Kamer voelt wel
voor uitkering
KNIL-militairen gjg
Mysterieuze
sfeer rond
wapenvondst
Geneesmiddel illegaal uitgetest
in Maastricht op hartpatiënten
Meeste Surinaamse verslaafden
raken in Nederland aan drugs
Werkgevers willen af
van prijsgedragsregels
„Onwil bij ministers
verder te bezuinigen"
ZATERDAG 14 JUNI 1980
AMSTERDAM (ANP) - Van alle
aan drugs verslaafde Surinamers
in ons land is 90 procent pas na
aankomst in Nederland met
drugsgebruik begonnen. Dit
staat in het zojuist verschenen
jaarverslag 1977/78 en 1979 van de
Surinaamse welzijnsstichting
Srefidensie, die zich met de be
geleiding en ontwenning van Su
rinaamse verslaafden bezig
houdt. Volgens Srefidensie moet
dit te wijten zijn aan de - nog on
voldoende onderzochte - sociale
en economische omstandighe
den. waarin Surinamers in ons
land terecht komen. Wel noemt
het jaarverslag enkele kanten
daarvan: de geringe toegang tot
de arbeidsmarkt, waarbij ook
discriminatie een rol speelt, en
het gesloten blijven van tal van
verenigingen en publieke gele
genheden voor Surinamers. Ook
de kansen in het onderwijs blij
ven beperkt.
Op 31 december 1979 telde Srefi
densie 906 klanten. Bijna drie
kwart gebruikte op het moment
van inschrijving heroïne Van die
gebruikers kwam 81 procent voor
een ontwenningskuur. Daarnaast
melden zich ook mensen bij Sre
fidensie die hulp zoeken om
drukggebruik te voorkomen. Het
merendeel van de klanten van de
stichting bestaat uit mannen (78
procent) en was ongehuwd (89
procent). 91 procent had de Ne
derlandse nationaliteit. Niet
minder dan 94 procent was
werkloos. Gemiddeld hadden de
klanten van Srefidensie 900 gul
den per week nodig om aan drugs
te komen. Dat geld verkreeg 73
procent via de heroïnehandel,
diefstal of prostitutie.
Overigens meldt het jaarverslag dat
de toeloop van heroïnegebrui
kers van jaar tot. jaar afneemt.
Daar staat tegenover dat Srefi
densie steeds meer preventief
gaat werken, dat wil zeggen dat
zij steeds meer hulp verleent aan
niet-verslaafden die vrezen tot
drugsgebruik te zullen overgaan.
Op die manier hoopt de welzijns
stichting een verdere uitbreiding
van het aantal Surinaamse
drugsgebruikers af te remmen.
De helft van de klanten meldt
zich binnen 3 jaar na aanvang van
het gebruik en binnen twee jaar
na aanvang van hun werkloos
heid. Zo kan worden voorkomen
dat een belangrijk deel van de
gebruikers tot de categorie zware
en langdurige verslaafden gaat
behoren.
DEN HAAG (GPD) - De grote fracties in de Tweede Kamer zijn bereid een uitkering te
geven aan de duizenden ex-KNIL-militairen en ambtenaren die tijdens de oorlog gevan
gen zaten in Japanse kampen.
POLITIE
VERHOORT
DIPLOMAAT
PAKISTAN
DEN HAAG (ANP) - Met volle-
dige medewerking van de
Pakistaanse ambassadeur
heeft de Haagse politie gis
termiddag de van heroïne
smokkel verdachte 35-jarige
M.Y.L.. tweede secretaris van
de Pakistaanse ambassade,
kunnen verhoren. Dit heeft
een politiewoordvoerder
meegedeeld.
Volgens de politie komt de ver
klaring, die L. heeft afgelegd,
er op neer dat L. de 42-jarige
Pakistaan R.K., die dinsdag
op het Nassauplein in Den
Haag werd aangehouden, al
enkele jaren kende en hem
meerdere malen in Nederland
heeft ontmoet. Uit deze ont
moetingen is toen een relatie
ontstaan, aldus L. tegenover
de politie.
Tijdens een kort geleden verlof
van L. in Pakistan ontmoette
hij K. in Karachi en deze laat
ste vroeg hem als vrienden
dienst een pakketje mee naar
Nederland te nemen. L.
stemde daar in toe, hoewel hij
vermoedde dat het pakje ver
dovende middelen bevatte. L.
heeft vervolgens het pakje in
zijn persoonlijke bagage mee
naar Nederland genomen en
in zijn woning in Wassenaar
bewaard. Afgelopen maan
dag heeft de 42-jarige K. tele
fonisch contact gezocht met
L. teneinde het pakje in ont
vangst te kunnen nemen. Af
gesproken werd dat dit zou
gebeuren op het Nassauplein,
omdat L. niet wilde het zou
gebeuren op het terrein van
ambassade. Op het Nassau
plein is toen dinsdag het
pakje met ongeveer vijf kilo
heroïne overhandigd, waarna
K. werd aangehouden en L.
vluchtte.
Volgens een woordvoerder van
het ministerie van buiten
landse zaken zal de tweede
secretaris van de Pakistaanse
ambassade op korte termijn
naar zijn land terugkeren. De
Pakistaanse diplomaat'zal in
Pakistan gerechtelijk worden
vervolgd, aldus de woord
voerder.
Bij een geheime vergadering don
derdag zijn de fracties tot voorlo
pige overeenstemming gekomen.
Het lijkt erop dat men de regering
volgende week. als er een debat
wordt gehouden over de KNIL-
salarissen, gaat voorstellen deze
groep mensen een eenmalig be
drag van f7500 te geven.
Eerder deze week ging de Kamer
akkoord met een wetsontwerp
waarin wordt geregeld dat Mo
lukse KNIL-militairen alsnog
pensioen krijgen over de periode
van 1956 tot 1964.
Vice-premier Wiegel zei gistermid
dag na afloop van de minister
raad. dat er nog geen enkele be
slissing is genomen over een
eventuele financiële tegemoet
koming inzake de KNIL-salaris-
sen. „We moeten in deze zaak bui
tengewoon wijs handelen", aldus
de minister.
Nederland heeft de KNIL-militai
ren en de ambtenaren die van
1942 tot 1945 gevangen zaten in
Japanse interneringskampen,
nooit salaris over die periode
willen betalen. Men bediende
zich daarbij van het formele ar
gument dat de Nederlands-Indi
sche regering een eigen rechts
persoonlijkheid bezat. De rech
ten en plichten zijn bij de onaf
hankelijkheid van Indonesië
overgegaan op de Republiek. In
donesië heeft echter om voor de
hand liggende redenen nooit
willen betalen.
Al jaren lopen de KNIL-militairen
tegen deze gang van zaken te
hoop. Vergeefs hebben zij via de
rechter geprobeerd de staat tot
betalen te dwingen. Organisaties
als de Stichting Nederlandse
Ereschulden (SNE) en de Stich
ting Rechtsherstel KNIL probe
ren het de laatste jaren vooral via
druk op het parlement.
Vorig jaar bracht de kamercom
missie een rapport uit
wordt gesteld dat Nederland niet
aansprakelijk kan worden ge
steld. Sindsdien zijn er vele ver
gaderingen geweest tussen mi
nister Wiegel (binnenlandse za
ken) en de Tweede-Kamercom
missie voor ambtenarenzaken en
pensioenen.
Minister Wiegel zei gistermiddag
dat Nederland in striktjuridische
zin geen enkele schuld heeft. Hij
zei echter wel begrip te hebben
voor de gevoelens van de betrok
kenen. „Het leven is niet alleen
juristerij, maar we moeten bui
tengewoon wijs handelen en be
denken wat de gevolgen kunnen
zijn van een beslissing". Wiegel
doelde erop, dat Nederlandse
militairen die in Duitse kampen
hebben gezeten over die periode
ook geen geld hebben gekregen.
Een tegemoetkoming voor de
KNILers zou ook jegens hen
verplichtingen kunnen schep
pen.
Als de Kamer inderdaad aan een
bedrag van f7500 zou vasthou
den, zou dat de regering ruim
f200.000.000 gaan kosten. Im
mers, zeker 30.000 ex-KNIL-mili
tairen en ambtenaren maken
aanspraak op een uitkering.
ADVERTENTIE
DEN HAAG (GPD) HAAG - Het is
nog steeds niet duidelijk wan
neer minister Van Aardenne
(economische zaken) het nieuwe
prijsbeleid voor de tweede helft
van dit jaar bekend zal maken.
Het meest waarschijnlijk is dat
hij dat pas aan het einde van deze
maand zal doen. Inmiddels heeft
de bewindsman wel een stevige
brief over dit onderwerp gekre
gen van de grote industriële
werkgeversverbonden VNO en
NCW.
De organisaties zeggen dat het
prijsbeleid een vorm van „symp
toombestrijding" is en blijft en
dat het gevolgde systeem vooral
voor de industrie een flinke ach
terstand heeft opgeleverd. Becij
ferd wordt dat de industrie 3.4
procent aan loonkostendoorbe-
rekeningsmogelijkheden tekort
komt en 0.4 procent aan zoge
naamde overige externe kos
ten.
De verbonden hebben de minister
gevraagd om een spoedige bij
stelling - nog liever een afschaf
fing - van de prijsgedragsregels.
Zij herinneren hem eraan dat hij
eind december vorig jaar toezeg
de dat de prijzenbeschikking
slechts een voorlopig karakter
zou dragen. Als er meer inzicht
zou bestaan in de feitelijke ont
wikkelingen zou worden nage
gaan welke bijstellingen nodig
zijn.
Daarom werd besloten het prijs
beleid voor dit jaar „in tweeën te
knippen" door een deel van de
reeds per 1 januari van dit jaar
voor doorberekening in aanmer
king komende kostenstijgingen
door te schuiven naar de datum
waarop de bijstelling zou ge
schieden.
Van de kant 1
kleinbedrijf
om inhalen
achterstand
het midden- en
d vorige week al
i de opgelopen
doorberekening
gevraagd. Van de kant van vak
beweging en consumentenorga
nisaties is daarentegen gepleit
voor verstrakking van het prijs
beleid, mede met het oog op de
dalende koopkracht als gevolg
van de loonmaatregel. Alle par
tijen zullen geduld moeten heb
ben; het ministerie is neg bezig
met berekeningen, w;.; op be
slissingen moeten worden geba-
AMSTERDAM - Eén van de 'dwazen van hetFools-festival.dat zich tot
en met morgen in Amsterdam-Noord afspeelt, is de kunstschilder Aat
Veldhoen. Gezeten voor een spiegel schildert hij zijn clowns-zelfportret.
Arrogante
tandarts
krijgt
waarschuwing
UTRECHT (ANP) - De afdelings-
raad Limburg van de Nederland
se maatschappij tot bevordering
der tandheelkunde heeft een
tandarts een waarschuwing op
gelegd wegens elitair en arro
gant optreden".
De tandarts had vorig jaar als waar
nemer van een collega die met
vakantie was een afspraak ge
maakt voor 's middags vier uur
met één van diens patiënten. De
patiënt arriveerde volgens eigen
zeggen drie minuten te laat (vol
gens de tandarts tien) doordat hij
in het verkeer werd opgehouden.
Hij bood daarvoor excuses aan,
maar de tandarts weigerde de pa
tiënt - die de volgende dag op
vakantie zou gaan - te helpen en
wimpelde hem bij de voordeur af.
De afdelingsraad vond blijkens de
publikatie van de uitspraak in het
Nederlands tandartsenblad dat
het elitaire en arrogante optre
den van beklaagde niet past in
onze huidige samenleving en bo
vendien dat extra souplesse en
zorgvuldigheid noodzakelijk en
derhalve geboden is, wanneer
een tandarts voor een collega
waarneemt."
Bezwaren van
CHU tegen
Van Zeil
DEN HAAG (GPD) - KVP-voorzit-
ter Piet van Zeil is gisteren voor
gedragen als een van de twee
nieuwe ondervoorzitters van het
CDA. Naast Van Zeil is mevrouw
De Gi aaff-Nauta, afkomstig uit
de CHU, kandidaat gesteld voor
een functie als vice-voorzit-
Tegen de keuze van de KVP-voor-
zitter heeft de CHU bezwaar aan
getekend. Deze partij acht Van
Zeils kamerlidmaatschap niet te
verenigen met het ondèïvóorzit-
terschap van het CDA. De CHU
heeft wel laten weten dat de be
denkingen tegen Van Zeil niet op
het persoonlijke vlak liggen.
EINDHOVEN (GPD)-Verdere be
zuinigingen op de overheidsuit
gaven zijn best mogelijk als de
politieke wil er maar is. Maar er
bestaat momenteel juist onwil bij
diverse ministers om ook hun
verantwoordelijkheid tc dragen
en mee te doen aan de versobe
ring in 1981.
Dat zei de financiële specialist van
het CDA, het Tweede-Kamerlid
drs. Martin van Rooijen, gisteren
op een bijeenkomst van de Bra
bants-Zeeuwse werkgeversver
eniging in Eindhoven.
Van Rooijen reageerde daarmee op
uitlatingen van premier Van Agt
dat op de rijksbegroting niet
meer valt te bezuinigen en „de
ministers aan het einde van hun
Latijn zijn".
Volgens Van Rooijen is dat zeer
overdreven. Op een totaal van 100
miljard aan overheidsuitgaven
moet verder bezuinigd kunnen
worden, zei hij. De onwil van di
verse ministers blijkt ook uit de
bezuinigingsnota voor 1980,
win» van uijna de helft slechts tij
delijke bezuinigingen zijn
r CD A-kamerlid Van Rooijen.
Het kabinet mag, zo zei Van Rooij
en, de last van de ombuigingen
niet wegschuiven naar buiten het
Catshuis, naar de actieven en
niet-actieven. Omgekeerd dienen
echter ook de laatsten niet alleen
hun heil te zoeken in beperking
van de rijksbegroting.
Van Rooijen bepleitte terugkeer
naar het oude systeem, waarbij
de omvang van de collectieve las
ten (overheidsuitgaven en sociale
uitkeringen) wordt uitgedrukt in
een vast percentage van het na
tionaal inkomen. Daalt dat natio
naal inkomen, dan dalen de col
lectieve lasten mee.
Ook zouden eventuele meevallers
in de begroting de komende jaren
niet meteen opgebruikt dienen te
worden, maar als reserve opge
slagen voor slechtere tijden, al
dus Van Rooijen. Hij voorspelde
dat op de begroting van 1981 ruim
vijf miljard gulden bezuinigd zal
moeten worden.
Uitbreiding
verfproduktie
van Sikkens
ARNHEM (ANP) - AKZO heeft gis
teren een principebesluit van
AKZO Coating goedgekeurd om
op het Enka-terrein in Breda een
fabriek te Vestigen voor de uit
breiding van de verfproduktie
van Sikkens.
Daarmee zal worden tegemoet ge
komen aan de wens om vervan
gende werkgelegenheid te
scheppen voor 120 arbeidsplaat
sen die zullen worden opgeheven
als gevolg van een reorganisatie
van de vezelfabriek van Enka in
Bieda.
HAELEN (GPD) - De verrassende wapenvondst in het Limburgse
Haelen. ten noordwesten van Roermond, heeft in korte tijd een
sfeer van de grootste geheimzinnigheid rond zich gekregen.
Steeds hogere instanties kwamen aan het onderzoek naar de
herkomst te pas en het mysterie werd helemaal compleet toen
minister Scholten van defensie nieuwsgierig geworden kamer
leden berichtte niets over de zaak te kunnen zeggen. Het belang
van de Nederlandse Staat zou dit niet gedogen. En met deze
uitspraak wekte hij tegelijkertijd de woede op van enkele kamer
fracties (D'66 en PSP), die vinden dat niet een minister heeft uitte
maken wat het belang van de Staat is, maar het parlement.
Beide fracties zullen het er dan ook niet bij laten zitten en willen een
nieuwe poging wagen alsnog informatie te krijgen over het Lim
burgse wapenmysterie. Het kamerlid F. van der Spek (PSP) heeft
een plan uitgedacht om toch meer inzicht in de affaire te krijgen,
maar loslaten wil hij daarover nog niets. „Dat is nog geheim", laat
hij weten. „Bovendien wil ik eerst de stemming afwachten van de
motie die ik heb ingediend en die dinsdag in stemming
komt".
Van der Spek houdt rekening met de mogelijkheid - gezien ook het
hardnekkig zwijgen van de minister - dat binnen- en buitenland
se inlichtingendiensten achter het verbergen van de wapens
kunnen zitten en sluit niet uit dat elders in het land nog meer van
dit soort voorraden is aangelegd. Het zou dus best kunnen zijn
dat dit ook in de Drentse bossen het geval is? Van der Spek: „Ik
denk dat het heel waarschijnlijk is".
Terug nu naar de eigenlijke vondst. Begin april werd die bekend.
Enkele Limburgse „schatgravers" deden de ontdekking, toen ze
achter een rusthuis in de bossen van Haelen met metaaldetecto
ren op jacht waren naar „buit". In Limburg en De Peel is dit
uitgegroeid tot een ware sport. Veel mensen hebben zo n „me
taalontdekker" aangeschaft voor een prijs die nog beneden de
honderd gulden ligt en gewoon in de winkel te koop is. en strui
nen dan allerlei gebieden af naar verborgen voorwerpen. Af en
toe vinden ze nog een achtergebleven projectiel uit de Tweede
Wereldoorlog, maar daar blijft het dan - afgezien van wat roestig
blikwerk - in de regel bij-
De schatgravers van Haelen hadden meer geluk. Tot hun verbazing
stuitten zij op twintig kisten, die gevuld bleken te zijn met uiterst
modern wapentuig, zoals pistolen, mitrailleurs, ontstckingsma-
terialen en springstoffen, in ieder geval voldoende om er een
legertje van tweehonderd man tot de tanden mee te bewapenen.
De uit Helmond afkomstige eigenaren van de detectoren hadden
geen bijbedoelingen met hun zoekwerkzaamhe den en waar
schuwden daarom de politie.
Van dat moment af trad een machinerie in werking, die tenslotte -
door de kamervragen van Van der Spek - tot aan de minister van
defensie in beweging bleef. Aanvankelijk werden nog veronder
stellingen geopperd als zou de IRA, het Noordierse geheime le
ger, of de Duitse RAF erachter kunnen zitten, maar daarover
wordt allang niet meer gerept. Er wordt nu nergens meer over
gesproken, alleen maar gezwegen.
Niet houdbaar
Terug nu naar de politiek, die zich uiteindelijk uit pure argwaan
over de zaak ontfermde. D 66 en PSP zijn niet vasthoudend,
omdat ze geen begrip hebben voor zaken die tegen het landsbe
lang in kunnen druisen, maar ze vinden wel dat een parlement
dan op zijn minst moet kunnen uitmaken of het landsbelang
inderdaad in het geding is. En in die richting gaat de discussie nu
dan ook verder.
„In een politiestaat", zegt de D'66'er dr. L. J. Brinkhorst, „zegt de
regering wat het belang van de Staat is, maai in een democratie
zegt het parlement, de volksvertegenwoordiging, dat. Het is dan
ook niet houdbaar, dat minister Scholten weigert verantwoor
ding af te leggen over de vraag of hier het belang van de Staat
werkelijk in het geding is". Evenals de PSP heeft ook de fractie
van D"66 zich opgewonden over de houding van de minister en
zal zij het er niet bij laten zitten.
Brinkhorst hoopt dat toch nog informatie kan worden gekregen via
de BVD-commissie, waarin de minister zaken als de binnenland
se veiligheid bespreekt met de leiders van de vier grootste frac
ties. Brinkhorst wil zich verder nog niet verdiepen in de vraag of
er wellicht nog meer „wapenplaatsen" in het land zijn verborgen,
een conclusie waarvoor door de opstelling van de minister ruimte
is gekomen. „Verder vooruitlopen op de zaak wil ik niet", aldus
Brinkhorst. „Ons staatsrecht is in het geding en tot deze zaak wil
ik mij voorlopig beperken".
Bot
Het is in de Nederlandse parlementaire geschiedenis overigens niet
uniek dat een minister een zaak afwimpelt door met het lands
belang te schermen. Ook in het verleden gebeurde dat meer dan
eens, maar nieuwe normen en opvattingen hebben de grenzen
verlegd. Kamerleden kruipen al lang niet meer - zoals vroeger
wel het geval was - in hun schulp als alleen al het woord landsbe
lang valt. Daar waar de een vindt dat hiervan sprake is, wil een
ander er niets van weten en in ieder geval kunnen beoordelen of
het belang van de Staat werkelijk in het geding is.
Ook Van der Spek heeft het wel meegemaakt dat met dit - grond
wettelijk - begrip werd geschermd, maar de wijze waarop minis
ter Scholten het woensdag deed nog nooit. „Zo bot als hij het
deed, kan ik me niet herinneren. Maar Scholten is dan ook - als ik
terugdenk aan de kernwapendiscussie in de Kamer - de kam
pioen op dit gebied!
UTRECHT,MAASTRICHT (ANP)
- Cardiologen in het St. Annadal-
ziekenhuis in Maastncht hebben
eind vorig jaar een niet in ons
land geregistreerd experimenteel
geneesmiddel uitgetest op hart
patiënten. Het gaat om het door
het Franse farmaceutische be
drijf Labas ontwikkelde medicijn
1. 9394, dat ritmestoornissen bij
hartpatiënten moet onderdruk
ken. Dit medicijn wordt in
Frankrijk en in België nog onder
zocht op bruikbaarheid. Overi
gens is er volgens de regionale in
specteur voor de volksgezond
heid niet met de levens van pa-
tiénten gesold
Dit blijkt uit een brief die de Ne
derlandse Hartpatientenvereni-
ging gisteren heeft geschreven
aan de vaste kann
vooi de volksgezununeiu. me
disch directeur dr. E. Schutte van
Labas-Nederland in Maassluis
bevestigde desgevraagd, dat het
geneesmiddel in het Maastricht
se ziekenhuis is getest. Maar hij
ontkende met klem, dat zijn on
derneming iets van doen zou
hebben met het illegaal importe
ren van het expei ïmentele ge
neesmiddel in ons land. Volgens
Schutte heeft een hoogleraar
cardiologie, die er aan de univer
siteit in Luik legaal mee werkte,
het middel mee naar Maastricht
genomen toen hij van baan ver-
anderde om in het St. Annadal-
ziekenhuis verder te kunnen
gaan met zijn onderzoekwerk. In
België en Frankrijk wordt het
volgens hem al wél op mensen
uitgetest
De geneeskundige hoofdinspectie
voor de volksgezondheid in
Leidschendam ondergraaft het
verhaal van Schutte met de me
dedeling dat Labas het middel
wel degelijk ons land heeft bin
nengebracht zonder dat het was
geregistreerd. Het geneesmiddel
zou vervolgens zijn uitgereikt aan
een in het St. Annadal werkende
hoogleraar om er mee te werken,
waarna pas toestemming is ge
vraagd aan de hoofdinspectie ge
neesmiddelen. Hoofdinspecteur
dr. C. Teijgeler weigerde die toe
stemming en hij liet dat aan zowel
Labas als aan de betrokken
hoogleraar weten,
bestuur en directie van het St. An-
nadal-ziekenhuis zeiden destijds
niet op de hoogte te zijn geweest
van het feit dat er proeven op
hartpatiënten plaatsvonden met
niet geregistreeide expei ïmen
tele geneesmiddelen. Zodra dit
binnen de ziekenhuismuren be
kend werd. is aan de afdeling
cardiologie verzocht te stoppen.
Dat is inmiddels gebeurd. De re
gionale inspectie voor de volks
gezondheid in Limburg heeft
daarop een onderzoek ingesteld.
Volgens voorzitter Van Overveld
van de Nederlandse Hartpatien-
tenverenigtag is het testen ge
beurd in het universitaire gedeel
te van het St. Annadal zieken
huis. Het geneesmiddel 1 9394
wordt in vloeibare vorm en in
capsules geleverd. Van Overveld
vreest hiei tl echts met het topje
van de ijsbetg te maken te heb
ben en hij vraagt dan ook in zijn
brief aan de vaste kamercommis
sie, éen en ander grondig te on
derzoeken.
