Politieman mag
meepraten over
eigen veiligheid
EEN LEKKERE SIGARET HOEFT NIET VEEL
WEN NICOTINE TE BEVATTEN.
Kritiek op wijziging onteigeningswet
VARA-uitzending
grof schandaal
VARA VERLOOR
1500 LEDEN
WOENSDAG 7 MEI 1980
BINNENLAND
PAGINA 7
TWEEDE KAMER ONTEVREDEN
DEN HAAG (GPD) - Geen van de
grote fracties in de Tweede Ka
mer is tevreden over de voorge
stelde wijziging van de Onteige
ningswet. De beide regeringspar
tijen CDA en WD vinden dat het
kabinet grondeigenaren een ho
gere vergoeding moet toekennen
in geval van onteigening. De
PvdA daarentegen wil komen tot
een verlaging van de door de
rechter vast te stellen vergoedin
gen.
De Kamer reageerde gisteren
schriftelijk op het al in december
van het vorig jaar ingediende
wetsontwerp. Het voorstel dient
ter veranging van een eerder
voorgestelde wijziging, die begin
1977 leidde tot de val van het ka
binet-Den Uyl. Het oorspronke
lijke wijzigingsvoorstel ging uit
van de gebruikswaarde van de
grond. Het kabinet-Van Agt koos
juist voor een vergoeding die ge
baseerd is op de handelswaar
de.
Met de voorgestelde wijzigingen
proberen beide kabinetten te
voorkomen dat agrariërs of spe
culanten sterk kunnen profiteren
van de waardestijging van grond.
Deze prijsstijgingen kunnen bij
voorbeeld veroorzaakt worden
doordat de overheid besluit be
paalde stukken grond te gebrui
ken voor woningbouw of publie
ke werken. De politieke vraag -
en daarover viel het kabinet-Den
Uyl indertijd - is dan ook het vei
ligstellen van de belangen van de
bonafide gebruiker.
Het kabinet-Den Uyl koos indertijd
voor het systeem van „gebruiks
waarde-plus" waarbij een ver
goeding bij onteigening geba
seerd moest worden op de waar
de van het gebruik van de grond.
Het is duidelijk dat zelfs met een
aanvullende schadeloosstelling
voor gederfd inkomen een der
gelijke regeling voor de grondei
genaar minder gunstig is, dan de
handelswaarde van de grond na
dat deze bijvoorbeeld bestemd is
geworden voor een woon
wijk.
De keuze voor „verkeerswaarde-
min", zoals in het regeerakkoord
is vastgelegd, betekent dan ook
een fundamenteel andere bere-
kenwijze. Niet voor niets viel be
gin 1977 dan ook van de kant van
de PvdA te beluisteren, dat het
CDA met haar harde opstelling
de projectontwikkelaars in de
kaart speelde. Ook nu nog noemt
de huidige oppositie de gekozen
methode eén „heilloze weg".
Daarnaast wil de PvdA in het nieu
we wetsontwerp een bepaling
opgenomen zien, dat gemeenten
in meer gevallen gebruik kunnen
maken van het onteigenings
middel. Hierbij denkt de opposi
tiepartij aan onder meer die ge
vallen, waarin de gemeente het
niet eens is met de manier waarop
de eigenaar de grond wil gebrui
ken.
Omdat het wetsontwerp van het
kabinet-Van Agt aan nogal wat
kritiek heeft blootgestaan, vindt
de PvdA het voorts gewenst dat
de Kamer kennis neemt van de
adviezen van ambtelijke zijde en
van de Raad van State. De fractie
vraagt hier dan ook om, waarbij
tevens verwezen wordt naar de
onlangs in kracht getreden Wet
Openbaarheid Bestuur.
De CDA-fractie vindt het (net als de
PvdA overigens) teleurstellend
dat het wetsontwerp zolang op
zich heeft laten wachten. Wel is
het CDA het met de regering eens
dat een systeem van „gebruiks
waarde-plus" erg ingewikkeld is.
is erg ingewikkeld te zijn. Van
daar dat de fractie nog steeds
vasthoudt aan „verkeerswaarde-
min", die veel eenvoudiger te be
rekenen is.
De christen-democraten vinden
echter dat de regering zoveel
„oneigenlijke" elementen uit de
verkeerswaarde van de grond
haalt, dat eigenlijk nog slechts
gebruikswaarde overblijft. De
voordelen worden volledig afge
roomd, terwijl de nadelen van de
onteigening slechts ten dele wor
den gecompenseerd, aldus het
CDA.
Daarnaast is de fractie het niet eens
met het plan om de onteigende
niet langer te laten profiteren van
de waardestijging van de grond
door overheidswerk, waarvan de
uitvoering los staat van de be
stemming. Omliggende grondei
genaren, die niet onteigend wor
den, profiteren wel van deze
waardestijging, zo stelt het
CDA.
De WD acht de wetswijziging ge
heel overbodig. Met een verwij
zing naar de opmerkingen van
het kabinet hierover, zeggen de
liberalen dat de huidige Onteige
ningswet ruim honderd jaar goed
heeft gefunctioneerd. Waarom
moet er nu dan een wijziging
worden doorgevoerd, schrijft de
fractie. Zelfs is het niet uitgeslo
ten, dat een exacte toepassing
van de nieuwe artikelen tot
nieuwe aftrekposten aanleiding
kan geven. De uiteindelijke door
de overheid te betalen prijs kan
daardoor zelfs nog onder de ge
bruikswaarde terecht ko
men.
De Gaay Fortman sr.
DEN HAAG (GPD) - „De uitzen
dingen van de VARA op 30 april
zijn een groot schandaal, met op-
ruierij in optima forma en vreug
de wanneer er een agent getrof
fen werd of van zijn paard tui
melde". Deze scherpe kritiek
kwam gisteren van CDA-Eerste-
Kamerlid en ex-minister van
binnenlandse zaken, mr. W. F. de
Gaay Fortman.
Tijdens de handeling in de Eerste
Kamer van de politiebegroting
van minister Wiegel zei De Gaay
Fortman dat Wiegel met zijn op
merkingen over de houding van
de media op die dag „niet verder
is gegaan dan wat een minister
mag zeggen".
CDA-fractievoorzitter Lubbers
heeft de regering ondertussen om
een volledige opheldering over
de gebeurtenissen van 30 april
gevraagd. Een nóta, zoals al was
•toegezegd, over de juridische
consequenties is volgens hem
niet voldoende. „Alle aspecten'
dienen in de nota aan de orde te
komen.
Met zijn verzoek wil Lubbers voor
komen dat de aandacht eenzijdig
gelegd wordt op de rol van de
media tijdens de rellen rond de
inhuldiging van koningin Bea
trix.
In schriftelijke vragen tot de minis
ter van CRM heeft de GPV'er
Verbrugh gisteren gevraagd om
een wijziging van de Omroepwet.
De regering moet volgens hem
opnieuw de mogelijkheid krijgen
rechtstreeks in te grijpen in uit
zendingen van radio en televi
sie.
De voorgestelde wijziging van de
wet moet de minister het recht
geven een bepaalde uitzending af
te breken of vooraf te verbieden
als er een gegrond vermoeden
bestaat dat de openbare orde zal
worden verstoord. Wel moet de
mogelijkheid blijven bestaan om
een dergelijk verslag op een later
tijdstip alsnog uit te zenden.
De nieuwe Omroepwet, die alleen
vanwege een formele reden nog
niet in werking is getreden, heeft
juist dit aspect van verstoring van
de openbare orde laten vallen.
LEKKERKERK - Bewoners van
de wijk Lekkerkerk-west bezichti
gen een stacaravan, die binnenkort
dienst gaat doen als vervangende
woning, wanneer de schoonmaak
acties beginnen.
De Lekkerkerkers kunnen kiezen uit
een noodwoninkje of een stacara
van. In Lekkerkerk wordt druk ge
werkt aan de voorbereidingen voor
de ontruiming. Om de zoekactie
naar h?t gif zo effectief mogelijk uit
te voeren zullen, zoals bekend, alle
271 huizen moeten worden ont
ruimd. De koophuizen zullen wor
den opgekocht door het rijk.
DEN HAAG (GPD) - Onder de leden van de Mobiele Een
heid die op Koninginnedag tijdens de rellen in Amster
dam hebben opgetreden, zal een enquête worden gehou
den over de manier waarop hun veiligheid kan worden
verbeterd. Dit is gisteren besloten in een gesprek tussen
de minister Wiegel (binnenlandse zaken) en De Ruiter
(justitie) en de vier Nederlandse politiebonden naar aan
leiding van de gebeurtenissen op 30 april.
De twee bewindslieden hebben
toegezegd dat ze binnen veertien
dagen in de ministerraad de vei
ligheid van de politiemensen ter
sprake zullen brengen. Wiegel
twijfelde er niet aan dat het kabi
net akkoord gaat met verbeterin
gen van de uitrusting van de poli
tiemensen. Een bedrag van en
kele miljoenen guldens zal er
voor moeten worden vrij ge
maakt, aldus de minister van
binnenlandse zaken.
Behalve de persoonlijke veiligheid
van de politieman wordt de be
veiliging van de voertuigen van
de Mobiele Eenheid ook op korte
termijn verbeterd. Langere tijd
neemt in beslag de analyse van de
in Amsterdam door de politie ge
volgde tactiek. Daaruit moet blij
ken waar en wanneer bij de Mo
biele Eenheid de meeste gewon
den vielen.
De twee ministers zullen aan de
bewapeningscommissie van de
(Van onze correspondent)
HILVERSUM (GPD) - Bij het opmaken van een tussenstand is
gebleken dat de alternatieve verslaggeving van de inhuldiging
van koningin Beatrix de VARA tot gistermiddag 1500 leden heeft
gekost. Er meldden zich sinds 30 april 50 nieuwe leden aan.
Het dagelijks bestuur van de VARA is voorlopig nog bezig te on
derzoeken wat er precies in de VARA-zendtijd op 30 april is
gebeurd. De verwachting is, dat het voorbereidende werk deze
hele week nog in beslag zal nemen. Pas daarna zijn eventuele
conclusies te verwachten.
Het hoofdbestuur vergadert vanavond voor de tweede keer over de
situatie die na de gewraakte uitzending is ontstaan. Voorzitter
Van den Heuvel, sinds 1 mei in dienst van de VARA, zal ook dan
afwezig zijn. Hij wordt pas volgende week in Nederland terug
verwacht van zijn bezoek aan de Verenigde Staten en Cuba.
Van den Heuvel - op i
Daders van
ontvoering
spoorloos
OOSTERBEEK (ANP) - De twee
mannen, die gistermorgen een
moeder met haar drie kinderen
uit de Paula Stichting in Ooster
beek ontvoerden, zijn nog
spoorloos. De politie heeft in
middels wel de identiteit van de
moeder vrijgegeven. Het is de 28-
jarige A. R. uit Ede. Ze heeft de
Joegoslavische nationaliteit.
Haar drie kinderen hebben de
leeftijd van acht en zes jaar, haar
jongste kind is een baby van en
kele maanden.
De politie neemt aan, dat een van de
ontvoerders de 33-jarige L. P. is,
met wie de vrouw in Ede samen
woonde. Ook P. heeft de Joego
slavische nationaliteit. De twee
de ontvoerder is bij de politie on
bekend. De grensposten zijn ge
waarschuwd omdat de ontvoer
ders met het gezin mogelijk naar
het buitenland willen. De nacht
portier van de Paula Stichting,
die bij de kidnapping werd neer
geschoten, verkeert nog steeds in
levensgevaar.
politie vragen om haast te maken
met het vinden van een wapen
dat het gat tussen de wapenstok
en het vuurwapen kan opvul
len.
De woordvoerders van de politie
bonden zeiden na afloop van het
gesprek nadrukkelijk dSt niet
gepleit is voor het gebruik van
vuurwapens bij dergelijke op
stootjes. „We wilden juist praten
met de ministers om het gebruik
van vuurwapens te voorkomen",
aldus voorzitter Van der Linden
van de Nederlandse Politie
bond.
De politiebonden hebben wel ge
vraagd om een zo snel mogelijke
berechting van de arrestanten,
zodat er een preventieve werking
van kan uitgaan. Ook willen ze
een verscherping van het arresta-
tiebeleid tijdens rellen. De bon
den hebben geen zware straffen
bepleit. Zij vinden dat een zaak
van de rechter.
Minister De Ruiter benadrukte dat
een misdrijf tegen een politieman
in een Mobiele Eenheid net zo
ernstig is als een misdrijf tegen
welke staatsburger ook. Hij stel
de echter dat het tijdens op
stootjes moeilijk is om op grote
schaal arrestaties te verrichten.
Volgens hem moet de tactiek van
de politie in de eerste plaats ge
richt zijn op het snel doen op
houden van de onlusten.
De minister van justitie liet verder
weten dat de politie momenteel
alle foto's en filmopnamen van de
rellen op Koninginnedag bestu
deert. Hij achtte het niet uitgeslo
ten dat er naar aanleiding daar
van nog rellenmakers zullen
worden aangehouden.
Eerste Kamer
De Eerste Kamer vindt unaniem
dat de Nederlandse politieagent
beter uitgerust moet worden te
gen geweldplegingen als vorige
week in Amsterdam. „Maar naast
een betere uitrusting moet ook
veel aandacht gegeven worden
aan een betere mentale voorbe
reiding van de politieagent", zo
zei CDA-senator en oud-minister
van binnenlandse zaken, mr. W.
F. de Gaay Fortman.
Een meerderheid van de Eerste
Kamer schaarde zich gisteren
achter de opvatting van kamer
voorzitter Thurlings dat de poli
tie vorige week woensdag in Am
sterdam borg heeft gestaan voor
het „ongerept functioneren van
de parlementaire democratie".
Onder applaus van de Kamer
prees Thurlings het vastberaden
en moedig optreden van de poli
tie. Daarentegen sprak hij zijn af
schuw uit over de straatterreur
die op de inhuldigingsdag „in zo
grote hevigheid aan de dag
trad".
Mr. De Gaay Fortman sr. wil dat de
primaire politieopleiding, die nu
1 jaar duurt, op 2 jaar wordt ge
bracht. „We kunnen jonge men
sen in één jaar onvoldoende men
taal voorbereiden. We moeten er
voor waken dat de meerderheid
geen minderheid wordt, alleen
door haar eigen zwakte", zei hij
tijdens de behandeling van het
politie-hoofdstuk uit de begro
ting van minister Wiegel van bin
nenlandse zaken.
Record aantal
vrouwen in
Tweede Kamer
DEN HAAG - De Tweede Ka
mer telt thans meer vrouwe
lijke leden dan ooit tevoren.
De beëdiging van het nieuwe
(CDA-)kamerlid mevrouw E.
M. W. Borm-Luykx bracht het
totaal gisteren op 24 vrouwe
lijke volksvertegenwoordi
gers. Dit is 16 procent van de
uit 150 leden bestaande Ka-
Mevrouw Borm, afkomstig uit
de KVP-bloedgroep van het
CDA, nam gisteren de plaats
in van de huidige staatssecre
taris van financiën Van
Amelsvoort.
Met haar beëdiging werd het re
cord van september 1977 ge
broken, toen 23 vrouwelijke
kamerleden zitting namen. In
januari 1978 verlieten echter
vijf vrouwen de Tweede Ka
mer, omdat zij als staatssecre
taris of minister deel gingen
uitmaken van het kabinet-
Van Agt.
PvdA wil
debat over
woningbouw
toch eerder
DEN HAAG (GPD) - De PvdA
vindt het onaanvaardbaar dat de
regering het woningbouwdebat
twee weken heeft uitgesteld om
dat de ombuigingsoperatie nog
niet volledig is ingevuld. De so
cialist Van Dam wil dat de rege
ring nog deze week komt met een
pakket maatregelen dat er op ge
richt is de ingestorte koopwonin-
genmarkt enigszins op te krik
ken. Van Dam zei gisteren aan het
begin van de Tweede-Kamerver
gadering dat het kabinet heeft la
ten weten aanstaande vrijdag de
bezuinigingsoperatie af te ron
den. Op datzelfde moment zou
naar zijn mening de notitie over
de woningbouw bekend moet
worden gemaakt.
Indien de door staatssecretaris
Brokx aangekondigde notitie
echter achterwege mocht blijven,
wenst de PvdA volgende week
een interpellatiedebat te houden.
Afgelopen vrijdag maakte pre
mier Van Agt bekend dat de sti
muleringsmaatregelen voor de
volkshuisvesting nog niet zijn
genomen, omdat deze nauw sa
menhangen met de bezuinigs-
operatie. Minister Van der Stee
van financiën bleek niet bereid
nu al extra gelden uit te geven
voor onder meer extra premie op
woningeh. Eerst wil hij weten op
welke posten in de volkshuisves
ting geld kan worden bespaard.
Volkshuisvesting en ruimtelijke
ordening moeten een bedrag van
300 miljoen inleveren.
De socialist Van Dam vond het niet
te rijmen dat staatssecretaris
Brokx vorige week nog meedeel
de dat de werkgelegenheid van'
55.000 mensen in de bouw op het
spel staat en toch twee weken
wacht met het uitbrengen van
zijn pakket maatregelen. „We
gaan met open ogen een debècle
tegemoet".
CDA en WD zeiden het te betreu
ren dat Brokx zijn toezegging om
begin mei met maatregelen te
komen, niet waarmaakt. Maar
volgens Van Dijk (CDA) heeft het
geen zin om, zoals de PvdA wil,
een spoeddebat te houden zonder
daarbij te beschikken over de ge
gevens die Brokx nog moet
openbaren. De liberaal De Beer
herinnerde dat zijn fractie al
sinds 1973 heeft geroepen dat de
markt van koopwoningen zou in
storten. „Dat zeiden we al onder
het kabinet Den Uyl. Toen werd
niet naar ons geluisterd. Die twee
weken uitstel nu kunnen er dus
na al die jaren ook nog wel
bü".
BEZETTING - De ongeveer dertig
.Bijlmerbewoners, die gistermor
gen het kantoor van de stichting
"Onze Woning" hebben bezet,
hebben hun actie na enige uren
vrijwillig beëindigd. Dit gebeur
de nadat het stichtingsbestuur
had toegezegd een "zo breed mo
gelijk overleg" op gang te bren
gen over de woonlastenproble-
matiek in de Bijlmermeer.
R0XYDUAL.DE LOGISCHE KEUS. \j& 3
