Regeringsfracties botsen
fors over
abortus
Protest tegen plan
afvallozing op Rijn
Wiegel: topsalaris pas
volgend jaar aanpakken
LEKKERKERK WIL
ONDERZOEK NAAR
SCHULD BEDRIJF
PPR start actie om Goudzwaard
Uit in de Randstad
Kamer wil
controle
defensie
onderzoek
Overleg VVD met oppositie irriteert CDA
NU OOK IN
SCHIJNDEL
GIFVONDST
Eis tien jaar
tegen leider
fraudezaak
DONDERDAG 5 JUNI 1980
DEN HAAG (GPD) - De topsalaris
sen van ambtenaren, politici, mi
litairen en de rechterlijke macht
worden per 1 januari volgend jaar
aangepakt. Eerder is dat niet mo
gelijk, zo heeft minister Wiegel
(binnenlandse zaken) gisteren de
Tweede Kamer laten weten.
Voor de PvdA is dat volstrekt on
aanvaardbaar, aldus de socialist
Van den Anker die een interpella
tiedebat over de topsalarissen
had aangevraagd. De PvdA ver
wijt de bewindsman dat hjj 14
maanden bezig is met een voor
stel hierover zonder dat er ook
maar iets is gebeurd.
De PvdA-er Van Thijn wees de mi
nister er bovendien op, dat de
Tweede Kamer eind maart een
motie van het CDA-kamerlid
Weijers heeft aangenomen
waarin wordt uitgesproken dat er
uiterlijk per 1 juli van dit jaar
maatregelen zouden moeten ko-
men om de topsalarissen aan te
pakken.
Volgens Wiegel is dat onmogelijk.
Het plan om de topsalarissen te
structureren is het onderwerp
van overleg met vele belangenor
ganisaties geweest. „Het resul
taat daarvan is dat men zich in
hoofdlijnen in dit plan kan vin
den. Alleen bij de concrete uit
werking ervan lopen de menin
gen uiteen", aldus de minis
ter.
Daarom heeft hij advies ingewon
nen bij een speciale
Waarschijnlijk zal deze
sie nog voor de zomervakantie
een advies uitbrengen dat dan,
nadat het de ministerraad is ge
passeerd, weer aan de betrokke
nen wordt voorgelegd.
De plannen van Wiegel zijn bedoeld
om orde te brengen in de betrek
kelijk grote chaos van topasala-
rissen van ambtenaren. De minis
ter wil deze saralissen indelen in
drie schalen. Het probleem is nu
wie in welke schaal moet te
rechtkomen.
Het door Van Thijn gehanteerde
argument om de structurering nu
zo snel mogelijk af te dwingen,
als zouden de topambtenaren nu
aan de algemene bezuinigings
ronden ontkomen, wees Wiegel
resoluut van de hand. „Terwijl de
structurering er nog niet is, is het
salaris van deze groep in 1980 al 3
procent in koopkracht achteruit
gegaan. Deze ambtenaren lopen
in matiging juist voorop", zo
hield Wiegel de Kamer voor.
CDA en WD deden niet mee aan
het debatje. Daarover sprak Van
Thijn zijn verbazing uit. „In
maart zei het CDA-Kamerlid
Weijers nog, dat hij van de rege
ring verwachtte dat per 1 juli
concrete maatregelen mogelijk
zouden worden gemaakt. En nu
is hij niet hier. Dat verbaast me",
aldus Van Thijn.
Hij vroeg zich bovendien af wat
Weijers heeft bedoeld, toen h(j
vorige week voor de radio zei dat
hij (Weijers) nu alleen nog maar
voor 1 juli wil weten wat de rege
ringsplannen met betrekking tot
de topsalarissen zijn. „Die plan
nen kennen we nu. Niets doen
voorlopig", aldus Van Thijn.
Het Tweede-Kamerlid Schakel, dat
namens het CDA toch achter het
spreekgestoelte plaats nam,
maande Van Thijn tot geduld.
Het CDA wil pas donderdag over
de ambtenarensalarissen praten
tijdens het ombuigingsdebat, zo
zei hij.
DEN HAAG (GPD) - De beide regeringsfracties CDA en
VVD zijn gisteren fors met elkaar gebotst over het abor
tuswetsontwerp. Vooral de gesprekken, die de VVD
voert met PvdA en D'66 over gezamenlijke amendemen
ten, zijn de christen-democraten in het verkeerde keel
gat geschoten.
Op een gegeven ogenblik liep de
spanning zo hoog op, dat waar
nemend fractievoorzitter De
Boer (CDA) en fractieleider Riet
kerk (WD) olie op de golven
moesten gooien. Dit leidde ertoe
dat CD A-woordvoerder Deetman
zijn uitspraak dat het CDA het
wetsontwerp niet zou steunen,
terugtrok. De liberaal Nijpels liet
daarop weten er niet langer op te
zullen aandringen dat de VVD
nog slechts met de oppositie over
de wijzigingen zou moeten pra
ten.
De gesprekken tussen de drie niet-
christelijke partijen lijken succes
te hebben. Uit elk van de fracties
valt te vernemen dat overeen
stemming technisch binnen
SCHIJNDEL (ANP) - Op het
voormalige fabrieksterrein van
een vatenbedrijf in Schijndel zit
ten grote hoeveelheden giftige
stoffen in de bodem. Het terrein
is al door de gemeente aange
kocht voor het bouwen van wo
ningen.
Het onderzoek werd gehouden in
opdracht van de socialistische
partij in Schijndel. Volgens de SP
zitten er hoge concentraties van
zeer giftige tolueenverbindingen
en hydroxi-ethyl-acrilaat in de
bodem. De concentratie van de
stoffen is zo hoog, dat door che
mische reacties de bodemtempe-
ratuur in het terrein vijf graden
hoger ligt dan normaal. De ge
meente heeft inmiddels besloten
zelf ook een onderzoek in te stel
len.
De directie van het inmiddels naar
een ander terrein verhuisde be
drijf "De Meijerei" geeft toe dat
resten chemisch afval in de grond
zijn terecht gekomen. De afgelo
pen twintig jaar hebben miljoe
nen vaten op het terrein gelegen,
afkomstig van onder meer benzi
nemaatschappijen en chemische
bedrijven. Directeur Van Or-
souw: "Ons werk is de vuile vaten
te reinigen, maar vaak lopen de
restjes in de vaten tevoren al in de
grond". Van Orsouw kon niet.
zeggen om welke hoeveelheden
en welke stoffen het gaat. Hij re
kende wel op "een hele waslijst"
stoffen die in de bodem zijn ge
lekt.
handbereik ligt. Eind volgende
week moeten de diverse fractie
leden hun politieke oordeel over
het bereikte akkoord geven.
Het overleg tussen de woordvoer
ders Roethof (PvdA), Dees en
Krijnen (beiden VVD) en Wessel-
Tuinstra (D'66) zal leiden tot
voorstellen om abortus te
schrappen uit het Wetboek van
Strafrecht. Verder wordt de
„wachtperiode" verkort van vijf
tot drie dagen. Daarnaast zal in de
wet duidelijker tot uitdrukking
worden gebracht dat de stem van
de vrouw de doorslag geeft bij de
vraag of de abortus moet worden
gepleegd.
Het kennelijk succesvolle verloop
van de onderhandelingen ver
oorzaakt bij de CDA-fractie nogal
wat irritatie. Bij de fractieverga
deringen, die dinsdag en gisteren
gehouden zijn, werden ook nogal
wat vragen over deze affaire ge
steld. Deetman liet daarop weten
de gesprekken tussen WD en
links te verwerpen.
Desgevraagd verklaarde hij dit
overleg in strijd te achten met het
regeerakkoord. Daarin staat dat
het kabinet met een wetsontwerp
zou komen en dat beide partijen
een „krachtsinspanning" zouden
leveren om dit te kunnen steu
nen. In deze afspraak past vol
gens hem de houding van de
WD niet. „Wij zijn niet op een
crisis uit, maar we houden de
1 WD aan de procedure uit het re
geerakkoord," zei Deetman.
Van hun kant maken de liberalen
bezwaar tegen een opmerking
van de CDA er in het CDA-par-
tijblad dat „de fractie de regering
niet aan een meerderheid kan
helpen in de Kamer Deetman
heeft dit standpunt inmiddels af
gezwakt door te wijzen op de ko
mende vergaderingen van de
CDA-fractie, die eerst na 14 juni
(als fractieleider Lubbers uit In
dia is teruggekeerd) een definitief
oordeel zal geven.
De liberaal Nijpels was echter
maandagavond al fors uitgegle
den in antwoord op een vraag tij
dens een spreekbeurt. De op
merking van Deetman verleidde
herri tot de uitspraak dat de WD
haast moet maken met het over
leg over de abortus met PvdA en
D'66. Hij heeft nu laten weten de
ze opmerking terug te trekken,
omdat het CDA blijkbaar nog
géén definitief afwijzend stand
punt heeft ingenomen.
DEN HAAG (ANP) - Nederlandse
milieu-organisaties hebben gis
teren verontwaardigd gereageerd
op de plannen vna het Westduitse
chemieconcern Bayer in Lever-
kusen zijn afval op de Rijn te lo
zen. Het bedrijf, dat jaarlijks
250.000 ton chemisch afval op 40
kilometer uit de Nederlandse
kust in de Noordzee loost, wil na
de recente acties tegen deze lo
zingen een vergunning van de
deelstaat Noordrijn-Westfalen
voor lozing op de Rijn. De milieu
organisaties zien de vergunning
aanvraag van Bayer als een
schandalig dreigement, zo ver
klaarden zij gisteren.
De stichting Natuur en Milieu liet
tevens namens de werkgroep
Noordzee, Green Peace en de
stichting Reinwater weten dat zij
zich zullen verzetten tegen elke
lozing van chemisch afval door
Bayer, omdat de geloosde stoffen
voorkomen op de zwarte lijst van
verboden stoffen.
De lozing van deze stoffen is over
eenkomstig de internationale
verdragen van Oslo en Londen
sinds het begin van de jaren ze
ventig verboden. Ook het che
misch verdrag van de Rijnoever-
staten, dat in 1976 werd onderte
kend, verbiedt de lozing van stof
fen, die op de zwarte lijst staan.
De milieu-organisaties menen dat
Bayer zich dient te houden aan de
internationale overeenkomsten.
Hierdoor wordt het voor het
chemisch concern onmogelijk de
afvalstoffen zowel op zee als in de
Rijn te lozen. Het bedrijf moet
zijn afvalprobleem aan de bron
oplossen door wijziging van het
produktieproces en zuivering, zo
menen de organisaties.
Het Westduitse concern loost het
chemische afval sinds 1969.
Sinds de inwerkingtreding van
de Nederlandse wet verontreini
ging oppervlaktewater gaven de
ministers een ontheffing aan
Bayer, omdat het bedrijf geen
mogelijkheid zag op andere wijze
van het afval af te komen. Even
min was het mogelijk de produk-
tie van afvalstoffen te verminde-
het concern uiterlijk maart vol
gend jaar met andere maatrege
len komen ter beperking van de
lozing. Daarna krijgt Bayer nog
een jaar de tijd de nieuwe ver
werkingsmethode toe te passen.
De stichting Natuur en Milieu en de
andere organisaties verdenken
Bayer er nu toch van dat het Ne
derland onder druk wil zetten om
de lozing op zee toch toe te staan.
De minister van landbouw van
Noordrijn-Westfalen, Hans Otto
Baumer, die tevens voor milieu
zaken verantwoordelijk is, heeft
laten weten niets te voelen voor
een vergunning voor lozing op de
Rijn. Bayer dreigt dat bij weige
ring van de toestemming 4.000
arbeidsplaatsen gevaar lopen.
De Nederlandse minister Ginjaar
heeft gisteravond gezegd dat niet
verwerkbaar chemisch afval in
de toekomst in Nederland bo
vengronds in vaten opgeslagen
zal worden. Die vaten zullen uit
gebreid gecontroleerd worden op
voldoende ventilatie en door
roesten, zodat er geen kans op
bodemverontreiniging zal be
staan.
- In het kader van een landelijke aktiedag hebben scholieren gisteren in Amsterdam gedemonstreerd
vrijlating van de in Zuid-Afrika ter dood veroordeelde zwarte vrijheidsstrijder James Mange. Het KLM-kantoor
op het Leidseplein werd enkele uren door de scholieren bezet om deze op Zuid-Afrika vliegende maatschappij
bewegen tot een boycot.
LEKKERKERK (GPD) - Een rech-
ter-commissaris van de Rotter
damse rechtbank gaat onderzoe
ken of de vuilcontainerfirma
Wijnstekers aansprakelijk kan
worden gesteld voor de gifaffaire
in Lekkerkerk. Het transportbe
drijf uit Rotterdam stortte in het
begin van de jaren '70 in het Lek-
dorp afval voor het bouwrijp ma
ken van de nieuwbouwwijk.
Wijnstekers wordt ervan ver
dacht ook gevaarlijke giftige stof
fen te hebben gestort.
Het onderzoek van de rechter
commissaris moet vooral ant
woord geven op de vraag of de
gemeente Lekkerkerk met suc
ces een civiel-rechterlijke proce
dure tegen Wijnstekers kan aan
spannen. Zodoende zou dan een
gedeelte van de zuiveringskos-
ten, die naar verwachting ruim
f200 miljoen zullen bedragen,
worden verhaald. Een strafrech
telijke procedure is niet mogelijk,
omdat eventuele overtredingen
zijn veijaard.
In de tweede helft van juli gaat de
rechter-commissaris getuigen
onder ede verhoren. In eerste in
stantie worden 16 gemeenteamb
tenaren opgeroepen, die bij de
vuilstortingen betrokken zijn
geweest. Het is niet uitgesloten
dat de rechter-commissaris ook
werknemers van Wijnstekers
hoort. Burgemeester Ouwerkerk
ROTTERDAM (ANP) - Als het aan
de Rotterdamse officier van justi
tie mr. De Doelder ligt zal de 36-
jarige miljonair Frans de W. uit
Rockanje, alias "Papa Blanca"
voor tien jaar achter de tralies
verdwijnen. Een dergelijke eis,
met aftrek, formuleerde de offi
cier gisteren voor het aandeel van
de W. in een aantal vervalsings
zaken (Kodak-mailers, valse
honderdjes, valse duizendjesen
in een omvangrijke koppelbaze-
naffaire in de Rijnmond (fraude
naar schatting 155 miljoen gul
den in tien jaar).
Mr. De Doelder zei dat de W. in de
koppelbazenaffaire "het gezicht
naar buiten" was geweest, de
man die voor de contracten zorg
de. Hij dient voor dit vergrijp
even zwaar gestraft te worden als
de drie andere hoofdverdachten
in deze zaak, die eerder ieder vijf
jaar tegen zich hoorden eisen. In
de zaak met de vervalsingen had
"Papa Blanca" volgens de offi
cier "een zeer actief aandeel" -
met name in de financiering -
maar "bleef op de achtergrond,
omdat hij dacht zodoende buiten
schot te kunnen blijven". Hij liet
de uitvoering (namaken, druk
ken) aan anderen over.
De officier, die ook sprak namens
zijn collega mr. Bos, die de zaak
van de vervalsingen tegen De W.
voerde, meende dat "Papa Blan
ca" een groot deel van de Rotter
damse en Nederlandse onderwe
reld beheerste", hij was de on
kwetsbare leider van een aantal
criminele organisaties en regeer
de tientallen mensen, veelal ook
met intimidatie". De Doelder
schatte dat De W. de afgelopen
jaren uit criminele activiteiten
maandelijks minimaal 100.000
gulden verdiende. De uitspraak
volgt op 17 juni.
VLISSINGEN (GPD) - Onder het
motto „Het andere appèl" is de
Zeeuwse PPR gisteravond een
landelijke actie begonnen om
prof. B. Goudzwaard gastvrijheid
te bieden op de kandidatenlijst
van de PPR voor de kamerver
kiezingen volgend jaar.
Op die manier zou Goudzwaard, die
zich, zoals bekend, onlangs te
rugtrok als kandidaat voor de
CDA-Tweede-Kamerfractie, een
rol kunnen blijven spelen in de
politiek. Dat vindt de PPR be
langrijk omdat, zo staat in de toe
lichting bij het appèl, „Goud
zwaard beschikt over de politieke
visie die nodig is om vele kiezers
uit het CDA-kamp over te laten
komen naar progressieve zij
de".
De PPR waardeert die stap van het
vooraanstaande ex-CDA-lid zeer
en de partij herkent zijn motie
ven. Veel PPR-leden hebben
immers in het verleden een zelfde
ontwikkeling doorgemaakt. Ze
zijn uit de confessionele partijen
getreden en hebben zich ver
enigd in de radicale groepering.
De PPR vindt Goudzwaards in
breng van belang om problemen
als de groei-economie, de atoom
bewapening, de Derde Wereld, de
energiecrisis en de werkloosheid
het hoofd te kunnen bieden.
De partij is er zich van bewust dat
de PPR ervan zal profiteren wan
neer Goudzwaard in zou gaan op
de uitnodiging en op de radicale
kandidatenlijst zou deelnemen
aan de verkiezingen. Dat brengt
het kiesstelsel met zich mee.
„Maar datzelfde kiesstelsel zal
velen, die zich nu nog verplicht
voelen CDA te stemmen, de kans
bieden in zo'n constructie mee te
werken aan een progressief al
ternatief voor de huidige rege
ringscombinatie", aldus het ap
pèl. „Want als Goudzwaard via de
PPR-lijst door middel van voor
keurstemmen in het parlement
wordt gekozen, dan zal hij zjjn rol
voor een radicaal-evangelische
politiek uiterst effectief kunnen
blijven spelen".
In het door enkele Zeeuwse PPR-
leden geformuleerde appèl wordt
Goudzwaard uitgenodigd zijn
naam op de PPR-lijst te laten zet
ten. De daartoe bevoegde orga
nen van de partij krijgen het ver
zoek dit mogelijk te maken. Het is
de bedoeling dat dit appèl op alle
PPR-vergaderingen, die deze
maand in den lande worden ge
houden, aan de orde komt.
ROTTERDAM
De Doelen - Holland Festival: do 5 en vr(j 6, 21 uur ABCDEFG,
door het RO-theater. Vrij 6, 21 uur Rotterdams Philharmomsch
orkest/RO-theater.
AMSTERDAM
Concertgebouw - Holland Festival: 20.15 uur Concertgebouw or
kest, olv Kiril Kondrasjin/Wiktor Liberman, viool. Za 7. 21 uur
Rotterdams Philharmomsch orkest/RO-theater met ABCDEFG.
Zo 8.11 uur Madrigaal kwintet, olv en begeleid door Gustav Leon-
hardt,clavecimbel; 15uur: RoterdamsPhilharmnoischorkest/RO-
theater. Ma 9, het Nederlands Kamerorkest, olv Kees Bakels, met
Henk van Ulsen als declamator.
Stadsschouwburg - Holland Festival: do 5,20.15 uur Pibolus Dan
ce Theatre, New York - Amerikaanse moderne dansgroep. Vi ij 6,
20.15 uur Bram Vermeulen met "De toekomst gaat het helemaal
maken". Woe 11, 20.15 uur het Willem Breuker Kollektief met
'Boven Drijven
Centrum Bellevue - Holland Festival: do 5, 20.30 uur Geoflry
Douglas Madge, piano. Vrij 6,19 30 uur: Scholengiocp Toneelgroep
Centrum. Za 7, grote zaal, 20.30 uur GRIPS-Teateruit Berlyn Zu8,
20.30 uur Werkcentrum Dans. Ma 9. 20.30 uur: Ensemble Sequen-
tia Uit Keulen. Di 10, 20.30 uur Ensemble Hoketus.
DEN HAAG
Koninklijke Schouwburg vrij 8. 20.15 uur Haagse Komedie:
"Bedrog Ma 9, 20.15 uur: "Die ganz begreifliche Angst vor Schlj.
gen". Di 10 en woe 11,19.30 uur "Zomergasten". vanMaxim Gorki.
Appeltheater -do 5, vrü 6 en 2a 7: Op de bodem Maxim Gorki.
Leiden
Groenoordhallen - vrij 6, 20 uur "Santana
van Lekkerkerk zei gisteren dat
op dit moment vrijwel geen be
wijsmateriaal tegen Wijnstekers
voorhanden is. Het getuigenver
hoor staat los van een onderzoek
naar de verantwoordelijkheid
van de gemeente Lekkerkerk
naar de gifzaak. Eind juni zal
hiervoor een commissie van on
afhankelijke deskundigen wor
den ingesteld.
In het bestuurlijk overleg tussen
minister Gipjaar (volksgezond
heid en milieuhygiëne), staatsse
cretaris Koning (binnenlandse
zaken), de provincie Zuid-Hol
land en het gemeentebestuur van
Lekkerkerk is gisteren besloten
het geneeskundig bevolkingson
derzoek niet af te sluiten. Als tij
dens de opgravingen nieuwe
vondsten van gevaarlijke chemi
caliën worden gedaan, zal dat on
derzoek worden voortgezet. De
bestuurders zagen echter geen
aanleiding om het medisch on
derzoek onder de schoolkinderen
te vervolgen, omdat de meeste
kinderen niet in de gifwijk wo
nen. Volgende week wordt hier
met de ouders over gespro
ken.
Inmiddels is de nieuwbouwwijk
geheel ontruimd. De lege wijk
staat onder constante bewaking
van de politie. De afgelopen da
gen is een begin gemaakt met de
voorbereiding voor het weggra
ven van de verontreinigde
grond.
Het echte weggraven van de grote
hoeveelheid grond zal op 4 au
gustus beginnen. Omstreeks die
tijd hoopt men een zuiveringsin
stallatie te hebben gebouwd die
het bij het graven vrijkomende
grondwater zuivert.
De ongeveer 60.000 m3 verontrei
nigde grond zal worden afge
voerd naar de Afval Verwerking
Rijnmond (AVR). Omdat de da
gelijkse aanvoer groter zal zijn
dan de AVR kan verwerken, is bij
het afvalverwerkingsbedrijf een
tijdelijke opslag nodig voor een
deel van de verontreinigde grond
- de Rynmondraad heeft daar op
dit moment echter bezwaren te
gen.
Volgens de plannen moet de reini
gingsoperatie in februari volgend
iaar zijn voltooid.
DEN HAAG (GPD) - De Tweede
Kamer wil controle op de weten
schappelijke onderzoeken die
voor defensie worden verricht
PvdA, CDA en D'66 spraken zich
uit voor uitgebreider parlemen
taire controle op dit gebied, tij
dens mondeling overleg van de
kamercommissies voor defensie
en wetenschapsbeleid met minis
ter Van Trier (wetenschap) èn
staatssecretaris Van Eekelen (de
fensie).
De PvdA drong zelfs aan op een
wettelijke regeling. De Kamer
zou op grond van die regeling de
kans moeten krijgen om militaire
onderzoeksopdrachten te beoor
delen op hun effecten voor de
wapenbeheersing. Beide be
windslieden zegden de kamer
commissies toe, over de parle
mentaire controlemogelijkheden
binnenkort verder te spre
ken.
Omdat het bij defensieonderzoek
dikwijls om geheime gegevens
gaat, wilde staatssecretaris Van
Eekelen gistermiddag niet toe
zeggen dat hij de kamerleden van
alle gegevens volledig op de
hoogte zal houden. De door hem
wel beloofde beknopte lijst van
researchprojecten, vonden de le
den van de commissies echter
onvoldoende. Beinema (CDA),
Van den Bergh (PvdA) en Brink
horst (D'66) wilden een zodanige
informatieverstrekking, dat de
Kamer invloed kan uitoefenen op
de momenten dat beslissingen
over onderzoeksprojecten wor
den genomen.
PvdA-kamerlid Van den Bergh
vroeg de regering om met een
wetsontwerp te komen. Daarin
moet volgens de socialist worden
geregeld, dat alle beslissingen
over researchprojecten, interna
tionale samenwerkingsverban
den op het gebied van defensie en
de aanschaf van belangrijke wa
pensystemen worden getoetst op
hun effecten voor de wapenbe
heersing. De Tweede Kamer zou
zich in al die gevallen moeten uit
spreken. Wanneer de regering
niet met een dergelijk wetsont
werp komt, dan overweegt de
fractie van de PvdA zelf het ini
tiatief te nemen, kondigde Van
den Bergh aan.
Voor militaire onderzoeken heeft
de regering dit jaar een bedrag
van 97 miljoen gulden uitgetrok
ken. Verreweg het grootste deel
daarvan (73 miljoen) gaat naar de
Rijks Verdedigings Organisatie,
die verwant is aan TNO.
