J ulianamunten
worden tot in
1981 geslagen
Britse opstelling verlamt EG-landbouwministers
Arbeidsomstandigheden moeten
binnenkort sterk verbeteren
kort zakelijk
Betere informatie
ondernemingsraden
Markt
berichten
DONDERDAG 29 MEI 1980
ECONOMIE
PAGINA 27
Bank-disconto VS
Het bestuur van het stelsel van cen
trale banken in de VS heeft het
officiële bank-disconto met in
gang van vandaag met een vol
procent verlaagd van 13 naar 12.
McDonalds
Terwijl één restaurant van McDo
nald's Corporation gemiddeld
één miljoen dollar per jaar omzet,
hebben vorig jaar vijf vestigingen
van het hamburgerconcern elk
meer dan drie miljoen dollar om
gezet. Na afloop van de aandeel-
1 houdersvergadering in Oak
Brook vertrouwde president
(Edward Schmitt van McDonalds
de pers toe dat deze ongekende
omzet werd behaald in München,
J Tokio, Stockholm en in twee ves
tigingen in Londen.
Prijsverhogingen landbouwproducten nog onzeker
(Van onze correspondent Jan
Gerritsen)
BRUSSEL - De landbouwmi
nisters van de Europese. Ne
gen legden gisteren de laatste
hand aan hun al een maand
gereed liggende besluit de
landbouwprijzen in de Euro
pese Gemeenschap met ge
middeld 5 procent te verho
gen. Of die verhoging er in
derdaad per 1 juni komt,
hangt af van de uitslag van het
beraad van de ministers van
buitenlandse zaken over
vermindering van de Britse
EG-bijdrage, dat vandaag in
Brussel begint.
Frankrijk heeft gedreigd dat het
nationaal maatregelen zal
nemen om de 5-procentsver-
hoging toch per 1 juni door te
voeren als het EG-prijsbesluit
door Londen wordt geblok
keerd. Engeland wil niet aan
een verhoging van de land-
bouwprijzen meewerken zo
lang er geen oplossing is voor
de vraag hoe de Britse EG-
bijdrage - dit jaar 4,8 miljard
gulden - verminderd kan
worden. In Brussel wordt
ernstig betwijfeld of de minis
ters van buitenlandse zaken
morgen het verlossende
woord over het Britse
probleem zullen weten te
vinden.
ren zullen het karakter dra
gen van vermindering van
btw-afdrachten. Het zal ech
ter wel een maand duren
voordat dergelijke maatre
gelen daadwerkelijk effect
sorteren, aldus landbouw
deskundigen in Brussel. De
Franse dreigementen worden
in Europese kringen dan ook
voornamelijk als sabelgeklet-
ter beschouwd om de minis
ters van buitenlandse zaken,
en vooral Engeland natuur
lijk, onder druk te zetten om
het Britse probleem nu eens
eindelijk uit de weg te rui-
De landbouwministers begon
nen gisteren aan een discus
sie over enkele technische de
tails inzake de verhoging van
de EG-garantieprijzen en
over een marktordening voor
schapevlees. Op dit laatste
punt staan Parijs en Londen
ook recht tegenover elkaar.
Frankrijk wil een complete
marktorden.i g inclusief te
ruggaven in geval van export
van schapenvlees.
Engeland en de meeste andere
EG-landen voelen weinig
voor teruggaven (subsidies
uit de EG-pot om het verschil
met de prijzen op de wereld
markt te compenseren) voor
al om derde landen, zoals
Nieuw-Zeeland (een belang
rijk uitvoerder van scha
pevlees) niet al te zeer te be
nadelen.
IISteven Barnes van McDonalds zei
dat nagegaan zal worden of het de
1 moeite loont ook restaurants te
,j] openen in Maleisië, Italië, Joego-
I slavië en Indonesië. Buiten de VS
J, wil McDonalds dit jaar maar liefst
t\«fooi-«i-»nriorri niomuo restaurants
Topman Fred Turner van McDo-
I® nalds deelde in antwoord op een
vraag van een van de aandeel
houders mee dat de aandelen
McDonalds te laag genoteerd
staan gezien de toeneming van de
winst en de omzet die het concern
elk kwartaal weer boekt. In Phi-
3 ladelphia heeft McDonalds
id nieuwe salades op de markt ge
bracht, maar de perfecte combi-
ar natie staat nog niet vast, zo deelde
vice-president Michael Quinlan
ijl mee.
Ten ontrechte verzamelwoede wisselgeld
Exportstijging
De export van produkten uit de ma-
taal- en elektrotechnische indus
trie is in 1979 aanzienlijk gre-
groeid. Voor dit jaar wordt voor
de meeste sectoren in deze indus
trietak een verdere groei ver
wacht van de export. Over de af
zet in het eigen land zijn de ver
wachtingen echter somber.
Dit blijkt uit het jaarverslag over
1979 van de vereniging voor de
metaal- en elektrotechnische in-
dustrie FME. In de basismetaal-
indusL ie nam de produktie vorig
jaar toe met acht tot negen pro
cent. Voor het lopende jaar wordt
echter een teruggang verwacht
van één tot twee procent, voor
namelijk als gevolg van een ach-
terblijvende binnenlandse afzet.
WEERRAPPORTEN 1
DEN HAAG (ANP) - Omdat het nog geruime tijd zal duren
voordat er een definitieve beeldenaar van koningin Bea
trix ter beschikking komt, zal 's rijksmunt tot ver in 1981
moeten doorgaan met het slaan van zeer grote aantallen
munten met de beeldenaar van koningin Juliana en het
jaartal 1980.
13.!
Amsterdam zwaar bew. 20
.-De Bilt zwaar bew. 20
Deelen mist 20
jEelde zwaar bew. 19
[■Eindhoven mist 21
'Den Helder half bew. 17
{Rotterdam regen 20
VTwente licht bew. 18
Vlissingen regen 17
Zuid Limburg half bew. 19
•Aberdeen half bew. 11
Athene licht bew. -
Barcelona half bew.
'Berlijn regen 26
^Bordeaux regenbui 16
Brussel regen 19
Frankfort zwaar bew. 22
Genève geheel bew. 18
Innsbruck zwaar bew. 19
Klagenfurt zwaar bew. 16
•Kopenhagen regen 21
Lissabon licht bew.
Locamo regen 15
Londen geheel bew. 18
Luxemburg mist 17
Madrid half bew. 19
Malaga onbewolkt 24
Mallorca onbewolkt 18
München licht bew. 16
I Nice onweer 19
jpslo geheel bew. 13
Parijs zwaar bew. 18
Rome geheel bew. -
Split zwaar bew.
- Stockholm onbewolkt 18
Wenen half bew. 18
j Zürich geheel bew. 15
t Casa Blanca zwaar bew.
I Istanbul zwaar bew.
Beiroet licht bew. 25
Tel-Aviv onbewolkt
rTunis regen -
Daarbij behoort ook het tijdelijke
muntmeesterteken 'haantje met
ster' dat dus eveneens tot ver in
1981 op de Nederlandse munten
zal worden geslagen. De toch al
grote jaargang 1980 wordt dus
nog extra vergroot met een groot
deel van de produktie in 1981.
Er is dus geen enkele reden om nu
reeds deze munten te gaan ver
zamelen en zeker niet om er meer
voor neer te tellen dan de eigen
lijke waarde, zo heeft gistermor
gen een woordvoerder van het
ministerie van financiën desge
vraagd meegedeeld.
Ook na de vorige troonswisseling,
in 1948, is doorgegaan met slaan
met munten van Wilhelmina
1948. Toen heeft het zelfs tot in
1950 geduurd voor er een portret
van koningin Juliana ter be
schikking was. Het jaartal 1949
kan vergeefs worden gezocht op
munten, het bestaat doodeen
voudig niet. Na Wilhelmina 1948
kwam vervolgens meteen Julia
na 1950.
Muntenrage
Aanleiding voor deze vraag aan het
ministerie is de muntenrage die
begon rond de centen 1980 en
zich heeft uitgebreid tot al het
wisselgeld. (Verscheidene win
keliers hebben een enorm gebrek
aan munten). Deze rage wordt
aangewakkerd door de verwach
ting dat de cent zal worden afge
schaft, door de troonswisseling
en door het nog uitblijven van de
benoeming van een nieuwe 's
rijksmuntmeester.
Deze twee gebeurtenissen hebben
de verwachting van muntenver-
zamelaars hoog doen oplopen,
want zij hebben gevolgen voor
het uiterlijk van de munt.
De verzamelwoede van veel men
sen in de hoop op waardever
meerdering mist dus voorlopig
nog elke grond, aldus de woord
voerder van het tninisterie van fi
nanciën: "aan de vraag naar mun
ten, die nu vermoedelijk erg
groot is, zal ruimschoots worden
voldaan, maar uiteraard niet in-
Alleen al in 1980 worden tien mil
joen rijksdaalders, twintig mil
joen guldens, 45 miljoen kwar
tjes, 135 miljoen dubbeltjes, tach
tig miljoen stuivers en vijftien
miljoen centen geslagen. In 1981
wordt een vermoedelijk iets gro
ter muntprogramma uitgevoerd.
De centen vormen hierbij een
uitzondering op de grote aantal
len van de andere munten, die
worden geslagen. Zoals uit bo
venstaande aantallen blijkt wor
den centen mondjesmaat aan
gemaakt.
DEN HAAG - Minister Pais
Louwerens in ontvangst.
Het boekje handelt over dierenexperimenten, bio-industrie en
als leermiddel voor het basisonderwijs. Horen, ien, Zwijgen
Wreedheid.
Onderwijs neemt het boekje "HorenZien.... Zwijgeni
DEN HAAG (ANP) - De regering
heeft de verstrekking van finan
ciële informatie aan een aantal
ondernemingsraden verbeterd.
Alle ondernemers, die niet vol
gens de wet zijn verplicht om een
volledige jaarrekening op te ma
ken volgens de eisen van het bur
gerlijk wetboek (boek 2, art.
306-342), moeten voortaan een
summiere balans en een beknop
te staat van baten en lasten ver
strekken aan de ondernemings
raad in hun bedrijf. Volgens de
regering gaat het voornamelijk
om twee groepen ondernemers in
de zin van de wet op de onderne
mingsraden. De eerste wordt ge
vormd door ondernemers die in
het geheel niet wettelijk verplicht
zijn een jaarrekening op te maken
dat zijn onder andere natuurlijke
personen, maatschappijen, ven
nootschappen onder firma en
commanditaire vennootschap
pen.
De tweede groep bestaat uit onder
nemers die wel een jaarrekening
moeten opmaken, maar niet ver
plicht zijn dat te doen volgens de
regels van het burgerlijk wet
boek. Dat zijn bijvoorbeeld stich
tingen, verenigingen en rechts
personen die tot een concern be
horen waarvoor een samenge
voegde jaarrekening is opge
maakt, aldus het ministerie van
sociale zaken. Deze twee groepen
ondernemers moeten voortaan
binnen zes maanden na afloop
van het boekjaar hun onderne
mingsraden informatie verstrek
ken op financieel terrein. Deze is
voor ondernemingsraden van
belang, omdat die daarmee een
beter inzicht kunnen krijgen in
de gang van zaken binnen het be
drijf. De regeling is van toepas
sing op boekjaren die in het kae-
lenderjaar 1979 zijn begonnen,
aldus het ministerie.
DEN HAAG (GPD) - Be
drijven zullen de arbeids
omstandigheden voor hun
werknemers binnenkort
sterk moeten verbeteren.
Dit is een gevolg van de
Arbeidsomstandighe
denwet, waarover de
Tweede Kamer gisteren
voor vrijwel de laatste keer
discussieerde. De stem
ming over de wet kan ech
ter pas op een nader tijd
stip worden gehouden, ge
zien het grote aantal wijzi
gingsvoorstellen.
De belangrijkste wijziging, die de
Kamer alsnog aanbracht, betreft
de samenvoeging van de voorge
stelde gezondheidsdienst en die,
gericht op de veiligheid. Aan
vaarding van dit amendement
van PvdA en CDA betekent dat
bedrijven en daartoe aangewezen
inrichtingen een arbeidsomstan-
dighedendienst in het leven moe
ten roepen. Deze „ARBO-dienst"
moet de veiligheid, de gezond
heid en het welzijn van de werk
nemers bevorderen.
WD en D'66 wezen dit laatste on
derdeel van de werkzaamheden
van de nieuwe dienst van de
hand. Beide partijen zijftvan me
ning dat de bevordering van het
welzijn varrwerknemers niet be
hoort tot de taak van een onder
neming.
Naast de ARBO-dienst, waarover
elk bedrijf van een bepaalde om
vang moet beschikken, besloot
de Kamer ook tot de invoering
van Arbeidsinstituten. Bepaalde
bedrijven en instellingen, te be
palen door de minister van so
ciale zaken, moeten zich hierbij
aansluiten. Deze nieuwe institu
ten moeten zich vooral bezig
houden met het geven van voor
lichting en informatie over vei
ligheid, gezondheid en wel
zijn.
Omdat de beraadslagingen over de
wet gisteren waren afgesloten,
stemde de Kamer wel al over de
eerder ingediende moties met be
trekking tot deze wet. Zo werd
met algemene stemmen een
CDA-motie aanvaard, waarin
minister Albeda verzocht werd
elk jaar te berichten over de
voortgang van de invoering van
de nieuwe wet. Albeda had al
toegezegd haast te zullen maken
met de invoering in fases van de
wet.
De bewindsman gaat ervan uit dat
binnen een termijn van acht jaar
de arbeidsinspectie zodanig kan
zijn gereorganiseerd dat de nale
ving van de nieuwe bepalingen
kan worden gecontroleerd. Voor
de PvdA gaat dat niet snel ge
noeg: de socialisten stelden per
motie voor de invoering te ver
snellen tot v(jf jaar. Een Kamer
meerderheid wees dit echter
af.
Waspeen All per kist
14,50-29,60, Waspeen BI per kist 22,-
- 31,70, Waspeen Bil per kist
10,20-15,70, Waspeen Cl per kist
17,20-17,60, Waspeen CII per kist
7,70-16,00, Aanvoer 72 ton. Radijs
bos II 0,11-0,20, Sla natuur I 0,19,
Sla natuur II 0,04-0,12, Peterselie
krul 0,50, Selderij 0,39, Bloemkool 6
per bak I 1,90-2,11, Bloemkool 8 I
per bak 1,49, Bloemkool 811 per bak
0,70, Bloemkool 12 I per bak
0,37-0,87.
Werktijdverkorting vestiging
Ford in Nederland en België
O
AMSTERDAM (ANP)- De directie van Ford Nederland heeft besloten om
gedurende de maand juni één dag per week het in elkaar zetten te
stoppen van de Ford Transit. Het teruglopen van de orders voor deze
wagen is daarvan de oorzaak, aldus gisteren een woordvoerder van het
bedrijf. Volgens de woordvoerder worden de salarissen voorlopig ge
heel doorbetaald door het bedrijf, aangezien men hoopt dat het aantal
orders voor de Transit binnenkort weer zal stijgen. Mocht dat niet het
geval zijn, dan zal Ford waarschijnlijk bij het ministerie van sociale
zaken een vergunning gaan aanvragen voor werktijdverkorting, aldus
de woordvoerder.
Bij de werktijdverkorting in juni zullen minimaal 120 en maximaal 430
mensen betrokken zijn. aldus Ford Nederland. Bij de Fordbedrijven in
het Belgische Genk zullen tussen 9 en 13 juni 7700 arbeiders en van 16
juni tot 24 juli 3850 arbeiders tijdelijk werkloos zijn. Op dat moment
begint de bedrijfsvakantic cn dan zal de totale produktie enkele weken
stil liggen.
De EG als
alcohol
exporteur
BRUSSEL (ANP) - De Europe
se gemeenschap heeft in het
afgelopen jaar 650.504 ton al
coholhoudende dranken
naar derde-landen uitge
voerd. Dat was voor een
waarde van ruim 3,77 mil
jard gulden. De EG-commis-
sie in Brussel heeft dat mee
gedeeld in antwoord op een
schriftelijke vraag uit het
Europese parlement.
Er werd ondermeer 416.658 ton
whisky uitgevoerd en
117.662 ton cognac. Aan li
keuren ging er 87.922 ton de
EG-grens over. Verder werd
er 41.606 ton gin, 3.997 ton
rum, 1.725 ton wodka en 984
alcoholhoudende drank op
fruitbasis geëxporteerd.
128,00
89,80
101,00
182.00
346,00
V«cr!iud. 13,50 13,70
GOUD EN ZILVER
BUITENLANDS
GELD
AMSTERDAM - De markt gaf van
daag een overwegend (listig
beeld te zien, waarbij verliezen cn
winsten elkaar goed in evenwicht
hielden. Belangstelling bestond
voor KLM, Gist-Brocades en
Enma, terwijl de banken, Nedl-
loyd en Elsevier zwakker in de
markt lagen. De beurs tobt n<>L
stimulan-
reet gaat de
;inig uit
getipt, maar na een openu
68,50 staken winstnemir
kop op en rond kwart o
werd f 67,50 betaald, wat r
tijd bijna een rijksdaald
was dan gisteren. Kon. Olie lag
rond de 161 en dit betekende
een winst van 80 cent. Unilever
liet het afweten en op 109,70 be
droeg het verlies 60 cent.
Aandelen Gist-Brocades waren
flink in trek en bij oplopende n>>
teringen werd 1.20 meer betaald
op 29. Van de verzekerings
waarden trok Ennia enige be
langstelling en op 136,50 werd
een winst in de wacht gesleept
van 1,50.