LEIDSCH
DAGBLAD
Ministers moeten
wensen inslikken
vandaag
Duisenberg genoemd voor Europese topfunctie
Van Agt is
overtuigd
van noodzaak
kernenergie
Veel doden bij
Zuidafrikaanse
actie in Angola
Van der Stee geeft geen krimp
Esso en Shell gaan
35 miljard investeren
Gijzeling na mislukte
bankoverval in Milaan
JAGERS GAAN ZELF LAND KOPEN
ZATERDAG 14 JUNI 1980
OPGERICHT 1 MAART 1860
Directeur: G Koopman
Hoofdredacteur. A A M Schuurmans
Adj -hoofdredacteur: R D Paauw
36190
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureau W tie Singel 1
2311 BG Leiden
Voor tel nrs zie colofon
(Van onze speciale verslaggever)
VENETIE - De Europese Negen hebben
nog geen opvolger gevonden voor de
Brit Roy Jenkins als voorzitter van de
Europese Commissie, het „dagelijks be
stuur" van de Europese Gemeenschap.
De Luxemburgse minister Gaston
Thorn (buitenlandse zaken) blijft de be
langrijkste kandidaat, maar er worden
ook nog andere namen genoemd.
De regeringsleiders van de Negen wilden
op hun top in het door toeristen over
stroomde Venetië de nieuwe voorzitter
van de commissie, die in januari voor
vier jaar in functie komt, aanwijzen.
Thorn, een liberaal met grote politieke
ervaring en een kenner van de Europese
problemen, bleek de afgelopen dagen
een grote kanshebber.
Thorn had de steun van de Benelux-part
ners. Luxemburg kon terecht aanspraak
maken op het voorzitterschap omdat de
ze post nog nooit dooreen Luxemburger
is vervuld. De Europese ervaring van
Thorn staat buiten kijf. gisteren trad er
een breuk op in het Benelux-front. De
Belgen kwamen met de kandidatuur van
de Belgische EG-commissaris Etienne
Davignon (christen-democraat). Deze
manoeuvre had overigens meer met de
Belgische dan met de Europese politiek
te maken.
Denemarken hield daarop vast aan de al
lang bekende kandidatuur van Finn
Olav Gundelach (de huidige Europese
landbouwcommissaris). De zaak werd
gecompliceerd toen de Franse president
Giscard onverwacht fel uithaalde naar
minister Thorn. Volgens sommige
bronnen zou de Franse president Thorn
teveel als een man van Schmidt be
schouwen. Bovendien wordt als be
zwaar gevoeld dat na het voorzitterschap
van het Europese Parlement opnieuw
een liberaal op een hoge EG-post zou
komen. De voorzitter van het Europees
Parlement is ook een liberaal, mevrouw
Simone Veil.
Bij het debat over de kwaliteiten waaraan
de nieuwe „mr. Europe" zou moeten
voldoen, viel de naam van de socialisti
sche oud-minister van financiën Dui
senberg. Bondskanselier Schmidt
noemde Duisenberg als voorbeeld van
een „financieel zwaargewicht" die ge
schikt zou zijn om de grote EG-proble-
men aan te pakken in zijn functie als
commissievoorzitter. Dit kwam weer als
een verrassing voor premier Van Agt, die
aanvankelijk geen eigen Nederlandse
kandidaat kon noemen.
Na afloop van het verwarrende beraad, dat
nog chaotischer werd door het slechte
voorzitterschap van de Italiaanse pre
mier Cossiga, leek Van Agt nog niet de
hoop te hebben opgegeven dat een Ne
derlander kandidaat voor de hoogste
commissiepost zou kunnen worden.
Maar hij voegde er direct aan toe dat
Duisenberg geen Nederlandse kandi
daat is. Zoals gemeld werden tot voor
kort de namen van oud-premier Bies
heuvel en van directeur Jelle Zijlstra van
de Nederlandsche Bank herhaaldelijk
genoemd als mogelijke Nederlandse
kandidaten. Beiden hebben echter al
herhaaldelijk verklaard dat ze niet geïn
teresseerd zijn.
Bevolking inprenten'
(Van c
speciale verslaggever)
VENETIE (GPD) - Premier Van
Agt is overtuigd van de noodzaak
om kernenergie in te voeren. Hij
zei dit op de Europese top van de
negen EG-regeringschefs nadat
de Duitse bondskanselier
Schmidt opnieuw een pleidooi
had gehouden voor snelle over
schakeling g op kernenergie om
in de energiebehoefte in de Eu
ropese Gemeenschap te kunnen
blijven voorzien. „Ik ben zelf van
die noodzaak overtuigd", zei Van
Agt, „maar in Nederland is er een
brede maatschappelijke discus
sie nodig om de bevolking dit in
te prenten".
Dit onderwerp zal allicht ter sprake
komen als de Nederlandse minis
ter-president op 29 juni met
Schmidt op de Oostzee gaat va
ren. Dit is overigens slechts één
dag voordat de Duitse bondskan
selier voor zijn met veel verwach
tingen omgeven bezoek aan
Moskou vertrekt.
Mede naar aanleiding van de jong
ste olieprijsverhoging door de
OPEC-landen hield Schmidt op
nieuw een krachtig pleidooi voor
invoering van kernenergie. Hij
zei dat alle EG-regeringen nu de
moed moesten opbrengen om
daarover beslissingen te nemen.
Van Agt: „Spreker dacht blijk
baar dat we zijn vroegere oproe
pen al waren vergeten".
De herhaalde verhogingen van de
olieprijs worden in een slot
verklaring een „onmiskenbare
bedreiging voor de internationale
stabiliteit genoemd". Op objec
tieve gronden was een verhoging
niet gerechtvaardigd, aldus de
conclusie van de Negen.
Driessen v. Duyn b.v.
In- en verkoop; taxatie van
antieke en oude juwelen
zilveren voorwerpen.
Aan huis te ontbieden.
Breestr. 89, Leiden, tel. 123313
DEN HAAG (GPD) - Minister Van der Stee (financiën) heeft gisteren in het kabinet alle
extra begrotingswensen van zijn collega-ministers van tafel geveegd. Op minister
Tuijnman (verkeer en waterstaat) na mogen de bewindslieden hun begroting dit jaar met
geen cent overschrijden.
DEN HAAG (GPD) - Esso en Shell
zullen in de jaren tachtig in en ten
bate van de Nederlandse ener
gievoorziening naar voorlopige
schatting totaal f35 miljard in
vesteren. Minister Van Aardenne
(economische zaken) is tevreden
over deze plannen, die een be
langrijke injectie voor onze eco-
VENETIE (ANP) - Als Nederland
in de eerste helft van volgend jaar
het voorzitterschap van de Euro
pese Gemeenschap heeft, wordt
naar alle waarschijnlijkheid op 23
en 24 maart in Maastricht een Eu
ropese topconferentie gehouden.
Dat heeft de Nederlandse pre
mier Van Agt gisteren in Venetië
gezegd. Van Agt is dan "gaarne
bereid" om na dat topoverleg in
het Europees parlement een uit
eenzetting te geven over het ver
loop ervan.
Bewolking
i de loop van de
tuur rond de 25 graden. Wind in de loop
van de dag draaiend van noordoost tot
zuidoost en toenemend tot matig of
krachtig. In de avond verder draaiend
naar zuid tot zuidwest met als gevolg
afkoeling.
15 JUNI
Zon op: 5.16 uur; onder: 22.02 u»«-
Hoogwater te Katwijk te 5.37 t
uur. laagwater te 1.28 en 13.49 i
16 JUNI
Zon op: 5.15 uur; onder: 22.02 u
Hoogwater te Katwijk te 6.19 t
uur, laagwater te 2.08 en 14.39 j
i 18.06
i 18.52
nomie betekenen en nauw te ma
ken hebben met de besteding van
de (extra) winsten die beide
maatschappijen toevallen uit de
opbrengst van het Nederlandse
aardgas.
De plannen zullen vele duizenden
nieuwe, grotendeels hoog ge
kwalificeerde arbeidsplaatsen
opleveren - hoeveel precies is
niet te zeggen - benevens behoud
van veel bestaande werkgele
genheid op het gebied van bouw
en toelevering.
De bewindsman zegt dat hiermee
de opbouw van onze economie
wezenlijk zal worden versterkt.
Het staat vast dat de staat tot en
met 1985 in elk geval f85 miljard
(bruto-)winst uit het Nederlandse
aardgas zal ontvangen, waarmee
ook weer onder meer de econo
mie kan worden versterkt. Dit
bedrag staat nog los van de aard
gasbaten uit export, waarover de
onderhandelingen inzake de ge
wenste prijsverhogingen nog lo
pen.
In een brief aan de Tweede Kamer
somt Van Aardenne de geplande
investeringen van Shell en Esso
op. Van 1980 tot en met 1984 zal
Shell totaal f7 miljard investe
ren. terwijl Esso tot een totaal van
f 6,9 miljard komt. Voorde perio
den 1985 tot en met 1989 schat
Shell de mogelijke investeringen
op een totaal van f8 miljard, ter
wijl de projecten die Esso moge
lijkerwijze ter hand neemt onge
veer f 14 miljard omvatten.
De ministers zijn gisteren op het
Catshuis onderworpen aan een
serie (zoals vice-premier Wiegel
het noemde) „biechtstoel ge
sprekken" met Van der Stee en
Wiegel. Daarin kregen zij de gele
genheid hun verlangens kenbaar
te maken, maar dat leidde voor de
meesten tot niets.
Minister Tuijnman heeft 50 miljoen
gulden extra gekregen. Het kabi
net wil hem daarmee schadeloos
stellen voor de stijging van de
energieprijzen, de toegenomen
verliezen op het openbaar ver
voer en het herstel van de winter-
schade aan de Nederlandse we
gen.
Volgende week dinsdag komt de
regering met de zogenaamde
Voorjaarsnota, het tussentijds
begrotingsoverzicht, waarin deze
uitgaven zijn verwerkt.
remier Wiegel zei gisteren na de
ministerraad (die hij als vervan
ger van premier Van Agt leidde)
dat alle wensen „onder begrij
pend gemor" zijn afgewezen. Mi
nister Van der Stee had daar op
aangedrongen om de begro
tingsproblemen de baas te kun
nen blijven.
Overigens zijn ook minister Schol
ten (defensie) en minister Bee-
laerts van Blokland (volkshuis
vesting) er gunstig van afgeko
men. Uit de recente bezuini
gingsoperatie lag voor hen nog
een bedrag van zo'n 100 miljoen
gulden elk ter bezuiniging op ta
fel.
Weggestreept
Maar deze posten konden - evenals
alle andere tegenvallers - tegen
de meevallers op de begroting
worden weggestreept. De andere
ministers zullen eventuele extra
wensen binnen hun budget moe
ten zien te vervullen.
Wiegel zei dat de rijksuitgaven dit
jaar ongeveer 1 miljard hoger
zullen uitvallen dan was ge
raamd. Maar daar staat een mee
valler van ongeveer een miljard
aan extra-inkomsten tegenover.
Vooral de belastingopbrengsten
vielen (met 600 tot 700 miljoen
gulden) mee, terwijl uit andere
bronnen nog eens 300 tot 400
miljoen gulden meer binnen
kwam dan was geraamd.
KAAPSTAD (Reuter) - De Zuid
afrikaanse premier Pieter Botha
heeft gisteren meegedeeld dat
Zuidafrikaanse militairen in de
afgelopen week bij een geslaagde
grondoperatie in Zuid-Angola
ruime 200 guerrilleros van de
Swapo (Namibische onafhande-
lijksheidsorganisatie) hebben
gedood.
Hij zei in het parlement dat 16
Zuidafrikaanse militairen waren
gedood in de operatie tegen con
centraties van Swapo-guerrilla-
strijders in genoemd gebied.
Zuid-Afrika heeft er bij de Ver
enigde Naties herhaaldelijk over
geklaagd en Angola en Zambia
ervan beschuldigd dat zij guer
rilleros van Swapo toelaten die
tegen het Zuidafrikaanse bewind
in Namibië (Zuidwest-Afrika)
strijden.
De premier zei dat hij Swapo wilde
waarschuwen, dat waar zij ook
bases zou vestigen, Zuidafri
kaanse troepen deze zouden op
sporen en zouden vernietigen. De
operatie werd snel uitgevoerd als
een „schok-aanval".
Botha verklaarde dat nadat vorige
hoofdkwartieren van Swapo in
Angola bij een Zuidafrikaanse
aanval in 1978 waren vernietigd,
er een nieuw hoofdkwartier was
gevestigd om de guerrilla-opera-
teis te coördineren. Bij een
grondactie met luchtsteun was
dit in de afgelopen week vernie
tigd.
Botah zei verder dat het Angolese
leger en de naar schatting 25.000
Cubaanse soldaten in Angola tot
nu toe hadden vermeden betrok
ken te worden in de actie. Hij
waarschuwde de Angolese rege
ring dat dit zo moet blijven.
„Wij zullen niet dulden dat terroris
ten vanaf bases buiten onze gren
zen opereren tegen onschuldige
burgers van wie de veiligheid on
ze verantwoordelijkheid is".
Botha noemde het binnendringen
een tijdelijke aangelegenheid en
zei dat de militairen die nog in
Angola waren, betrokken waren
bij een zuiveringsoperatie alvo
rens terug te keren naar Namibië.
Hij zei dat de invasietroepen een
complex van bases hadden ge
troffen die waren verspreid over
een gebied van 65 vierkante ki
lometer en dat zij meer dan 100
ton militaire voorraden in beslag
hadden genomen.
Nederlandse
inflatie relatief
nog gering
DEN HAAG (ANP) - Ondanks de
snellere prijsstijging behoort
Nederland nog steeds tot de lan
den met de geringste inflatie.
Blijkens de berekeningen van de
OESO (Organisatie voor Econo
mische Samenwerking en Ont
wikkeling) was de inflatie in ons
land in de periode van zes maan
den tot en met april 7.9 procent.
Alleen in Zwitserland (3.6 pro
cent); België (6.7 procent) en
West-Duitsland (7.4 procent) is
de inflatie minder groot.
In alle andere landen ligt de inflatie
in de buurt van de tien procent of
ver daarboven. Turkije spant de
kroon met een geldontwaarding
van niet minder dan 120.2 pro
cent.
BIDDINGHUIZEN(ANP)- De jagers in ons land gaan
zelf waardevolle terreinen kopen of pachten, en be
heren. Ze willen zo streven naar het behoud van een
optimale flora, en fauna. Daartoe is de stichting 'Be
houd natuur en milieu' opgericht.
Voorzitter Van Beuningen van de Koninklijke Neder
landse Jagers Vereniging (KNJV) zei dit zaterdag
tijdens de algemene ledenvergadering van zijn orga
nisatie op de Flevohof.
Als reden gaf hij desgevraagd op dat acties van tegen
standers van de jacht het de jager vaak onmogelijk
maken op andermans terreinen te jagen. De jacht
staat bij velen in een slecht blaadje. Wij willen bewij
zen dat terreinen die door de jager worden beheerd,
uitzonderlijk goede terreinen zijn. Voor een goed
faunabeheer is de jacht onmisbaar aldus de KNJV-
voorzitter.
Hij zei dat de organisatie binnenkort een aantal grote
schenkingen verwacht. Daarnaast wil de KNJV
kleine stukken land (tot tien hectare) verwerven, die
economisch niet waardevol zijn. maar wel een grote
natuur-wetenschappelijke betekenis hebben. Van
Beuningen zei al een aantal terreinen op het oog te
hebben, maar wilde niet zeggen welke.
De operatie was de grootste die
Zuid-afrika binnen Angola on
dernam sinds zijn troepen in mei
1978 Swapo's belangrijkste basis
in Zuid-Angola aanvielen en
honderden guerrillastrijders
doodden.
Leswagen
slaat op hol
WAALRE ANP- Een rij-instruc-
teur uit Waalre heeft gistermid
dag enkele minuten wanhopig
achter zijn wagen aangehold. De
auto was er vandoor gegaan met
een bejaarde leerling achter het
stuur. De instructeur had de auto
verlaten om de man te helpen bij
het uitstappen toen de auto tegen
de wil van de nog onervaren leer
ling begon te rijden.
De instructeur gaf hollend achter de
auto allerlei adviezen maar de
leerling drukte op de verkeerde
knopjes en pedalen waardoor de
wagen alleen maar sneller ging
rijden. Na een botsing met een ge
parkeerde auto kwam de leswa
gen eindelijk tegen een lichtmast
tot stilstand. Toen de instructeur
hijgend bij de auto aankwam,
gooide de leerling het portier
open. Daardoor kreeg de instruc
teur een klap tegen het hoofd. Hij
moest in het ziekenhuis worden
behandeld. De leerling bleef on
gedeerd.
36 PAGINA'S
Minister Van der Stee van
financiën is een optimist.
"Crisis? Welnee, we regeren
gewoon tot mei door. In die
negen jaar dat ik bezig ben
heb ik dat woord al zo vaak
horen vallen. En twee keer
een echte meegemaakt, on
der Biesheuvel en later bij
Den Uyl". Aan de vooravond
van het verschijnen van de
Voorjaarsnota en het opstel
len van de begroting voor het
komend jaar een uitgebreid
interview met de bewinds-
PAGINA 19
Waas van geheimzinnigheid
rond wapenvondst in Lim
burg
PAGINA 7
Geheime diensten in Zuid-
Amerika gaan naar school in
Uruguay
PAGINA 9
Kees Kist: "Elftal mag niet
worden veranderd"
PAGINA 11
Internationale grap van 519
deskundigen
PAGINA 27
blijft een myste-
MILAAN (AP/AFP) - Drie gemas
kerde en gewapende
houden in een bank i
tussen de 20 er
zeld nadat gistermiddag hun po
ging om de bank te beroven door
twee employees was verijdeld.
De bank. die vlak bij de kathedraal
van Milaan ligt, is omsingeld door
tientallen politiemannen en
scherpschutters. De bankover
vallers hebben een vrije aftocht
geëist.
Een politieman zei dat ze daarvoor
om twee helicopters hadden ge
vraagd. Ook is om een groot los
geld gevraagd. De overvallers
hebben met een 'bloedbad' ge
dreigd als zij hun zin niet krijgen.
De overvallers hebben gisteravond
i hun gegijzelden vrijgela
ten. Het zijn een man en drie
vrouwen. Volgens de autoriteiten
bevinden zich nu geen vrouwen
meer in het gebouw. De man is
een portier, die een klap met een
vuurwapen op zijn hoofd kreeg
toen de overvallers het gebouw
van de Banco di Roma binnen
drongen.
Uit de bank weerklonken op een
gegeven moment drie schoten,
waarna twee ambulances kwa
men aanrijden. Er waren geen be
richten over gewonden.
Twee openbare aanklagers zijn
naar binnen gegaan om met de
overvallers te praten. Toen ze het
gebouw weer verlieten wilden ze
niets kwijt, behalve dat de on
derhandelingen waarschijnlijk
"zeer lang" zouden gaan duren.