"Het gaat vandaag helemaal mis;er staan wel 33 karren met bloemen ZATERDAG 2 AUGUSTUS 1980 RIJNSBURG - Over drie maanden zullen de eerste bloemen worden geveild op het nieuwe complex van de veilingvereniging "Flora" aan de Oegstgeesterweg in Rijns burg. Volgende week is het een jaar geleden dat de eerste paal, in dit geval een stalen staander, de grond in ging. Tenzij zich onverwachte te genvallers voordoen worden de gebouwen in oktober op geleverd. Daarna zullen en kele proefveilingen worden gehouden en kunnen de kwekers kennis maken met de gang van zaken op de nieuwe veiling. De bouw van het 80.000 vier kante meter tellende complex in de Kamphuizerpolder langs de snelweg Amsterdam - Den Haag is voorspoedig verlopen. Nu echter staat al vast dat zelfs die 80.000 vier kante meter veilingruimte niet voldoende is: bloemen kooplieden hebben een zo belangstelling "eigen" ruimte op het com plex, dat in november wan neer het complex gereed is, meteen wordt begonnen met de aanbouw van nog eens 10.000 vierkante meter. De bouw van de nieuwe veiling kost de veilingvereniging on geveer 70 miljoen gulden. "Tot nu toe zijn we redelijk binnen het budget gebleven", zegt bouwcoördinator en Flo- ra-bedrijfleider C. Noort. "De definitieve rekening kunnen we natuurlijk pas opmaken als de bouw helemaal klaar De nieuwbouw was noodzake lijk omdat de veiling op het huidige complex aan de Rijnsburgerweg uit haar jasje was gegroeid. De jaarlijkse omzet van de veiling nam in de laatste tien jaar toe tot meer dan 200 miljoen gulden. In 1967 werd nog verwacht dat de omzet in 1980 ongeveer 80 miljoen gulden zou zijn. Een prognose derhalve, die al snel was achterhaald. Het veilingbestuur verwacht dat de groei na de ingebruik neming van het nieuwe com plex zeker verder zal doorzet ten. Volgens voorzitter Jac. Vianen van de veilingvereni ging zullen straks meer bloe men sneller kunnen worden geveild. "Bovendien trekt een nieuwe veiling natuurlijk nieuwe kopers en verkopers", zegt Vianen. Bij de opzet van het veilingcomplex is met een verdere groei rekening ge houden: uitbreiding is zowel in de richting Oegstgeest als in de richting Rijnsburg mo gelijk. Voordat de ledenvergadering van de veiling in november 1976 haar fiat gaf aan de nieuwbouwplannen in de Kamphuizerpolder, waren al enkele plannen om uit de ruimtenood te geraken afge ketst. Het bleek niet mogelijk om de huidige veiling uit te breiden. De nieuwe woon wijk Frederiksoord vormde daarvoor een obstakel. Er is nog overwogen om dan maar in de hoogte uit te breiden (de parkeerplaats zou dan wor den verplaatst naar het dak), maar dat bleek te kostbaar. Plannen om nieuwbouw te ple gen in andere gemeenten dan Rijnsburg (Voorhout of Kat wijk) bleken niet haalbaar. De kansen voor een nieuwe vei ling in Rijnsburg stegen toen Gedeputeerde Staten, het da gelijks bestuur van de pro- toestemming onthield het het Rijnsburgse gemeentebe stuur om een woonwijk te bouwen in de Kamphuizer polder. Tegen dat plan waren tal van bezwaarschriften in gediend. Bovendien ligt de polder in de aanvliegroute naar de luchthaven Schiphol, voor Gedeputeerde Staten een van de belangrijkste re denen om woningbouw daar niet toe te staan. De gemeente veranderde daar op haar plannen en besloot de dorpsuitbreiding naar elders (onder meer naar "De Hoek") te verplaatsen. Het bestuur de veilingvereniging rook zijn kans om op de oorspronkelijke tuin bouwgrond een nieuw veilinggebouw neer te zetten. De gemeente Rijnsburg reikte het veilingbestuur graag de hand. Men zag de veiling, door de jaren heen onlosma kelijk met bloemendorp Rijnsburg verbonden, niet graag vertrekken. Ook al niet omdat de veiling nu eenmaal werkgelegenheid biedt. De gemeente ging akoord met de nieuwbouwplannen. Ook de provincie zag daarvan het belang in. Gedeputeerde Sta ten had geen bezwaren tegen de bouw van een veiling in de polder en zette het licht op gioen. Het veilingbestuur be noemde daarop een bouw- comissie die de opdracht kreeg een plan te maken. Daarbij moest rekening wor den gehouden met de wensen van veilingmedewerkers, kwekers en kopers. Voor het vormgeven van dat plan werd het architectenbureau Kraan en Markslag uit Oegstgeest in de arm genomen. Een begrijpelijke keuze, want dat bureau is al sinds 1914 nauw betrokken bij de Rijns burgse veiling: de talloze ver bouwingen in de afgelopen jaren werden fteeds onder supervisie van Kraan en Markslag (vroeger Kraan en Van Nieuwenhuizen) uitge voerd. Voorzitter Jac. Vianen van de veilingvereniging roemt steeds weer de samen werking met het architecten bureau: "De architect kent de veiling door en door. Hij weet hoe het er toe gaat, kent de gang van zaken op rijn duimpje. Dat is een groot voordeel, dat kan niet genoeg worden gezegd". RIJNSBURG - Economisch denken. Dat hebben de plannenmakers gedaan die aan de wieg stonden van het nieuwe veilingcomplex van de Rijsnburgse veilingver eniging "Flora". De bouwcom missie is de verworvenheden van het electronische tijdperk niet uit de weg gegaan: maar liefst drie grote computers zullen straks op het complex worden gebruikt: voor de administratievoor de veilingklokken en voor het trans portsysteem. "We hebben bij het maken van de plannen steeds voor de nieuw bouw steeds ver vooruitgedacht" zegt bouwcoördinator en be drijfsleider van "Flora", C. Noort. "Rationeel gedacht vooral. Omdat we op de nieuwe veiling zo economisch mogelijk willen wer ken, snel en kostenbesparend. Daarvan profiteren straks ook de kwekers en de kopers". Vierhonderd handelaren kunnen in november, wanneer de eerste bloemen zullen worden geveild, een plaatsje vinden op de tribune in de grote mijnzaal van de nieuwe veiling. Een comfortabel plaatsje, want de vloer is ver warmd en de bankjes zijn gestof feerd. Vanaf die tribune kunnen zij de vier gigaiitische vei lingklokken en de veilingwagens met bloemen die op dat n koop worden aangeboden i oog houden. De ver doorgevoerde automatise ring neemt handelaars, werkne mers en kwekers veel werk uit handen. Vooral het zware werk. Thans wordt de laatste hand ge legd aan de installatie van een gloednieuw, computergestuurd transportsysteem dat speciaal uit Amerika is geïmporteerd. Van aanvoerhal tot verdeelcentrum worden de veilingwagens door dat computersysteem over het complex geleid. Gespreid De aanvoerhal van het veilingcom plex is volgens kweker W. van Nobelen die ook voorzitter is van de bouwcommissie, "uniek voor de Nederlandse veilingwereld". Uniek, omdat de hal uitsluitend als aanvoerhal wordt gebruikt en niet, zoals op de meeste veilin gen, alleen in de vroege ochten duren en daarna voor andere doeleinden. "Wij wilden een aanvoerhal die doorlopend kan worden ge bruikt. De kweker moet de hele dag zijn produkten in de aan voerhal kunnen afleveren", aldus Van Nobelen. De aanvoerhal wordt door een wand gescheiden van een neer- zetzaal waarvan de temperatuur nauwkeurig is te regelen. Die scheidingswand moet ook de uitlaatgassen van de vrachtwa gens buiten houden. In de neer- zetzaal wordt de temperatuur (al thans 's zomers) gemiddeld tien graden beneden de buitentempe ratuur gehouden, voor de meeste bloemen de ideale temperatuur. Rozen kunnen in een aparte zaal van zo'n 1000 vierkante meter worden geplaatst waar de tempe ratuur nog enkele graden lager is af te stellen. Voor potplanten en bloemen die het beter uithouden bij een hogere temperatuur is er een "warme" neerzetzaal ge bouwd. "We hopen door die grote aanvoer- zaal en de aparte neerzetzaal een gespreide aanvoer te bewerk stelligen", zegt Van Nobelen. "In de neerzetzaal staan de produk ten goed en kunnen ze ook een nacht overblijven". Eigen wagen Eén van de belangrijkste verschil len met vroeger zal zijn dat de kwekers hun produkten op het eigen bedrijf al veilingklaar kun nen maken. Kwekers die lid zijn van de veilingvereniging mogen een of meer veilingwagens mee nemen naar hun bedrijf zodat zij aan het eind van de dag de bloe men die moeten worden geveild kunnen inladen. De verwerking in de aanvoerhal wordt daardoor aanzienlijk vergemakkelijkt. dan laat de veilingmeester de volgende wagen voorrijden. Tempo Om problemen met de afvoer van de veilingwagens te voorkomen is een speciale tunnel gegraven die onder de tribune in de mijn- zaal doorloopt naar de zoge naamde bufferzaal. Daar worden de wagens overgezet op het nieuwe verdeelsysteem dat de wagens zonder dat er een mensenhand aan te pas komt naar de kopers stuurt. Een hele vooruitgang vergeleken met vroeger, toen de kopers de wa gens zelf moesten halen. "Die bufferzaal is wel gebouwd". f zegt Noort, "maar we hopen hem nooit te gebruiken. Pas als de aanvoer zo groot is dat de kopers problemen hebben bij het lossen van de wagens, zullen volgende wagens in de bufferzaal enige tijd worden opgehouden". Dat is volgens Noort van belang omdat het veilen niet mag wor den onderbroken. "Er wordt ge veild in een bepaald tempo, een oponthoud zou van invloed kun nen zijn op. bijvoorbeeld, de prijsvorming". Gescheiden Het verdeelcentrum is het kopers domein op de Rijnsburgse vei ling. Daar bevinden zich de "bloemenstraten" waar de volle wagens worden gelost en de spe ciale ruimten van de vaste ko pers. Evenals in de aanvoerhal zijn in het verdeelcentrum maat regelen genomen om de autogas- sen buiten te houden. "Die autogassen zijn bij alle veilin gen een groot probleem", zegt Van Nobelen. "Binnen de kortste keren staat een hal blauw. Wij za gen aanvankelijk geen mogelijk heden om in de bloemenstraten uitlaatgassen te voorkomen. Tot, tijdens een vergadering met de koperscommissie, een voorstel op tafel kwam om gescheiden bloemenstraten te bouwen: één voor de auto's en éen voor de bloemen. We hebben dat voorstel voorgelegd aan de architect die het een uitstekende oplossing vond". De veilingvereniging heefi aan vas te kopers ruimte aan de bloemen- straat verhuurd. Die ruimte be staat in de meeste gevallen uit een koelcel die gebouwd is vol gens de wensen van de betref fende koper. Er zijn op de nieuwe veiling zo'n 70 speciale kopers- cellen. De belangstelling daar voor is echter veel groter. Er is nu een wachtlijst. Het bestuur van "Flora" heeft daarom besloten in november 10.000 vierkante meter kopersruimte bij te bouwen. Galerijen In het hart van het complex zijn be halve de mijnzaal de ruimten voor de administratief personeel ondergebracht. Ook vinden daar drie bankfilialen onderdak, een aanvraag van een vierde bank is nog in behandeling. Publiek kan vanaf galerijen die door alle ruim ten van de veiling lopen, een blik werpen op het veilinggebeuren. Het complex is bovendien geheel toegankelijk gemaakt voor inva liden. Bij de bouw van de veiling is voort durend rekening gehouden met de kans dat in de toekomst op nieuw zal moeten worden uitge breid. Zo kan bijvoorbeeld zon der veel moeite de accomodatie van de mijnzaal worden verdub beld. De bouw is door verschillende aan nemers uitgevoerd. Niet zo ge bruikelijk bij een dergelijk pro ject. "Een gewaagde keuze van de architect", zegt Noort, "omdat het risico dat het fout gaat veel groter is, maar het heeft hier erg goed gewerkt". Eind oktober wordt - wanneer er geen tussentijdse problemen ontstaan - het cómplex opgele verd. Dan is er nog enige tijd no dig om de computersystemen te testen en zullen er enkele proef veilingen worden gehouden. Half november wordt de veiling offi cieel geopend. Een datum is daarvoor nog niet vastgesteld. Evenmin als bekend is wie die of ficiële opening zal gaan verrich ten. maar dat het met grote feestelijkheden gepaard zal gaan, dat is buiten kijf In de zogenaamde mijnzaal, de zaal waar de kopers tijdens de veiling zitten, rijdt de wagen voor de klok en wordt er afgeslagen. Er zijn vier veilingklokken, twee meer dan in de oude Flora-vesti ging. Via een druk op de knop op zijn bankje en een microfoon kan de koper de veilingmeester laten weten dat hij een bepaalde partij bloemen of planten wil hebben. De prijs die tot stand komt is zichtbaar op de klok en wordt (ook al) automatisch ingevoerd in de computer. Is de koop rond, De nieuwe veilingwagens zijn ove rigens kleiner dan de wagens die in de oude veiling worden ge bruikt. Met opzet, want kleinere wagens bevatten minder lading. Dat heeft voordelen voor de ver koop: verwacht wordt, dat meer wagens in één koop zullen wor den verkocht. In de neerzetzaal worden de bloe men door keurmeesters van de veiling voorgekeurd en worden de gegevens ingevoerd in de computer. "Het belangrijkste ge geven dat wordt ingebracht is het nummer van de veilingwagen", zegt Van Nobelen. "Daarna vol gen de gegevens over de soort en het aantal bloemen of planten, de naam van de kweker en het resul taat van de voorkeuring. Als dat is gebeurd worden de bloemen wagens in rijen "geparkeerd" in de neerzetzaal. De veilingmeester kan de wagens door een druk op de knop voor de veiling oproepen. Met die druk op de knop beginnen de wagens hun volautomatische toernee over het veilingcomplex. RIJNSBURG - "De Rijnsburg se veiling is uit de handel ge boren. In andere gebieden gingen de handelaren de kwekers af en werden de vei lingen door de kwekers opge richt om meer voor hun pro dukten te krijgen. De Rijns burgse kwekers verkochten direct aan de winkels". Zo verklaart Jac. Vianen, voor zitter van het dagelijks be stuur van coöperatieve bloe menveiling Flora het verschil tussen de Rijnsburgse veiling en veilingen elders in het land. Hij vervolgt "De Rijnsburgse kwekers kochten bij elkaar wat ze over hadden of ruilden onderling om hun eigen as sortiment groter te maken. Dat bracht voor de kwekers veel extra werk met zich mee. Om daaraan tegemoet te ko men werd in 1914 de Rijns burgse bloemenveiling opge richt". Al snel sloten zich ook kwekers uit de omgeving bij de coöperatie aan. De eerste veilingen vonden plaats in een gehuurde ruimte in café Koster. Al in 1915 liet men een eigen zaaltje bouwen. De veiling heeft sindsdien een enorme groei doorgemaakt. "Een oom van mij is in de be ginjaren een tijd penning meester geweest", herinnert Vianen zich. "Hij zei op een dag: het gaat vandaag hele maal mis. Er staan wel 33 kar ren met bloemen! Nu is een dagelijkse aanvoer van 1200 veilingwagens heel normaal en hebben we meer dan 2000 leden". De Rijnsburgse vei ling is daarmee in grootte de derde bloemenveiling in ons land. Alleen de veilingen van- Aalsmeer en Honselersdijk zijn groter. De steeds hogere eisen die ook in de bloementeelt aan een verantwoorde bedrijfsvoe ring worden gesteld hebben op de veiling hun uitwerking niet gemist. Sinds de begin tijd is weinig hetzelfde geble ven. Efficiëntie en zakelijk beleid spelen nu in de bloe menteelt een hoofdrol. De 1200 veilingwagens die ge middeld per dag de vei lingklokken passeren bevat ten door betere verpak kingsmethoden vijf maal meer bossen dan de 33 karren die op een drukke dag in de begintijd werden geveild. In 1963 deed het "bundelen" zijn intrede. Bossen bloemen werden met vijf tegelijk m een pak gebundeld. Kort daarop werden die bundels weer in dozen verpakt. Twee jaar later begon de Flora met containers te experimente ren, die dertig bossen konden bevatten. Al deze maatrege len waren erop gericht het veilen sneller en efficiënter te laten verlopen. "Voor al die nieuwigheden wa ren onze leden in het begin helemaal niet te vinden", ver telt bedrijfsleider C. Noort. "De stemming leek veel op de golven van de zee. Tegen elke vernieuwing die werd inge voerd verrees eerst een storm van protest, maar als bleek dat die maatregel het veilen ten goede kwam. was de storm al snel geluwd. Ik her inner me een kweker die een grote tegenstander van de in voering van containers was. Door Ariejan Korteweg Al na een paar maanden zei hij tegen me: voor de vent die dat heeft doorgezet moet een standbeeld worden opge richt". Bedrijfsleider Noort vervolgt: "Vooral gevoelsmatig was men hier altijd huiverig ge weest voor elke verandering. Men kan hier putten uit een lange traditie op het gebied van blo'emenkweken en is daardoor sneller geneigd te zeggen: waarom zou ik ver anderen? Ik doe het al der- tig.veertig jaar zo. De laatste jaren lijkt er op dat gebied sprake van een mentaliteits verandering. Je ziet verande ringen overal om je heen en dat heeft ook hier zijn in vloed". Na 1969 is in Rijnsburg de ex port goed op gang gekomen. Momenteel gaat maar liefst 70% van de bloemen die op de Flora worden geveild naar Duitsland. Nog eens 10% gaat naar Frankrijk. België, En geland of de Verenigde Sta ten. De rest wordt in eigen land afgezet. Ook de import is de laatste jaren sterk ge groeid. In 1967 werden in Rijnsburg de eerste geïmpor teerde bloemen geveild: nar cissen uit Engeland. Nu neemt vooral de import uit Is rael een belangrijke plaats in op de veiling. Toch komt 45% van de omzet van de veiling nog steeds voor rekening van kwekers uit Rijnsburg. dat daarmee haar naam van bloemendorp alle eer aan doet. Niet alleen de verwerking van de bloemen heeft in de loop der tijden ingrijpende wijzin gen ondergaan. Ook de soor ten bloemen die worden ge veild veranderen met de voorkeur van het publiek. De rationalisering van de pro- duktiemethoden in de bloe menteelt leidde eerst tot een beperking van het assorti ment. Als men minder ver schillende soorten verbouwt kan vaak door de grote aan tallen goedkoper worden ge produceerd. Inmiddels is men daar weer van teruggekomen en passeert dagelijks een grote variëteit aan bloemensoorten de Rijnsburgse veilingklokken. Bedrijfsleider Noort "Als ik nu weer karren met Galardia en Pelgodetia zie binnenko men, krijg ik het idee dat we weer tientallen jaren terug le ven. Die bloemen zfyn jaren lang niet verkocht, maar er komt steeds meer vraag naar "nostalgische" bloemen, die de mensen aan vroeger doen denken". Ook de handel is in de loop der tijden andere eisen gaan stel len. Vroeger werden alle bloemen verkocht als ze wa ren uitgekomen Sinds 1956 vraagt de handel tulpen en narcissen in de knop. Bonte veldboeketten en droogbloemen zyn de laatste jaren erg in trek. Het snij- groen, dat vroeger aan menig boeket werd toegevoegd is haast verdwenen. De plaats daarvan wordt tegenwoordig vaak door gipskruid ingeno-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1980 | | pagina 17