Weer druk
abortus-
overleg
Tegenstelling
binnen ARP
steeds feller
Kabinet beslist binnen week overKNIL-uitkering
Leerplicht wordt in 1983
met een jaar vervroegd
MO-OPLEIDING VOLGEND
JAAR IN NIEUW JASJE
Nu tussen CDA en VVD
Raadsman: zaak-Menten
een tijdsverschijnsel
VRIJDAG 20 JUNI 1980
mm
DEN HAAG (ANP) - De regering wil in
1983 de leerplicht met één jaar ver
vroegen, zodat kinderen dan vanaf
vijf jaar naar school moeten. Voor
kinderen van vier jaar moet voorals
nog een leerrecht worden gehand
haafd. Dat schrijven minister Pais en
staatssecretaris Hermes (onderwijs
en wetenschappen) aan de Tweede
Kamer.
De regering wil in augustus 1983 de ba
sisschool wettelijk invoeren. Die ba
sisschool, bestemd voor kinderen
van vier tot twaalf jaar, komt in de
plaats van de afzonderlijke kleuter
en lagere scholen. Pais en Hermes
merken op dat de duur van het basis
onderwijs in beginsel acht jaar is.
„Maar geen enkele bepaling staat in
de weg, dat een individuele leerling
zeven jaar over het basisonderwijs
doet en een andere negen jaar".
Volgens Pais en Hermes moeten de
verworvenheden van het kleuteron
derwijs in de nieuwe basisschool be
houden blijven. Zij constateren dat
het mogelijk is de nieuwe basisschool
zo in te richten, dat ook de jongste
kinderen zich in een wat groter ge
bouw thuis voelen.
Minister Pais en staatssecretaris Her
mes gaan ervan uit dat de leraar die in
de toekomst wordt opgeleid voor het
basisonderwijs bevoegd zal zijn voor
het geven van Engels. De leeftijd van
acht a tien jaar is blijkens experimen
ten een gunstige leeftijd om met het
leren van vreemde talen te beginnen.
DEN HAAG (GPD) - Vanaf 1 augustus
van het volgend jaar zullen de MO-
opleidingen in een nieuw jasje wor
den gestoken. Deze deeltijdstudies,
die nu nog veelal aan universiteiten
worden gegeven, worden onderge
bracht bij speciale instituten. Wie een
opleiding volgt om leraar te worden,
zal een ruimere portie pedagogie en
didactiek in het cursuspakket aan
treffen.
Minister Pais (onderwijs en weten
schappen) besprak zijn plannen gis
teren in de vaste Tweede-Kamer
commissie voor onderwijs. De com
missie stemde in met de grote lijnen
daarvan en onderschreef zijn voor
nemen om de MO-opleidingen te
handhaven en te verbeteren.
Volgens de plannen van Pais zal een
opleiding MO-A vier jaar duren. Er
komt een algemene onderbouw.
a de student kan kiezen tussen
een richting die voor het leraarschap
opleidt en een algemeen weten
schappelijke richting. Na de MO-A-
cursus kan men een cursus MO-B
volgen van drie of vier jaar. Ook hier
wordt weer onderscheid gemaakt
tussen degenen die voor de klas wil
len en anderen.
Wanneer de MO-opleidingen-„nieuwe
stijl" een feit zijn, zullen de bestaande
universitaire MÓ-cursussen worden
gestaakt. Binnen de door Pais voor
gestane universitaire structuur is
daarvoor niet langer plaats. Ook de
opleidingen voor derde-graadsbe
voegdheid die nu aan pedagogische
academies worden gegeven, zullen
volgens de minister in beginsel in de
nieuwe MO-structuur moeten wor
den ondergebracht.
DEN HAAG (GPD) - Vertegenwoordigers van de beide
regeringsfracties zijn deze week begonnen met de eerste
verkennende gesprekken over het abortuswetsvoorstel.
Bij dit overleg, dat nog een oriënterend karakter droeg,
waren ook de beide meest betrokken bewindslieden
aanwezig. Binnenkort moet de Kamer het afsluitende
schriftelijke verslag inleveren, dat dient als voorbereiding
voor het komende debat.
DEN HAAG - Naar schatting tienduizend leerkrachten hebben gisteren in Den Haag deelgenomen
demonstratie, georganiseerd door de algemene bond van onderwijzend personeel, waarbij zij protesteerden tegen
de teruglopende werkgelegenheid in het onderwijs. De demonstratie begon met een bijeenkomst in een tent op het
Malieveld. Vervolgens ging men in optocht naar het Binnenhof waar aan Tweede Kamervoorzitter Dolman een
petitie in de vorm van een schoolbord werd aangeboden. Daar werd ook de LastPost geblazen ten teken dat het
nulpunt is genaderd.
De demonstratie werd besloten voor het ministerie van onderwijs en wetenschappen .Min ister Pais was niet op het
ministerie aanwezig om een delegatie van de ABOP te ontvangen. ABOP-voorzitter Van de Bosch noemde de
afwezigheid van Pais een belediging voor de demonstranten. ,£)it geeft aan dat we van deze minister niets meer te
verwachten hebbenaldus Van den Bosch.
Woordvoerders van CDA en VVD
wilden gisteren niet uitsluiten
dat beide partijen uiteindelijk
toch tot overeenstemming zullen
komen, hoewel men het erover
eens is dat dit niet waarschijnlijk
is. Het nu begonnen overleg lag in
de lijn van de verwachtingen na
dat de gesprekken tussen PvdA,
D'66 en VVD over gezamenlijke
amendering op niets waren uit
gelopen.
Vorige week drong ook CHU-leider
Van Leyenhorst aan op een der
gelijk nieuw overleg tussen de
beide regeringsfracties. Zijn uit
spraken waren daarom opmer
kelijk, omdat hij en een aantal
andere CDA'ers fel tegen liberali
sering van de huidige abortus
praktijk zijn. Ook het wetsont
werp van de ministers De Ruiter
(justitie) en Ginjaar (volksge
zondheid) streeft liberalisering
Uit recente gesprekken binnen de
fractie van de christen-democra
ten kwam overigens ook naar vo
ren, dat het CDA de voorgestelde
regelingen te ver vindt gaan. Op
drie kernpunten van de wet eist
de fractie verscherping van de
voorgestelde regelingen. Wordt
hieraan voldaan, dan heeft de ge
hele fractie de „intentie" mee te
werken aan het wetsvoorstel.
Dat wil niet zeggen, dat de gehele
fractie bij het debat over een
maand of zes ook voor het voor
stel gaat stemmen. Een dergelij
ke „garantie" was niet te geven,
zo zei men' bij de fractie.
Politiehond
vindt heroïne
AMSTERDAM (GPD) - Bij een in
val in een hotel op de Heeren
gracht heeft de Amsterdamse
politie woensdagnacht ruim 1,5
kilo heroïne gevonden. In het
grote pand met de vele bergmo-
gelijkheden heeft de politie ge
bruik gemaakt van de zoge
naamde „heroïne-hond." In een
doucheruimte is een plastic zak
met 75 doses heroïne gevonden.
De politiehond heeft tijdens de
speurtocht door het hotel „posi
tief geblaft" bij een PVC-buis
waarin twee lange plastic zakken
waren verstopt met in totaal 1,5
kilo heroïne. De verkoopwaarde
van de vondst bedraagt ongeveer
300.000 gulden.
De politie was getipt dat in het hotel
heroïne werd verstrekt aan ver
slaafden. Op 17 juni heeft de poli
tie voor de eerste keer een inval
gedaan, waarbij 120 gram heroïne
is gevonden en vier vrouwen zijn
aangehouden. Woensdagnacht
hebben zes politiemannen van de
groep speciale opdrachten van
het bureau Lijnbaansgracht op
nieuw een bezoek gebracht aan
het hotel, dat veel vaste gasten
heeft die een collectieve keuken
gebruiken. De herkomst van de
heroïne is nog niet achterhaald.
Er is ook geen dader bekend.
De voorwaarden hebben betrek
king op deze drie hoofdpunten
van de wet:
- duidelijk moet worden dat de
vrouw en de behandelende arts
samen het besluit nemen. Daarbij
moet ieder uitgaan van de eigen
verantwoordelijkheid. Een be
slissing, die alleen genomen
wordt door de vrouw, wijst de
fractie af.
- De controle moet verscherpt wor
den, met name moet de arts een
verslag opstellen van zijn bevin
dingen tijdens het gesprek met
de vrouw. Liefst moeten ook
deskundigen worden ingescha
keld.
- Alternatieve oplossingen, zoals
adoptie, moeten nader in de wet
worden uitgwerkt. Aandacht
moet hierbij besteed worden aan
zaken als nazorg, geestelijke be
geleiding en huisvesting van
vrouwen, die alsnog besloten het
kind wel te willen krijgen.
ROTTERDAM - "De hele zaak-
Menten was een tijdsverschijn
sel. Halverwege de jaren '70 was
ons oorlogsverleden een kruitvat
dat wachtte op een lont. Menten
heeft het lot getroffen als zodanig
te functioneren. Dat is overigens
niet toevallig. Hij heeft het ideale
profiel van een oorlogsmisdadi
ger schatrijk, kunstverzamelaar,
wonend in een veel te groot huis
in Blaricum, met een geheimzin
nig oorlogsverleden in een woelig
gebied en een na-oorlogs verle
den dat is doorploegd met affai
res en processen.
Dit zei gisteren Mentens verdediger
Vijf creaties van de chef,
licht en verfijnd,vormen tezamen het
MENU
GASTRONOMIQUE
(f75,-)
Tafelreservering:
071-153188
Restaurant De Beukenhof - Oegstgeest
I van de gastronomische Belgische restaurantgroep
LES ETAPES DU BON GOUT) ft
mr. de Liagre Böhl in het eerste
deel van zijn pleidooi. Op de
twaalfde dag van het proces voor
de bijzondere strafkamer van de
Rotterdamse rechtbank kwam
hij tot de conclusie dat de officier
van justitie nooit aan de zaak-
Menten had mogen beginnen.
Volgens de raadsman is er wel
degelijk in de jaren '50 een toe
zegging aan Menten gedaan dat
hij niet meer vervolgd zou wor
den wegens in 1941 gepleegde
oorlogsmisdrijven in het door de
Duitsers bezette Polen.
Er resteert daarom volgens mr. de
Liagre Böhl nog de vraag of die
toezegging had moeten wijken
voor zwaarder wegende belan
gen, zoals de Hoge Raad nadruk
kelijk heeft gesteld in het eerste
Menten-arrest. Dat zou volgens
de raadsman alleen het geval zijn
als er een veranderde rechtsop
vatting zou zijn gekomen met be
trekking tot de wenselijkheid van
de vervolging van oorlogsmis
drijven.
"Daarvan is echter geen sprake".
Mentens verdediger zal zijn plei
dooi volgende week voortzetten.
Waarschijnlijk zal dat donderdag
gebeuren. Dat hangt echter af van
de tijdige terugkeer van mr. Ve
der uit Moskou. Volgens de plan
ning moet hij woensdag uit Mos
kou terugkeren met de resultaten
van zijn archiefonderzoek. De
rechtbank oordeelde het gisteren
niet nodig om ook de Amster
damse hoogleraar strafrecht,
prof. Rüter, naar Moskou te stu
ren. Een dag later zullen dan de
raadsman en de officier van justi
tie nogmaals aan het woord ko
men. Vrijdag wordt het proces
dan afgesloten met het laatste
woord van de 81-jarige verdachte.
De uitspraak volgt waarschijnlijk
half juli.
Engelsen
komen valse
cheques in
Nederland
verzilveren
ROTTERDAM (ANP) - De Rot
terdamse recherche heeft de
afgelopen maanden twaalf
Engelsen aangehouden die in
Engeland gestolen cheques in
Rotterdam kwamen verzilve
ren. Uit een mede in Enge
land ingesteld onderzoek is
gebleken dat een uitgebreide
organisatie aan het werk is,
die zich volgens de politie
beweegt over heel West-Eu
ropa. In Rotterdam werden
de afgelopen maanden voor
45.000 gulden contant geld en
200.000 gulden aan cheques in
beslag genomen.
De bankcheques en bijbeho
rende bankpassen worden in
Engeland volgens de politie
verkregen door inbraak en
zakkenrollen. Daarna worden
zij ingeleverd bij een centraal
punt van de organisatie. Koe
riers zorgen dan voor verzil
vering bij banken op het con
tinent.
De koeriers gebruiken voor hun
bezoek aan West-Europa vol
gens de politie Engelse visi
tor-passports op naam van de
bestolene. In Engeland kun
nen deze makkelijk verkre
gen worden met als legitima
tie een ziekenfondskaart. De
organisatie stuurt de koeriers
naar het continent omdat in
Engeland niet meer dan twee
cheques van 50 pond (onge
veer 400 gulden) verzilverd
kunnen worden. In Europa
kan dat ongelimiteerd.
DEN HAAG - Het is nu echt oorlog in de ARP. Drie maanden voor haar
definitieve opheffing lijkt de partij aan interne tegenstellingen te gronde
te gaan. Op ongekend felle wijze staan sinds kort de linker en rechter
vleugels van de anti-revolutionairen openlijk tegenover elkaar. Partij
voorzitter Hans de Boer, zelf behorende tot het linkse kamp, heeft de
handschoen opgenomen.
Nadat al eerder de partij te maken kreeg met een linkse "Splinter" (de
werkgroep Niet Bij Brood Alleen - NBBA), is nu rechts een afschei
dingsbeweging ontstaan, publikaties comité Anti-Revolutionaire
Christen Democraten kiest onverbloemd vóór het kabinet-Van Agt, en
tegen de loyalisten.
Met de oprichting van het comité is de tweespalt ook de CDA-fractie
binnengekomen. Maarten Schakel, tevens vice-voorzitter van de Ka
mer, behoort tot de 35 ondertekenaars van het manifest.
Het conflict kwam deze week openlijk naar buiten door twee publicaties in
het partijblad Nederlandse Gedachten. In een brief, die inmiddels ook
alle ARP-leden ontvangen hebben, maakt het comité haar doelstellin
gen bekend. Voor De Boer voldoende aanleiding direct en duidelijk
stelling tegen deze nieuwe club te nemen.
Daarbij schuwt hy harde taal in het geheel niet. Ze moeten hun bewerin
gen eerst nog maar waarmaken, is de teneur van zijn commentaar. Maar
daarnaast valt hij Schakel persoonlijk aan. De Boer noemt het moreel
moeilijk te verantwoorden" dat Schakel, na twintig jaar mede-verant
woordelijk te zijn geweest voor het beleid, er nu afstand van neemt.
De partijvoorzitter noemt het verder "ronduit misselijk" dat de brief van
het comité uitmondt in een verwijzing naar hen die vielen in de strijd
tegen het nationaal-socialisme. Alsof het eren van hen die vielen, bete
kent datje 'ja' tegen elk vernietigingswapen moet zeggen," schrijft De
Boer. Daarbij vraagt hij zich af of nieuwe, perverse wapensystemen niet
net zo goed bestreden moeten worden als de nazi's indertijd.
Vooral de gebeurtenissen eind vorig jaar rond het kernwapendebat vorm
den aanleiding tot het ontstaan van de groep. Hun opvattingen komen
niet alleen in de nu verschenen brief aan de orde. Ook in een inmiddels
verschenen brochure, "Het CDA en de AR-partij staat centraal het
geschokte vertrouwen van 'velen' in de top van de partij.
Volgens het comité bestaan de loyalisten niet meer. Sinds dc debatten van
december zijn het dissidenten. De nieuwe groep beschuldigt hen ervan
deze affaire te gebruiken als hefboom "om integriteit van de minister
president aan te tasten, de NAVO in discrediet te brengen en de westerse
democratie in een kwaad daglicht te stellen".
Het partijbestuui wordt verweten de kant van de dissidenten te hebben
gekozen en te hebben ontkend dat er sprake zou zijn van verdeeldheid.
Daarnaast voelt het comité zich "om de tuin geleid" bij dc recente
kandidaatstelling (waarbij de loyalisten fors duikelden op de lijst). Door
snel te laten stemmen over de kandidatenlijsten, zou het bestuur erin
geslaagd zijn veel nieuwe - en dus onbekende - dissidenten hoog op de
lijst te laten verkiezen
Het comité wijst ook op de forse daling van het ledental, ruim 50.000 en
wijt dit aan de linkse koers die de partij sinds Oud-*voorzitter dr. Berg
huis te incasseren kreeg. De nieuwe radicalistisch-Christelijke stroming
staat ver af van de opvattingen van de leden, zegt de groep van 35. Zo ver,
dat de ARP eigenlijk onder vreemde vlag zich bij het CDA-flottielje
aansluit.
Opheffing
Voorzitter De Boer vraagt zich welk nut het comité beoogt met zijn publi
katies nu de ARP nog slechts drie maanden blijft bestaan. Wie twintig
jaar zwijgt, had het die drie maanden ook nog wel kunnen volhouden,
vindt hij. Daarnaast vlucht de brief in zijn ogen in algemeenheden,
waarvan hij snel aangetoond kan worden dat zij onwaar zijn.
Hij ontkent dat de loyalisten aan Den Uyl de voorkeur zouden hebben
gegeven bij de formatie van 1977 boven Van Agt. Nee, wij wilden een
tweede kabinet-Den Uyl "waarin Van Agt". Van samenwerking tot
elke prijs" met Den Uyl is ook geen sprake: kijk maar naar ons stemge
drag in de afgelopen 2,5 jaar. "Het kabinet zit namelijk geen dag zonder
de steun van de zgn. loyalisten. Er moet dus nogal wat gesteund zijn".
Scherp neemt De Boer ook stelling tegen de suggestie dat Van Agt bij het
kernwapendebat een dolkstoot in de rug kreeg van de loyalisten. Hij
noemt het sprookjes, net als de verklaring dat de premier naar president
Carter vloog om de CDA-vertrekpunten binnen te halen. Uiteindelijk
verzweeg Van Agt de waarheid bij het debat, aldus de
Want, "de minister-President mocht niet zeggen dat Nederland voor de
produktie verantwoordelijkheid gedragen had Dan had de CDA-fractie
er de brui aan gegeven. De heer Van Agt mocht ook het omgekeei de niet
zeggen. Dan was de WD opgestapt Over integriteit gesproken En dan
praten wij over christelijke politiek!
De Boer signaleert, dat in een zaak als de kernbewapening, het gelijk zeker
niet bij de ene of de andere kantte vinden is. Zelf maakt hij ook nimmer
een geheim van zijn opvattingen als "atoom-Pacifist". Maar juist de
afweging van beide opvattingen betekende dat het partijbestuur geen
van beide kon veroordelen. Respect is er voor het ene én het andere
standpunt.
Daarmee heeft De Boer zeker gelijk. Maar deze terughoudende woorden
verhullen toch niet dat hij persoonlijk diep getroffen is door het optre
den van het comité. Heh kan voor hem niets anders betekenen als een
bevestiging van zijn politieke nedei laag. bij de opstelling vajl de ARP-
kandidatenlijst. Toen al wilde hij zijn partij verlaten. Hij bleef zitten om
de ARP het CDA binnen te loodsen. Welke ARP?
LOUIS BURGERS
GIFVONDST IN FRIESLAND
HEERENVEEN (ANP) - Op het erf
van een woning in het Friese
Nieuwehorne (gem. Heerenveen)
is de afgelopen dagen een vrij
omvangrijke gifvondst gedaan.
De eigenaar en bewoner van het
pand - een voormalig boerderijtje
- heeft ruim negen jaar geleden
vaten met onder andere het gifti
ge xyleen begraven nadat hij een
aanschrijving had ontvangen
afval
Uit een onderzoek van grondmon
sters door het gerechtelijk labo
ratorium in Rijswijk is gebleken
dat sommige van die monsters
twaalf procent xyleen bevatten.
Het erf van het boerderijtje in
Nieuwehorne is uit voorzorg af
gezet.
DEN HAAG (GPD) - Het kabinet
zal binnen een week beslissen
over een uitkering van 7500 gul
den belastingvrij aan een grote
groep mensen die tijdens de oor
log in Japanse gevangenkampen
heeft gezeten, zo heeft .minister
Wiegel (binnenlandse zaken) be
loofd. De gehele Tweede Kamer
heeft zich gisteren achter een mo
tie gesteld, die om zo'n uitkering
vraagt.
Wiegel zei niet alleen te willen oor
delen over de motie die, als de
regering het ermee eens kan zijn.
betekent dat zeker 50.000 r
een eenmalige uitkering zullen
krijgen. Daarmee is dan een be
drag van ten minste 375 miljoen
gulden totaal gemoeid.
Ex-KNIL-militairen, ex-ambtena
ren maar ook particuliere werk
nemers die ten minste drie
maanden in een Japans interne
ringskamp gezeten, komen vol
gens de motie in aanmerking
voor de uitkering. Voorwaarde is
dan wel dat ze destijds kostwin
ner waren, en thans duurzaam in
ons land wonen. Ook de wedu
wen van de groep slachtoffers
kunnen de 7500 gulden volgens
de tekst van de motie krijgen.
De Tweede Kamer was unaniem in
de wens tot de uilkering over te
gaan. Aan het begin van het debat
over de niet-genoten inkomsten
tijdens gevangenschap in Ne-
derlands-Indië las het CDA-ka-
merlid Weijers in zijn kwaliteit
als voorzitter van de vaste Twee
de-Kamercommissie voor amb
tenarenzaken en pensioenen een
verklaring voor.
Pie verklaring eindigde met het in-
Vdienen van de motie,
regering wordt gevraagd vóór 1
januari aanstaande een regeling
te treffen die tot de uitkering
moet leiden. De kamercommissie
waarvan Weijers voorzitter is,
heeft zich de afgelopen maanden
intensief gebogen over het
probleem van de KNIL-salaris-
De militairen die destijds in het
Koninklijk Nederlands-Indisch
Lege-(KNIL) vochten, pleiten nu
al tientallen jaren voor betaling
van het salaris dat zij niet ontvin
gen gedurende de 41 maanden
die zij in Japanse krijgsgevan
genschap doorbrachten.
Weijers wilde er geen twijfel over
laten bestaan dat ons land geen
juridische schuld heeft ten op
zichte van de ex-militairen of an
deren die in de Japanse interne
ringskampen hebben gezeten.
„Maar er is wel een morele ver
antwoordelijkheid. en die wil de
commissie unaniem een mate
riële inhoud geven", aldus Weij-
PvdA-woordvoerder erkenning
door de Nederlandse samenle
ving van „het onnoemelijk grote
leed dat in de kampen in Oost-
Azié door geïnterneerden is gele
den
Inmiddels heeft voorzitter ir. G S.
Vrijburg van de Stichting Ne
derlandse Ereschulden (SNE) de
uitkering van 7500 gulden "een
fooi. een belediging genoemd.
De SNE strijdt sinds jaar en d.ig
vooi een uitkering van 16.000
gulden ineens belastingvrij
