Leidsch Dagblad | 1980 | 20 mei 1980 | pagina 23

Oberammergau
ruziet over
passiespel

FILIBERKË GAAT TROUWEN

DINSDAG 20 MEI 1980
9

VARIA

J-

PAGINA 23

Het is zondagochtend. De zon
kiert door de gordijnen van de
slaapkamer van Harry M.
Judge. Zijn vrouw, die juist
wakker is geworden, kijkt op
zij en ziet dat Harry nog ge
noeglijk ligt te snurken. Hoe
laat zou het zijn? De wekker
wijst aan dat het half acht is.
Een beetje vroeg misschien
voor de zondagochtend, maar
aan de andere kant: ze voelt
zich klaarwakker, en heeft
wel zin in de tuin te ontbijten.
Als ze nu eens heel voorzichtig
opstond, zonder Harry wak
ker te maken, en vast het ont
bijt begon klaar te maken dan
zouden ze meteen kunnen be
ginnen zodra hij wakker
werd!

Zo gedacht, zo gedaan. Voor
zichtig schoof ze het laken en
de deken opzij, glipte het bed
uit, pakte haar kleren van de
stoel, opende heel voorzichtig
de deur, sloot hem weer even
voorzichtig achter zich, ging
naar de badkamer, waste
zich, kleedde zich aan, en be
gon in de keuken met het wa
ter op te zetten voor de eieren.
Wat nu? Thee of koffie? Of al
lebei? Eerst twee kopjes thee,
en dan een sterk bakje koffie,
daar hield Harry wel van. Ze
maakte dus én thee, én koffie.
Ze smeerde vast een paar bo
terhammen vooruit,zette twee
zoutvaatjes, borden, kopjes,
schoteltjes en lepeltjes op het
blad, en stapte de tuin in, om
de tafel te dekken. Stom!, ze
had het tafellaken vergeten.
Ze zette het blad op een stoel,
ging het tafellaken halen,
merkte dat het water voor de
eieren kookte, liet met een le
pel vier eieren in het hete wa
ter plonzen, zette de eierwek
ker, ging met het tafellaken
weer naar buiten, legde het
over de tafel heen en zette snel
de borden, de kopjes, het eet
gerei en de zoutvaatjes op ta-
fel-

Haastig liep ze weer terug naar
de keuken de eierwekker gaf
aan dat de eieren er nu wel uit
konden, ze schepte ze een voor
een uit het water, hield ze even
onder de koude straal water
uit de kraan om ze te laten
schrikken, en bracht ze daar
na in het mandje naar de tafel
buiten. Nu nog de kaas, de

jam en de pindakaas, oja, de
suikerpot natuurlijk en Har
ry's zoetjes, en de thee! Ze was
de thee vergeten! Het water in
de ketel stond al te stomenze
schonk' wat in de theepot,
spoelde die met het hete water
om, goot hem weer leeg in de
gootsteen, hing het theezakje
aan het oor, goot het hete wa
ter in de pot, zette de grappige
theemuts eroverheen die zij
van hun dochter hadden ge
kregen (ze had hem meegeno
men uit Oostenrijk, waar ze
op vakantie was geweest), en
bracht ook de theepot naar de
tuin. Het zelfzettende koffie
apparaat kon voorlopig wel
in de keuken blijven tot Harry
was opgestaan.

Stekkers

Net toen ze besloot vast voor
zichzelf een kopje thee in te
schenken, verscheen Harry in
de opening van de tuindeur.
„Goeiemorgen!"zei hij goed
gehumeurd. .Acht uur! Dat
betekent dat ik, even kijken,
dat ik veertien uur achter el
kaar heb geslapen! Zonder pil
of wat!"

„Of je er ock aan toe was!", zei
ze. ,Jieb je de telefoon weer
aangezet, ik heb de stekker er
gisteravond meteen uitge
haald".

Hij schudde ontkennend zijn
hoofd.

Maat maar, het is zondag van
daag, ik heb mijn portie de
laatste dagen wel gehad.Ik ga
me even aankleden"

Hij verdween weer naar bin
nen. Tja, dat proces. Ze fron
ste haar wenkbrauwen. Die

vrijspraak zou hem niet door
iedereen in dank worden af
genomen. al was het dan een
jury-vrijspraak. Als ze zich
niet in hun buitenhuis .veertig
mijl buiten Miami, hadden te
ruggetrokkenen als ze de stop
niet uit de stekker, nee, de
stekker niet uit de stop van de
telefoon had getrokken, dan
zouden er zeker al journalis
ten hebben opgebeld of zelfs
voor de deur hebben gestaan
Ze wist precies hoe ze waren.
Hel was nooit goed zoals het
was, ze moesten altijd nader
commentaar' of 'nadere in
formatie', alsof niet alles wat
van belang ivas al tijdens het
proces en tijdens de u itspraak
was gezegd. En altijd preten
deerden die journalisten dat
ze een vraag van levensbe
lang hadden te stellen, zonder
te begrijpen dat Harry de vol
gende week weer een handvol
processen hüd af te werken, en
de week daarop ook weer, en
zo maar door. tot aan zijn
pensioen...

Krant

,Zo, daar ben ik weer!", zei
Harry opgewekt. Hij had zijn
korte broek aangetrokken en
zijn blauwe T-shirt. ,Jk zal
vandaag het gras wel even
maaien!" zei hij, „maar eerst
even op ons gemak ontbijten.
Heb je de krant al ge
pakt?"

Nee dat was waar*de krant
vergat ze altijd, vermoedelijk
omdat ze hem zelf zelden of
nooit las. Waar had de kran
tenjongen hem gegooid? Ah,
daar lag hij, half onder de
struik, ze dorst er wat om te
verwedden dat hij dat expres
deed. Mier schat", zei ze, ,je
krant. Staat er nog iets in over
het proces?"

H ij sloeg de voorpagina open en
las:

„Vijftien doden tijdens rassen-
rellen in Miami. Zwarten ra
zend na vrijspraak van blan
ke agenten door blanke jury.
Honderdzestig gewonden en
grootscheepse verwoestin
gen".

Jndirect wel", ze hij, de krant
dichtvouwend. Maar laten
we eerst even rustig ontbij-

Daar is, sinds het martelaarschap
van Christus al vanaf 1680 - met
enkele door hot tijdsbeeld be
paalde afwijkingen - elke tien
jaar in Oberammergau door in
heemse leken wordt opgevoerd,
niets nieuws aan. Maar de voor
geschiedenis van de spelen dit
jaar was en is zo bijzonder en zo
dramatisch, dat verwacht kan
worden dat de boven vermelde
spreuk niet bewaarheid
wordt.

Dorpsoorlog

In Oberammergau is namelijk en
kele jaren geleden een soort
dorpsoorlag uitgebroken. De
gemeenschap, die minstens voor
de helft op een of andere manier
uit broeders, zusters, zwagers en
schoonzusters bestaat, werd gn
tweeën gespleten. Over en weer
werd gelasterd en gescholden.
Bekenden groetten elkaar niet
meer, er ontstonden ruzies- bin
nen families, die zelfs tot (niet
gelukte) zelfmoordpogingen
leidden.

Dat alles vanwege hun passiespel.
De ene wil het hervormen, de an
dere wil de kruisdood van Chris
tus nog net zo opvoeren als in
1660 en, daar gaat het om, dat is
voor een deel anti-semitisch.

Inmiddels heeft de gemeenteraad
van Oberammergau met 12 tegen
5 stemmen besloten dat vastge
houden moet worden aan de „an-
ti-semitische" Daisenberger-
tekst van 1861. Daarin zijn welis
waar enkele veranderingen aan
gebracht, maar die kunnen niet
anders worden omschreven als
„woord-kosmetiek": moorde
naars zijn vijanden geworden,
Romeinen zijn niet meer zo edel,
joden zijn minder razend, er zijn
minder stemmen van moorde
naars en er wordt minder op
wraakgevoelens gespecu

leerd.

De huidige spelleider Hans Maier:
„Wij zijn niet roomser dan de
paus Ook de aartsbisschop van
München, kardinaal Joseph Hat-
zinger, looft de passie-tekst van
1980 als zijnde in de geest van het
Tweede Vaticaanse Concilie.
Niettemin mag worden verwacht
dat van joodse zijde op Tweede

Pinksterdag andere geluiden te
horen zijn. Het Amerikaanse

Joodse Comité heeft vorig jaar
oktober al verklaard: „Zoals het
nu is, bestaat in het drama een
anti-joodse tendens, ondanks alle
welgemeende pogingen van de
bewerkers".

Al voor de spelen van 1970 dreigde
het Amerikaanse Joodse Comité
met een boycot van de Oberam-
mergauer passiespelen. Die is
trouwens voor een groot deel uit
gevoerd, omdat ook toen de „an-
ti-semitische" tekst werd aange
houden. Sindsdien wil een zoge
naamde hervormingspartij dat de
'oude Daisenberger wordt ver
vangen door een barokke versie
(van pater Ferdinand Hosner).

Nieuw spel

Hans Schwaighofer, een houtsnij-
kunstenaar met een grote reputa
tie in Oberammergau, maakte
samen met de cultuurchef van de
Beierse Rundfunk, dr. Alois
Fink, een nieuw passiespel. Dat
werd in 1977 in het Festspielhaus
opgevoerd. De reacties waren
bijna unaniem lovend.

Na veel trammelant stemde de ge
meenteraad van Oberammergau
er in toe dat de Schwaighofer-
Hosner-uitvoering zou worden
onderworpen aan een referen
dum. Het volstrekt onverwachte
resultaat: slechts 25 procent was
voor, 75 procent stemde voor de
Daisenberger-tek«t

De traditionalisten, die hadden ge
zegevierd, merkten echter al snel
dat zij niet voldoende spelers
konden vinden voor hun Daisen-
berger-opvoering. Er zijn name
lijk 1500 mensen nodig om de
passiespelen uit te voeren. Obe
rammergau heeft slechts 5000
inwoners en daarvan kan maar
een deel aan de spelen meedoen.
Getrouwde vrouwen, protestan
ten, niet in Oberammergau gebo
renen en mensen die de katholie
ke k<irk hebben verlaten, mogen
namelijk niet optreden. Daarna
volgde een aanbod van de tradi
tionalisten aan de hervormings
gezinder Een derde van de laat-
sten gaf aarzelend toe nadat, als
gezegd, de tekst enigszins werd
gewijzigd.

Het op zo'n duizend meter hoogte
gelegen dorp kan sindsdien ge
rust zijn. Sinds aswoensdag 1979
groeien, op bevel van hogerhand,
de baarden en haren weer. Van 25
mei tot 28 september worden 100
voorstellingen gegeven, waar
voor meer dan 600.000 mensen al
plaatsen hebben geboekt.

Dat is in feite te danken aan de boe-
renhulp Caspar Schisler, die in
1663 de pest naar zijn moeder
dorp bracht. De gemeente be
loofde toen dat zij boete zou doen
als deze epidemie binnen de per
ken bleef. Boete in de vorm van
een tienjaarlijks drama dat het
leven en lijden van Jezus Chris
tus voorstelde.

Schepen

(Grote vaart)

Alphacca 17 v Puero Montt nr Punta
Arena,

Amersfoort 17 te Santo Domingo,
Amstelland pass 18 Fernando de Noron-
ha nr Amsterdam.

Amstelwal 17 10 z Key West nr New Or
leans,

Begonia 19 1300 zo Corpus Christi nr

Redcar,

Docklift 1 18 360 zo Acapulco,
Farmsum 17 t.a. Porto Grande nr Bue
nos Aires,

Hollandia 19 te Santo Tomas de Castilla,
Incotrans Spirit 19 v Corinto nr El Sal
vador,

Kylix 18 te Rotterdam,

Latia 17 vMena al Ahmadi nr Abudhabi.

Maeoma 17 t.a. Mena al Ahmadi,

Marinula 18 4300 no Diego Garcia nr

Singapore.

Mentor 19 v Laguira nr Maracaibo,
Mercurius 19 te Paranam,

Mytilus 18 v Curacao nr rede Curacao,
Nedlloyd Bangkok 18 te Jubail,

Nedlloyd Colombo 19 v Auckland nr
Wellington.

Nedlloyd Ebro 18 te Rotterdam,
Nedlloyd Freetown 18 v Acajutlan nr
Callao,

Nedlloyd Kembla 19 v Los Angeles nr
Kaapstad.

Nedlloyd Nagoya 18 te Fortaleza verw,
Nedlloyd Seine 18 te Port Kelanf verw,
Nedlloyd Serooskerk 18 v Port Kelang
nr Penang,

Nedlloyd Rasman 18 te Bremerhaven.
Nedlloyd Weser 17 te Noumea,

Nestor 18 te Linden Harbour.
Rotterdam 17 te Matarani,

Safocean Auckland 19 te Brisbane,
Salland 18 vn Amsterdam nr Suriname,
Stentor 16 v Baltimore nr Santo Domin
go.

Viana 18 v Puerto Miranda rn Willem
stad,

Zwijndrecht 17 1340 n Barbados nr

Bridgetown,

Sleepvaart

Engeland 17 v Rotterdam nr Hamburg.

(Kleine vaart)

Aat v 19 te Rotterdam.

Bastiaan Broere 19 te Rotterdam.

Calypso 18 40 z Finisterre,

Cornelis Broere 19 te Rotterdam.
Fairload 18 360 no Socotra nr Puerto
Maghera.

Fenja 18 45 zo Stockholm nr Rochester.
Geert Bodewes 19 te Cardiff.

Haico Holwerda 19 vn Rotterdam nr IJ-
muiden,

Harco 18 480 w Canarische Eilanden nr
Willemstad.

Herman Bodewes 27 te Paramaribo

Ida Smits 18 160 z Canarijtche eilanden
nr Waterford,

Leidsegracht 18 te Salvadur,

Louise Smits 18 240 zw Cape Lopze ne

Belfast,

Mare Bonum 18 vn Rotterdam nr Eas-
tham.

Mare Novum 17 te Rotterdam.

Marinus Smits 18 80 o Azoren nr Port
Sudan,

Passaat Brasil 17 ten Anker Delaware
Bay, Pavo 18 vn Amsterdam nr Kampen.
Pwacius 17 vn Amsterdam nr Kampen,
Pluto 16 vn Amsterdam nr Dundee.
Swallow 21 te Londen verw,

Swift 19 te Lagos.

Theodora 17 vn Rotterdam nr Furness,
Vedette 17 vn Rotterdam nr Wisbech,
Wilhelmina-V 18 te Rotterdam,

Yolanda 16 te Rotterdam.

6&M SCHA-T
fbJOK&e ...PtHK 1
jg PAT Hg-r
gCHf fo,„
APNAPq.

OBERAMMERGAU (GPD) - Boven een huisdeur in het kleine Beierse Alpendorp Oberam
mergau staat de spreuk: „Gluck und Ungluck - beides trag in Hult - alles geht voruber -
und auch du" (vrij vertaald: geluk en ongeluk - draagt beiden blij - alles gaat voorbij -
ook jij).Of dit de komende tijd in het bijna 5000 zielen tellende dorpje opgaat,is een vraag
die waarschijnlijk nu al ontkennend moet worden beantwoord. De zondag van Pinkste
ren beginnen namelijk de wereldberoemde Oberammergauer passiespelen.

iK
BROM.' iK&Wf®
HIÉR &ÉM NAwOg
HAfffNj ÈM MOR-

OCHTÖ\)P> &A

IK ÉR AgTitgM OP
Af! &TiNKgNP
RUK. SA iK o
WORPÈM

g&M OSSMSUAJB,

P-' Pl& /HAR&KRAMSR.
Hfee' p0z.e AAAR-taanj
MU PgRSOONlU* SÈSCUON -
1<£MHgT 14» MUM
gISgNPO.U

NIgf 2gUR£M N
ouwe;\gRfeufe
pe marskramer

lé. MUM BAAfe
PUS ié 0.0- KAART

MOOR MU
Bepoeuc'

MENEER PAN.PA
POE l6t£>'.p<

CAA-rfg vgg-

HÈ? ANPEREN OPÏ'J
PUWEN]JE MCEST
JE SCHAMEN.'

OA IK SEN
NU ÈENMAAU-
JÉ lÉögNSlSUJNS
«kNPA.AUPS WAT"

jj Nigr Poe
PAT POB ikwÈU
EN OMÖÉAEPRP

I

'Apajowp ej&EFr'j
AAJtwoord OP

CevHAKl/RA^EAj

APAlDUylS HE-C WAAt»
OM" VOOR EUKE MA
EEA) i/PCViM IC

FRED BASSET "kssen my en de ve ligheid
I ligt 'n heg van 4 mtr. hoog

De avonturen van Jommeke

jev Wryf wn l.ia..dkip
lepel tijm Lu!.id de kip
olie Zoig ddt alle kan"

Leidsc bioscopen

LUXOR: Kramer vs. Kramer, dag. 7.00
en 9.15 uur. zo. 2.15,4.30,7.00 en 9.15 uur,
do. ook 2.30 uur. a.l.

Nachtvoorstelling: De man met de was
sen beelden, vrij. en zat. 11.30 uur
Kindermatinee: De eend en de Cadillac,
wo t/m za en ma t/m wo. 2.30 uur
CAMERA: De vier vuisten de lucht in,
da. 7.00 en 9.15 uur. wo. t/m za. 2.30 uur.
zo. ook 1.30 uur. 12 jaar
Nachtvoorstelling: Annie Hall, vrij. en
za. 11.30 ui»

LIDO 1: The Fog, dag. 2.30. 7.00 en 9.15
uur, do. en zo. 2.30,4.45, 7.00 en 9.15 uur,

LIDO 2: Electric horseman. dag. 2.30.

7.00 e

).15 u

i 9.15 i

do. t

1,4.45.7.00

Kindermatinee: Bai
uur, zo. 2.30 en 4.45
STUDIO: Muppet r

Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden

Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)

Bezoekuren
ziekenhuizen

Avondbezoekuur 18.30-19 30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage-

Sportmedisch Advies Centrum; blessu
respreekuur Elisabethziekenhuis, Lei
derdorp, 's maandags van 19.30-20.30

Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00 uur
(alleen voor echtgenoot) en van
18.30-19.30 uur. Babyshow laatste kwar
tier van avondbezoek.

Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30

9.15 l

do e

TRLANON: Inspecteur Platvoet, dag.
2.30,7.00 en 9.15 uur. do. en zo. 2.15,4.15.
7.00 en 9.15 uur. a.l.

REX: In opperste extase, dag. 2.30, 7.00
en 9.15 uur. do. en zo. 2.15, 4.15, 7.00 en
9.15 uur. 16 jaar

Nachtvoorstelling: Vixen, vrij. en za.
11.30 uur

Alphense bioscopen
EURO 1 Jungle book. dag. 1.30. 6.30 en
9.15 uur, do. en zo. 1.30,4.00,6.45 en 9 30
uur a.l.

Nachtvoorstelling: Apenplaneet, za.
12.15 uur

EURO 2: De duivel hale je, dag. 6.45 en
9.15 uur. a.l.

Kindermatinee: Junglebook. dag. 1.30

Nachtvoorstelling: Laura Mars, za. 12.15

EURO 3: 1941, dag. 1.45. 6.45 en 9.15 uur.
do. en zo. ook 4.15 uur. a.l
Nachtvoorstelling: Bang-Bang. za. 12.15

EURO 4: The spy who loved me, dag.
2.00.7.00 en 9.30 uur, do. en zo 2 00.4.30,
7.00 en 9.30 uur. 12 jaar, zaterdag ook in
de nachtvoorstelling (12.15 uur)

Bioscoop Voorschoten

GREENWAY: De vier vuisten op safari,
wo. 7.00 uur. do. en vry. 7.00 uur. za. 4.00
en 7.00 uur. zo. en wo. 4.00 uur a.l.
De Ijzervreter, wo t m za 9.15 uur. zo.
6.15. wo. 8.15 uur 16 jaar
De lady en de vagebond, wo. 2.15 uur, do,

Academisch Ziekenhuis

Voor alle patiënten (behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volat:

Elke dag:

14.15-15.00 uur
18.30-19 30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-

Maandag tlm vrijdag

1830-18.45 uur
Zaterdag en zondag:

14.45-15.00 uur.

zoek wordt toegestaan kan de hoofdvt
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.

Bezoektijden Kinderkliniek:

Dagelijks:

15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag:

14.15-15 00 uur
18.30-19.00 uur

Alphen aan den Rijn

Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30
13 30-14.15 en 18.30-19.30 uur 3e klas
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur Kraamaf
deling 13.30—14.15 alleen voor echtgeno-
19-20 uur. Kinderafdeling voor ou

ders 18.-18.30 u

Geluidshinder
Schiphol

Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000)

c(0udCl lieuius

20'mei 1980

Honderd jaar gelden stond in de
krant:

- Studenten, die niet zoo heel
jong meer zijn, vindt men aan
alle hoogescholen, maar zoo
oud als in China worden zij
zeker nergen gevonden. De
gouverneur-generaal nan
Mm Cheto en die van Honau
hebben dezer dagen een ver
zoekschrift tot den keizer van
China ge richt, waarin zij hem
mogen voorstellen een aantal
studenten, wier jeugd voorbij
is en wien hel met is mogen
gelukken den een of anderen
graad te verwerven, honoris
causa een titel te verleenen.
Van die studenten, zes en
twintig in»getal, zijn acht bo
ven de negentig en achttien
ruim tachtip jaar oud. De kei
zer heeft het verzoekschrift

- De groote internationale mu-
ziekwedstrijd, die bij gele
genheid van de onafhanke
lijkheidsfeesten te Brussel zal
worden gehoudenbelooft zeer
belangrijk te zullen zijn: 184
vereenigingen, Belgische of
buitenlandsche. zullen me
dingen. Aan den wedstrijd
van militaire corpsen, die 25
Juli op de "Grande Place"
wordt gehouden, zulten de
beste muziekcorpsen uit de
Belgische, Beiersche. Pruisi
sche, OostenrijkscheFran-
sche en Nederlandsche legers
deelnemen.

Vijftig jaar geleden

- De vermaarde Australische

vlieger Kmgsford Smith, die
in Juni 1928 met zijn drie mo-
torig Fokkervliegtuig "Sou
thern Cross" dwars over den

Stillen Oceaan vloog .heeft be
sloten voor zijn voorgenomen
vlucht van Ierland naar
Amerika als tweeden be
stuurder een Nederlander
mee te nemen. Hij heeft zijn
keuze laten vallen op den heer
E. van Dijk, een der verkeers
vliegers van de K.L.M. De
'Southern Cross" wordt in
middels in de Fokker-loods op
Schiphol in gereedheid ge
bracht. zoodat de vlucht op
korten termijn kan aanvan
gen. Mocht echter de vlucht
Ierland-Amerika inmiddels
door anderen worden vol
bracht. dan :a I de Oce-
aanvlucht van Kmgsford
Smith worden afgelast, doch
zal hij pogen in een solovlucht
in recordtijd van Amsterdam
naar Australië te vliegen. Als
radiotelegrafist gaat op de
Oceaanvlucht de Australiër
Stannage mee.