Edinburgh Fringe
groeit en bloeit
DE ZILVEREN GIRAF
DONDERDAG 17 JULI 1980
VARIA
Toenemende populariteit treeplank-festival
EDINBURGH (GPD) - Het
34e Internationale Edin
burgh Festival (17 augus
tus tot en met 6 september)
bestaat, evenals alle voor
afgaande, eigenlijk uit
twee festivals: het officiële
met zijn glanzende pro
gramma's vol wereldbe
roemde namen, en de zo
genaamde Edinburgh
„Fringe" (franje, rand) met
zijn 300 voorstellingen en
manifestaties op meer dan
honderd plaatsen in de te
gen de granieten rotsen
gebouwde Schotse hoofd
stad. Zij omvatten toneel,
revue, muziek, dans, mi
me, poëzie, opera, jazz,
kindershows en tentoon
stellingen.
Dit onofficiële deel van het be
roemde festival, dat na de oorlog
door de actieve Schotten als te
genhanger van Salzburg - toen
tijdelijk van de kaart verdwe
nen - was opgezet en dat elke
zomer 100.000 bezoekers naar
het noorden doet stromen, toont
een gestadige groei en vormt een
hoogst welkom extraatje voor
het publiek.
Gezelschappen uit de hele wereld,
zowel amateur als beroeps, ne
men deel aan de „Fringe", omdat
het voor hen een ongeëvenaarde
kans betekent om hun werk aan
een kritisch internationaal
publiek te tonen. Bovendien pro
fiteren ze mee van de gezellige en
vaak ook geestdriftige sfeer, die
het kenmerk vormt van de inten
se culturele belangstelling voor
alles wat met het grote festival te
maken heeft. Daarbij komt nog,
dat bij de „Fringe" improvisatie
een grote rol speelt, een creatief
element, dat dit randgebeuren zo
aantrekkelijk maakt.
„Deelneming vereist een ongeken
de energie", zegt Alistair Moffat,
de administrateur van de „Frin
ge", die er zelf voor de eerste keer
met een groep van de St. An-
drews-universiteit heenging.
„Bijna elk gezelschap moet een
speelgelegenheid met anderen
delen. Vrijwel elke dag moet er
heen en weer worden getrok
ken".
„Gelukkig dat Edinburgh zoveel
zaalruimte bezit, maar deson
danks gebruiken wij voor onze
voorstellingen ook hotels, restau
rants, het psychiatrisch zieken
huis en de wassenbeeldengalerij.
Sommige groepen treden op in
royale particuliere huizen".
„Voor ongeveer een kwart van de
gezelschappen is het Fringe-fes
tival een financieel succes, een
tweede kwart komt er wat dit be
treft tamelijk goed uit, maar er
zijn nogal wat groepen die zelfs
hun kosten niet goedma
ken".
De „Fringe" heeft in de afgelopen
jaren velen, die thans beroemd
zijn, geholpen hun carrière te be
ginnen, zoals Maggie Smith, de
vermaarde tv-interviewer David
Frost en het „Monty Python"-
team'. Onder de toneelstukken,
die op de „Fringe" hun première
beleefden, was Tom Stoppards
„Rosencrantz en Guilden-
stern".
Eén van de belangrijkste theaters is
de St. Mary's Hall nabij de zo
prachtig gerestaureerde Royal
Mile (koninklijke mijl), die het
Edinburgh Castle met Holyrood
House, de koninklijke residentie,
verbindt. Daar treden onder an
dere de studentencabarets uit
Oxford en Cambridge op, pro
gramma's, die tot de beste en on-
eerbiedigste van het festival be
horen. Elke avond volgt daar met
een onderbreking de ene show na
de andere met eigen artiesten,
decors en publiek.
De „Fringe" begon in 1947, tegelijk
mèt het officiële festival, toen
acht toneelgroepen spontaan be
sloten parallel aan het hoofdpro
gramma voorstellingen te geven
en in het kielzog daarvan een
graantje mee te pikken...
Club
Elk jaar groeit dit, wat men zou
kunnen noemen.treeplank-fes
tival jn nog steeds. Sinds 1959 is
er het Fringe Genootschap, dat
zorgt voor de kaartverkoop, het
drukken van affiches en pro
gramma's en algemene informa
tie. Bovendien beheert het een
speciale Fringe Club, want zon
der clubs is het Britse bestaan
ondenkbaar. Er zijn bars, een ca
fetaria, een restaurant, een grote
zitruimte en een dansvloer. Elke
avond treden er twee cabarets op.
Het lidmaatschap van deze club
is spotgoedkoop.
Aan het Fringe-programma doen
behalve Britse ook toneel-, revue-
en cabaretgroepen mee uit onder
andere Frankrijk, Italië, Zweden,
Ierland, Israël, de Verenigde Sta
ten, Canada, Australië en Nieuw-
Zeeland.
(Kleine vaart)
Annette 16 v Iquique nr El Cahuano,
Arrow 16 te Rotterdam,
Atlantic Wave 16 100 no Villano nr Villa
Birka 15 v Cherbourg nr New Orleans,
Dutch Spirit 15 v Rotterdam nr Tees,
Jan 16 70 nw Landsend nr Dublin,
Leopolaris 15 dw Rio Grande nr Monte-
Lindengracht 15 v Casablanca,
Mare Bonum 16 v Rotterdam nr Eas-
Marie Christine 16 te Rotterdam,
Normandie 15 200 ono Montevideo nr
Rio del Plata,
Pacific Baroness 15 80 nw Lissabon nr
Newhaven,
Raamgracht pass 15 Alandshav nr Bil-
i Situla 15 160 zo Salvador nr Santos,
Sylia Alpha 16 z Taranto nr Rostock,
Velox 15 te Rotterdam,
Walenburgh 15 v Rotterdam nr Lenin
grad,
Yolanda 15 v Rotterdam nr Tilbury.
GROTE VAART
Aludra 15 vn Kaapstad nr Port Eliza
beth,
Amsteldiep 15 vn Baltimore nr Charles-
Amstelland 15 vn Montevideo nr Fran-
Amstelveen 15 vn Maputo nr Mombasa,
Atlantic Star 15 1458 z Newfoundland nr
Gothenburg,
Begonia 15 vn Houston nrTuxpan,
Bilderdijk 16 te New Orleans,
Britsum 15 100 o Montevideo nr Santos,
Bussum 16 950 zw Vancouver nr Onah-
Chevron Eindhoven 16 te Bajo Grande,
Chevron The Hague 15 vn Kopenhagen
nr Rotterdam,
Delfborg 16 vn Rafnes nr Norrsundet,
Perzische Golf,
Docklift-2 15 10 wzw Madeira nr Amnua
Bay,
Dordrecht 15 17 wnw Kaap Blanc nr An-
Eemhaven 15 vn Montevideo nr Buenos
Eemsborg J 5 30 w den Helder nr Roches-
Farmsum 15 115 o Montevideo nr Tene-
rife,
Fulgur 15 rede Dubai nr Bahrain,
Gardenia 15 te Algiers,
Getaficx 15 20 w Kaap San Antonio nr
Puerto la Cruz,
Incotransspeed 15 vn Liverpool nrCris-
Incotransspint 16 te Cristobal.
Kieldrecht 15 vn Port Cartier nr Naanta-
li.
Meerdrecht 15 90 z Sardinië nr Fort Ar
thur,
Nedlloyd Barcelona 16 vn Kuweit nr
Dammam,
Nedlloyd Colombo 15 vn Durban nr
Kaapstad,
Nedlloyd Holland 16 vn Buenos Aires nr
Montevideo,
Nedlloyd Hongkong 15 400 nw Tristan
da Cunha nr Kaapstad,
Nedlloyd Kyoto 15 vn Melbourne nr
Sydney,
Nedlloyd Main 15 310 w Durban nr
Portland,
Nedlloyd Nile 15 vn Abidjan nr Amster-
Nedïloyd Niger 16 te Cochin,
Nedlloyd Rhóne 15 300 zo Port Sudan nr
Antwerpen,
Nedlloyd Rotterdam 15 te Bahrain.
NEDLLOYD Steenkerk 15 195 no Mau
ritius nr Mauritius,
Nedlloyd Tasman 16 vn Melbourne nr
Fremantle,
Nedlloyd Willemskerk 16 te Karachi,
Obelix 15 vn Fos sur Mer,
Rotterdam 15 750 o Bermuda nr Cristo
bal,
^W-WAT" Hg& IK 0g -
CAAM 7/ ,'K Hgg> APMAP-
IN oe éPigeeuieRufi-
SgPuwP.. HU-HU V»?-,
AP/JAP.'APMAP^
*RA)OLP
BEAA/TNOoRPr
PE EEUWf/jE
t/RA^EAJ e
/Arajold, ze pat
EEW Boom ia/het Eos, PIE
C/-/V/6Vr, ^EEAl C/ELUIP MAAMT
AOS. ajieaaa/dV HOOET-
DAT (AIAAI? 5—
v
De belevenissen van Jommeke
Maa...maar... Niks te maren
'Rap, geen tijd verloren!
H^ïH
éiii
MACARONI MET
GARNALEN
Halve.
aan in een beetje bot.
Wrijf ze door een zeef;
Knoflookliefhebbers
ziertje knoflook do.
Kook 400 c macaro
(evt. elleboogmacnroi
pak In ieder geval o
zetten met kokend w
ter! Voeg aan de torn
tenmoes versgehak
druppels eitroensa
gepelde garnalen.
/olgens 200 g
M Ji
laten
Agenda
Leidse bioscopen
CAMERA; "Kramerversus Kramer", da.
7.00 en 9.15 uur, 12 jr.
Kindermatinee: "Pinkeltje", da. 2.30
uur, zo. 2.00 uur.
Nachtvoorstellingen: "Taxidriver", vr.
LUXOR: "Azen zijn troef', da. 2.30, 7.00
en 9.15 uur, zo. 2.15,4.45,7.00 en 9.15 uur,
12 jr.
Nachtvoorstelling: "The outlaw Josey
LIDO 1: "Hardly working", da. 2.30,7.00
en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, al.
LIDO 2: "The spy who loved me", da.
2.30,7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 12
jr.
LIDO 3: "Clair de femme", da. 7.00 en
9.15 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "The love bug", da. 2.30
uur, zo. ook 4.45 uur.
STUDIO: "Kentucky fried movie", da.
REX: "Ze noemen haar Marie Matras",
da. 2.30,7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur,
16 jr.
Nachtvoorstelling: "Joy, de pornopoes",
vr. en za. 11.30 uur, 18 jr.
Bioscopen Alphen
EURO 1: "Thunderball", da. 6.30 en 9.15
uur, zo. 3.45, 6.30 en 9.15 uur, za. ook
12.15 uur. 12 jr.
Kindermatinee: "The Muppet movie",
da. 1.30 uur.
EURO 2: "The Fog", da. 7.15 en 9.45 uur,
do., vr., ma. en di. ook 1.45 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "De nieuwe avonturen
van Dik Trom", za., zo. en woe. 1.45 uur.
Nachtvoorstelling: "Every which way
but loose", za. 12.15 uur,16 jr.
EURO 3: "De sheriff ziet ze vliegen", da.
1.45,7.00 en 9.30 uur, zo. ook 4.15 uur, al
Nachtvoorstelling: "Gevecht om de
apenplaneet", za. 12.15 uur, 16 jr.
EURO 4: "Hardly working", da. 2.00,6.45
en 9.00 uur, zo. ook 4.15 uur, al.
Nachtvoorstelling: "Schip van plezier",
za. 12.15 uur, 18 jr.
Bioscoop Voorschoten
WINA BORN
7.00 e
>.15 1
16 j
Kindermatinee: "Superstar Goofy", da.
2.30, zo. ook 4.45 uur.
TRIANON: "De vrek", da. 2.30, 7.00 en
9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, al.
De bekende Amerikaanse choreograaf Alvin Ailey,die eerder dit jaar een psychiatrische
behandeling heeft ondergaanis deze week voor het eerst weer in het openbaar verschenen.
Hij ontmoette achter het toneel van de Metropolitan in-New York de al even beroemde
danser Rudolf Noerejew.
Dat gebeurde tijdens een voorstelling van het Berlijns Ballet. Noerejew danste bij deze
gelegenheid de rol van Prins Misjkin in een ballet, dat is gebaseerd op Dostojewski's roman
'De idioot'. Op de foto rechts Alvin Alley en links Rudolf Noerejew.
WEERRAPPORTEN
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage-
Sportmedisch Advies Centrum; blessu
respreekuur: Elisabethziekenhuis, Lei
derdorp, 's maandags van 19.30-20.30
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00 uur
(alleen voor echtgenoot) en van
18.30-19.30 uur. Babyshow laatste kwar
tier van avondbezoek.
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30 Elke
Bezoek aan ernstige patiënten: wannec
voor ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkhniek
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur
Bezoektijden kinderafdeling:
1 Vitoria
Scherpendrecht
Grande,
Zwijndrecht 15 vn Port Alfred nr Brid-
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Mallorca
München
Oslo
Split6
Stockholm
Wei
zwaar bew. 9
zwaar bew. 9
half bew. 12
zwaar bew. 10
licht bew. 9
zwaar bew. 12
geh. bew. 9
onbew. 25
licht bew. 16
geh. bew. 13
onbew. 12
half bew. 10
onbew. 8
onbew. 8
regenbui 12
regen 13
regenbui 14
onbew. 18
onbew. 15
licht bew. 10
licht bew. 6
onbew. 12
geh. bew. 22
licht bew. 15
licht bew. 18
half bew. 14
onbew. 7
geh. bew. 21
half bew. 19
regen 14
geh. bew. 11
onbew. 18
licht bew. 25
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
yplgende bezoekuren (alleen voor ou
ders)
Maandag t/m vrijdag
1830-18.45 uur
Zaterdag en zondag:
14.45-15.00 uur.
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30;
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur 3e klas
13.30-14.15 en 18 30-19.30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou-
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000).
fQud^Vlieuius
17 juli 1980
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- In Berlijn heeft een groote
brand, welke de villa van den
beroemden historicus Theo-
dor Mommsen (1817-1903.
Red.) heeft geteisterd, tal van
onschatbare oude boekwer
ken een prooi der vlammen
doen wordenMommsen
werkte sedert tien jaren aan
een nieuw werk, dat uit ver
scheidene deelen zou bestaan
en den titel "Römische Kaï-
sergeschichte' zou DRAGEN.
Voor het schrijven van dit
werk had hij uit buitenland-
sche bibliotheken en universi
teiten kostbare handschriften
geleend. Veel hiervan is verlo
ren gegaan, daaronder ook
oude handschriften der Am-
sterdamsche bibliotheek. De
brand ontstond 's nachts in
zijne bibliotheek, vermoede
lijk door het wegwerpen van
een lucifer. Een uur nadat hij.
laat, te bed was gegaanbrak
de vlam uit. De geleerde
sprong in de vlammen om de
vreemde handschriften te
redden, waarbij hij ernstig
gewond werd. Slechts met
moeite redde hij de "Codex
Jordan is". Bedwelmd moest
men hem van zijne boeken
weghalen. De geheele familie
(20 kinderenzweefde in le
vensgevaar. Mommsen is zoo
ontsteld, dat zijn toestand be
zorgdheid inboezemt.
Vijftig jaar geleden:
- De vorige vorige week ver
zorgde een verslaggever van
een Turijnsch dagblad een
radio-uitzending van uit een
vliegtuig, dat bestuurd werd
door den bekenden vlieger
Ferrarin. Alles ging naar
wensch en hef gesprokene
werd in geheel Italië uitste
kend gehoord. Maar opeens
hoorden de luisteraars nood-
kreten: "In ri hemels naam,
hou op, hou op, schei uit...."
Toen werd het opeens dood
stil. Tallooze luisteraars voel
den hun bloed in de aderen
stollen. Had daar hoog in de
lucht een drama plaatsWas
de arme ma n. die zoo juist nog
vol levensblijheid voor de mi
crofoon had gesproken, mis
schien wel vermoord? Plotse
ling werd de stem van den
/ournahst icrer hoorbaar.
Ferrarin200 vertelde hij. had
onverwachts een paar woeste
loopings gemaakt (een "loo
ping" is een acrobatische
wending met een vliegtuig.
Red.). En daar kon de jour
nalist niet al te best tegen
