NAVO inval stelt in Afghanistan aan de kaak Na 20 jaar weer Griekse minister in Turkije Euro-parlement akkoord met EG-begroting Aanslag op menigte in Bolivia Keukens van klasse. poggenpohl Frankrijk nam proeven met neutronenbom GEVECHTEN IN EL SALVADOR VRIJDAG 2\ JUNI 1980 ATHENE - Voor het eerst sinds 20 jaar bevindt een Grieks minister van buitenlandse zaken zich deze week in de Turkse hoofdstad An kara, en de aanleiding is dezelfde als in 1960:-een voorjaarsvergade ring van de NAVO. Minister Mit- sotakis wordt vandaag, na het af sluiten van de conferentie, ont vangen door de Turkse premier Demirel en zal morgen een ont moeting hebben met zijn Turkse collega Erkmen. Veel resultaten worden daarvan op korte termijn niet verwacht. Mit- sotakis zal zeker een oud aanbod herhalen, gedaan door de toen malige premier, nu president, Karamanlis: een non-agressie pact tussen beide landen, een idee dat de Turken nooit voet stoots hebben verworpen, maar ook nooit aanvaard. Wellicht wordt men het eens over de wen selijkheid de contacten tussen beide landen op ministerieel ni veau voort te zetten. Meer werking wordt verwacht van de aanwezigheid in Ankara van de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Muskie, die reeds uitvoerige contacten heeft gehad met zijn Griekse en Turkse collega's, en van wie de Grieken hopen dat hij" extra druk op de Turken zal uitoefenen om het ve to op te geven dat zij hebben uit gesproken over de voorwaarden waaronder Griekenland weer in het militaire bestek van de NAVO wil terugkeren. monde van minister Mitsotakis. een nieuw en verhard standpunt ingenomen. Het heeft de kwestie van het voortbestaan van de vier Amerikaanse bases in Grieken land en het verdrag dat daarin moet voorzien, gekoppeld aan die van de Griekse wedertoetreding tot het militaire NAVO-verband. Zo n verdrag met de Verenigde Staten, dat erg lijkt op het ver drag dat onlangs tussen Washing ton en Ankara is gesloten over de bases in Turkije, is niet denkbaar zolang Athene nog niet volledig terug is in de NAVO, iets waar de Griekse regering uitdrukkeliik naar streeft, aldus Mitsotakis. Met andere woorden: een situatie zoals die nu in Spanje heerst, Amerikaanse bases volgens een overeenkomst tussen twee lan den zonder dat het gastland lid is van de NAVO, komt voor Grie kenland niet in aanmerking. Blijkens uitlatingen in Ankara heeft Muskie zich intussen bij de ze „koppeling" neergelegd. Lo gisch gevolg daarvan - wil de Verenigde Staten haar bases in Griekenland behouden - moet dan zijn dat de Amerikaanse be windsman Ankara onder zwaar dere druk gaat plaatsen, minder dwars te liggen in de kwestie van Griekenlands wedertoetre ding. De Turkse minister Erkmen heeft nog eens laten weten, geen be zwaren te hebben tegen die we dertoetreding als zodanig. De Grieken echter willen dat dan ook de toestand van voor 1974 wordt hersteld, waarbij zij de mi litaire bevoegdheid krijgen over de Egeische Zee en het luchtruim daarboven, een bevoegdheid die nu bij Turkse commandanten in Izmir is komen te liggen. Er is over dat herstel van de Griekse bevoegdheden ruim twee jaar geleden overeenkomst bereikt tussen de toenmalige NAVO-op- perbevelhebber Haig en de toenmalige Griekse legerchef Davos, maar die werd door het Turkse veto getroffen. Sindsdien hebben Haig en zijn opvolger, Rogers, nieuwe formules uitge werkt die echter niet naar de zin van de Grieken waren. Muskie heeft in Ankara verklaard dat Rogers spoedig met nieuwe voorstellen zal komen. Opnieuw eensgezinde veroordeling Rusland door Westerse ministers speciale verslaggever Fred Sanders) ANKARA - Een nieuwe eensgezinde scherpe veroordeling van de Russische inval in Afgha nistan was gistermiddag het belangrijkste resul taat van de tweedaagse NAVO-raad in Ankara. In felle bewoordingen stelden de 15 ministers van buitenlandse za ken (van wie de Nederlandse mi nister Van der Klaauw overigens 's morgens vroeg al noodge dwongen vertrokken was naar Nederland) de bezetting van het „traditioneel neutrale en onge bonden" Afghanistan aan de kaak. De invasie wordt niet alleen poli tiek afgekeurd, maar ook gezien als een teken dat de Sowjets er niet voor terugdeinzen al dan niet reële belangen met militaire middelen na te streven. Boven dien is, zo stelt het slotcommuni qué van de NAVO-raad, het stra tegisch evenwicht tuisen Oost en West aangetast door de inlijving van Afghanistan in het Sow- jetblok. De Amerikaanse minister Muskie herhaalde de suggestie van pre sident Carter, dat Afghanistan een overgangsbewind zou kun nen krijgen, met gegarandeerde neutraliteit, om Russische vrees voor een anti-Sowjetregering in Kabul vyeg te nemen. Een tweede vrij scherpe discussie werd de binnen de NAVO-raad gevoerd over het Midden-Oosten. De Amerikaanse minister Mus kie voorkwam dat in de verkla ring die de 15 aflegden over het Midden-Oosten het zelfbeschik kingsrecht van de Palestijnen werd genoemd, zoals de EG-le- den (die trouwens zelf in Venetie een dergelijke verklaring wel Komfort, kwaliteit en door dacht design. Kenmerkend voor een Poggenpohl keuken. Met veel praktische snufjes. Met vele verborgen kwaliteiten. Kom eens langs. Ziet u zelf hoeveel extra's een Poggenpohl u biedt. Zonder dat u meer betaalt. [SOtLPl? b.v. Gebr. Rolffs Handelmij Industrieweg 14 De Grote Polder Zoeterwoude-Rijndijk Tel 071-899206 Regering wil snel praten over Rijnzout DEN HAAG (ANP) - De Neder landse regering streeft ernaar dat de verantwoordelijke ministers van de Rijnoeverstaten zo spoe dig mogelijk bijeenkomen voor een politieke oplossing van het geschil rond het zoutverdrag. In verband met d(? voorbereidingen voor zo n topoverleg zal de Rijn conferentie echter niet eerder dan begin volgend jaar kunnen worden gehouden. Dit antwoordden de minister van verkeer en waterstaat Tuynman en staatssecretaris van buiten landse zaken Van der Mei giste ren op mondelinge vragen van de bijzondere Kamercommissie verontreiniging oppervlaktewa teren. LISSABON - Rosalynn Carter kust een Portugees meisje dat door haar moeder wordt vastgehouden. Tijdens het bezoek van de familie Carter aan Portugal gingen mevrouw Carter en Amy de Portugese hoofdstad rondrit, terwijl Jimmy Carter besprekingen voerde met onder meer de premier van Portugal en de leider oppositie. hebben afgelegd) hadden gewild. Ook wilde Muskie de PLO, als vertegenwoordiger van het Pale stijnse volk, niet als zodanig in het communiqué vermeld De Europese NAVO-leden, die bui ten de vergadering uitdrukkelijk lieten weten zelf nog steeds ach ter de verklaring van Venetië te staan, konden vrede hebben met de Amerikaanse wensen. Vooral omdat de Amerikanen in uiterst moeilijke onderhandelingen tus sen Israël en Egypte, op basis van het akkoord van Camp David, een belangrijke rol spelen. Overigens wordt het door Palestij nen en de meeste Arabische sta ten verafschuwde akkoord van Camp David ook niet genoemd in het NAVO-communiqué, dat slechts waarderende woorden spreekt over de toenadering tus sen Israël en Egypte. De oplos sing van de problemen in het Midden-Oosten moet werden ge vonden, zo meent de NAVO, op basis van de bestaande VN-re- soluties Als allerlaatste punt in het slot communiqué spreekt de NAVO- raad zich er voor uit dat de NA- VO-landen een bijdrage leveren aan de strijd voor economische en sociale vooruitgang in de Der de Wereld. Voor het eerst wordt deze noodzaak, in samenhang met de stabiliteit en veiligheid in de wereld, in het NAVO-commu niqué genoemd. VS vragen Sowjet-Unie druk op Vietnam uit te oefenen WASHINGTON (AFP/Reuter/ DPA) - De Verenigde Staten hebben er bij de Sowjet-Unie op aangedrongen om "de Vietnamese regering ertoe te bewegen haar gewapende aanvallen op Thailand te sta ken". De VS deed dit door de Russische ambassadeur in de Verenigde Staten, Anatoli Dobrynine. en de Ameri kaanse onderminister voor Europese zaken, Allen Hol mes. Gisteren werd de Russische ambassadeur plotseling ont boden op het Amerikaanse ministerie voor buitenlandse zaken. Holmes vroeg de am bassadeur ook de Russische regering op de hoogte te stel len van de grote bezorgdheid in Washington over de "fla grante schending" van het grondgebied van Thailand door Vietnam. Regeringsfunctionarissen in Washington verklaarden dat de Amerikaanse ambassa deur in Thailand, Morton Abramowitz, woensdag een ontmoeting heeft gehad met de Vietnamese minister van buitenlandse zaken, Nguyen co Thach, in de Vietnamese ambassade in Bangkok. De Vietnamese minister wei gerde te erkennen dat troepen uit zijn land de grens tussen Cambodja en Thailand had den overschreden. Op ver zoek van VN-secretaris-gene- raal Kurt Waldheim heeft de regering van Thailand het transport van hulpgoederen naar Cambodja hervat, zo is door een VN-woordvoerder meegedeeld. Thailand had het vervoer stop gezet vanwege de jongste ac ties van Vietnamese militai ren vanuit Cambodja in het grensgebied, die ten doel hebben de terugkeer van Cambodjaanse vluchtelingen naar hun land te verhinderen. PARIJS - De Franse president Gis- card d'Estaing heeft tijdens een persconferentie in het Elysée- paleis verklaard dat de eerste Franse proeven met de neutro nenbom als tactisch wapen zijn genomen. Het parlement zal zich dit jaar over de kwestie van de invoering van de neutronenbom moeten uitspreken. Op het gebied van de internationale politiek liet de Franse president nog weten dat naar zijn mening een kalender diende te worden opgesteld over de evacuatie van de Israëlische troepen uit het door hen bezette gebied. Deze evacuatie is in de ogen van de Franse president noodzakelijk om tot een vrede in het Nabije Oosten te komen. Ook ten aanzien van de Sowjet-be- zetting van Afghanisatn had de Franse president al eens het idee overgangsoplossing geen oplos sing zou zijn en dat alleen met een definitieve oplossing van het probleem genoegen kon worden genomen. De president deelde mee dat hij in september op nieuw in Warschau zou.zijn, dit maal op een "werkbezoek" aan de Poolse regeringsleiders. LUXEMBURG - Het Europees Parlement gaat akkoord met een EG-begroting die niet wezenlijk afwijkt van het ontwerpbudget voor 1980 dat vorig jaar december met veel tamtam werd verwor pen. Deze verwachting was al gemeen in Luxemburg op de eer ste dag van een speciale begro tingsvergadering van het Euro pees Parlement, die in het teken stond van pogingen om de terug tocht zo eervol mogelijk te ma ken. Vandaag wordt gestemd over de talrijke amendementen op de be groting die door de EG-minister- raad is voorgesteld. De begro tingscommissie van het parle ment. met de Nederlandse socia list Piet Dankert als aanvoerder, kwam met amendementen op deze laatste ontwerpbegroting. Deze amendementen, die een verhoging van de Europese uit gaven met in totaal 46 miljoen gulden tot gevolg zullen hebben, zullen naar verwachting wel worden goedgekeurd. De EG-ministers voor de Europese begroting willen met dit beperkte bedrag wel akkoord gaan - opdat het parlement zich in het vervolg op een eervolle terugtocht of ne derlaag kan beroepen. Het gaat uiteindelijk maar om een zeer klein bedrag in vergelijking tot de ruim 47 miljard gulden die de totale EG-begroting omvat. Maar de Negen willen geen cent meer toestaan aan het Europese Par lement. dat na zes maanden strijd dus genoegen moet nemen met een resultaat dat politiek slechts een fooi mag worden ge noemd. In december vorig jaar, toen de EG- begroting werd verworpen, was de Europese ministerraad al be reid nog eens 540 miljoen gulden meer toe te staan dan volgens de gebruikelijke EG-regels mogelijk was. In de zes maanden van touwtrekken tussen ministers en parlement kwam daar nog eens 54 miljoen gulden bij. En om de pil te vergulden, zal het parle ment nog eens 46 miljoen gulden extra op zijn politieke rekening mogen bijschrijven, zo zijn mi nisterraad en de begrotings commissie uit het Europees Par lement achter de schermen over eengekomen. In ruil daarvoor heeft de Europese volksvertegenwoordiging wel moeten aanvaarden dat de Euro- pése Negen zelfs geen begin heb ben gemaakt met bezuinigingen in de landbouwsector (vooral bij de overproduktie van melk) zoals het parlement in december uit drukkelijk wenste. In plaats van besparingen en een zeer beperkte prijsverhoging kregen de Euro pese boeren er in mei onder Fran se druk zelfs 5 procent bij. Een extra last op de Europese begro ting wordt bovendien nog ge vormd door de speciale maatre gelen ten behoeve van Engeland dat ten dele van zijn financiële verplichtingen tegenover de EG wordt ontlast. Dankert en zijn begrotingscom missie. de christen-democraten en de liberalen (twee van de grootste fracties in het Europees Parlement), willen het vaststellen van de begroting vandaag vol tooien. Nieuwe geschilpunten met de Europese ministerraad kunnen tot gevolg hebben dat een „tweede lezing" voor het vaststellen van de begroting no dig is. En dat betekent weer dat de Europese Gemeenschap pas in september officieel zou weten waar het begrotingstechnisch aan toe is: eerder kan de begro ting dan niet worden aangeno- De Europese Commissie zou als dagelijks EG-bestitur in grote moeilijkheden komen als de Eu ropese begroting pas in het najaar zou worden vastgesteld. Deze zomer zou de EG-commissie dan leningen moeten aangaan om de Europese boeren uit te kunnen betalen. En deze kool is de sop niet waard, zo is de politieke overweging van de meeste par lementariërs, die bovendien zelf ook te lijden hebben onder het systeem van voorlopige betalin gen dat bij de Gemeenschap be staat zolang er geen officieel vastgestelde begroting is. De Goede: "Werken in plaats van reizen" LUXEMBURG (ANP) - Eén van de vertegenwoordigers van D'66 in het Europees parlement, Arie de Goede, heeft gisteren tijdens de ex tra-begrotingszitting van het parlement in Luxemburg be zwaar aangetekend tegen de kosten van het parlement. "Hoewel het Europees par lement tweemaal zo groot is als het nationale parlement in Nederland, is het tienmaal zo duur als de beide Kamers". De Goede bepleitte een concen tratie op één vergaderplaats. Dat zou tientallen procenten schelen. Op het ogenblik komt het parlement afwisse lend in het Franse Straats burg en Luxemburg bijeen, terwijl vaak commissiever gaderingen in Brussel plaats vinden. De Goede beveelt, "werken in plaats van reizen" aan. Ook vraagt hij zich af of het met handhaving van de officiële talen, werkelijk no dig is elk bericht, in elk sta dium, in alle talen te vertalen. Leger opnieuw van massamoord beschuldigd kalender gehanteerd. SAN SALVADOR (UPI/DPA/ namelijk in zijn gesprekken met de Russische leider Brezjnjev tij dens hun veel bekritiseerde ont moeting in Warschau. Tijdens zijn persconferentie verklaarde Giscard d'Estaing de aankondi ging van de Russen dat zij troe pen uit Afghanistan zouden te rugtrekken "een gebaar in de goede richting" te vinden. De kalender die de Franse president in Warschau aan Brezjnjev had Het gevecht deed zich voor toen voorgesteld had met deze gelei- militairen een razzia uitvoerden delijke terugtrekking te maken in een bij de universiteit gelegen gehad. sloppenbuurt. Naar verluidt Gisteren verklaarde Giscard echter werden daar 25 mensen doodge- tegenoverdejournalistendateen schoten. Toen vanaf het terrein AFP)- Regeringstroepen hebben gisteren bij de nationale universi teit in San Salvador, de hoofdstad van de Middenamerikaanse staat El Salvador, een vuurgevecht geleverd met wat legerwoord- voerders "linkse extremisten" noemden. Volgens ooggetuigen zijn daarbij minstens twaalf bur gers gedood en honderd gewond. van de universiteit werd gescho ten bestormden minstens vier honderd militairen, gesteund door pantservoertuigen, het complex. Woensdag werd op de tweede dag van de algemene staking in El Salvador een moord op 75 kinde ren van zes tot twaalf jaar door het leger bevestigd door woord voerders van het Revolutionaire Democratische Front (RDF) vanuit het Costaricaanse San Jo- Het was de derde massale slacht partij waarvan het leger in drie dagen werd beschuldigd. De twee eerste beschuldigingen van het doden van zeker 600 en nog eens zo n drieduizend mensen door het leger waren al tegenge sproken door het ministerie van defensie. Volgens de twee woordvoerders van het front RDF in San José werden de kinderen, wier ouders door het leger waren gedood, bij Rio Sumpul door de soldaten omgebracht toen zij de grens met Honduras wilden oversteken. Het Hondurese leger zou inzover- re medeplichtig zijn geweest aan de massale moord, dat het de kinderen belette de grens over te gaan. Presidentskandidaat bijna geraakt (Van onze correspondent Rob Sprenkels) LA PAZ - De campagne voor de presidentsverkiezingen in Boli via is gistermiddag geëindigd met een aanslag op aanhangers van de UDP (Democratische Tass beticht Carter van leu eens MOSKOU (Reuter)-Het Russische persbureau Tass heeft gisteren zijn aanvallen op president Car ter opgevoerd. Ten aanzien van de kwestie-Afghanistan be schuldigt Tass Carter van opzet telijke leugens en van pogingen een politieke oplossing voor de kwestie te blokkeren. Het harde commentaar van Tass is kenne lijk bedoeld om elk sprankje hcop teniet te doen dat het Kremlin mogelijk ontvankelijk zou zijn voor recente Amerikaan se wenken enige soepelheid i Afgha Tijdens Spanje, function tegenov Mosko kwestie te betonen, Carters bezoek aan 'oensdag. erkende een ris van het Witte Huis verslagge gerechtvaardigde dat ligheidsbelangen heeft in Afgha nistan. Ook werd de Amerika; se bereidheid benadrukt I Kremlin zonder gezichtsverlies een weg uit Afghanistan te bie den. Het vijandige commentaar van Tass is één van de scherpste ver klaringen van Moskou tot nu toe over Carters Europese reisen het lijkt te willen zeggen dat geen po sitief antwoord van de Sowjet- Unie behoeft te worden ver wacht. Volksunie) van Siles Zuazo De aanslag vond plaats na een mas sa-meeting van de UDP in het centrum van La Paz, waaraan naar schatting 25.000 mensen deelnamen. Militante aanhangers van de UDP zakten in groepen de belangrijkste verkeersader van La Paz. de Pardo. af. De demon stratie veranderde in een grote chaos toen er vanuit de vierde etage van het luxe Copacabana- hotel explosieven naar de men senmenigte werden gegooid. Volgens ooggetuigen eiste de ter roristische aanslag één dode en 24 ernstiggewonden. Siles Zuazo en andere. UDP-leiders hadden kort daarvoor tijdens de massameeting hun vertrouwen in een ruime verkiezingsover winning uitgesproken. Siles Zuazo herinnerde aan het ak koord dat de meeste kandidaten (ook Victor Paz Estenssoro) heb ben ondertekend, het nationale comité voor de vcrdodignu; van de democratie, dat door de over koepelende vakorganisatie COB word gesticht naai aanleiding van de staatsgreep van vorig jaar november door kolonel Natusch Busch In dat akkoord kwamen de onder tekenaars overeen in het parle ment de kandidaat te steunen die als eerste uit de stembus komt. Paz Estenssoro en zijn MNR-A (Na tionale Revolutionaire Bewe ging-Alliantie) hielden woensdag een heel wat minder grootse af sluitende meeting in La Paz De waarnemers in Bolivia verwach ten d it Siles d< beste trinsrn maakt om de verkiezingen te winnen. Volgens Boliviaan se journalisten kan een dergelijke overwinning ontaarden in een militaire staatsgreep, te meer omdat geen van hen verwacht dat Paz de overwinning van Siles in het parlement zal erkennen Volgens sommige UDP ers was de aanslag van gisteren rechtstreeks tegen Siles Zuazo gericht. Zij keggen -lat Sik--, bat voekk komen en zich enigszins inhield in zijn uitspraken Toen de explo sieven vanuit het luxe hotel naar beneden werden geworpen, be vond Siles zich slechts op 40 me ter afstand Begin deze maand ontkwam de vi- ce-presidentskandidaat van de UDP. Jaime Paz Zamora. op wonderlijke wijze aan de dood bq een raadselachtig vliegtuigon geluk. Vier andere UDP-top- mannen kwamen bq die. ver meende. aanslag om het le-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1980 | | pagina 9