Vaart en afwisseling in
show over onderdrukking
FILIBERKE GAAT TROUWEN
Tramlijn Begmet
zwakke rolbezetting
MAANDAG 5 MEI 1980
Ik heb Tito twee keer van enigs
zins nabij meegemaakt. De
eerst keer was, toen hij bij het
station in Belgrado na thuis
komst van een lange buiten
landse reis het volk toesprak.
Dat zal in 1954 of daarom
trent geweest zijn, ik studeer
de in Belgrado, en ik bevond
mij toen onder ,Jiet volk". Wat
me het meest frappeerde was
zijn sterk Kroatische accent,
dat hij in de Servische hoofd
stad op geen enkele wijze
trachtte te verbloemen.
De tweede keer was ik al wat
dichter naar hem toegescho
ven, ik woonde toen voor de
kranten het Negende Partij
congres in Belgrado bij en zat
in de zaal van het congresge
bouw toen hij er zijn grote re
de afleverde. Wat me toen op
viel, en me trouwens ook eer
der bij het station al was op
gevallen, was dat hij een al
lesbehalve begenadigd spre
ker was. Hij las van papier,
op een monotone manier, zich
nogal eens versprekend, met
als enig pluspunt dat er van
retoriek of redenaarsdema-
gogie geen sprake was.
Mercedes
Het was de Egyptische hoofdre
dacteur Heikal, Nassers ver
trouweling die Tito „de eerste
communistische koning"
noemde. Inderdaad kon nie
mand Tito het verwijt maken
dat hij als een askeet leefde.
Over het hele land verspreid
werden zeventien kastelen,
villa's of jachthuizen voor
hem gereserveerd gehouden,
hoewel hij in één ervan, op de
berg Romanija, in totaal
maar één nacht heeft doorge
bracht. Verder had Tito (ver
telt Dusko Doder in „The Yu
goslavs") de beschikking over
een eigen „blauwe trein", een
speciaal voor hem ingerichte
Boeing 727, het koninklijke
jacht „Galeb" en en groot
aantal dure auto's. De zwarte
Mercedes is zozeer deel uit
gaan maken van het „tenue"
van de hoge Joegoslavische
autoriteit, dat mijn vrouw,
die in november een week in
Belgrado was en een keer met
een particuliere Joegoslaaf in
diens Mercedes meereed, op
een gegeven moment merkte
dat verkeersagenten automa
tisch hun kruisende verkeer
meteen stop zetten als hun
Mercedes het kruispunt na
derde. Het is iets duurder,zo'n
Mercedes, maar je schiet dan
wel lekker op in het ver
keer...
Prins
Een van Tito's buitenverblijven
aan het meer van Bied had
vroeger toebehoord aan re
gent prins Paul. Dusan Doder
vertelt, dat een collega eens
aan een oude automonteur
die in de buurt woonde ge
vraagd had wat het verschil
nu eigenlijk was tussen prins
Paul en Tito. De man vertelde
dat beiden van zijn diensten
gebruik hadden gemaakt,
„maar prins Paul placht hier
met twee auto's naar toe te
komen, waarvan de ene oud
was, terwijl Tito met dertien
auto's komt die allemaal
nieuw zijn".
Muggen
Behalve de Mercedes is de Yolvo
een geliefde wagen in Joego-
slaviës hogere kringen, reden
waarom de lommerrijke bui
tenwijk Dedinje, waar de au
toriteiten hun villa's hebben,
in de volksmond „Volvograd"
wordt genoemd. Tito woonde
daar in de Uzickastraat 15,
maar het grootste deel van het
jaar bracht hij toch door op
zijn privé-eiland Brioni. Zo
als anderen hun tweede huisje
hebben, zo had Tito nog zijn
tweede eilandje, Vanga, „aan
de overkant" van Brioni,
waar hij boomgaarden had,
een wijnkelder en een smidse,
waar hij zijn oude vak van
metaalarbeider nog wel eens
praktizeerdeDusan Doder,
die als correspondent van de
Washington Post in de buurt
van „Volvograd" woonde,
had al snel een methode ont
dekt om er achter te komen
wanneer Tito van plan was
Brioni voor enige tijd te ver
ruilen voor zijn woning in
Belgrado. Althans in de zo
mer. Kort voordat Tito arri
veerde, plachten de stedelijke
autoriteiten namelijk wat
vliegtuigjes boven Dedinje los
te laten om met pesticiden de
wolken muggen over de kling
te jagen. Want Russen en
muggen, daar had Tito een
broertje dood aan!...
De ouwe
Josip Broz Tito was ongetwij
feld een groot politiek takti-
cus, die er in slaagde Joego
slavië als „niet-gebonden
land" tussen de klippen Ame
rika en Rusland door te lave
ren en het intussen ook nog
van beide walletjes te laten
eten. Van Washington kreeg
hij, in ruil voor Joegoslaviës
onafhankelijkheid, alles bij
elkaar zo'n 3,5 miljard dollar
(Amerika beschouwde hij als
„een melkkoe, geen stier - al
leen maar uiers, geen ho
rens"), en de USSR liet hij bij
herhaling blijken dat hij nog
lang niet uitgeblust was. In
1973 was hij, 81 jaar oud, in
Kiev om met Brezjnjev de si
tuatie in het Midden-Oosten te
bespreken. Hij moest een
krans leggen bij een monu
ment voor oorlogsslachtoffers.
De treden waren ongebruike
lijk hoog, daarom kreeg hij
twee Russische legerofficieren
mee om hem te assisteren bij
het beklimmen van de trap.
Tito schudde ze echter geïri-
teerd van zich af en beklom de
treden zonder hulp. Een lid
van de Joegoslavische delega
tie zei daarover:
,JDe Ouwe wist dat hij geen en
kel teken van zwakheid mocht
tonen, want dat zou meteen
zijn uitgebuit. We zagen dat
de Russen het scènetje nauw
lettend gadesloegen, en er
werd goede nota genomen van
zijn lichameljke kracht!...
Dr op of dr onder
LEIDEN - "D'r op of d'r onder" is een showprogramma
rond het thema "onderdrukking". Over dit onderwerp
wordt dagelijks erg veel geschreven en gepraat, zoveel dat
een hoop ervan de mensen waarschijnlijk nauwelijks
meer raakt. Vandaar dat er op zich veel te zeggen is voor
de verrassende benadering van dit thema, die in de "D'r
op of d'r onder show" wordt gegeven.
lijke benadering is, dat de, voor
stelling in tegenstelling tot veel
politiek theater, nooit drammerig
wordt. De show biedt veel vaart
en afwisseling, waardoor zelden
het gevoel ontstaat, dat je iets
wordt opgedrongen.
In deze door Amnesty Internatio
nal Leiden in samenwerking met
het LAK opgezette voorstelling
passeren op een vlotte, speelse
wijze een aantal vormen van on
derdrukking de revue. Een glad
pratende presentator praat de
verschillende onderdelen, zoals
een quiz, een liedje, een vraagge
sprek en een poppenkast aan el
kaar. De presentator blijkt zelf
ondertussen de medewerkers
van de show te onderdrukken,
waardoor een goed dubbele bo
dem-effect wordt bereikt.
Een groot voordeel van een derge-
Met een dergelijke luchtige aanpak
is het gevaar echter groot dat het
teveel aan de oppervlakte blijft.
Daaraan heeft de groep niet altijd
kunnen ontkomen. Vooral een
scène meteen karikatuur van een
alcoholische dictator en een ma
niakale marteldokter is zo over-
Jaarlijkse uitvoering
door streekmuziekschool
LEIDEN - De streekmuziekschool Leiden e.o. geeft donderdagavond 8
mei haar jaarlijkse leerlingenuitvoering in de Zuiderkerk. Het pro
gramma bestaat uit het optreden van diverse ensembles, afgewisseld
met bijdragen van uitéénlopende instumenten, zoals harp, luit,
dwarsfluit, accordeon, orgel, hobo en piano. Er zullen werken worden
uitgevoerd van o.a. H.M. Schneidt (strijkorkest onder leiding van mu
ziekschooldirecteur Christian Timm), H. Renier, Albeniz en Villa-Lo
bos, J.S. Bach, L. van Beethoven, Chopin, Debussy, Katsjatoerian,
Poulenc en Janacek.
trokken, dat het alleen nog maar
lachwekkend is. Met versleten
stereotiepen is de mensen het af
schrikwekkende van onder
drukking niet bij te brengen. Ook
een al te vlot verlopend proces
tegen drie Zuidamerikaanse boe
rinnen komt nauwelijks geloof
waardig over.
Veel herkenbaarder is weer de
plotselinge onderbreking van de
voorstelling door de binnen
komst van een politieagent, die
op zoek is naar een illegale gast
arbeider. Deze blijkt ingehuurd
te zijn door de presentator om de
vloer te vegen en snoep te verko
pen. Van dergelijke intermezzo's
zijn er meer in "D'r op of d'r on
der". Zo komen in de voorstelling
ook terloops de onderdrukking
in het gezin, op school en op het
werk aan de orde. De plaats van
handeling van onderdrukking
wordt hierdoor zeer terecht ver
plaatst van de haast abstracte
Derde Wereld, naar wat er direct
om je heen gebeurt.
iKpgNAHÉB, H
WAT JU NIET-BÉNTT
IK 3£NJ£TES£N -
r APNAP IS NAA<A;
WOE SAAT HET? SLKMT
PENK IK, WANT/V,er M'J
SAATHETfiöEP/
/acaJOLI^WAT l/PMPJE
(\/AN ,UI£A)TUIO*?
IK KZEECj ER TRAA/RA)
V/AAI /Al DE OC\E M --
-v
C-
G-C/ c&fë
FRED BASSET
De avonturen van Jommeke
LAMSROLLADE
150 gr Gorgonzola
eventueel een and
..blauwe' kaas) met
vork fijn. Meng er 2 i
'afifijn ^gesnipperd
gehakte walnotei
toontje knoflook. 8 fijn
gehakte walnoten j
spek'
pepei
Strijk di
over del
laat de rand.
het vlei
bindtoi
r de lap vlees, maar
steek
de rollade
theelepel ore
d het vlee:
alle zijder
:heef op dó par
de rollade z<
licht goudbruin,
matig vuur Leg
deksel scheef op d<
Reken in totaal op dr.e
De binnenzijde moet ro
se blijven
WINA BORN
Voor de zaterdagavond in het LAK- Leidse bioscopen
theater aanwezige bezoekers zal
de show misschien weinig nieu
we gezichtspunten op "onder- 9.15 uur, al.
drukking" gegeven hebben. Nachtvoorstelling: "The streetfighter".
D"d'r op of d'r onder show'' lijkt
wel geschikt om mee op scholen,
buurthuizen en op straat te spe
len. hetgeen ook de uiteindelijke
bedoeling van de makers ervan
ARIEJAN KORTEWEG
LEIDEN - De zwoele, latent-agressieve sfeer, die
pianiste Exa Louise Brown zaterdagavond in een
zeer redelijk bezette Leidse Schouwburg met de
Cole-Porter-composities 'Night and day', 'Love for
sale' en 'I get a kick out of you' opriep, sloot uitste
kend aan op de dramatische strekking van Tennes
see Williams' wereldberoemde toneelstuk 'A
streetcar named Desire' ('Tramlijn Begeerte').
Ze werd echter even zovele malen wreed verstoord
door het stunteligamateuristisch toneelspel van ac
teurs en actrices van toneelgroep 'Globe'. Guusje
van Tilborgh als Blanche Dubois kon het vermoe
den van kuisheid, dat steeds door de suggestie van
gespeelde hoerigheid brak, onvoldoende wegspe
len. Ook Theu Boermans als Stanley Kowalski, de
boertige, rondborstige en onbeschofte echtgenoot
van Stella Kowalski (Liesbeth Coops) weet zich
niet gehinderd door enige kennis van eigen kunnen
en speelt de rol van Kowalski met stuitende over
moed regelrecht het graf in.
Van z'n in eerdere recensies gesignaleerde geënga
geerde toneelspel is inmiddels zeer weinig over
gebleven. De rolverdeling maakt overigens toch
geen enkele indruk. De hoofdrollen zijn uiterst
zwak bezet, terwijl in de bijrollen de knipoog naar
de figuratie wordt bevestigd in de volstrekte onbe
kendheid van de respectievelijke namen van de
spelers.
Dat één van de meest illustratieve voorbeelden (naast
Margaret Mitchell's 'Gejaagd door de wind') van de
'plantageliteratuur rond 1900' in 1980 nog kan
boeien bij de Leidse theaterbezoeker, die hoege
naamd geen enkele affiniteit voelt met het sterk
uitgemergelde leven in het Franse kwartier van
New Orleans, is al verbazingwekkend genoeg. De
functie van de Globe-acteurs zou dan omschreven
kunnen worden als het kundig hanteren van ver
anderde maatschappelijke normen.
Hierin is men echter volledig in gebreke gebleven. De
paranoïde levensinstelling van Blanche Dubois is
heden niet langer het exclusieve voorrecht van een
enkeling en de a-sociale houding van Stanley Ko
walski is tegenwoordig voorwaarde om tot menig
gerenommeerde bruine kroeg toegelaten te wor
den.
Ofwel: het shockerende, onmaatschappelijke gedrag
van de 'Polak' Kowalski, zijn vrouw Stella, Blanche
Dubois en Harold Mitchell heeft in een maatschap
pelijk devaluerende samenleving veel aan kracht
ingeboet. Toch had 'Globe' Tramlijn Begeerte
overeind kunnen houden door in de interpretatie
naar een surplus te zoeken, dat dan rtiet normbe
vestigend zou mogen werken. Dit is nergens ge
beurd'.
Zo kon, ook naar de mening van vele toeschouwers
zaterdagavond, een langdradig toneelstuk, ont
staan, Tennessee Williams onwaardig.
BERT KOEKEBAKKER
CAMERA "Nightwing", da. 7.00 en 9.15
uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Sjors en Sjimmie en
het zwaard van Krijn", za., woe. en zo.
2.00 uur.
Nachtvoorstelling: "Cosi come sei". vr
en za. 11.30 uur. 16 jr.
LIDO 1: "Killerfish", da. 2.30,7.00 en 9.15
uur, zo. ook 4.45 uur. 12 jr.
L.IDO 2: "The electric horseman", da.
2.30,7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur. al.
LIDO 3: "Een tip van de sluier", da. 7.00
en 9.15 uur, do., vr., ma. en di. ook 2.30
uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Tekenfilmrevue", za.,
zo. en woe 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur.
STUDIO: "One flew over the cuckoo's
nest", da. 7.00 en 9.15 uur, do., vr.. ma. en
di. ook 2.30 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Bambi", za., zo. en
woe. 2.30 uur. zo. ook 4.45 uur.
TRIANON: "The Amvtiville horror", da.
2.30, 7.00 en 9.15 uur. zo. ook 4 45 uur, 16
18
Nachtvoorstelling: "De schorpioen prikt
raak", vr. en za. 11.30 uur, 18 jr.
Bioscopen Alphen
EURO 1: "Ten", da. 1.30,6.30 en 9.15 uur.
zo. 1.30. 4.00. 6.45 en 9.30 uur. 16 jr
Nachtvoorstelling: "The Eiger sanc
tion", za. 12.15 uur. 16 jr.
EURO 2: "Once upon a time in the
West", do. 1.30 en 8.15 uur, za. en woe.
8.15 uur, zo. 3.45 en 8.15 uur. 16 jr
Kindermatinee: "Tom en Jerry", za. zo.
en woe. 1.30 uur.
Nachtvoorstelling: "Rona",za. 12.15 uur,
16 jr,
EURO 3: "The Amytiville horror", da.
1.45,6 45 en 9.15 uur, zo. ook 4.15 uur. za.
ook 12.15 uur. 16 jr.
EURO 4: "Rabbi Abraham in het wilde
Westen", da. 2.00,7.00 en 9.30 uur, zo. ook
4.30 uur. al.
Nachtvoorstelling: "Pornopleziertjes".
Bioscoop Voorschoten
GREENWAY: "Spetters", vr. en za. 7.00
en 9 15 uur. zo. 4.00 en 6.15 uur. woe 8.15
uur. 16 jr
Days of Heaven", zo. en ma. 8.45 uur. di
8.15 uur. 16 jr
Kindermatinee: "Peter en de vliegende
autobus", za. en zo. 2.00 uur, woe. 2.15
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dmsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13>00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis:
Middagbezoekuur: 13.45-14.30 uur.
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage-
Sportmedisch Advies Centrum; blessu
respreekuur: Elisabethziekenhuis, Lei
derdorp. 's maandags van 19.30-20.30
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00 uur
(alleen voor echtgenoot) en van
18.30-19.30 uur. Babyshow laatste kwar
tier van avondbezoek.
Kinderafdeling: dag. van 1500-18.30
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten behalve kinderenj
zijn de bezoekuren als volat:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou
ders)
Maandag tlm vrijdag
1830-18.45 uur
Zaterdag en zondag
14.45-15.00 uur
Bezoek aan ernstige patiënten: wanneer
voor ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderklxniek.
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur
Bezoektijden kinderafdeling.
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30
13.30-14.15 en 18 30-1930 uur 3e klas'
13.30-14 15 en 18 30-19 30 uur Kraamaf-
deling 13.30-14.15 alleen voor echtge;
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000)
TQudcllieuius
5 mei 1980
Honderd jaar geleden stond in
de krant
- Een geweldige slag in de rich
ting van Pantin, een noord
oostelijke voorstad van Pa
rijs. deed Zaterdag-middag
om t'én uur de geheele Fran-
sche hoofdstad opschrikken.
Het geluid en de schok waren
zoo krachtig dat men niet an
ders dacht dan dat de beide
forten van Romainville en
Aubevilhers xn de lucht waren
gevlogen. Spoedig echter
bleek het, dat in de fabriek
van kunstvuurwerken van
den heer Nonoré eene uitbar
sting had plaats gehad,
waardoor enkele gebouwen
van die fabriek geheel ver
nield waren. Gelukkig is er
bij de
slechts een persoc
ramp omgekomen
slechts vijf gekwetst. Een jon
gen, die door de werkplaats
liep. sein jut iets aan zijne,
schoenen gehad te hebbendat
door de wrijving langs den
vloer ontbrand is en later de
massa's ontplofbare stoffen
aangetast heeftZonderling is
het dal de jongen zelf niet hel
minste letsel bekomen heeft,
terwijl de persoon die gedood
is. op meer dan honderd meter
afstand van de plaats des on-
heils aan heh werk was. De
materiëele schade wordt op
100.000 franken geschat.
Vijftig jaar geleden
- In het Parijsche voorstadje
Barbizon heeft de politie een
bende schilden jenverval-
schers ontdekt, onder leiding
staande van Charles Millet,
kleinzoon van den beroemden
Franschen schilder Jean-
Frangois Millet. De kleinzoon
werkte samen mef een schil
der, die vervalschte Millets
vervaardigde, tvaarna
Charles ze signeerde alsof het
werken van zijn grootvader
waren. Hij beweerde tegen
over aanstaande koopers. dat
het om familie-bezit ging.
Toen deze handel vlot liep. be
gon het tweetal ook andere
schilderijen te vervalschen.
Buiten landsche agenten
zorgden voor een goeden af
zet. De politie stelde vast. dat
een verzamelaar kort geleden
een vervalschte Millet had ge
kocht voor 150.000 francs en
dot een vervalschte Millet,
welke onlangs naar Engeland
verkocht was. anderhalf mil
joen francs had opgebracht
- Uit Bntsch-Indic ivordt ge
meld, dat de volksleider Ma-
halma Gandhi te Jalapoer is
gearresteerd en m de gevan
genis van Yaroda Poona zal
worden opgesloten.
