DE ZILVEREN GIRAF
Draaiorgels en
kunstvogels
bepalen
opening
orgelmaand
yA(1??v
it
3=
r
7 J
ZATERDAG 21 JUNI 1980
VARIA
PAGINA 15
AMSTERDAM (GPD) - On
danks het feit dat de Grote
of St. Bavokerk in Haar
lem onlangs wegens
bouwvalligheid werd ge
sloten, zal de Haarlemse
orgelmaand ook dit jaar
doorgang vinden.
Voor de diverse evenementen is ge
zocht naar geschikte vervan
gingsmogelijkheden die werden
gevonden in Alkmaar, waar het
officiële openingsconcert van 1
juli in de Grote of StLaurenskerk
plaats heeft. En in Utrecht waar
op 3 juli in de Domkerk het inter
nationaal improvisatieconcours
zijn beslag zal krijgen. (Voor de
komende jaren, zolang de op
handen zijnde restauratie van de
Haarlemse St. Bavo zal duren,
worden overigens weer andere
uitwijkplaatsen overwogen). De
overige concerten in dit kader
zullen worden gegeven in Haar
lem, Oosthuizen en Vlaardin-
Qvn.
Naar aanleiding van het enorme
succes van het concert op 10 juli
1979 in de Haarlemse Grote of St.
Bavokerk, waar meer dan 2000
toehoorders getuigen waren van
de première van Piet Kee's com
positie „Confrontatie" waarbij
voor het eerst in de geschiedenis
door het kerkorgel een dialoog
met draaiorgels werd aangegaan,
zal nu het openingsconcert in het
teken van diezelfde instrumen
tale combinatie staan. Piet Kee
heeft voor dit doel een nieuw,
aanverwant werk geschreven dat
de naam „Integratie" mee
kreeg.
De instrumentale bezetting van
kerkorgel en draaiorgels, zoals
men die dus van „Confrontatie"
kent, werd door Kee in „Integra
tie" nog uitgebreid met de toe
passing van serinette, flageolet
en kunstvogels. De serinette is
een slechts tien pijpen tellend
doosorgeltje, aat door middel van
een slinger wordt bediend en dat
in vroeger eeuwen werd gebruikt
om gekooide vogels liederen te
leren zingen. Speciaal voor deze
gelegenheid wordt door het na
tionale museum Van Speeldoos
tot Pierement te Utrecht een der
gelijk instrument naar oude prin
cipes geconstrueerd. Volgens uit
de barokperiode overgeleverde
aanwijzingen zal hierop de 18e
eeuwse melodie van La Barcelo-
nette worden genoteerd en ge
stoken; het thema waarop Piet
Kee de in zijn nieuwe compositie
voorkomende variaties baseert
(zoals hij in „Confrontatie" het
20e-eeuwse lied „Daar komt de
orgelman" van Willem Parel toe
paste).
De eveneens bij de uitvoering van
„Integratie" betrokken flageolet
is een soort sopranino blokfluit
die als voorloper van de serinette
(ook wel flageolet roganisé ge
noemd) kan worden beschouwd.
Dit oude blaasinstrumentje, dat
evenzo voor het onderwijs aan
zangvogels diende en waarvan
het hier gebruikte specimen af
komstig is uit de collectie van
Frans Brueggen, mengt zich dan
ook bijzonder goed met het ge
luid van de serinette.
Het principe van de in „Integratie"
voorkomende mechanische
zangvogels, oftewel kunstvogels,
te weten de kanarie en de kardi
naal, berust op de 17e eeuwse uit
vinding van de zagerfluit (een
pijpje waarin een afsluitdop in
verbinding staat met een tand
wiel, snel op en neer bewogen
kan worden, waardoor bijzonde
re subtiele nuances in klank en
toonhoogte kunnen ontstaan).
Deze hier door Kee gebruikte en
speciaal in de 18e eeuw zo popu
laire instrumenten met het uiter
lijk van een bewegende vogel in
een kooi zijn eveneens afkomstig
uit het Utrechtse museum.
Bij de betreffende compositie die
op het openingsconcert van 1 juli
in de Grote of St. Laurenskerk te
Alkmaar zal worden uitgevoerd
zijn verder de volgende draaior
gels betrokken, die elk een eigen
klankkarakter vertegenwoordi
gen: de uit het begin van de eeuw
daterende Frans geaarde Gaspa-
rini uit het museum Van Speel
doos tot Pierement (het oudste
boekorgel in Nederland), de Rot
terdamse Cementmolen, een ty
pisch Nederlands straatorgel in
de jaren dertig gebouwd door
Carl Frei en het grote Bortieror-
gel uit 1912 afkomstig uit Ant
werpen en thans eigendom van
het Openlucht Museum in Arn
hem.
Behalve deze draaiorgels en de eer
der genoemde serinette, flageolet
en kunstvogels zal ook het Ne
derlands Kamerkoor een aandeel
in de uitvoering van Kee's „Inte
gratie" hebben. Terwijl onder
meer door het zingen van chan
sons van Tielman Susato ook nog
een a capella-bijdrage van dit
gemengde koor wordt gele
verd.
Voorafgaande aan de Orgelmaand
1980 komt er ook alweer traditie
getrouw op zondag 29 juli een
draaiorgelmanifestatie op de
Haarlemse Grote Markt waar dan
9 pierementen uit de verschillen
de delen van ons land te horen
zullen zijn.
Het jaarlijkse improvisatiecon
cours wordt dus op 3 juli in de
Utrechtse Domkerk uitgestre
den. De vier deelnemende orga
nisten zijn onze landgenoot en
winnaar van de concoursen van
1979 en 1978 Jos van der Kooy,
leerling van Piet Kee, de West
duitser Egidius Doll, die ook al in
1974 aan het concours deelnam,
en de Fransman Jacques Taddei,
leerling van Jean Langlais en
Pierre Cochereau.
De avond voorafgaand aan die van
de wedstrijd zijn de deelnemers
al te beoordelen op hun interpre
tatieve vermogens in een door het
eveneens in de Domkerk te be
luisteren concertprogramma.
De juryleden zijn: Marie Claire
Alain (Frankrijk), Franz Lehrn-
dorfer (West-Duitsland) en Albert
de Klerk (Nederland). Zij tonen
hun kwaliteiten als concertge-
Voor het eerst buiten Haarlem
vers op diezelfde plaats en dat op
4 juli.
De Haarlemse Orgelmaandagenda
vermeldt verder een concert ter
nagedachtenis aan de vorig jaar
overleden Weense organist
componist Anton Heilier die 24
jaar lang als docent aan de inter
nationale zomeracademie in
Haarlem verbonden is geweest.
Als plaats voor dit muzikaal in
memoriam is de Utrechtse Nico-
laikerk gekozen. Heillers leerling
Peter Planiyavsky bespeelt daar
het orgel in diverse werken van
de hand van zijn leermeester ter
wijl de sopraan Gertraud Schmid
enige van Heillers liederen zal
zingen.
Onder de in Haarlem te geven con
certen valt ook het optreden van
het ensemble Pro Cantione Anti-
qua London, een vocaal kwartet
met begeleiding van luit dat op 12
juli een programma van Engelse
renaissancemuziek verzorgt in de
Bakenesserkerk. Twee toetsin
strumenten worden bespeeld op
18 juli in de Haarlemse Nieuwe
Kerk, waar Kees Rosenhart op
orgel en clavecimbel en Bern-
hard Winsemius orgel met me
dewerking van de hoboist Peter
d'Hont en de celliste Lidewij
Scheifes 18e eeuwse sonates ten
gehore zullen brengen.
Zomeracademie
Voor de 26e maal nemen afgestu
deerde organisten uit binnen- en
buitenland in juli tevens deel aan
de internationale zomeracademie
in Haarlem waar cursussen over
improvisatie en over bepaalde
deelgebieden van de orgellitera
tuur worden gegeven. Voor deze
pedagogische doeleinden is het
tegen vallend gesteente afge
schermde Mullerorgel in de St.
Bavokerk beschikbaar. Als do
centen zijn aan deze academie
verbonden: Louis Toebosch, im
provisatie, Kenneth Gilbert, cla
vecimbel, Piet Kee, Bach, Ewalt
Kooiman, Franse orgelliteratuur,
Harald Vogel, Sweelinck e.a.,
Gisbert Schneider. Enkele deel
nemers zullen zich laten horen op
19 juli in de Waalse, Doopsgezin
de en St. Josefkerk te Haarlem,
terwijl het zogenoemde slotcon-
cert in de Grote Kerk in Alkmaar
wordt gegeven.
In de toekomst, en dan al vanaf vol
gend jaar, zal de cursus overigens
naar thans eveneens bekend
werd gemaakt, een geheel nieu
we thematische en dus meer ge
specialiseerde opzet krijgen. De
docenten nemen ook nog een
zestal concerten in de Orgel
maand voor hun rekening. Louis
Toebosch bespeelt op 8 juli het
Adema-orgel in de Haarlemse Jo-
Vie SJOUWEN) K
VBACWI ZONPÉK AU.É2M WAT
td V'AtO Ad 16, WAAR KlST^tO,
T.
JUI/U0? Pl-r l£>
ÈOIArwsr gKl IN
SC+Urtfclf»T"ZlfNAfuy«-
UJK SCHAT' IK
ZAP
UMiglO ZISn!
VgK0EÏR,HlgRW£Wr OW25
jR.-m-.HU vteeerme- suso
-IglS VANAll-g SOMAfKIsreWJ.
FRED BASSET !V£I*M>JÊ
Wat kunnen 2e daar^N
lang oer doen om 20'n l
klein tofeitje te tapeoy
3515
De belevenissen van Jommeke
En zo vliegen we naar
het Cjiraffenei/and
Nooit van gehoord. Wat
gaan we daar doen J
icOi
vi Bi^y
A
Hahaa, een groot
fortuin vinaen.'
Een -zilveren
giraf H.'
sefkerk in een romantisch pro
gramma. Harald Vogel verzorgt
op 9 juli een concert op het oudst
bespeelbare orgel in Nederland,
namelijk het uit 1521 daterende
instrument in de Nederlands
Hervormde kerk in Oosthuizen.
Piet Kee laat op 10 juli het
Schnittger-orgel van de St. Lau
renskerk in Alkmaar klinken in
Duitse barok en romantiek.
Ewalt Kooiman verdedigt de
Franse orgelkunst op 11 juli in de
Grote Kerk van Vlaardingen.
Gisbert Schneider bespeelt op 13
juli het door Marcussen gebouw
de neo-barokorgel van de
Utrechtse Nicolaikerk in een ge
mengd programma en Kenneth
Wilbert ten slotte geeft op 15 juli
in Gravenzaal van het Haarlemse
stadhuis een clavecimbelrecital
waarop onder meer delen uit
Bachs Wohltempierte Clavier te
horen zullen zijn.
Leidse bioscopen
LIDO 2: "The Fog", da. 2.30, 7.00 en 9.15
uur, zo. ook 4.45 uur, 16 jr.
LIDO 3: "Mysterie in triplo", da. 2.30,
7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 16 jr.
STUDIO: "Kentucky fried movie", da.
7.00 en 9.15 uur, do., vr., ma. en di. ook
2.30 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Doornroosje", za., zo.
CAMERA: "Kramer versus Kramer", da.
7.00 en 9.15 uur, 12 jr.
Kindermatinee: "Batman", za. en woe.
2.30 uur, zo. 2.00 uur.
Nachtvoorstelling: "Serpico", vr. en za.
11.30 uur, 16 jr.
LUXOR: Wegens restauratie gesloten
tot en met 25 juni.
TRIANON: "In de greep van de boog
schutter", da. 2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo.
ook 4.45 uur, 16 jr.
REX: "Nightcaller", da. 2.30,7.00 en 9.15
uur, zo. ook 4.45 uur, 18 jr.
Nachtvoorstelling: "Zweedse zalighe
den", vr. en za. 11.30 uur, 18 jr.
Bioscopen Alphen
EURO 1: "The knock-out cop", da. 1.30,
6.30 en 9.00 uur, zo. ook 4.00 uur, al.
Nachtvoorstelling: "The Passage", za.
12.15 uur, 16 jr.
EURO 2: "Kramer versus Kramer", da.
1.45,6.45 en 9.15 uur, zo. 1.30,4.15,6.45 en
9.15 uur, 12 jr.
Nachtvoorstelling: "Blazing Magnum",
za. 12.15 uur, 16 jr.
EURO 3: "Spel voor aasgieren", da.7.00
Kinderr
1.30 L
"Jungleboek",
9.30 u
do.,
Nachtvoorstelling: "Josephine Mutzen-
bacher 3". za. 12.15 uur, 18 jr.
EURO 4: "Lieve jongens", da. 2.00, 7.15
en 9.45 uur, zo. ook 4.30 uur, za. ook 12.15
uur, 16 jr.
Bioscoop Voorschoten
GREENWAY: "Kung Fu meesters", do.
en woe. 8.15 uur, vr. 7.00 uur, za. 4.00 en
7.00 uur, zo. 6.15 uur, 16 jr.
"Coming Home", vr. en za. 9.15 uur, zo.
8.45, di. 8.15 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "De fluit met de zes
smurfen", za. en zo. 2.00 uur, woe. 2.15
Gevuldi
groente
4 plakk»
intebakjes
dik), r«
t. 40 g
ispte o
plaat en schui/deze on
der de hete grüJ tot de
randen van de plakken
hier
iel. Ver
>or, de^grc
en de bovenzijde
Grote vaart
Alnati 19 40 zw Ouessant nr Rio de Janei-
Alphacca 20 te Balboa,
Amsteldiep 19 vn Rotterdam nr Phila
delphia,
Amsteldreef 19 1000 zo Rio de Janeiro nr
Rio Grande,
Amstelland 19 110 zzw Kaap Verdische
Eilanden nr Rio de Janeiro,
Amstelmolen 19 170 nw Flores nr Port
Cartoer,
Amstelstad 19 75 nno Keelung nr Hong
kong,
Amstelstraat 19 vn Singapore nr Cartan-
gena,
Amstelstroom 20 te Bintang,
Atlantic Crown 19 vn Portsmouth nr
Baltimore,
Baarn 19 vn Bremen nr Delfzijl,
Barendrecht 19 45 nno Rockall nr Sa-
Nedlloyd Tasman 19 35 zw Aden nr Fre-
mantle,
Nedlloyd Westerkerk 19 vn Mtwara nr
Mombasa,
Nedlloyd Willemskerk 19 vn Hamburg
nr Bremen,
Rudolph Peterson 19 50 o Durban nr Ca-
naport,
Safocean Auckland 20 900 wnw Fre-
mantle nr Port Louis,
Schelderix 19 475 o St. Helena nr Rotter
dam,
Waterland 20 te Ilbeus,
Winsum 19 pass. Suezkanaal nr Antwer-
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur EÜsabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
mis:
18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patiënt).
Sportmedisch Advies Centrum; blessu
respreekuur. Elisabethziekenhuis, Lei
derdorp, 's maandags van 19.30-20.30
Buss'
Valparaiso,
Chevron Eindhoven 19 700 w Panama nr
Balboa,
Coral Maeandra 20 15 zw Landsend,
Coral Rubrum 20 vn Bosporus nr Sam-
Esso Europoort 19 130 zw Kreta nr Sidi
Esso Nederland 19 135 zo Rasalhadd nr
Jebeldhanna,
Esso Saba 19 vn Ceylon nr Lavera,
Flevoland 19 155 wzw Rio de Janeiro nr
San Nicolas,
Getafix 20 80 op de Mississippi
Incotransspeed 20 vn Corinto nr Balboa,
Incotransspirit 19 470 zo Bermuda nr Le
Ha>
Kennemerland 19 vn Hamburg nr Bre-
Kieldrecht 19 vn Naantali nr Duluth,
Mucoma 19 te Mina al Fahel,
Mijdrecht 19 vn New Orleans nr Liver-
Nedlloyd Barcelona 19 40 z Kreta nr Port
Said.
Nedlloyd Chatman 19 420 zw Diego Gra-
cia nr Singapore,
Altair 19 25 w Gotland nr Bremen,
Altappen 20 dw Northforeland nr St Na-
Atlantic Breeze pass 19 Spurnhead nr
Gravesend,
Aurora 19 vn Rotterdam,
Azolla 19 te Rotterdam,
Bernisse 19 te Rotterdam,
Dutch Master 20 vn Rotterdam nr Tees,
Elisabeth Broere 19 vn Rotterdam nr
Tees,
Gersom 19 vn Amsterdam nr Roscoff,
Inger 19 vn Rotterdam nr Runcorn,
Lindengracht 19 vn Norrsurtdett,
Looiersgracht 20 te Algiers,
Maashaven 19 vn Rotterdam,
Mare Magnum 20 vn Rotterdam nr
Stanlow,
Mare Novum 19 te Rotterdam,
Marleen 19 300 zo Newfoundland nr Las
Palmas,
Marijke Smits 19 pass lie Jeu nr Rotter
dam,
Mercunus 19 vn Londen nr Aberdeen,
Mirabella 19 430 zw Panama,
Netty 20 te Rotterdam,
Reguliersgracht 19 130 z Dakar nr Cork,
Ringgracht 20 vn Amsterdam nr Bristol,
Sertan 20 te Rotterdam,
Singelgracht 19 60 w Monrovia nr Lagos,
Slotergracht 20 60 w Freetown,
Stadiongracht 20 te Kemi,
Stella Procyon 20 te Tarragona,
Swift 19 te Rotterdam,
Vedette 20 vn Rotterdam nr Imming-
ham.
Westaftrader 20 1600 zw Lagos nr Lagos.
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00uur
(alleen voor echtgenoot) en van
18.30-19.30 uur. Babyshow laatste kwar
tier van avondbezoek.
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
- 14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
Maandag tlm vrijdag
1830-18.45 uur
Zaterdag en zondag:
14.45-15.00 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten: wannev
voor ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30;
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur 3e klas
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno-
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000).
^ud^Ylieuius.
Een negentienjarige dienst
bode van een pachthoeve te
Mont-Saint-Amand nabij
Gent, die uit haar dienst was
weggezonden, kwam na ver
loop van acht dagen terug om
een vergeten kleedingstuk te
halen. Toen zij de pachteres
alleen te huis vond, zocht zij
twist met deze en bracht haar
met verschillende voorwerpen
een aantal slagen op het hoofd
toe, die de vrouw bewusteloos
deden neerstorten. Nu begon
de gewezen dienstbode het
huis te doorzoeken om zich het
kostbaarste toe te eigenen,
doch, bemerkende dat haar
vroegere meesteres tot be-
wustzijn terugkeerde en om
hulp begon te roepen, bracht
zij haar met een mes een dood-
elijken steek door den hals toe.
Daarna verwijderde zij zich
over het veld, doch werd ach
terhaald en gevangengeno
men, nog in het bezit van het
door haar geroofde.
- Iemand heeft aan de stad
Weenen 30,000 fr. vermaakt
op voorwaarde, dat de som
met de rente op rente zal blij
ven staan totdat het kapitaal
5 miljoen fr. zal bedragen. En
dat is over 230 jaar.
Vijftig jaar geleden:
- Op de rubberonderneming
,Soengei Balei" van de Hol-
landsch-Amerikaansche
Plantage Mij. te Amsterdam,
gelegen in het gouvernement
Oostkust van Sumatra, heeft
een tijger twee koelies neerge
slagen, die in gewonden toe
stand met spoed naar een zie
kenhuis zijn vervoerd. De tij
ger werd in een klem gevan
gen en doodgeschoten.
Het opperbevel van het Fran-
êche leger in het bezette Duit-
sche gebied bereidt een am
nestie voor van alle Duitsche
onderdanen, die door Fran
sche krijgsraden en Fransche
militaire politierechtbanken
zijn veroordeeld. Als datum
wordt 30 Juni genoemd, de
dag waarop het Fransche op
percommando te Mainz naar
Frankrijk zal terugkeeren.
Alle veroordeeldendie onder
deze amnestie vallen, zullen
op 30 Juni in vujheid worden
gesteld.
