Stuurman
tanker
was te moe
Dagen voor de menstruatie vaak
een probleem
Kamerleden VVD meeste bijbanen
Krakers Prins
Hendrikkade
willen overleg
Proces Spaanse campingramp
kan nog wel twee jaar duren
ZATERDAG 2 AUGUSTUS 1980
BINNENLAND
PAGINA 7
Nijpels (VVD) en Schakel (CDA) met dertien aan de top
DEN HAAG (GPD)-WD'ers in de
Tweede Kamer hebben gemid
deld de meeste nevenfuncties, zo
blijkt uit een bijgewerkt over
zicht van alle betaalde en onbe
taalde bijbaantjes van de kamer
leden. De WD komt met een
gemiddelde van 4,7 nevenfunc
ties (werkuitoefeningen naast de
hoofdbaan) per fractielid uit de
bus. Bij CDA en PvdA bedragen
de gemiddelden achtereenvol
gens 3,2 en 2.
Uit deze cijfers kan niet worden af
geleid dat de WD'ers naast hun
salaris als kamerlid ook de om
vangrijkste bijverdiensten heb
ben. Op de lijst van functies ko
men zowel flink betaalde werk
kringen voor, als erebaantjes of
functies waarvoor slechts onkos
tenvergoeding wordt gegeven.
De lijst van nevenfuncties ver
meldt niet hoeveel geld de ka
merleden ermee verdienen.
Wat. betreft het aantal bijbaantjes
staan de kamerleden Nijpels
(WD) en Schakel (CDA) boven
aan. Naast hun kamerlidmaat
schap bekleden zij nog dertien
andere functies. De (luttele)
volksvertegenwoordigers van
CPN, PSP en Boerenpartij heb
ben opgegeven in het geheel geen
andere baantjes te hebben.
Wanneer ze niet in de groene ka
merbankjes zitten of zich bewe
gen in de Haagse wandelgangen,
houden de kamerleden zich met
de meest uiteenlopende zaken
bezig. Lidmaatschappen van
gemeenteraden of provinciale
staten komen nogal eens voor.
Commissariaten bij bedrijven
zijn vooral bij CDA en WD veel-
vermelde activiteiten. Maar ook
bestuurslidmaatschappen van
stichtingen, maatschappelijke
instellingen en zelfs van hengel
sportverenigingen en carnaval
sorkesten komen op de lijst
Kamer-gemeenteraad
WD-kamerlid Nijpels, die met
dertien bijbaantjes één van de
twpp knnlopers is, relativeert de
betekenis van zijn activiteiten
buiten 's lands vergaderzaal. Het
lidmaatschap van de gemeente
raad van Bergen op Zoom is zijn
enige serieuze bijbaan, zegt hij.
Combinatie van zijn werkzaam
heden in eigen woonplaats en in
Den Haag levert geen grote
moeilijkheden op. „In de Kamer
zit ik toch mede als afgevaardig
de van West-Brabant. Dus ik
moet goed weten wat er hier aan
de hand is. Lidmaatschap van
gemeenteraad en Kamer liggen
min of meer in eikaars verleng
de".
Dat hij ook functies als het be
stuurslidmaatschap van de
AVRO, een sociëteit en de stich
ting Voorlichtingscentrum Ne
derlandse Crematoriumbouw
heeft opgegeven, is niet omdat hij
het daarmee nu zo razend druk
heeft of er zoveel mee verdient.
„Ik heb dat alleen maar gedaan,
omdat we hadden beloofd om
werkelijk alle nevenfuncties te
vermelden. Daarom staat op die
lijst ook, dat ik in het carnavals
orkest Wa Summe Nou Ebbe zit.
Dat houdt in, dat ik één keer per
jaar de bekkens sla".
Zwaarder
Zwaarder zijn de dertien bijbanen
die CDA'er Schakel heeft opge
geven. Hij is niet alleen burge
meester van de gemeente Noor
deloos, Hoornaar en Hoogblok-
land, maar zit bovendien in be
sturen van een aantal interge
meentelijke regelingen. Ook is hij
voorzitter van een organisatie
van beroepsgoederenvervoer-
ders en heeft hij enkele commis
sariaten bij bedrijven.
Evenmin als Nijpels heeft Schakel
er moeite mee zijn functies te
combineren. In een eerder inter
view zei hij daarover „Tussen de
maandagmorgen en de zaterdag
avond liggen grote mogelijkhe
den. Je moet je tijd niet verdoen
aan zaken die weinig om de hak
ken hebben. Als je zes hele dagen
per week werkt, kan je heel wat
doen. Ik krijg geen verwijten van
welke kant dan ook dat ik te kort
schiet in plichtsbetrachting".
Groothandel
levensmiddelen
had goed jaar
DEN HAAG (ANP) - Het jaar
1979 was voor de groothandel
in levensmiddelen redelijk
positief, aldus de federatie
van de groothandel in le
vensmiddelen in haar jaar
verslag. De groothandel heeft
een werkelijke omzetgroei
achter de rug, in 1979; de
geld omzet steeg met bijna vijf
procent en de prijzen van le
vensmiddelen zijn slechts
met 2,1 procent gestegen. De
prijzen van kruidenierswaren
zijn zelfs met 3,1 procent ge
daald.
Drie maanden geëist tegen
officieren Energy Concentration
ROTTERDAM - Onder grote publieke belangstelling is gistermiddag de Rotterdamse oud-burgemeester Van
Walsum begraven op de begraafplaats Oud-Kralingen.
ROTTERDAM (GPD) - Officier van
justitie mr. W. F. H. Hendriks eis
te gisteren drie maanden gevan
genisstraf waarvan twee voor
waardelijk tegen de 51-jarige eer
ste stuurman en de 38-jarige ka
pitein van de Energy Concentra
tion. De officier van justitie zei
tijdens de rechtzitting dat het
knakken van de tanker te wijten
is aan "stommiteiten". De stuur
man en de kapitein waren verge
ten de ruwe olie uit de voor- en
achtertanks over te pompen naar
het midden van de tanker, waar
door het schip brak.
De bergers van Smit-Tak hebben
inmiddels laten weten zeker nog
vijf dagen bezig te zijn om de nog
resterende 70.000 liter ruwe olie
uit de Energy Concentration te
pompen. De tanker zal waar
schijnlijk naar de scheepswerf
VDSM in Rozenburg versleept
worden. Het schip zal daar wor
den schoongemaakt. Of de tanker
daar ook wordt gerepareerd is
nog onzeker.
Oververmoeidheid van de eerste
stuurman van de olietanker en de
zware overbelasting van de kapi
tein zijn de voornaamste oorza
ken geweest van de bij na-ramp
met de tanker vorige week in Rot
terdam. De eerste stuurman had
vorige week maandag toezicht op
het lossen van de Libëriaanse
tanker in Europoort. "Ik had al 41
uur niet meer geslapen", ver
klaarde de stuurman gisteren
voor de Rotterdamse rechtbank.
Volgens inspecteur Valkenier van
de Liberiaanse scheepvaartin
spectie in Rotterdam, die bij de
rechtzaak als getuige-deskundi-
ge optrad, wordt het hoog tijd dat
op grote olietankers een aparte
ladingsofficier wordt aangesteld.
De uitstekende technische uitrus
ting van de Energy Concentra
tion heeft er volgens Valkeniers,
oud-marineofficier en oud
stuurman, voor gezorgd dat er
geen ontploffing is gevolgd na
het doormidden breken van de
tanker. De Energy Concentration
is uitgerust met een installatie die
tijdens het lossen onbrandbaar
gas in de tanks spuit.
Dat de eerste stuurman na het los
sen van de olie de resterende 111
ton ruwe olie niet evenredig ver
deeld heeft over de tanks is vol
gens Valkenier "Pure vergeet
achtigheid". "De gezagvoerder
had hier wel degelijk opdracht
toe gegeven". Heh is zeer goed
mogelijk dat de officieren zijn
vergeten de lading te verdelen
omdat de charteraar van de olie
tanker steeds met nieuwe orders
,kwam.
Het was volgens Valkeniers overi
gens een raadsel waarom het
schip niet in open zee is gebro
ken: "Daar wordt het veel zwaar
der belast".
DEN HAAG (ANP) - Advocaten
van de slachtoffers en hun nabe
staanden van de ramp op de
camping Los Alfaques nabij de
Spaanse plaats Tarragona heb
ben bij gerechtelijke procedure
een schadevergoeding geëist van
ruim 45 miljoen gulden in totaal.
Dit bedrag is tweemaal zo hoog
als de eis van de officier van justi
tie, die op een bedrag van bijna 23
miljoen gulden is uitgekomen.
Het kan echter nog wel twee jaar
duren alvorens dit "monsterpro
ces" tot een einde zal zijn geko
men en de definitieve schadever
goedingen zijn vastgesteld.
Bij deze ramp, die op 11 juli 1978
werd veroorzaakt doordat een
van de weg afgeraakte tankwa
gen op de camping ontplofte, zijn
220 mensen om het leven geko
men, onder wie vier vakantie
gangers uiteen Eindhovens gezin
en twee inwoners van Alkmaar.
De juridische afdeling van de
ANWB, die via een Spaanse ad
vocaat opkomt voor de belangen
van de Nederlandse nabestaan
den, kon aan de hand van uit
Spanje ontvangen documenten
een tussenstand opmaken. Ver
wacht wordt dat het gerechtshof
in Tarragona begin november
een datum zal bepalen, waarop de
mondelinge behandeling van de
ze zaak zal Mogelijk Nogelijk fe
bruari 1981.
Het gerechtelijk vooronderzoek
naar deze ontploffingsramp is
reeds een paar maanden geleden
afgerond. Daarna is het dossier in
handen gesteld van de officier
van justitie bij het gerechtshof in
Tarragona, aldus de juridische
afdeling van de ANWB. Deze
wijst er op dat het in Spanje ge
bruikelijk is, dat een strafproce
dure gelijktijdig met een civiele
procedure aan de orde komt.
De officier van justitie heeft al te
gen vier mensen van het bedrijf
Empetrol, dat het gas heeft gele
verd en de tankauto's heeft ge
vuld, een gevangenisstraf geëist
van vier jaar, twee maanden en
één dag.
Bovendien is tegen twee leidingge
vende functionarissen van het
transportbedrijf Cisternas Reu-
nidas een jaar gevangenisstraf
geëist.
Ook heeft als gevolg van de Spaan
se procedure de officier van justi
tie een uitspraak gedaan over
eventueel uit te keren schadever
goedingen. Beide genoemde on
dernemingen moeten volgens
hem een schadebedrag uitkeren
van bijna 23 miljoen gulden. In
geval van overlijden zou in totaal
15 miljoen gulden moeten wor
den betaald, hetgeen per overlij-
densgeval zou neerkomen op
tussen de 60.000 en 80.000 gulden.
Voor de gewonden zou 1,2 mil
joen gulden moeten worden be
taald. Voor de gevolgen zoals bij
voorbeeld inkomensderving 1,5
miljoen gulden en voor de mate
riële schade nog eens 5 miljoen.
AMSTERDAM (ANP) - De krakers,
van de Amsterdamse Prins Hen-*
drikkade zijn bereid met de ge
meente te praten over de toe
komst van de gekraakte flats. Ze
zullen de gemeente volgende
week een wensenpakket over
handigen met daarbij het verzoek
om op basis daarvan te praten.
Dat vertelden woordvoerders van
de krakers gisteren desgevraagd
in een reactie op de uitlatingen
van burgemeester Polak dat de
flats misschien werden gevor
derd eerder op de dag.
De Amsterdamse burgemeester zei
gisteren; "Als de gekraakte flats
aan de Amsterdamse Prins Hen
drikkade twee maanden na de
ontruiming niet reëel bewoond
zijn zal de gemeente Amsterdam
de flats vorderen".
Samen met advocaten werken de
krakers aan de formulering van
het wensenpakket. Ze sturen
daarbij aan op verhuur van de
flats aan urgente woningzoeken
den voor zo'n vierhonderd gul
den per maand.
De aankondiging dat de flats even
tueel worden gevorderd, is voor
de krakers op zich geen reden een
vrijwillige ontruiming toe te zeg
gen, in het verleden hebben kra
kers panden verlaten om ruimte
te maken voor toewijziging door
de dienst herhuisvesting wo
ningzoekenden. Steeds weer
bleek, dat deze woningzoeken
den er toch niet aan te pas kwa
men, aldus de woordvoerders.
De krakers zeggen, dat ze vergeefs
met gemeentelijke ambtenaren
over de flats hebben gepraat. Ze
hebben daarop B en W schrifte
lijk gevraagd om te praten, omdat
de situatie in het gebouw dreigde
te escaleren. "Als Polak nu met
ons wil praten is dat voor ons dan
ook een goed gevoel", aldus een
woordvoerder.
Volgens de krakers zijn de flats niet
zo goed van kwaliteit. Ze zijn vrij
klein, het drukke verkeer veroor
zaakt overlast, in muren zitten
scheuren en er is schimmelvor
ming door te veel vocht.
Hoogovens
gaan
bezuinigen
IJMUIDEN (ANP)-Hoogovens wil
door de aanpassing van enige ac
tiviteiten een besparing van 45
miljoen, om het nadelige effect
van de tegenvallende afzet in het
tweede halfjaar op het bedrijfsre
sultaat zoveel mogelijk te beper
ken. Voor de produktiesector be
tekent dit onder meer dat het on
derhoud wordt afgestemd op het
aangepaste produktiepeil. Ver
der wordt welke grote karweien
en revisies kunnen worden uitge
steld, aldus Hoogovens.
Uitbesteed werk zal voortaan zo
veel mogelijk door eigen perso
neel worden uitgevoerd. Het be
stand aan kortverbanders en
vakantiekrachten wordt niet
meer aangevuld. De werving van
uitvoerend personeel gaat overi
gens door. De maatregelen zijn
direct ingegaan.
AMBTENAREN BANG VOOR SPANNINGEN
DEN HAAG (GPD) drie ambtena-
rencentrales vrezen dat de ar-
beidsvoorwaa rden van het over
heidspersoneel opnieuw zullen
worden aangetast. In een brief
aan de ministerraad waarschu
wen zij voor spanningen onder
het personeel en afname van de
gemotiveerdheid als die vrees te
recht blijkt.
De ambtenarenbonden (ACOP,
hun schrijven op de moeilijkhe
den rond het sluitend maken van
de rijksbegroting. In de brief
wordt nogmaals benadrukt dat
de drie organisaties het
zijn met de reeds doorgevoerde
bezuinigingen. De bonden me
nen dat daaraan ook alleen maar
budgettaire redenen aan ten
grondslag lagen.
Nu al kan worden vastgesteld, zo
schrijven de bonden aan de mi
nisterraad, dat de koopkracht
van het overheidspersoneel als
gevolg van die bezuiniging dui
delijk achterblijft bij die van de
werknemers in het bedrijfsleven.
Verderzeggen de bonden dat van
het gemeenschappelijk uit
gangspunt, „overlee voeren 7on.
der dat de uitkomst bijvoorbaat
vaststaat", niets meer is over
gebleven. De ambtenarencen-
trales voelen zich voor voldongen
feiten geplaatst.
De bonden benadrukken dat bij
hen de bereidheid aanwezig is om
te matigen, mits overeenstem
ming bestaat over de mate en wij
ze waarop uitbreiding van de
werkgelegenheid in de eigen sec
toren plaatsvindt en als boven
dien de Bestek-maatreg elen voor
het jaar 1981 daarbij zijn betrok
ken.
85 procent van de vrouwen hebben psychische of lichamelijke klachtens
In het begin van de menstruatiecyclus wordt het slijmvlies van de
baarmoeder dikker. Dit gebeurt onder invloed van een bepaald
hormoon (het follikerstimulerende hormoon). Rond de vijftiende
dag komt er een eicel uit de eierstokken vrij en deze wordt via de
eileider naar de baarmoeder getransporteerd. Het vrijkomen van
de eicel wordt ook wel ovulatie genoemd.
Onder invloed van het hormoon progesteron wordt het vlies in de
baarmoeder nog dikker. Wanneer de eicel niet wordt bevrucht
dan wordt deze met het slijmerige, bloederige vlies ongeveer 28
dagen na het begin van de cyclus afgestoten. Op dat moment
begint de menstruatiebloeding.
Een normale cyclus duurt 26 tot 30 dagen, een korte cyclus 20 tot 26
dagen en een lange cyclus 31 tot 40 dagen.
LEIDEN - Bij veel vrouwen zijn de
dagen voor ze ongesteld worden
een probleem. De klachten die ze
in die dagen hebben variëren van
puur lichamelijke (pijn in de bor
sten) tot zuiver psychisch (zelf
moordneigingen).
In de medische wereld lopen de
ideeën over de behandeling van
deze zogenaamde pré-men
struele klachten erg uiteen. Maar
ook bij de vrouwen zelf zijn de
meningen verdeeld. Uit onder
zoeken blijkt dat bijna driekwart
van de vrouwen, die dit soort
klachten hebben er niet aan
denkt een dokter te bezoeken.
"Het hoort er nu eenmaal bij",
zeggen die vrouwen vaak.
Volgens Gerda van Dijk, vrouwen
arts in het Academisch Zieken
huis in Leiden is het algemeen
bekend dat deze klachten, bij
doktoren beter bekend als Pré
Menstrueel Syndroom (P.M.S.),
bestaan. "Ongeveer 85% van de
vrouwen lijdt aan P.M.S.; bij bij
na 30% leidt dit echt tot ernstige
problemen", aldus Gerda.
Het P.M.S. is een verzameling van
verschillende soorten klachten,
die bij de ene vrouw al veertien
dagen vöor de menstruatie be
ginnen en bij de andere vrouw
twee a drie dagen voor de onge
steldheid de kop opsteken. De
meest voorkomende lichamelij
ke klachten zijn buikpijn, hoofd
pijn, pi jn in de rug of opgezette en
gevoelige borsten. Ook komt het
vaak voor dat vrouwen zich op
geblazen voelen en in gewicht
toenemen, doordat het lichaam in
die periode meer water vast
houdt.
De psychische klachten zijn bij de
meeste vrouwen gelijk; ze voeleh
zich erg gespannen, zijn depres
sief, snel geïrriteerd en slaperig.
De eerste arts, die het probleem in
zijn volle omvang heeft onder
zocht was Katharina Dalton, een
Engelse vrouwenarts. Zij onder
zocht nauwkeurig de klachten
van haar patiënten en bracht alle
resultaten in kaart. Maar ze ging
verder; uit politiedossiers bleek
dat de helft van alle winkeldief
stallen door vrouwen werd ge
pleegd in de paar dagen voor ze
ongesteld werden.
Katharina Dalton bedacht dat veel
klachten moesten voortkomen
uit een verstoring van het hor
monale evenwicht. Zij ging er
dan ook toe over om vrouwen
met pré-menstruele klachten in
het tweede deel van de menstrua
tiecyclus het hormoon progeste
ron toe te dienen. Na de ovulatie
is het hormoon progesteron erg
actief in het vrouwelijk lichaam.
Het is bekend dat een tekort aan
progesteron tot gevolg kan heb
ben dat het lichaam te veel water
en zout vasthoudt. Omdat een
dergelijke verstoring van het wa
ter/zout evenwicht ook vaak op
treedt bij patiënten in de dagen
vlak voor de menstruatie, kwam
dr. Dalton op de gedachte om
haar patiënten in de tweede helft
van de cyclus een beetje proge
steron bij te geven.
Progesteron zit onder meer in de
anti-conceptiepil. De resultaten,
die zij hiermee boekte waren be
slist bemoedigend. Verscheidene
\Touwen bleken baat te hebben
bij dit middel.
Maar dat is alweer twintig jaar ge
leden en inmiddels zijn de onder
zoeken doorgegaan. Is progeste
ron nu hèt geneesmiddel voor
vrouwen met pré-menstruele
klachten? Gerda van Dijk gelooft
van niet "Er zijn inderdaad dok
toren, die progesteron voor
schrijven, maar er zijn weer ande
ren die de klachten toeschrijven
aan een tekort of juist een over
schot aan een ander hormoon.
Ook hoor je nog wel artsen, die
net als vroeger zeggen dat het
P.M.S. alleen maar een psychi
sche kwestie is.
De praktijk heeft geleerd, dat een
deel van de vrouwen is gebaat bij
het toedienen van progesteron,
maar een ander deel juist weer
niet. Die merkten helemaal geen
verbetering toen ze extra proge
steron kregen".
Vroeger zeiden huisartsen en
vrouwenartsen, in hun bewerin
gen gesteund door psychologen,
dat de klachten in de dagen voor
de ongesteldheid een psychische
oorzaak hebben.
Dit soort klachten zou vooral voor
komen bij vrouwen die proble
men hadden met de opvoeding
van de kinderen of die veel ruzie
hadden met hun echtgenoten.
Omdat de vrouw volgens de
toenmalige opvattingen was ge
schapen voor het huishouden en
de zorg voor de kinderen, kregen
over het algemeen alleen vrou
wen die naast deze taken nog iets
anders wilden doen last van
P.M.S.
Deze 'ontevreden' vrouwen gingen
bij voorbeeld buitenshuis wer
ken en dat was de oorzaak van
hun problemen, want er was voor
de vrouw geen carrière op de ar
beidsmarkt weggelegd.
Gerda van Dijk: "later bewezen
medische rapporten het ongelijk
van deze uitgangspunten. P.M.S.
kwam niet in grotere mate voor
bij zogenaamde geëmancipeerde
vrouwen. Juist bij de 'traditio
nele huisvrouwen' kwamen de
klachten veel meer voor".
Het is gebleken, dat maar weinig
vrouwen dc klachten ernstig ge
noeg vinden om een dokter te be
zoeken. Ook zijn er veel die den
ken dal ze dat als vrouw maar te
accepteren hebben of dat er toch
niets aan te doen is. Is dat werke
lijk het geval? "Kijk", zegt de
Leidse vrouwenarts, "wanneer
85% van de vrouwen min of meer
lijdt aan P.M.S. kun je dan nog
wel spreken van een kwaal. Het is
nu eenmaal zo, datje niet elke dag
in staat bent om hetzelfde te pres
teren. Dat is ook bij mannen het
geval en moet je dan maar pil
letjes en poedertjes gaan geven,
zodat je constant topprestaties
kunt leveren? Ik geloof van niet
Het zou veel beter zijn, wanneer
er mogelijkheden zijn om reke
ning te houden met het feit, datje
op de ene dag tot meer in staat
bent dan de andere dag. Lange
tijd achtereen op een eigenlijk te
hoog prestatieniveau, dat wreekt
zich op den duur. Natuurlijk
moeten extreme gevallen worden
geholpen en echt lichamelijke
klachten ook, als ze veel last ver
oorzaken. Maar dat moet van ge
val tot geval worden bekeken en
voor iedereen is er een andere
oplossing.
Dat ook mannen een bepaalde
cyclus hebben komt aardig naar
voren in het verhaal over een on
derzoek bij het voornamelijk
mannelijk personeel van het
openbaar vervoer in Tokio. Bij
alle mannen werd het concentra
tievermogen gedurende een lan
ge tijd consequent gemeten. De
uitslag van dit onderzoek was op
zienbarend. Alle mannen hadden
concentratiehoogtepunten en
dieptepunten. Er was heel dui
delijk een cyclus te onderschei
den. Alleen verschilde die van
man tot man van ongeveer vijf tot
negen weken. In Tokio hebben ze
toen de dienstregeling aangepast
aan de cyclus van de verschillen
de personeelsleden. Het aantal
ongelukken daalde toen met zo'n
zestig procent.
MARIJKE KOOL
