Londen dreigt
EG-partners
met de rechter
Afnemende groei
geneesmiddelen
„Zorgelijk jaar waarin
niets werd opgelost"
Als landbouwprijzen
toch 5% hoger worden
Bedrijfsveiligheid
moet voorop staan
rDINSDAG 6 MEI 1980
(Van onze correspondent Jan Gerritsen)
BRUSSEL - De Britse regering gaat naar het Europese
Hof van justitie als Londens EG-partners de verhoging
van de landbouwprijzen met 5 procent - waar Engeland
tegen is - toch nationaal gaan doorvoeren.
AMSTERDAM (GPD) - De
economische teruggang en de
kwetsbare werkgelegen
heidssituatie zijn omstandig
heden die een gevaar kunnen
betekenen voor de veiligheid
en gezondheid van werkne
mers in bedrijven. Te licht
laat men misschien in een si
tuatie als de huidige, maatre
gelen ter verbetering achter
wege. Ondanks goede wil en
eensgezindheid blijft daarom
wetgeving noodzakelijk.
Dit zei minister Al beda (sociale
zaken) in een rede waarmee
hij vandaag het Wereldveilig-
heidscongres opende. Hij gaf
daarbij een uiteenzetting over
de Arbeidsomstandigheden
wet, waarvan het ontwerp nu
bij het parlement in behan
deling is. De grote mate van
creativiteit bij de politieke
partijen en de unanimiteit ten
opzichte van deze wetsverbe-
tering (vervanging van de ou
de Veiligheidswet) was hem
daarbij opgevallen.
Tegen een negatieve invloed
van de economische situatie
op veiligheid en gezondheid
kan een dam worden opge
Minister Albeda:
worpen door van de werkge
ver te verlangen dat hij zich
houdt aan de algemeen er
kende regels van de techniek
en zich daarbij baseert op de
stand van de bedrijfsgezond
heidszorg. Uitgangspunt is
het inzicht dat tal van facto
ren weliswaar niet direct
schadelijk zijn voor de ge
zondheid, maar wel een de
primerende invloed op de
werkers kunnen hebben.
Het gaat daarbij volgens Albeda
om factoren die mede van in
vloed zijn op kwesties als het
hoge ziekteverzuim. Door
verbetering van de arbeids
omstandigheden worden
ziekmakende factoren in de
arbeidssituatie bestreden en
bovendien demotiverende
factoren teruggedrongen.
Ook mag worden verwacht
dat ongevals- en verzuimcij
fers worden teruggedrongen
en de kosten van sociale ver
zekeringen verlaagd.
Verbetering van de kwaliteit
van arbeidsplaatsen zal ook
minder aantrekkelijke func
ties attractiever maken.
Daarvan gaat dan weer een
gunstige invloed uit op de
werkgelegenheid. Verbete
ring van de kwaliteit maakt
extra toeslagen voor vuil en
onaangenaam werk minder
noodzakelijk, aldus de minis
ter.
De grotere politieke belang
stelling en de grotere betrok
kenheid van de vakbeweging
hebben ertoe geleid dat ook in
de Nederlandse wetgeving de
positie van de werknemers en
hun vertegenwoordigers aan
zienlijk is versterkt. In de
nieuwe regeling nemen
werknemers en werkgevers
een gelijkwaardige plaats in.
Dit betekent voor deskundi
gen een onafhankelijke posi
tie en een advies- en bijstand-
staak ten opzichte van zowel
werkgever als werkne
mer.
Bovendien verwacht Albeda
dat het functioneren van be
drijfsartsen en veiligheids
deskundigen in de arbeids
verhoudingen aan de orde zal
worden gesteld. „Voor hen
een uitdaging om de laatste
resten van de ivoren torens af
te breken en in te spelen op de
levende verlangens". De posi
tie van deze deskundigen zal
naar de mening van de be
windsman belangrijke wijzi
gingen ondergaan.
I
Dit zei de Britse ambassadeur bij de
Europese Gemeenschap, sir Mi-
i chael Butler gisteren. Zijn schot
voor de boeg van de acht EG-lan-
den komt een week nadat de Eu
ropese Raad van regeringsleiders
van de Negen in Luxemburg in
een fiasco eindigde.
Wat moet er nu gebeuren, is de
vraag die bovenaan de agenda
staat van de bijeenkomsten van
j de ministers van buitenlandse
r. zaken en van landbouw in Brus-
sel. Anders gezegd: hoe kan de
f impasse worden doorbroken die
in Luxemburg ontstond. De Brit-
se regering wil immers pas mee-
6 werken aan besluitvorming in de
EG, zoals over de verhoging van
de landbouwprijzen, als er een
j, oplossing is gevonden voor de
vraag hoeveel de Britse bijdrage
aan de EG-begroting verminderd
kan worden.
.Onderhandelen in de EG is zo lang-
g zamerhand nog alleen een poker-
B spel met vele honderden miljoe-
B nen als inzet. Vóór de Luxem-
burgse top liet de Franse presi
dent Giscard d'Estaing weten dat
in de hoofdstad van het Groot
hertogdom geen oplossing voor
het Britse begrotingsprobleem
gevonden zou kunnen worden als
j er geen principebesluit van de
landbouwministers voorhanden
was over aanpassing van de prij
zen. Dat besluit - gemiddelde
verhoging met 5 procent - kwam
er en daarna gaf Margaret That-
WEERRAPPORTEN
?van hedenmorgen 7 uur
S'l£
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
£uid Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Innsbruck
^Klagenfurt
.Kopenhagen
;,Lissaboh
^Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
■•Oslo
Parijs
p Stockholm
Wenen
Zürich
Casa Blanca
Istanbul
Las Palmas
Tel-Aviv
Tunis
onbewolkt
12
3
0
onbewolkt
12
3
0
onbewolkt
13
2
0
onbewolkt
11
1
0
zwaar bew.
13
4
0
onbewolkt
10
6
0
licht bew.
12
4
0
onbewolkt
11
4
0
zwaar bew.
12
<5
0
zwaar bew.
12
4
0
zwaar bew.
11
4
0
onbewolkt
-
16
-
regen
-
12
onbewolkt
12
3
0
regen
17
11
9
zwaar bew.
13
6
0
half bew.
14
3
0
zwaar bew.
12
8
0
zwaar bew.
7
4
5
regen
8
5
9
onbewolkt
17
3
0
zwaar bew..
18
14
14
regen
18
11
10
onbewolkt
12
3
0
zwaar bew.
12
4
0
half bew.
12
-
motregen
-
15
-
geheel bew.
-
15
-
geheel bew.
5
1
2
half bew.
17
11
02
onbewolkt
20
5
0
half bew.
13
7
0
half bew.
19
12
02
regen
17
12
26
onbewolkt
16
0
0
half bew.
7
5
geheel bew.
8
5
0
zwaar bew.
21
14
0
half bew.
23
15
0
onbewolkt
24
17
0
zwaar bew.
21
14
0
zwaar bew.
23
11
04
cher, de Britse eerste minister,
president Giscard dus een koekje
van eigen deeg.
Giscard heeft de 5 procent prijs
verhoging nodig om de Franse
boeren, een niet onbelangrijk
deel van de Franse kiezers, tevre
den te stellen. Volgend voorjaar
gaat dit electoraat een nieuwe
president kiezen. Voor de Britse
medewerking aan een prijsbe-
sluit wilde Giscard ook wel beta
len: in Luxemburg waren de acht
andere EG-landen bereid in 1980
en 1981 telkens 3,2 miljard gulden
over te nemen van de Britse EG-
bijdrage, die dit jaar op 4,6 mil
jard gulden zou uitkomen. Maar
de „ijzeren lady" uit Londen wil
de voor 1981 nog 400 miljoen gul
den meer en drong ook aan op
een regeling voor drie jaar - te
veel voor Giscard en de Duitse
Bondskanselier Schmidt.
West-Duitsland moest eigenlijk
twee keer betalen: zowel de ta
melijk forse verhoging van de
landbouwprijzen als 'overname'
van drie kwart van de Britse EG-
begrotingslast komt overeen
komstig de gebruikelijke EG-
verdeelsleutel voor 40 procent
neer op Bonn. En die hoge prijs
wilde Schmidt betalen met het
oog op de Bondsdagverkiezin
gen, die komend najaar plaats
hebben. Schmidt's sociaal-de-
mocratischp SPD blijft na die
verkiezingen waarschijnlijk af
hankelijk van de liberale FDP om
in de Bondsdag een meerderheid
te kunnen vormen, net zoals nu al
het geval is. En landbouwminis
ter Joseph Ertel is voor de FDP
de grote stemmentrekker bij de
boeren, die anders toch voor de
christen-democratische opposi
tie stemmen.
De mooie aanbiedingen van het
Frans-Duitse regeringsduo gel
den echter niet meer, zo viel na
het Luxemburgse fiasco al snel te
vernemen. En daarop kwam de
Britse reactie: dan zullen wij de
voorgenomen verhoging van de
EG-landbouwprijzen blijven
blokkeren. Om nog maar niet te
spreken van het beëindigen van
de schapevleesoorlog met Frank
rijk en het totstandkomen van
een Europees visserijbeleid -
twee problemen waarbij de be
kende stelling Engeland contra
de anderen bestaat.
„Losse eindjes aan elkaar knopen,
maar zeker geen akkoord". Dat
was de verwachting gisteren uit
gesproken door de Britse EG-
ambassadeur over de twee minis
terraden die vandaag in Brussel
bijeenkomen. Voor een deel is
hier natuurlijk sprake van sabel-
gekletter van een bereidwillig
dienaar. Anderzijds is ook niet in
te zien hoe er een snel eind kan
komen aan de impasse in de Eu
ropese besluitvorming, waarbij
de aarzelingen van de Ameri
kaanse president Carter - een ge
liefkoosd onderwerp van gesprek
in Europese hoofdsteden - nog
een doortastende indruk ma
ken.
Er is natuurlijk ook de mogelijk
heid van voortgezette confronta
tie
UTRECHT (GPD) - Vorig jaar liep de omzetstijging in de Nederlandse geneesmiddelenin
dustrie verder terug, voor dit jaar wordt nauwelijks groei verwacht. De uitvoer daalde
fors en de kosten voor onderzoek stegen verder.
De al jarenlange afnemende omzet- cent, zodat een volumegroei van
stijging is ook terug te voeren op 1,9 procent optrad,
het stijgende verbruik van „al- De afnemende groei tekent zich se-
ternatieve middelen" en aan het dert 1976 af. Nefarma is bezig de
oorzaken zorgvuldig na te gaan.
Intussen is al wel gebleken dgt de
alternatieve geneesmiddelen, zo
als kruiden, het gebruik van de
merkgeneesmiddelen hebben
beïnvloed. Dat geldt ook voor het
beleid van artsen, die minder ge
neesmiddelen zijn gaan voor-
schrijv
beleid van de artsen, die minder
medicijnen voorschreven. De
werkgelegenheid dreigt in gevaar
te komen.
Deze gegevens staan in een verslag
over vorig jaar van de Nederland
se Associatie van de Farmaceuti
sche Industrie, overkoepelende
organisatie van bijna alle farma
ceutische ondernemingen. De 92 Ook de markt
leden van Nefarma vertegen
woordigen ruim 90 procent van
de totale omzet in merkgenees
middelen.
De beperkte omzetstijging van 1979
(4 procent tegen 7,6 procent in
1978) is tegen de verwachting van
de overheid, die voorspelde dat
de geneesmiddelenmarkt in 1979
met 7,7 procent zou stijgen. De
omzet bedroeg vorig jaar f 1,06
miljard tegen fl,02 miljard in
1978. De prijsstijging was 2,1 pro-
VNO-verslag over 1979:
DEN HAAG - „Een jaar dat de eer
ste successen had moeten ople
veren voor het oplossen van de
hardnekkige economische
problemen, bleek een jaar van
misoogst te zijn", zo zegt de on
dernemersorganisatie VNO in
zijn verslag over vorig jaar.
Deze stelling wordt onderstreept
met het op een rijtje zetten van de
uitkomsten van 1979: Zo was er
een geringe economische groei;
het werkelijk nationaal inkomen
steeg nog maar 1,1 procent, dat
was per hoofd der bevolking „een
kruimel namelijk een kwart
procent.
De officiële (geregistreerde) werk
loosheid bleef onverahderd ruim
5 procent en als men het aandeel
in de werkloosheid van de ar
beidsongeschikten meetelt, was
het ruim 10 procent. Het aandeel
van de lonen en andere inkomens
in het nationaal inkomen steeg
weer, nu tot 90,5 procent, waar
door de druk op de gemiddelde
winstgevendheid der onderne
mingen onverminderd dQor-
ging.
Het saldo van de lopende rekening
op de betalingsbalans was weer
negatief: er was een tekort van f 4
tot f 4,5 miljard geraamd (volgens
de laatste CPB-cijfers was het f4
miljard). In de prognoses van
september (Prinsjesdag 1979)
werd nog een evenwicht voor
zien. De stijging van de belasting
en premiedruk ging voort, die
steeg tot bijna 60 procent van het
netto nationaal inkomen.
Er waren ook enkele lichtpuntjes:
de stijging van het prijspeil voor
de particuliere consumptie bleef
tot 4,5 procent beperkt, maar de
inflatie wakkerde tegen het eind
van het jaar weer aan. De export
nam voor het eerst sedert jaren
meer toe dan de stijging van de
wereldhandel: 9 procent. Maar
ook hier kwam een domper: de
laatste maanden lieten een
scherpe daling zien en voor dit
jaar wordt nauwelijks stijging
verwacht.
Wat het arbeidsvoorwaardenbeleid
betreft, concludeert het VNO dat
ook vorig jaar de nullijn niet werd
gehaald. Maar er zijn geen „ex
treem dure contracten gesloten"
De loonsomstijging kwam op on
geveer 6,5 procent uit. Maar de
uitgangspositie voor de jaren
tachtig is „oncomfortabel":
zwakke concurrentiepositie, ge
leidelijk dalende aardgasop
brengsten, stijgende energieprij
zen, groter aanbod van arbeids
krachten, behoefte aan meer ver
vangingsinvesteringen.
Al die gegevens hebben grote in
vloed op de betalingsbalans en
onderstrepen de noodzaak het fi
nancieringstekort (het verschil
tussen inkomsten en uitgaven)
van de overheid zo laag mogelijk
te houden. De bijstellingen van
de overheid in 1979 waren onvol
doende om het bedrijfsleven te
helpen, het begrotingsbeleid was
teleurstellend, omdat wel de
overheidsuitgaven zouden stij
gen, maar niet de bedrijfsinves
teringen.
Het einde van het jaar kwam zoals
het begin: alle signalen op rood,
aldus het VNO, dat al met al
concludeert „We hebben het
paard achter de wagen gespan
nen. Het was een zorgelijk jaar,
waarin niets werd opgelost".
zogenaamde
zelfmedicatiegeneesmiddelen
(als aspirientjes) daalt in twee
jaar nam de omzet met 3,5 pro
cent af tot f 116 miljoen. In deze
ontwikkelingen ziet Nefarma een
begin van een dreiging voor de
werkgelegenheid, wellicht zelfs
voor het voortbestaan van een
aantal bedrijven. Dat geldt te
meer als plannen van overheid en
ziekenfondsen om verder op ge
neesmiddelen te bezuinigen,
doorgaan.
De veel gehoorde roep om goedko
pere vervangende geneesmid
delen (zonder merk) slaat bi) de
farmaceutische fabrikanten niet
aan. Ten hoogste kunnen daar
mee enkele procenten van de to
tale kosten worden bespaard,
LEIDEN - Op de Leidse veemarkt wer
den vandaag 5501 dieren aangevoerd.
Gespecificeerd zag de aanvoer er als
volgt uit 615 slachtrunderen; 593 ge-
bruiksvee; 70 graskalvercn; 2866
nuchtere kalveren; 10 pony's; 573 var
kens; 26 biggen; 649 schapen of lam
meren en 99 bokken of geiten.
De prijsnoteringen van vandaag voor het
slachtvee - slachtrunderen: stieren le
kwaliteit van 740 tot 800; stieren 2e
kwaliteit van 690 tot 725; vaarzen le
kwaliteit van 720 tot 810; vaarzen 2e
kwaliteit van 625 tot 700; koeien le
kwaliteit 695 tot 810; koeien 2e kwali
teit van 615 tot 680; koeien 3e kwaliteit
van 580 tot 610; worstkoeien van 505
tot 610; extra kwaliteit dikbillen van
900 tot 1350. Nuchtere slachtkalveren-
van 125 tot 200; slachtzeugcn van 250
tot 255.
Gebruiksvee - Melk en kalfkoeien van
1700 tot 2950; vare koeien van 1150 tot
2200; pinken van 1100 tot 1850; gras
kalveren van 600 tot 1300; nuchtere
kalveren rood van 300 tot 425; zwart
van 175 tot 320; biggen van 90 tot 95;
schapen van 190 tot 230; lammeren
van 170 tot 225; veulens/pony's van
200 tot 700; geiten van 20 tot 100; lam
meren le kwaliteit van 235 tot 325.
Toelichtingen (respectievelijk aanvoer,
handel, prijzen): slachtrunderen re
delijk, vlot, stijver; kalf- en melk
koeien redelyk, rustig, stabiel; vare
koeien dito; vaarzen en pinken dito;
graskalveren matig, rustig, stabiel;
nuchtere kalveren redelik, rustig sta
biel; paarden/pony's matig, rustig,
stabiel; varkens redelijk, rustig, iets
hoger; lopers en biggen matig, matig,
stabiel; schapen/lammeren redelijk,
vlot, stabiel; geiten redelijk, rustig,
stabiel.
maar de zogenaamde „loco's"
werken remmend op de ontwik
keling van de gezondheidszorg
als geheel. De nagemaakte mid
delen zijn soms van twijfelachti
ge kwaliteit.
Er moeten middelen worden ge
vonden om de problemen enigs
zins op te lossen, aldus Nefarma.
In de eerste plaats dient het
steeds kleiner wordende export
overschot - in 1975 was het nog
f 218 miljoen, in 1979 nog maar f 7
miljoen - worden omgebogen. De
overheid zal moeten helpen bij
vernieuwingsplannen (innovatie)
en die verder moeten aanwakke-
Er zou al veel kunnen worden be
reikt als er gelijke prijzen voor
gelijke produkten in de EG-lan
den bestonden. Daarmee zou de
„oneigenlijke concurrentie" door
de zogenaamde parallelimport
(goedkopere merkgeneesmid
delen uit andere landen) kunnen
worden tegengegaan. Handelaars
kunnen met deze import de prij
zen in eigen land ondergra-
De Europese Commissie heeft Ita
lië al te verstaan gegeven ver be
neden de prijs te werken. Daar
door kwam in dat land een prijs-
stijgihg van 21 procent tot stand.
Nefarma bepleit voor de farama-
ceutische industrie in ons land
het behoud van een „speerpunt
functie" als technologisch voor
uitstrevende bedrijfstak, die in
1979 een export van meer dan een
miljard gulden opleverde.
Het lijkt er wel eens op, zo stellen de
geneesmiddelenfabrikanten, dat
geneesmiddelen als kostenon-
derdeel van de gezondheidszorg
in ons land een onevenredig grote
publieke belangstelling krijgen.
Het totale aandeel van de kosten
der medicijnen neemt echter met
het jaar af.
Schuitema:
zelfde winst
AMERSFOORT (ANP) - Schuite
ma (onder meer Centra, Famila)
verwacht voor 1980 een netto
winst, die ongeveer gelijk zal zijn
aan die van 1979, zo blykt uit het
jaarverslag.
In het licht van de algemene eco
nomische ontwikkeling in 1979
noemt Schuitema het resultaat
over dat jaar redelyk. De gecon
solideerde omzet steeg met ruim
7 pet van f 954 min tot f 1023 min.
Voor belastingen nam de winst
toe met 31 pet, maar door hogere
belastingen steeg de nettowinst
tenslotte met 12 pet van f 4,1 min
tot ruim f4,5 min.
DINSDAG 6 MEI 1980
302.00 285.20d
Petr. 193.30
187,80
>U 204,00
130,50
Helneken Holding
"^dlloyd Groep
MB
Ogem Holding;
Pakhoed Holding
116,20
213,30
89,00
253.50
BINNENLANDSE
AANDELEN
ADM Beheer 315°00 iiïfi'ood
A MAS 5.55e
Amfas 108.10 in;». >o
Asd. Rijtuig 200.00 ziio.OO
Ant. Verf 170^50 17lj)0
Asselberg 165,00a
Ass. St. R'dam 84,00 85,80
AUDET 129,00 125.00
Ballas t-N. 88,50 ."/mmi""
Batenburg 41Ó.00 40V.00
c. 60.50
159.00
21,60
Ceatr. Suik.
Cetcco
Chamotte
Cïndu-Kcy
Claimindo 284,00
Crane Ned. 1095.0C
Del» Mij. 95.50
Desseauz 44.00
Dikkers 21,00
Dorp en Co. 188,50
Duiker App. 150,00
Econosto 25,20
Eriks 78,30 i
Fokker 23,00
Ford Auto 335,00a
Furncss 42,50
Gamma H. 27,40
id. 5 pet. PW 16.30
Gel. Delft c. 495,00
Gelder eert. 13,00e
Gcd. Tram 1150,00
Gerofabr.
Giessen 111.50
Goudsmit 57.00
Grasso 77,00
Hagemeijer 39,50
lioek's Mach. 41.80
Inventum
Kiene™. C
70.00
10^30
21.20
60,00
Ned. Springst.
Norit
Nijverdal
Pont Hout
Schlum berger
Schuttersv.
Slavenb. Bnk
Smit Intern.
Waterl.
v d"vT t W 13010
VMFCStork' 8100
VuCmUButt 1640
VRG Gem. Bez 33 30
Wegener C eert 75,30
Wessanen c 44 20
Wye" 27Ï90
BELEGGINGS
INSTITUTEN
IKA Bclrgg
Interhonds
Leveraged
Tokyo PH (S) 107,00
Tokyo PH 152.00
Uni-Invest 127.00
Viking 88.50
Wereldhaven 10:i,20d
Unifonds
DreyfUs F
wth
13.80
Lehman Corp 24.00 2-UKJ
Manhattan
Oppenheimer
Technology 17.70 18.00.
Value Line
COI'D EN ZILVEIl r., a
Fijngoud in hfl per kg: 32700 - 33400.
Fijnzilver 771 - 874
BUITENLANDS
GELD
M^im'hr'frMOO. £57 3J7
SS^SfA?' 109 00 112,00
2.64 2.94
4.55 5.35
5200 55.00
8 70 10,10
AMSTERDAM - De Amsterdamse
beurs is na het lange weekend
enigszins verdeeld begonnen. De
positieve factor van een hoger
Wall Street werd teniet gedaan
door de zwakke koers van de
dollar, wat vooral voor enige in
ternationale aandelen verstorend
werkte. Daarbij was de lust om
zaken te doen niet zo heel groot.
De obligatiemarkt toonde een
rustig beeld met weinig verande
ringen.
Aandelen Akzo lagen gevraagd op
f 24, wat zestig cent meer was dan
vrijdagmiddag. Kon. Olie was f 1
Iger op f 151.60 en Unilever ging
1 'ijna I 2 terug tot f 111.70. KLM
daarentegen vloog f 1,20 omhoog
naar f 64 Hoogovens was veertig
cent lager op f 17,10, terwyl Phi
lips zich op f 18,70 wist te hand
haven.
Aandelen ABN werden vandaag
exdividend verhandeld en daar
mee rekening houdend daalde de
koers 1 1 tot f285. Amro bank lag
op f60.50 tamelijk zwak, maar
Middenstandsbank trok f 1.50
tan lol 213 Vin dé vtraelu
nngsfondsen trok Ennia f 2 bij tot
f 132. Nat. Nederlanden, die dui
delijk positief gestemd