Menten blijft
voorlopig
in ziekenhuis
Plan van woningstichting: huis
voor oude prijs terugverkopen
Afstand doen
van kind
in toekomst
makkelijker
NORIT
Nog steeds verkeersproblemen Schiphol
DE KONING: "SURINAME MOET BIJDRAAIEN
DONDERDAG 10 JULI 1980
NIEUWEGEIN (GPD) - Wie een
vrije-sectorwoning koopt van de
Woningstichting Centraal Ne
derland kan de eerste zeven jaar
het huis weer terugverkopen aan
deze stichting voor de oude prijs
plus één procent per jaar. De in
Nieuwegein gevestigde stichting
biedt kopers een dergelijk con
tract aan in een poging de belang
stelling voor het kopen van een
eigen huis weer wat op te wek
ken.
Mede-ondertekenaar van een der
gelijk contract is de Rabobank
die daardoor garant staat voor de
Woningstichting, om wantrou
wen tegen het nakomen van de
verplichtingen tegen te gaan.
Een koper van een vrije-sectorwo
ning is overigens niet verplicht
zijn huis aan de WCN te koop aan
te bieden: als hij er op de vrije
markt meer voor kan krijgen is
hij vrij het daar te verkopen. Vol
gens directeur A. van Heiningen,
die het plan bedacht heeft, pro
beert zijn stichting hiermee een
bijdrage te leveren aan het herstel
van het geschokte vertrouwen in
het eigen woningbezit.
Het komt er volgens Van Heinin
gen op neer dat de koper het
voordeel van een eigen woning
behoudt, maar dat een deel van
het risico dat er aan verbonden is
overdoet aan de Woningstich
ting.
De Woningstichting Centraal Ne
derland heeft een belangrijk aan
deel in de woningmarkt in Nieu
wegein en andere plaatsen in de
regio, zoals Houten, Montfoort en
Leusden. De stichting werkt
zonder winstoogmerk en rekent
minder overdrachtskosten dan
een makelaar. In het speciale te-
rugverkoop-contract wordt gere
geld dat 70 procent van de over-
schrijvingskosten door de WCN
wordt betaald en 30 procent door
de terugverkoper.
Van Heiningen gelooft dat door al
lerlei onzekerheden de woning
zoekenden met een hoger inko
men op dit moment liever een
huis huren en daarvóór desnoods
een hoge huur betalen dan dat ze
de riskante stap naar de aankoop
van een huis ondernemen.
Die onzekerheden betreffen vol
gens Van Heiningen op de eerste
plaats de hoge hypotheekrente
en de vrees dat de hypotheekren
te in de toekomst misschien niet
meer geheel aftrekbaar zal zijn.
Daarnaast bespeurt de directeur
van de WCN een wijziging in de
verhouding tussen lasten van een
huurwoning en een koopwoning:
„Vroeger gingep er slechts drie
tot vijf jaar voorbij voor de lasten
van de eigen woning waren ge
zakt tot het niveau van de huur
woning. Nu is het verschil zo
groot dat zeker het dubbel aantal
jaren verstrijkt voor de lasten
vergelijkbaar zijn". Van Heinin
gen gelooft dat die verhouding
alleen weer enigszins kan worden
hersteld als de huurverhogingen
de komende jaren „duidelijk
meer dan zes procent zullen be
dragen".
Veroordeelde Blarieummer raakte in coma
BUSSUM-ROTTERDAM (GPD) - De wegens oorlogsmisdaden tot tien jaar gevangenis
straf veroordeelde Blarieummer Pieter Menten is gisteren in het ziekenhuis opgeno
men. Hij zal daar een paar dagen moeten blijven. Menten raakte als gevolg van zijn
suikerziekte in coma op het moment dat de rijkspolitie op weg was naar zijn woning in
Blaricum om hem het vonnis mee te delen.
Het wachten is nu op het moment
dat de artsen in het Bussumse
Gerardus Majella ziekenhuis
'Rechtspositie
gedetineerden
gewaarborgd'
DEN HAAG (GPD) - Voordat min-
deijarigen die in gevangenissen
of inrichtingen vast zitten, be
trokken mogen worden bij een
wetenschappelijk onderzoek,
moet eerst toestemming ge
vraagd worden aan het departe
ment van justitie. Hierdoor kan
de rechtspositie van de gedeti
neerden gewaarborgd worden.
Minister De Ruiter (justitie)
schrijft dit in antwoord op vragen
van mevrouw Beckers-de Bruijn
(PPR) die verontrust is door het
voorgenomen onderzoek van de
juridische hoogleraar Buikhui-
Deze professor wil een biologisch-
sociaal wetenschappelijk onder
zoek verrichten onder kinderen
van tien tot achttien jaar die
agressief gedrag vertonen. Hier
toe wil de hoogleraar onder ande
re kinderen bestuderen die in in
richtingen voor de kinderbe
scherming verblijven.
Jonge delinkwenten worden extra
in bescherming genomen door de
regeling van De Ruiter. Een gede
tineerde die aan een weten
schappelijk onderzoek wil mee
werken, moet een schriftelijke
bereidverklaring ondertekenen.
Menten weer zodanig hersteld
achten dat hij weer aanspreek
baar is. Tot die tijd kan het vonnis
niet aan hem voorgelezen wor
den. Zodra Menten voldoende is
opgelapt, zal hij worden overge
bracht naar het penitentiair zie
kenhuis van de strafgevangenis
in Scheveningen.
Eerder op de dag was er onder
overweldigende belangstelling
een voorlopig èinde gekomen aan
de nu al bijna vier jaar durende
strafzaak tegen de nu 81-jarige
Pieter Menten. Tien jaar gevan
genisstraf met aftrek van voorar
rest (bijna twee jaar), plus de
maximale geldboete van 100.000
gulden luidde het vonnis van de
Rotterdamse rechtbank. Het
huisarrest dat Menten de laatste
maanden onderging, wordt niet
van de gevangenisstraf afgetrok
ken.
De president van de bijzondere
strafkamer van de Rotterdamse
rechtbank, mr. J.C.M. Schipper,
had precies veertig minuten no
dig om het vonnis over de thuis
afwachtende Pieter Menten voor
te lezen. De eis van de officier van
justitie was vijftien jaar gevange
nisstraf.
De rechtbank achtte Menten, hoe
wel hij hoog-bejaard is en over
een zwakke gezondheid be
schikt, voldoende helder van
geest om de ernst van de bewezen
verklaarde feiten te beseffen en
de opgelegde straf te onder
daan.
Wiesenthal
De directeur van het Joods Docu
mentatiecentrum in Wenen, Si
mon Wiesenthal, zei gisteren na
het vernemen van het vonnis: „Er
is geen enkele straf te bedenken
voor de misdrijven die deze man
begaan heeft. Tien jaar gevange
nis en honderdduizend gulden
boete is alleeen maar een symbo
lische straf." Wiesenthal wees er
op dat nu de weg openstaat voor
mogelijk nog levende slachtof
fers of hun nabestaanden, om ci-
viel-rechtelijke processen tegen
Menten aan te spannen. Hierdoor
zou dan ten minste een deel van
de door Menten wederrechtelijk
verkregen Joodse eigendommen
bij de rechtmatige eigenaars te
rugkeren.
„Met de veroordeling van Menten
is, ruim 39 jaar na de massa-exe
cutie in het Poolse Podhorodce,
recht gedaan. Dit is een feit waar
op alle democraten en anti-fascis
ten in Nederland trots kunnen
zijn", zo reageerden organisaties
van verzetsstrijders en vervol
gingsslachtoffers uit de jaren
1940-1945 en de werkgroep
„Recht en openheid in de zaak-
Menten".
De Israëlische minister van justitie,
Tamir, heeft het vonnis in de zaak
Menten als licht, maar van sym
bolische en principiële betekenis
bestempeld. Volgens de minister
Menten wordt per brancard weggevoerd bij zijn huis in Blaricum. De wegens oorlogsmisdaden veroordeelde
Menten raakte gisteren in coma en moest naar een ziekenhuis in Bussum worden gebracht.
zou de straf in Israel voor Menten
op grond van de wet op de be
straffing van oorlogsmisdadigers
vele malen zwaarder zijn uitge
vallen.
Het totale vonnis omvat 68 pagi
na's, en daarin valt onder meer te
lezen dat de rechtbank de stelling
verwerpt als zou Menten in 1952
van de minister van justitie Don
ker een toezegging hebben ge
kregen dat hij niet zou worden
vervolgd. Bewezen werd geacht
dat Menten al in het prille begin
van juli 1941 in Lemberg was en
niet, zoals hij zelf stelt, pas aan
merkelijk later, rond 10 juli 1941,
en dat hij bezig was met van alles
te regelen rond zijn oude bezit
tingen in en om Sopot.
In het licht van de overige bewijs
middelen, waaronder verklarin
gen van mensen die ten tijde van
de executie zelf in Podhorodce
waren, ook van mensen die hun
kennis van horen zeggen heb ben,
en soms uit de mond van Menten
zelf, blijkt dat Menten ten tijde
van de executie in Podhorodce
was. Het precieze aandeel van
Menten bij de executie kon de
rechtbank niet meer vaststellen.
Toch is komen vast te staan dat
Menten deel uitmaakte van een
klein team dat naar Podhorodce
kwam om met inschakeling van
plaatselijke (Oekraiense) hulp
politie een aantal, voornamelijk
joodse inwoners te execu te-
Uit de voorhanden zijnde bewijzen
leidt de rechtbank af dat er tussen
de leden van het team een zo dui
delijke samenwerking bestond,
dat het in feite niet uitmaakt wie
er geschoten heeft. Alle teamle
den moeten als daders worden
gezien.
Tegen het vonnis kunnen beide
partijen, zowel de officier van jus
titie als Menten, weer cassatie in
stellen. Mr. De Liahgre Bohl wil
de over een mogelijk beroep nog
geen uitsluitsel geven. Eerst wil
hij het vonnis grondig bestude
ren. Voor wie Menten de afgelo
pen jaren van nabij heeft meege
maakt, lijdt het geen twijfel dat
deze van de beroepsmogelijkheid
gebruik zal maken.
DEN HAAG (GPD) - Het zal ge
makkelijker worden om afstand
te doen van een kind. Minister De
Ruiter van justitie wil het Bur
gerlijk Wetboek zo wijzigen, dat
niet alleen ongehuwde moeders,
maar ook anderen afstand kun
nen doen van hun ouderrechten.
De rechter moet over zulke ver
zoeken oordelen.
Minister De Ruiter heeft de Tweede
Kamer een gewijzigd wetsont
werp voorgelegd. Aanvankelijk
voorzag het ontwerp slechts in de
mogelijkheid dat de moeder van
een met-erkend, onwettig kind
afstand zou doen van ouderrech-
ten. Nu wil de bewindsman dat
voor alle ouders mogelijk maken.
Wanneer ouders hun kind niet
willen accepteren, is het voor het
kind zelf beter dat het door ande
ren geadopteerd wordt, rede
neert hij.
Gehuwde of samenwonende ou
ders die afstand van hun kind
willen doen, zullen daartoe ge
zamenlijk een aanvrage moeten
doen. Wanneer die eenmaal is ge
honoreerd, zullen ze hun ouder
lijke rechten nooit meer kunnen
terugverlangen.
De voorgestelde wetswijziging be
helst verder de mogelijkheid dat
minderjarige moeders door de
kinderrechter meerderjarig wor
den verklaard. Het gaat daarbü
om zestien- en zeventienjarige
meisjes. De kinderrechter kan ze
meerdeijarig verklaren, indien
hij dat in het belang van zowel de
moeder als het kind acht. Vol
gens het gewijzigde wetsontwerp
kunnen meisjes van vijftien jaar
die in verwachting zijn alvast een
meerdeijarigheidsverklaring
aanvragen.
Kamergenoot
vermoorde man
aangehouden
ZAANSTAD (ANP) - In verband
met de moord op de 39-jarigt-
Turk Noerali Tokay op 7 juli heeft
de politie in Zaanstad de 41-jari-
ge Turk Y. aangehouden, de ka
mergenoot van het slachtoffer.
De man werd gearresteerd omdat
hij tegenstrijdige verklaringen
heeft afgelegd, aldus de politie.
De om het leven gebrachte Turk
werd maandag met ingeslagen
schedel aangetroffen op zijn bed
in het woonoord van buitenland
se arbeiders aan de Wibautstraat
in Zaandam.
ADVERTENTIE
ii maagstoornissen
'n plantaardig produkt.
SCHIPHOL (ANP) - Maatre
gelen die de luchthaven
Schiphol medio april van dit
jaar heeft doorgevoerd om
een einde te maken aan de
verkeersopstoppingen voor
de vertrek- en aankomsthal
hebben nog niet tot resultaten
geleid. Hoewel minder lang
dan vorige zomer ontstonden
er de laatste twee weken op
nieuw files op de luchthaven.
Dit tot groot ongenoegen van
de vertrekkende passagiers
die soms net op het nippertje
zich aan de balies konden
melden. Bovendien tot onge
noegen van de luchthaven-
politie, die nu met extra man
kracht de verkeersstroom in
de hand probeert te houden.
Als voornaamste oorzaak van
de problemen noemt de
plaatsvervangend comman
dant van het korps luchtha-
venpolitie, .Rutten. de onbe
kendheid van het reiziger
spubliek met de nieuwe situa
tie op de voorrijwegen voor
het stationsgebouw. Daar zijn
de parkeermeters verdwe
nen, automobilisten mogen
nog slechts stoppen om reizi
gers met hun bagage te laten
in- en uitstappen, en er is een
vrije baan gekomen voor het
openbaar -vervoer. Bij over
treding van het parkeerver
bod loopt de automobilist een
vrij grote kans dat zijn auto
wordt weggesleept.
Met
het vakantiesei-
de drukke
tijden 800 tot 1000 auto's per
uur de luchthaven oprijden is
de kans op filevorming vrij
groot. De vaak volledig op
Schiphol onbekende auto
mobilist is volgens Rutten
geneigd de auto neer te zetten
op het eerste vrije plekje dat
hij tegenkomt. De grote bor
den met het parkeerverbod
en de borden die wijzen naar
de parkeerterreinen worden
dikwijls te goeder trouw over
het hoofd gezien.
Van het totaal aantal passagiers
maakt vijftig procent gebruik
van het openbaar vervoer. De
overige vijftig procent bestaat
voornamelijk uit vakantie
gangers, die zich dikwijls
door familieleden of vrienden
laten wegbrengen en halen.
Juist die vakantiegangers, die
ook het komende weekeinde
in groten getale van de natio
nale luchthaven gebruik zul
len maken, wordt dezer dagen
met klem door de luchtha-
venpolitie geadviseerd tijdig
op Schiphol aanwezig te zijn.
Dan heeft men alle tijd om
van het parkeerterrein rustig
naar de vertrek- en aankoms
thal te lopen. De luchthaven-
politie treedt volgens Rutten
tegen fout-parkeerders streng
op. In een periode van nog
geen twee weken werden
honderd auto's voor de ver
trekhal weggesleept. De kos
ten hiervan, honderd gulden,
zijn voor rekening van de ei
genaar van de auto. Boven
dien is de kans op een bekeu
ring volgens Rutten levens
groot aanwezig.
Met name als het regent, blijkt
de bereidheid van het reizi
gerspubliek om van het par
keerterrein gebruik te maken
uiterst gering. Door de ver
keersstroom nog voor het sta
tionsgebouw direct af te bui
gen naar de parkeerterreinen
dirigeert de luchthavenpoli-
tie indien het nodig is het
publiek rechtstreeks naar de
parkeerterreinen. In drukke
tijden kan het dan soms voor
komen dat een passagier een
half uur moet lopen om bü het
stationsgebouw te komen.
Advies van de luchthavenpo-
litie: maak gebruik van het
openbaar vervoer, want dat
ondervindt nauwelijks meer
hinder van de drukte, of kom
op tijd.
DEN HAAG (GPD) - Minister De
Koning (ontwikkelingssamen
werking) wil van Suriname ze
kerheid hebben dat het tijdens de
eerstkomende besprekingen
over ontwikkelingssamenwer
king niet opnieuw de waarde
vastheid van het hulpbedrag ter
sprake zal brengen. Zonder die
garantie zijn besprekingen zin
loos, vindt hij. „Het zou zonde
zijn van de reiskosten".
Volgens de minister moet Surina
me zich er voorlopig bij neerleg
gen dat met Nederland geen
overeenstemming valt te berei
ken over verhoging van het hulp
bedrag van 2,7 miljard gulden.
Wanneer de Surinaamse wens el
ke vergadering zou worden op
gevoerd, zou dat het begin van
het einde zijn van de Nederlands-
Surinaamse ontwikkelingsbe
trekkingen, aldus De Ko
ning.
Daarom wil hij zekerheid hebben,
dat Suriname het omstreden
punt niet zal aanroeren op de bij
eenkomst van de Commissie
Ontwikkelingssamenwerking
Nederland-Suriname (CONS) in
september. Immers, wanneer de
CONS niet tot volledige overeen
stemming komt over de gehele
agenda, moeten volgens het Su-
rinaams-Nederlandse verdrag de
ministers De Koning en Chin a
Sen het eens zien te worden. Dat
laatste is, gezien de ontwikkelin
gen tijdens De Konings bezoek
aan Paramaribo, volgens de Ne
derlandse bewindsman voorlo
pig ondenkbaar. Om te voorko
men dat ontwikkelingsprojecten
daardoor bij de CONS blijven
hangen en het gehele programma
stagneert, mogen er naar zijn me
ning geen omstreden zaken op de
agenda komen te staan.
De Koning besprak zijn Surinaam
se ervaringen (hij was er vorige
week het mikpunt van massale
verontwaardiging omdat hij wei
gerde het toegezegde bedrag aan
ontwikkelingshulp waardevast
te maken) gisteren in de vaste
Tweede-Kamercommissie voor
ontwikkelingssamenwerking.
De Kamer, zo bleek, schaart zich
unaniem achter het beleid van de
bewindsman. Niet alleen omdat
het waardevastmaken (in fe'ite
een verhoging van het bedrag
met circa 700 miljoen gulden)
voorlopig niet opportuun is, aan
gezien de pot nog lang niet leeg is,
maar ook omdat het ten koste zou
gaan van hulp aan andere ont
wikkelingslanden.
Hoewel de Kamer wil vasthouden
aan het totale bedrag aan ont
wikkelingshulp, valt te praten
over de manier waarop het geld
wordt besteed. Het zogenaamde
Meerjaren Ontwikkelings Pro
gramma (MOP), dat is gemaakt
door de vorige Surinaamse rege
ring, mag volgens de fracties van
PvdA, CDA en D'66 best op zijn
kop worden gezet.
Daarmee heeft ook minister De
Koning geen moeite. Toen hij vo
rige week in Suriname was, had
herschikking van de projecten in
het MOP te praten. Daarmee, en
met een extra bijdrage van de
Nederlandse regering van 20
miljoen gulden voor versterking
van de oudedagsverzekering,
zouden tal van zaken uit het ur
gentieprogramma van het nieu
we Surinaamse bewind kunnen
worden aangepakt. De Koning
noemde in dit verband verbete
ring van de waterleiding, de riole
ring, achterstallig onderhoud,
een volkswoningbouwpro
gramma en eventueel een brug
over de Surinamerivier. Voor de
ze zaken is een bedrag van 500
miljoen gulden beschikbaar.
Minister De Koning herhaalde, dat
hij volledig verrast was door het
feit dat Suriname van de al vaker
besproken waardevastheid nu
een breekpunt zou maken.
Slechts weinig troost kon hij put
ten uit de theorie van kamerlid
mevrouw Bischoff (D'66), dat het
in het proces van verzelfstandi
ging van het jonge Suriname past
om een keer duidelijk „neen" te
zeggen tegen de voormalige ko
lonisator.
Overigens verklaarde de bewinds
man dat naar zijn mening de
nieuwe Surinaamse regering kan
rekenen op brede steun van de
bevolking. „Sommigen steunen
het bewind uit warme sympathie,
anderen bij gebrek aan beter en
uit vrees voor erger", zei De Ko
ning.
De landelijke organisatie van Suri-
namers in Nederland, de Loson,
heeft de Surinaamse regering en
de Nationale Militaire Raad ge
vraagd om maatregelen tegen het
Nederlandse bedrijfsleven in Su
riname. In een brief aan de NMR
en de Surinaamse regering stelt
de Loson dat de ontwikkelings
hulp in wezen geen hulp is aan
Suriname maar ten goede komt
aan het Nederlandse bedrijfsle
ven. Daarom is er volgens de Lo
son geen enkele reden om te bui
gen voor de "dreiging van chan- Minister De Koning tweede
tage" van minister De Koning menwerking. Rechts o.a. mevr
