De voor de hand liggende zet
Kryptogram
Twee sportzegels: Bridge
enOSvoor gehandicapten
Oplossing
Ingewikkeld
systeem
met
frappant
resultaat
1
iti
llT"
mtz
lij 2
3 a
B
9 V
2 m jsa
ZATERDAG 7 JUNI 1980
PAGINA 39
Notoire haters van ingewikkel
de systemen, waartoe ik zelf
trouwens ook behoor, zullen
toch niet kunnen ontkennen
dat met behulp van een der
gelijk systeem soms frappan
te resultaten worden bereikt.
In Monte Carlo bij de EK
kwamen twee Nederlandse
paren tot een moeilijk be
reikbare deelscore door hun
systeem op wel zeer bijzonde
re wijze toe te passen.
West Oost
1 A H B 10 4
^93 <?74
V 7 5 2 OA984 3
*HV 10 9653 +A
Oost gever, niemand kwets
baar. Oost opende 1 Sch. en
als west wilt u natuurlijk nu
het liefst 2 of 3 KI. spelen,
maar hoe dat te bereiken?
Geen nood, zowel bij Dore-
mans-Trouwborst die het
Volmac-systeem hanteren,
als bij Van Hoof-Wintermans,
bood west 2 SA.
In het Volmac-systeem geeft
dat een goed spel aan met een
vierkaart schoppensteun en
ergens een singleton. Oost
deed precies wat west hoopte:
naar de singleton vragen. Dat
gebeurde via een bod van 3
KI. en west paste hierop als de
weerlicht. Oost dacht aan
vankelijk dat zijn partner niet
goed geworden was, maar het
bleek zowat de enige manier
om het goede contract te be
reiken.
Volmac heeft zijn systeem ove
rigens nu volledig in een
computerprogramma zitten
en dat zal bij de Olympiade in
Valkenburg voor het eerst
worden gedemonstreerd. In
de view-graph ruimte zal de
computer de spellen die op
het scherm komen, eerst bie
den. Vervolgens kan men zien
hoe de experts het er af bren
gen. Daarbij zal zich onge-
twijfeld het grappige feit
voordoen dat een slem in.lut-
tele seconden wordt opge
hoest, terwijl een deelscore
door het tijdrovende afwegen
der kansen misschien wel 2 a
3 minuten zal vergen.
Tenslotte een spel, uit het junio
ren toernooi Monte Carlo,
waarin zuid een soort blufpo
ker speelde.:
geen
H 7 4 3 2
O A 9 7 6
HVB6
853 *6
A B 9 6 O 10
O VB 104 O H 8 5 3 2
82 A 10 9 7 5 4
AHVB 10 9742
C V85
O geen
3
Oost gever, niemand kwets-
baar. Oost pas, zuid pas
west pas, noord 1 Ha., oost 2
SA (lage kleuren), zuid
doublet, west 3 Ru., noord
doublet en zuid vervolgens 6
Sch. Uitkomst Ru. V voor het
aas, zuid klaver weg. KI. H,
gedekt door het aas en ge
troefd, waarna later via Ha. H.
nog de tafel kon worden be
reikt. Contract!
Zaterdag 28 en zondag 29 juni
wordt in Apeldoorn het tradi
tionele RABO-toernooi ge
houden, met op zaterdag
voorronden en zondag fina
les. Tegelijkertijd wordt op
zondag de Berg- en Bos-drive
gespeeld.
TON SCHIPPERHEIJN
Op 20 mei jl. werd de Nederlandse grootmeester,
schrijver en computer-deskundige prof. dr. Max
Euwe 79 jaar oud. In alle landen is hij bekend als de
"ambassadeur" van het schaakspel, niet alleen door
zijn vele boeken en geschriften over het nobel spel
der spelen, maar ook zijn verrassende match-zege
op de Rus dr. Alexander Aljechin, waarmee hij in
1935 wereldkampioen werd.
Als theoreticus op openingsge-
bied (theorie der openingen)
was Euwe niet te evenaren.
Zijn kennis was zo groot, dat
menige buitenlandse groot
meester versteld stond van
zijn "nieuwtjes" en de in
structieve lessen die uit zijn
pen vloeiden.
Daarenboven was hij zo sympa
thiek, bescheiden en gedis
tingeerd dat alle grootheden
in het buitenland een bijzon
der warme genegenheid voor
hem toonden. H(j verwierf
zich dan ook vele vrienden.
De Wener Hans Kmoch was
vele jaren zijn secretaris,
maar ook de Leidenaar Carel
van den Berg (gestorven in
1973) zorgde vele jaren voor
de uitvoerige corresponden
tie en afhandeling van vele
schaakvraagstukken. Per
soonlijk heb ik hem vele ma
len ontmoet tijdens simul
taanseances en een leerzame
briefwisseling gehad wan
neer ik met een bijzonder
schaakprobleem worstelde!
Euwe staat bekend als een stra
teeg, d.w.z. een positionele
speler, maar ook kon hij als
"bombardeur" danig van leer
trekken.
Hier een keuze uit zijn partijen.
In de eerste partij zijn de
analyses van Hans Kmoch uit
De Schaakwereld van 1937.
Spaans
I.e2-e4 e7-e5 2.Pgl-f3 Pb8-c6
3.Lfl-b5 a7-a6 4.Lb5-a4 Pg8-f6
5.0-0 Pf6xe4.
De z.g. Open verdediging van
het Spaans. Deze speelwijze
heeft tegenwoordig (Kmoch
schreef dit in 1937) maar wei
nig aanhangers, alleen Euwe
blijkt ze konsekwent toe te
passen. Hij is tegenwoordig
de grootste expert van de
open verdediging en zijn suc
cessen bewijzen, dat deze
verdediging ten onrechte in
onbruik geraakt is. (Momen
teel speelt men het weer - Bi
shop).
6.d2-d4 b7-b5 7.La4-b3 d7-d5
8.d4xe5 Lc8-e6 9.c2-c3 LfB-e7.
Euwe speelt altijd Le7.
10.Lcl-e3 Pc6-a5!
Zwart kiest een ongebruikelij
ke zet (i.p.v. 0-0) en vermijdt
daardoor een offer van wit.
11.Pf3-d4 0-0 12.f2-f3 Pe4-c5
13.f3-f4Pc5xb3 14.Pd4xb3
Hier bood 14.ab3: betere kan
sen. 14 .Pa5-c4! 15.Le3-d4
Le6-f5 16.Tfl-f2a6-a5! 17.Pb3-
c5 a5-a4! 18.Ddl-cl Dd8-e8
19.Pbl-d2 De8-c6 20.b2-b4
a4xb3 21.Pd2xb3 Ta8-a3.
Zwart maakt dadelijk gebruik
van zijn kansen op de da
mevleugel. 22.g2-g4 Lf5-e4
23.f4-f5 Le7-h4! 24.Pc5xe4
d5xe4 25.Tf2-g2 TfB-a8
26.Pb3-c5 Pc4xe5! 27.Ld4xe5
Dc6xc5+ 28.Le5-d4 Dc5-d5.
Met een pion voor en bovendien
de beste stelling staat zwart
gewonnen (Kmoch). Er volg
de nog: 29.Df4 c5 30.Lg7; Kg7:
31.g5 Tac3: 32.Dh4: Df5:
33.Dh6+ Kg8 34.Dc6 Tad8
35.Db5: Tcd3 36.Tafl Tdl
37.Tgf2 Dg4+ 38.Khl e3!
Een foto van Max Euwe uit het jaar 1927
39.T!7: e2 40.Db3 Tfl:
41.Tffl c4 en wit geeft het op.
Evenals in Zandvoort bleek de
geniale Let niet opgewassen
tegen het degelijke en
slagvaardige spel van de we
reldkampioen (Kmoch).
F. Samisch-dr. Max Euwe
l.d4 d5 2.c4 c6 3.Pf3 Pf6 4.Pc3
dc4: 5.a4 Lf5 6.e3 e6 7.Lc4:
Lb4 8.0-0 0-0 9.Pe5 c5 10.g4
Lg6 ll.Pa2 La5 12.Pg6: hg6:
13.dc5: (Beter b4)Pc6 14.Tabl
Pb4 (Verhindert opnieuw b2-
b4) 15.Pb4: Lb4: 16.Df3 De7
17.b3 Tac8 18.Lb2 Tc5: (Met
de dreiging Pg4:, Dg4:?, Tg5
enz) 19.h3 Ph7 (Beter Td8)
3
li m
a
20.Dg3 PfB 21.13 Pd5 22.Ld4
Tca5 23.Ld5:? (Tijdnood. Het
eenvoudige Tfdl verdiende
de voorkeur) Tad5:
24.La7: e5 25.e4 Td2 26.Lf2 Tfc8
27 Tbc 1 Tcc2 28.Tc2: Tc2:
29.Khl Lc5? (Juist was Ld2)
30.Lc5: Dc5: 31.Tfdl? g5
32 Del Tf2 33.Td2Tf3: 34 Kg2
Tb3: 35.Dfl g6 36.Df6Tg3+!
Dwingt tot ruil der torens en
verovert nog een tweede pion.
37.Kg3: De3 38.Df3 Dd2:
39.Db3 Df4 40.Kg2 De4
41.Kf2 Df4 42.Kg2 e4
43.Db7: Df3+ 44.Kh2 Df2
45.Khl Dfl 46.Kh2 e3 en wit
gaf op. (Aantekeningen van
dr. Euwe in De Schaakwe
reld", juli 1937).
Dr. Euwe won in 1937 een ster
ke vierkamp, waarin uit
kwamen: Euwe, Aljechin,
Bogoljubow en Samisch. Hier
volgt zijn mooie zege op zijn
grote rivaal Alexander Alje
chin.
dr. M. Euwe-dr. A. Aljechin
l.d4 d5 2.c4 dc4: 3.P13 PfB 4.e3
e6 5.Lc4: c5 6.0-0 a6 7.De2 b5
8 Lb3 Lb7 9.a4 Pbd7 (Zwart
weigert een nadere verkla
ring, hij speelt noch b4 noch
c4! Op dit denkbeeld is nog
nooit iemand gekomen - Eu
we) lO.Tfdl Le7 ll.dc5: 0-0
12.Lc2 Lc5: 13.Pe5b4 14.Pd7:
(Anders kan wit Pbl niet
ontwikkelen) Pd7: 15.Pd2 f5!
16.Pb3 Ld5! 17.Pd4 Ld4:
18.Td4: b3? (Beter Db6)
19.Ld3 Pb8! 20.Lc4 Pc6
21.Td2 Db6 22 Ld5: ed5
23.Td5: Pb4 24.Tddl Pc2?
25.Tabl Dc6 26.Ld2 Da4:
27.Lc3 Db5 28.Df4! Tad8
29.Dg3 Tdd7 30.Tld6 Tff7.
(Slaan op d6 ging niet wegens
mat)31.Tbdl f4 32.ef4: a533.f5
a4 34.f6 g6 35.h4 (Verschaft de
koning een vluchtveld en
dreigt bovendien h5 enz)Td6:
36.Dd6: h5 37.De6 en zwart
gaf het op.
Er had nog kunnen volgen
37Db8 38.Td7 DfB 39.Te7
enzovoort.
BISHOP
FRANKRIJK - De Nationale
School voor Kunsten en Am
bachten in Liancourt bestaat
200 jaar. De Franse post heeft
dit jubileum op 19 mei onder
streept met een 2,00 fr.-zegel
(violet en groen; oplage 7
miljoen). Op de zegel in een
medaillon de stichter van de
school, Frangois Alexandre
Frédéric, graaf van Roche-
foucauld-Liancourt, de
school in Liancourt en de
plaatsen waar in de loop dei
jaren een dependance is ge
vestigd: Chalons-sur-Marne
(1806), Angers (1815), Aix-en-
Provence (1843), Cluny (1891),
Lille (1900), Parijs (1912) en
Bordeaux-Talence (1963).
Voorverkoop op 17 mei in
Liancourt en einde loketver
koop: 5 december.
IERLAND - De Ierse Europa
zegels, die op*7 mei in roulatie,
werden gebracht laten be
roemde schrijvers zien. Op
een zegel van 12 pence (opla
ge 4 miljoen), die overigens
een bijzonder grappig for
maat heeft, staat een portret
karikatuur van George Bar
nard Shaw (1856-1950), No
belprijswinnaar in 1925 en
een 13 p-zegel (oplage 3 mil
joen) toont een portret (van de
hand van de eveneens be
roemde Toulouse-Lautrec)
van Oscar Wilde (1854-1900).
Wat Ierland betreft moeten we
nog attenderen op twee emis
sies uit de afgelopen maan
den. Op 19 maart werd het
100-jarig bestaan van de De-
la-Salle Orde in Ierland her
dacht met een zegel van 12
pence (oplage 2 miljoen). Op
de zegel een portret van de
stichter van de orde, Jean
Baptiste de la Salle, die in
1651 in Reims werd geboren.
Dan werd op 26 maart de koer
sende reeks uitgebreid met
twee zegels: 12 pence, hond
en 13 Dence. eland.
NEDERLAND - Afgelopen
dinsdag (3 juni) heeft de PTT
twee zegels aan de loketten
verkrijgbaar gesteld die zijn
gewijd aan internationale
sportevenementen die dit
jaar in Nederland zullen
plaats hebben.
Een zegel van 50 cent (rood,
blauw, groen en zwart), waar
van er 12 miljoen van de per
sen zijn gekomen vraagt aan
dacht voor de Bridge Olym
piade, die van 27 september
tot 11 oktober in het Lim
burgse Valkenburg wordt
gehouden.
Op de zegel staan afgebeeld een
waaier van 13 speelkaarten en
vier spelers aan een tafel, van
wie er een zijn kaarten neer
legt en niet meer deelneemt
(de "dummy"). Verder de
kompasroos als gebruikelijke
aanduiding van de bridge-
spelers.
De andere zegel in de waarde
van 60+25 cent (creme,
blauw, grijs, zwart, geel, rood
en groen) is gewijd aan de
Olympische Spelen voor Ge
handicapten, die van 21 juni
tot 5 juli in Arnhem en Vee-
nendaal worden gehouden.
Op de zegel is een gehandicapte
sporter in actie, met op de
achtergrond een sportvloer,
als symbool voor de door de
gehandicapten beoefende
zaalsporten. Deze zegel zal tot
OOSTENRIJK - Het feit dat 200
jaar geleden keizerin Maria
Theresia (1717-1780) over
leed heeft Oostenrijk op 29
april gememoreerd met de
uitgifte van drie zegels: 2,50
schilling (bruinlila), Maria
Theresia als jong meisje, een
schilderij van Andreas Möller
(1684-1762); 4 schilling (indi
go), Maria Theresia met de
Stephanskroon, een schilde
rij van Martin van Meytens
(1695-1770) en 6 schilling
(donkerbruinkarmijn), Maria
Theresia als weduwe, een
schilderij van Joseph Du-
creux (1735-1802). Oplage: 3,2
miljoen series; eerste dag van
geldigheid voor frankering:
13 mei.
In 1955 werd door de vier grote
mogendheden (de VS, de
Sowjet-Unie, Frankrijk en
Groot-Brittanniè) het staats
verdrag ondertekend waarbij
de soevereiniteit van Oosten
rijk geheel werd hersteld. "25
Jahre Staatsvertrag" werd op
29 april door Oostenrijk her
dacht met een 4 schilling-ze
gel (oplage 3,1 miljoen) waar
op een symbolische voorstel
ling waarin de vlaggen van de
vier grote mogendheden en
die van Oostenrijk zijn ver
werkt.
Kleuren: blauwgroen, rood, ul
tramarijn, oranjegeel, zwart
en goud. Eerste dag van gel
digheid: 14 mei.
HERO WIT
Vorige keer heb ik door ruimte
gebrek de partijstand Van
Egmond-Van Winkel niet al
te uitvoerig kunnen behan
delen, maar ik wilde u er wel
vast van laten proeven. Dat is,
hoop ik, gelukt.
In de eerste diagramstand be
gon zwart aan de, zo op het
oog inferieur lijkende, actie
(22-27), na door wit met 32-28
tot concrete plannen te zijn
gedwongen. De vraag is na
tuurlijk of zwart "beter"
heeft.
Zelf berekende de wit-speler:
32-28 (15-20)A 28x17 (21x12)
30-25 (20-24), lijkt het beste.
45-40!, wit wint een tempo
voor de aanval op 24, wel
moet zwart na 34-30 (14-19)
39-34 oppassen voor 37-31 en
25-20, 30-25 etc. met dam op
4, (12-18), slecht is (14-19)
34-29 etc.echter(10-15)34-30,
beter is waarschijnlijk 34-39
en ook dan kan zwart in de
fout gaan (14-20x20) is ge
dwongen, (5-10)30x19(14x23)
en hoewel wit een aantal aan
knopingspunten heeft, kon ik
geen echte winstkansen ont
dekken, is gewoon speelbaar,
34-29 (10-15) 29x20 (15x24)
40-34 (5-10), in aanmerking
komt (16-21), omdat dan na
34-29 (14-20) kan volgen, dat
had ik niet in mijn berekening
opgenomen, 34-29 (10-15)
29x20 (15x24) 39-34 (16-21)
34-30 (14-19) 33-29 (24x33)
38x29 en zwart staat lastig,
bijv. (9-13?) en wit kiest uit
30-24x24 en 29-24, maar niet
25-20 wegens (18-23) etc.
A- beter is (9-13) 28x17 (21x12)
en wit krijgt bij het opbouwen
last van zetjes met (26-31) en
(16-21) etc. waardoor hij niet
ongestraft de centrumvelden
28. 29 en 24 in bezit kan ne-
De tweede diagramstand ont
stond na vijftien zetten uit
diagram 1. Zwart speelde hier
2 3 4 5
s>
9 O
Q
1 im m m
(13-18) dreigend met de dam-
zet (14-19), terwijl 42-37
(27-31) 47-42, want op 47-41
(31x42) 38-47 kan zwart kie
zen uit (18-23) en (14-19) ge
volgd door (21-27), en zwart
gaat winnen tot gevolg heeft.
Maar heeft zwart een sterker
vervolg? Laten we eens een
variant bekijken. (27-31)
33-28 (13-18) 38-33, in de par
tij had ik het fraaie 40-34 wil
len spelen om na (21-27)
32x21 (16x27) met 34-30 voort
te gaan; op (20-25) volgt dan
het winnende 28-23 (25x34)
23x12 (34x23) 12-8 (14-20)
24-19 (23x14) 8-2 etc: op
(31-36) 30-25, want 42-37
(18-22!) 28x17 (20-25) is remi
se, (26-31) 28-22 met goede
kansen voor wit. Deze variant
heeft geen waarde daar na
34-30 het dammetje (18-23).
vond ik later bij analyse,
(15x4), (4-10) en (31-36) direct
Dus na (27-31) 33-28 (13-18)
38-33! (21-27) 32x21 (16x27)
42-38, er dreigde weer het
zelfde dammetje met (18-23!),
nu faalt de doorbraak (18-23)
28x10 (15x4) 24x15 (4-10) 15x4
(31-36) 4x31 (26x37) op 33-28!
en i.p.v. 14-10) levert (31-37)
29-24 (27-31), iets beter is
26-31, 33-29 (31-36) en de op
mars 24-19-13 etc. een goed
eindspel voor wit op, en niet
40-34, want wit komt net een
tempo tekort om alle moge
lijkheden zwart uit handen te
slaan. Zet echter 40 al op 34,
dan volgt 29-23 (26-31) 34-29
(37-41), ook andere dingen
helpen niet, 38-32! en zwart
kan opgeven.
Is er gezien bovenstaande niet
al te veel op (13-18) vanuit
diagram 2 aan te merken. Na
de verrassing 29-23!? slaat
zwart direct(18-29), veel beter
is (20x29), geen moment aan
gedacht, en hoe wit ook slaat,
zwart wordt met beide blok
jes actief.
Wel berekende ik na (18x29)
33-28 (20-25) 24x33 (25-30)
40-35 (30-34) 33-29 (34x23)
28x10 (15x4) 35-30 (27-31)
32-28 (31-37) 42x31 (26x37)
38-32 (37-42) 47x38 (21-27)
32x21 (16x27) 28-22 (27x18)
30-25!! en wit wint.
De oplossing van het eindspel:
wit dam op 4 en schijven op
15,20 en 40, zwart dam op 5 en
schijf op 19. Wit wint na 20-14
(19x10) 40-35! (10-14) 4-10 en
op (14-20) 15-24 (5x30) 35x24
heeft zwart geen speelbaar
stuk meer.
Vraag: Hoe won Bronstring
(zwart) van Bergsma?
RONALD VAN EGMOND
1 2 3 4 5
m y
O
9 9 9
9 9 9
s 9 m
IS
m
'0
0
o y o
0
Horizontaal
7 Grijp wat U grijpen kunt
voor een liefkozing.
8 Kantoorhoudende Europe-
13 O. ligt hij zonder thee in zijn
hut?
14 Houdt U stil, familie, afbla-
Oplossing vorige puzzel
De prijs van 25,- werd toege
kend aan: J. Evers. Pieter
Bothstraat 22, Leiden. De
prijs wordt de winnaar toege
zonden.
Oplossingen met vermelding
"kruiswoordraadsel" voor op
briefkaart of enveloppe en
voor donderdag zenden aan:
Redactie Leidsch Dagblad,
Witte Singel 1. 2311 BG Lei
den.
15 Hieraan gaat U te gronde.
16 Deze maand of Engelands
jongste.
17 'k zag 'es een dametje en
daar rook ik iets van.
20 In orde, er is een andere
kleur op gedaan.
21 Doe het omhulsel van Uw
kussen af.
22 Kaïn noch Abel was een In
diaan.
27 Oma en onze bloem is ze te
veel.
doe niet zo
2 Een aantal dieren krijgen
per dobbelsteen.
3 Moeder en dochter zyn erg
hoog.
4 Als 'k daarop bijt loop ik op
een rots.
5 Piet zat in de as en had nog
iets ruimt£.
6 Wie heeft er een klein
hoofddeksel op voor de lol?
9 Voorrangsweg voor de
voetganger
10 Hele golven water kwamen
anders met de wind mee
11 Duizend kilo's tijd zonder
haar.
12 Is de baas een Europeaan?
Nee, een vrouw.
18 Vooruit, kerel neem de lei
ding.
19 Zullen de
23 Loopt achter 18 aan
24 Als U 't snapt bent U 't vaak
geworden.
25 Toen ik m mjn lichaams
deel liet zien was het zwart
26 Als U het niet hebben kunt
dan zun dit de druiven!