OPZIJ
Kabinet wil vijf
nieuwe centrales
"Reorganisatie Philips is harde noodzaak"
DRANKENOORLOG
KOST 15 MILJOEN
Kort zakelijk
Van der Stee maakt
ruim baan voor
zwart-geldcircuit
DINSDAG 20 MEI 1980
ECONOMIE
PAGINA 21
Industrie
De bedrijvigheid in de Nederlandse
industrie heeft in april geen ver
andering ondergaan in vergelij
king met de voorafgaande maand
en zal ook de komende maanden
gelijk blijven. Tot deze slotsom is
het C.B.S. gekomen op grond van
zijn maandelijkse onderzoek. De
orderontvangst is, zowel uit het
eigen land als uit het buitenland,
in april enigszins verminderd.
Limburg
Als enige provincie van Nederland
geeft Limburg samen met het
Limburgs instituut voor ontwik
keling en financiering van het
bedrijfsleven (LIOF) een tweeta
lig (Engels en Nederlands) pro-
motionblad uit. Het eerste num
mer is gisteren verschenen in een
oplage van vijfduizend stuks.
Het nieuwe blad, dat om de twee
maanden gaat verschijnen en de
naam Limburg international ma
gazine draagt, wil proberen de
vaak negatieve beeldvorming
over Limburg buiten deze pro
vincie te verbeteren en wordt'
daarom gratis verspreid in de rest
van Nederland en wat het bui
tenland betreft vooral in Ameri
ka, Engeland en de Scandinavi
sche landen.
Lutine
Bij het commissionairshuis D.W.
Brand NV is een door een parti
culier aangeboden aandeel in de
"Onderneming op The Lutine"
voor 12.500 aan een koper toe
gewezen.
De Lutine was een Brits fregat, dat
in oktober 1799 in een storm bij
Terschelling verging. Nederland
(Bataafse Republiek) verkeerde
in die tijd met Engeland in oorlog
en beschouwde het schip als
oorlogsbuit. Lloyds keerde toen
aan de Engelse eigenaren een
schadevergoeding uit. Lloyds,
daarna de eigenaar van het wrak,
verleende aan de nog steeds be
staande in 1821 opgerichte "On
derneming op The Lutine" een
concessie om het schip te bergen.
In 1858 werd via de plaatsing van
aandelen waaronder het nu ver
kochte aandeel met een nominale
waarde van 600, een bedrag van
ƒ57.225,91 bij* elkaar gebracht
voor de berging.
VOETBAL - Huub Doorneveld
wordt bij Haarlem de opvolger
van Barry Hughes die naar Spar-
jfta vertrekt. Doorneveld was tot
nu toe hulptrainer bij AZ.
WEERRAPPORTEN 1
-an hedenmorgen 7 uur
Amsterdam onbewolkt 23
De Bilt half bewolkt 23
Deelen onbewolkt 25
Eelde onbewolkt 24
Eindhoven half bewolkt 24
Den Helder onbewolkt 18
Rotterdam onbewolkt 22
Twente onbewolkt 24
Vlissingen half bewolkt 21
Zd. Limburg onbewolkt 23
Aberdeen regen 22
Athene licht bew. 20 1
Barcelona zwaar bew. 20
Berlijn licht bew. 22
•Bordeaux mist 22
Brussel onbewolkt 23
Frankfort licht bew. 22
Geneve onbewolkt
Helsinki zwaar bew. 6
Innsbruck half bewolkt 16
Klagenfurt half bewolkt 17
Kopenhagen zwaar bew.
Lissabon onbewolkt 25
Locarno onbewolkt 20
Londen geheel bew. 24
Luxemburg onbewolkt 19
Madrid onbewolkt 20
Malaga onbewolkt 20
Mallorca licht bew. 22
München onbewolkt 15
Nice licht bew. 18
Oslo licht bew. 21
Parijs half bewolkt 23
Rome onbewolkt 18
Split zwaar bew. 20
Stockholm zwaar bew. 12
Wenen onbewolkt 18
Zurich mist 15
Casa Blanca onbewolkt 22
Istanbul regenbui
Las Palmas zwaar bew. 23
Tel-Aviv onbewolkt 26
Tunis zwaar bew. 20
AMSTERDAM (ANP) - "De prij
zenoorlog van de laatste drie
maanden van 1979 heeft de va
derlandse distillateurs f 15 tot 20
miljoen gekost. Door de sterke
daling in de afzet van gedistil
leerd - in het eerste kwartaal van
dit jaar werd in hoeveelheid) on
geveer 50 procent minder afgezet
- is er nu echter nog geen sprake
van een agressief optreden van de
fabrikanten"Dit zei voorzitter
van de raad van bestuur van Lu
cas Bols JA Bouwens bij de pre
sentatie van het jaarverslag
De heer Bouwens zei voorts dat Bols
dit jaar naar verwachting een
winst zal kunnen behalen die in
de buurt ligt van die over 1979
(f 45,4 min, ca. 47 pet. meer dan in
1978), terwijl het dividend zeker
gehandhaafd zal kunnen wor
den. Hij vertrouwde erop dat de
winst van Bols in de toekomst
verder zal kunnen stijgen.
Het afgelopen jaar was voor het be
drijf bijzonder goed. mede omdat
geoogstkon worden van wat in
voorgaande jaren aan maatre
gelen genomen werd. Hierdoor
konden de kosten binnen de nor
men blijven.
In Nederland zijn inmiddels de
winstmarges voor de drankfa
brikanten en ook voor de tussen-
en detailhandel verbeterd. Deze
marges waren dan ook tot het
nulpunt gezakt, aldus de heer
Bouwens. Toch zal de winst van
Bols in Nederland dit jaar lager
zijn.
De laatste jaren heeft zich overigens
een verschuiving voorgedaan op
de drankenmarkt De kleinere
merkfabrikanten hebben hun
marktaandeel vergroot ten koste
van de "witte" drankfabrikan
ten. Verder houden nu ook de
grootwinkelbedrijven zich met de
verkoop van drank bezig. Mede
door deze toegenomen concurren
tie betekent dit voor de dochter
onderneming Wijnhandel Gallen
Gall, dat per jaar per saldo drie
slijterijen moeten verdwijnen.
Ton van Brussel
Albeda: wet
nodig voor
arbeidsmarkt
DEN HAAG (GPD) - Minister Al
beda van sociale zaken heeft de
Sociaal Economische Raad
advies gevraagd over de manier
waarop hij het beste kan inspelen
op de arbeidsmarkt. Omdat hem
tot nu toe de wettelijke mogelijk
heden om in te grijpen ontbre
ken, wil de minister in een nieu
we "arbeidsvoorzieningenwet"
duidelijke bevoegdheden krij
gen.
Problemen op de arbeidsmarkt
doen zich, zoals bekend, voor
doordat er behalve veel werk
loosheid ook veel banen zijn,
waarvoor geen mensen te krijgen
zijn.
In de nieuwe wet wil de minister
wel vastleggen, op welke mo
menten de overheid mag ingrij
pen. Als de minister met de
nieuwe wet in de toekomst spe
ciale maatregelen gaat nemen om
de problemen op de arbeids
markt te lijf te gaan, is het volgens
hem nog maar de vraag of het
geld daarvoor alleen van de over
heid moet komen. Albeda wil van
de SER weten of wellicht ook an
deren (werkgevers en werkne
mers) daar een bijdrage aan zou
den moeten leveren.
LEIDEN - Op de Leidse veemarkt wer
den vandaag 6013 dieren aangevoerd.
Daarmee is de totaalaanvoer op 7799 ge-
Een paar weken geleden had ik het op deze plaats over het rapport dat de
belastingdeskundige Van Bijsterveld in opdracht van het vorige kabinet
heeft opgesteld over belastingfraude in Nederland. Zijn onderzoek le
verde onder meer de conclusie op dat tweederde van de Nederlanders
die belasting moet betalen op het aangiftebiljet bewust feiten achter
houdt
Doorn in oog
Wie zich aan belastingontduiking schuldig maakt, begeeft zich in feite in
het "zwarte circuit". Een even boeiend als bloeiend verschijnsel in onze
samenleving, met een zeer levendige investeringsneiging. Dat zwarte
circuit, het ligt voor de hand. is een doorn in het oog van het parlement
Juist in een tijd dat de overheid bij lange na het geld niet heeft om alk-
wensen te financieren, is het natuurlijk uiterst zuur om aan de kant te
moeten toekijken hoe miljarden buiten de schatkist blijven.
Niet alleen Van Bijsterveld heeft zich de laatste tijd met de problemen
rond ons belastingstelsel bezig gehouden, ook oud-minister van finan
ciën prof. Hofstra is daar in gedoken. Hij heeft het kabinet geadviseerd
wat er het beste gedaan kan worden aan de moeilijkheden rond de
rente-aftrek.
Iedereen die geld uitzet bij de bank krijgt daar rente van. Op het aangifte
biljet moet die rente worden opgegeven en later moet daar belasting
over worden betaald. Dat klinkt heel logisch, want tenslotte is rente ook
een vorm van inkomen.
Inflatie
Een nare bijkomstigheid is wel de ontwaarding van het geld. de inflatie.
STOCKHOLM-In Stockholm hebben gisteren vierhonderd zigeuners gedemonstreerd tegen het uitblijven Krijgt iemand bijvoorbeeld tien procent rente van zijn geld en is de
van een vergoeding voor hun familieleden die tijdens het Nazi-regime zijn omgebracht. De demonstranten inflatie in dat jaar vier procent, dan is het echte besteedbare inkomen
vinden dat West-Duitsland daar een fonds voor in het leven moet roepen. van zo iemand natuurlijk maar zes procent. Toch moet hij over de hele
tien procent belasting betalen.
Nu speelt datzelfde probleem natuurlijk ook met het "gewone" inkomen
uit arbeid. Ook dat neemt nog steeds voor veel mensen van jaar tot jaar in
geld toe, zonder dat er een mogelijkheid is om meer dingen te kopen.
De verhouding rente-inflatie echter kan in de dagelijkse praktijk aanlei
ding geven tot de opvatting dat "sparen toch geen zin heeft" en dat is iets
dat de overheid graag wil voorkomen. Aan prof. Hofstra is gevraagd
daarover advies te geven.
gen 37; schapen of lammeren 1390; bok
ken of geiten 100.
Prijsnoteringen voor het slachtvee-
slachtrunderen: stieren hetzelfde als gis
teren; nuchtere slachtkalveren van 125
tot 200; slachtzeugen van 255 tot 260.
Gebruiksvee- melk- en kalfkoeien van
1725 tot 2975; varekoeien van 1200 tot
2250; pinken van 1150 tot 1900; graskal
veren van 650 tot 1350; nuchtere kalve
ren rood van 300 tot 440; zwart van 200
tot 350; biggen var. 95 tot 100; schapen
van 175 tot 210; lammeren van 180 tot
200; zuiglammeren van 150 tot 200; veu
lens/pony's van 200 tot 700; geiten van 20
tot 90; lammeren le kwaliteit van 225 tot
275; Texelse lammeren van 150 tot 180;
Noordhollandse lammeren van 100-150.
Toelichtingen: slachtrunderen matig,
matig, als maandag; kalf- en melkkoeien
matig, lui, stabiel; varekoeien dito; vaar
zen en pinken dito; graskalveren dito;
nuchtere kalveren ruim, matig, stabiel;
paarden/pony's matig, matig, stabiel;
varkens ruim, rustig, stabiel; lopers/big
gen matig, redelijk, iets hoger; schapen/
lammeren ruim, matig, stabiel; geiten
redelijk, redelijk, iets lager.
DEN HAAG (GPD) - De regering wil de komende vijfen
twintig jaar het aanbod van elektriciteit verdubbelen.
Los van de vervanging van bestaande elektriciteitscen
trales, moeten er daarom tenminste vijf nieuwe centra
les van elk een miljard watt worden gebouwd. Dat
blijkt uit het structuurschema Elektriciteitsvoorzie
ning dat gisteren aan de leden van de Tweede Kamer is
toegestuurd.
In 1975 is al begonnen met het uit
stippelen van een beleid dat de
elektriciteitsvoorziening op de
langere termijn veilig moet stel
len. Toen werden er 32 plaatsen
aangewezen, waar mogelijk
nieuwe centrales gebouwd kon
den worden. Na allerlei moge
lijkheden voor inspraak en ad
vies, zijn er inmiddels 27 plaatsen
overgebleven. De vijf belangrijk
ste gebieden zijn: Rijnmond, IJ-
mond, Zuid (Borssele of Moer
dijk), IJselmeergebied en Eems-
havengebied.
In het gisteren uitgebrachte stuk is
rekening gehouden met een ver
minderde groei van het verbruik
van elektriciteit door tal van be
sparingsmogelijkheden. Ook
wordt er van uit gegaan dat de
industrie steeds vaker zelf
stroom gaat opwekken. Aan de
andere kant is in het plan reke
ning gehouden met onverwachte
ontwikkelingen.
Het plan is bedoeld voor gemeen
ten en provincies die rekening
moeten houden met de moge
lijkheid dat in hun gebied een
centrale gebouwd gaat worden.
Het plan doet overigens geen uit
spraak over het type centrale. Het
kunnen kolen- of oliecentrales
zijn, waarmee de energie wordt
opgewekt, maar ook kerncen
trales. In deel drie van de ener
gienota zal het kabinet daar zijn
opvattingen over geven en ver
volgens moet er over kernenergie
nog een "maatschappelijke dis
cussie" worden gehouden. Ver
wacht wordt dat die visie van het
kabinet nog vóór de zomer op ta
fel komt. Daarbij zal dan ook een
lijst worden gevoegd van moge
lijke vestigingsplaatsen van
kerncentrales.
Voor mensen die toch willen sparen maar er niets voor voelen om die
belasting over rente te betalen is er sinds zes jaar in Nederland de
mogelijkheid om een spaarbewijs aan toonder te kopen. Aan toonder
betekent: niet op naam. Dus wie zo n bewijs koopt staat nergens met
naam en toenaam geregistreerd. Niet bij de bank en ook niet bij de
belasting. Wordt op het aangiftebiljet het bezit van deze spaarbewijzen
verzwegen, dan is er dus geen haan die daar naar kraait.
Meest populair zijn de biljetten van duizend gulden. Dat geld staat voor
vijfjaar vast, maar levert via rente-op-rente na die periode wel een winst
van vijfhonderd gulden op. Voor een risicoloze belegging als het spaar
bewijs, natuurlijk een leuke vergoeding, te meer omdat het om pure
winst gaat. In de praktijk blijkt dat de vermelding van die bewijzen op
het aangiftebiljet eerder uitzondering dan regel is. Wie bedenkt dat eind
vorig jaar voor een bedrag van zeker tien miljard van die spaarbiljetten
in omloop was, kan zich ook een voorstelling maken van de schade die
de fiscus jaar in jaar uit oploopt.
Verbazing
EINDHOVEN (GPD) - De
reorganisatieplannen die
Philips in januari aan
kondigde voor de
hoofdindustriegroepen
Elcoma en Glas, waar
door 1500 arbeidsplaat
sen zullen gaan verdwij
nen, zijn economisch
noodzakelijk. Ze zullen
echter alleen maar kans
van slagen hebben wan
neer ze goed worden be
geleid en wanneer de
medewerking van het be
trokken personeel wordt
verkregen.
Tot die conclusie komt de
commissie van drie des
kundigen die in opdracht
van de vakorganisatie
Unie BLHP de reorgani
satieplannen op hun
noodzakelijkheid heeft
getoetst. De professoren,
N. Douben uit Nijmegen,
S. de Jong uit Tilburg en
W. de Roos uit Rotter
dam, hebben geen betere
alternatieven kunnen
vinden om de in gevaar
verkerende vestigingen
in Winschoten, Stadska
naal en Heerlen-Maas
tricht gezond te ma
ken.
Dat hierbij aan Eindhoven
een "donorfunctie" is
toegekend, vindt volgens
prof. Douben zijn oor
zaak in maatschappelijk-
politieke overwegingen.
Hij zei dit gisteren bij de
presentatie van het rap
port, en voegde daar aan
toe dat Eindhoven dit
niet vaker moet overko
men, omdat het dan
eveneens een zwakke re
gio zou worden.
Het gezondmaken van de
vestigingen in het Noor
den en in Limburg bete
kent volgens de deskun
digen allerminst dat
hiermee de volledige in-
dustriegroepen Elcoma
en Glas, bij welke laatste
ronduit van een falend
beleid wordt gesproken,
weer bedrijfsecono
misch op peil worden
gebracht. Daarvoor zul
len verdergaande maat
regelen onvermijdelijk
zijn.
De Unie BLHP zal het rap
port van de deskundigen
gebruiken als uitgangs
puntvoor haar beleid. Bij
het afsluitend gesprek
met Philips over de reor
ganisatieplannen, dat
donderdag plaatsheeft,
zal ze de raad van bestuur
van het concern in elk
geval duidelijk maken
dat wat de Unie betreft
gedwongen ontslagen bij
deze plannen niet be
spreekbaar zijn. De per
sonele consequenties
van deze plannen zijn,
aldus Ger van Os van de
Unie, door Philips grof
onderschat.
De samen met minister Andriessen verdwenen staatssecretaris Noote-
boom kondigde dan ook vorig jaar aan dat hij maatregelen voorbereidde
die de banken verplichten aan de belasting te vertellen wie zo n biljet in
huis heeft. Die maatregel is er nog steeds niet. En wat meldde de nieuwe
minister van financiën Van der Stee vorige week: de spaarbewijzen
worden voorlopig niet aangepakt; het advies van Hofstra wordt niet
opgevolgd. Reden: als mensen niet meer in Nederland "zwart" kunnen
sparen, dan trekken ze naar het buitenland, waar het nog wel kan. En bij
het huidige gebrek aan kapitaal in Nederland is dat een slechte zaak
Woorden schieten eerlyk gezegd tekort om de verbazing over zo n stand
punt vorm te geven. De aanpak van de spaarbewijzen was nou uitgere
kend zo ongeveer het enige concrete antwoord van dit kabinet op hi t
groeiende probleem van het zwarte geld, en ook dat blijft nu achterweg.
Aan de steun door de regering van het zwarte circuit komt op die manier
nooit een einde.
Angst
Een voordeeltje, hoe ongewild misschien ook. levert die berustende hou
ding wel op. Door de angst van veel beleggers dat de belastingdienst een
vinger achter hun praktijken zou krijgen, leidden de banken dn- - geheel
tegen de regel in - wél binnen vijf jaar tot verzilvering van de bewijzen
wilden overgaan een vitaal bestaan. Of banken, eigenlijk mac ie ze zo
niet noemen. De naam "bank" is in Nederland niet beschermd, dus
iedereen kan morgen zo'n zaak beginnen, maar wat een bedrijf als bij
voorbeeld de Femis-bank uithaalt, heeft weinig met gezond bankieren te
maken. Dit bedrijf, met moedermaatschappijen in belastingparadijzen
als Liechtenstein en Luxemburg, heeft een hoofdkantöor op de gren
van Nederland en Belgie en kan op die manier zaken doen die deels bij
ons. deels in Belgié verboden zijn. In het kantoor is het moeelij keven de
grens over te gaan, vandaar.
Dat soort banken hebben veel verdiend aan de angst van de belegger om
belasting te moeten betalen. Nu het licht voor het zwarte circuit weer
veilig op groen staat, komt in elk geval aan die handel een einde.
1080.00 1080.00
245,00 230,00
124,00 126,50
Tokyo P
l ni-lnvt
Viking
158,00 i57;oo
DINSDAG 20 MEI 1980
BINNENLANDSE
AANDELEN
Asd. Rijtuig 203,00b 202,00
Ant. Brouw. 180,00b 180,00b
Ant. Verf 171.00 175.00
Asselberr 145,00b 150,00b
Ass. St. R'dam 83.40 83.20
AUDET 118,00 11 f.00
Aut. Ind. Rt. 1410,00 1400,00
Mijnb.
N aardei
Nagron
iw 21,20
230.00
liet 60.60
•epshyp 207,00
56,00
77.00
38,50
BELEGGINGS-
INSTITUTKN
Cbemlc.l F 14.20
lology 17.80 17 90
Lier
Sand. 13,00 13.50
Zilver Onbew. 730 - 833
Vorige 774 - 877
BUITENLANDS
GELD
Pakhoed Holding
85.80-
56,20
256.50
AMSTERDAM (ANP) - Voor een
groot deel van de fondsen op de
actieve markt is er vandaag b(j
hervatting van de handel sprake
geweest van wat hogere koersen.
In goede aarde vielen de kwar
taalcijfers van de Koninklyke-
Shell Groep. Nadat er voor het
bekend worden van de cijfers al
enige stijging was opgetreden
liep de koers van het energie
fonds in de loop van de ochtend
op tot ruim fl 60,40.
Van de andere internationals stond
Unilever tegen het.middaguur op
een winst van een halve gulden
op f 109.20 en KLM van f 0.40 op
f67,10. Hoogovens was fO.10 be
ti i op! 16,80 maai Philip en
zo deden weer niet mee en gaveiv
onveranderde koersen te zien.
De banken vertoonden weer wat
lagere koersen, waartegenover de
hypotheekbanken een herstel
wisten te boeken. Elsevier-NDU
begon na een verdere lichte stij
ging in de ochtenduren, later wat
af te brokkelen zodat er spoedig
sprake was van een verlies van
10,30 opf 237. VNU klom f 1.30
naar f 87,20. Goed in de markt lag
Volkcr-Stevin. die spoedig 12,10
duurder werd verhandeld op f 60
