Busbaan op Hoge Rijndijl
Vliegenthart-
school toch
nog opgeknapt
Jii
Verbetering openbaar vervoer doel van opknapbeurt
LEZERS SCHRIJVEN
Leiden komende
week
Bloemenstad
Leidse stadsrubriek
DONDERDAG 24 JULI 1980
asa^rr»- "f! d
w3nos*-:wivHi vi
Het kruispunt van de Hoge Rijndijk met de Leiderdorpse brug dat in de verbeteringsplan
opgenomen (archieffoto)
het tracé Leiden-Leiderdorp i
Koppelbaas
"De Leidse koppelbaas Hans van L.
zit al maanden in het cachot, in
afwachting van zijn berechting",
stond in de Leidse Stadsrubriek
van 22 juli.
Als u de "Grote Oosthoek" wilt
raadplegen en leest wat er als
aanvulling staat bij het woord
"cachot", dan hebt u zijn huidige
toestand onbewust, goed om
schreven. De behandeling die de
heer Hans van L. momenteel
moet ondergaan past in de mid
deleeuwen, maar niet in 1980!
LEIDEN - Onder het motto "Leiden
Bloemenstadorganiseert het
kersverse comité 'Leiden Leeft' de
komende week een reeks van acti
viteiten. Hoogtepunt en tevens af
sluiting van de week is het Rijns-
burgse bloemencorso dat zater
dag 2 augustus door de stad trekt.
Het spits van defeestweek wordt za
terdag afgebeten met een Leids
Bloemenmeisje-verkiezing op het
stadhuisplein. De jury zal tijdens
de verkiezing (vanaf 3 uur) spe
ciale aandacht besteden aan or-
ginaliteit in 'bloemversiering en
kleding. Belangstellenden kun
nen zich van half één tot half twee
laten inschrijven. De winnares
zal worden gevraagd mee te rij
den in het corso.
Verder vindt zaterdag de derde af
levering plaats van het Leidse
Plein Festijn '80. Het tweede deel
moest afgelopen weekeinde we
gens slecht weer worden afgelast.
Niets lijkt het derde Festijn nu
echter in de weg te staanAan bod
komen zaterdag o.a. marionetten
theater Ixixix (3 uur), rockgroep
LA. Station uit Zoeterwoude (4
uur)muziektheater groep Villa (5
uur), de Leidse groep Wilcox Gay
(6 uur) een dansgroep en tenslotte
Tutti Frutti, de groep van ex-
Gruppo Sportivo lid Meike Touw.
Dinsdag, woensdag en donderdag
worden er wandel- en puzzeltoch-
ten gehouden in de Leidse stads
parken. De wandeling duurt an
derhalf uur. Man kan zich tussen
zes en zeven uur op het Stadhuis
plein voor de wandeling aanmel
den.
Bloemschikken in de Waag kan
dinsdag woensdag en donderdag
tussen vier en 6 uur. De gemaakte
stukken worden door een jury
beoordeeld. Tevens wordt vrijdag
1 augustus een tentoonstelling
van de bloemstukken gehouden.
De bloemen worden gratis be
schikbaar gesteld.
Ik vraag me af, waarom sommige
journalisten zich zo genadeloos
tegen hem opstéllen. Het was wèl
over "de van oorlogsmisdaden
verdachte Pieter Menten", maar
in de zaak Hans van L. lijkt het of
het Openbaar Ministerie de pers
als officiële spreekbuis tegen
hem uitspeelt. De journalisten
hebben al geoordeeld en veroor
deeld.
Als men bij de reclassering van ie
mand, die zijn straf heeft uitgeze
ten, acht jaar niets negatiefs meer
verneemt, wordt het betreffende
dossier vernietigd. Maar wat lees
ik in deze krant op 1 juli? Men
haalt i.v.m. de zaak-Hans van L.
dingen op die vijftien jaar gele
den zijn gebeurd. Ik dacht dat een
krant als het uwe zulke boule-
vardjournalistiek niet nodig had.
Leve de persvrijheid!
In de krant van 22 juli las ik ook
over de zg. "dwaze moeders" uit
Argentinië, waar ik als vrouw
volkomen achter sta. Argentinië
valt gelukkig niet met Nederland
te verlgelijken, maan
- isolatie is folter
- geestelijke pressie is marteling
Helaas komen deze zaken óok nog
in Nederland voor, ook in het ge
val van Hans van L. De Neder
landse pers vergeet soms, bewust
of onbewust, dat achter iedere
gedetineerde in Nederland fami
lieleden staan die tegen de voor
oordelen van de buitenwereiu
moeten knokken. Zij zijn mede-
veroordeeld!
Gelukkig zijn er groepen die zich
willen inzetten voor een humani
taire behandeling van gedeti
neerden, maar die hele moeite
wordt vaak teniet gedaan door
negatieve berichtgeving en beïn
vloeding van de publieke opinie.
("Waar of niet waar, het is toch zo,
want het stond toch in de krant",
denkt men dan).
Het woord Amnestie is Grieks en
betekent "het vergeten". Verge
ten doet men nóóit. Wel hoop ik
dat uw krant, in welke strafzaak
dan ook, wat objectiever bericht.
Tendentieuze berichtgeving is
het niveau van deze krant mijns
niet waardig.
Teuni Werner
Cleypad 2
Noord wijk
LEIDEN - In de loop van
volgend jaar zal vermoe
delijk een begin worden
gemaakt met de grondige
opknapbeurt van de Hoge
Rijndijk. Dit reconstruc
tieplan maakt deel uit
van het zogenaamde ex
perimenteerproject Leid
se Baan.
In 1971 besloten Provinciale Staten
van Zuid-Holland dat de Leidse
Baan. een provinciale weg tussen
Leiden en Den Haag, niet zal
worden aangelegd. In plaats
daarvan werd het experimen
teer-project Leidse Baan opgezet
metais doel hetopenbaar vervoer
tussen Leiden en Den Haag zo
veel mogelijk te verbeteren. Het
rijk stelde daar een speciaal fi
nancieel potje voor beschikbaar.
Tot dusver kwam men echter niet
verder dan het verbeteren van het
openbaar vervoer tussen Leiden
en Katwijk, ondermeer door de
aanleg van vrije busbanen.
Als tweede onderdeel van het expe
rimenteer-project zal volgend
jaar dus een begin worden ge
maakt met de verbetering van het
openbaar vervoer tussen Leiden
en Leiderdorp, met name op de
Hoge Rijndijk. Voortuitlopend
op een definitieve beslissing van
de minister van verkeer en water
staat is B en W van Leiden deze
maand gevraagd mogelijkhede
voor inspraak voor te bereiden in
verband met de reconstructie van
de Hoge Rijndijk. Zodra de mi
nister een beslissing heeft geno
men kan de gemeente met een in
spraakprocedure beginnen.
"Als de plannen doorgaan ligt het
in de lijn der verwachtingen dat
volgend jaar de uitvoering ter
hand kan worden genomen. Het
gaat om een moeilijk karwei,
maar aan de gemeente zal het niet
liggen", aldus een woordvoerder
van de afdeling verkeerszaken
van de gemeente.
De verbetering van het openbaar
vervoer tussen Leiden en Den
Haag zal overigens nog wel even
op zich laten wachten. Deze
plannen stuiten vooral op
problemen in en met de gemeen
te Wassenaar (in verband met de
reconstructie van de Rijks
straatweg). Het overleg tussen de
betrokken wegbeheerders (ge
meentebesturen en rijkswater
staat) loopt bovendien niet altijd
even soepel.
LEIDEN - De Professor
Vliegenthartschool aan de
Zuidsingel wordt op dit
moment gedeeltelijk op
geknapt. Ruim 120.000
gulden wil het college van
B en W beschikbaar stel
len voor de herstelwerk
zaamheden.
"Wij zijn op voorhand begonnen",
zegt J. H. T. van Beest, waarne
mend chef van de afdeling on
derwijs. "Een aantal raadscom
missies moet het besluit namelijk
nog goedkeuren". De verbeterin
gen zullen overigens niet echt in
grijpend zijn omdat de school in
de toekomst hoogstwaarschijn
lijk naar de Berlagestraat ver
huist.
De eerste reactie van A. Blom,
hoofd van de school: "Ik wist van
niets. Ik kom hier even binnenlo-
door René van der Velden Jaap Visser
IOHANN BOECKEL.V
LEIDEN
jtK.X ANABAPTLvT.MHIM.^
EX ANABAPT1XTA1I I IM.A/
MUN'Aj' TJER IEN.< JL
Jan
Beukelsz.
alias
Johann
Boeckels,
alias
Jan van
Leiden.
Jan van Leiden
Misschien komt er een beeldje
van Jantje van Leiden op het
gerestaureerde pleintje bij de
Vismarkt schreven wij vorige
week. Een soort Leids Lie-
verdje. Maar wie was eigen
lijk deze tot spreekwoord
verheven figuur Jan van Lei
den
Volgens de grote Winkler Prins
werd hij als Jan Beukelsz. in
het jaar 1509 geboren. Was hij
kleermaker van zijn vak,
reislustig, rederijker, veel
szins begaafd maar geweten
loos. Als herbergier werd hij
met zijn vrouw in 1533 in Lei
den door Jan Matthijsz. her
doopt. waarna hij extreem
chiliastisch anabaptist werd.
Hij kwam op 13 januari 1534 te
Munster, dat door bisschop
Frans van Waldeck werd be
legerd en waar hij, na het
sneuvelen van Jan Matthijsz.,
de regering op zich nam als de
koning van Sion. Hij speelde
er onbeperkt de tiran in een
woeste theocratie, nadat hij
de tegenstand, die onder
meer de polygamie bestreed,
had weten neer te slaan.
Tot zover de grote WP. Beknop
te informatie die je alleen
maar nieuwsgierig maakt
naar wat die Beukelszoon in
vredesnaam allemaal heeft
uitgevreten. Vooral wanneer
je even verderop in de WP
leest dat Jan van Leiden op 22
januari 1536 op gruwelijke
wijze om het leven werd ge
bracht na de val van Munster.
"Jan van Leyden". zo zei een
tijdgenoot van deze losbol,
"die door syne beriehlicke
scherpsinnicheydt ende
cloeekheydt" de mensen wist
te bedriegen.
Omdat we ons er niet met een
Jantje van Leiden vanaf wil
den maken trokken we naar
het gemeentelijk archief aan
de Boisotkade. In de oase van
stilte die daar heerst werden
we door het behulpzame per
soneel een heel eind op weg
geholpen.
Veelwijverij
Heel wat informatie verschaft
het in 1908 uitgebrachte
werkje "De opkomst van het
protestantisme in eene
Noord-Nederlandsche Stad.
De Geschiedenis van her
vorming binnen Leiden van
den aanvang tot op het beleg,
door Dr. L. Knappert, hoogle
raar vanwege de Ned. Herv.
Kerk".
Volgens dr. Knappert stond het
ouderlijk huis van Jan van
Leiden ergens op de hoek van
het Kort Rapenburg en het
Noordeinde. Nadat Jan en
zijn vrouw in 1533 waren her
doopt trok Jan naar Munster,
het bolwerk van de wederdo
pers (oftewel anabaptisten).
Na de dood van Jan Matthijsz.
wierp hij zich daar op als de
leider en probeerde hij een
"nieuw geestelijk Sion" te
scheppen. Vandaar dat hij
zich liet kronen tot Koning
van Sion.
Volgens dr. Knappert tuinden
de bewoners van Munster
erin "door zijne wonderlijke
overmacht op menschen" en
was hij "door zijne zinnelij-
ken lust, door zijne menge
ling van de grootste zonden
met de grootste talenten later
de wezenlijke oorzaak der
Munstersche veelwijverij".
Jan van Leiden hield er zelf ook
meer dan een vrouw op na. In
sommige verhalen wordt
zelfs gesproken van zeker zes
tien vrouwen. Het gedrag van
Jan Beukelsz., zijn bijnaam
Jan van Leiden kreeg hij na
tuurlijk als gevolg van zijn
Leidse herkomst, vond grote
navolging. Iedereen hield er
meer vrouwen op na. In Mun
ster zouden dag in dag uit gro
te orgies hebben plaatsgehad
totdat de bisschop er in
slaagde om de stad te
Met Jan van Leiden en zijn tra
wanten liep het slecht af. Zij
werden met behulp van
gloeiende tangen doodge
marteld.
Moraal
Jan van Leiden heeft in de ge
schiedenis lange tijd gediend
als "voorbeeld van hoe het
niet moet" en als "voorbeeld
van hoe het met je afloopt als
je het rechte spoor bijster
raakt".
Zo ook in het moraliserende
"De Geschiedenis van Jan
van Leyden. door R. Roos".
De inleiding van dit als leer
boekje bedoelde werkje: "Er
zijn geene gevaarlijker ge
drochten in eene maatschap
pij, dan menschen, welke
hunnen slinksche oogmerken
W> 'VA- l -
I -
achter het masker van de
godsdienst trachten te ver
bergen".
En de moraal"Wachten wij
ons, mijne jeugdige vrienden,
voor den eersten stap op den
dwaalweg, want zodra wij
slechts ééne schrede van het
regte spoor verwijderd zijn.
dan weten wij niet meer, waar
wij zijn. en evenmin weten wij
waar wij in onze verblinde
onkunde zullen aanlanden.
Trachten wij immer naar
grondige, zuivere kennis van
hetgeen wij onderzoeken.
Zorgen wij vooral dat ons
godsdienstig gevoel in eene
behoorlijke verhouding sta
met ons gezond verstand".
Jantje van Leiden was dus
losbol. Als we ons met t
Jantje Leiden ergen
maken dan houden we een
loos praatje. Loopt het nogal
los. dan loopt het met een
Jantje van Leiden af. Wie er
nog meer van weet mag het
zeggen
vanaf
De moraal, al jaren geschilderd op i
straat: Jantje van Leiden, rot op!
pen en zie dat ze aan het werk
zijn. Ik was wel verbaasd. Het is
natuurlijk prima dat ze zijn be
gonnen. want wij roepen al jaren
dat er heel wat moet worden ver
beterd".
Sinds 1973 zit de school voor het
voortgezet buitengewoon on
derwijs in het gebouw. Al vrij
snel na de verhuizing werd dui
delijk dat het pand niet in al te
beste staat verkeerde.
Toen in '76 een deel van het plafond
naar beneden kwam werd het de
docenten en leerlingen teveel: zij
protesteerden tegen de slechte
staat van onderhoud en wilden
liefst een nieuwe school. Die was
echter niet direct beschikbaar.
Op maandag 23 juni van dit jaar, net
voor de grote vakantie, gingen zij
weer de straat op. Voor het stad
huis legde hoofd van de school
Blom uit dat leerlingen, leraren
en ouders in totaal zo'n 1500 ma
nuren in het gebouw hebben ge
stoken. Wethouder Van Dam
kreeg van hem een verlanglijstje
van noodzakelijke verbeteringen
en bovendien eiste hij dat voor 18
augustus het gebouw werd ver
beterd. Om met het hoofd te
spreken: "Wij zyn het wachten
beu".
"Ik vind dat heel begrijpelijk", ver
telt Van Beest. "Het gebouw is
totaal verouderd en voldoet niet
meer aan de eisen van de tijd. De
muren hebben muurkanker en er
komen voortdurend kleine
stukjes van het plafond naar be
neden".
Tijdelijk
Van Beest wijst er op dat de veran
deringen niet te ingrijpend mo
gen zijn in verband met de ver
huizing van de school naar de
Berlagestraat waar een leeg
staand schoolgebouw staat.
"Daarom mogen de investerin
gen niet te groot zijn. Het heeft
tenslotte geen zin om de plafonds
te verlagen als je enkele jaren la
ter weer weg moet. Nieuwe gor
dijnen kun je natuurlijk wel op
hangen. Die kun je later weer
De waarnemend chef stelt dat het
een kwestie van de sfeer verbete
ren is. De school zo plezierig mo
gelijk maken voor de tijd dat do
kinderen er nog les krijgen. "Ze
moeten het gebouw niet met te
genzin binnenstappen".
Wanneer de school verhuist is niet
zeker. Het ministerie van onder
wijs en wetenschappen heeft
formeel nog geen toestemming
gegeven. "We hebben nog geen
noodzakelijkheidsverklaring ge
kregen", verklaart Van Beest.
"Die laat op zich wachten omdat
het om een miljoenenkwestie
gaat. De noodzakelijke voorzie
ningen ontbreken aan de Berla-
Daar
gvr
ticklokaal worden gebouwd en
bovendien ontbreken vaklokalen
voor biologie-, natuurkunde- en
hand vaard igheidlessen".
"Onlangs nog is het gebouw aan de
Zuidsingel geïnspecteerd", gaat
Van Beest verder. "En we zijn het
er allemaal over eens: de school
moet hier weg. Hoe lang dat nog
duurt? Ik denk dat de plannen
makerij een jaar in beslag neemt
en de nieuwbouw aan de Berla
gestraat al <">k wel so lang 'lu
ren. Nog zeker twee jaar dus".
Klus
"Het opknappen v
gebouw is toch no
ig een vrij grote
klus", zegt een
an de onder
houdsmensen.
'Vorige week
maandag zijn we
begonnen. Het
zal, denk ik, in totaal een week of
vijf, zes gaan dun
en. We kunnen
tenslotte geen ijz-
er met handen
breken" Als de
school binnen-
kort weer begint zijn de lokalen
klaar. Daarna zijn
de gangen aan
de beurt.
