Carternauwelijks nog aanvaardbaar als president
"ETA zoekt
onschuldige
slachtoffers"
CAS3LA
tfjgt Moskou noemt
voorstel Carter
"expres vaag"
MVO-partners tamelijk eensgezind
AL UW KLEURENFOTO'S
ONTWIKKELD EN AFGEDRUKT
Thailand verbiedt
uitvoer Cambodja
DONDERDAG 26 JUNI 1980
PAGINA 9
(Van onze correspondent Henk Kolb)
WASHINGTON - De waardering van de
Amerikaanse kiezers voor president
Carter is tot een ongekend dieptepunt
gezakt. Nog slechts 20 procent van de
ondervraagden is tevreden met zijn
buitenlands beleid rrn 30 procent vindt
dat hij in het algemeen een aanvaard
bare president is. Die cijfers zijn lager
dan die van de peilingen kort voordat
53 Amerikaanse diplomaten in Tehe
ran werden gegijzeld, een gebeurtenis
die vervolgens leidde tot een kortston
dige stijging van zijn populariteit, als
symbool van nationale eenheid in tij
den van rampspoed.
En wat Carters kansen op herverkiezing
aangaat leert het onderzoek van de
New York Times en CBS, dat Reagan
in een wedloop naar het Witte Huis met
Carter als enige mededinger 47 procent
van de stemmen zou krijgen tegen Car
ter 37. Als Anderson ook meespeelt als
onafhankelijke kandidaat wint Reagan
met 41 procent tegen 30 procent voor
Carter en 18 procent voor Ander-
Politieke waarnemers in de VS echter
hechten aan de cijfers van dit moment
weinig betekenis. Carter bijvoorbeeld
lag in 1976 ver voor op Gerald Ford,
maar de uitslag gaf hem maar net aan
de overwinning en in het algemeen
denkt men dat de kiezers in het najaar
hun opvattingen zullen wijzigen wan
neer Ronald Reagan, de republikeinse
conservatief, niet langer kan volstaan
met de vaagheden die hem een moei
teloze overwinning in de voorverkie
zingen hebben opgeleverd.
De republikeinse kandidaat heeft giste
ren een plan aangekondigd voor een
grote belastingvermindering, om de
gevolgen van wat hij noemde de ern
stigste teruggang van de laatste halve
eeuw op te vangen. In doorsnee zou dit
neerkomen op belastingverlaging met
10 procent. Ongebruikelijk was het dat
Reagan het Congres opriep nu reeds
actie in die zin te ondernemen zodat de
korting op 1 januari van het volgend
jaar kan ingaan.
Inmiddels laat het Witte Huis in de laat
ste dagen doorsijpelen dat een belas
tingvermindering zeer waarschijnlijk
is, hoewel Carter tot zeer kort geleden
zo'n maatregel nog verwierp. In Car
ters gebrek aan nationale aanhang
speelde de zwakke economische situa
tie evenzeer een rol als ontevredenheid
over het buitenlands beleid.
Voor de onafhankelijk kandidaat John
B. Anderson leverde het cijfermate
riaal de zekerheid op dat hy by de
Amerikaanse kiezers niet genoegzaam
bekend is. Niet alleen wist driekwart
van de kiezers over hem niets slechts te
vertellen, maar 80 procent kon omtrent
deze politicus van republikeinse huize
ook niets goeds meedelen. Het moet
hem troosten dat 59 procent van de
Amerikanen tevreden is met de alter
natieven Carter-Reagan-Anderson en
dat slechts 40 procent vrede kon heb
ben met een keus tussen Carter en
Reagan alleen.
Kennelijk moet Reagans aanhang zich
zelf nog vinden. Want bij degenen die
nu op hem zouden stemmen zijn men
sen met totaal verschillende politieke
ideeën. Maar in het algemeen komt
Reagan er nu beter af dan voorheen,
misschien wel omdat bij minder dan de
andere kandidaten met duidelijke pro
grammapunten is te identificeren.
Senator Edward Kennedy is politiek ge
zien voor dit jaar vrijwel uit het gezicht
verdwenen. In de afgelopen dagen
hebben de democraten langdurig ver
gaderd over hun partijprogramma, dat
doorgaans voor een president een
nauwelijks bindende richtlijn bete
kent. maar in elk geval de partij gezicht
geeft. Op vrijwel alle punten hebben
Kennedy's woordvoerders de strijd
verloren. Alleen op het punt van een
verminderd aandeel van nucleaire
energie in de totale voorziening heb
ben zij enigszins hun zin gekregen.
Het Witte Huis volgt een zorgvuldige
strategie om nog voor de conventie (de
algemene partijvergadering) de strijd
tussen Carter en Kennedy te ontdoen
van rampzalige elementen van ver
deeldheid. Maar Kennedy heeft al ge
zegd dat wat er nu is geproduceerd
nauwelijks recht doet aan de democra
tische tradities. Niettemin heeft Carter
op het punt van de sociale zorg aan
Kennedy enigszins willen toege
in de analyse van Robert Strauss, de de
mocratische campagneleider, doet
Kennedy's volhouden de democraten
meer kwaad dan Andersons geïnspi
reerde pogingen om een politieke fac
tor van betekenis te worden. Ander
sons inspanningen zijn, zei hij, als een
blok ijs: als het warmer wordt in de
zomer, wordt het kleiner.
Noodtoestandaan Costa del Sol
(Van c
correspondent Peter Hattink)
MADRID - De Baskische terreurgroep ETA heeft gisteren
vier bommen in de provincie Alicante laten ontploffen,
die als een wonder geen slachtoffers veroorzaakten en
alleen maar materiële schade hebben aangericht.
(Van
redactie buitenland)
De vier bommen explodeerden op
een later tijdstip dan de terreur
beweging aanvankelijk had aan
gekondigd. De Spaanse politie
heeft hieruit de conclusie ge
trokken dat ETA niet alleen een
angstpsychose in de toeristen
centra op gang wil brengen, maar
er tevens op uit is slachtoffers te
veroorzaken.
Twee bommen ontploften 's och
tends, één in een hotel in Alicante
en één bij een villa in Javea. De
Baskische terreurgroep kondig
de 's ochtends aan dat er twee
bommen tussen een en vijf uur 's
middags zouden ontploffen ir; de
tennisclub van Javea en in enkele
delen van het dorpje. Om half zes
ontplofte een krachtige kneed-
bom van meer dan twee kilogram
op de tennisbaan en vijf minuten
voor zes explodeerde een bom in
het clubhuis La Guardia van de
urbanisatie Absubia. Beide ex
plosieven richtten grote mate
riële schade aan, maar veroor
zaakten geen gewonden, omdat
de politie nog geen toestemming
had gegeven om de plaatsen te
betreden.
De extreem-rechtse groepering
Spaans-Baskisch Bataljon heeft
als antwoord nu ook bomaansla
gen aangekondigd in de kust
plaatsen van het Baskenland. De
partijkrant van de Baskisch Na
tionalistisch Partij PNV Deia te
Bilbao ontving gisteren een tele
foontje van iemand, die zich uit
gaf als woordvoerder van deze
groepering, die meedeelde dat
het Spaans-Baskische Bataljon
een uur voor de explosie van de
bommen zal Waarschuwen. "Mo
tief van deze acties is de wraak
neming op de bomaanslagen van
ETA-politico militar aan de Mid
dellandse Zee-kust", aldus de
woordvoerder.
Costa del Sol
De toeristencentra aan de Costa del
Sol lijken sinds gistermiddag op
plaatsen, waarin de noodtoe
stand is afgekondigd. In Torre-
molinos en in Fuegirola zijn een
heden van de oproerpolitie gele
gerd. In Fuegirola en Marbella is
de politie versterkt met eenheden
van de Guardia Civil. De luxueu
ze jachthaven Puerto José Banus
lijkt volledig ingenomen door de
Guardia Civil. Dagelijks worden
het water en de haven en de rom
pen van de aangemeerde jachten
op explosieven gecontroleerd.
Andere jachthavens aan de kust,
zoals de nautische club van Ja
vea, worden eveneens dagelijks
op bommen gecontroleerd. Aan
de Costa Brava zijn extra politie-
eenheden gelegerd, die niet al
leen de kust en de vliegvelden,
maar ook het achterland contro
leren.
In de Spaanse reiswereld heerst
ernstige ongerustheid over de
reactie van het buitenlandse toe
risme op de acties van ETA-poli
tico militar. De touroperators
hebben verleden maand en deze
maand een lagere bezettings
graad van gemiddeld tien tot
twaalf procent geconstateerd in
vergelijkihg met vorig jaar en
men vreest dat veel toeristen hun
vakantie aan de Spaanse Mid
dellandse Zee-kust zullen annu
leren.
Veertien van de negentien gevan
genen, wiens vrijlating de Baski
sche terreurorganisatie ETA-po-
litiCo militar eist, zijn gisteren
overgebracht naar de gevangenis
van Herrera de de la Mancha, de
strengste penitentiaire instelling
van Spanje.
Twee gemaskerde mannen hebben
gisteren in Vitoria de 52-jarige
chef technische dienst van de Mi-
chelin-fabriek Luis Hergeta
Guinea met pistoolschoten ge
dood. Luis Hergeta Guinea was
samen met Jesus Casanova, ad
junct-directeur personeel van
Michelin, het mikpunt van de
werknemers bij arbeidsgeschil
len in de fabriek. Casanova werd
vorige maand zwaar gewond bij
een aanslag van ETA-politico
militar. Hoewel nog geen enkele
organisatie de aanslag op Luis
Hergeta Guinea heeft opgeëist
neemt de politie aan dat dit werk
is geweest van de ETA.
ANKARA - De deelnemers aan de NAVO-conferentie voor ministers van buitenlandse zaken zijn op zoek i
een plaatsje voor een 'familiefoto'. Op de foto onder meer Joseph Luns (midden), de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken Edmund Muskie (derde van rechtsen de Engelsman Lord Carrington (tweede van rechts).
(Van .onze speciale verslaggever
Fred Sanders)
ANKARA - De NAVO-landen, nog
steeds geschokt door de Russi
sche inval in Afghanistan, zijn
gisteren politiek dichter tot el
kaar gekomen dan ooit. Onder
linge meningsverschillen en ru
zies die ook in de eerste maanden
na het Sowjet-ingrijpen in buur
land Afghanistan het klimaat
tussen de NAVO-partners leken
te beheersen, zijn met de bijeen
komst van de ministers van bui
tenlandse zaken van de 15 landen
in Ankara, die vandaag wordt be
sloten, voorlopig ter zijde ge
schoven. Algemeen heeft men
beloofd elkaar in het vervolg be
ter te raadplegen in dergelijke
moeilijke politieke situaties.
Hoewel pas in de loop van vandaag
het slotcommuniqué van de
tweedaagse NAVO-raad zal wor
den vastgesteld, was gisteravond
al duidelijk dat de 15, ook de zo
vaak botsende Fransen, Ameri
kanen, Duitsers en Britten elkaar
na de beide „topconferenties" in
Venetië en deze NAVO-raad in
Ankara voorlopig hebben ge
vonden in een gematigde maar
duidelijke houding tegenover de
Sowjet-Unie. De afwijzing van
het Russische internationale be
leid moet duidelijk zijn, maar de
communicatiekanalen blijven
open.
Gisterochtend, tijdens het geza
menlijk genoten ontbijt, werden
tussen de Westduitse minister
van buitenlandse zaken Gen-
scher en zijn Amerikaanse colle
ga Muskie de laatste plooien van
het bezoek van Schmidt aan
Moskou glad gestreken.
Met de overeenstemming over
Schmidt's optreden in Moskou
zijn overigens ook de laatste mo
gelijke onderhandelingselemen
ten weggenomen uit Schmidt's
oorspronkelijke voorstel voor
een „moratorium" inzake de
plaatsing van nieuwe middellan-
ADVERTENTIE
GRATIS!
f&CZji
i
I
j 3
iSckéc
Het duurste van fotograferen is ontwikkelen
en afdrukken. Voor 12 kleurenfoto's betaalt u al
gauw 115,-en voor 24 kleurenfoto's zo'n f24,-.
Uitgerekend die kosten neemt Scottcx nu
voor z'n rekening. Let op de Seottex totozegels en
informatie op de volgende verpakkingen:
Seottex tissue toiletpapier.
Frisgeurend, sterk en zacht in wit en fraaie kleuren.
Seottex tissue huislioudrollcn decor.
Sterk, super-absorberend, met rode of groene
appeltjes decoratie.
Seottex tissue zakdoekjes.
4-Lagen zachtheid. In handige 10x10 verpakking.
Let dus op Seottex. Met fotozegels!
ge afstandskernraketten in Eu
ropa. Van een vertraging van de
ontwikkeling van de Amerikaan
se, voor Europa bestemde, raket
ten en de voorbereiding voor de
plaatsing van die wapens, wordt
door Bonn niet meer gerept.
Ook over de houding die de 15 zul
len aannemen tijdens de tweede
vervolgconferentie van „Helsin
ki" over veiligheid en samenwer
king in Europa, deze herfst in
Madrid, werden harmonieuze
klanken vernomen. Zoals Lord
Carrington, de Britse minister
van buitenlandse zaken zei: „In
Madrid moeten wij de Russen
duidelijk maken dat zij niet hun
gedrag van de laatste maanden
kunnen voortzetten en tegelijk
ontspanning in Europa en inter
nationale wapenbeheersing
kunnen bevorderen".
Duidelijk werd dat in Madrid harde
woorden zullen worden gespro
ken. De Nederlandse minister
Van der Klaauw, die voor een
nieuw debat over de olieboycot
tegen Zuid-Afrika vandaag ver
vroegd uit Ankara moest terug
reizen naar Den Haag, zei hier
over „Madrid zal' moeilijk zijn.
Wat er uitkomt aan nieuwe voor
stellen zal afhankelijk zijn van de
uitkomst van de discussie over de
uitvoering van de slotakte van
Helsinki (zoals de naleving van
de mensenrechten in de Sowjet-
Unie, red.) en ook van de interna
tionale situatie van het mo
ment".
Bekend is dat vele NAVO-landen,
met name Groot-Brittannië en de
Verenigde Staten, nog steeds
grote moeite hebben met het
Franse voorstel dat in Madrid in
behandeling zal komen, tot het
houden van een ontwapenings
conferentie waaraan alle onder
tekenaars van het Akkoord van
Helsinki zouden kunnen mee
doen.
Een groot bezwaar tegen een der
gelijke conferentie is, dat het zeer
"Gegijzelden
eerder vrij"
TEHERAN (Reuter/UPI/DPA) -
Het pas gekozen Iraanse parle
ment gaat misschien de moge
lijkheid overwegen een aantal
van de Amerikaanse gegijzelden
die niet van spionage worden
verdacht al eerder vrij te laten.
Dit heeft «yatollah Beheshti, lei
der van de islamitische republi
keinse partij (IRP) die over een
meerderheid in het parlement
beschikt, gisteren op een pers
conferentie in Teheran gezegd.
De éyatollah benadrukte dat het
slechts „een van de mogelijkhe
den is".
Ajatollah Beheshti, die ook hoofd is
van het hooggerechtshof, kon
niet voorspellen wanneer het
parelement over de gegijzelden
zal beslissen. "We willen de
kwestie oplossen, maar elke dag
komen er weer nieuwe onder
werpen op de agenda", aldus de
ajatollah.
Het Iraanse parlement is sinds de
verkiezingen van vorige maand
nog steeds gewikkeld in formele
procedures. Voor het parlement
aan het eigenlijke werk kan be
ginnen moet het eerst nog een
raad kiezen voor de bescherming
van de grondwet.
moeilijk onderhandelen wordt
met zijn vijfendertigen. Politiek
nog zwaarder weegt voor Britten
en Amerikanen het argument dat
de ontspanning ondeelbaar moet
zijn, dat men de Russen niet de
gelegenheid moet geven in Euro
pa ontwapening en ontspanning
te; bedrijven en intussen in de rest
van de wereld hun slag te
slaan.
Van der Klaauw
wil vaker
topoverleg
ANKARA (ANP)-Minister Van
der Klaauw heeft gisteren, op
de eerste dag van de twee
daagse conferentie van NA-
VO-ministers van buiten
landse zaken in Ankara voor
gesteld ministersconferenties
te beleggen wanneer gebeur
tenissen als de Russische in
val in Afghanistan dit ge
wenst maken. Men zou voor
taan niet meer moeten wach
ten op de vaste conferenties,
begin december in Brussel en
in mei/juni in de hoofdstad
van een NAVO-land.
Zonder de ontmoeting van de
Franse president Valéry Gis-
card d'Estaing met de Russi
sche partijleider Leonid
Brezjnjev. in Warschau met
zo veel woorden te noemen,
verklaarde hij dat de NAVO
over procedures en de organi
satie beschikt die, als er
problemen rijzen "zoals eer
der dit jaar" vergaderingen,
niet zo zeer om specifieke
maatregelen te nemen als wel
over een bepaald onderwerp,
mogelijk maken. Het Franse
staatshoofd heeft, zoals be
kend, in het geheel geen
vooroverleg gepleegd over
zijn ontmoeting met de Rus
sische partijleider.
MOSKOU - Het Kremlin heeft pre
sident Carters hernieuwde voor
stellen verworpen om te zoeken
naar overgangsregelingen voor
het oplossen van de crisis die is
ontstaan door de Russische be
zetting van Afghanistan, maar de
deur voor toekomstige onder
handelingen niet volledig geslo
ten gehouden. Carter herhaalde
zijn aanbod van februari tijdens
een tafelrede gedurende zijn be
zoek aan Belgrado. Een commen
tator van het Russische staats-
persbureau Tass beschuldigde
Carter er gisteren van zyn voor
stellen opzettelijk erg vaag te
houden om zich via het „onder
handelen over een regeling" te
kunnen mengen in de interne
aangelegenheden van een soeve
reine en onafhankelijke staat.
Politieke waarnemers in Moskou
zien hierin een herhaalde afwij
zing van Carters voorstel dat hij
ook al in februari had gedaan. De
Sowjet-Unie heeft toen niet ge
reageerd op dit voorstel, maar
ruim een maand later verkondigd
dat er alleen een politieke rege-
ling'voor Afghanistan gevonden
kon worden als er een eind komt
aan alle „buitenlandse inmen
ging" in dit land. In de Kremlin-
terminologie wordt hiermee de
Amerikaanse en Chinese steun
bedoeld aan de islamitische ver
zetsstrijders. De invasie van het
Rode Leger in Afghanistan wordt
omschreven als „hulp aan de wet
tige regering in Kabul".
Het Russische commentaar op de
uitlatingen van Carter is ander
zijds niet definitief en sluit een
toekomstige dialoog niet geheel
uit. „Opzettelijk vaag" kan heel
goed een uitnodiging zijn aan
Carter en de westerse leiders de
voorstellen nauwkeuriger te om-
Massagraf in
India ontdekt
NIEUW DELHI (AFP) - Opnieuw
is in de Indiase deelstaat Tripui a
in het dorp Athara Card een mas
sagraf met 1.000 lyken gevonden.
Kort geleden was in het dorp
Mandi een ander geval van vol-
kenmoord ontdekt. Er waren on
geveer 400 immigranten uit
Bangladesj ter dood gebracht.
Officiële kringen zeiden dat
slechts 18 van de 448 in Athara
Card wonende gezinnen aan de
dood hadden kunnen ontsnap
pen. Volgens in Nieuw Delhi ge
publiceerde schattingen waren er
sinds begin juni meer dan 2.000
slachtoffers van geweld in Tripu-
ra. In deze twee miljoen inwoners
tellende deelstaat verklaarde de
oorspronkelijke, tot het chris
tendom bekeerde bevolking kort
geleden een ware oorlog aan de
zes miljoen uit Bangladesj af
komstige Hindoes of Islamieten.
BANGKOK (Reuter/DPA/AFP/
UPI) - De regering van Thailand
hegft gisteren alle uitvoer naar
Cambodja door de lucht en over
zee verboden. Dit heeft het minis
terie van buitenlandse zaken in
Bangkok bekendgemaakt. De in
ternationale hulporganisaties
kunnen nu geen goederen meer
sturen naar Cambodja.
Het verbod treft ook doorvoergoe-
deren die uit andere landen via
Thailand naar Cambodja worden
gestuurd. Volgens het ministerie
van buitenlandse zaken blijft de
maatregel van kracht tot de toe
stand zich weer heeft genormali
seerd. De maatregel is een reactie
op de Vietnamese acties aan de
grens tuisen Thailand en Cam
bodja. De mogelijkheid bestaat
dat de internationale organisaties
hun hulpgoederen via Singapore
naar Cambodja sturen, maar ge
vreesd wordt dat deze stadstaat,
bekend om zyn anti-Vietnamese
schrijven. Een woordvoerder van
de Amerikaanse president deed,
in het vliegtuig dat Carter van
Belgrado naar Madrid bracht, te
genover enkele journalisten eep
poging in die richting door nog
maals te verklaren dat de Ver
enigde Staten erkennen dat de
Sowjet-Unie „legitieme veilig
heidsbelangen" heeft in Afgha
nistan. Er bestaat begrip voor de
angst van Moskou dat Afghanis
tan veranderd wordt in een anti-
Russische voorpost.
President Carter had aan het eind
van zijn bezoek aan Joegoslavië
verklaard dat zijn land bereid is
in te stemmen met een „over
gangsperiode" in Afghanistan.
Met het volledige vertrek van de
Russische troepen uit het land
zou een troepenmacht van de
Verenigde Naties, liefst samen
gesteld door islamitische landen,
de veiligheid van de Moskou-ge-
trouwen kunnen garanderen tot
dat een volledig onafhankelijk,
niet-gebonden Afghanistan zou
kunnen functioneren.
Begin:
'Nog
geen besluit
Jeruzalem"
JERUZALEM (DPA/AFP) - De Is
raëlische regering heeft nog geen
concreet besluit genomen over
de overplaatsing van het bureau
van de premier van het westelijk
naar het oostelyk deel van Jeru
zalem. Dit heeft eerste-minister
Menachem Begin gisteren ge
zegd in een gesprek met de Ame
rikaanse ambassadeur, Samuel
Lewis, die zich op de hoogte wil
de stellen met het oog op het de
bat over Jeruzalem dat vanavond
in de Veiligheidsraad van de Ver
enigde Naties wordt gehouden.
De Israëlsche pers had gemeld dat
Begin zijn bureau binnen twee of
drie maanden naar Oost-Jeruza-
lem wilde verplaatsen om daar
mee het Israëlische standpunt te
onderstrepen dat "Jeruzalem de
herenigde en nooit meer deelbare
hoofdstad van de Joodse staat"
is. Hierover is in het buitenland
grote verontwaardiging ontstaan.
houding, zich bij de maatregel
van Thailand zal aansluiten.
Vietnamese troepen in Cambodja
hebben zich gisteren na hun kor
te maar bloedige aanval op Thai
land gehergroepeerd en lijken
gereed voor een nieuwe aanval op
schuilplaatsen langs de Thaise
grens van guerrillastrijders van
de Rode en Vrije Khmer, zo ver
luidt uit diplomatieke bronnen in
Bangkok. Volgens genoemde
bronnen wordt een aanval op
meerdere fronten voorbereid,
waarbij minstens een heel regi
ment en delen van een divisie zijn
betrokken.
Een Vietnamees regiment van 2000
man zou op weg zijn naar Phnom
Malai, even ten zuiden van de
Thaise grensplaats Aranyapra-
thet, waar zich een groot bolwerk
van de Rode Khmer bevindt,
Schermutselingen en artillerie
vuur zouden aan de Vietnamese
opmars vooraf zijn gegaan.
Hoge Rijndijk 315, Zoeterwoude
UI. 071-090340
WOONWARENHUIS
Donderdag koopavond
