VAN (/FFEifi
tO™60% KmiNG.
Onderzoek woonsituatie
buitenlandse werknemers
Nederlandse
films: meer
geld van rijk
'Opvang voor slachtoffers
verkrachting moet beter'
Wiegel wil stapsgewijze
herindeling provincies
Nieuw op de
boekenplank
Beroep op Bonders:
vooral niet vluchten
Vanaf zaterdag is het opruimen
DONDERDAG 29 MEI 1980
varia;
PAGINA 21
DEN HAAG (GPD) - Er
komt meer geld be
schikbaar voor artis
tiek waardevolle Ne
derlandse films. Minis
ter Gardeniers van
crm zal daartoe met
ingang van 1981 de
subsidiëring verhogen
van het Produktie-
fonds voor Nederland
se Films, waarin ook
de Nederlandse Bio
scoopbond in beschei
den mate bij
draagt.
Daarnaast zal er een speciale
begrotingspost komen voor
de subsidiëring van lange 16
mm-films met een maat
schappelijke verwezenlijken,
wejke vooral in filmhuizen en
culturele centra (het zoge
naamde „alternatieve cir
cuit") gedraaid worden. De
omroeporganisaties moeten
het filmbedrijf financieel
gaan steunen.
Dit staat in een brief van me
vrouw Gardeniers aan de
Tweede Kamer, waarin zij een
schets geeft van enige be
leidsombuigingen ten aan
zien van de film, die zij de
komende jaren van plan is te
realiseren. Een belangrijk
uitgangspunt voor de minis-,
ter is dat de Nederlandse film
herkenbaar moet zijn en ont
wikkelingen binnen onze sa
menleving moet laten zien.
Alleen dan kan een noodza
kelijke aanvulling op het
aanbod van - in het algemeen
zeer commerciële - buiten
landse produkties tot stand
komen. Vervlakking moet te
Minister Gardeniers
...film moet herkenbaar zijn..,
allen tijde worden tegenge
gaan.
Een geregelde produktie van
hoofdfilms in Nederland is
volgens de bewindsvrouw
niet mogelijk zonder een
garantie of andere dekking
van het financiële risico. Dat
deze dekking tot dusver
wordt verstrekt door het Pro-
duktiefonds, dat mede uit
commerciële overwegingen
films produceert, vindt me
vrouw Gardeniers verant
woord. Maar zij vindt wel dat
deze gesubsidieerde films
achterblijven in artistieke
kwaliteit.
Waarschuwend voegt zij daar
aan toe dat filmkunst die geen
kwaliteit bezit, deze naam ei
genlijk niet waard is en om
die reden buiten de zorg van
de overheid zou moeten val
len. Aan de andere kant zegt
de minister zich ervan bewust
te zijn dat commerciële, kwa
litatief vaak ondermaatse
produkties de vervaardiging
van artistiek waardevolle
films mogelijk maken.
Minister Gardeniers wil niet
wachten op de uitkomsten
van de discussies over het
Plan Filmcentrum, maar nu
alvast enkele maatregelen
nemen, die corresponderen
met het eertijds uitgebrachte
advies van de Raad voor de
Kunst. Zij wil dat de bijdrage
van het Produktiefonds voor
artistiek waardevolle films tot
90 procent van de produktie-
kosten (Nu 60 procent) wordt
verhoogd. Éénderde deel van
de totale subsidie aan het
Produktiefonds (afkomstig
dus van crm en de Bioscoop
bond) moet met ingang van
1981 bestemd worden voor de
bevordering van deze catego
rie films. Daardoor zouden
per jaar drie a vier van deze
films gesubsidieerd kunnen
worden. Er zal uiteraard wel
een nadere omschrijving van
het begrip „artistiek waarde
vol" moeten komen.
CRM zal ervoor zorgen dat het
Produktiefonds meer geld
krijgt, maar dan zal ook de
Bioscoopbond royaler dan nu
uit de bus moeten komen. Dat
de bijdrage van de omroep in
de produktiekosten van Ne
derlandstalige films zou moe
ten worden verhoogd, acht de
bewindsvrouw een wenselij
ke en ook mogelijke zaak,
maar de betrokkenheid van
de zendgemachtigden zal be
slist binnen de grenzen van de
Omroepwet moeten blijven.
De samenwerking zal bij
voorbeeld niet zo intensief
mogen zijn, dat de omroep
zou gaan meewerken aan het
maken van winst door der
den. Er zal een werkgroep
worden ingesteld, die gaat
bekijken hoe de omroep en
het Produktiefonds kunnen
samenwerken.
Tenslotte zullen binnen de
filmbegroting van CRM de
prioriteiten zo worden gelegd
dat met ingang van 1981 één
derde deel van de middelen
voor de produktie van lange
16 mm-films zal worden be
stemd. Omdat de minister
zeer veel waarde aan deze
films hecht, zal de subsidië
ring de komende jaren in
principe zelfs nog worden
uitgebreid.
Toezegging Brokx na stevige kritiek
Do O O
DEN HAAG (GPD) - Nog deze zomer zal een uitgebreid
onderzoek worden ingesteld naar de positie van buiten
landse werknemers op de woningmarkt. Staatssecretaris
Brokx (volkshuisvesting)
zegd.
De staatssecretaris reageerde
daarmee op de kritiek die vanuit
de Tweede Kamer kwam tijdens
een uitgebreide commissiever
gadering over de huisvesting van
buitenlandse werknemers. Vrij
wel alle fracties verweten de be
windsman dat hij tot dusver wei
nig concrete stappen heeft on
dernomen om de woningnood
onder de gastarbeiders te leni
gen.
Brokx stelde, dat dergelijke
maatregelen pas kunnen worden
verwacht in het kader van de be
leidsvoornemens zoals die zullen
voorkomen in de Minderheden-
nota. Deze nota, waarin de rege
ring een samenhangend beleid
ten aanzien van alle culturele
minderheidsgroepen zal schet
sen, zal eind dit jaar gereed ko-
Wel kon de bewindsman toezeg
gen. dat er iets zal worden gedaan
om het aantal grote huizen voor
gezinnen met acht personen en
meer, uit te breiden. In dat ver
band denkt Brokx aan maatre
gelen die het samenvoegen van
twee woningen vergemakkelij
ken.
Verhuispremie
Als het budgettair mogelijk
blijkt, zal in 1981 een verhuis
premie worden ingesteld voor
mensen die willen vertrekken uit
een huis dat naast een ander al
leegstaande woning staat, zo
stelde de staatssecretaris
De staatssecretaris voelt er niets
voor een 5-procentsregeling in te
stellen, waarbij de gemeenten
verplicht worden een gedeelte
heeft dat gisteren toege-
van de wonineen ter beschikking
te stellen aan buitenlandse werk
nemers. Zo'n regeling werd enige
jaren geleden ingesteld toen de
grote stroom Surinamers naar
ons land kwam.
Vrees
„Als een 5-procentsregeling zou
worden ingesteld, zou dat bij de
gemeenten het misverstand
kunnen wekken dat ze verder
niets behoeven te doen", zo bear
gumenteerde Brokx dat. Boven
dien vreest hij spanningen tussen
minderheden en autochtone be
woners als de minderheden
makkelijker aan woningen zou
den komen dan de oorspronke
lijke bevolking.
Consequentie van dit standpunt
is, aldus de staatssecretaris, dat
voor buitenlandse werknemers
geen aparte behuizingen zullen
worden gecreëerd. „Dat zou het
Mr. Brokx
anderszijn van deze groep men
sen accentueren, en daarmee dis
criminatie in de hand werken",
aldus Brokx.
"Moxissault's Snoeiboek". G.E.
Brink. Uitg. Moussault. Prijs
f37,50. J
Een boek vol aanwijzingen om door
middel van de juiste snoeimethode
een betere groei en bloei van houtach
tige gewassen te krijgen.
"De oude dame van het Loo" en "De
Oranjes in de negentiende eeuw".
Beide boekjes van de hand van
Fred. J. Lammers. Uitg. Hollan-
dia. Prijs f 14,50.
'De oude dame van het Loo', de titel zegt
het al, is een biografie over koningin
Wilhelmina. Korte biografieën over de
Oranjes die na de stadhouders kwa
men, vindt men in 'De Oranjes in de
negentiende eeuw'.
"Het hardlopers dagboek". James F. Fix.
Uitg. De Kern. Prijs 16,50.
In het in ringband gevatte boek zijn 52
schema's opgenomen waarin op elke
dag van de week genoteerd kan wor
den welke afstand is afgelegd en. in
welke tijd.
"De koningin in Londen". M.H. Brave-
Maks. Uitg. Walburg. Prijs 29,50.
Mevr. Brave-Maks, destijds werkzaam
op het secretariaat van koningin Wil
helmina en later secretaresse van
prins Bernhard, roept uit persoonlijke
ervaring een boeiend beeld op van de
vijfjaren die koningin Wilhelmina tij
dens de Tweede Wereldoorlog nood
gedwongen in Londense ballingschap
doorbracht.
Dreesinann.
Bekende Nederlandse schrijvers kijken
terug op hun jeugd.
Sociale roman. Hoofdfi,
taaibewerker die zijn ontslag krijgt en
- tegen zijn verwachting in - geen
nieuwe baan kan vinden.
"Het schotschrift"Stefan Heym. Uitg.
Het Wereldvenster. Prijs j 24,50
De Oostduitse schrijver Stefan Heym
maakte van het in 1702 in Londen ver
schenen pamflet 'De kortste metten
met den dissenters' een geraffineerde
satire. Dissenters zijn onorthodoxe
Engelse protestanten en 'de kortste
metten met hen' houdt in: ze eenvou
dig afslachten. Stevaf Heym is niet
geliefd bij de DDR-censuur.
"Slachtoffers van Jalta". Nicolay Tol
stoy. Uitg. Het Spectrum. Prijs 27.50.
Drie miljoen Russische krijgsgevange
nen en dwangarbeiders (het restant
van acht miljoen mensen - de meesten
vielen ten offer aan de hongerdood) -
werden na de Tweede Wereldoorlog
uit de door de Duitsers bezette gebie
den teruggevoerd naar de Sowjet-
Unie. Tallozen kwamen terecht in sla
venkampen of pleegden zelfmoord,
want Stalin beschouwde de repatrian
ten als collaborateurs of verraders.
"De Watergeuzen". Dr. J.CA. de Meij.
uitg. Unieboek. Prijs f 24S0
Wie of wat waren de Watergeuzen: pira
ten of bevrijders? Dr. J.C.A. de Meij
schetst een fascinerend beeld van een
kleurrijke periode uit onze vaderland
se geschiedenis.
"Inmaken en Diepvriezen' Olive Odell.
Uitg. Ideeboek. Prijs I 32JS0.
Allerlei nuttige informatie en recepten
voor het inmaken en diepvriezen.
UTRECHT (ANP) - De in 1979 in
Utrecht opgerichte werkgroep
"Opvang van slachtoffers van
seksueel geweld" gaat met een
omvangrijke publiciteitscam
pagne trachten, verkrachte of
aangerande vrouwen ertoe te
bewegen om aangifte te doen bij
de politie en hulp te zoeken. Vol
gens de werkgroep blijven nog te
veel vrouwen alleen rondlopen
met de ervaring van seksueel ge
weld, wat leidt tot angsten en fru
straties. Vier hulpverlenende in
stanties in Utrecht zullen voor
taan dag en nacht bereikbaar zijn
voor vrouwen, die het slachtoffer
zijn geworden van seksueel ge
weld.
Op scholen, in ziekenhuizen, in
buurt- en wijkcentra, onder huis
artsen, apothekers en advocaten
worden affiches, folders en stic
kers verspreid waarmee slachtof
fers van verkrachting en aanran
ding worden opgeroepen toch
vooral niet alleen met hun erva
ringen te blijven rondlopen. De
werkgroep wil daarmee bereiken
dat de drempel om over ver
krachting en aanranding te pra
ten (en om bij de politie daarvan
aangifte te doen) lager wordt.
Alleen op die manier kan het
probleem worden aangepakt, te-
wijl de werkgroep meent dat een
slachtoffer van seksueel geweld
gebaat is bij hulp. Dat is volgens
de werkgroep niet alleen van be
lang in verband met medische
zorg (bijvoorbeeld bij verwon
ding, zwangerschap of geslachts
ziekte), maar ook in verband met
de geestelijke verwerking van het
gebeurde.
De werkgroep "opvang slachtof
fers seksueel geweld'' is een sa
menwerkingsverband van de
Utrechtse zedenpolitie, de stich
ting korrelatie, de telefonische
hulpdienst, de groep
gen verkrachting, de afdeling gy
naecologie van het Utrechtse
academisch ziekenhuis, de
NVSH, het jongeren advies cen
trum, de groep Blijf van m'n Lijf
en de Utrechtse GGD. Ook doen
enkele huisartsen mee, terwijl er
bovendien contacten zijn gelegd
met justitie en met de politie in de
Utrechtse regio.
De werkgroep heeft gisteren een
handleiding voor hulpverleners
bij de opvang van slachtoffers
van seksueel geweld gepubli
ceerd, waarin onder andere uit de
doeken wordt gedaan welke ge
voelens een vrouw na aanranding
of verkrachting beheersen, hoe
zij die ervaringen verwerkt, wel
ke instanties hulp kunnen bieden
en wat haar te wachten staat als ze
contact zoekt met een arts, met de
politie en (daarna) met justitie.
DEN HAAG (GPD) - De provin
ciale herindeling zal stapsgewijs
worden doorgevoerd. Voorlopig
wil minister Wiegel (binnenland
se zaken) niet verde'r gaan dan de
vorming van provincies in Rijn
mond en Twente. Daarnaast
komt hij mogelijk nog dit jaar
met een voorstel over de indeling
van de Zuidelijke IJsselmeer-
polders. De Tweede Kamer is het
in meerderheid met deze voor
stellen eens.
De bewindsman legde gisteren zijn
plannen op tafel tijdens een ge
sprek met de vaste kamercom
missie voor binnenlandse zaken.
Het was de eerste commissiever
gadering („mondeling overleg"
in parlementaire taal), die in het
openbaar gehouden werd onder
de nieuwe regels. Naast de pers
woonden ook vertegenwoordi
gers van verschillende kandi
daat-provincies het overleg
bu
Volgens Wiegel - daarbij gesteund
door vertegenwoordigers van alle
partijen behalve de PvdA - moet
de eventuele provinciale herin
deling het sluitstuk zijn van een
herverdeling van de taken over
de drie bestuurslagen; rijk, pro
vincies en gemeenten. Ook de
gemeentelijke herindeling en de
decentralisatie van wat nu nog
rijkstaken zijn, spelen bij de uit
eindelijke provinciale indeling
een belangrijke rol.
Uiterlijk in september wil Wiegel
met nadere voorstellen komen
voor de verdeling van de taken
over de verschillende bestuur
slagen. Dan komt hij ook met een
nieuwe wet op de gemeenschap
pelijke regelingen, voor samen
werking tussen de gemeenten in
een bepaalde regio.
Zo spoedig mogelijk daarna wil hij
een wetsontwerp indienen waar
bij Rijnmond wordt aangewezen
als een nieuwe provincie. Gelijk
tijdig met de indiening van dit
wetsontwerp zal Wiegel het inde
lingsplan van het vorige kabinet
intrekken. Zoals bekend had het
kabinet-Den Uyl gekozen voor 24
WêÊêM i provincies.
De snelheid waarmee het Rijn
mond-ontwerp zal worden inge
diend, hangt vooral af van de be
sprekingen met de andere depar
tementen. Vooral het ministerie
van financiën heeft hierbij een
stevige vinger in de pap, omdat
de vorming van een nieuwe pro
vincie ongeveer dertig miljoen
gulden zal kosten.
Schelling:
Niet ten
koste van
alles
koopkracht
handhaven
NOORDWIJKERHOUT (ANP)
- De Voedingsbond FNV wil
niet ten koste van alles de
koopkracht op het huidige
peil trachten te handhaven.
Een deel ervan inleveren voor
meer werkgelegenheid is
mogelijk, maar dan wil deze
bond wel "waar voor zijn geld
zien", zoals voorzitter C.
Schelling het noemde op de
eerste dag van het tweedaag
se fusie-congres van zijn
bond, gisteren in Noordwij-
kerhout. Op dit congres
wordt de Voedingsbond FNV
- als eerste bond van de FNV -
geheel één; de NKV- en NW-
delen behoren dan officieel
tot het verleden.
We willen pas betalen als de
werkgelegenheid over de
toonbank gaat zo betoogde
Schelling. Hij stelde dat be
drijfstakken die werk ver
schaffen best de moeite
waard zijn voor het inleveren
van koopkracht. Dit alles
moet volgens hem gekoppeld
worden aan voorwaarden op
het gebied van de inkomens
verdeling, afroming van su
perwinsten, meer zeggen
schap over het neerzetten of
ontmantelen van machines
en bedrijven en een betere
verdeling van de beschikbare
arbeid.
Straatvoetbal eindigt
met dodelijke val
UTRECHT (ANP) - Een partijtje
straatvoetbal in Utrecht is geëin
digd met de dood van de 71-jarige
W. Smit. De bejaarde man raakte
met voetballende jongelui aan
het vechten, nadat er een bal te
gen zijn auto was géschopt. Hij
had daarvoor al enkele waar
schuwingen uitgedeeld. Bij die
vechtpartij viel Smit met zijn
hoofd op de stoeprand. Hij over
leed in het academisch zieken
huis in Utrecht, waar hij met een
schedelbasisfractuur was opge-
RUPPERT VRAAGT ONTSLAG
ALS LID RAAD VAN STATE
Dr. M. Ruppert
DEN HAAG (ANP) - De vice-presi
dent van de Raad van State. dr. M.
Ruppert, heeft aan koningin Bea
trix ontslag uit zijn functie ge
vraagd per 1 oktober 1980.
Dr. Ruppert is van oordeel, dat zijn
tijd om dit ambt neer te leggen is
gekomen.
Hij meent voorts, dat de functie van
vice-president dermate zwaar
geworden is, dat het naar zijn op
vatting in het belang van de Raad
dat een jongere die
Ruppert is 27 jaar bestuurder van
de christelijke vakbeweging ge
weest, waarvan 12 jaar als voor
zitter van het CNV. Vervolgens
was hij 14jaarlidvandeRaad van
State en daarna zeven jaar vice-
president van dit college.
irdt 1 september 198069
Met toestemming van
Geref. Bond. De Zwolse predi
kant L. J. Geluk heeft gisteren in
een jaarrede tijdens de jaarver
gadering van de Gereformeerde
Bond in de Hervormde Kerk ge
zegd, dat deze kerk steeds meer
vervreemdt van de „gerefor
meerde belijdenis". De bijbel
wordt op zoveel verschillende
manieren uitgelegd, dat men be
zig is de bijbel zelf kwijt te raken,
meende de voorzitter van de
bond. Ieder denkt erin te kunnen
lezen wat goed is in zijn ogen.
Ideologieën overheersen de uit
leg. Het gezag van de Schrift
wordt nog aanvaard voorzover
het te pas komt.
Toch deed ds. Geluk op de Bonders
een beroep om de kerk niet te la
ten voor wat zij is en niet in eigen
organisatie te vluchten. „Het is
onze kerk en wij blijven haar lief
hebben". De predikant vroeg de
ambtsdragers, hun plaats in de
ambtelijke vergaderingen van de
kerk en op moeilijke posten
trouw in te nemen.
Geen stap
Ds. K. Exalto uit Benthuizen sprak
op deze jaarvergadering over
„Kerk in meervoud". Hij noemde
het bestaan van richtingen in de
Hervormde Kerk op zichzelf een
onoplosbaar probleem, „tenzij de
kerk terugkeert tot haar belyde-
Men heeft het tegenwoordig over
„pluraliteit", kerk in het meer
voud. Vroeger zag men de rich
tingen in de kerk als een histo
risch gegroeid verschijnsel, nu
wordt het een wet om naar te le
ven, aldus Exalto. Met „plurali
teit" wordt hetzelfde bedoeld als
met „modaliteiten" en „modali
teiten" zijn de richtingen van
vroeger. „Wij zijn in feite geen
stap verder dan in 1945 of in 1951
toen de nieuwe kerkorde werd
ingevoerd". „Normloze plurali
teit is de ontbinding van de kerk.
Er zijn er genoeg die zo'n plurali
teit begeren". „Wij zullen ons
door dat nieuwe begrip niet mo
gen laten verschalken", waar
schuwde drs. Exalto.
Meegedeeld werd, dat de Geref.
Bond een dringend beroep op
het moderamen (bestuur) van de
synode heeft gedaan om bij het
zoeken naar een opvolger voor
dr. Albert van den Heuvel als se
cretaris-generaal van de kerk
uit te zien naar iemand die de
kerk van harte dient, haar van
binnenuit goed kent en samen
bindend werkzaam wil zijn.
Beroepingen
Hervormde Kerk: beroepen te
Hazerswoude E. Bouman Heer-
de, te Sint Pancras (NH) G. H. N.
Germans Houtrijk en Polanen en
Vijfhuizen, te Maartensdijk L. H.
Oosten Wouterswoude, te Rijs-
sen J. Maasland Barneveld; aan
genomen naar Houten (U.), her
vormde deelgemeente Open Hof,
in samenwerking met de gere
formeerde kerk, J. M. de Meij
Alkmaar; bedankt voor Strijen J.
Pronk Marken.
Gereformeerde Kerken: aange
nomen naar Emmen H. A. F. M.
Bosscha Oost- en West-Souburg,
naar Heerenveen H. H. Wind, le-
gerpredikant te Ermelo.
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt: beroepen te Vollenhove
J. C. Post Schildwolde; aange
nomen naar Axel (Z.) J. Borg-
dorff.
Alphen aan den Rijn - Bodegra
ven: bedankt voor Bergcntheim
C. Bijl Groningen-Noord
Christelijke Gereformeerde Ker
ken: beroepen te Middelharnis A.
Baars, Urk.
Gereformeerde Gemeenten: be
dankt voor Aalburg E. Venema
Drachten, voor Rotterdam-
Zuidwijk D. Rietdijk Vlaardin-
Ken.
Gereformeerde Gemeenten in Ne
derland: bedankt voor IJssel-
muiden J. de Groot Rijsm n
Ds. Poort. Het bestuur van de Re
formatorische Politieke Federa
tie heeft de federatieraad voorge
steld, de bekende hervormde
oud-legerpredikant J. J. Poort
e 'i: i-i wijki.i.in te wij/.-n els lijst
trekker voor de volgend jaar te
houden kamerverkiezingen. De
federatieraad moet zaterdag in
Putten over dit voorstel beslis
sen.
Ds. Poort is 51 jaar. Hij is, evenals
ds. Abma van de SGP. lid van de
Gereformeerde Bond in de Her
vormde Kerk. Voordat hy in het
leger ging, was hij achtereenvol
gens predikant in Oudenbosch
en Kamerik.