Geen radicale standpunten
van PvdA
over NAVO
Laatste défilé gigantische 'happening'
Kerk-illegalen oefenen in
geweldloze weerbaarheid
Vakantiegangers
gedupeerd
door reisbureau
ALUW KLEURENFOTO'S
ONTWIKKELD EN AFGEDRUKT
Uit in de Randstad
DONDERDAG 29 MEI 1980
BINNENLAND
PAGINA 7
BAARN - Voor de allerlaatse keer
organiseert de Baarnse Oranje
vereniging op 31 mei het défilé op
Soestdijk. Wat begon als een
spontane hulde van de burgers
uit Baarn en Soest op de verjaar
dag van koningin Juliana, wordt
nu meer dan 20 jaar later afgeslo
ten met een gigantische happe
ning waar minstens 6000 mensen
aan deel zullen nemen. Een
maand later dan gebruikelijk en
voor de allerlaatste keer op
Soestdijk.
Na zaterdag is het ook afgelopen
voor de voorzitter van de Baarnse
Oranjevereniging, B. Blyden-
stein. Hij is in het dagelijks leven
directeur van de ABN in Baarn en
coördineert nu al zestien jaar lang
het défilé. Met slechts twee man
naast zich. Drie man sterk bren
gen die - voor een buitenstaander
gigantische - machinerie op gang
die moet zorgen dat iedereen tij
dens het défilé aan zijn trekken
komt en dat alles op rolletjes
verloopt.
„In de loop der jaren", zo zegt Bly-
denstein, „is de coördinatie van
het défilé een routinezaak ge
worden. Toch gebeurt alles nog
op het laatste moment, hoewel er
ook heel vroeg in het jaar begon
nen wordt met de organisatie.
Eind januari, begin februari is
voor de organisatoren al duide
lijk welke groepen er dit jaar te
verwachten zijn. Maar toch wor
den er de laatste weken nog tel
kens veranderingen aange
bracht.
„Burgers", zoals ze in de termino
logie van het draaiboek heten,
mogen zich tot 1 maart aanmel
den. Dat zijn dan gezinnen en
hele families die ook wel eens
naar Soestdijk willen. De toeloop
van die „burgers" was dit jaar
tweemaal zo groot als anders. De
aangekondigde troonswisseling
is daar beslist niet vreemd aan
geweest. Maar tijdens het défilé is
altijd nog wel een gaatje over,
voor wat het best omschreven
zou kunnen worden als de groep
„loslopende burgers".
Blydenstein: „Je moet natuurlijk
ook de mensen een kans geven
die het in hun hoofd halen 's
nachts al voor de paleishekken te
gaan zitten om vooral maar niets
te missen". Die groep mensen
mag dan ook nog naar binnen,
tenminste als zij in aantal de 240
niet overtreffen, want dat is het
maximale aantal loslopers dat het
draaiboek toelaat. „Maar," zegt
Blydenstein troostend, „ook bui
ten de hekken is heel wat te beie-
ven, want daar stelt de stoet zich
op. En je weet maar nooit of prin
ses Juliana niet een rondrit
maakt na afloop van het défilé en
de manifestatie op het gazon. Als
er veel mensen komen zit die
kans er wel in".
Vanaf het eerste moment dat de fe
licitaties die koningin Juliana op
haar verjaardag kreeg in aantal
dusdanig uit de hand begonnen
te lopen dat er organisatie aan te
pas moest komen, zijn er mani
festaties gehouden op het gazon.
„Middenterrein" heet het in het
vakjargon van de organisatoren
en daar kan bijna alles. Het begon
in de eerste jaren met gymnas-
tiekuitvoeringen, het tonen van
ambachten etc., maar van liever
lede kwamen er steeds meer ap
paraten en ingewikkelde toe
stellen op het gazon.
Dit jaar is hethelemaal te dol'in
de woorden van Blydenstein.
Een stroomtrein met een railpar-
cours; een gigantisch zwembas
sin; de allernieuwste helikopter
van de KLM; een hete-luchtbal-
lon van Fokker; een complete
straalmotor van een vliegtuig die
een colonne rijtuigen van de ver
eniging „Het Ingespannen
Paard". Of prinses Juliana dit
jaar van een van die rijtuigen ge
bruik zal maken, is nog geheel
open. Vorig jaar liet zij tenminste
een prachtig opgesierd rijtuig
voor wat het was en besteeg voor
de rijtoer een boerenkar.
uit en in elkaar gezet zal worden défilé,
door leerlingmonteurs; demon- Blydenstein: „Er komt wel com-
straties van verschillende am
bachten; een groot groentemo-
zaïek en demonstraties van Ne
derlandse sporten. Dat valt er za
terdag allemaal op het gazon te
zien.
Hoewel Blydenstein de coördinatie
afdoet met „ach, het is altijd wel
leuk iets naast je werk te hebben"
moet hij ook toegeven dat er heel
wat bij komt kijken. Kan er nu
wel of niet een colonne van twin
tig vrachtwagens (waaronder
opleggers met truck) in het défilé
meedraaien? De Holland Duck
Club, een vereniging van vracht
wagenschauffeurs, wilde het zo
graag en dit jaar kon het.
De colonne vrachtwagens wordt
bijna onmiddellijk gevolgd door
mentaar op de samenstelling van
het défilé, .commentaar, hoewel
ik vaak wel aanvoel wat kan en
wat niet kan. Kijk, daarom zijn
we ook maar met z'n drieën bij de
voorbereidingen betrokken. Het
is namelijk zo persoonlijk. Je
moet aanvoelen wat wel en wat
niet mogelijk is. Koningin Julia
na heeft altijd wel een bepaalde
inbreng gehad, die echter zuiver
gevoelsmatig is. Zij besteedt er
altijd aandacht aan dat de etens
waar goed terecht zal komen, of
dat een bepaald onderdeel mis
schien stotend is voor anderen.
Als je dat zo lang hebt meege
maakt, dan ga je natuurlijk zelf
wel als zeef fungeren, dan voel je
dat aan".
BESTUUR VOLGT 'LIJN-DEN UYL'
DEN HAAG (GPD) - Nederland zal niet mogen meewer
ken aan het besluit van de NAVO om na 1983 nieuwe
kruisraketten in West-Europa te stationeren. Ook moet
het aantal atoomtaken van de Nederlandse krijgsmacht
tot een of twee worden verminderd. Daarentegen moet
ons land onvoorwaardelijk lid blijven van de NA
VO.
Dat staat in de NAVO-paragraaf
van het ontwerp-verkiezingspro-
gramma van de Partij van de Ar
beid voor de verkiezingen van
volgend jaar. Verdergaande
voorstellen over met name het
volledig uit ons land verwijderen
van alle kernwapens en over een
voorwaardelijk NAVO-lidmaat-
schap, hebben het onder druk
van PvdA-fractieleider Den Uyl
niet gehaald.
Hiermee heeft Den Uyl een over
winning geboekt op de radicale
vleugel van het partijbestuur.
Hoewel PvdA-kringen tegen
spreken dat er sprake is geweest
van een strijd in het bestuur over
deze punten, heeft Den Uyl vol
gens diezelfde bronnen wel dui
delijk aangegeven waar voor hem
de grenzen liggen, wil'hij bereid
zijn als lijsttrekker de verkiezin
gen met dit programma in te
gaan.
De vermindering van de atoomta
ken komt al jaren in de PvdA-
programma's voor en ook de hui
dige regering lijkt nu - mede on
der druk van het CDA - bereid
het aantal atoomtaken te ver
minderen. Ook over de afwijzing
van de kernwapenmodernisering
is men het in de PvdA - op enkele
uitzonderingen na - wel eens.
Het ontwerp-verkiezingspro-
gramma is deze week definitief
afgerond. Den Uyl vertrok daar
op gisteren met een parlementai
re delegatie naar India. Het ont-
werp-programma zal volgende
week volledig worden uitge
werkt en gedrukt, waarna het op
D'66 winnaar
in Almere
en Rotterdam
ALMERE/ROTTERDAM (ANP) -
D'66 is de grote winnaar gewor
den van de verkiezingen die gis
teren in Almere en Rotterdam
zijn gehouden.
In Almere werd gestemd voor de
adviesraad van het openbaar li
chaam zuidelijke IJsselmeerpol-
der terwijl in Rotterdam gestemd
kon worden voor zes deelraden.
De opkomstpercentages waren
nogal teleurstellend. In Almere
kwam 59,9 procent van de kiezers
op tegen 75,2 procent twee jaar
geleden bij dezelfde verkiezing.
D'66, dat twee jaar geleden niet
meedeed, haalde 25,6 procent van
de stemmen en werd daarmee
achter de zwaar verliezende
PvdA (van 51,7 naar 30,9 procent)
de tweede partij. Het CDA ging
van 17,3 naar 14,9 proCent en de
VVD, twee jaar geleden ook af
wezig, haalde nu 15,6 procent. In
Rotterdam hetzelfde beeld: een
grote winst voor D'66 en verlies
voor zowel PvdA, CDA en VVD.
maandag 9 juni wordt gepubli
ceerd.
De afdelingen en gewesten van de
PvdA krijgen daarna de gelegen
heid wijzigingsvoorstellen in te
dienen, waarna het congres van
de PvdA in januari 1981 het ver
kiezingsprogramma vaststelt.
Het is dus niet uitgesloten dat het
doorgaans nogal radicale PvdA-
congres nog ingrijpende veran
deringen in het ontwerp-pro-
gramma aanbrengt. Met name
het onvoorwaardelijke NAVO-
lidmaatschap zal hier op verzet
stuiten. Den Uyl zal later dit jaar,
bij de verkiezing van de lijsttrek
ker, aangeven hoever het congres
daarbij naar zijn mening zal mo
gen gaan.
Ook de sociaal-economische para
graaf van het ontwerp-program-
ma heeft geleid tot veelvuldige
discussies in het partijbestuur.
Zo is, mede op aanwijzing van
Den Uyl, de grens beneden welke
de koopkracht moet worden ge
handhaafd, gelegd op iets boven
het minimumloon. De oude
PvdA-eis van handhaving van de
koopkracht tot het modale inko
men (bijna 33.000 gulden) is
daarmee onder tafel verdwenen.
Ondanks de veelvuldige menings
verschillen is in het partijbestuur
bij de opstelling van het pro
gramma geen sprake geweest van
echte conflicten. Er is in grote
eensgezindheid gewerkt, aldus
een PvdA-bron.
AMSTERDAM - Koningin Beatrix heeft gistermiddag leden van de mobiele eenheid die op 30 april dienst
hebben gedaan in Amsterdam in het paleis op de Dam ontvangen. Op de foto de politiemannen bij het betreden
van het paleis.
EINDHOVEN (GPD) - Door de
plotselinge opheffing van het
Eindhovense reisbureau
Club Europa BV is een nog
onbekend aantal mensen ge
dupeerd. De slachtoffers
hebben van de reisorganisa
tor een brief ontvangen
waarin deze laat weten dat de
bedrijfsvoering onmiddellijk
moest worden stopgezet, om
dat de kas leeg was.
Club Europa BV was niet aan
gesloten bij de ANVR, de Al
gemene Nederlandse Vereni
ging van Reisbureaus. Dat be
tekent dat degenen die bij het
bureau, dat zich vooral toe
legde op reizen naar Scandi
navië, al hebben betaald voor
een reis, nauwelijks kans
hebben nog waar voor hun
geld te krijgen.
De politie van Eindhoven is gis
teren een onderzoek begon
nen naar wat in die kringen
nu al een omvangrijke zwen
del heet. Na ontvangst van het
schrijven van Club Europa
BV kwamen vier aangiften
binnen bij de Eindhovense
politie. Klagers meldden zich
ook bij de Geschillencom
missie van de Consumenten
bond, terwijl één persoon
namens zes anderen contact
zocht met de ANVR. Geen
van deze instanties kon me
dedelingen doen over het
reisbureau.
Volgens de brief van de directie
van Club Europa is de be
drijfsbeëindiging te wijten
aan de slechte resultaten. Een
zeer bedroevend boekingspa
troon door de huidige slechte
economische situatie en de
recente staking in Zweden
zouden daaraan ten grond
slag liggen. Hoewel het in de
reiswereld inderdaad iets
minder gaat dan in het topjaar
1979, gelooft de ANVR niet in
de juistheid van deze argu
menten.
De eigenaar van het reisbureau
was niet voor commentaar
bereikbaar. Hij had Club Eu
ropa in september 1978 inge
schreven in het handelsregis
ter van de Kamer van Koop
handel te Eindhoven. Voor
die tijd was hij in Amsterdam
directeur geweest van een
reisbureau, genaamd Enjoy
Tours. Deze onderneming
had niet het nodige succes en
ging over de kop. Toen waren
er ook mensen die er geld bij
inschoten.
Club Europa werd geleid zon
der de vereiste papieren. De
Economische Controle
Dienst had meermalen gewe
zen op het ontbreken van een
vestigingsbesluit. De reisor
ganisator kon zijn bedrijf toch
voortzetten, dank zij een vo
rig jaar september in dienst
genomen medewerkster. De
ze was in het bezit van een zo
genaamd Svator-toeristendi-
ploma en volgde een oplei
ding voor het vestigingsbe
sluit, waarvoor zij echter niet
slaagde.
In het handelsregister stond de
medewerkster genoemd als
bedrijfsleidster. In wezen
verrichtte ze secretaresse-
werkzaamheden. De eigenaar
en zijn echtgenote regelden
de zaken, maar maakten
daarbij grove fouten. Zo kon
den reislustigen kiezen uit te
veel data van reizen naar
vooral Zweden. Zodoende
raakten weinig reizen volge
boekt. De mensen werd dan
gevraagd uit te wijken naar
een andere datum. De mees
ten wilden dat niet en vroegen
hun geld terug wat ze na lange
tijd en veel vragen inderdaad
kregen.
De eigenaar van het reisbureau
maakte nauwelijks reclame
voor Club Europa. Sedert
eind vorig jaar daalde het aan
tal boekingen gestaag en ver
liep het uitbetalen van het
salaris van zijn medewerkster
met steeds grotere vertragin
gen. De juffrouw nam vorige
maand dan ook ontslag.
Volgens het briefhoofd heeft
Club Europa vestigingen in
Düsseldorf en Luxemburg.
Uit naspeuringen blijkt alleen
dat het reisbureau ruim een
jaar geleden een kantoortje in
een hotel in het Luxemburgse
Hosingen had. Vermoedelijk
alleen om belastingtechni
sche redenen. De brief ver
meldt ook drie telefoon
nummers in Eindhoven. Die
waren van toestellen die naast
elkaar in hetzelfde kantoortje
stonden.
Hoofdagent
blijft kritisch
RENKUM (ANP) - Hoofdagent
Jan de Goede (25) uit Renkum
is niet van plan voortaan kri
tiek op het functioneren van
de mobiele eenheid in ons
land achterwege te laten. Hij
heeft dat gisteren na overleg
met de Nederlandse Politie
bond schriftelijk geantwoord
aan burgemeester Van Holthe
tot Echten van Renkum.
De burgemeester had de hoofd
agent een week geleden ge
vraagd voortaan geen kritiek
meer te leveren, omdat De
Goede anders zal worden ge
schorst en ontslagen. De
hoofdagent achtte deze me
dedeling van de burgemees
ter een verregaande beknot
ting van zijn persoonlijke
vrijheid van meningsuiting.
Neemt de burgemeester inder
daad maatregelen tegen De
Goede, dan tekent de hoofda
gent beroep aan. De Neder
landse Politiebond steunt
hem daarbij.
V.d. Klaauw:
contacten met
PLO nuttig
DEN HAAG (GPD) - Minister Van
der Klaauw (buitenlandse zaken)
is niet van plan om een einde te
maken aan de "feitelijke contac
ten" met de Palestijnse bevrij
dingsorganisatie PLO. Die (niet
officiële, diplomatieke) contac
ten zijn "nuttig", maar de rege
ring zal daarbij wel terughou
dendheid betrachten.
De minister zei dat woensdag in de
Eerste Kamer na een aanval van
de CDA'er Van Hulst op het be
leid van de bewindsman. Van
Hulst betoogde dat de PLO uit is
op de vernietiging van Israèl en
dat Nederland daarom geen con
tacten met deze organisatie mag
hebben.
UTRECHT (GPD) - In de vier ker
ken te Amsterdam, Alkmaar, IJ-
muiden en Tilburg, waar illegale
buitenlandse werknemers hun
heil hebben gezocht uit angst te
worden opgepakt door de
vreemdelingenpolitie, worden
momenteel oefeningen gehou
den om een eventuele ontrui
ming te kunnen tegengaan. On
der leiding van de stichting Ge
weldloze Weerbaarheid Neder
land en oud-medewerkers van
dominee Martin Luther King
bootst men de diverse situaties
na die bij arrestaties zouden kun
nen ontstaan.
Volgens Nico Rooze van het Lan
delijk Steuncomité zijn de Ame
rikanen gevraagd speciaal voor
dit doel hun ervaring op het ge
bied van geweldloze actie over te
dragen. „Ook al heeft staatssecre-
ADVERTENTIE
Ginns!
Het duurste van fotograferen is ontwikkelen
en afdrukken. Voor 12 kleurenfoto's betaalt u al
gauw f 15,- en voor 24 kleurenfoto's zo'n f 24,-.
Uitgerekend die kosten neemt Scottex nu
voor z'n rekening. Let op de Scottex fotozegels en
informatie op de volgende verpakkingen:
Scottex tissue toiletpapier.
Frisgeurend, sterk en zacht in wit en traaie kleuren.
Scottex tissue huishoudrollen decor.
Sterk, super-absorberend, met rode of groene
appeltjes decoratie.
Scottex tissue zakdoekjes.
4- Lagen zachtheid. In handige 10x10 verpakking.
Let dus op Scottex. Met fotozegels!
taris Haars haar razzia-taktiek
gewijzigd door niet langer op
massale ontruimingen aan te stu
ren, de mensen in de kerken zul
len op geen enkele wijze toestaan
dat er illegalen uit hun midden
worden weggehaald", aldus Roo
ze.
Het actiecomité wil op zo kort mo
gelijke termijn een ontmoeting
met de regering arrangeren om
de problematiek van de illegale
buitenlanders te bespreken. Ook
wordt er gepoogd een soort ron
de-tafelgesprek tot stand te bren
gen, waarin door invloedrijke
vertegenwoordigers van politie
ke partijen, kerken en maat
schappelijke organisaties ge
zocht moet worden naar een op
lossing voor het vraagstuk.
Uit de hulpaanvragen door illega
len bij bureaus voor rechtshulp
en SOS-spreekuren is, aldus het
comité, zeer duidelijk gebleken
dat de overgangsmaatregel van
de staatssecretaris voor het over
grote deel van de illegale buiten
landers die hier al voor 1978
werkzaam waren niet kan wor
den toegepast. Slechts één pro
cent zou er voor in aanmerking
komen.
„Een zeer onrechtvaardige zaak",
zo stelt het steuncomité vast. De
meeste illegalen kunnen het be
wijs niet leveren dat ze 22 maan
den bij een en dezelfde werkge
ver hebben gediend en dat voor
hen over die tijd premies zijn af
gedragen.
Volgens het comité komt dat omdat
de werkgevers, die de illegalen
hebben uitgebuit, bang zijn als
nog voor de premies te worden
aangeslagen. Op die manier zijn
de illegalen dubbel slachtoffer
van de omstandigheden.
ROTTERDAM
De Doelen - vrij 30,20.15 uur Brabants Orkest met een Beethoven-
cyclus. woe 4 juni, 20.15 uur Holland Festival: The Royal Dan
cers an Musicians of Bhutan.
Concertgebouw - vrtf 30, 20.15 uur Fodor Kwintet. Za 31, 20.15
uur Louis van Dijk en Danièl Wayenberg.
Stadsschouwburg - vry 30 en za 3120 15 uur Pubhekstheater met
"Rotter", van Thomas Brasch. Holland Festival: Zo 1 en ma 2,
resp. 14 en 19 uur "Vertrouw nooit een trol". Di 3 en woe 4: 20.15
uur "De toekomst, etc.".
Carré - zo. 1: 21 uur: "Elly, of het beroemde stuk", t.v.-opnamne.
DEN HAAG
Koninklijke Schouwburg - do 29, 20.15 uur. Haagse Komedie:
"Zonder Gekheid", van Alan Ackboum. Vrij 30 en za 31, 20.15
uur: Haagse Komedie met de laatste voorstellingen van "Be
drog", van Harold Pinter. Zo 1 juni, 20.15 uur Haagse Komedie
met de laatste voorstellingen van "Komieken van Trevor Grif
fiths.
HOT-theater - Hollands Drama: do 29, 20.30 uur Nieuw Vlaams
Theater Antwerpen: "Vrij België". Vrij 30, 20.30 uur Projekt-
theater "Comedie". Za 31, 20.30 uur Theaterunie: "Lavendel".
Zo 1, 20.30 uur Fakkeltheater Antwerpen: "Het vreemde we
reldje van Jacqueline".
Appeltheater - Hollands Drama: do 29 t/m za 31,20.15 uur "Zeven
vette dagen", een Heijermans-programma.
LEIDEN
LAK-theater - do 29, 21 uur Dr. Pfifikos: "Der Junge Gelehrte"
Schouwburg - 20.15 uur Dansgroep Marjolein Brier
Lodewijkskerk - do 29, Steenschuur, concert Delfts barok-orkest,
20.15 uur.
Hartebrugkerk - zo 1 juni, Lange Mare: concert Toonkunst-orkest,
15 uur.
Stadsgehoorzaal - vr(j 30 en za 31, 21 uur Roemeens Staatsen-
semble: "Ciocirlia".
Onenigheid over gasboringen op Ameland
DEN HAAG (GPD) - De manier
waarop de gasbel onder het ei
land Ameland moet worden aan
geboord, heeft geleid tot onenig
heid in een ambtenarenwerk-
groep en ook in het kabinet. De
ambtenaren konden het niet eens
worden over de manier van boren
die het minst schade aan de na
tuur zou aanrichten en hebben
hun ministers om nadere instruc
ties gevraagd. Naar verluidt in
Den Haag heeft de ministerraad
bepaald dat er eventueel niet
vanuit zee maar vanaf het eiland
zelf (strand, duinen) geboord mag
worden. Een beslissing heeft de
ministerraad echter nog niet ge
nomen, zo zei gisteren een
woordvoerder.
In de Tweede Kamer zal vandaag
over de Amelandse boringen ge
praat worden naar aanleiding van
de geruchten die er loskwamen.
Het CDA-kan erlid Henk Cou-
prie heeft een openbaar monde
ling overleg aangevraagd van de
Bijzondere Commissie Wadden
zee met de ministers van ruimte
lijke ordening en economische
zaken. Dat zal vrywel zeker
plaatsvinden, want de Tweede
Kamer wil snel opheldering over
de plannen voor Ameland.
