BB terug (op tv) van weggeweest
ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1980
door Rob v.d.
Dobbelsteen
bene ook een. En dan zou ik
hem niet aan iemand mogen
geven, die zo'n ding niet
heeft. Je zal mij heus niet ho
ren zeggen, dat de Berend
Boudewijn Quiz het beste
programma is, dat ik ooit heb
gemaakt, hoor. Maar ik sta
nog wel steeds achter datge
ne, wat ik toen deed".
- Achter alles?
Berend Boudewijn: ,,Ja. Ik heb
nooit iets gedaan waarvan ik
dacht. Berend, dat kan eigen
lijk niet. Wat weer niet wil
zeggen dat ik alle program
ma's, die ik heb gemaakt,
even leuk vond. Maar dan
stelde ik er een eer in om die
toch op zo'n goed mogelijke
manier te brengen. Dat is toch
ook een kunst? Als ik een res
taurant heb en ik hou niet van
karnemelk, dan moet ik het -
als iemand daarom vraagt -
toch op tafel kunnen zetten.
En dan niet met een gezicht
van „gatverdarrie-man-hoe-
krijg-je-het-in-hemelsnaam-
door-je-keel'
- Zuiver zakelijk gezien wel,
ia.
BB nu: directeur van de
Berend Boudewijn: „En wat is
er tegen zakelijk zijn? De
Nachtwacht is toch ook ge
schilderd om geld mee te ver
dienen? En wordt Kees Brus-
se ineens een mindere acteur
omdat-ie op de televisie toe
vallig reclame maakt voor
Shell? Ik zal je eens wat ver
tellen. Ik ben verschillende
keren gevraagd om op te tre
den in een reclamespot. Maar
ik heb nee gezegd. Zuiver en
alleen omdat ik bang was
voor de kritiek die zich over
mij heen zou storten. Als ik er
nu aan terugdenk, kan ik me
wel voor m'n kop slaan. In
twee dagen kon ik een salaris
verdienen waarvoor ik anders
drie maanden moest werken.
En ik zei nee. Uit angst".
De pijlsnelle carrière van Be
rend Boudewijn (43). Zoon
van een letterkundige (de
schrijver Johan van der Wou-
de. die ook wel publiceerde
onder het pseudoniem Jan
Kempe. Martijn Cort en J. C.
Falke) en een violiste, die niet
lang na zijn geboorte uit el
kaar gingen. Hij werd opge
voed door zijn moeder, die
hem vlak na de oorlog reeds
op vakantie meenam naar
Londen. Berend bezocht in
die stad ook enige tijd de lage
re school, wat hem goed van
pas kwam toen hij later van de
Stadsschouwburg
Amsterdamse toneelschool
werd gestuurd „wegens wat
zij noemden „gebrek aan ta
lent" denk ik". Taalproble
men bestonden er immers
nauwelijks toen hij vervol
gens zijn studie aan de Royal
Academy of Dramatic Arts in
Londen wel met succes kon
afsluiten.
Bij terugkeer in Nederland be
paalde Berend, die zich toen
al de naam Berend Boude
wijn had aangemeten (Bou
dewijn is zijn tweede voor
naam en met Van der Woude
hadden ze in Engeland nogal
moeite), zich aanvankelijk tot
het regisseren van studen
tengezelschappen. Ook was
hij gids in een rondvaartboot
te Amsterdam. Grote be
kendheid bij het publiek
kreeg hij toen hij in 1960 bij de
VARA-teleyisie samen met
Ellen Blazer de programma's
„Uit" en „Europa In" ging
presenteren.
Populair
Bekendheid, die uiteindelijk
uitgroeide tot een enorme
populariteit toen hij na „Im
provisaties" (samen met Syl
via de Leur. Elsje de Wijn, Je
roen Krabbé en Henk Molen
berg) en een korte periode als
direeteur van het toneelgezel
schap -Arena", overstapte
AMSTERDAM (GPD) -
Een aarzelend afscheid
voor de ingang van de
Amsterdamse Stads
schouwburg. „Oh, jij
gaat die kant op. Nou
eh... Het was wel ver
schrikkelijk veel gelul
hè Ha, ik bedoel, eh... er
is, denk ik, moeilijk een
bepaalde lijn te vinden
in wat ik zeg... Maar ik
had je van tevoren ge
waarschuwd hoor. Ik
ben erg dualis
tisch".
Berend Boudewijn terug op de
televisie. Althans zijn gezicht.
Als regisseur namelijk, is de
man die ooit Neerlands meest
bewierookte „quiz-master"
was, nimmer uit Hilversum
weggeweest. Reden waarom
hij zich tijdens het eerste tele
fonische gesprek met hape
rende stem afvraagt wat de
noodzaak is van „zo'n eh...
zo'n verhaal in de krant".
Laten „Nee, dat speel ik niet
hoor. Goh nee, dacht je dat
echt? Dat lichte gestotter heb
ik altijd gehad. Als 'kind al.
Daarom wilde ik acteur wor
den. Acteurs zijn allemaal
mensen die zich tegen iets
willen afzetten. Bij mij is dat
m'n verlegenheid. Hoewel
eh... Dat geloof ik dus. Als je
zeker wilt weten watje drijft,
wat je opstuwt, dan moet je
een paar weken op de divan
gaan liggen bij de psychiater.
En daar heb ik geen behoefte
aan".
Hij ziet er moe uit. Fletse ogen
boven „balkonnetjes" van
rood opgezwollen vlees. Die
anders toch zo joyeuze BB-
kuif valt dof en enigszins pie
kend over een deel van zijn
jongensachtige gezicht.
Slechts zelden schiet zijn blik
naar het in de hoek van de di
rectiekamer geplaatste tele
visietoestel, dat ons een beeld
verschaft van de verrassend
frivole gebeurtenis, die zich
momenteel afspeelt op het
toneel van de grote zaal van
de Amsterdamse Stads
schouwburg: „De Csardas-
furstin". Berend Boudewijn,
sinds april 1978 directeur van
die Stadsschouwburg met
enige ironie: „Wees maar niet
bang. Pas als dat doek plotse
ling naar beneden dondert,
behoor ik in actie te komen.
Maar verder heb ik er niks
mee te maken. We kunnen
rustig praten".
Moeizaam
Het gesprek komt maar moei
zaam op gang. Veel geschuif
over de stoel. Linkerbeen
over de rechterknie - rechter
been over de linkerknie. Over
zijn nieuwe tv-programma
(première eind oktober op de
KRO) wil hij weinig meer
kwijt dan dat het zal bestaan
uit „vrij diepgravende inter
views gelardeerd met spel
letjes". En dat Jos van der
Valk hem heeft gevraagd dat
geheel te presenteren. „Meer
weet ik er ook niet van", be
weert hij met lome stem.
naar de KRO om daar de Be
rend Boudewijn Quiz te gaan
presenteren.
Na die quiz hadden program
ma's als „In de keuken bij Be
rend" (tijdens het bereiden
van een of ander exquis ge
recht interviewde Berend
sterren als Peter Sellers, Ju
liette Greco en Marty Feld-
man) niet het verwachtte suc
ces. En de beroemde tv-pre-
sentator verdween helemaal
uit beeld toen de door hem
voorbereide en door Johnny
(„All in the Family") Speight
geschreven serie „Met goed
fatsoen" door de KRO werd
afgekeurd omdat deze katho
lieke omroep meende, dat de
tekst wat „discriminerende
en fascistische" trekjes bevat
te.
Wel regisseerde Berend nog
enige televisiestukken en was
er enige publiciteit rondom
zijn benoeming tot directeur
van de Amsterdam Stads-
sbouwburg in 1978, maar de
tijd dat de man die zich „altijd
bleef gedragen als die vrolij
ke. vlotte hbs'er uit 3A, de lie
veling van zijn moeder en de
gymnastiekleraar" (Ischa
Meijer), de tijd dat het gezicht
van die man elke week werd
afgedrukt in bladen als
„Mix", „Story" en „privé",
leek voorbij.
- Je hebt je toen nogal afgezet
van de televisie.
Berend Boudewijn: „Niet tegen
het medium op zich', maar te
gen de mensen die de pro
gramma's ervoor maken. Te
levisie blijfVeen fascinerend
iets. Het mooiste speelgoed
treintje, dat je je maar kunt
indenken. Maar als je de
macht niet kunt doorbreken
van mensen, die je alleen
maar als quizmaster op het
scherm willen hebben en
niets anders, dan krijg je er de
pest in. Met welk nieuw
ideetje ik ook kwam. ze keur
den alles af. Ze wilden dat ik
kleuren-tv's bleef uitdelen.
En ijskasten. En elektrische
tandenborstels. Maar daar
had ik toen al lang geen zin
- Omda tjeje schaa m de voor da t
soort amusement
„Welnee. Ook dat soort amuse
ment moet er zijn. En het is
nog knap lastig om het te ma
ken ook. Maar ik had het ge
voel van een goochelaar, die
meer kon dan alleen maar dat
konijn uit die hoed te tove
ren".
- Je wilde je kritikasfers laten
zien, dat je niet voor niets uit
een artistiek-intellectueel mi
lieu kwam.
Berend Boudewijn: „Ja, mis
schien. Maar dat mag je niet
vertalen als het zich afzetten
tegen wat ik wel het „zater
dagavond amusement"
noem In geen geval. Ik be
grijp wel waar je naar toe wil.
Je wilt dat ik zeg dat ik graag
bij iedereen in een goed
blaadje wil staan. Nou, dat is
misschien wel zo. Maar dat is
toch met erg? Of mag dat
soms ook al niet?".
Doodeng
Berend Boudewijn, als de man
zijn boodschap gaat verkon
digen in de Leidsestraat en
onverstaanbaar wordt: „Of ik
mezelf daar ook toe reken? Ja,
goh... Laat ik dit zeggen: ik
vond het echt niet vervelend
als ik hoge kijkcijfers haalde.
Maar het begint onderhand
wel doodeng te worden, dat er
tegenwoordig in Hilversum
naar niets anders meer wordt
gekeken. Als je vraagt hoe het
programma was, dan wordt er
niet gezegd, dat het „prach
tig" was of „mooi", nee. dan
zeggen ze: „Achtenvijftig
achtenzeventig". Een ander
criterium is er niet. Een tele
visiemaker, die echt achter
zijn programma staat, die dus
alleen maar doet wat hij mooi
vindt, die heb je niet
- Stond hij achter het uitgeven
van ijskasten, kleurentelevi
sietoestellen en Berend Bou-
dewijnstoelen?
Berend Boudewijn: „Die vraag
is meer gesteld en ik vind 'm
eh... een beetje insinuerend,
moet ik zeggen. Ageeth
Scherphuis heeft me wel eens
verweten, dat ik stofzuigers
uitdeelde. Maar dat is toch
onzin? Zelf heeft ze er nota
Als hij zich eenklaps omdraait
(een groepje jongens en
meisjes, dat hem bekketrek-
kend achtervolgt, stuift ver
schrikt uiteen) en een gebalde
vuist de lucht in steekt, begint
hij warempel te brullen.
„Maar waaaaar o waaaaar zit
ten we elke avond met z'n al
len te koekeloeren? Nou?
Nee-nee-nee-nee-nee. niet
naar dat aardige, kleine bal
lonnetje boven de blonde
krullen van uw dochtertje. We
kijken met z'n allen naar die
verdomde televisie. Naar die
verdomde „kijkcijfervedet
ten'' van koning-Hilver-
Voor de zoveelste maal van-"
avond valt er na deze woor
den een stilte. Maar ditmaal
komt dat niet slecht uit. Bui
ten, op het met harde
neonkleuren beschenen
Leidseplein, schettert een
soort Jasper Grootveld, dat
het een „ongehoord schan
daal" is, dat er in de Amster
damse straten niet eens meer
ballonnenverkopers lopen.
„Zo'n ballonnetje in de kin
derhand", schreeuwt de man
stevig doorstappend en met
wijd uitgespreide armen,
„zo'n vrolijk, dansend bal
lonnetje, dat is toch veel
mooier dan die pokke televi
sie".
