Moskou lijkt wel een militair kampement
Burgers
mogen
niet met
sporters
in contact
treden
WOENSDAG 16 JULI 1980
PAGINA 17
Ook de Spaans/Ame
rikaanse basketballer
Wayne Brabender moet
eraan geloven. Pakt u
maar even uit...
MOSKOU - De
Sowjet-hoofdstad
lijkt de laatste we
ken steeds meer te
veranderen in een
militair kampe
ment, waar boven
dien extreme en
massale veilig
heidsmaatregelen
bijna doen vergeten
dat men zich be
vindt in de stad die
het trefpunt wordt
van het 'grote
olympische feest
van vrede, vriend
schap en verbroe
dering'.
De toch al indrukvvekkendè
Moskouse politiemacht is
met nog eens tienduizenden
uit andere Sowjet-republie-
ken versterkt en men kan zich
niet wenden of keren zonder
ergens een güniformeerde pa
trouille tegen te komen van
twee, drie of vier man. Bui
tenlandse waarnemers zien
hierin een eerste preventieve
maatregel tegen eventuele
terroristische plannen, maar
ook tegen mogelijke demon
straties tijdens de Olympiade
van de eigen bevolking. In te
genstelling tot alle propagan
distische loftuitingen op het
olympische festijn, heeft men
de bevolking op de meest ab
surde manier gewaarschuwd
voor de gevaren van een te
nauw contact met de vele bui
tenlanders die de Sowjet-
hoofdstad al beginnen binnen
te komen.
Het laatste voorbeeld van ver
giftiging van het geestelijke
klimaat was een tv-reportage
de bevolking werd gewaar
schuwd voor plannen van
„zionistische en pro-fascisti
sche" groepen die de Spelen
zouden willen misbruiken
voor spionage en voor het
verspreiden van subversieve
literatuur. Dit alles zou ge
coördineerd worden door de
Amerikaanse inlichtingen
dienst CIA en zou onderdeel
uitmaken van de campagne
van „psychologische oorlog
voering, subversie en sabot-
tage" gericht tegen de Sowjet-
Unie.
Al eerder zijn de Sowjet-bur-
gers gewaarschuwd voor on
dermijnende elementen, die
de Olympische Spelen zou
den kunnen willen misbrui
ken voor het eigen verfoeilij
ke doeleinde. Dit leidde zelfs
tot het advies aan ouders om
hun kinderen te verbieden
kauwgom aan te pakken van
buitenlandse bezoekers van
de Olympische Spelen. Dat
kauwgom zou namelijk wei
eens vergiftigd kunnen zijn...
De hoofdstedelijke Sowjet-
burgers lijken vooralsnog
niet erg onder de indruk van
deze waarschuwingen die in
flagrante strijd zijn met de
olympische idealen.
„Jammer dat de Amerikanen
niet komen, maar het wordt
toch een interessant spekta
kel", aldus een medepassa
gier van de Moskouse onder
grondse. „Bovendien wordt
de stad mooi opgeknapt in
een grote campagne, terwijl
dat anders wel jaren had kun
nen duren".
De Sowjet-hoofdstad heeft in
derdaad een enorme facelift
ondergaan, met als centrale
pronkstuk een grote opknap
beurt voor het Kremlin. Maar
ook elders in de stad en in de
buitenwijken worden ge
bouwen en huizenblokken
van nieuwe lagen verf voor
zien; worden plantsoenen
plotsklaps verzorgd en au
towrakken weggehaald.
Radicaal
De Moskouse verkeerspolitie
heeft ook radicale methoden
toegepast tegenover die au
tomobilisten die hun mobiel
nog wel rijdende hebben ge
houden, maar daarbij te wei
nig hebben gelet op de esthe
tische kwaliteiten van hun
voertuig. De nummerplaten
gingen eraf en de eigenaar
kan die na de Spelen en na
een opknapbeurt van zijn wa
gentje komen terughalen op
het politiebureau. Veel ple
zier kunnen de automobilis
ten toch niet aan hun bezit
beleven, want een groot deel
van het centrum van Moskou
en de straten naar en rondom
de olympische faciliteiten
zijn afgesloten voor alle pri-
véverkeer.
Alleen het openbaar vervoer,
auto's die tot het olympische
wagenpark behoren - en die
van speciale nummerplaten
zijn voorzien - en auto's van
diegenen die een speciaal
doorlaatbewijs - „propoesk"
- gekregen hebben, mogen
van het afgesloten stadsge
deelte gebruikmaken. Wie
gewend is van zijn eigen auto
gebruik te maken om naar
zijn werk te gaan of om in de
stad boodschappen te gaan
doen, die moet van 10 juli tot
en met 5 augustus maar in
tram, bus of metro duiken om
zich te verplaatsen. Dezelfde
aanbeveling geldt voor die
genen die in de omgeving van
Moskou wonen.
In een grote kring om Moskou
heen staan borden die het
particuliere en het vrachtver
voer waarschuwen om zich
niet naar de stad te begeven
zonder speciale toestemming.
Bij vooronderzoeken is
gebleken, dat een groot aantal
vrachtauto's zonder vracht
naar Moskou komt en de stad
ook weer zonder vracht ver
nieke advies van een Mos
kouse bewoonster. Een ad
vies dat nog uitgebreid zou
kunnen worden met de raad
voor al diegenen die naar de
Spelen komen om een toeris
tisch taalgidsje mee te nemen
plus een goede plattegrond
van Moskou die men vrijwel
overal in West-Europa kan
kopen.
Op verschillende plaatsen zijn
openluchtrestaurants inge
richt, waar de talrijke bezoe
kers zich kunnen laven aan
diverse dranken, van Sowjet
pepsi cola tot de originele
Russische kwas. De bedie
ning in de Moskouse restau
rants is de laatste tijd aan
merkelijk verbeterd. Tot voor
kort kon het vaak gebeuren,
dat men ook in lege of half le
ge eetgelegenheden langdu
rig moest onderhandelen om
ergens aan een tafel te mogen
plaatsnemen. Dat is radicaal
veranderd'en hetzelfde geldt
voor de service die vriende
lijk en vlot geworden is. Men
mag hopen, dat dit positieve
olympische effect nog tot
lang na de Spelen mag voort
duren.s
De duizenden en nog eens dui
zenden obers, vertalers, hel
pers en functionarissen is tij
dens de voorbereiding op hun
olympische taak op het hart
gedrukt om toch vooral niet al
te nauwe contacten aan te
knopen met buitenlanders.
Het oplopen van venerische
ziekten werd hierbij onder
andere als een van de overtui
gende waarschuwende ar
gumenten gebruikt, ofschoon
dit verschijnsel toch ook in de
Sowjet-Unie niet onbekend
is. In werkelijkheid vrezen de
Kremlin-maehthebbers con
tact met buitenlanders, om
dat daaruit een ongewenste
hoeveelheid niet-propagan-
distisch voorgekauwde in
formatie kan voortkomen
voor de Sowjet-burger.
Sport
Dat geldt dan alleen voor die
genen die met buitenlanders
in aanraking komen en dat is
toch altijd nog maar een klei
ne minderheid ten opzichte
van de hele Sowjetbevolking.
Over het algemeen zijn veel
Russen geinteresseerd in
sport en voor hen worden de
komende weken zeer be
langwekkend en dat geldt
helemaal voor diegenen die
een kaartje voor een van de
olympische nummers kun
nen krijgen. Enkele weken
geleden kon men zich bij zijn
fabriek, onderneming of or
ganisatie inschrijven voor
sportmanifestaties waarvoor
men belangstelling had. Het
resultaat krijgt men enkele
dagen voor het begin van de
Spelen te horen.
„Maar dit alles gaat de jeugd
dan toch maar voorbij zo
klaagde een westerse diplo
maat naar aanleiding van be
richten dat de Moskouse
jeugd tijdens de Spelen uit de
stad „gedeporteerd" zou
worden. U moet dit verhaal
met enige nuchterheid be
zien. De Russische zomer
vakanties duren drie maan
den. Heel veel kinderen gaan
voor een deel van deze perio
de naar jeugdkampen en gaan
daarvoor of daarna nog met
hun ouders op stap.
De oudere kinderen gaan ook
vaak een tijdlang ergens wer
ken, zowel om ervaring op te
doen in het arbeidsproces als
om ondernemingen en fa
brieken bij te staan in de
vakantieperiode waarin veel
werknemers afwezig zijn. Nu
is er dit jaar onder andere via
circulaires een sterkere aan
drang uitgeoefend op alle ou
ders om hun kinderen „naar
buiten" te sturen. Een aan
drang waaraan de eerder
vermelde vrees van de Sow-
jetleiders voor ideologische
besmetting door contact met
buitenlanders niet vreemd zal
zijn. Maar men kan niet spre
ken van een deportatie van de
Moskouse jeugd tijdens de
Spelen; dat haalt de zaken wel
enigszins uit hun ware pro
porties.
Dissidenten
Veel dramatischer vormen
heeft de aftocht aangenomen
van vele dissidenten uit de
stad. In de afgelopen twee
jaar zijn er tientallen gearres
teerd en veroordeeld, al of
niet vrijwillig geemigreerd of
verbannen (Sacharov). Van
de weinigen die nog openlijk
kritiek durven uiten op het
regime, hebben de meesten
zich voor de periode van de
Spelen naar oorden gespoed
ver buiten Moskou of buiten
de andere steden waar olym
pische wedstrijden plaats
vinden. Sommigen hebben
dit vrijwillig gedaan, anderen
na zeer duidelijke en open
hartige suggesties van staats-
functionarissen.
Dat zijn echter ontwikkelingen
die de gewone Sowjet-burger,
die ver van de dissidenten
leeft, niet opvallen. Hij gaat
een tijd tegemoet met enige
transportproblemen, maar
die worden ruimschoots
goedgemaakt door de uitge
breide tv-reportages waar
mee hij de hele dag verwend
wordt. „En we gaan ditmaal
nog meer gouden medailles
winnen, nu de Amerikanen
niet komen", aldus een opti
mistische Moskoviet die dat
een gunstig bijverschijnsel
scheen te vinden van de Af
ghaanse kwestie en die zich
weinig bekommerde om de
werkelijke reden van de
Amerikaanse afwezigheid.
„Grote politiek, wat heeft de
sport daarmee te maken",
was zijn commentaar, dat
waarschijnlijk door heel wat
van zijn landgenoten wordt
onderschreven
laat. Deze categorie werd al
onmiddellijk het doelwit van
de verkeersdeskundigen die
belast waren met het organi
seren van een betrouwbaar
transportsysteem tijdens de
Olympische Spelen.
Maar ook het andere vrachtver
keer en het internationale
vrachtvervoer staat geduren
de enkele weken stil. Dit heeft
voor enkele bedrijven in
Moskou al geleid tot toeleve
ringsmoeilijkheden en men
verwacht onmiddellijk na de
Spelen zo'n rur op de diverse
transportmiddelen, dat er een
fikse stagnatie kan optreden.
Dit alles nemen de Sowjet-
leiders op de koop toe, om
maar in ieder geval te berei
ken dat alle olympische ge
beurtenissen vlot en onge
stoord verlopen, opdat alle
bezoekers een zo perfect mo
gelijk idee krijgen van de
Sowjet-hoofdstad en het
Sowjet-systeem.
Ruim voorzien
Dm die indruk op te vijzelen,
worden de staatswinkels en
markten de laatste weken
ruimer voorzien dan dat in het
schrale vooijaar het geval
was. De beperkte toegangs
mogelijkheden tot de stad,
maken het voor de bewoners
van de steden en dorpen
rondom de Sowjet-hoofdstad
moeilijker om te komen in
slaan in Moskou zoals dat ge
woonlijk het geval is. Spe
ciale privileges verwacht men
op dit gebied voor het olym
pisch dorp, ofschoon daar al
de eerste distributieproble
men te constateren zijn nu er
meer en meer atleten en offi
cials hun intrek nemen.
Een van de nadelen van het
dorp vormen de opschriften
die er alleen in het Russisch te
vinden zijn. Dat zelfde geldt
voor wegwijzers en olympi
sche aanduidingen elders in
de stad. Alleen in de onder
grondse wordt er in de rijtui
gen naast de gewone Russi
sche tekst nu ook een Engelse
vertaling van het gesprokene
gegeven. „Ze moeten ons al-
fobet maar leren", is het laco
Tienlallen malen moet het pasje tevoorschijn worden gehaald. Hier door sportlieden uit Afghanistan
bij betreding van hel Olympische dorp.
