Sally Mugabe: 'Op oorlog moet verzoening volgen
Rust keert
terug in
Zuid-Afrika
Ook politiek aan bod op
economische top Venetië
Amerika levert
Jordanië 200
moderne tanks
Arabieren: „EG-verklaring vormt geen basis voor regeling"
rivellais
vernieuwd
Keukens
van klasse.
poggenpohl
Reorganisatie van
strijdmacht Iran
VRIJDAG 20 JUNI 1980
DEN HAAG (GPD) - Sally Mugabe,
de 47-jarige vrouw van de pre
mier van Zimbabwe, is sterk be
trokken bij de politiek in haar
land. Met heftige gebaren en een
levendige mimiek schetst ze voor
een klein publiek in het Haagse
buurthuis „de Regenvalk" het
wel en wee van haar pas onaf
hankelijk geworden land, de poli
tiek van de regering van haar
echtgenoot en de positie van de
vrouw tijdens de burgeroorlog en
daarna. Op uitnodiging van het
Zimbabwe-comité Nederland en
het Institute of Social Studies
kwam zij naar ons land als vice-
secretaris-generaal van de rege
ringspartij Z ANU. In een gesprek
na afloop van de bijeenkomst zet
ze haar politieke ideeën nog
maals op een rijtje.
„De voornaamste doelstellingen
van de regering zijn op dit mo
ment de wederopbouw van het
land, verzoening onder de bevol
king en het weer in de maat
schappij opnemen van de door de
oorlog ontheemden. Wat de we
deropbouw betreft, is het ont
breken van geld het voornaamste
probleem. De infrastructuur van
het land (wegen, spoorwegen,
voorzieningen als ziekenhuizen
enz.), heeft zwaar geleden onder
de oorlog. Op alle ministeries
worden op het ogenblik de
problemen geïnventariseerd en
nieuwe plannen gemaakt. We
hadden, als ZANU, al veel plan
nen klaar liggen, maar vaak ble
ken de problemen in de praktijk
anders te liggen dan we gedacht
hadden en moesten we helemaal
opnieuw beginnen".
„Gebrek aan geld is voor de weder
opbouw dus het voornaamste
probleem. Alle steun die we kun
nen krijgen, is daarom welkom.
We willen alleen niet dat steun tot
afhankelijkheid leidt. Wij hebben
niet voor onze vrijheid gevochten
om haar meteen weer in te leve
ren".
„Wat de verzoening betreft wij
hebben van het begin af aan dui
delijk gemaakt dat de oorlog voor
ons voorbij was en dat we bereid
waren het verleden te vergeten.
Een probleem is echter, dat veel
blanken niet kunnen geloven dat
wij hen niet net zo zullen behan
delen als zij ons vroeger. Toch
zijn wij vastbesloten de verzoe
ningspolitiek te laten sla
gen
- Er zijn de laatste tijd geluiden te
horen, onder andere van minister
van arbeid Tekere, dat men de te
genwerking van blanken, vooral
in het ambtenarenapparaat, zat
is, en hardere maatregelen wil
gaan nemen. Is er sprake van een
radicale vleugel binnen ZANU,
en zal Mugabe deze onder con
trole kunnen houden?
„De ZANU is één partij, met één
programma. Er is geen sprake
van radicale of minder radicale
vleugels. Iedere minister heeft
natuurlijk de vrijheid zijn me
ning te gevn over de problemen
waar hij mee te maken heeft,
maar er is één regeringspro
gramma. En ik ben ervan over
tuigd dat alle ministers zich hier
aan zullen houden".
„Er is inderdaad sprake van tegen
werking van blanke ambtenaren,
maar nog niet op zo'n schaal dat
we er geen raad mee weten. We
zijn bezig met een programma
om naast iedere hoge blanke
ambtenaar een zwarte te installe
ren, die zodoende het vak kan le
ren en tezijnertijd de post van de
blanke over kan nemen. De blan
ken zullen langzamerhand, al dan
niet vervroegd, met pensioen
worden gestuurd. Voor het beta
len van deze pensioenen ver
wachten we bijdragen van Groot-
Brittannië, dat immers op dit
soort afspraken heeft aange
drongen tijdens de besprekingen
op Lancaster House".
Stakingen
- De afgelopen twee maanden is er
ook sprake geweest van stakin
gen, bijvoorbeeld in de mijnen.
Hoewel de regering de stakers tot
nu toe heeft kunnen bewegen weer
aan het werk te gaan, duidt dit
toch op groeiend ongeduld onder
de bevolking
„De mensen in Zimbabwe weten
dat de partij, ZANU, program
ma's heeft. Zij kennen de inhoud
van die programma's en weten
dat de regering deze aan het uit
voeren is. Ik ben ervan overtuigd
dat het volk genoeg vertrouwen
in deze programma's heeft en dus
genoeg geduld zal hebben".
- Vorige week werd bekend dat
premier Mugabe een aanbod van
Nkomo om zijn wapenvoorraden
- onder andere door de Sowjet-
Unie geleverde Mig-straaljagers -
in het leger van Zimbabwe op te
nemen, had afgewezen. Wijst dit
op een groeiende tegenstelling
tussen de beide partijen ZANU en
ZAPU?
„De samenwerking met Nkomo en
de ZAPU verloopt op het
ogenblik uitstekend. Natuurlijk
zijn er tegenstellingen. ZAPU is
een andere partij, met een eigen
programma. Maar de wil om sa
men te werken is nog steeds vol
op aanwezig. En waarom zouden
wij Russische wapens in ons le
ger gebruiken? De Russen heb
ben de ZANU nooit gesteund en
wij hebben hun wapens nu ook
niet nodig. Dit zou alleen maar tot
afhankelijkheid kunnen leiden,
wat onderdelen en dergelijke be
treft. Bovendien: de oorlog is
voorbij en wij hebben genoeg
wapens".
- De voorzichtigheid van Mugabe
bleek onder meer uit zijn gema
tigde houding tegenover Zuid-
Afrika. Na de topconferentie van
de frontlijnstaten over Namibië,
twee weken geleden in Lusaka,
lijkt zijn opstelling harder ge
worden?
,.De politiek van Mugabe is dezelf
de als die van de Organisatie van
Afrikaanse Eenheid, waar Zim
babwe lid van is. De standpunten
van de OAE ten opzichte van
Zuid-Afrika zijn onze standpun
ten. Mugabe lijkt misschien niet
zo radicaal, bijvoorbeeld wat de
ondersteuning van Zuidafri-
kaanse bevrijdingsbewegingen
betreft. Maar het is onze opvat
ting dat zij hun eigen strijd moe
ten voeren, zoals wij dat ook heb
ben gedaan. Wij moeten niet ver
tellen hoe zij moeten vechten. Elk
beroep dat zij op ons doen zullen
wij echter honoreren. In die zin
wordt onze radicaliteit bepaald
door wat zij van ons vragen".
PARIJS (Reuter/UPI) - De top
conferentie van zeven be
langrijke Westerse indus
trielanden die zondag en
maandag in Venetië wordt
gehouden is bedeeld voor
economische besprekingen
maar het ziet ernaar uit dat de
regeringsleiders van de VS,
Engeland, West-Duitsland,
Frankrijk, Italië, Canada en
Japan niet om bepaalde poli
tieke kwesties heen zullen
kunnen, zo meent men in re
geringskringen in Parijs.
Daarbij bestaat de kans dat de
Verenigde Staten de andere
deelnemers aan het beraad
tegenover zich zullen vinden.
Het slechter worden van de be
trekkingen tussen Oost en
West sinds het ingrijpen van
de Sowjet-Unie in Afghanis
tan dwingt de Westerse lei
ders aandacht te besteden aan
de internationale politieke si
tuatie en aan defensiekwes
ties. Het zal voor het eerst zijn
dat in de economische top
conferenties van de zeven ge
noemde landen, die vijf jaar
geleden begonnen, zoveel
aandacht aan de politiek
wordt besteed.
De grote lijnen van een ge
meenschappelijk econo
misch beleid van de zeven
landen staan al op papier.
Verwacht wordt dat de rege
ringsleiders zich meer dan
voorheen vast zullen leggen
op energiebesparing en kre
dietbeperking, zeker tot de
inflatie beter in de hand kan
worden gehouden. Aangezien
de opvattingen over wat er in
economisch opzicht moet
worden gedaan al in grote ma
te overeenstemmen kunnen
de regeringsleiders meer
aandacht besteden aan de
politieke verwikkelingen in
Afghanistan, Iran en het Mid
den-Oosten.
West-Duitsland en de andere
landen van de Europese Ge
meenschap maken er zich
ongerust over dat de kwestie
Afghanistan, het conflict tus
sen de Verenigde Staten en
Iran en de kwestie van het
Midden-Oosten samen uit
zouden kunnen draaien op
confrontatie tussen de Sow
jet-Unie en het Westen. De
topconferentie in Venetië
biedt een goede gelegenheid
voor het wegwerken van me
ningsverschillen over ge
noemde kwesties en voor
coördinering van het beleid;
gedurfde nieuwe politieke
initiatieven behoeven niet te
worden verwacht, zo meent
men in Parijse regeringskrin
gen.
Vlak voor zijn vertrek naar Eu
ropa, heeft president Carter
zijn bondgenoten voor ogen
gehouden dat zij op de proef
worden gesteld en de Russi
sche handschoen moeten op
rapen 'zonder roekeloos een
confrontatie of nieuwe koude
oorlog' te riskeren.
"De gïndustrialiseerde landen
worden op de proef gesteld.
Laat daarover nergens ter we
reld misverstand bestaan. Wij
worden niet daarover gedre
ven door vijandschap, of zin
in roekeloze confrontatie of
terugkeer naar de koude
ooriog. Maar wij moeten ons
internationaal schrap blijven
zetten tegen Russische agres
sie en niet toestaan dat de
Sowjet-Unie blijvende vruch
ten plukt van haar inval in een
neutraal land", zei Carter.
Hij voorspelde dat het Westen
een krachtiger stempel op de
wereld zou nalaten dan de re
pressieve communistische
regimes.
Carter kwam gisteravond in de
Italiaanse hoofdstad aan.
Hoofdpunt van programma is
de tweedaagse economische
top in Venetië, waar hij zal
worden bijgestaan door zijn
ministers van financiën en
energie, Miller en Duncan.
De president heeft voorts be
zoeken aan paus Johannes
Paulus 2, aan Joegoslavië,
Spanje en Portugal voorge-
President Carter werd gisteravond begroet door zijn Italiaanse collega
Pertini. Amy Carter maakt de Europese reis van haar vader ook mee,
evenals Rosalynn.
ADVERTENTIE
WASHINGTON (Reuter) - Presi
dent Carter heeft ermee inge
stemd Jordanië 200 moderne
tanks met nachtkijker te leveren,
waarmee hij is teruggekomen
van een eerdere beslissing.
Van officiële zijde in Washington
verluidde dat Carter zijn besluit
aan koning Hoessein persoonlijk
had meegedeeld, toen deze dins
dag en woensdag voor bespre
kingen op het Witte Huis vertoef
de.
Met de levering van de 200 tanks is
een bedrag van 320 miljoen dollar
gemoeid en Israël zal er ongetwij
feld misnoegen tegenover Carter
over uitspreken, bijgevallen door
Israël-supporters in het Congres.
Dit moet krachtens de wet door de
regering op de hoogte worden ge
steld van wapentransacties van
meer dan 25 miljoen en heeft dan
een maand de tijd zich erover uit
te spreken. Is een meerderheid in
Senaat of Huis van Afgevaardig
den tegen een leverantie, dan
gaat ze niet door.
Koning Hoessein van Jordanië
heeft er gisteren bij de Ameri
kaanse regering op aangedron
gen een evenwichtig standpunt
in te nemen in het Arabisch-Is-
raël conflict, te staan op ontrui
ming door Israël van de bezette
gebieden en Palestijnse zelfbe
schikking te steunen.
Anders, aldus de koning, ver
vreemdt men van een in wezen
vriendelijk volk, radicaliseert
men de gematigden onder hen en
verstoort men de normale uitwis
seling van belangen op de be
langrijke terreinen var handel,
energie en cultuur.
Hoessein voerde het woord in de
nationale persclub van Washing
ton, een dag na zijn tweedaagse
overleg met president Carter en
minister van buitenlandse zaken
Muskie, dat niet leidde tot oplos
sing van het verschil van opvat
ting over de wijze waarop vrede
gesticht moet worden in het Mid
den-Oosten.
De Jordaanse koning zei dat vier
Amerikaanse presidenten sinds
1967 tegen hem hadden gezegd
dat het probleem alleen kon wor
den opgelost door Israëlisch ver
trek uit bezet Arabisch gebied,
recht voor het Palestijnse volk en
wederzijdse veiligheidswaarbor
gen.
"Deze verzekeringen en bezoeken
door talrijke gezanten hebben
echter niet geleid tot een wijzi
ging van betekenis in de Ameri
kaanse politiek", aldus Hoessein.
Komfort, kwaliteit en door
dacht design. Kenmerkend
voor een Poggenpohl
keuken. Met veel praktische
snufjes. Met vele verborgen
kwaliteiten. Kom eens langs.
Ziet u zelf hoeveel extra's
een Poggenpohl u biedt.
Zonder dat u meer betaalt.
b.v. Gebr. Rolff s Handelmij.
Industrieweg 14 De Grote Polder
Zoeterwoude-Rijndijk
Tel. 071-899206
TEHERAN (Reuter/AFP) - De
Iraanse president Bani-Sadr
heeft gisteren generaal Valiollah
Falahi benoemd tot de nieuwe
stafchef van de Iraanse strijd
krachten als onderdeel van een
reorganisatie in de militaire top.
Falahi die commandant van de
grondtroepen was, volgt generaal
Mohammad Hadi Sjadmehr op.
Volgens het persbureau Pars is
kolonel Javad Kakouri benoemd
tot bevelhebber van de lucht
macht in plaats van generaal
Amir Bahman Bagheri die enkele
weken geleden ontslag nam.
Hassan Ajat, de theoreticus van de
Iraanse Islamitische partij, heeft
gisteravond gezegd dat de "affai
re van het vermeende komplot"
tegen president Bani-Sadr, zoals
woensdag gemeld door het
dagblad "Islamitische Revolu
tie", een "manoeuvre om hem te
elimineren" was.
Op een persconferentie zei Ajat dat
zijn uitlatingen door de krant,
vervormd en gecensureerd" wa
ren.
"Hoe kan een gesprek met vier stu
denten voorgesteld worden als
een staatsgreep?" vroeg de af
gevaardigde van de islamitische
partij, die meent dat de publika-
tie van de betrokken documen
ten een manoeuvre tegen de re
publiek is. "De contra-revolutie
probeert de republiek te elimine
ren of in diskrediet te brengen
door het bestaan van spionnen
onder de leiders te onthullen", zei
hij.
Het Russische partijblad Prawda
heeft de Iraanse minister van bui
tenlandse zaken Gotbzadeh ver
weten dat hij Amerikaanse bewe
ringen heeft overgenomen om de
Russische politiek in het gebied
van de Perzische Golf in diskre
diet te brengen.
Na een maandenlang zwijgen over
de Iraanse kritiek op de politiek
van Moskou is dit de eerste keer
dat de Iraanse politicus openlijk
wordt gehekeld. De Prawda
voegt er in het kritische artikel
aan toe dat de Sowjet-Unie in het
belang van beide landen "be
trekkingen van traditioneel goe
de nabuurschap" wil onderhou
den.
Gotbzadeh wordt ervan beschul
digd dat hij zoekt naar "boze
plannen van de Sowjets tegen de
Iraanse revolutie" en dat hij zijn
best doet om de Russen "bijna de
gruweldaden van de sjah in de
schoenen te schuiven". Volgens
Prawda weet Gotbzadeh dat zijn
beweringen niet in overeen
stemming zijn met de waarheid.
Het stoort Rusland dan ook niet
dat'hij "letterlijk meezingt in het
koor van de Amerikaanse propa
ganda".
BONN (Reuter) - Saoedi-Arabië
vindt de verklaring van de negen
EG-landen over het conflict in
het Midden-Oosten geen basis
voor een regeling.
In een eerste Saoedische reactie op
het initiatief van de "negen" tij
dens de topconferentie in Vene
tië, zei de minister van buiten
landse zaken prins Saoed-Faisal
dat ondanks enkele positieve as
pecten in het Europese stand
punt een verklaring ontbreekt
die de basis zou kunnen zijn van
een regeling van het conflict.
De minister deed zijn uitlatingen
tijdens een persconferentie in de
Westduitse hoofdstad Bonn, in
aanwezigheid van de Westduitse
minister van buitenlandse zaken
Hans-Dietrich Genscher, aan het
slot van het staatsbezoek van ko
ning Chaled aan de Bondsre
publiek.
Hij beschouwde de erkenning van
het Palestijnse recht op zelfbe
schikking als een belangrijke
stap, maar wees op vaagheden in
de Europese verklaring ten aan
zien van de vertegenwoordiging
van de Palestijnen door de PLO
en het herstel van Arabisch gezag
over Jeruzalem.
dialoog tussen Arauisene en Eu
ropese landen moet worden ge
stimuleerd. Minister Genscher
verklaarde naar aanleiding van
de kritiek van de PLO op het niet-
erkennen van deze organisatie als
enige vertegenwoordiger van het
Palestijnse volk door de "negen",
dat het niet aan Europa is om uit
te maken wie de Palestijnen ver
tegenwoordigt, maar aan het Pa
lestijnse volk zelf.
JOHANNESBURG (Reuter/GPD) - Bewoners
van de in de afgelopen dagen roerige woonge
bieden rond Kaapstad hebben gisteren gezegd
dat de situatie weer normaal begint te worden.
Bij de rellen zijn minstens 42 doden gevallen.
In de afgelopen nacht hadden zich
geen belangrijke incidenten
voorgedaan en de straten in de
zwarte woongebieden zyn overal
weer begaanbaar.
Over het aantal doden zijn geen of
ficiële mededelingen gedaan.
Kranten in Kaapstad hebben
geïnformeerd bij ziekenhuizen
en kwamen op grond van hun in
lichtingen tot een dodental van
42.
Journalisten mogen van de over
heid de zwarte woongebieden
niet betreden en zijn aangewezen
op telefonische inlichtingen van
de bewoners.
De Zuidafrikaanse premier Botha
heeft inmiddels besloten toch te
gaan praten met vertegenwoor
digers van de Zuidafrikaanse
Raad van Kerken, die hij be
schuldigd van aanzetten tot ge
weld tegen de staat. Botha had
aan zijn toezegging wel voor
waarden verbonden. De Raad
van Kerken moet het commu
nisme openlijk afwijzen, zich ke
ren tegen organisaties die geweld
voorstaan, geen betrekkingen
onderhouden met de verzetsbe
weging ANC en geen verzet ple
gen tegen de nationale dienst
plichtwet.
De Raad van Kerken heeft al eer
der, in een gesprek met minister
voor negeraangelegenheden
Koornhof, voorwaarden gesteld
die bij het komende gesprek met
Botha zullen worden ingebracht.
De raad wil gelijke rechten voor
alle burgers in Zuid-Afrika, af
schaffing van de pasjeswetten,
stopzetting van gedwongen
volksverhuizingen en gelijke on
derwijsmogelijkheden voor
blank, zwart of gekleurd.
Geen moeite
Bisschop Desmond Tutu, secreta
ris-generaal van de Raad, zei geen
moeite te hebben met de voor
waarden van Botha. Hij noemde
de situatie in Zuid-Afrika "zeer
ernstig" en zei dat beraad tussen
de regering en de kerkleiders die
veranderingen in Zuid-Afrika
langs geweldloze weg willen
doorvoeren, de enige garantie is
om uit de "uiterst labiele situatie
in ons land" te komen.
Enkele blanke geestelijken hebben
gisteren gepleit voor een "ver
antwoordelijk christelijk leider
schap De anglicaanse aartsbis-
India krijgt
uranium VS
WASHINGTON (Reuter) - De
Amerikaanse regering heeft het
Congres gisteren laten weten dat
zij uitvoering geeft aan haar plan
verrijkt uranium te leveren aan
India.
De regering passeert hiermee een
advies van haar eigen Nucleaire
Commissie, het uranium niet te
leveren omdat India weigert in te
stemmen met nieuwe garanties
rond de levering.
Onderminister van buitenlandse
zaken Warren Christopher zei dat
president Carter de belofte van
India aanvaardde dat de brand
stof voor de kerncentrale van Ta-
rapoer alléén voor vreedzame
doeleinden gebruikt zou worden.
Hij zei ten overstaan van de se
naatscommissie voor buiten
landse zaken dat de Sowjet-Unie
"zonder twijfel een weigering van
de Verenigde Staten om de
brandstof te leveren, uit zou bui-
schop van Kaapstad, mgr Bill
Burnett, en zijn rooms-katholie-
ke collega kardinaal Mc Cann
verklaarden dat misdadige ele
menten gebruik maken van de
onrusten overgaan tot plunderen
en brandstichting. Zij riepen de
kleurlingengemeenschap op de
orde in eigen gelederen te her
stellen.
De organisatie van Afrikaanse
Eenheid (OAE) veroordeelt 'de
moord in koele bloede op weerlo
ze burgers' in de kaapprovincie
van Zuid-Afrika.
In een verklaring die gisteravond
werd uitgegeven verzocht de mi
nisterraad van de OAE de Veilig
heidsraad van de Verenigde Na
ties, dwangmaatregelen te ne
men die de liquidatie van het
apartheidsysteem en devestiging
van een democratische Zuidafri
kaanse staat bespoedigen'.
De halsstarrige weigering van de
regering van Zuid-Afrika men
sen- en politieke rechten te geven
aan de grote meerderheid van de
bevolking, aldus de verklaring
van de OAE. laat de Zuidafri
kaanse bevolking geen andere
keus over dan te grijpen naar de
wapens en zich te bevrijden van
het onmenselijk stelsel dat hen
veroordeelt tot eeuwigdurende
slavernij.
Aanval op Britse
ambassade in Irak
BAGDAD (AFP/UPD - Iraakse
veiligheidstroepen hebben giste
ren drie onbekende mannen ge
dood die gewapend met geweren
en granaten waren binnenge
drongen in de Britse ambassade
in Bagdad-,
De Iraakse minister van informatie
verklaarde op een persconferen
tie dat de mannen nadat zij het
ambassadegebouw waren bin
nengegaan twee handgranaten
hadden gegooid en in het wilde
weg waren gaan schieten. Nie
mand van het ambassadeperso
neel werd gewond, aldus de mi
nister. Een vierde aanvaller zou
zijn gearresteerd.
ADVERTENTIE
eranderde samenstelling
méér smaak, minder
kaloneen Nu 10 kalorieen
per glas tegen 100 in
een glas gewone frisdrank
Trisop £1
z'n Zwitsers, Jfc
lekjgr
zonder
suiker
