„Mensen vinden
je 'n viespeuk"
Vraagtekens bij plannen voor
commerciële steenkoolvergasser
Huidziekte wekt ten
onrechte afschuw op
qeil«utót£
Leids tweetal pleegt veertig
inbraken: eis acht maanden
DONDERDAG 19 JUNI 1980
.door
Sjak
Jansen
Er gaat geen doordeweekse dag voorbij, of ik ben in
de stad en regio wel op zoek naar mensen en dingen
voor deze rubriek. Tips en wensen voor 'Publiek' kunt
u 's middags tussen één en twee uur aan mij kwijt, tel
071-3 44941, toestel 215. Schrijven mag natuurlijk
ook
„Meneer Van der Velden", sprak de perso
neelschef van het transportbedrijf op ijs
koude toon, „meneer Van der Velden, het is
niet omdat u de capaciteiten voor deze baan
niet zou hebben. Oh nee, daar twijfelen we
geen moment aan. Het is vanwege de ziekte
aan uw huid".
„Kijk, wij begrijpen best dat die ziekte helemaal
niet vies of besmettelijk is, wij weten dat heel
goed. Maar ziet u, zij daar: de chauffeurs aan wie u
leiding zou moeten geven, zij weten dat niet.
Daarom lijkt het ons beter dat wij van uw diensten
geen gebruik maken".
Daar zat Wülem van der Velden (38) dan. Sprakeloos, verstijfd, alsof
hij een slag midden in z'n gezicht had gekregen. „Wat geniepig
niet, van zo n personeelschef? zegt hij verbitterd. „Legt hij no-
tabene de schuld bij die vrachtwagenchauffeurs. Wil hij jou laten
geloven dat zij te dom zijn om te bevatten dat die psoriasis hele
maal niet besmettelijk of vies is. Je moet maar durven".
Twee dagen later viel de brief op de deurmat van de werkloze
transportleider uit Leiderdorp. 'Geachte meneer Van der Velden.
Tot onze spijt is onze keus niet op u gevallen. Wij wensen u veel
succes met uw verdere sollicitaties...' Enfin u kent dat wel: de
gebruikelijke afschrijvingsbrief, compleet met datum postmerk.
Van der Velden: „Waarom ik feitelijk ben afgewezen, dat zetten ze
er niet in. Zo achterbaks zijn ze wel. Nu kan ik niks tegen hen
beginnen. De brief is waardeloos".
De ware reden was dus psoriasis, een moeilijke naam voor een
vervelende huidziekte, die vroeger ook wel zilverschurft werd
genoemd. Psoriasis is feitelijk een storing in de stofwisseling van
de huid.
Afschuw
De ziekte is herkenbaar aan vuurro
de plekken en het loslaten van
schilfers, die niets anders zijn dan
dode huidcellen, welke niet wor
den afgevoerd. Op aangetaste
tot
wordt de huid
acht keer sneller vernieuwd d.
normaal het geval is.
Die schubbetjes kun je zonder pijn
verwijderen maar veel helpt dat
niet, omdat er in razend tempo
weer nieuwe ontstaan.
Van der Velden heeft er al vanaf z'n
achtste mee te kampen. Niet zo
zeer met de ziekte zelf, maar veel
eer met de afschuw, die menigeen
ten onrechte heeft van psoriasis,
waaraan naar schatting 250.000 tot
400.000 Nederlanders lijden.
Viespeuk
Er gaat geen dag voorbij, of Van
der Velden wordt wel met die
weerzin geconfronteerd. „Het
komt doodgewoon hier op
neer, dat de mensen je een
viespeuk vinden", zegt hij.
„Het klinkt hard, maar zo is
het".
„Als ze die schilfers zien, den
ken ze datje niet proper bent
op je lichaam. Denken ze dat
Iedereen
denkt dat
je je niet
goed wast'
je je nooit wast of zo. Of ze
denken dat het besmettelijk
is. Maar dat is juist helemaal
niet zo".
„Maar pa, mensen hechten nu
eenmaal veel waarde aan een
gave huid. Is jouw huid niet
gaaf, dan ben je vies. Zo wordt
er geredeneerd".
Badmeester
Dat blijkt wel als Van der Vel
den een zwembad bezoekt. Is
het niet de badmeester die
zegt: „Wat zie je er vies uit, ga
je maar aankleden", dan zijn
het de mensen wel die de
badmeester te verstaan ge
ven: „Dat water, waar die vie
zerik in zwemt, daar ga ik niet
Het gevolg van dat soort reac
ties is dat Van der Velden het
nu niet meer in z'n hoofd haalt
een zwembad te bezoeken.
Zonder de zielige figuur te
willen uithangen, zegt hij van
al dat soort reacties een on
derdrukt minderwaardig
heidscomplex te hebben
overgehouden. „Daar kom ik
rustig voor uit".
Karakter
„Maar", voegt hij er gauw aan
toe, „er zijn genoeg mede-pa-
tienten die gehard zijn. Die
zich van die discriminatie
geen bal aantrekken. Dat is
een kwestie van karakter. En
dat karakter heb ik niet. Punt
uit".
„Dat heeft ook met je hele ont
wikkeling te maken. Dat
grijpt mede terug op je jeugd.
Bij mij was het zo dat ik vanaf
m'n achtste constant ben ge
treiterd. Het begon al op de
lagere school, met dat ver
plicht schoolzwemmen. Daar
kreeg je het gelazer al. van:
'Jij zit onder de schurfterige
plekken'. En meer van dat
soort grapjes
Zonnebril
„Zo krijg je de rotste dingen
naar je hoofd. Je moet weten
dat ik momenteel tegen die
psoriasis een PUVA-behan-
deling onderga. Dat houdt in
dat je een bepaald medicijn
slikt en je in het ziekenhuis
Vanaf m '/i
achtste ben
ik constant
getreiterd
wordt bestraald met ultra
violet licht. Maar gedurende
die behandeling moetje con
stant een zonnebril dragen.
Dat moet. Of het nu regent of
sneeuwt, dat doet er niet toe,
die zonnebril moet.
„Dus wat overkwam mij nou
laatst, toen het allesbehalve
zonnig weer was en ;k met die
zonnebril op straat liep. Toen
riep er iemand: 'Hee achter
lijke. doe die bril es af. Ja sor
ry hoor, ik vertel het zoals ik
het heb meegemaakt
Van der Velden, getrouwd en
vader van twee kinderen,
stelt dat je geneigd bent je
Zwemmen doet Wülem van der
Velden n iet meer. De mensen zeggen
tegen de badmeester: dat water,
waar die viezerik in zwemt, daar
ga ik niet in. Van dat soort reacties
heeft Van der Velden toch een on
derdrukt minderwaardigheids
complex overgehouden. "Daar kom
ik rustig voor uit
zulke opmerkingen aan te
trekken. „Maar daarmee
moet je oppassen", zegt hij,
„want psychische zaken
hebben een enorme invloed
op psoriasis".
„Het is een hele nare ziekte.
Punt één omdat-ie onge
neeslijk is. En punt twee om
dat je er op wordt aangeke
ken. Ik heb er gelukkig mee
leren leven. Maar als je er af
kon komen, reken maar dat
dat een zegen zou zijn. Datje
eindelijk eens zonder
schroom je mouwen kunt op
stropen.... Je kunt je niet
voorstellen wat een opluch
ting dat zou zijn".
Lusteloos
Thans is Van der Velden z'n
plekken tijdelijk kwijt en dat
dankt hij aan de PUVA-the-
rapie.
Om echter ontvankelijk te wor
den voor dat licht, moet Van
der Velden een bepaald me
dicijn slikken. Een medicijn
dat ook z'n tegen heeft. De
Leiderdorper: „Een kwartier
nadat ik die pillen heb inge
nomen, valt er met mij niet
meer te praten. Ben ik hart
stikke chagrijnig en voel ik.
me misselijk en lusteloos
Kuur
Die nare bijverschijnselen doen
zich niet voor bij het onder
gaan van een kuur in natuur
lijk zonlicht, aan bijvoorbeeld
de Dode Zee. Dat is een zeer
aanvaardbaar alternatief voor
de PUVA-therapie. Een mo
gelijkheid ook, die de laatste
tijd veel opgang maakt.
Groot voordeel van zo n kuur is
dat het een natuurlijke ge
neeswijze betreft. Voorbur
ger G. van den Haak (49) heeft
'm twee keer ondergaan en is
er vol lof over. „Het grote na
deel is alleen", zegt hij, „dat
die kuur niet in het zieken
fondspakket is opgenomen.
Jammer, want het is me nogal
geen dure grap".
De twee keren dat hij vier we
ken in het kuuroord Ein Bo-
kek aan de Dode Zee verbleef,
hebben hem zo'n achtdui
zend gulden gekost. „Maar
dat is het niet alleen. Je bent
daar vier weken volkomen
afgezonderd van je gezin en je
werk. En daar komt bij. dat er
niks, maar dan ook helemaal
niks te beleven valt. Je moet
jezelf zien te vermaken en dat
moet je maar kunnen. Want
denk asjeblieft niet dat zo'n
kuur een vakantie is. Dat is
het allesbehalve
Schaduw
„Maar het effect van zo'n kuur is
groot. Niet alleen lichamelijk
maar ook geestelijk. Je bent
er namelijk met mensen die in
hetzelfde schuitje zitten als
jij. Bij hen hoef je je ook geen
moment te schamen".
„Je praat er veel, wisselt erva
ringen uit, je beurt elkaar op,
kortom: je voelt je een heel
ander mens, wanneer je te
rugkomt".
„Maar helaas", zegt Van den
Haak, „zo'n kuur is niet voor
iedereen weggelegd. Daarom
zijn we er binnen onze ver
eniging hard over bezig die
kuur in het ziekenfondspak
ket te krijgen. Het motto van
onze vereniging is niet voor
niks: uit de schaduw, in het
licht".
Loonzakjes
„Want wat is feitelijk duur
der?", vraagt Van der Velden,
contactpersoon van de pso-
riasisvereniging voor Leiden
en omstreken (tel. 890044)
zich af. „Vier weken in het
ziekenhuis a raison van zo
veel duizend gulden per dag.
of vier weken aan de Dode
Zee, dat maar 4000 gulden
kost? Ik noem dit discrimina
tie".
Over discriminatie gesproken:
Van der Velden lepelt nog een
GRONINGEN - De Bezinnings-
groep Energiebeleid, een sa
menwerkingsverband van men
sen uit wetenschap, industrie,
politiek en overheid, zet grote
vraagtekens bij het kolenbeleid
van de regering en met name bij
de beslissing op korte termijn een
commerciële vergassingsinstal
latie aan de Eemshaven te zetten.
De kritiek van de Bezinnings-
groep wordt verwoord door drs.
E. van der Hoeven, een van de
leden van de groep, in het eco-
nomenvakblad Economisch-Sta-
tistische Berichten.
De groep pleit voor het leggen van
meer nadruk op demonstratie
projecten en minder op het direct
tot stand brengen van commer
ciële installaties, opdat - eventu
eel ten koste van een tijdelijk ex
tra aardgasgebruik - een adem
pauze zal ontstaan, waarin een
betere en schonere kolentech-
nologie kan worden ontwikkeld.
De koïennota van minister Van
Aardenne (economische zaken)
legt volgens drs. Van der Hoeven
te veel accent op het op zo kort
mogelijke termijn inzetten.van zo
veel mogelijk steenkool. Dat ac
cent komt vooral bij twee beslis
singen naar voren: het vergas
singsproject aan de Eemshaven
en de geopperde mogelijkheid
versneld over te gaan tot de bouw
van kolengestookte elektrici
teitscentrales.
„De argumentatie - of beter gezegd
het gebrek daaraan - voor beide
beslissingen overtuigt ons niet.
In het geval van een grote vergas
singsinstallatie aan de Eemsha
ven hadden wij verwacht dat zou
zijn ingegaan op de behoefte aan
laagcalorisch gas. In het Noorden
wordt hoogcalorisch gas aange
land, dat met laagcalorisch gas
uit kolen op Slochteren-kwaliteit
kan worden gebracht. Ook ande
re mogelijkheden, bijvoorbeeld
menging met stikstof of lucht.
komen echter in aanmerking",
aldus drs. Van der Hoeven.
Voor de Bezinningsgroep zijn
daarom belangrijke vragen bij
een commercieel project:
- Hoeveel hoogcalorisch gas wordt
nu (Noordzee) en in de toekomst
(LNG) aangeland en hoeveel
laagcalorisch gas is in verband
daarmee nodig en op welke ter
mijn?
- Wat zijn de produktiekosten van
het laagcalorische gas onder rea
listische milieuhygiënische
voorwaarden (Waddengebied)?
- Wettigt de behoefte aan laagcalo
risch gas op dit moment een
commerciële installatie of kan
vooralsnog worden volstaan met
een demonstratieproject?
- Zijn er processen in ontwikkeling
die op een uit deze beschouwin
gen blijkende termijn beter in
aanmerking zouden komen?
„Gezien het feit dat de koïennota
duidelijk tendeert in de richting
van het milieuvervuilende Lurgi-
proces, lijken dit zinvolle vragen,
die in de nota geen van alle aan de
orde komen. Ook al wordt door
ons de noodzaak van een vergas
singsinstallatie niet in twijfel ge
trokken, toch menen .wij dat de
alternatieven voor de tot nu toe
beschouwde oplossing veel se
rieuzer aandacht verdienen dan
uit de nota blijkt", aldus drs. Van
der Hoeven.
Bij de bouw van nieuwe 600 mil
joen Watt poederkoolgestookte
elektriciteitscentrales tekent hij
aan. dat er tot 1989 een overcapa
citeit aan produktievermogen
van elektriciteit zal bestaan, deze
nieuwe centrales technologisch
spoedig verouderd zullen zijn,
dat ze geen impuls geven tot
nieuwe technologische ontwik
keling en - doordat economische
zaken bij deze centrales geen
rookgasontzwaveling wil - ernsig
milieuvervuilend zijn.
Volgens drs. Van der Hoeven blijkt
uit de koïennota duidelijk en met
name bij de kolenvergassing, dat
er „stevige schermutselingen"
zijn geweest tussen het ministrie
van economische zaken en het
ministrie van volksgezondheid
en milieuhygiëne. Over het Lur-
gi-Proces wordt als voordeel ge
meld, dat het direct commercieel
verkrijgbaar is, terwijl direct
daarna passages komen „die de
milieuhygiënische nadelen van
het proces lijken te benadrukken,
zonder dat dit echter met zo veel
woorden tot uitdrukking komt".
„Opmerkelijk is" aldus drs. Van
der Hoeven, „dat in de passages
die door economische zaken lij
ken te zijn geschreven, meerma
len wordt gesproken over de mi-
lieughygiënische voordelen van
kolenvergassing, terwijl in de
door volksgezondheid en milieu
hygiëne geredigeerde passages
juist terughoudendheid ten op
zichte van kolenvergassing
wordt bepleit. Zulke tekstkun
sten maken duidelijk, dat het
door economische zaken onder
steunde streven een Lurgi-ver-
gasser aan de Eemshaven te
bouwen op tegenstand van
volksgezondheid en milieuhy
giëne is gestuit".
„Dit is allemaal nog heel begrijpe
lijk. Minder begrijpelijk is het.
dat ten aanzien van deze belang
rijke en actuele kwestie geen be
leidsstandpunt is geformuleerd
en dat zelfs een uiteenzetting van
het besluitvormingsproces en
van de instrumenten, waarvan de
regering gebruik denkt te maken,
ontbreekt. Dat er in de hoofd
tekst van de nota geen enkele af
keurende opmerking ove de mi
lieuaspecten van het bepaald niet
schone Lurgi-Proces wordt ge
maakt, stelt overigens niet gerust
over de uitslag van de worste
ling", aldus drs. Van der Hoeven,
mede namens de Bezinnings
groep Energiebeleid in Econo-
misch-Statistische Berichten.
KEES WIESE
misselijk makend staaltje op.
Over die psoriasis-patiënte,
die op de loonnadministratie
werkte en dus ook de loon
zakjes klaar maakte. Het per
soneel kwam tegen haar in
opstand oijidat men uit die
twee bevlekte handen geen
salaris wenste te ontvangen.
Sedertdien telt zij het geld wel
met diezelfde handen uit,
maar worden de loonzakjes
door een ander aan het perso
neel overhandigd. Ook dat is
Nederland van vandaag de
dag.
Van der Velden ervaart zulke
dingen als een trap na.
„Maar", zegt hij berustend,
„vroeger was het veel erger.
Toen was je als psoriasis-pa-
tiënt nog aangewezen op
zalfjes. Die stonken een uur in
de wind. Menig huwelijk is
daar op stukgelopen. Jaze
ker!"
„Niet zelden gebeurde het dat
zo'n vrouw er op afknapte.
Te slapen naast zo'n stin
kende man. Of steeds weer
die rug in te smeren met die
stinkzalf. Dat hing zo'n
vrouw op den duur d'r keel
uit".
„Dat echter verzucht Van der
Velden, „is nu allemaal voor
bij. Maar reken maar dat dat
een ellende heeft veroorzaakt.
Want als zo'n huwelijk stuk
loopt, voel je je extra in de
steek gelaten. Juist als pso-
riasispatiënt komt zoiets ex
tra hard aan. Je hebt het im
mers toch al niet zo bijster
gemakkelijk".
Niet door de bliksem getroffen maar een grapje van de fotograaf. Het
gaat natuurlijk om de kleding. De mannequin draagt een jurk van Leo
Narducci en een regencape van qiana-nylon.
•k Voorburger G. van den Haak
had veel baat bij kuur aan Dode
Zee. "Niet alleen lichamelijk maar
ook geestelijk. Je bent er namelijk
met mensen die in hetzelfde schuitje
zitten als jij. Bij hen hoef je je ook
geen moment te schamen
LEIDEN - Bij het Academisch
Ziekenhuis Leiden slaagden voor
het diploma fysiotherapeut
M.J. Barten-v.d. Geest, R. van
Bemmel. T.W. Bergman. S M.
Buitenhuis. J.F. Buys, C F M M.
Cnjns, L. Dawson, H. Dubbeling-
Ruijl, F.J.F. van Duijn, B.M.E.
Gerts, S.M. Groeneweg, F.J. Ha-
selhoff. D. Hazelhoff. F.AM.
Hoozemans, L.J. van Hulsentop,
M.J C.C. Janssen, H.J. Jonker,
V.J.M. Klessens, F.W. Lamers,
L.A.M. vart Leeuwen, K.T. Lim,
R.H.C. v.d. Loo. W.J. Mars. G.
Nieuwenhuijs-Paulen, J. v.d.
Plaat, J.C.M. Prins. B.J. Rans-
huysen, H.M. van Rees, C.C.M.
Tummers, M.A.E. Wefers Bet-
tink, A. van Wijngaarden, E.J.M.
Zwetsloot.
Aan de Pedagogische Academie,
rijksopleiding voor onderwijzer
in Den Haag: Geslaagd voor het
eindexamen volledig bevoegd
onderwijzen
de dames:
I. Baart, S.M. Balkenende, N.H.
Bonarius-Broekhuyzen, C.H.
Franken. M.M.C. de Graaf. C A.
Heijs, M.B. Hiep. J E. de Jong,
A.M. Maassen, I.L.E. v.d. Mast,
Y.M. van Meeteren, I.S. Neute
boom, E.A. Ram, C L. Steffens.
de heren:
J A. Koopmans, R.G. Verdonk.
DEN HAAG/LEIDEN - De tellin
gen lopen enigszins uiteen, maar
in ieder geval rond de veertig in
braken zijn in de loop van vorig
en dit jaar gepleegd door het
Leidse tweetal F. V. (18) en R. van
B. (19). Officier van justitie mr.
Dek eiste gisteren bij de Haagse
rechtbank acht maanden gevan
genisstraf waarvan twee voor
waardelijk tegen de twee Leide-
naars die nog niet eerder met jus
titie in aanraking waren geko-
De inbraken werden steeds in de
Leidse regio gepleegd en de goe
deren doorverkocht aan een he
ler. "De hele regio is onveilig ge
maakt door de heren", merkte
rechtbankpresident mr. Van
Goethem gisteren op. En waar
om? "We hadden er geen echte
reden voor", zei Van B.
Uit het ruime aanbod lichtte de of
ficier van justitie er gisteren drie
uit. die in gebouwen aan de Pro-
duktieweg in Zoeterwoude wa
ren gepleegd. Op 3 februari be
zocht het Leidse tweetal, buur
jongens van elkaar, het bedrijf
van Goodyear om er 28 autoban
den en vier skelterbanden met
een totale waarde van 9500 gul
den te stelen. Behalve aan de vas
te heler verkocht dienstplichtig
soldaat Van B. vier autobanden
door aan een sergeant-majoor,
die inmiddels door de krijgsraad
is veroordeeld.
Op 23 lseptember van het vorig jaar
braken V. en Van B. in bij Van
Hoogvliet en Zonen B.V. De buit:
vijftig dozen koffie, met een
waarde van 5250 gulden. De
smaak te pakken hebbend, her
haalde het tweetal Zijn bezoek
aan Van Hoogvliet op 9 februari
van dit jaar. met dit maal 120 do
zen koffie als opbrengst (met een
waarde van ruim 10.000 gulden).
De Leidenaars hadden de bedrij
ven van Goodyear en Van
Hoogvliet tijdens trimtochten
ontdekt. Conclusie van mr. Van
Goethem: "Trimmen is een ge-
vaarl ijkc sport". Voor hoeveel het
duo in totaal heeft buit gemaakt
tijdens zijn rooftocht door de
Leidse regio, is niet helemaal te
achterhalen. Van zeventien in
braken is de waarde van de op
brengst niet bekend. Bij Lr-luit
overige inbraken hebben de twee
buurjongens bij elkaar voor
64 000 gulden buit gemaakt.
Over twee weken doet de recht
bank uitspraak.
