'Beeldschoon' ballet
DE ZILVEREN GIRAF
'KAMELIENDAME':
Veel applaus voor
nieuw werk Kylian
MAANDAG 16 JUNI 1980
VARIA
OEGSTGEEST - Vijf jonge men
sen. bijna afgestudeerd aan het
Conservatorium in Den Haag,
hebben zich verenigd in het ba-
rok-ensemble "Dulcamara". Zij
concerteerden zondagochtend
tijdens een koffieconcert in het
Groene Kerkje onder een redelijk
grote belangstelling.
Jan Grimbergen (barokhobo), Ma
rionet ten Bosch (blokfluit), Ma-
riëtte Holtrop (barokviool), Theo
Goedhart (clavecimbel), en Tru
dy van der Wilp (barokfagot)
vormen met elkaar een homoge
ne groep, die uitc.aard door de
keuze van hun instrumenten, een
mooie samenklank heeft bereikt.
Allen gaven blijk van een goede
technische beheersing, en, be
langrijker nog, van een artistiek
Barokensemble
niet stijlvol
programma
verantwoord inzicht. Zij misten
gelukkig het opdringerige karak
ter van zovele van dit soort barok-
ensembles, die "zo uitstekend op
de hoogte zijn van oude uitvoe
ringspraktijken", maar die in fei
te niet verder zijn gekomen dan
het boekje. "Dulcamara" gaf in
derdaad ook blijk hiervan te we
ten. maar hun persoonlijke artis
ticiteit was van meer gewicht.
Het beste aan kleur hoorden we in
de Triosonate in c van Telemann,
levendig vooral in de vlugge de
len. op zichzelf staaltjes van goed
technisch samenspel. De Fanta
sia chromatica van Sweelinck,
door Theo Goedhart lofwaardig
uitgevoerd op clavecimbel, leek
ons meer in de richting te wijzen
van het orgel, waarop het moge
lijk nog meer tot zijn recht was
gekomen.
Deze bescheiden groep deed bij
zonder sympathiek aan door hun
stijlvol gebracht programma.
BEP RIJNDERS
Fragment uit de Kameliendame
DEN HAAG - In het programma
boekje stond het er niet bij waar-
om de Amerikaanse choreograaf
John Neumeier, die toch een man
van nu is, zich zo aangetrokken
heeft gevoeld door „De dame met
de camelia's", het melodrama
van Alexandre Dumas zn. over
het leven en lijden van een tuber-
culeuse liefdesjuffrouw. Hij had
er voor het Stuttgarter Ballett
ook een accent kunnen opleggen
van het door hypocriete heren
misbruikte sloppenkind. Maar
nee, hij hield het bij de hoog
romantiek.
Daarvoor trok hij een la Chopin
open, een volle avond. lang, en dat
is heel veel Chopin, plus alles wat
het klassieke ballet aan bewe
gingspatronen en gedanst karak-
terspel aan de ballethistorie heeft
bijgedrager.
Een restaurateur, die Neumeier.
Maar in zijn soort wel een voor
treffelijke. Hij ontwierp een
goedlopend verhaal, wat moeilijk
is als scènes in de geschiedenis
teruglopen. Ook als bijna de hele
groep, zo'n zestig dansers sterk,
op het toneel in de weer was, ble
ven de patronen doorzichtig.
Zijn bewegingsvariaties hadden
zelden iets oorspronkelijks, maar
waren goed doordacht. Binnen
het boekje van het klassieke bal
let bracht hij zelfs enkele, letter
lijk beeldschone en ontroerende
pas de deux op het toneel. Dans
technisch was vrijwel eveneens
alles en iedereen van verant
woordelijke degelijkheid. Vooral
de karakteruitbeeldingen, die
binnen het raam van de hoog
romantiek zo strak mogelijk wa
ren gehouden, duidden erop dat
John Neumeier in elk geval pre
cies weet wat theater is, al is het
dan theater van zo'n kleine eeuw
geleden.
In het kader van het Holland Festi
val doet het Stuttgarter Ballett
deze week ook Rotterdam en
Amsterdam aan. Dan staan uit
sluitend choreografieën van wij
len John Cranko op de program
ma's. De leermeester van o.a. Jiri
Kylian, de huidige artistieke lei-
DEN HAAG - Er zijn drie soorten
balletten: verhalende, associatie
ve en blanke. De blanke baletten,
de bewegingen om de sier(lijk-
heid) zijn er een beetje uil. Ver
halende balletten zijn gedateerd.
Het mocht dus verbazing wekken
dat de eerste Holland-Festival
première van het Nederlands
Danstheater, waarmee de nieuwe
medewerker van de groep, de
Zweedse choreograaf-dansei
Mats Ek werd geïntroduceerd,
zo'n versleten verhaaltjesballet
bleek te zijn.
Het heette "Jeugdherinneringen
zodat men dientengevolge twee
jongens kon zien vechten om een
meisje. Een jongen, die niet tot de
kring wordt toegelaten. En een
liefdesduet. Heel duidelijk uit
gelegd allemaal, compleet met
een gretige meisjeshand op een
ware gulppartij. Het hoefde alle
maal niet zo erg. Weliswaar waren
waren er hier en daai interessante
bewegingspatronen te zien. met
name in het liefdesduet, maar die
vervielen meestal snel in moei
zame zoekpartijen naar weer an
dere voorbeelden van eigen dan-
staal. Ook was elke verbinding
met de muziek - Bartok's tweede
pianoconcert met Daniel Wayen-
berg als solist - zoek. Bartok
bleek te fors te zijn voor wat op
het toneel als flauw aftreksel
aandeed.
Van de artistiek leider van het Ne
derlands Danstheater, de Tsjech
Jiri Kylian, ging de "Soldaten-
mis" van Bohuslav Martinu in
première (het programma open
de met een herhaling van zijn
"Psalmensymfonie" van Stra-
winsky). Kylian is een thema-
choreograaf. Hij verbeeldt de
emoties, die het muziekstuk bij
hem oproept in impressies. Ver
velend is natuurlijk wel dat het
toch zeker niet goedkope pro
grammablad niet de tekst van de
mis bevat. Ergens staat alleen dat
Martinu verpletterd was van het
bericht dat in de Eerste Wereld
oorlog een bataljon kersverse
Tsjechosche soldaten naar
Frankrijk werd gestuurd en de
volgende morgen al de dood
vond. Aan het slot van het ballet
vallen alle dansers plat achter
over. Ze zullen dus wel het sneu
velen verzinnebeelden. Herhaal
delijk samenklitten van de groep
het duidelijk met elkaar verbon
den zijn, dat is een associatie aan
het soldatenleven, die begrijpe
lijk is.
En als er geen tekst gezongen zou
worden kan men ook de emotie
aanvoelen van het veelvuldig en
masse de armen strekken of ten
hemel heffen. Het gebeurt echter
in de "Psalmensymfonie" even
eens. Het is een kenmerkend be
wegingspatroon van Kylian. Het
gaat te ver om te zeggen dat het
nieuwe ballet derhalve net zo
goed op een ander muziekstuk
als klankbord gezet had kunnen
worden. Bovendien is de mis een
aangrijpend werk dat door het
Utrechts Stedelijk Orkest, het
Slovenska koor en de bariton
Bernard Kruysen op doeltreffen
de wijze werd uitgevoerd.
Maar toch, men bleef verstandelijk
te veel een buitenstaander bij de
gevoelswereld waarin men mee
getrokken had willen worden.
Dat de overvolle zaal van het Cir
custheater na afloop toch een
groot enthousiasme liet horen
komt omdat men in elk geval op
nieuw wel was meegesleept dooi
de tomeloze drift waarmee Ky
lian zijn dansers over het podium
jaagt. Daar komt geen loze sier
aan te pas, integendeel, de lijnen
die de lichamen moeten trekken
zijn vaak tegendraads en schok
kerig. Door de intensiteit gaat er
echter een gedreven werking van
De belevenissen van Jommeke
der van het Nederlands Dans
theater, heeft het Stuttgarter
Ballett zijn grote naam in de mo
derne dans bezorgd.
Het zal vanwege het abonnements-
publiek zijn dat de groep ook zo'n
avondvullend superromantisch
ballet als de „Kamerdame", dat
vanavond ook nog in Den Haag te
zien, op de been moest brengen.
De voorstelling in het Neder
lands Congresgebouw zat niet in
een abonnement, maar het weg-
zwijmelen bij al dat moois om te
horen en te zien bewees dat er
kennelijk ook hier in Nederland
behoefte bestaat aan. en waarde
ring is voor balletprodukties. die
genoten moeten worden met be
traande ogen.
FRANK VAN BRAKEL
Nico Scheepmaker
is met vakantie.
Agenda
Leidse bioscopen
CAMERA: "Kramer versus Kramer", c
7.00 en 9.15 uur, al.
Kindermatinee: "Martijn en de magièi
2.30 a
i. 2.00 i
Naehtvoorstelling: "Lenny", vr. en za.
11.30 uur, 16 jr.
LUXOR: Wegens verbouwing gesloten
tot 25 juni
LIDO 1. "The spy who loved me", da
2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 12
LIDO 2: "The Fog" da. 2.30.7.00 en 9.15
uur, zo. ook 4.45 uur, 16 jr.
LIDO 3: "Mysterie in triplo da 2.30,
7.00 en 9.15 uur. zo. ook 4 45 uur. 16 jr.
STUDIO: "Houd je zakdoek bij de
Alphense bioscopen
EURO 1: "The knock-out cop", da. 1.30,
6.30 en 9 00 uur. za. ook 12.15 uur (nacht),
zo. ook 4.00 uur, al.
EURO 2: Kramer versus Kramer", da
1.45, 6.45 en 9.15 uur, zo. ook 4.15 uur. 16
EURO 3: "Met jouw tanden in mijn nek",
da 1.45. 7.00 en 9.30 uur. zo 4 15. 7 00 en
9.30 uur, za. en wo. alleen 7.00 en 9.30 uur.
16 jr.
Nachtvoorstelling: "Annie Hall z
12.15 uur. 16 jr
EURO 4: "Phantasm", da. 2.00, 7.15 c
i. ook 4.30 uur, 16 jr.
Bioscoop Voorschoten
GREENWAY: "Gejaagd door de wind'
do., vr. en wo. 8.00 uur. za. 4.00 en 8.00
uur. zo. 4 00 uur. 12 jr
"Eyes of Laura Mars", zo. en ma. 8.45
uur. di. 8.15 uur. 16 jr.
2 00 i
stukk-
de kook
enkele druppels azijn.
KOMKOMMER
IN ROOMSAUS
Schil 2 komkommers
lengte in vieren. Snijd
weer overdwars in
eken van ongeveer 3
lengte. Breng 11 wa-
k met een
iuiker
min koken Schep ze er
spaan en laat ze goed
uitlekken Bak ze nu
heel zachtjec in boter.
met bruin bakken.
Smelt apart 25 g boter
en roer er 25 g bloem
door Neem van het
kookvocht 2 dl af en
toe, 1 theel (gedroogd)
Snkapoeder Giet dit
cel geleidelijk bij het
bloemmengsel en bluf
daarbij goed roeren.
'*W1NA E
Kinderr
2.30 i
-, do.,
"Doornroosje
zo. ook 4.45 uui
TRIANON: "In de greep van de boog
schutter", da. 2.30, 7.00 en 9.15 ut
2.15, 4.15, 7.00 en 9.15 uur. 16 jr.
REX: "Inside Jennifer Jelles' da.
7.00 en 9.15 uur, zo. 2.15,4.15,7.00 en 9.15
uur, 18 jr.
WEERRAPPORTEN
van hedenmorgen 7 uur
uit.
FRANK VAN BRAKEL
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locamo
Londen
Luxemburg
Madrid
Mallorca
München
Oslo
Rome
Split
Stockholm
Casa Blanca
Las Palmas
Tel-Aviv
Tunis
bew. 28 17 0
bew. 27 15 0
bew. 28 19 0
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage-
Sportmedisch Advies Centrum; blessu
respreekuur. Elisabethziekenhuis, Lei
derdorp, 's maandags van 19.30-20.30
Sint Elisabeth-xiekenhuis:
Volwassenen, dagelijks van 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur.
18.30-19.30 uur. Babyshow laatste kwar
tier van avondbezoek.
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou
ders)
\faandag t/m vrijdag
Bezoek a
voor ernstige patJèi
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kmderkhniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur 3e klas
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou-
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bu het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000)
regenbui
half bewolkt
27 18 0
geheel vew.
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
zwaar bew.
zwaar bew.
onbewolkt
half bewolkt
onbewolkt
onbewolkt
23 15
25 18 01
28 17 0
25 18 01
25 17 0
24 14 12
27 19 0
27 17 0
licht bew.
licht bew
onbewolkt 27 13
onbwolkt
geheel bew.
licht bew
onbewolkt
bew
24
20 15 0
27 18 02
28 19 0
27 16 0
20 10 0
28
onbewolkt
half bewolkt 23 14
licht bew
licht bew.
licht bew.
<(0ad^ lieuiva
16 juni 1980
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- In de Guildhall in Londen is
den koning van Griekenland
George I. Red.) het diploma
van het eere-burgerrecht van
de 'City' aangeboden in een
gouden koker. De prins van
Wales en de heer Gladstone
waren bij de plechtigheid te
genwoordig. Koning George
betuigde, in antwoord op een
toost van den lord-mayor .zijn
dank voor de aan zijn land
beloonde sympathie. De on
derscheiding beschouwde hij
als eene hulde aan de zaakder
vrijheid. De prins van Wales
sprak hierna den wensch uil.
dut Griekenland te eeniger
tijd een groot land mocht
worden. De heer Gladstone
Engelands "eerste minister
of premier. Red.) gaf zijne
vreugde te kennen over den
vooruitgang van Grieken
land. in welk land iedere En-
gelschman belano stelt.
Bannelingen naar Siberie.
die gehuwd zijn en wier echt-
genooten genegen zijn lief en
leed met hen in het verre land
te deelen. worden naar het
eiland Sachaltn gezonden,
waar zij eene kolonie kunnen
vormen en in verhouding tot
de andere veroordeelden een
wij leven leiden. Dat noopt
menig veroordeelde kort i\>or
zijn vertrek in het huwelijks
bootje te stappen en om er ze
ker van te zijn, dat de echtge-
noote mee wil, worden dezen
gewoonlijk gekozen onder
haar die ook mee moeten, d.i.
onder de vrouwelijke veroor
deelden Zoo trouwde onlangs
een sergeant, die zijn officier
vermoord had. i
meteen vrouw
die haar man h
tad doodgesla-
gen. Gevreesd
moet worden.
dat aan zulk e
•en echtelijken
hemel wel een
is een donker
wolkje zichtbat
ir zal zijn.
jaar geleden
- Uit Moskou wordt officieel
gemeld, dat in de mijn Maria
in de Oekraïne een ernstige
gasontploffing heeft plaats
gehad, waardoor 35 arbeiders
zijn gedood en 29 zwaar ge
wond. Bovendien worden er
nog vijf vermist. Ge a rresteerd
is ingenieur Sakegikow. on
der beschuldiging .dal hij niet
de vereischte veiligheids
maatregelen zou hebben ge
nomen Enkele maanden ge
leden heeft zich in dezelfde
nge
mijn
voorgedau n ten gt
waarvan 27 arbeiders c
leven kwamen.