Burgeroorlog
-Korea
nabij
Z.
EG volgt Britten niet
Giscard krijgt weinig
bijval Frans parlement
Aanval Warschaupact op West-Europa lijkt onwaarschijnlijk
Felle gevechten in Kwangjoe
DONDERDAG 22 MEI 1980
BUITENLAND
PAGINA 9
Door
generaal-majoor
M.H. von Meijenfeldt
(Van onze redactie buitenland)
In de tweede week van mei hebben
I politieke en militaire leiders, zo
wel van de NAVO als van het
Warschaupact, zich beraden over
de in de toekomst te volgen weg.
Het Warschaupact herdacht in
Warschau zijn 25-jarig bestaan en
riep op tot een wereldconferentie
j om de internationale spanning te
verminderen. De NAVO demon
streerde te Brussel haar solidari-
I! teit en sprak over onder andere
de mogelijkheden om steun te
geven aan het Amerikaanse op-
treden in het gebied van de Perzi-
sche Golf.
Uit de resultaten van beide bijeen
komsten valt af te leiden dat het
zwaartepunt van de confrontatie
I tussen NAVO en Warschaupact
I zich verplaatst naar het Midden-
Oosten en Zuidwest-Azië. Langs
het militaire front in Europa is
Ihet rustig. Een aanval van het
Warschaupact op West-Europa
lijkt onwaarschijnlijk. De conse
quenties van de militaire operatie
die nodig is om het NAVO-defen-
siesysteem te doorbreken, zijn
voor het Warschaupact moeilijk
te overzien en de atomaire risico's
te groot.
Natuurlijk moet de NAVO waak
zaam blijven. In de jaren zeventig
heeft het Warschaupact ten op
zichte van de NAVO aan kracht
gewonnen. Het heeft in een wei
nig opvallend tempo zijn militai
re sterkte in Centraal-Europa op
gevoerd en zijn technische ach
terstand voor wat betreft belang
rijke wapensystemen (onder an
dere gevechtsvliegtuigen) inge
haald.
De NAVO heeft mijns inziens op
deze nadelige ontwikkeling tijdig
gereageerd. In 1978 besloot zij om
het defensief vermogen van de
organisatie te versterken door
onder andere de verbetering van
de reactietijd van Amerikaanse,
Canadese en Engelse strategi
sche reserves; meer aandacht
voor de elektronische oorlogvoe
ring; uitbreiding van het aantal
reserve-eenheden; en de verho
ging van de doelmatigheid van de
mobilisatiesystemen.
Een positieve factor voor de NAVO
is dat belangrijke technologische
ontwikkelingen de verdedigende
partij meer bevoordelen dan de
aanvallende. Ik denk in dit ver
band aan wapensystemen die
door een combinatie van censo
ren, computerbegeleiding en
nieuwe explosieven, de enkele
militair of kleine groep in staat
stellen om grote wapensystemen
als een tank of gevechtsvliegtuig
buiten gevecht te stellen.
Een eerste generatie van deze wa
pens - bijvoorbeeld het TOW-an-
ti-tankraketsysteem - is al ge
ruime tijd binnen de NAVO in
gebruik. De anti-tankhelikopter,
waarover de Nederlandse land
macht in de toekomst hoopt te
beschikken, zal waarschijnlijk
zijn uitgerust met een anti-tan
kwapen van een volgende gene
ratie. De computerbegeleiding
van dit wapen bevindt zich in het
projectiel en niet meer bij de
schutter. Met andere woorden: de
schutter kan na het afvuren van
het projectiel het doel vergeten
omdat het projectiel zelfstandig
zijn doel opspoort en vernie
tigt.
Deze wapentechnologische ont
wikkelingen kunnen de oorlog
voering in de toekomst drastisch
veranderen. Een vraag bijvoor
beeld is of de tank over enkele
jaren op het gevechtsveld nog
wel bruikbaar is. En wat is dan
nog de waarde van de tankover
macht van het Warschaupact? (In
Centraal-Europa Warschaupact
20.500, NAVO: 7000).
De stabiliteit in de militaire
krachtsverhouding tussen NA
VO en Warschaupact en techno
logische ontwikkelingen duiden
op een periode van betrekkelijke
rust in onze regio. Ik druk mij met
opzet voorzichtig uit. Er zijn im
mers ook andere factoren die de
militaire stabiliteit beïnvloeden
Militaire macht is alleen effectief
wanneer zij rust op een stevige
politieke en sociale basis. En hoe
sterk is die basis van de NAVO?
Naar buiten toe toont de organi
satie zich solidair. Maar er zijn
aanwijzingen dat er geen een
stemmigheid is over bijvoor
beeld het Amerikaanse beleid in
de kwestie-Afghanistan.
Een probleem lijkt mij ook het ver
schil in welvaart tussen de West
en Zuideuropese leden van het
bondgenootschap. De positie van
afhankelijkheid waarin landen
als Turkije en Portugal zich be
vinden, kan op termijn de onder
linge betrekkingen negatief
beïnvloeden. Een andere factor is
dat wij er niet zeker van zijn hoe
het Warschaupact zal reageren op
de plaatsing van nieuwe atomaire
raketsystemen in West-Europa.
Zal Rusland de toenemende be
dreiging van zijn grondgebied
zonder meer aanvaarden?
Al deze onzekerheden laten onver
let dat het zwaartepunt van de
confrontatie tussen NAVO en
Warschaupact zich thans ver
plaatst naar het Midden-Oosten
en Zuidwest-Azië. Rekening
houdend met het strategisch be
lang van deze gebieden is dat ook
begrijpelijk. Nu mag de NAVO
gezien de begrenzing van haar
verantwoordelijkheidsgebied
formeel niet in de omgeving van
de Perzische Golf optreden. De
praktische betekenis van deze
beperking is mijns inziens echter
gering. Immers, de leden van de
organisatie kunnen gedwongen
worden om hun belangen in dat
gebied militair te verdedigen. En
dan is coördinatie van het militai
re optreden binnen de NAVO ge
boden, onder andere om er zeker
van te zijn dat de veiligheid van
West-Europa gewaarborgd
blijft.
Voor de strijdkrachten van het
Westen zie ik in de belangenstrijd
tussen Oost en West buiten Eu
ropa, in voorkomend geval de
volgende taken.
- voorkomen dat het Oostblok zijn
militaire macht verder daadwer
kelijk gebruikt;
- uitoefenen van politieke druk
door militair machtsvertoon;
- uitvoeren van operaties met een
beperkte strategische of tacti
sche doelstelling zoals het open
houden of blokkeren van zeever
bindingen.
De uitvoering van deze taken zal,
vooral om geografische redenen,
primair worden opgedragen aan
zee- en luchtstrijdkrachten. En
deze onderdelen zullen bij de
verdere ontwikkeling van de
NAVO-strijdkrachten dan ook
zeker prioriteit krijgen. Het voor
stel van minister Scholten om
een nieuw paraat marine-squa
dron van de NAVO te vormen,
wijst in die richting. De discussie
in de toekomst spitst zich onge
twijfeld toe op de vraag of het bij
deze uitbreiding zal blijven en of
een verzwaring van de defensie-
lasten nodig en aanvaardbaar is
om samen met anderen de nieu
we uitdagingen het hoofd te bie
den.
VS willen meer
voor defensie
WASHINGTON (Reuter) - Het
Amerikaanse Huis van Af
gevaardigden heeft gisteren het
bedrag van de uitgaven voor de
fensie in 1981 met 53,1 miljard
dollar niet minder dan ruim 6,2
miljard dollar hoger gesteld dan
het bedrag waarom de regering-
Carter had verzocht. Volgens
waarnemers heeft de Sowjet-in-
val in Afghanistan daartoe in niet
geringe mate bijgedragen. De
Amerikaanse defensiebegroting
voor 1981 geeft mede door de ac
tie van het Huis een stijging van
in totaal bijna 25 procent te zien
ten opzichte van de voor het lo
pende jaar 1980 voorziene uitga
ven. De extra gelden, die het Huis
onder sterke tegenkanting van de
regering toch op de begroting
uitgetrokken wil zien, voorzien
o.a. in vliegtuigen die kruisraket
ten kunnen vervoeren nog eens
twee onderzeeërs van de Los-
Angelesklasse. Het begrotings-
ontwerp moet nog door de Se
naat.
Voor ontmoeting met Brezjnjev
PARIJS - De Franse minister van
buitenlandse zaken, Francois
Poncet, heeft in het parlement
een korte verklaring afgelegd ter
verdediging van het bliksembe
zoek dat president Giscard afge
lopen zondag aan de Sowjet-lei-
der Brezjnjev in Warschau heeft
dat Frankrijk weliswaar gelijk
had als het probeerde de verbin
dingen open te houden, want dat
was ook altijd de politiek van
president De Gaulle geweest,
maar dat de topconferentie in
Warschau „overbodig" was ge
weest. „Dit soort theatrale opera
ties dient tot niets", aldus de
gaullistische afgevaardigde Cou-
ve de Murville.
gebracht. Minister Poncet ver- Va1} socialistische zijde
klaarde dat Frankrijk een onaf
hankelijke buitenlandse politiek
voert en ook van plan is daarmee
door te gaan. Deze politiek is er
onder meer op gericht de dialoog
met de Sowj et-Unie gaande te
houden, „in samenwerking met
onze partners", maar dan wel „in
de volledige vrijheid van ons ei
gen oordeel en van ons eigen ini
tiatief'.
De korte verklaring van Poncet
kreeg in het parlement alleen ap
plaus van de aanhangers van Gis-
cards eigen partij, de UDF. Ook
de coalitiepartners in de rege
ring-Barre, onder wie de gaullis
ten, onthielden zich van bijval.
Poncet achtte het „een grote
fout" de Sowjet-Unie te „isole
ren", en hij citeerde een verkla
ring van zijn Amerikaanse ambt
genoot Muskie na diens gesprek
met de Sowjet-minister van bui
tenlandse zaken in Wenen,
waarin werd gezegd dat deze
ontmoeting „nuttig en noodza
kelijk" was geweest. „Als dat wel
nuttig en noodzakelijk was,
waarom is de ontmoeting Gis-
card-Brezjnjev dat dan niet", al
dus Poncet met verheffing van
stem achter de katheder van het
Franse parlement. President
Giscard is vooral zwaar onder
vuur genomen door de Ameri
kaanse minister Muskie.
Terwijl minister Poncet nog uitrièp
dat de Franse regering door zou
gaan met het voeren van onaf
hankelijke buitenlandse politiek,
haalde men in de wandelgangen
van het „Palais Bourbon" de
schouders op. Een van Poncets
voorgangers, de geduchte minis
ter van buitenlandse zaken van
president De Gaulle, Maurice
Couve de Murville, ventileerde
gisteren vooral kwaad dat de re
gering geen debat over de kwes
tie na de verklaring van minister
Poncet had toegestaan. Socialis
tenleider Mitterrand kon zijn
mening toch kwijt en wel via de
radiozender France-Inter, waar
hy diezelfde avond de gast van
een bekend politiek programma
was. Ook Mitterrand betreurde
het initiatief, dat kennelijk niets
had opgeleverd. Dat dit zo was,
bleek wel uit „de zekere mate van
brutaliteit waarmee de Sowjets
zich jegens ons na dit bezoek
hebben uitgelaten".
In de coulissen wordt de stelling
verkondigd dat Giscard tot zijn
ontmoeting met Brezjnjev beslo
ten zou hebben omdat er (tot aan
de Amerikaanse verkiezingen)
uit Washington „niets anders
meer dan stommiteiten" te ver
wachten zijn, en in deze leegte
tussen het Sowjet-blok en het
Westen zou Frankrijk de rol van
bemiddelaar kunnen spelen, in
de beste tradities van het gaul-
lisme. Tevens zou Giscard in juni
op de conferentie in Venetië ver
schenen zijn als de man die aan
de Russen de concessies had
ontwrongen die de Sowjets de
nieuwe Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken Muskie
onthouden hadden. Als zijn
vrienden en vijanden nu Giscard
zijn miscalculatie verwijten,
hebben ze gelijk als ze hem tege
lijk van een gebrek aan voorzich
tigheid beschuldigen. De verkla
ring van minister Francois-Pon-
cet maakte in dit verband ook al
lerminst een overtuigende in
druk, zeker ook op het punt van
zijn vergelijking tussen Gromi-
ko-Muskie enerzijds en Brezjn-
jev-Giscard anderzijds.
SEOEL - Zuid-Korea glijdt langzaam af naar een
totale burgeroorlog. Meer dan 200.000 demon
strerende burgers vochten gisteren in Kwang
joe, de derde stad van het land, man-tegen-man
gevechten uit tegen het leger, dat zeer hard op
trad. Ook in een aantal andere steden gevoch
ten.
Steeds wordt duidelijker dat het
onderhoud in Warschau van
Franse zijde is voorbereid door
Giscards vertrouweling prins
Poniatowski, de vroegere minis
ter van binnenlandse zaken. Po-
nitowski behoort tot de oudste
Franse en Poolse adel. Ponia
towski zou in dit verband gezegd
hebben dat „Polen onderling el
kaar altijd goed begrijpen".
Terzelfder tijd wordt in Parijse re
geringskringen achter de scher
men met kracht ontkend dat de
Poolse paus een rol zou hebben
gespeeld in het tot stand komen
van het gesprek in Warschau. De
paus brengt eind volgende week
een bezoek aan Frankrijk. Hij zou
president Giscard d'Estaing
hebben doen weten dat elke stap
die hij onderneemt in de richting
van een ontspanning, op zijn ze
gen zou kunnen rekenen. Naa>
moet worden aangenomen be
hoorde Giscards reis naar War
schau ook tot deze categorie.
Op het regeringsgebouw in Kwang
joe na hadden de protesterende
burgers de hele stad in handenEr
zouden tientallen doden zijn ge
vallen nadat het leger het vuur
had geopend op de demonstran
ten.
De straatgevechten, uitlopers van
het wekenlange studentenverzet,
zetten afgelopen weekeinde
Seoel in vuur en vlam en bereik
ten gisteren een nieuw hoogte
punt in Kwangjoe. Oorzaak van
het conflict is de overheersende
rol die het leger en de geheime
dienst in Zuid-Korea hebben ge
kregen. Inmiddels is het kabinet
van premier Shin Hyun Hwak,
dat door uitbreiding van de staat
van beleg de weg voor de militai
ren vrijmaakte, afgetreden omdat
het zich verantwoordelijk voelde
voor de crisis in het land.
Gisteren benoemde president Choi
Kyoe-Hah een nieuwe premier,
Park Choong Hoon, die een „za
kenkabinet" presenteerde, be
staande uit voormalige generaals,
topambtenaren en zakenlieden.
Park Choong Hoon (61) was de
drijvende kracht achter het Ko
reaanse „Wirtschaftswunder" in
de jaren zestig en vice-premier en
minister van economische zaken
onder de vermoorde dictator
Park Chung Hee.
Economische
achterstelling
In Seoel zelf was het gisteren rustig.
Het overslaan van de opstanden
naar Kwangjoe was een gevolg
van de arrestatie, zondag, van
Kim Dae-Yung, voorzitter van de
oppositionele Nieuwe Democra
tische Partij, die in deze provin
cie is geboren. De bevolking van
dit gebied, dat Cholla wordt ge
noemd, is bovendien ontevreden
over de economische achterstel
ling ten opzichte van andere de
len van het land,, vooral Seoel en
omgeving.
Het zag er gisteravond naar uit dat
de gevechten in Kwangjoe op een
bloedbad zouden uitlopen. Twee
infanteriebrigades, tezamen 5000
man, waren op weg om de 10.000
man regeringstroepen te verster
ken. Provinciale bestuurders
werden geëvacueerd, terwijl uit
alle delen van de provincie op
standelingen met bussen en
vrachtwagens naar de hoofdstad
optrokken.
Verschillende munitiedepots zijn
door de demonstranten leegge
haald. In Kwangjoe opereren zy
in op de regeringstroepen buit
gemaakte jeeps en legeruitrus-
ting.
De demonstrerende burgers eisten
gisteren in een afgedwongen ver
gadering met het provinciebe
stuur, het ontslag van de werke
lijk sterke man in Zuid-Korea,
generaal Chon Doo Hwan, com
mandant van de militaire inlich
tingendienst en van de geheime
dienst KCLA. Bovendien willen
zy terugtrekking van het leger uit
de stad. Meer dan dertien gebou
wen, waaronder twee radiosta
tions, veranderden in smeulende
puinhopen nadat zij door de de
monstranten waren be
stormd.
Het Chinese Volksdagblad,
spreekbuis van de regering.
De
Korea, Park Choong Hoon.
schreef gisteren dat in Zuid-Ko
rea een fascistisch bewind heerst
en noemde het uitroepen van de
noodtoestand een teken van laf
heid. Het volk van Zuid-Korea zal
zich tegen de dictatuur blijven
verzetten, aldus het Volks
dagblad, dat ook een Noordkore-
aanse diplomaat citeerde, die
verklaarde dat het Zuidkoreaan-
se volk met de demonstraties
hereniging van de beide Korea's
wil afdwingen.
BRUSSEL (UPI/DPA) - Ondanks dat Groot-
Brittannië anders heeft beslist zullen de ove
rige acht landen van de Europese Gemeen
schap de sancties tegen Iran met terugwer
kende kracht vanaf 4 november 1979 laten
ingaan.
In de Belgische hoofdstad waren gisteren
hooggeplaatste functionarissen uit alle ne
gen EG-landen bijeen om te praten over het
Britse besluit geen sancties met terugwer
kende kracht in te stellen tegen Iran. De uit
komst van dit beraad was volgens de ge
noemde diplomatieke bronnen dat alle EG-
landen behalve Groot-Brittannië besloten
het EG-besluit van Napels om de economi
sche sancties te laten gelden voor alle con
tracten die na 4 november zijn afgesloten,
onverkort te handhaven en uit te voeren. De
vierde november van het vorig jaar begon de
gijzeling in de Amerikaanse ambassade in
Teheran.
De Verenigde Staten zijn "diep teleurgesteld"
over het besluit van de Britse regering de
sancties tegen Iran, waartoe in EG-verband is
besloten, niet met terugwerkende kracht in
te laten gaan. Dit heeft de woordvoerder van
het Amerikaanse ministerie van buitenland
se zaken, Hodding Carter, gisteren meege
deeld.
Volgens de woordvoerder is het niet gepast dat
een land tegenover Iran eigenlijk doet uit
komen dat een schending van het internatio
nale recht - dat wil zeggen de gijzeling van
Amerikanen in Iran - kennelijk niet vol
doende is om een gemeenschappelijk front te
vormen. Hodding Carter zei verder dat het
terugkomen van de Britten op het EG-besluit
inzake sancties tegen Iran weer vraagtekens
plaatst by de eenheid van de Amerikaanse
bondgenoten.
Het Internationaal Hof van Justitie in Den
Haag zal zaterdag aanstaande het langver
wachte vonnis vellen in de kwestie van de
Amerikaanse gegijzelden in Iran.
De zitting van het hof begint zaterdagmorgen
om 10.00 uur.
De Verenigde Staten hadden vorig jaar op 29
november een klacht bij het Internationaal
Hof ingediend over de gijzeling in Teheran.
Ze verbonden toen aan die klacht de eis dat
Iran de Amerikaanse gegyzelden onmiddel
lijk zou vrylaten.
Op 15 december van het vorig jaar kwam het uit
15 rechters bestaande hof met een voorlopig
vonnis, waarin, conform de Amerikaanse eis,
de "onmiddellijke vrijlating van alle gegij
zelden" werd geeist Dat vonnis is door de
Iraanse autoriteiten genegeerd. Het hof komt
nu zaterdag met zijn definitieve vonnis.
Technisch
gebrek oorzaak
instorten
congresgebouw
WEST-BERLIJN (Reuter/UPI)
- Het instorten van het con
gresgebouw in West-Berlijn,
waarbij vijf mensen gewond
raakten van wie twee ernstig,
is het gevolg van moeheid van
het materiaal dat voor de
bouw ervan (in 1957) is ge
bruikt, zo heeft de Westber-
lijnse politie gisteren meege
deeld.
Aanvankelijk was men, zo ver
telde Klaus Hüoner, de hoog
ste politiefunctionaris ter
plaatse, van mening dat het
instorten van het dak van het
congresgebouw het gevolg
was van een bomaanslag.
De grote zaal en vergaderzalen
zijn niet beschadigd als ge
volg van het naar beneden
komen van het 50 meter lange
en verscheidene tonnen zwa
re dak. Het congresgebouw,
dat gebouwd is door een
Amerikaanse stichting als
blijk van de band tussen de
Verenigde Staten en West-
Berlijn, staat niet ver van het
Rijksdaggebouw in de voor
malige Duitse hoofdstad. Niet
ver ervandaan loopt de muur
die Oost- en West-Berlijn
scheidt.
