t„« W'"'-
Bedrijven bieden
1100 man arbeid
Afdankertje is in trek
Japans bezoek
aan de Hortus
Rapporten
"Grote
Polder"
Heineken trok weinig
werkgelegenheid aan
HtjL^
Hollantsclic
fiets
ZATERDAG 3 MEI 1980
LEIDEN - Dezer dagen is een
tweetal rapporten versche
nen waarin het industriege
bied "De Grote Polder" in
Zoeterwoude onder loep
wordt genomen. Dat indus
triegebied vindt zijn oor
sprong in 1957 toen Leiden bij
gebrek aan geschikte ruimte
binnen de gemeentegrenzen
besloot samen met de ge
meente Zoeterwoude facili
teiten te scheppen voor de
vestiging van bedrijven met
een industrieel karakter.
Na langdurige voorbereidingen i
werd aan het begin van de ja
ren zeventig een bestem
mingsplan vastgesteld, waar
na de werving en selectie van
bedrijven kon beginnen. Het
ene onderzoek, van de ge
meente Leiden, houdt zich
bezig met de vraag of de be
drijven in De Grote Polder
inderdaad de werkgelegen
heid hebben opgeleverd die
destijds werd verwacht. Het
andere van de Kamer van
Koophandel behandeld de
mogelijke effecten van de
grootste vestiging op het ter
rein: de brouwerij van Heine
ken.
Optimistische raming bijna gehaald
LEIDEN - De cijfers over een toe
nemend verlies van arbeidsplaat
sen staan in schril contrast met de
werkgelegenheidssituatie in De
Grote Polder, het industrieter
rein in Zoeterwoude. Dat blijkt
uit een onderzoek dat het buréau
economie van de gemeente Lei
den eind vorig jaar heeft uitge
voerd.
Vijfjaar na de opening heeft dit ter
rein 26 arbeidsplaatsen minder
opgeleverd dan in de meest op
timistische ramingen werd ver
wacht. De eerste prognoses gin
gen uit van 1125 arbeidsplaatsen,
maar al snel bleek dat dit aantal
met 36% verminderd moet wor
den. Desalniettemin blijken er in
de polder 1099 mensen aan de
slag zijn.
Daar komt komt nog bij dat bedrij
ven als Iemco, Aquarex en de
Grofsmederij opgedoekt zijn en
er in totaal voor 220 mensen werk
verdween. De komst van het Ne
derlands Drukkerij Bedrijf, dat
Leiden verliet, leverde evenwel
weer 200 arbeidsplaatsen op.
Het onderzoek heeft ook dé conclu
sie opgeleverd dat zich een ver
schuiving heeft voorgedaan in
het soort werkgelegenheid dat in
De Grote Polder te vinden is.
Toen vijfjaar geleden de selectie
van bedrijven plaats had, werd er
vanuit gegaan dat van elke vier
mensen, één in de sector admini
stratie/verkoop zou werken en
drie in de produktie. Tijdens een
enquête die vorig jaar oktober
werd gehouden bleek dat die
verhouding niet klopt. Er is meer
werk in de eerst genoemde sector
en minder in de produktie en dat
Van de 31 vestigingen op de terrei
nen van De Grote Polder, waren
er 13 afkomstig uit de gemeente
Leiden. Vorig jaar waren er van
die dertien nog tien over. Bij die
tien waren op de aanvangsdatum
115 mensen in dienst. Verwacht
werd toen dat het aantal in vijf
jaar tijd tot 184 zou oplopen. Nu
blijkt dat er bij deze bedrijven
door 234 mensen wordt gewerkt.
Opmerkelijk is ook dat in tegen
stelling tot de verwachting de in
dustriële bedrijven veel werkge
legenheid opleveren voor ge
schoold personeel, door het ver
lies van arbeidsplaatsen in de
produktie, zelfs relatief in toe
nemende mate.
LEIDEN - De vestiging van de
bierbrouwerij van Heineken op
het industrieterrein De Grote
Polder in Zoeterwoude heefl
vrijwel geen effecten gehad op de
werkgelegenheid van bedrijver
in de omgeving. Alleen een twee
tal transportbedrijven op het in
dustrieterrein maakt meldinp
van meer werk door opdrachten
van Heineken. Voor de andere
bedrijven in De Grote Polder ol
omgeving maakt het niets uit ol
Heineken er nu wel of niet een
fabriek heeft.
Dat is de belangrijkste conclusie
van een onderzoek dat de Stich
ting Economisch Technologie
Instituut voor Zuid-Holland
heeft verricht en waarvan de re
sultaten nu door de Kamer var
Koophandel bekend zijn ge
maakt. Die stichting is van opvat
ting dat degenen die verant
woordelijk zijn voor het econo
mische beleid (of dat nu natio
naal, provinciaal of stedelijk is) te
weinig gegevens ter beschikking
hebben over de gevolgen van het
stimuleren van de vestiging van
bepaalde bedrijven. Een gemeen
tebestuur kan bijvoorbeeld veel
geld uittrekken om het voor een
groot bedrijf aantrekkelijk te
maken een vestiging in de stad te
openen, dat alles in de hoop dat
het grote bedrijf de komst van
allerlei kleine bedrijfjes met zich
mee brengt, maar is dat nu wel zo.
Dat is wat de stichting wil onder
zoeken; in eerste instantie op een
drietal plaatsen in de provincie:
De Grote Polder, De Scheve-
ningse Visserij en de Westlandse
glastuinbouw. Het onderzoek bij
Heineken geldt als een proef. De
stichting moet nog besluiten of
de toegepaste opzet voldoet en
ook in Scheveningen en het
Westland zal worden toegepast.
Die opzet bestaat voor een belang
rijk deel uit het ondervragen van
naburige bedrijven en het nagaan
welke bedrijven de grondstoffen
aandragen voor de brouwerij.
Gebleken is dat de Heinekenves-
tiging bij tien procent van de 48
bedrijven in de Grote Polder 4,5%
van de in totaal 1001 arbeids
plaatsen creëert. De brouwerij
zelf zorgt voor 58% van de werk
gelegenheid in het industriege
bied.
Worden de effecten in andere be
drijven daarbij opgeteld dan
heeft de komst van Heineken 60%
van de werkgelegenheid in de 1
polder betekent.
Geen sprake is van de komst naar
Zoeterwoude van bedrijven
waarvan de brouwerij de grond
stoffen betrekt. Deze bedrijven
zijn voor een belangrijk deel ge
vestigd in het Rijnmondgebied.
Die afstand is overbrugbaar en
levert geen moeilijkheden op.
Betrokken bedrijven hebben de
onderzoekers wel laten weten dat
als die afstand groter zou zijn dan
honderd kilometer er wel
problemen zouden bestaan. Wat
betreft de technische dienst die
voor het bedrijf onontbeerlijk is,
geldt ook niet als principe dat de
ze in de buurt gevestigd moet
zijn. In Zoeterwoude is dat wel
het geval, maar de daar gevestig
de dienst werkt ook voor andere
delen van het concern, zelfs in het
buitenland.
DULJ
Prins Mikasa in Leiden
LEIDEN - De broer van de Japanse
keizer, prins Mikasa. heeft gis
termiddag een bezoek gebracht
aan Leiden. Hij bekeek onder an
dere het museum van Oudheden
aan het Rapenburg en maakte
daarna een wandeling door de
Hortus. Tussen de bedrijven door
werd de prins ontvangen door het
college van bestuur van de Leid
se universiteit.
Prof. dr. F. Vos van Japanse taal-en
letterkunde, vertelde daarbij iets
over de geschiedenis van de
Leidse universiteit. Het gezel
schap nam daarna een kijkje in de
Hortus. Daar zijn onder andere
planten en bomen te zien die in
het begin van de vorige eeuw
vanuit Japan naar Leiden zijn
overgebracht.
Onder een Japanse kersenbloesem
in volle bloei, die vijfjaar geleden
door de Japanse ambassadeur in
Nederland aan de Hortus is ge
schonken, verpoosde de Japanse
prins zich even in afwachting van
het diner, in het Academiege
bouw aan het Rapenburg.
Japanner was op eigen verzoek in
Leiden om een bezoek te kunnen
brengen aan het museum van
Oudheden. Zijn belangstelling
ging daarbij speciaal uit naar de
Egyptische afdeling. Woensdag
woonde hij de inhuldiging van
Beatrix in Amsterdam bij.
Massa's spullen op vierde Leidse rommelmarkt
Voor meer Leids
nieuws pagina 14
ADVERTENTIE
LEIDEN - Al ver voordat de klok
tien uur slaat staan er tientallen
mensen geduldig te wachten in
een keurige rij. Ze mogen pas
klokslag tien uur de hal binnen,
beladen met - nog lege - plastic
tassen. Het verstandigste is na
tuurlijk om met de auto naar de
fameuze rommelmarkt in de Ton
Menken-ijshal te komen, maar
fietsen gaat in Leiden sneller.
Bovendien is er tegen kwart voor
elf geen parkeerplaats meer vrij;
automobilisten staan dan gedul
dig hun beurt af te wachten. Het
motto van de vierde rommel
markt die zeventig verenigingen
bij Menken mogen houden: wie
het eerst komt het eerst maalt. De
spullen die in de vierduizend me
ter grote hal staan zijn uniek,
evenals de prijs. Literaire werken
voor twee kwartjes.. Een antieke
spiegel voor zeven vijftig. Speel
goed voor een paar gulden. Kas
ten voor een tientje, klein spul
kost een kwartje. Als wat bezoe
kers hun oprechte blijheid laten
merken over die luttele bedragen
slaat een vrijwilligster die de
stand van een sportvereniging
bezet aan het twijfelen: moet ze
dan meer vragen?
Haar collega toont pure veront
waardiging zodra ze merkt dat
een echte "opkoper" beslag wil
leggen op een schaal. Een oudere
man merkt goedmoedig op: "Nou
ja, als hij nou toch de prijs be
taalt...".
Het is telkens weer - de rommel
markt vindt dit jaar voor de vier
de keer plaats - verbazend van
hoeveel spullen mensen afstand
doen zonder daar direct een ver
goeding voor te willen hebben.
Minstens even verbazend is het
om te constateren dat een groot
aantal mensen, (dezelfden ook?)
met veel gretigheid voor weinig
geld die afgedankte spullen wil
len wegslepen. "Vorig jaar wil
den ze zelfs m'n jas nog hebben"
merkt een standhoudster wat
snibbig op. Het kan een lucratie
ve bezigheid zijn, een uur rond
lopen op de rommelmarkt. Het
kan eveneens zeer vermoeiend
zijn. Je komt nou eenmaal ogen
tekort wil je alles, maar dan ook
alles, wat er staat in je opnemen.
Het is zo gek niet te bedenken of
het staat er. Een kleine greep dan
nog maan electrische apparaten,
oude typemachines, naaimachi
nes, schoenén, kleren, bankstel
len. Rasten, lampen, vazen,
speelgoed, allerhande spullen,
boeken, tijdschriften, servies,
huishoudelijke apparaten. Mo
gelijkheden te over.
En de organisator? Die kan in zijn
handen wrijven. Hij slaat twee
vliegen in één klap. De vereni
gingen die altijd weer bij hem
aankloppen zijn in één keer te
vreden gesteld. Ze huren voor
een paar tientjes een ruimte van
zeven bij drie en het ligt aan hun
eigen inventiviteit wat ze ermee
doen. Daarnaast raken de dui
zenden bezoekers van de rom-
melmarkt-sport-in van het feno
meen Ton Menken-ijshal op de
hoogte. En die reclame is nooit
weg, want al op de eerste dag trok
de rommelmarkt gisteren 3500
bezoekers.
Dou/.astraat lb - Leiden -
l el. 071 -142262/142580
Leiden
\agcnoeg oplevcringsgerccd
dus geen dubbele lasten.
Gebouwd in een prachtige
gevelsteen met aandacht
vooi isolatie: volledige dub
bele beglazing, spouwmuren
installatie.
Type 1: begane grond: hal,
toilet en garage. Ie verdieping:
woonkamer en open keuken.
ipkamer.
douche
afelc
ruimte.f. 148.750,-V.O.N.
Type 2: indeling en prijs als
type 1.
Type 3: Begane grondapparte-
slaapkamer, doucheruimte met
toilet en wastafel, woonkamer
met complete bijzonder luxe
uitgevoerde keuken en aan
sluitend tuin en berging,
f. 139 750,-- V.O.N.
Type 4: begane grond: hal en
berging. Ie verdieping: grote
woonkamer met complete luxe
uitgevoerde keuken en aangren
zend groot zonnig terras
20m2ji, slaapkamer, toilet en
2 slaapkamers waarvan 1 met
balcon, badkamei met ligbad
toilet en wastafel en vaste
kasten, f. 162.750, -V.O.N.
CDA-Verband( 1
Het komende najaar moet het
allemaal gaan gebeuren. De
AR- en CH-kiesvereniging
Leiden en de KVP-afdeling
Leiden houden op te bestaan
en'uit de as van het oude drie
tal herrijst de phoenix: het
CDA. Maar wanneer ik zo in
de verschillende kampen de
stemmingen eens pexldan is
het nog niet allemaal koek en
ei en dreigen de emoties soms
de overhemd te krijgen wan
neer de oude partijtradities
overboord geworpen moeten
worden.
En dat terwijl Leiden al weer
enkele jaren het zogenaamde
CD A-Verband kent. Een soort
officieuze samenwerkings
vorm op weg naar een werke
lijk CDA. Maar op de achter
grond nog altijd de KVP,
ARP en CHU met hun eigen
afdelingsvergaderingen en
hun eigen vertegenwoordi
gers in de Leidse raadsfractie.
Zo kennen we in de Sleutelstad
op het ogenblik ook nog twee
soorten CD A-leden. Er zijn er
die stammen uit de oorspron
kelijke partijen, er zijn er ook
die rechtstreeks lid van het
CDA werden en dus geen bin
dingen hebben met een van de
oude drie. Joop Walenkamp is
bijvoorbeeld het eerste CDA-
lid in de Leidse raad, zonder
dat hij ook lid is van KVP,
ARP of CHU.
De afgelopen maanden hebben
de drie Leidse afdelingen zich
beraden over de manier
waarop de fusie haar beslag
moet krijgen. Gezamenlijk
rond de tafel hebben zij een
protocol opgesteld, waarin
allerhande zaken worden ge
regeld. En dezer dagen moe
ten die leden de voorwaarden
goedkeurenDe ARP-kiesver-
eniging Leiden gaf als eerste
het groene licht en deze week
volgde de KVP.
Dat gebeurde overigens in een
vergadering, die behalve door
het bestuur slechts werd bij
gewoond door een vijftal le
den. Terwijl er nog altijd
ruim driehonderd zijn inge
schrevenonder wie enkele le
gendarische zoals de oude
prof. Romme. In het verleden
luisterde hij de afdelingsver
gaderingen nog wel eens met
zijn aanwezigheid op. Al
duurde die sessie meestal
slechts tot de pauze en mengde
hij zich niet in de discussie.
In het achterzaaltje van het res
taurant Wienerwald aan de
Stationsweg werd deze week
wat triest geconstateerd dat
de belangstelling voor de
aloude KVP kennelijk volle
dig is uitgewerkt en dat ieder
een al helemaal in CDA sfeer
leeft. Een poging van Jan
Werter om in een volgende
vergadering toch enige deco
rum bijeen te garen voor de
plechtige uitvaart van de ka
tholieke volkspartij leed
schipbreuk.
Zo kon het gebeuren dat een
handjevol leden aan het graf
stond van wat eens de partij
was met de meeste zetels in de
Leidse raad.
CDA-Verband(2)
Zijn de centjes nogal eens zaken
waarop een fusie struikeltbij
het Leidse CDA is dat niet het
gevalDe overgebleven duiten
worden keurig in een geza
menlijke pot gestopt en
daarmee uit. Ook de samen
stelling van het nieuwe be
stuur heeft weinig probleem
opgeleverd. De KVP mag er
drie leverenARP en CHU elk
twee en ter completering ko
men er nog twee rechtstreekse
CD A-leden bij.
Het enige probleempje was ei
genlijk wat men met hel
CDJA,de jongerenvereniging
van het CDA, aan moest. Ten
slotte kregen ook zij een be
st uursplaats toebedeeld op
voorwaarde dat die man of
vrouw ook CDA-lid wordt. Nu
is niet iedereen bijster enthou
siast over de aanwezigheid
van de jongeren, want - zoals
een KVP-bestuurshd deze
week constateerde - de AR-
jongeren maken nogal eens
vreemde sprongen.
Toch gaat het slechts om een
kleinigheidje wanneer dat
wordt vergeleken met het ge
kissebis rond de zetelverde
ling bij de raadsverkiezingen
die in 1982 worden gehouden.
Want er waren drie avond
vullende vergaderingen voor
nodig alvorens er een zodanig
schema op papier stond, dat
zowel de kool als de geit kon
den worden gespaard.
Het KVP-bestuur vertelde de
leden deze week dat met name
in ARP- en CHU-kring nogal
wat weerstanden bestonden
om de hele partijtraditie,
maar direct helemaal over
boord te gooien. Bovendien
signaleerde men in die krin
gen toch een duidelijke angst
dat de oude KVP-ers in het
nieuwe CDA de boventoon
gaan voeren. Daarom werd
precies vastgelegd uit welk
"nest" de eerste twaalf kan
didaten komen.
Behoudt het CDA de huidige elf
leden in de raad dan komen er
straks vier voormalige KVP-
ers, drie oud-CHU-ers, twee
vroegere ARP-ers en twee
rechtstreekse CDA-ers inEen
rekensommetje had het KVP-
bestuur geleerd dat in verge
lijking met de huidige situatie
de eigen partij het meeste wa
ter in de wijn doet. Liever had
men de hele kandidaatstel
ling aan de nieuwe overkoe
pelende CD A-vergadering
overgelatenmaar dat zou een
breekpunt hebben betekend
voor de overige partners.
Zo zal het tot 1986 mogelijk blij
ven, dat wanneer er een CDA-
raadslid moet worden ver
vangen. eerst wordt gekeken
naar de komaf en vervolgens
naar zijn kwaliteiten. En een
extra probleem vormt het feit
dat de huidige fractieleider
Driessen, afkomstig uit het
KV P-nest, in elk geval niet
meer terugkeert in de nieuwe
raad.
PvdA-fractie
Heeft men zich in CDA-kringen
bezig gehouden met de toe
komstige zetelverdeling, bij
de PvdA baart de huidige be
zetting nogal zorgen. Want
hoewel de helft van de rit nog
niet zo lang achter de rug is,
zijn er al vijf raadsleden op
gestapt en heeft de zesde haar
vertrek aangekondigd. In de
eerste drie gevallen ging het
om raadsleden die een ge
meentelijke functie accep
teerden en daarover is in deze
rubriek voldoende gefiloso
feerd.
In de laatste drie gevallen is er
op z'n minst sprake van enige
wrijving. Bij Joyce Hes zelfs
van een openlijke. Reden voor
het PvdA-bestuur om op de
laatste ledenvergadering van
vorige week vrijdag aan te
kondigen dat er toch eens ge
speurd. zal worden naar diep
er liggende oorzaken.
Want voor je het weet zitje in de
staart van het kandida-
tenklassement. En daar staan
bijvoorbeeld mensen als Jo
van der Horst die bij de vorige
selectie een plaatsje kreeg toe
bedeeld in de ogenschijnlijk
onverkiesbare "ere-galenj"
Nu hoeft men bij de PvdA niet
direct dramatisch te doen
over de snelle wisseling van de
wacht, want ook in de vorige
raadsperiode veranderde de
ploeg nogal eens van samen
stelling. En de PvdA is in de
Leidse raad zeker niet de eni
ge fractie waar zo nu en dan
eens een nieuw gezicht op
duikt.
PvdA-fractie(2)
Met het afscheid van Arie Ver
boom verdween deze week de
laatste vertegenwoordiger
van de oude PvdA-garde uit
de raad. Jan van Baaren en
Jo van der horst waren hem al
voorgegaan. De afscheids
woorden die hij sprak waren
niet al te vlijend voor zijn
partijgenoten in de raad.
Gebruikelijk is bij een afscheid
dat men elkaar nog eens over
de bol strijkt.de slechte eigen
schappen wegpoetst en de
goede nog'een extra lik verj
geeftLoco-burgemeester Cees
Waal kweet zich uitstekend
van die taak. Maar Verboom
was met van zins dat voor
beeld te volgen,
's Middags-bij het afscheid van
de ambtenaren - had hij alles
nog binnen de perken gehou
den. 's avonds liet hij de teu
gels lustig vieren.
De PvdA-fractie hoorde het al
lemaal wat beteuterd aan.
Met een zuinig glimlachje
werd er rondgekekenEen blik
in de ogen van: Het is Ar te
maar die het zegt".
Tegelijkertijd was er sprake
van een brok tragiek. Mensen
uit eenzelfde partij, die jaren
samenwerkten. Maar een zo
verschillende t aal spreken.
Aan de ene kant Arie die de
fractie maar een kleuterklas
vindt vol academisch ge-
vormden, zonder contact met
de basis. Aan de andere kant
de fractie die Verboom een
aardige man vindt. Maar te
gelijk ook te weinig meege
groeid met de eigen partij om
nog langer mee te kunnen.
Kraakactie
Leiden onderscheidde zich deze
week niet van vele andere
plaatsen op Koninginnedag.
Op diverse plaatsen werden er
kraakacties uitgevoerd. Maar
in één opzicht nam de Sleutel
stad een unieke plaats in toen
een kraker na afloop van de ac
ties terugkeerde naar zijn
kraakpand, bleek dat inmid
dels te zijn... gekraakt.
L. GLIBBER
Grote drukte gisteravond op de rommelmarkt.
