Fort Knox:
de spaar
pot van
Amerika
WOENSDAG 21 MEI 1980
FORT KNOX-KENTUCKY - Net als veel
mensen heeft ook George Benjamin Wright
een zakrekenmachientje in zijn bureaula.
Zo nu en dan kan hij, nadat hij de krant uit
heeft, zijn nieuwsgierigheid niet langer de
baas. Na een serie aanslagen op zijn calcu-
latortje van drie tientjes blijkt dat hij nog
voor de lunch ettelijke miljarden armer is
geworden.
Niettemin laat George zich zijn lunch best
smaken. Tussen twee happen door zegt hij
dat een dergelijk verlies morgen waar
schijnlijk wel weer gecompenseerd zal
worden.
Maar met de huidige hausse
in goud neemt ook de publie
ke belangstelling voor Fort
Knox toe. Wright ontvangt
veel telefoontjes en brieven
met het verzoek of ze het goud
eens mogen zien (Nee), of het
er nog allemaal ligt (Ja) en of
het wel veilig opgeborgen is
(Ja).
Om kort te gaan: in Fort Knox
liggen 147.342.320.272 ounces
puur goud opgeslagen. Eèn
ounce troois is gelijk aan
31,1034 gram. Uitgedrukt in
kilo's (en slechts drie deci
malen) ligt er dus 4,582 mil
joen kg goud in de kluizen.
Meer dan alle farao's van
Egypte of de Spaanse con
quistadores bij elkaar hebben
gezien. George .Benjamin
Wright is verantwoordelijk
voor elke ounce of deel daar-
Toen Amerika de goudstan
daard verliet (1933), werden
alle Amerikanen over de ge
hele wereld verplicht hun
gouden munten in te wisse
len. Deze gingen de smelto
ven in en werden omgevormd
tot staven goud. Met gepant
serde treinen en voertuigen
werden deze overgebracht
naar Fort Knox. De hele ope
ratie was omgeven met ma
chinegeweren en lege treinen
om de aandacht van de echte
transporten af te leiden. Met
de bajonet op het geweer
werd iedereen op afstand ge
houden.
Fort Knox is dan ook de groot
ste „spaarpot" van de Ver--
enigde Staten. Meer dan de
helft van de Amerikaanse
goudvoorraad ligt hier in de
kleine kluizen. Toen de
goudmarkt in januari zijn re
cordhausse bereikte, was dit
goud zo'n slordige 245 miljard
gulden waard. Het zou zo ver
kocht kunnen worden, want
er is geen wet die dat verbiedt.
Met de opbrengst zou gedu
rende heel wat jaren iedere
Amerikaanse begroting slui
tend gemaakt kunnen wor
den.
Stof
Maar er wordt niets van ver
kocht en de hoeveelheid goud
in Fort Knox is de laatste ja
ren dan ook zo goed als onge
wijzigd gebleven. Het ligt
daar alleen maar, op stellin
gen aan de muren van kleine
kamers, in een gebouw dat
naast het eerste het beste
bankgebouw in het niet zou
verzinken. Van al die prachti
ge 446.698 broodjes goud, elk
minstens een half miljoen
waard, worden geen bood
schappen gedaan of hypo
theken betaald. Ze leveren
ook geen rente op of zorgen
voor belastingverlaging. Er
slaat alleen een dun laagje
stof op neer. Meer gebeurt er
niet mee.
Tot voor kort was in een stoel
bovenop het goud zitten een
rustig baantje. Het had iets
kloosterachtigs; ver verwij
derd van de woelige wereld.
Zo belde er een poosje geleden
iemand van een radiostation.
Of een van de bewakers zo
vriendelijk wilde zijn even
met de telefoonhoorn tegen
een broodje goud te slaan, zo
dat de luisteraars dat „prach
tige geluid eens konden ho-
George zegt wel begrip te heb
ben voor de belangstelling.
Zelf bezit hij behalve zijn
trouwring geen gram goud.
Iets wat hem wel een beetje
dwars zit. Tijdens zijn eerste
jaar in Fort Knox steeg de
waarde van het goud met
maar liefst 400 procent; zijn
salaris met 7,7. George heeft
dan ook iets van een filo
soof.
Mausoleum
Fort Knox is bepaald geen
hoogstandje van architec
tuur. De twee verdiepingen
van dit saaie gebouw zijn op
getrokken uit graniet, staal en
beton. Mede doorzijn simpele
rechthoekige vorm lijkt het in
de verste verte niet op de pi
ramides waarin de farao's in
al hun pracht en praal worden
begraven. Nee, de (voorlo
pig?) laatste rustplaats van
het Amerikaanse goud heeft
meer weg van een mauso
leum voor een bierbaron.
Het gebouw meet 36,9 bij 32 me
ter en is 12,8 meter hoog en is
opgetrokken in een stijl die in
1936 waarschijnlijk moest
doorgaan voor moderne ar
chitectuur. Op het dak draai
ende tv-camera's. Langs het
onder spanning staande sta
len hek en op de hoeken van
het gebouw zelf staan schild
wachthuisjes. Boven de
marmeren ingang staat sim
pelweg te lezen „Magazijn
van de Verenigde Sta
ten".
De dagjesmensen mogen echter
niet dichtbij genoeg komen
om dit te kunnen lezen. Het
hek halen ze niet eens. Een
paar honderd meter terug
staat een bord. „Halt. Reden
van uw bezoek inspreken in
de intercom. Geen toegang
zonder verkregen toestem
ming". Is het bezoek ingege
ven door louter nieuwsgie
righeid, dan verzoekt een
anonieme stem uit een luid
spreker u op dringende toon
weg te gaan.
Fort Knox, een foto uit 1937
Door Saul Pett
Combinaties
Het goud en andere zaken die in
Fort Knox worden bewaard,
liggen opgeslagen in een twee
verdiepingen tellende enor
me kluis in het hart van het
gebouw. Voor het openen van
de kluisdeur zijn meerdere
mensen nodig omdat nie
mand de hele combinatie
kent. Deze ligt weer in een
andere safe in Washington.
De wanden en de bovenplaat
van de eigenlijke „brandka-
mer" zijn van plaatstaal. Er
omheen stalen L-balken en
een betonnen mantel.
De kluis is onderverdeeld in 28
compartimenten, die elk weer
met een speciale sleutel wor
den afgesloten. Elk compar
timent is verzegeld. Aan de
deuren hangen kaartjes met
de handtekeningen van de ge
tuigen die verklaren te heb
ben gezien dat zoveel staven
met dat en dat gewicht en een
bepaalde puurheid zijn bin
nengebracht.
Deze compartimenten zijn 4,89
m diep. 2,6 breed en 2,74 hoog.
In elk kamertje rusten op de
stellingen rond 36.000 goud
staven, van 20 cm lang met
een gewicht van 12,5 kg. In
elk van deze ruimten ter
grootte van een keuken ligt
dus ruim tien miljard opge
slagen.
Niemand komt het gebouw in
of uit zonder door de zeer ge
voelige metaaldetector te lo
pen.
Hoewel niemand dit verhaal
geloofde, vormde het voor het
Congres toch de aanleiding
nog datzelfde jaar een kijkje
te komen nemen in Fort
Knox. Het was de eerste keer
sinds 1943, toen president
Roosevelt kwam controleren,
dat iemand die niet direct te
maken heeft met het Bureau
van de Munt werd toegelaten.
Een van de congresleden had
zelfs zijn eigen goudschaaltje
meegebracht. Uit willekeuri
ge goudstaven werden mon
sters getrokken. Deze werden
onder de ogen van de con
gresleden gewogen. Alles
bleek in orde te zijn.
partement de inhoud komen
controleren. Al die tijd heeft
de directeur van Fort Knox
niet geweten wat hij in huis
had, tot de kist in 1978 onder
zware militaire bewaking
naar Hongarije werd over
gevlogen. Het bleek te gaan
om de kroon, rijksappel,
scepter en mantel van Stata
nus, de eerste christelijke ko
ning die duizend jaar geleden
Hongarije regeerde. Toen de
Russen in iy45 steeds dich
terbij kwamen, waren deze
relikwieën het land uit ge
smokkeld en in veiligheid ge
bracht
Drugs
Naast goud bevatten de kluizen
van Fort Knox verder indus
triële diamanten, platina en
een niet geringe hoeveelheid
grondstoffen voor medicij
nen. In 1975 wisteen krant uit
Kentucky te melden dat het
zou gaan om rond 70 ton
opium en 11 ton morfine die
gebruikt zouden kunnen
worden in geval van een na
tionale ramp. „Op straat"
zouden deze drugs vijftig
miljard gulden waard
zijn.
In de loop der jaren staken
steeds opnieuw geruchten de
kop op dat al het goud van
Fort Knox weg zou zijn. Hoe
weten we zeker dat het geen
verguld lood is0 Tijdens het
Watergate-schandaal (1974)
kon men zelfs huren dat
Nixon, zojuist afgetreden, er
via de Rockefellers voor had
gezorgd dat veel van het goud
naar Zwitserland was over
gebracht. Het zou bestemd
zijn voor de oliesheiks in het
Midden-Oosten.
Onderzoek
De in 1974 opgeworpen vragen
leidden wel tot het eerste ac
countantsonderzoek sinds
1937, het jaar waarin Fort
Knox in gebruik werd geno
men. Pas over vier jaar wordt
dit onderzoek afgesloten. Elk
jaar komt een door het minis
terie van financiën benoemde
commissie van acht naar Fort
Knox. Onder hun ogen wordt
tien procent van de totale
goudvoorraad geteld en ge
wogen. Omdat de zuiverheid
van het goud zelfs in dezelfde
staaf kan verschillen, worden
uit zowel de boven- als de on
derkant monsters getrokken
ter grootte van het topje van
een pink. Deze worden naar
New York gestuurd om te
worden gekeurd. George
Wright noteert het gewicht
dat Fort Knox verlaat
Zijn jullie halverwege het on
derzoek al iets kwijt? George
Wright: „Niets. Het ligt er al
lemaal nog. Nog geen hon
derdste gram is zoek'.
Blijft echter dé grote vraag:
waarom wordt er niets met al
dat goud gedaan? Het met de
hand geschreven antwoord
van Anthony Solomon, vice-
thesauner „Het ministerie
van financien behoudt zich
het recht voor goud te verko
pen wanneer het dit in de con
text van bepaalde factoren
noodzakelijk acht. Verder
wenst het zich te onthouden
van elke verklaring die mo
gelijkerwijs de markt zou
kunnen verstoren".
Oefening
Desgevraagd zegt onze ex-
tankcommandant Wright dat
sinds de goudschat er ligt er
in Fort Knox nog nooit alarm
is geslagen. Zelfs niet ten tijde
van Pearl Harbor, de Cubaan
se crisis of andere momenten
van grote spanning. Voor zo
ver bekend heeft geen enkele
bewaker ooit buiten de
schietbaan in de kelder zijn
pistool afgeschoten. Een paar
keer p<-r jaar verschijnen
plotseling rond en boven het
gebouw tanks en helikopters.
Bij deze oefeningen wordt
alles wat schieten kan gericht
op het Magazyn.
Tussen twee haakjes, de stich-
tingskosten van Fort Knox
bedroegen in 1936 560.000
dollar, üp dit moment zou het
bij verkoop zo'n drie miljoen
opleveren. Niet gestof-
Ook zou hij, wanneer hij het
goud eens zou willen zien, bij
aankomst zijn zakken moeten
legen, gevisiteerd worden en
door de tunnel gaan. En om
gekeerd bij vertrek. Hij zou
zijn bezoek ook tevoren moe
ten aankondigen, omdat an
ders de grote kluisdeur van
wege de opgedeelde combi
natie niet open kan.
Wereldoorlog
voor bankbiljetten hier liggen
opgeslagen. Tijdens de
Tweede Wereldoorlog stuur
de de Amerikaanse regering
diverse waardevolle zaken
hierheen: de Grondwet, de
Onafhankelijkheidsverkla
ring, een kopie van de Magna
Carta, Lincolns Rede te Get
tysburg en tweede inaugurale
toespraak.
Het „Magazijn" valt onder het
Bureau van de Munt, een on
derafdeling van het ministe
rie van financiën. Maar ook
andere departementen krij
gen opslagruimte toebedeeld.
Aangenomen wordt dat ook
de muntstempels en clichés
Onder de codenaam „Operatie
Klondike" bracht het minis
terie van buitenlandse zaken
tegen het einde van de oorlog
onder bewaking van het leger
en de luchtmacht een myste
rieuze kist. Gedurende 33 jaar
zijn om de twaalf maanden
twee ambtenaren van dit de
