FILIBERKE GAAT TROUWEN
Het is niet gek dat
je als schrijver in
de psychiatrie
MP
d°yi
VRIJDAG 23 MEI 1980
PAGINA 33
In Utrecht is gisteren het proef
schrift van William Peter van
den Bereken, Met beeld van
het Westen in de Sowjetpers,"
aan de westerse pers voorge
steld. Laat ik beginnen twee
van de tien stellingen te cite-
4. Het beeld dat de Sowjetpers
van de binnenlandse situatie
in de Sow jet-Unie geeft, doet
in valse idealisering niet, on
der voor het beeld dat de
commerciële reclame in het
Westen schept van de moder
ne, vrije, zelfbewuste
10. De zin ,Ja echal v Lenin-
gradskom ordena Lenina me
tropoli tene imeni Lenina ot
standi ploscad Lenina do
standi Leninskij prospekt"
beschrijft een reële situatie.
Metro
Die eerste stelling vind ik een
treffende vergelijking, de
tweede verdient enige nadere
toelichting. De Sowjet-Russen
hebben de gewoonte allerlei
instellingen, fabrieken en1
dergelijke te vereren met een
orde of naam van een be
roemd, geliefd persoon, en die
persoon pakt nogal vaak uit
als Lenin. Een ,zavod imeni
Leninaplegen we simpelweg
te vertalen met de „de Lenin-
fabriek", hoewel er eigenlijk
„de fabriek van de naam Le
nin" staat. Uit bovengenoem
de Russische zin blijkt, dat de
metro van Leningrad niet al
leen is opgesierd met de naam
van Lenin, maar ook met de
orde van Lenin, wat je zou
kunnen vergelijken met de
gewoonte in Duitse weten
schappelijke kringen om ie
mand Dr. Dr. Muller te noe
men als hij op twee terreinen
de doctorstitel heeft veroverd.
Er staat dus dit:
,Jk reisde met de Leningradse
metro van de naam Lenin en
de orde Lenin van station Le-
ninplein naar station Lenin-
boulevard."
Of als je het samenvattend op de
Nederlandse manier zou wil
len vertalen, dan zou je al
gauw verzeild raken in zoiets
,Jk reisde in Leningrad met de
Lenin-Lenin-metro van sta
tion Lcninplein naar station
Leninboulevard"
Nuances
Toevallig was het dezelfde Le
nin die de Sowjetpers een lei
draad heeft gegeven met de
woorden:
,f)e krant is een CQÜectieve pro
pagandist, een collectieve
agitator en een collectieve or
ganisator".
Daar houdt men zich, blijkens
het onderzoek van dr. Van den
Bereken, met grote nauwge
zetheid aan: de Sowjetpers
wil geen informatie-sec ver
strekken, „informeren is age
ren, berichten is betogen, hoe
indirect ook".
Het verschil in schrijftrant is
soms een kwestie van nuan
ces, schrijft Van den Bereken.
Het is gebruikelijk te spreken
van „Washington" of Mon
den", of van Met Witte Huis"
of ,JDowningstreet" als de re
gering van de Verenigde Sta
ten of Groot-Brittannië wordt
bedoeld (dat is ook in de wes
terse pers de gewoonste zaak
van de wereld), maar derge
lijke niet-officiële aandui
dingen worden alleen ge
bruikt voor westerse regerin
gen. Nooit wordt de Sowjet-
regering aangeduid met
Moskouof Met Kremlin",
altijd met de „regering van de
Sowjet-Unie"De Sowjetpers
schrijft ook nooit over Oost-
Duitsland"maar altijd over
de ,JDQR". „Oost-Berlijn" heet
consequent Merlijn", maar
wel wordt West-Duitsland ge
bruikt naast de BRD. Landen
als Polen of Roemenië worden
bij voorkeur de Moolse Volks
republiek" of de .(Roemeense
Socialistische Republiek" ge
noemd, terwijl men toch nooit
van het .Koninkrijk der Ne
derlanden" spreekt als men
Nederland bedoelt.
Voorletters
Regerings- en staatshoofden
van de Sowjet-Unie worden
herhaaldelijk vermeld met
hun officiële functieaandui
ding: „voorzitter van het pre
sidium van enzovoort,
terwijl men bij westerse rege
ringsleiders volstaat met de
naam van de persoon, boven
dien vaak alleen de achter
naam, wat bij Sowjet-hoog-
waardigheidsbekleders be
slist niet kan. Als het zo te pas
komt worden ook ex-politici,
overleden of nog in leven, ge
citeerd mits zij uit het Westen
komen, want zelfs maar het
noemen van Sowjet ex-rege
ringsleiders of staatshoofden
is uitgesloten in de Sowjet
pers. Gaat het om uitgespro
ken „■vijanden" 'van (je Sow-
jetstaat, dus om mensen als
Boecharin en Trotski, dan
worden die steevast zonder
voorletters genoemd, terwijl
in dezelfde tekst bij de posi
tieve helden de voorletters
voor hun naam wel worden
vermeld.
En dan wordt er natuurlijk ook
veel ongewenst nieuws weg
gelaten. Van 3 tot 12 juni 197S
bracht de paus een bezoek aan
zijn geboorteland Polen. Dal
is in de wereld toch niet onop
gemerkt voorbijgegaan, be
halve dan in de Sowjet-Unie
Op 3 juni werd in de Pravda
in telegramstijl gemeld dat de
paus in Polen gearriveerd
was. en op 11 juni werd in te
legramstijl bericht dat hij
weer vertrokken was. Niet dat
er in de tussenliggende dagen
niets over Polen gemeld werd.
Over een maaltijden-afhaal-
centrum, over het miljoenste
diploma hoger onderwijs dat
uitgereikt was, maar over de
paus geen woord. Totdat hij
dus weer afgereisd was...
Ex-schaapsherder Eelke de Jong:
ERMELO (GPD) - De colum
nist, schrijver en ex-schaaps
herder Eelke de Jong gaat in
terne voorlichting bedrijven
in het psychiatrisch zieken
huis Veldwijk in Ermelo. Het
is een gedeeltelijk baan.
De Jong heeft een bewogen leven
achter de rug. Van 1963 tot 1971
was hij redacteur bij de Haagse
Post. Hij publiceerde ook boe
ken. Het boek „Sprookjes van de
Lage Landen" leverde hem zo
veel geld op dat hij rustig kon
gaan leven in Giethoorn. Later
vertrok hij naar Hoog Buurlo om
daar het beroep van schaapsher
der te gaan uitoefenen. De stich
ting die de kudde exploiteert kon
het financieel niet meer aan en
Eelke de Jong werd "gek" van
alle mensen die naar zijn kudde
kwamen kijken. „Op een gegeven
moment werd ik zelfs mensen
schuw", vertelt De Jong. Toen
was voor hem het moment ge
komen om de pen weer ter hand
te nemen.
Op de dagen dat hij niet voor Veld
wijk werkt, houdt De Jong zich
bezig met het schrijven van boe
ken en columns voor onder meer
de Haagse Post en NCR-Han-
delsblad. Daarnaast schrijft hij
artikelen voor allerlei andere ge
schriften. In het najaar verschij
nen er weer twee boeken van zijn
hand. Het ene heet „alleen op het
land" en gaat over zijn ervaringen
als schaapsherder en het andere
krijgt als titel mee: „Sagen en le
genden van de Lage Lan
den".
Wat bezielt een schrijver van
sprookjes om voorlichter te wor
den van een psychiatrisch zie
kenhuis? De Jong: „Ik heb de
laatste jaren boeken en columns
geschreven. Ik werkte op free
lance basis, dus niet in vast ver
band. Met name dat vaste ver
band miste ik. Ik liet op mijn zol
derkamertje mijn fantasie de
vrije loop en schreef mijn verha
len, maar ondertussen verloor ik
het contact met de dingen die in
de maatschappij gebeuren. Ik
raakte zelfs geïsoleerd Ik wilde
me weer ergens bij aansluiten,
me verdienstelijk maken en toen
kwam de vacature bij Veldwijk.
Ik heb gesolliciteerd omdat het
een dienstverlenend bedrijf is. Ik
geloof dat ik een dergelijke func
tie in het commerciële bedrijfsle
ven niet zou ambiëren".
Als schrijver is De Jong voortdu
rend op zoek naar de zin van het
leven en de samenhang der din
gen. „Het is niet verbazingwek
kend datje als schrijver dan in de
psychiatrie terecht komt. Het is
een boeiende wereld", zegt De
jong. De schrijver wil profiteren
van zijn ervaringen die hij in deze
wereld opdoet. Hij is van plan om
over deze wereld te schrijven
De vraag is of de directie van Veld
wijk een dergelijke vrijheid tóe-
staat. De Jong: „Het is een kwes
tie van vertrouwen. Ik doe zoiets
niet op eigen houtje. Ik ben on
derdeel van dit bedrijf, dus het
zou een vreemde figuur zijn als ik
bijvoorbeeld onduidelijke of
onjuiste verhalen publiceer
de".
Momenteel is Eelke de Jong bezig
met het maken van het jaarver
slag van 1979. In tegenstelling tot
andere jaren wordt het dit jaar
onder leiding van De Jong een
journalistiek produkt. Behalve
de dorre verslagen en rijen cijfers
Eelke de Jong
zal net jaarverslag interviews,
verhalen en gedichten bevatten.
De Jong is ook van plan om het
personeelsblad en het patiën
tenblad een meer journalistiek
aanzien te geven.
GROTE VAART
Abida 22 te Genua
Acmaea 21 v Willemstad nr Baytown
Alnati 21 180 wnw Lissabon nr Rotter-
Amersfoort 21 v Kingston nr St. Tomas
de Castilia
Amstelburcht 21 270 o Azoren nr U.S.
Gulf
Amsteldiep 21 235 o Aden nr Jeddah
Amstelland 21 pass Kaap Verdische Ei
landen nr Amsterdam
Amstelmeer 21 345 zw Attu Eilanden nr
Canada
Amstelstad 21 400 zo Hongkong nr Ki-
Amstelstrand 21 78 nw Alexandria nr
Norfolk
Amsterdam 28 te Le Havre verw
Begonia 22 te Tuxpan
Bilderdijk 22 410 w Landsend nr Rotter-
Buena Vista 21 v Oslo nr Kristiansands
Bussum 20 v Yokohama nr Long Beach
Chevron Eindhoven 21 20 zo Acapulco
nr Oregon -
Coral Maeandra 21 v Rotterdam nr Vent-
spils
Crania 21 150 nno Fionats nr Browns
ville
Delfborg 20 v Norrsundet nr Kotka
Doekexpress-12 21 v Marsael Brega nr
Taranto
Felania 21 v Curasao nr Lavera
Flevoland 21 v Hamburg nr<Rotterdam
Hollandia 23 te Puerto la Cortes verw
Incotrasspeed 21 te Cristobal
Kieldrecht 21 v Dulluth nr Montreal
Marinula 21 480 zo Sri Lanka nr Singa
pore
Mentor 21 te Maracait?o
Mercurius 20 te Paranam
Mobrdrecht v Rotterdam
Mijdrecht 21 v Sagunto nr IJmuiden
Nedlloyd Bahrain 21 v Hoek van Hol
land nr London
Nedlloyd Dejima 21 v Singapore nr Suez
Nedlloyd Franklin 22 60 n Cae nr Lauto-
ka
Nedlloyd Freetown 22 te Tauranga
Nedlloyd Fukuoka 23 te Callao verw
Nedlloyd Nassau 22 te Manzanillo
Nedlloyd Niger 22 te Sydney
Nedlloyd Rosario 22 te Bandar Khomei-
ny
Nedlloyd Rouen 22 te Jeddah
Nedlloyd Schelde 21 te Cotonou
Nedlloyd Serooskerk 21 240 nzw Sabang
ADVERTEER
TOCH ALS
T ÜBUEFT
/AJ PE
schcol-
^eu.
oh ja funnatuurl jk
KCW\ IK &J Je LÜNCH6N'
kan Ik frjed
MEENSMEN?
JE TWS> BOUVIERS.
De avonturen van Jommeke
[eerde
r asi
en garnale
ren met asperi
Leidse bioscopen
LUXOR: "Kramer versus Kramer", da.
2.30,7.00 en 9.15 uur, zo. en ma. 2.15,4.30,
7.00 en 9.15 uur, al.
Nachtvoorstelling: Het mysterie van de
zeven gouden vampiers", vr. en za. 11.30
uur, 16, jr.
CAMERA: "The great race", da. 8.001
al.
rt 2.30 u
1.15
Nachtvoorstelling: "Annie Hall", vr. en
za. 11.30 uur, 16 jr.
LIDO 1: "The Fog", da 2.30, 7 00 en 9.15
ook 4.45 uur, 16 jr.
LIDO 3: "Lieve jongens", da. 7.00 en 9.15
uur, do., vr. en di. ook 2.30 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Bambi", za., zo., ma. en
al.
TRIANON: "Inspecteur Platvoet slaat
alles", da. 2.30,7.00 en 9.15 uur, zo. en ma.
ook 4.45 uur, al.
REX: "Hoe heter hoe beter", da. 2.30,
r, zo. en ma. ook 4.45 uur.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) én van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uür.
Kraamafdeiing: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage-
Sportmedisch Advies Centrum: blessu
respreekuur: Elisabethziekenhuis, Lei
derdorp, 's maandags van 19.30-20.30
Kraamafdeiing: dag. van 11.15-12.00 uur
(alleen voor echtgenoot) en van
18.30-19.30 uur. Babyshow laatste kwar
tier van avondbezoek.
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14,15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
Maandag Hm vrijdag
1830-18.45 uur
Zaterdag en zondag:
'14.45-15.00 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten: wanne*,
voor ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kmderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-1130
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur 3e klas
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur Kraamaf
deiing 13.30-14.15 alleen voor'echtgeno-
icn ia on vi
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000).
18 jr.
Nachtvo
ellir
"Ero
nr Mahe
- Nedlloyd Willemskerk 21 80 n Alexand-
rië nr Santander
Nestor 22 te Port of Spain
Onoba 22 v Rotterdam
Polydorus 22 v Rotterdam
Sliedrecht 21 700 ono St Maarten nr Port
Alfred
Stentor 23 te Oranjestad verw
Waterland 21 v Santos nr San Francisco
do Sul
Zwijndrecht 22 v Bridgetown nr Trom-
betas
KLEINE VAART
Altair 21 v Schelde nr Kerm
Anna Broere 22 40 w Gibraltar nr Oos-
Arbon 22 40 zw Hoek Liverpool nr Rot
terdam
Aurora 22 v Haisborough nr Antwerpen
Breehelle 21 100 zo Melisse
Breekade 21140 no Martinique nr Marti
nique
Calypso 21 20 no Kaap Palos nr Las Pezia
Careexpress 21 5 North Foreland nr
Vlissingen
Daniel 22 80 nw Bayonne nr Waterford
Engelina Broere 21 te Rotterdam
Fairload 21 2 z Aden nr Venetië
Karin 21 te Rotterdam
Mare Altum 21 v Rotterdam
Mare Magnum 21 te Rotterdam
Bioscopen Alphen
EURO 1 "The spy who loved me", da.
6.30 en 9.15 uur, 12 jr.
Kindermatinee: "Jungleboek", da. 1.30,
zo. ook 4.00 uur,.
Nachtvoorstelling: "The last waltz", za.
12.15 uur, 16 jr.
EURO 2: "De duivel hale je", da. 1.30,
6.30 en 9.00 uur, zo. ook 4.00 uur, al.
Nachtvoorstelling: "The boys from Bra
zil". za. 12.15 uur, 16 jr.
EURO 3: "1941", da. 1.30.6.30en 9.00 uur,
zo. ook 4.00 uur, al. Zaterdag ook in
nachtvoorstelling( 12.15 uur, 16 jr.).
EURO 4: "Een uur txit de ondergang",
da. 1.45,6.45 en 9,30 uur, zo. ook 4.15 uur,
12 jr.
Nachtvoorstelling: 'De porno(b)engel
za. 12.15 uur. 18 jr
Bioscoop Voorschoten
GREENWAY: "Kingdom of the spi
ders", vr. 7 00, za. 4.00 en 7.00, zo. 4.00 en
6 15. ma. 7.00 uur. 16 jr.
leuius.
- Een jonge kantoorbediende
uit den Elzas, thans te Parijs
in betrekking, had in zijn
vroegere woonplaats Mühl-
hausr bij een Duitsch ban
kiershuis verscheidene papie
ren van waarde gedeponeerd
als zekerheid voor een door
hem verschuldigde som gelds.
De jonge man paste goed op en
het zag er naar uit, dat de
schuld zachtjes aan geheel af
gedaan werd. Hij was dus
zeef verwonderd, toen hij van
de firma bericht ontving, dat
zij het raadzaam geacht had
zijne stukken te verkoopen. En
hij kreeg nog meer argwaan,
toen een lid der firma zelf
naar Parijs kwam en met al
lerlei mooie praatjes het regu,
in ruil van de gedeponeerde
papieren afgegeven, zocht
machtig te worden. De kan
toorbediende weigerde en
stelde een eisch tot teruggave
zijner waarden in. Er werd
een gerechtelijk onderzoek in
gesteld en nu kwam de aap uit
de mouw. Tot het bezit be
hoorde ook een aandeel in de
leening van 1869 der stad Pa
rijs, waarop een jaar geleden
200,000 fr. gevallen was. De
schelmen hadden dit lot voor
160,000 mark in het geheim
aan een wisselaar te Frank
fort verkocht en dezen het stil
zwijgen opgelegd. Zij hadden
gemeend dit veilig te kunnen
doen tn de verwachtingdat
het eigendomsrecht op de pa
pieren op den duur vanzelf op
hen zou overgaan als het jon
ge mensch wel nimmer zijne
schuld zou hebben afgedaan.
De beide leden der firma zijn
resp. tot 18 maanden en twee
en een half jaar gevangenis
straf veroordeeld.
Vijftig jaar geleden:
-In een dorp in Noord-Bohe-
men bedreigde een jongeman
van 22 jaar éótf 000611 - j II
ouders met een revolver. Dit
geschiedde tijdens een twist.
Toen de ouders de hulp inrie
pen van de gendarmenloste
het jongmcnsch verscheidene
schoten op de politiedienaren.
Eén gendarme werd op slag
gedood, een ander werd door
vier kogels getroffen en in ho-
peloozen toestand naar een
ziekenhuis gebracht. De da
der heeft de vlucht genomen.