W inst voor
Iraanse
Islamieten
ONRUST IN
OEGANDA
0
fit
k
TAXPAYER0
MONEY
FOR CUBA
Nieuw kabinet voor België
Moord op
Libiërs
in Rome
en Bonn
Volgens Washington
mogelijk
honderdduizenden
vluchtelingen
uit Cuba naar VS
r^f
MAANDAG 12 MEI 1980
BUITENLAND
PAGINA 9
(Van onze correspondent Rob
Sprenkels)
MANAGUA - Rond 15.000 mensen
hebben zaterdag deelgenomen
aan een antisandinistische de
monstratie in Nicaragua, de eer
ste sinds de val van de Somoza-
dynastie, vorig jaar augustus. De
ze omvangrijke manifestatie be
tekent een revanche voor Alfonse
Robelo, de man die tot voor drie
weken het Nicaraguaanse za
kenleven in de Junta voor We
deropbouw vertegenwoordigde.
Robelo heeft aangekondigd dat
hij de komende maanden een in
tensieve politieke campagne zal
voeren in een poging de Sandi
nisten te dwingen tot het uit
schrijven van verkiezingen.
Die campagne begon in feite al za
terdag. De manifestatie was dan
ook een soort test. Onder een
bloedhete zon hadden zich in het
dorpje Matiguas, in het noorden
van Nicaragua, zo'n 15.000 men
sen verzameld. Een zeer geva
rieerd en kleurrijk publiek, gety
peerd door hoog te paard gezeten
landbouwers en enigszins ze
nuwachtige, maar daarom niet
minder kakelende vrouwen van
Robelo's zakenrelaties uit Mana
gua.
Terwijl de menigte tal van anticu-
baanse leuzen de wereld instuur
de, begon Robelo voor de micro
foon zijn felle aanval tegen het
Sandinistisch Front, dat hem de
afgelopen drie weken het nodige
in de schoenen had gescho-
Robelo: „Ik ben nog steeds een re
volutionair. Maar waarom heeft
het volk gevochten tegen Somo-
za, met welk doel? Het volk van
Nicaragua wil geen dictatuur zo
als op Cuba. Wij hebben ons le
ven in de waagschaal gesteld om
te kunnen komen tot een demo
cratie als in Costa Rica".
Robelo's betoog droop van natio
nalisme en had wat dat betreft
veel van hetgeen de sandinisti-
sche junta voortdurend aan de
(afgelopen weken scherp gekriti
seerde buitenlandse) pers pro
beert te slijten: tegen zowel het
Amerikaanse als het Sowjet-im-
perialisme, maar de accenten la
gen toch duidelijk anders. Ro
belo eiste integratie in de be
windsstructuren van alle sociale
klassen, respect voor privé-ei-
gendom en verkiezingen, zo snel
mogelijk.
Klassenhaat
Aangespoord door zijn verhitte
toehoorders veroordeelde Ro
belo „de terreurregimes die het
communisme installeert", waar
schuwde verschillende malen
voor „Russische inmenging in
Nicaragua" en trok stevig van
leer tegen de Sandinisten, die
volgens hem uit zijn op een dicta
toriale staatsvorm en nu al „een
politiek monopolie" zouden be
zitten: „Hoe kan er gepraat wor
den over vrede en eenheid in de
Nicaraguaanse familie zolang er
dagelijks sprake is van een
scherpere klassenhaat", vroeg
Robelo zich in zijn bewogen toe
spraak af.
Robelo is zich aan het ontpoppen
als de leider van alle niet-sandi-
nistische krachten in Nicaragua.
Hij noemt zich graag sociaal-de
mocraat, maar trekt in zijn kiel
zog ook rechts en ultra-rechts
mee, waardoor zijn aanhang een
wonderlijke krachtenbundeling
is van zowel kleine boeren als
grootindustriëlen en zakenlui.
Robelo zelf is afkomstig uit het
zakenleven en zal zich als puntje
bij paaltje komt natuurlijk weer
geheel voor zijn kapitaalkrachti
ge vrienden inspannen. Dezelfde
vrienden wier belangen hij tot
voor drie weken probeerde te
verdedigen binnen de junta.
Verkiezingen
Robelo's huidige aspiraties zijn
duidelijk. Hij hoopt op verkie
zingen, in de wetenschap dat hij
door het Sandinisme als commu
nistische dictatuur te bestempe
len, kan rekenenen op veel
stemmen van eenvoudige lieden,
die sinds hun geboorte hebben
blootgestaan aan een felle anti
communistische indoctrinatie.
Een winkelierster in Matiguas ver
telde na de manifestatie dat nie
mand in de streek het ooit erg op
le Sandinisten had gehad. „Tij
dens de oorlog moesten we wel
hun kant kiezen. De Guardia
vermoordde onze kinderen; we
móésten ons wel verdedigen",
aldus de vrouw.
„Het volk heeft al gekozen: Fonse-
ca en Sandino", valt in Managua
te lezen op een tiental grote
reclame-borden. Volgens de Jun
ta heeft het volk van Nicaragua
tijdens de burgeroorlog duidelijk
kleur bekend en zijn er voorlopig
geen verkiezingen nodig. De
15.000 Nicaraguanen die in Mati
guas „geen dictatuur, maar de
mocratie" scandeerden, hebben
die stelling enigszins aan het
wankelen gebracht
TEHERAN (DPA/UPI/AFP)- In de Majlis, het Iraanse
parlement, gaat de islamitische Revolutionaire Partij
(IRP) van ajatollah Mohammed Behesjti de grootste frac
tie vormen. De partij van president Abolhassan Bani-Sadr
Teikte niet verder dan de tweede plaats. Dit zijn de belang
rijkste uitkomsten van de vrijdag gehouden tweede ronde
voor het 270 zetels tellende Iraanse parlement.
Toen de bezetting van 218 zetels
bekend was, had de IRP er 104 en
stond de "lijst van het samen
werkingsverband tussen de pre
sident en het volk" op 37 manda
ten.
Een opvallend verschijnsel was de
zeer lage opkomst in verscheide
ne kiesdistricten. Waarschijnlijk
worden de Iraniërs stem-moe, ze
moesten al voor de zesde keer in
veertien maanden de gang naar
het stemhokje maken.
In het Iraanse parlement, dat naar
de letter van de nieuwe grondwet
gerechtigd is wetten uit te vaar
digen zodra twee/derde van het
aantal afgevaardigden is geko
zen, blijven vooralsnog minstens
28 zetels vacant vanwege de on
rustige toestand terplaatse zijn de
verkiezingen van vrijdag uitge-
ROME (Reuter) - In een drukke bar
in Rome is zaterdag een Libiër
neergeschoten. De man overleed
kort na aankomst in het zieken
huis. De dader, die door de politie
werd omsèhreven als een Arabier
van ongeveer 23 jaar, vluchtte
naar het nabijgelegen centraal
station.
Het is de derde maal dit jaar dat er
in Rome een Libiër is vermoord.
In maart werd in de kofferbak
van een auto het lijk gevonden
van een rijke Libische zakenman.
Vorige maand werd eveneens in
een bar in Rome een Libiër dood
geschoten. In verband met die
moord werden drie Libische stu
denten gearresteerd. De politie
zei na de eerste twee moorden
politieke motieven niet uit te slui
ten.
Vorige week verklaarde en Libisch
politicus op een persconferentie
in Rome dat (Libische) ballingen
die tegen de regering van kolonel
Gaddafi werken "geëlimineerd"
zouden worden, tenzij ze naar
huis zouden terugkeren.
De Engelse regering heeft de Libi
sche autoriteiten er voor gewaar
schuwd dat zij geen enkele vorm
van terrorisme duldt, nadat in
Londen twee Libiërs waren ver
moord. De VS gelastten vier
functionarissen van de Libische
mj'ssie in Washington het land te
verlaten. De vier werden be
schuldigd van het intimideren
van Libiërs in de VS. Aanvanke
lijk legden de vier het bevel tot
uitwijzing naast zich neer. De Li
bische regering stemde er echter
mee in hen terug te roepen en de
vier vertrokken gisteren.
Ook in Bonn heeft een jonge Libiër
zaterdag in een druk voetgan
gersgedeelte van het centrum een
welgestelde landgenoot doodge
schoten.
Arrestatie
De Iraanse politie heeft een man en
een vrouw gearresteerd, die naar
eigen zeggen Amerikanen zijn.
De twee reisden met Duitse pas
poorten.
Volgens de Iraanse pers zijn de
twee opgepakt toen ze van de Pa-
kistaans-Iraanse grenspost
Mirdjaveh door de woestijn op
weg waren naar de stad Yazd. Zij
zouden hasj en een pistool bij
zich hebben gehad.
Ceausescu en
Huaguofeng
ongerust
BOEKAREST (AFP) - De presi
denten van Roemenië en China,
Nicolae Ceausescu en Hua Guo-
feng, hebben in Boekarest hun
verontrusting uitgesproken over
de verslechtering in de interna
tionale politieke toestand en
hebben gewezen op de noodzaak
van politieke bijlegging van alle
conflicten, aldus het persbureau
Agerpres.
Hua Guofeng heeft zijn vinger ge
legd op het gevaar van de wape
nopeenhoping, vooral nucleaire
wapens, in Europa en het belang
van de consolidering van de vei
ligheid in dit werelddeel, zowel
voor de plaatselijke volkeren als
die in de héle wereld. Ceausescu
heeft gewezen op het belang van
een terdege voorbereiding van de
conferentie van Madrid over de
Europese veiligheid en samen
werking in het licht van de slo
takte van Helsinki.
De besprekingen tussen beide pre
sidenten - Hua is intussen uit
Roemenië vertrokken - zijn vol
gens Agerpres gevoerd in een
sfeer van "hartelijke vriendschap
en wederzijdse achting en be
grip".
steld in de meeste grote steden
van het gebied waar de Koerden
wonen, maar ook in diverse kies
districten in Baloetsjistan (zuid-
oost-Iran) en in Choezistan (in het
zuiden).
Naar verwachting komt de M^jlis
op 5 juni voor het eerst bijeen.
Het eerste belangrijke onder
werp dat de nieuwe volksverte
genwoordiging te behandelen
krijgt is de oplossing van de gij
zeling van 53 Amerikaanse
staatsburgers in de Amerikaanse
ambassade in Teheran.
Al wordt de fractie van de IRP de
grootste in het parlement, waar
nemers wijzen erop dat de steun
voor de fundamentalistische is
lamieten minder massaal ge
weest is in de tweede dan in de
eerste ronde. Dit neemt niet weg
dat de partij van Behesjti bij de
einduitslag de absolute meerder
heid behaald kan blijken te heb
ben.
De Iraanse krant "Bamdad" meld
de dat president Bani-Sadr mo
gelijk zelf tijdelijk premier wordt
van de nieuw te vormen regering.
Op die manier zou hij, als hij er
niet in slaagt een geschikte kan
didaat voor het eerste-minister-
schap te vinden, zijn bestuur ex
tra kunnen controleren.
Functionarissen van het Iraanse ministerie van binnenlandse zaken verzamelen de stembiljetten. Tellingen
zouden uitwijzen dat de Islamitische Revolutionaire Partij de meerderheid krijgt in het Iraanse parlement.
BRUSSEL (ANP) - De demissio
naire Belgische premier, de ka
tholiek Wilfried Martens, heeft
gistermiddag zijn onderhande
lingen met de zes traditionele
Belgische partijen met succes af
gesloten. Dat betekent dat er een
regeerakkoord op tafel ligt en dat
Martens een nieuwe regering kan
gaan vormen. Die nieuwe rege
ring zal er, zo denkt Martens zelf,
overigens pas over een week zijn.
In de komende dagen moeten de
diverse partijcongressen het nu
bereikte! akkoord nog goedkeu-
Het tusseii de onderhandelaars van
Nederlajids- en Franstaligen
christen-democraten, socialisten
en liberalen bereikte akkoord is
zeer gedetailleerd. Het regelt het
bereiken van een nieuwe staats
vorm in België met (voorlopig)
twee gewesten die een vergaande
autonomie zullen krijgen op ve
lerlei gebied. Tegen 1982 moeten
de gewesten Vlaanderen en Wal
lonië gestalte hebben gekregen
en op dat moment moet de rege
ring ook een regeling ontworpen
hebben voor Brussel.
De in het akkoord overeengeko
men wetgeving inzake het eco
nomisch herstel wil Martens, zo
zei hij gisteren in een televisieuit
zending, nog voor het zomerreces
door het parlement zien te krij
gen. Opvallende zaken uit dit
.deel van het akkoord zijn de
krachtige beperkingen die men
bij de staatsuitgaven wil berei
ken, onder meer door bezuini
gingen in de energiesector.
In totaal willen partijen dit jaar nog
zo'n 3,4 miljard gulden bezuini
gen. Martens heeft aangekondigd
dat er ook een herziening zal ko
men in de sector "sociale zeker
heid", maar aan zo'n herziening
zal overleg met de sociale part
ners voorafgaan.
De directe belastingen in België
zullen worden verminderd
(waarmee een eis van de liberalen
is ingewilligd), maar de indirecte'
belastingen zullen stijgen (er
komt meer belasting op alcohol
en luxe goederen). Andere op
vallende zaken zijn: er komt geen
autowegenvignet, maar in plaats
daarvan wordt de verkeersbelas
ting verhoogd en geïndexeerd.
Men wil zo'n 238 miljoen gulden
zien te "verdienen" met bestrij
ding van de fiscale fraude en per I
juli van dit jaar verdwijnt het vijf-
procents-btw-tarief op investe
ringen.
KAMPALA (AFP/Eeuter) -
De president van Oegan
da, Godfrey Binaisa, is in
openlijk conflict gekomen
met het leger van de Oost-
afrikaanse republiek. Naar
gisteren is gebleken zijn
de militairen niet bereid
zich neer te leggen bij het
"ontslag" dat het staats
hoofd zaterdag aan de
stafchef oplegde.
Algemeen zijn waarnemers in
Kampala van mening dat Binaisa
met zijn beslissing David Oyite
Ojok weg te promoveren tot am
bassadeur in Algiers, poogde een
slag toe te brengen aan die Oe-
gandezen die Milton Obote ver
kiezen boven de huidige presi
dent. De man die vóór Idi Amin
president was van de kleine en
vruchtbare, maar straatarme
Oostafrikaanse republiek, ver
klaarde in Dar es Salaam evenwel
met grote nadruk dat hij niets te
maken had met de Oegandese
Ondertussen zit de Oegandese pre
sident letterlijk opgesloten in zijn
residentie in Entebbe op 40 km
van Kampala. Zijn ambtswoning
is afgezet door Tanzaniaanse
troepen, terwijl eenheden van het
Oegandese leger in de hoofdstad
een hotel bezet hebben waar veel
ministers en hoge ambtenaren
wonen. Eerder beheersten zij het
radiostation, dat zonder regel
maat berichten omroept, en het
hoofdpostkantoor.
Het reguliere leger van Oeganda,
dat nieuw is opgezet na de over
winning op Idi Amin door Tan
zaniaanse troepen, bestaat uit
5.600 man, die voor het meren-
WASHINGTON (AFP) - Het Ame
rikaanse ministerie van buiten
landse zaken heeft zaterdagmid
dag voor het eerst toegegeven,
dat het aantal Vluchtelingen uit
Cuba zou kunnen oplopen tot
enige honderdduizenden. Func
tionarissen van het ministerie,
die niet bij name wensten te wor
den genoemd, lieten doorsche
meren, dat president Fidel Castro
van Cuba van de uittocht wel
eens gebruik zou kunnen maken
om zich te ontdoen van "onge-
wensten" en aldus 250.000 men
sen het land uit te zetten. Tot dan
toe was van officiële Amerikaan
se zijde steeds geweigerd om ook
maar bij benadering een schat
ting te geven voor het aantal Cu
banen dat in de VS zou kunnen
worden verwacht.
Uit officiële Cubaanse cijfers, die
zaterdag in het dagblad "Gram-
ma" van Cuba werden gepubli
ceerd, hebben in de voorafgaan
de achttien dagen in totaal ruim
dertigduizend vluchtelingen Cu
ba in bootjes verlaten.
"Granma" merkte, naar aanleiding
van een conferentie in Costa Ri
ca, waarop een internationale
oplossing zou moeten worden
gevonden voor de crisis die de
vluchtelingenstroom voor de
Amerikaanse staat Florida bete
kent, op, dat Cuba niemand in
menging in zijn interne aangele
genheden zal toestaan en dat zijn
emigratiedienst van niemand
technische hulp nodig heeft. Cu
ba neemt niet deel aan de confe
rentie en Granma wees een Cos-
taricaans voorstel af om een
groep mensen te vormen uit lan
den die willen helpem om het
vraagstuk op te lossen en die de
emigratieautoriteiten in Havana
zouden moeten bijstaan.
De
Ku Klux
Klan ziet
aanleiding
heftige
protesten
te laten
horen.
"Niet nog
van hun
pamfletten
te lezen.
deel op de hand zijn van Milton
Obote, die halverwege afgelopen
week bekendmaakte in decem
ber kandidaat te willen zijn voor
het presidentschap waarvoor Bi
naisa dan van plan is verkiezin
gen te houden.
Geen eenheid
Terwijl het land dringend behoefte
heeft aan een periode van rust
opdat de bewoners eendrachtig
aan het herstel kunnen werken
van de economie die tijdens het
bewind van Amin systematisch is
verwaarloosd, komen de politie
ke en militaire leiders er niet toe
die eenheid te betrachten. Daar
door zijn, zo menen waarnemers
in Kampala, twee hoofdoorzaken
aan te geven:
De huidige regeringspartij, het
UNLF (Oegandese Nationale Be
vrijdingsfront), kan in de strikte
zin niet beschouwd worden als
een partij. In Tanzania timmer
den alle tegenstanders van Amin
inderhaast het front in elkaar. Dit
gebeurde niet lang voor het mo
ment dat een nederlaag voor
Amin en zijn leger onafwendbaar
was geworden. Het "weg-met-
Amin"-gevoel, dat de mensen m
het verzet op elkaar aangewezen
deed zijn, verdween met de
vlucht uit Oeganda van de man,
die in 1971 bij een staatsgreep aan
de macht kwam op een moment
dat de toenmalige president, Mil
ton Obote, een buitenlandse reis
maakte.
De politiek wordt ook na de val
van Idi Amin voluit bedreven
langs de lijn van het stamver
band. Twee maanden na het ver
slaan van Amin raakte het UNLF
zodanig interna verdeeld dat Ju-
sufu Luie, de aanvankelijke op
volger van Amin, door de raadge
vende raad, het voorlopige par
lement, aan de kaart werd gezet
ten gunste van Binaisa. Tegen
zijn zin verliet Luie kort nadien
Oeganda.
In de Oegandese hoofdstad is het
opmerkelijk rustig. Het lijkt en»p
dat de inwoners afwachten wat er
verder gaat gebeuren in het
conflict tussen het leger en de
politieke leider van de ongeveer
10 miljoen Oegandezen. Onzeker
is vooral of de militairen het ge
zag van Binaisa nog lang zullen
dulden.
ONGELUK MET
KERNCENTRALE
IN ARKANSAS
RUSSELVILLE (UPI) - Door een
kapotte afsluiter in een koelwa-
terpomp is zaterdag 160.000 liter
radio-actief water uit het reactor
gebouw van een kerncentrale in
Russelville in de Amerikaanse
staat Arkansas gelopen. Vice-
president William Cavenaugh
van de energiemaatschappij van
Arkansas noemde het ongeluk
"ernstig", al is er volgens hem
geen gevaar voor de bevolking.
Het water liep weg toen de afsluiter
van een van de vier koelwater-
pompen het liet afweten en het
bedieningspersoneel de reactor
stillegde.
Twee personeelsleden, uitgerust
met ademhalingsapparatuur. be
schermende kleding en meetap-
pratuur waarmee radio-a» tr. heit
kan worden vastgesteld, gingen
later het reactorgebouw binnen
en constateerden een blootstel
Bog aan lnHu M livllf II van 40
millirem, aldus vice-president
William Cavanaugh.
Volgens de topman van de ener
giemaatschappij is die hoeveel
heid radio-activiteit veel minder
dan de limiet waar een werkne
mervan de centrale per weck aan
mag! bloot staan, volfm 1
staat een werknemer van de cen
trale jaarlijks aan niet meer dan
100 tot 140 millirem bloot.
Cavanaugh vertelde dat vandaag
zal worden begonnen met het
wegmpompen van het water naar
het afvalopslag-systeem van de
kerncentrale. De lucht in de reac
tor zal aan het eind van de week
worden gezuiverd.
Niet duidelijk is hoe de afsluiter de-
flMt ta K'-r.iakt In janiltfi is de af
sluiter volgens routine gecon
troleerd.
