Conventie mag niet open
VERBETEN STILTE
BOLOGNA
ROTMOF
President Carter:
Bomaanslag zaait dood en verderf in stationsgebouw
Zuster
overleden
ex-sjah
zou coup
in Iran
beramen
MAANDAG 4 AUGUSTUS 1980
BUITENLAND
PAGINA 7
WASHINGTON (GPD
AFP) - Tijdens een bij
eenkomst met een
groep Conventie-af
gevaardigden in het
Witte Huis zei president
Carter dat hij vastbeslo
ten blijft de kandi
daatskeuze niet aan hen
over te laten. De Con
ventie mag niet open.
"Deze regels waren achttien
maanden voordat de eerste
voorverkiezingen werden ge
houden al van kracht, duide
lijk begrepen door alle kandi
daten of potentiële kandida
ten". Volgens Carter kan een
open Conventie slechts in
1984 plaatshebben, nadat de
afgevaardigden van de Con
ventie van 1980 daarover
hebben beslist.
Congresleden zagen Carter gis
teren iets wegslikken van
emotie toen hij zei op zijn
herverkiezing te vertrouwen.
Van alle kanten wordt hij nu
belaagd. Volgende week mag
hij al voor het justitiecomité
komen getuigen als hij dat
wenst. Maar de comité-voor
zitter wil dat pas doen als het
99
99
Billy Carterde broer van de Amerikaanse president speelt e
spelletje golf. Vandaag begint een Senaatscommissie aan het c
derzoek naar de Libische connectie van Billy.
onderzoek verder is gevor
derd. Wel wil de voorzitter zo
snel mogelijk te werk gaan
om te voorkomen dat de ver
kiezingen een te grote rol
gaan spelen.
Democratische fractieleider
Senator Byrd wil nu al Carter
als getuige oproepen. Dan
kan hij tenminste meteen
schoon schip maken. Als Car
ter dan tegenvalt, kan Byrd
hem nog altijd laten vallen
tijdens de Conventie.
De hele stroming om de Con
ventie open te gooien komt
vooral van het Congres. Sinds
de regels voor de Conventie
van 1980 zijn veranderd, heeft
het Congres geen invloed
meer op de benoeming van
een nieuwe kandidaat. En dat
laten ze merken. Carter heeft
nog een redelijke greep op de
afgevaardigden buiten het
Congres om.
Geschenk
Volgens Hamad al-Tabib, de
Libische minister van bui
tenlandse zaken, heeft presi
dent Jimmy Carter, met broer
Billy als bemiddelaar, een ge
schenk van zijn regering ter
waarde van 50.000 dollar ge
kregen.
In een interview met het Liba
nese dagblad 'Al-Chark' van
gisteren, zei minister Al-Ta-
bib dat Billy Carter tijdens
zijn bezoek aan Libië cadeaus
kreeg, voor de hele familie
Carter "de president incluis".
De minister noemde de niet na
der omschreven cadeaus "ui
tingen van Arabische gast
vrijheid, vooral jegens be
vriende families. Wij be
schouwen Billy Carter als
vriend".
Telgram
De woordvoerder van het Witte
Huis, Jody Powell, heeft
meegedeeld dat Billy Carter
minstens één telegram heeft
gekregen van de Amerikaan
se president over zijn bezoek
aan Libië in 1978. Het tele
gram was afkomstig van de
Amerikaanse ambassade in
Libië. Het was een van de ze
ven telegrammen die het Wit
te Huis openbaar heeft ge
maakt.
Nadat president Carter het tele
gram van het ministerie van
buitenlandse zaken had ge
kregen, stuurde hij het met
een begeleidend briefje naar
zijn broer Billy.
In het begeleidende briefje
schrijft de president zijn
broer dat deze "goed werk"
heeft gedaan. Een paar dagen
geleden verklaarde Powell
nog dat president Carter zich
niet kon herinneren dat hij
zijn broer telegrammen had
laten zien of had gegeven.
(Van onze correspondent Hein ten Kortenaar)
BOLOGNA - Alle klokken van het station van
Bologna staan stil op 10.25. Op dat ogenblik,
zaterdagmorgen, zagen ooggetuigen op het
stationsplein een verblindende steekvlam uit
de linkervleugel naar buiten slaan, onmiddel
lijk gevolgd door een daverende knal. Verbij
sterd zagen zij het gebouw letterlijk meters
hoog in de lucht spuiten en weer neerval
len.
Uit de stofwolk, die minutenlang het station aan het oog
onttrok, kwamen gillende, bloedende mensen naar bui
ten rennen. Er had een ramp plaatsgevonden die, naar
vandaag officieel werd meegedeeld, 76 dodelijke slachtof
fers had geeist.„De grond schudde als bij een aardbe
ving", vertelt Silvano Nerozzi, kaartverkoper van het ge
meentelijk busbedrijf. „Ik werd tegen de grond gesmeten.
Ik zag een man met gescheurde kleren en bloed in zijn
gezicht huilend rondlopen en roepen om zijn dochter
tje".
^,ik was net even naar het toilet",
zegt Ugo Natale, „en mijn zoontje
van dertien, Roberto, zat in de
wachtkamer. Ik hoor de knal en
kijk om, en de hele wachtkamer
is weg. Ik heb wel een uur naar
hem zitten graven, maar toen ik
hem hoorde zeggen: gelukkig dat
jij er niet was, dacht ik dat er een
wonder gebeurd was".
Verwoest
Over een breedte van 50 meter was
het stationsgebouw totaal ver
woest. In deze vleugel bevonden
zich het café-restaurant en de
wachtkamers eerste en tweede
klasse, die tot het fatale ogenblik
van vijf voor half elf krioelden
van een zorgeloze menigte
vakantiegangers, ouders die hun
kinderen wegbrachten naar de
vakantiekolonie^, doorreizende
toeristen.
In een oogwenk was er niets van
over dan een rokende puinhoop,
waaruit het gekerm van de ge
wonden opklonk. Bij de eerste-
hulppost, in het niet getroffen
deel van het station, begonnen de
eerste gewonden binnen te stro
men: „Ze hadden niets mense
lijks meer", zegt de stationsarts
Francesco Speziale, „overal
bloed, gebroken armen en benen,
een jongen die een oog verloren
had".
Snel
Maar de hulpactie kwam onmid
dellijk op gang: plaatselijke ra
diostations en luidsprekerauto's
waarschuwden de bevolking, au
to's begonnen toe te stromen
voor het vervoer van gewonden
naar de ziekenhuizen in en om
Bologna, ziekenwagens kwamen
met loeiende sirenes aanzetten,
stadsbussen werden ingezet om
de doden te vervoeren. „In tien
minuten lag ik hier in het zieken
huis", vertelt Hans Jurt uit Zwit
serland, die niet uitgepraat raakte
over de snelle hulpverlening.
Nu pas kan men de balans opma
ken van de ramp die Bologna
heeft getroffen:76 doden, 186
gewonden liggen in de zieken
huizen; de toestand van sommi
gen is uiterst kritiek, en het valt
te verwachten dat het dodencij
fer in de komende dagen nog zal
oplopen.
Het graven, met handen, stokken
en schoppen, begon onmiddellijk
na de ontploffing, maar kon pas
werkelijk op gang komen, toen
een half uur later de brandweer
arriveerde, met bulldozers en
hijskranen. Toen was ook de hele
wijk rondom het station voor het
verkeer afgezet en werd alleen
nog maar doorkruist door am
bulances en politieauto's.
De oproep van de radio aan alle art
sen die zich in Bologna of in de
buurt van de stad bevonden, had
dadelijk succes: Tientallen dok
ters bevolkten een half uur later
de eerste-hulpposten van alle M.aar_het hee.ft heel 'a"g ged"yfl
Een groot gedeelte van het station in Bologna werd door de bomaanslag volkomen weggevaagd. De hulp kwam snel op gang. In de
puinhopen werden 76 doden aangetroffen. Zeker 186 personen werden gewond.
overlevende was om zeven uur 's bevonden. Onder de tweede
avonds gevonden in de ingestorte
passage naar het tweede perron,
waar hij urenlang wanhopig had
liggen roepen.
„Toen de eerste mensen naar bui
ten renden", vertelt de portier
van het hotel aan de overkant van
het stationsplein, „gilden ze niets
anders dan: een aanslag, een aan
slag". Zozeer is men in Italië, na
de bittere ervaringen van de laat
ste jaren, op iets dergelijks voor
bereid.
ziekenhuizen, en in het grote
stadshospitaal wisselden de ope
ratieteams elkaar van dat
ogenblik tot diep in de nacht af in
vier verschillende operatieka-
Tot diep in de nacht duurde ook het
puinruimen bij het licht van
schijnwerpers. De laatste drie lij
ken werden omstreeks drie uur 's
morgens gevonden. Maar het be
richt van de televisie, dat er nog
om half twee 's nachts een klein
meisje levend van onder het puin
was gehaald, werd later door de
brandweer ontkend: de laatste
deze veronderstelling
werkelijk onder ogen durfde te
zien, zo onvoorstelbaar onmen
selijk was de gedachte aan een
koelbloedige bomaanslag op een
argeloze mensenmenigte. Uren
lang bleef men zich vastklampen
aan de mogelijkheid van een on
geluk: de ontploffing van de ver
warmingsketels of van de gaslei
dingen onder het station.
Maar naarmate de werkzaamheden
vorderden, werd deze veronder
stelling steeds minder houdbaar,
en ten slotte sprak de brandweer
het hoge woord: verwarmingske
tels en gasleiding waren in tact
vkuthof
msiwm
goedkopfr.
Alleen nog in augustus verkrijgbaar de Zomerkaart van NS maakt alle uitstapjes
stukken goedkoper. Op ieder station vertelt men u er meer van.
klassewachtkamer, waar het cen
trum van de ontploffing was ge
weest, lag bovendien in het ge
heel geen kelder, maar vaste
grond.
Hier werd in de loop van de avond
ook de definitieve aanwijzing
gevonden, dat er inderdaad
sprake was van een bom: een
ondiepe krater van ongeveer 40
cm diepte en 1 meter doorsnee,
met rondom de overblijfsels van
een plastic tas of koffer en ver
wrongen stukken metaal, die op
het ogenblik in het politielabo-
ratorium van Boiogna worden
onderzocht.
Op dit punt, zo moest men wel
concluderen, had een koffer te
gen de muur gestaan, waarin niet
minder dan 40 kilo trotyl moest
hebben gezeten. Toch duurde het
nog tot 24 uur na de ramp, voor de
openbare aanklager van Bologna,
Ugo Sisti, een verklaring uitgaf,
dat het onderzoek nu voorname
lijk ging in de richting van een
misdadige aanslag.
De politie werkt met twee ver
schillende hypothesen: ofwel er
is met opzet een tijdbom in de
overvolle wachtkamer achterge
laten, ofwel de gevaarlijke lading
werd door een koerier naar elders
vervoerd en is per ongeluk (bij
voorbeeld door het magnetisch
veld van de elektrische bovenlei
ding) tot ontploffing gekomen. In
dit laatste geval zou ook de koe
rier getroffen moeten zijn, en de
politie is dan ook bezig met een
diepgaand onderzoek naar de
politieke antecedenten van de
doden en gewonden.
Degenen die van het begin af reke
ning hadden gehouden met de
mogelijkheid van een aanslag,
hadden elk al dadelijk in een be
paalde richting gezocht, namelijk
die van het rechtse terrorisme.
Dat is niet verwonderlijk: terwijl
het linkse terrorisme, zeker niet
minder bloedig en gevaarlijk, al
tijd selectief heeft gehandeld te
gen bepaalde instellingen, groe
pen of personen (rechters, politi
ci, journalisten), hebben de neo
fascisten van oudsher een voor
keur voor blinde moordpartijen
tegen anonieme menigten (in een
bank in Milaan december 1969;
bij een vakbondsbetoging in
Brescia, 1972; in detoeristentrein
Italicus, 4 augustus 1974).
Voor de aanslag in Milaan werden
de neo-fascisten Franco Freda en
Giovanni Ventura tot levenslang
veroordeeld, samen met een
agent van de Italiaanse geheime
dienst, Giannettini, wiens rol
nooit helemaal werd opgehel
derd. Voor de aanslag op de Itali-
custrein werd juist afgelopen
vrijdag Mario Tuti in staat van
beschuldiging gesteld, een neo
fascist uit Toscane, die al eerder
levenslang kreeg voor de moord
op twee politieagenten, die huis
zoeking bij hem kwamen
doen.
En met de woorden „eer aan onze
kameraad Mario Tuti" eindigde
ook de telefonische mededeling
die zaterdagmiddag om twee uur
binnenkwam bij het Romeinse
dagblad „La Repubblica". Met
deze boodschap eiste de neo-fas-
cistische terreurgroep NAR de
verantwoordelijkheid voor de
aanslag in Bologna op. NAR is de
afkorting van „Nuclei Armati Ri-
voluzionari" (gewapende revolu
tionaire kernen), een nog betrek
kelijk jonge groepering, die tot
nu toe vooral in Rome is opgetre
den.
Volgens de politie, die al verschil
lende NAR-aanhangers heeft
gearresteerd, blijft het niettemin
verreweg de gevaarlijkste van
alle rechtse terreurorganisaties.
Naar het voorbeeld van de Rode
Brigades op straffe militaire leest
geschoeid, volgt deze groep de
openlijk beleden leer van Mario
Tuti: door wanorde en paniek
onder de bevolking stort de de
mocratische staat vanzelf ineen,
om plaats te maken voor een na-
tionaal-socialistisch bewind.
„Binnen tien jaar word ik bevrijd
en zijn de rollen omgedraaid",
verklaarde Tuti aan zijn rech
ters.
Maar in Bologna heerst, na dc eer
ste afschuwelijke ogenblikken,
geen wanorde en geen paniekwel
een verbeten stilte. Op het plein
tje, waar gistermorgen nog de
linkervleugel van het station
stond, is de bomkrater omgeven
door een hek. In de krater liggen
bloemen: naast een krans van de
christendemocratische partijlei
der Piccolieen klein boeketje met
een kindertekening. „Voor mijn
pappa", staat erop.
LONDEN (AFP) - Prinses
Asjraf, de tweelingzuster
van de onlangs overleden
ex-sjah van Iran, werkt
aan een coup die moet
plaatsvinden vóór 31 ok
tober, de datum waarop de
zoon van de ex-sjah, prins
Reza, de leeftijd bereikt
waarop hij de pauwen-
troon kan bestijgen.
Dit heeft The Sunday Times ont
huld. Volgens bronnen die zeer
dicht bij de prinses staan, heeft zij
kort geleden in Egypte een ont
moeting gehad met generaal
Cholam Oveissi, het voormalige
hoofd van het Iraanse leger. Voor
haar plan heeft de prinses de be
schikking over een vermogen
van meer dan twee miljard gul
den.
De operatie zou moeten worden
gelanceerd vanuit Irak en Jorda
nië, alsmede vanuit een aantal
staatjes aan de Perzische Golf.
Generaal Oveissi zou de leiding
ervan hebben. Vooral de Iraanse
marine zou het plan steunen, on
danks het feit dat daar na het be-
kendworden van de laatste plan
nen van aanhangers van de sjah
forse zuiveringen zijn uitgevoerd
door Chomeini. De luchtmacht
zou ook achter de plannen voor
deze coup staan, zij het in minde
re mate.
De Sunday Times wijst erop dat
Oveissi in de laatste periode van
het regime van de sjah de bij
naam had "de slager van Tehe
ran" vanwege de extreme onder
drukking van die dagen.
Ajatollah Chomeini, de feitelijke
machthebber in Iran, heeft giste
ren de paus verweten de kant van
de onderdrukkers en niet van de
onderdrukten te hebben gekozen
en niet tussenbeide te zijn geko
men ten behoeve van de Iraanse
studenten die in de V.S. worden
vastgehouden.
Chomeini richtte dit verwijt tot de
paus toen hij mgr. Hilarion Ca-
pucci, voormalig Grieks-katho
liek aartsbisschop van Jeruzalem
ontving. Mgr. Capucci had een
brief van de paus voor Chomeini
bij zich.
De toespraak van Chomeini bij de
ze ontvangst werd door radio-
Theheran uitgezonden.
De Iraanse president Abolhassan
Bani-Sadr heeft gisteren in een
vraaggesprek gezegd dat de
Amerikaanse economische boy
cot van zyn land de kosten van de
import met bijna een kwart heeft
verhoogd. Iran moet ongeveer 5
miljard gulden meer betalen voor
zijn invoer.
Volgens de president is gebleken
dat de geestelijke factor in de re
volutie sterker was dan de mate
riële factoren. De Verenigde Sta
ten dachten dat ze Iran afgelopen
winter op de knieën konden krij
gen, maar dit was een misreke
ning, evenals die in de tijd van
Vietnam werden gemaakt, aldus
Bani-Sadr in het vraaggesprek
met de Westduitse Frankfurter
Rundschau.
Iran kan niet zonder moderne eco
nomische structuren, omdat het
elk jaar een miljoen arbeidsplaat
sen moet scheppen, maar een
nieuwe maatschappij in Iran
moet onafhankelijk zijn van het
Westen, zotzei de Iraanse presi
dent, die eraan toevoegde dat als
Europa zich coöperatief opstelt,
Iran een politiek van begrip zaï
voeren.
ADVERTENTIE
kan mum
gomoptr.
Alleen nog in augustus verkrijgbaar: de Zomerkaart van NS maakt alle uitstapjes
stukken goedkoper. Op ieder station vertelt men u er meer van.
