toont aan hoe
groot de problemèn zijn ge
worden. Dat komt dan vooral
dóór onze gezamenlijke 'uit
gaven. Al een tijdlang geven
we met z'n allen meer uit dan
we verdienen.
Oorzaak
Als oorzaak van de huidige
problemen geldt algemeen de
huidige ver. rindering van de
internationale en binnen
landse economische groei als
gevolg van de snel gestegen
olieprijzen. Maar niet alleen
de recessie is de schuldige.
Ook zonder economische te
genslag konden harde maat
regelen niet veel langer uit
blijven.
Met het verdwijnen van de groei
werden de problemen alleen
knellender, voor een goed
verstaander lagen ze er al veel
langer. De vicieuze cirkel be
gon dan ook al met de vondst
van het aardgas. De Slochte-
rense gasbel leek een onuit
puttelijke bron, waaruit tel
kens weer nieuwe „leuke
dingen voor de mensen" be
taald kon worden.
Maar ondertussen schrompelde
onze industrie ineen. De con
currentiekracht verminderde
door te hoge prijzen. Stijgen
de loonkosten leidden tot een
teruggang van de investerin
gen. Het machinepark verou
derde, de produktie was niet
langer efficiënt.
Zolang nog sprake was van eni
ge economische groei bleven
de gevolgen van deze ont
wikkeling verhuld. Met de
stilstand van de groei kwam
echter het uur van de waar
heid. De welvaart is toch ein
dig gebleken. De tekorten
kunnen nauwelijks gedekt
worden. Want, wat heeft de
èèn-procentnota van het ka
binet-Den Uyl geholpen?
Waar ligt de winst van Bestek
'81?
Bezuinigingen
Bij de begroting voor het ko
mend jaar praten we over be
zuinigingen van zes tot acht
miljard gulden. In één jaar
Toch lijkt het nauwelijks ge
noeg, terwijl het kabinet-Van
Agt in vier jaar tijd al tien
miljard heeft omgebogen en
alleen al dit jaar met „aan
vullende bezuinigingen" van
vier miljard kwam.
Want indien de overheid geen
maatregelen zou nemen, zou
den de nationale uitgaven de
inkomsten met zeker 4,5 mil
jard overtreffen. Daarnaast
ligt er nog een restpost van
zo'n drie miljard van voor
gaande bezuinigingen.
Aan de onophoudelijke groei
van de tekorten heeft in eerste
plaats ons stelsel van sociale
verzekeringen schuld. Die
zouden volgend jaar f2,5
miljard meer opslokken.
Maar ook de stijgende rente
last (f 1,5 miljard) en een
„normale" stijging van de
rijksbegroting (f 1,5 miljard)
kosten per stuk al meer dan
de verwachte groei van de in
komsten met f 1 miljard.
En dus moet er gesneden wor
den. Opnieuw in de rijksbe
groting: de zestien ministers
hebben opdracht gekregen
ongeveer twee miljard op hun
begrotingen te vinden. Ver
der wordt gestreefd naar sta
bilisatie. het liefst verminde
ring, van de sociale lasten.
Dus minder uitkeringstrek
kers. Lubbers en Rietkerk
zijn het erover eens: vooral
het aantal arbeidsongeschik
ten moet lager. Maar aan een
zekere groei van de premies
zal het kabinet dit jaar nog
niet kunnen ontkomen.
Den Uyl kiest voor een geheel
andere benadering. Niet ten
onrechte stelt hij vast dat het
kabinet en de regeringsfrac
ties de gedachte aan een groei
van de economie lijken te'
hebben laten vallen. Matiging
is alles wat daar de klok
slaat.
Volgens de oppositie is het ech
ter juist vooral zaak de eco
nomie weer op been te hel
pen. Tegenover het sluitend
maken van het huishoud
boekje door „rechts" kijkt
Den Uyl dan ook naar het
middel van de extra investe
ringen, bijvoorbeeld in de
woningbouw, om de groei te
rug te brengen.
Loonmatiging
In beide schema's staat echter
loonmatiging voorop. Vrij
willig of door de overheid op
gelegd, dat doet er in principe
•niet veel toe. Want door de
doorwerking van de loon
ontwikkeling naar ambtena
rensalarissen en de uitkerin
gen levert een algemene ma
tiging het beste resültaat. Wie
als grootste slachtoffers uit de
bus zullen rollen, zal voorlo
pig onbekend blijven, zolang
op het Catshuis het „plaatje"
nog nog niet rond is.
Vrijwel zeker echter zullen de
ambtenaren (en mogelijk de
trendvolgers) opnieuw extra
getroffen worden. Want nog
steeds bezitten zij een finan
ciële voorsprong op werkne
mers in het particuliere be
drijfsleven, zo valt te beluistc-
Een nieuwe loonmaatregel lijkt
daarentegen uitgesloten.
Mochten de cao-onderhan
delingen in het bedrijfsleven
uit de hand lopen, dan heeft
minister Albeda (sociale za-
ken) nog voldoende andere
middelen achter de hand om
de lonen bij te buigen. Een
verdere schoning van de
prijscompensatie wordt wel
genoemd, of een halvering
van het vakantiegeld. Zo no
dig kan Albeda de sociale
premies extra verhogen.
Kabinetscrisis?
Moeten we dus maar hopen op
de val van het kabinet, zodat
de komende maatregelen
voorlopig nog even uitblij
ven? Op het eerste gezicht
biedt zoiets ook tal van ande
re voordelen. Want de val van
het kabinet-Van Agt betekent
vrijwel zeker vervroegde ver
kiezingen. Dat maakt éen
nieuwe grote coalitie tussen
PvdA en CDA mogelijk en dat
betekent meer politieke steun
voor de noodzakelijke onple
zierige maatregelen.
Ook de terugkeer van de huidi
ge coalitie kan in een derge
lijke situatie positief uitwer
ken. Het overwicht van een
nieuw kabinet-Van Agt zou
allicht vergroot zijn.
Maar een crisis in de komende
weken betekent ook dat de
noodzakelijke stappen hoog
stens uitgesteld worden, wat
de problemen kan vererge
ren. Ook een demissionair
kabinet-Van Agt zal op
Prinsjesdag met een begro
ting moeten komen. Die be
groting moet net zo goed slui
tend zijn. Bezuinigingen zul
len dus toch komen.
Het verschil is dat een demis
sionair kabinet mag geen po-
liueke keuzes maken. Het kan
dus niet besluiten tot een ze
kere verdeling van de lasten
over de verschillende groe
pen. Globaal bezuinigen be
tekent ook dat niet de sterkste
schouders de zwaarste la U n
te dragen zullen krijgen.
Want. het maken en doorvoe
ren van een dergelijke afwe
ging, dat is politiek in optima
forma. Voor die afweging
komt de ministerraad in deze
dagen bijeen.
LOUIS BURGERS
