Tijdens Gaudeamus
Muziekweek veel
premières te horen
DE ZILVEREN GIRAF
"DE STROP
T
DONDERDAG 14 AUGUSTUS 1980
Er zijn ook pluspunten in de
Sowjet-Unie. Ik noem er een
paar.
1Een rit in de bus kost 5 kopeke.
Dat is 15 cent volgens de offi
ciële koers. Je doetje 5 kopeke
stuk in een halfautomatische
automaat, het muntje valt op
een rubber matje, je draait
aan een knop, het muntje valt
in het apparaat en opzij
draai je tegelijkertijd een
kaartje te voorschijn dat je
afscheurt. Af en toe is er con
trole, maar de sociale controle
van de buspassagiers onder
ling, of wellicht toch een inge
schapen fatsoenlijkt er de
voornaamste oorzaak van dat
iedereen ook braaf zijn 5 ko
peke offert en een kaartje af
scheurt. Maar dat is nog niet
het aardige van dit systeem,
het aardige is, dat degeen die
geen 5 kopeke-stuk heeft,
maar alleen een muntje van
10 of 15 kopeke, dat muntje
desondanks in het apparaat
gooit, en de 5 of 10 kopeke die
hij nog tegoed heeft aan de
passagiers vraagt die na hem
komen. Hij steekt hun 5 kope
ke-stuk in zijn zak, en nie
mand twijfelt eraan dat hij
inderdaad een 10 kopeke- of
15 kopeke-stuk heeft geof
ferd.
2. Er gaan 100 kopekes in 1 roe
bel. De roebel is, althans vol
gens de officiële koers,onge
veer 3 gulden waard. De
zwarte geldmarkt kwam tij
dens de Olympische Spelen
wat langzaam op gang, ie
dereen was gewaarschuwd
dat er juist in die weken extra
strenge straffen voor zouden
worden gegeven, maar op den
duur bleek je her en der toch 1
roebel voor 1 gulden te kunnen
krijgen. Laten we daarom de
werkelijke waarde van de
roebel op 1 gulden, en van de
kopeke op 1 cent stellen. Ik
vind het een groot pluspunt
dat de Russen over een grotere
variatie aan muntstukken be
schikken dan wij. Wij hébben,
zolang als het duurt, de cent,
de stuiver, het dubbeltje, het
kwartje, de gulden en de
rijksdaalder: zes verschillen
de muntstukken, en als de cent
wegvalt nog maar vijf.
De Russen echter hebben munt
stukken van 1 kopeke, 2 kope
ke, 3 kopeke, 5 kopeke, 10 ko
peke, 15 kopeke, 20 kopeke, 50
kopeke en 1 roebel. Dat zijn er
dus negen. Meer mogelijkhe
den tot combineren, minder
reden om prijzen af te ronden
en via die weg te verho
gen.
Het Russische papiergeld ple
gen bezoekers uit het westen
aan te duiden met „monopo-
lygeld": de biljetjes zijn half
zo groot als onze bankbiljet
ten. Wij hebben „briefjes" van
5 gulden, 10 gulden, 25 gul
den, 100 gulden en 1000 gul
den, in de Sowjet-Unie kent
men bankbiljetten van 1 roe
bel, 3 roebel, 5 roebel, 10 roe
bel, 25 roebel, 50 roebel en 100
roebel. Ook hier dus weer een
grotere variatie.
3. In de badkamers van de mees
te hotels zitten glimmende
stangen aan de muur die met
de centrale verwarming in
verbinding staan en behoor
lijk heet zijn, waardoor de
natte handdoeken en de ge
wassen kleding die je er over
heen hangt s?iel droog
zijn.
4. Op de planken in de boekhan
dels liggen stapeltjes boeken
met dezelfde titel. Een van die
boeken wordt er rechtop te
genaan gezet, opengevouwen
in een hoek van 90 graden, zo
dat de klant het voorplat ziet,
terwijl het liggende stapeltje
daarachter voor de blik van
de klant verborgen blijft. Het
rechtop gezette boek kan bo
vendien niet vallen, omdat het
in een hoek van 90 graden is
opengevouwen en het achter
plat, opzij van het stapeltje,
klem gezet is tegen het stapel
tje boeken ernaast. Als u het
niet meer kunt volgen, en u
hebt thuis meer dan tien boe
ken in de kast staan, dan kom
ik het wel even demonstre-
5. De etalagekunst is in de Sow
jet-Unie bepaald niet hoog
ontwikkeld, en dat is dan nog
een eufemisme in de zevende
graad. Maar het grote waren
huis GUM aan het Rode Plein
heeft tenminste nog een po
ging gedaan in de goede rich
ting, al is die nog wat bleekjes
en kan ze in de verste verte
niet vergeleken worden met de
elalagekunst van bijvoor
beeld de Bijenkorf in Amster
dam. Maar de Bijenkorf, dat
moet ook weer gezegd, koopt
vaak de etalageontwerpen
van buitenlandse warenhui
zen, zoals een tijdje geleden
van Selfridge's in Londen. De
GUM (spreek uit: KOEM) doet
het zelf en wil dat ook weten.
In elke etalage staat een bord
je met de namen van de betref
fende „choedozjniki-dekora-
tori", de „kunstenaars-deco
rateurs", en eventueel ook van
de „makettsjik" de bouwer
van de maquette.
6. Bij de bakker pak jé zelf het
brood van de plank, nadat je
het eerst met een metalen lepel
die „vork" wordt genoemd
hebt „betast" om te kijken hoe
vers, hoe veerkrachtig het is.
Vooral het zwarte tot donker
bruine brood is erg smakelijk.
Het beste is het ,JBorodinski
chlébi, zeer donker, zwaar, en
heel lang houdbaar. Ik kocht
op zaterdagavond in de 25 ok-
toberstraat twee broden voor
plus minus 20 kopeken per
stuk, en vrijdag,zes dagen la
ter, hebben we er in Keern-
gouw nog smakelijk van gege
ten.
DEN HAAG - De internationale Gaudeamus Muziekweek
wordt van 30 augustus tot 7 september gehouden. De
manifestatie omvat negen concerten en een reeks werk
bijeenkomsten van componisten en uitvoerenden, waar
bij aandacht wordt geschonken aan voor de eerste keer te
spelen werken.
'Dit zijn vijftien composities die zijn
gekozen uit de 110 inzendingen.
De Amerikaan Gunther Schuller,
de Pool Marek Stachowski, de
Zweed Miklós Maros en de Ne-
1 derlander Theo Loevendie selec-
teerden deze werken tezamen
met vertegenwoordigers van de
uitvoerende ensembles.
De muziekweek begint 30 augustus
in het Concertgebouw in Am
sterdam. Onder leiding van Eric
j Ericson zingt het Kamerkoor van
Stockholm werken van Thomas
Jennefelt, Miklós Maros,
Lars-Erik Rosell, Ingvar Lid-
holm, Anders Hilborg en Sven-
David Sandström.
99
i
JDEN HAAG - Toneelgroep Nieuwe
i Komedie voert 22 augustus in het
eigen huis "Theater aan de Ha-
ven" in Scheveningen voor het
eerst "De Strop" op een bewer-
j king van het Engelse stuk "Kiss
j and Kill" van Susan Todden Ann
Mitchel.
De produktie is ontstaan onder re
gie van Heieen van Meurs. Het
stuk gaat over mannen en vrou-
wen die in strijd zijn met zichzelf
i en hun omgeving. Twijfel over
1 aangeleerde waarden en normen
ligt er aan ten grondslag. Na af
loop is er een discussie over het
stuk.
Uitvoerenden zijn: Edda Barends,
Kika Groszkopf, Adriaan
Adriaansen en Edgar Danz.
In het muziekcentrum Vredenburg
in Utrecht wordt 31 augustus een
elektronisch concert gegeven
met medewerking van Harrie
Starreveld, fluit, en Dinus Her-
rewijnen, trompet. Uitgevoerd
worden werken van Grippe,
Johnson, Ungvary, Parmerund,
Endström en Zwedberg.
Maros-ensemble
Dezelfde dag musiceert het Ma
ros-ensemble in De Doelen in
Rotterdam. Op het programma
staan werken van Sandström,
Eliasson, Hermanson, Rozmann,
Böritz en Maros. Het ensemble
verzorgt ook 1 september het
concert in muziekcentrum Vre
denburg in Utrecht. Het biedt een
ander programma met werk van
onder andere Ahlberg, Lyne,
Hemberg en Rosell.
Het volgende weekeinde zijn er op
vijf concerten vijftien premières:
5 september in het Koninklijk
Conservatorium in Den Haag, de
zesde in het Stedelijk Museum in
Amsterdam, eveneens die dag in
De Ysbreker in Amsterdam, 7
september in het muziekcentrum
Vredenburg in Utrecht en ook 7
september in de VARA-studio in
Hilversum.
Het Nederlands Saxofoonkwartet
en het Oostenrijks Ensemble
voor Nieuwe Muziek onder lei
ding van Klaus Ager verzorgen in
Den Haag de eerste uitvoeringen
van „Endless summer" van de
Japanner Suguru Taninaka,
„Apollinaria" van de Fransman
Francis Baguerre, „Fog waves"
van de Italiaan Giuseppe Colardo
en „Wandlungsphasen für acht
Spieler" van Hwang-Long Pan
uit Taiwan.
Stedelijk Museum
In het Stedelijk Museum spelen het
Nederlands Fluitkwartet, het
Gaudeamus Kwartet, Harry
Sparnaay, basklarinet, en Bal-
drick Deerenberg, blokfluit. Hun
programma vermeldt: „Ku" van
de Brit Richard David Hames,
„Na wenn schon: bei einem an-
standigen Menschen lebt am En-
de nur noch der Kopfvan de
Duitser Cornelius Schwer, en de
monoloog voor basklarinet en
strijkkwartettief und im
Traum versunken van de
Duitser Joachim Krebs.
In De Ysbreker spelen het Asko-
ensemble en het Delta-ensemble
nieuwe werken van jonge Ne
derlandse componisten.
In het muziekcentrum Vredenburg
verzorgen Harry Sparnaay, het
Nederlands Fluitkwartet en Fer
nando Grillo, contrabas, de ver
tolking van vier nieuwe werken:
„Isolation" van Rai Takajuki, Ja
pan, „Ballade für Kontrabass al-
lein" van Rainer Rubbert, Duits
land, „Lounge" van Hideo Joshi-
da, Japan, en „Pathways: eight
sonic variations" van Reynold
Weidenaar, Amerika.
Het Radio Filharmonisch Orkest
onder leiding van Lukas Vis en
het Radiokamerkoor verklanken
in Hilversum voor het eerst:
„Iris" van Michael Travlos, Grie
kenland, „La selva selvaggia"
van Joseph Pelphrey, Amerika,
"Klanggesicht" van Fabio Nie-
der, Italië, en „Apokalypsis" van
Patrick Cardy, Canada. Dit con
cert wordt besloten met „Sonati
na seconda" van de Italiaan Fer-
rucio Busoni.
PEt/vne is Ee ee/o,
WMRIW BBIPB E*.
V
X*V\) HBBBBH lf<i "ZO'AJ
ftetATIB. J'l PBOFITE-ECr
V/WJ OM OM- IK. v/Ol
BC&CEAJ
EAJ IK OMPOr J'J
Loeqr om- wh
2.UL ,|AJ vee^ecHK/He\
rtE-T -JOU, VOij IETS
seu<KS ovck.
UOH HEEFT
v;
/MfU. c«uf
FRED BASSET
'N UITNODIGING!
VOOR06 BRUI-
UDPT VAN
PETERSON1
ee ouoe tcoer: dpt kan
IK TOCH Nier AAN voce 'N
BBUI LOET!
De belevenissen van Jonimeke
7mjg'Spreek dat
woord bagage
niet meer uit oF
ik word nog gek'
Agenda
Leidse bioscopen
Nachtvoorstelling: "Dracula", vr. en za.
11.30 uur. 16 jr.
CAMERA: "Once upon a time in the
West" da. 8.00 uur, 12 jr.
Kindermatinee: "Kuifje en de blauwe
sinaasappel", za. en woe. 2.30 uur, zo.
2.00 uur.
Nachtvoorstelling: "Bobby Deerfield",
LIDO 2: "Monsters", da. 2.30,7.00 en 9.15
uur, zo. ook 4.45 uur. 16 jr.
LIDO 3: "Dimenticare Venezia", da. 7.00
en 9.15 uur, do., vr., ma. en di. ook 2.30
uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Superster Goofy", za.,
zo. en woe. 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur.
STUDIO: "Hardly working", da. 7.00 en
TRIANON: "De losbol", da. 2.30,7.00 en
9.15 uur. zo. 2.15, 4.30 uur enz., al.
REX: "Pijpjes drop", da. 2.30, 7.00 en
9.15 uur. zo. ook 4.15 uur, 16 jr.
Nacht voorstelling: "Wie speelt met
ons?", vr. en za. 11.30 uur, 16 jr.
Bioscopen Alphen
EURO 1 en 2: "Caligula", da. 1.30 en 8.00
uur, zo. 1.30, 5.00 en 8.30 uur, 18 jr.
Nachtvoorstelling Euro 1: "Caligula", za.
11.30 uur, 18 jr.
Nachtvoorstelling Euro 2: "Rijden of
sterven", za. 12.15 uur, 16 jr.
Kindermatinee Euro 2: "Lady en de va
gebond". za., zo. en woe. 2.00 uur.
EURO 3: "De losbol", da. 1.45, 6.30 en
9.00 uur. zo. ook 4.00 uur. al.
EURO 4: "Twee door het dolle heen", da.
2.00.6.45 en 9.15 uur. zo. 1.45.4.15,6.45 en
9.15 uur. 12 jr.
Bioscoop Voorschoten
"Azen zijn troef', vr. en za. 7.00 uur, zo.
4.00 en 6.15 uur, woe. 8.15 uur, 12 jr.
Kindermatinee: "Alladin en zijn won
derlamp". za. en zo. 2.00 uur, woe. 2.15
TARTAARTJES IN
SAUS
Ui runderge-
uit de pan. Roei dooi dc
en daarna heel geleide
lijk een k vs ait litei
tablet), blijf daai bij
steed a loeien, boven
Meng ei een eetlepel
azijn door, een eetlepel
mmU'i d. een snufje tgm
en vlei eetlepels, fijnge-
hoogstens 10
WINA BORN
guiken. 1
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
WEERRAPPORTEN
Kleine vaart
'Mare Magnum 12 te Rotterdam.
Grote vaart
Abida 12 vn Melilla nr Port Said,
Acteon 12 60 zw Penang nr Chittagong,
Alamak pass 12 Kp. Finisterre, 17 Tripoli
Aludi
Amei
tilla
Amstelland 12 te Amsterdam.
Amstelmeer 12 85 nw Corvo nr Kp. Hat-
teras,
Amstelveen 12140 nno Tristan da Cunha
nr Buenos Aires,
Amstelveld 12 150 ono Maputo nr East-
london,
Amsterdam 13 te Bilbao,
Antilla Bay 12 160 wzw Managua nr Pa-
Atlantic Crown 12 700 n Azoren nr Sou
thampton,
Atlantic Star 12 275 ozo Kp. Race nr Le
Havre,
Baarn 12 vn Amsterdam nr Hamburg,
Bilderdijk 12 180 ozo New York nr Sa
vannah,
Breda 12 vn St. Vincent nr Georgetown.
Broere Emerald 12 90 ono Algiers nr
Huelva,
Chevron Kentucky 12 450 nw Kaapstad
nr Canaport,
Cinulia 12 vn Lagos nr Ango Ango,
Coral Isis 12 1200 z San Diego nr Pla
quemine,
Coral Rubrum 12 370 zzw Kp. Verdische
eil. nr Santos,
Delfborg 13 te Porsgrunn,
Deltadrecht pass 12 Kp. Wrath nr Nor
denham,
Diadema 12 vn Suezkanaal nr Le Havre,
Diloma 12 rede Aruba,
Dockexpress-12 13 60 nw Kreta nr Bah-
Docklift-1 12 60 n Kp. Finisterre nr Tri
poli,
Docklift-2 12 500 no Guadeloupe nr Lis
sabon.
Dosina 12 vn Miri nr Singapore,
Esso Bonaire 12 700 zzw Socotra nr Bah-
Esso Saba 12 30 o Masira nr Ainsukhna,
Flevoland 12 vn Gdynia nr Rotterdam,
Fulgur 12 vn Bahrein nr Dubai,
Fusus 12 220 zo Saigon nr Hongkong,
Gardenia 12 30 w Oporto nr Oran,
Gooiland 12 110 n Teneriffe nr Recife,
Hollandia 13 vn Liverpool nr Ponce.
Kennemerland 12 vn Vitoria nr Salva
dor,
Lanai 13 vn Laceiba nr New York.
Largsbay pass 12 Lissabon nr Port Said,
di.
v Ascension nr Perz.
Maasbree 12 570
Golf.
Maasrix 12175 wzw Freetown nr Mina al
Fahal,
Marinula 12190 o Kp. De Goede Hoop nr
Wilhelmshaven,
Meerdrecht 12 105 nno Kp. Canaveral nr
Tartous,
Moordrecht 12 630 ozo Bermuda nr Port
Arthur,
Mydrecht 12162 n Cristobal nr Cristobal.
Nedlloyd Bahrain pass 12 Lissabon nr
Marseille,
Nedlloyd Delft 12 vn Fos nr Port Said.
Nedlloyd Fremantle pass 12 Sumbawa
nr Sydney,
Nedlloyd Fresco 12 vn Puntarenas nr
Balboa.
Nedlloyd Fukuoka 13 te Keelung,
Nedlloyd Hobart 12 te Paranagua,
Nedlloyd Holland 12 vn Kaapstad nr
Durban,
Nedlloyd Kimberley 12 330 no Parama
ribo nr Kaapstad,
Nedlloyd Korea 12 320 nw Walvisbay nr
Kaapstad,
Nedlloyd Madras 12 45 nw Mauritius nr
Kaapstad.
Nedlloyd Manila 12 240 zzw Mossame-
des, 15 Kaapstad verw.,
Nedlloyd Marseille 13 te Douala,
van gisteravond 20 uur
■t
C
£2
Amsterdam
motregen
17
De Bilt
regen
16
Deelen
geheel bew.
16
Eelde
geheel bew.
16
Eindhoven
geheel bew.
16
Den Helder
regen
16
Rotterdam
geheel bew.
17
Twente
geheel bew.
16
Vlissingen
licht bew.
17
Zd. Limburg
regen
16
Aberdeen
zwaar bew.
17
Athene
onbewolkt
25
Barcelona
onbewolkt
21
Berlijn
mist
13
Bordeaux
mist
17
Frankfort
zwaar bew.
14
Genève
onbewolkt
12
Helsinki
zwaar bew.
15
Innsbruck
zwaar bew.
10
Klagenfurt
onbewolkt
9
Kopenhagen
onbewolkt
11
Lissabon
half bewolkt
19
Locarno
onbewolkt
13
Londen
zwaar bew.
18
Luxemburg
mist
14
Madrid
onbewolkt
22
Malaga
onbewolkt
21
Mallorca
onbewolkt
19
München
onbewolkt
8
Nice
onbewolkt
21
Oslo
licht bew.
12
Parijs
mist
17
Rome
onbewolkt
20
Split
onbewolkt
19
Stockholm
mist
14
Wenen
geheel bew.
15
Zürich
geheel bew.
14
Casa Blanca
zwaar bew.
21
Istanbul
onbewolkt
19
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis:
Middagbezoekuur 13.45-14.30 uur.
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage-
Sportmedisch Advies Centrum; blessu
respreekuur Elisabethziekenhuis. Lei
derdorp, 's maandags van 19.30-20.30
Sint Ellsabeth-iiekenhuis:
Volwassenen, dagelijks van 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdf llnf: dag. van 11.15-12.00 uur
(alleen voor echtgenoot) en van
18.30-19.30 uur. Babyshow laatste kwar
tier van avondbezoek.
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou
ders)
Maandag t/m vrijdag
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijn oord: le en 2e klas 11-11.30;
13 30-14 15 en 18 30-19.30 uur 3e klas
13.30-14.15 en 18 30-19 30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou
ders 18.-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip-
Tol (020-175000).
cQudcïiieuuis
14 augustus 1980
Honderd jaar geleden stond in
krant:
-Te Würzburg in Beieren ston
den dezer dagen eenige onderof
ficieren van het garnizoen te
Melz terecht, omdat zij soldaten
mishandeld hadden. Deze mis
handelingen hebben jaren ge
duurd voordat zij ontdekt wer
den: er werden dagelijks slagen
uitgedeeld en dikwijls zoo, dat
de soldaten builen en kwetsuren
kregen of met bebloede gezich
ten in de kazerne kwamen.
Maar ook andere straffen wer
den uitgedacht. Zoo beval een
der onderofficieren eens een
soldaat om een kan van vijj li
ters met water te vullen, dat de
soldaat in een likeurglaasje uit
de put op het plein der kazerne
moest halen en dat wel des
avonds in den winter bij strenge
vorst. De schuldigen zijn nu
streng gestraft. De Berlijnse
National-Zeitungdringt nu
aan op eene hervorming van hel
militaire strafproces in Prui
sen. In Beieren zijn dergelijke
voorvallen den laatsten tijd al
vaker aan het licht gekomen,
maar in Pruisen hoort men er zo
goed als niets van. Men meene
daarom niet.aldushet blad,dat
dergelijke misbruiken in ande
re plaatsen van Duitschland
niet voorkomen. Ook daar wor
den zij nu en dan ontdekt en dan
streng gestraft.
Vijftig jaar geleden:
- Enkele dagen geleden meldde
zich bij de politie te Bruhl bij
Keulen een bedelaar, die onder
dak vroeg. Daar de politie hem
ervan verdacht valsche papie
ren le hebben geloond, fouil
leerde zij hem en slaagde zij er
in. mede geholpen door vinge
rafdrukken, vast te stellen, dat
het een oude bekende uit Bo-
chem betrof, die wegens moord
al negen jaar door de politie
werd gezocht. De man was in
1921 in de gevangenis opgeslo
ten voor het ondergaan van een
langdurige vrijheidsstraf,
maar hij wist na eenige maan
den te ontsnappenHij vond
toen onderdak bij een vriendin,
die hij later bij een ruzie dood
schoot. De dader ontvluchtte en
wist zich tot nu toe door valsche
papieren steeds aan de politie le
onttrekken.
