Strijdbare 1 mei-viering
Gastkolom
Bezetting van Grof
herdacht met hijsen
vlag aan Zijlsingel
Kritiek op Leids
economisch beleid
Begin bouw Holidome
VRIJDAG 2 MEI 1980
Vakbondsbestuurder Dick Ter Wisscha leverde gisteravond op de
1-mei-bijeenkomst felle kritiek op het economisch beleid van de ge
meente Leiden.
Eerder op de avond was in het Ankerpark de vlag gehesen van de
Grofsmederij, ter herinnering aan de bezetting van het inmiddels geslo
ten bedrijf.
j rajr
LEIDEN - De viering: van
de eerste mei is gister
avond in Leiden in een
enigszins gespannen
maar vooral strijdbare
sfeer verlopen. Onder het
motto "één mei samen"
hebben de PvdA, PSP,
PPR, CPN, 1KB, FNV en
LSB gezamenlijk, in een
overvolle stadsgehoor
zaal, de "Dag van de Ar
beid" gevierd.
Ook dit jaar begon de eerste mei
met de herdenking van de bezet
ting van de Koninklijke Neder
landse Grofsmederij (KNG) op
het voormalige fabrieksterrein
aan de Zijlsingel. Op de plaats
waar enkele jaren geleden nog
honderden mensen hun brood
verdienden, bij de fundamenten
van de oude fabriek-schoorsteen,
werd dit jaar voor de tweede maal
de KNG-vlag gehesen door één
van de ex-werknemers van de
"Grof', oud-PvdA-raadslid,
Frans Mentzij. De vlag werd twee
jaar geleden, aan de vooravond
van de eindigende bezetting, aan
de PvdA aangeboden met het
verzoek het vaandel elk jaar te
hijsen als symbool voor het be
houd van werk.
Gesjoemel
LEIDEN - Thomas N. Voight (foto), directeur-eigenaar van de Holi-
day-inn-vestiging in Leiden, heeft gistermiddag de eerste paal geslagen
voor het eerste zogenaamde Holidome in Europa.
In het Holidome, een gebouw met een vloeroppervlakte van tweedui
zend vierkante meter en een unieke dakconstructie, zal een tropische
tuin worden aangelegd, een terras, een beekje met waterval en fontein
en speelruimte voor kinderen. Het geheel zal ongeveer twee miljoen
gulden gaan kosten.
Het eerste Europese Holidome, in de Verenigde Staten zijn er al onge
veer tachtig, zal waarschijnlijk eind dit jaar klaar zijn. Het zal niet
alleen voor hotelgasten maar publiekelijk worden opengesteld.
In een gezamenlijke 1 mei verkla
ring noemde Mentzij de sluiting
van de Grofsmederij een voor
beeld van hoe de Leidse werkge
legenheid wordt opgeofferd aan
kapitalistische belangen. "Ook
andere Leidse bedrijven zijn het
slachtoffer geworden. Na de
"Grof' volgden Clos en Leem
bruggen, Krantz, Boot, en kort
geleden was er nog het gesjoemel
mat Backer en Co", aldus Ment-
zy.
Na het hijsen van "de grofvlag", als
protest tegen de voortgaande af
braak van de werkgelegenheid in
de Leidse regio, toog de menigte
in een demonstratieve optocht
naar de Stadsgehoorzaal voor de
gezamenlijke 1 mei-viering. Mu
ziek was daar van het orkest
"Nieuw Leven". Protesten ston
den in het teken van het behoud
van werk en inkomen. De spre
kers, Dick Ter Wisscha (indus
triebond FNV) en ABVA-be-
stuurder Henk Matters, hekelden
vooral het beleid van het kabinet
Van Agt/Wiegel.
Ter Wisscha noemde de kabinets
leden verdedigers van het kapi
talisme die een weerzinwekken
de politiek voeren waarvan ge
wone mensen de dupe worden.
Volgens Ter Wisscha schept het
huidige kabinet een onheilspel
lend klimaat waarin de woning
nood alsmaar groter wordt, vak
bondsrechten worden aangetast
en de werkgelegenheid verder
wordt afgebroken. Hy riep de
aanwezigen op zich daartegen te
verzetten.
Ander beleid
Henk Matters leverde ook ongezou
ten kritiek op het economische
beleid van het Leids gemeente
bestuur. Volgens de ABVA-be-
stuurder draagt de gemeente te
laat oplossingen aan voor het be
houd van de werkgelegenheid in
Leiden: "Op het moment dat de
werkgelegenheid in gevaar komt
hebben ondernemers hun
problemen al buiten Leiden op
gelost", aldus Mattens. Hij zei te
menen dat de invloed van de
vakbeweging, ook in Leiden, op
slinkse wijze buiten de deur
wordt gehouden. Mattens pleitte
voor een ander beleid waarbij de
vakbeweging meer betrokken
wordt.
Omstreeks half negen werd in de
Stadsgehoorzaal bekend ge
maakt dat de 1 mei - bijeenkomst
in het Leids Vrijetijdscentra was
afgelast uit angst voor het optre
den van knokploegen. Later op
de avond werd een verklaring
voorgelezen waarin fel werd gea
geerd tegen het politiebeleid in
Leiden tijdens de kraakakties
van eergisteren. De staf van het
Leids Vrijetijdscentrum heeft het
gemeentebestuur gevraagd om
de politie andere instructies te
geven dan de huidige waarbij
huiseigenaren en knokploegen
praktisch vrij spel zouden heb
ben.
Rond tien uur werd omgeroepen
dat de krakers van het pand Oude
Singel 170 werden bedreigd door
een knokploeg. De aanwezigen
werd gevraagd de krakers te hulp
te schieten. Direct daarop togen
zeker honderd jonge 1 mei-vier-
ders, waaronder enkelen gewa
pend met stukken hout en ket
tingen, naar genoemd kraak
pand. Het bleek een loos alarm
zodat aan de gespannen situatie
weer snel een einde kwam.
In een inmiddels overvolle Stads
gehoorzaal werd de avond op een
vrolijke en muzikale wijze voort
gezet. Na een optreden van het
cabaret "Virus" bracht het koor
"De Onderste Steen" ondermeer
de "Leegstandsblues" en het lied
"Kraak de Woningnood" ten ge
hore. Het orkest "De Eenheid"
speelde de "Oranjetango". De1
hele avond door was er een in
formatiemarkt waar politieke
partijen en Leidse actiegroepen
zich presenteerden. De viering
van de "Dag van de Arbeid" werd
op 2 mei (in de kleine uurtjes) af
gesloten met een optreden van de
popgroep "Grote Bluf'.
Ruzie met
politieman
LEIDEN - Een 21-jarige Leidse
taxichauffeur heeft gisteravond
om kwart voor acht ruzie gekre
gen met een agent die het verkeer
stond te regelen tijdens de 1-mei
optocht over de Apothekersdijk.
De chauffeur zei tegen de agent, dat
deze beter naar Amsterdam kon
gaan. Met "gepast geweld" is de
man, volgens de politie naar het
bureau vervoerd. Nadat de politie
met hem had gesproken kon hij
weer gaan.
Houseband
In het Leids Vrijetijdscentrum
aan de Breestraat 66 treedt
vanavond alsnog de House
band op. Vorig jaar moest het
optreden worden afgelast we
gens ziekte. Van de groep zijn
inmiddels vier elpees ver
schenen. De Houseband be
staat uit Pieter Gerritse (key
boards, synthesizers), Peter
Smid bas.vocalsHarry
Hardholt (guitars, vocals),
David Weiss (drums) en Lisa
Schulte-Nordholt (lead vo
cals). Het concert van het
voormalige Paradiso-huis-
orkest begint om 9 uur en de
toegangsprijs bedraagt zes
gulden.
Islamitisch
Naar aanleiding van de film
"De dood van een prinses''
geeft dr. P. S. van Konings
veld vanavond een toelichting
op het Islamitisch strafrecht.
Aan de orde komen onder an
dere ontucht, overspel .moord,
diefstal etc. Daarbij zullen
fragmenten van de film wor
den vertoond. De lezing wordt
georganiseerd door de Werk
groep Midden-Oosten in zaal
2 van het pand Stationsplein
2. De bijeenkomst begint om
half acht en is gratis toegan
kelijk.
Salon 0
In Salon O aan de Herengracht
45 wordt het komende week
einde het volgende program
ma gepresenteerd: een video
verslag van het Vlaams Na
tionaal Zangfeest van het af
gelopen weekeinde. Verder is
er de installatie van Aqua-
Long Printemps. Het is een
bassin waarin takjes drijven
en is opgezet door de kunste
naar Richard Long, die be
kend is door zijn geometrische
figuren. Vorig jaar exposeer
de hij in het Eindhovense Van
Abbemuseum.
Filmhuis
In het Filmhuis van het Leids
Vrijetijdscentrum aan de
Breestraat 66 draait van
avond om half twaalf de
nachtfilm "In einem Jahr met
13 Monden" van de Duitse re
gisseur Rainer Fassbinder.
Hoofdpersoon is een onge
wenste zoon die zich in Cas
ablanca tot vrouw laat opere
ren. Fassbinder schetst de
langzame ondergang van de
ze persoon. De film begint om
half twaalf en de entreeprijs
bedraagt f5 £0.
Wandeltocht
De wandelsportvereniging
Zuid-West organiseert op za
terdag 3 en zondag 4 mei voor
de tiende maal de Zuid-West
wandeltocht. Er wordt gestart
bij het voetbalterrein van
VTL aan de Voorschoterweg.
Er kan tussen 9 en 14 uur be
gonnen worden aan de vol
gende afstanden 5, 10,15, 20
en 40 kilometer. Het inschrijf
geld bedraagt f2.50 per per
soon en de deelnemers ont
vangen een medaille met een
ajbeelding van Koningin
Beatrix.
Klein Matilo
Morgen wordt er van 11 tot 16
uur een bazaar gehouden van
de bejaardenhandwerkclub
in Klein Matilo aan de Zaan-
straat 126. Tijdens de bazaar
worden voorwerpen verkocht
die het afgelopen half jaar
door de bejaarden zijn ge
maakt.
Bovendien organiseert de Stich
ting Meerburg morgenmid
dag een prestatieloop over de
volgende afstanden: 2 Vz, 5 en
7 kilometer. De start is om elf
uur 's ochtends bij Klein Ma
tilo. Het inschrijfgeld voor
kinderen is f130 en voor vol
wassenen f3.-. Deelnemers
krijgen na afloop een erelint.
Drumband "Matilo" zorgt
voor de muzikale omlijsting.
Ten slotte wordt er in Klein Ma
tilo morgen een rommelmarkt
gehouden. De markt is ge
opend van 11 tot 18 uur en
eventueel ook op zondag van
13 tot 17 uur.
Excursie
De Vereniging Oud-I^eiden or
ganiseert morgen een excur
sie naar Den HaagHet ligt in
de bedoeling bezoeken te
brengen aan het Museum
Meermanno Westreenianum
aan de Prinsengracht en aan
het Kostuummuseum aan de
VijverbergDeelnemers ver
trekken vanaf het Leidse sta
tionmet de trein van 934 uur.
Aanmeldingen via telefoon-
r 071-121418.
Augustinus
Morgen organiseert de jonge
renvereniging "Augustinus"
een feest rond het thema "kra
ken". Er is een film over de
wöningnood in Nederland en
er worden videobanden ge
draaid van de actie in de
Vondelstraat in Amsterdam.
De Leidse Kraakbond is voor
een uiteenzetting aanwezig
en het politieke vormingsto
neel GLTwee speelt het stuk
"Breekijzers" handelend over
problemen waarmee woning
zoekende jongeren te maken
krijgen. Na afloop speelt de
Haagse formatie "Plack-
band" en is er een swingende
disco. De activiteiten begin
nen om acht uur in het gebouw
Rapenburg 24.
Hot House
Op de jazz-zolder "Hot House"
aan de Breestraat 66 treedt
morgenavond de groep "Lazy
Bird" op. Het is een uit zes
musici bestaande formatie
die moderne jazz met Latijn-
samerikaanse invloeden ten
gehore brengt. De leden van
de groep zijn: Rob Tichelaar
(trompet), Enno Spaander
man tenorsax), Alex Philipse
(keybords), Ferry Meininger
(bas), Arnout Gerritsen
(drums) en Steve Boston (per
cussie). Het concert begint om
tien uur.
Prestatieloop
De atletiekvereniging "De Ba
taven-Leiden" organiseert
zondagochtend een presta
tieloop. De start is om twaalf
uur bij de ijshal aan de Von
dellaan. De afstanden zijn 4
en 8 kilometer. Het inschrijf
geld bedraagt respectievelijk
f2.50 en f3.50. Voor iedere
deelnemer die de tocht heeft
volbracht is er een herinne
ring smedaille. Voor nadere
inlichtingen: tel. 071-214195.
Bazaar
In het clubhuis "De Klinker"
aan de Berlagestraat wordt
maandag 5 mei een bazaar
gehouden. Tot de activiteiten
die er aanwezig zijn behoren
onder andere een rad van
avontuur en een schiettent. De
bazaar is geopend van 10 tot
21 uur.
Morschwijck
Op 10 mei is het vijfjaar geleden
dat clubhuis Morschwijk aan
de Topaaslaan werd geopend.
De staf en vrijwilligers van
het clubhuis hebben daarom
voor de maand mei een
feestelijk programma samen
gesteld. Zo is er morgenmid
dag een kindercircus voor
jongens en meisjes van 4 tot 12
jaar. Aanvang 2 uur. Dins
dag is er een wedstrijd hoe-
veel-gaan-er-in-een-lelijke-
eend. Deelname staat open
voor wijkbewoners die ouder
zijn dan veertien jaar. De
wedstrijd begint om 7 uur 's
avonds.
Tegen fascisme
In het Leidse Volkshuis aan de
Apothekersdijk wordt mor
gen een manifestatie gehou
den onder het motto "Jonge
ren tegen fascisme". Van 12
uur 's middags tot 12 uur 's
nachts is er een programma
met optredens van diverse
groepen, informatie en film.
Tot de groepen die optreden
behoren: Koko Jam M, caba
ret "Oud West". d'Onderste
SteenPyama,Nota Bene, Rob
en Wim van de Meeberg en
Jong Oranje.
t Breehuys aan de Breestraat
organiseert op zondag 4 mei
van 9 uur 's avonds tot 3 uur 's
nachts een filmnacht getiteld
"Filmnacht, veraf en dicht
bij". Onder meer worden
films vertoond van Bertoluc-
ci, Lindsay Andersen en Gos-
ta Gavras.
Door
Hilda Passchier,
oud lid van de
Leidse raad
Nog steeds geen nieuwe burge
meester in Leiden. Blijkbaar
wél een nieuw politie beleid,
hoe kan dat? Een pand op de
Oude Singel dat al een hele
tijd leeg staat, wordt deze
week gekraakt.
De politie assisteert een parti
culiere knokploeg bij het weg
halen van de versperringen in
het gekraakte huis. Ook heeft
de politie de beschikking over
twee honden waarvan er één
zo afgericht is dat hij bijt
waar hij bijten kan, hetgeen
verschillende mensen goed
gemerkt hebben, een meisje
kwam zelfs in het ziekenhuis
terecht voor een hechting-
De hond is in onze stad een po
pulaire huisvriend, kijk maar
naar al die poep in park en op
straat.
Tegenwoordig worden ze ook
door de gemeente gebruikt bij
het beveiligen van panden via
de particuliere bewakings
dienst én worden ze nu ingezet
tegen mensen die niet wilden
knokken, of de politie wilden
pesten, doch "slechts" de
schandalige leegstand in onze
stad aan de kaak wilden stel
len.
Waarschijnlijk zal de politie
niet over al haar doen en laten
vooraf overleg plegen met de
burgemeester, die hoofd van
de politie is. In verband met te
verwachten kraakakties rond
30 april zullen echter zeker
vooraf afspraken gemaakt
zijn over het te voeren politie
beleid.
Het lijkt dan ook voor de hand
liggend, dat loco-burgemees-
ter Waal verantwoordelijk
gesteld moet worden voor het
inzetten van honden tegen
over krakers en publiek. Wie
tikt hem hiervoor op de vin
gers en hoe voorkomt men
meer van dit soort hondse op
tredens?
Je vraagt je af wie ooit verzon
nen heeft dat bijtende honden
bij kunnen dragen tot het op
lossen van problemen rond
woningnood en leegstand.
"Kraken is toch ook geen op
lossing voor de woningnood"
hoor je wel zeggen. Nee, na
tuurlijk is kraken alleen geen
oplossing. Zolang er woning
nood en leegstand is, zal kra
ken noodzakelijk zijn om aan
te tonen dat onze samenleving
het recht op goed wonen voor
iedereen nog steeds niet ge
realiseerd heeft.
Vergeleken bij de rellen in Am
sterdam, lijkt een voorval op
30 april in Leiden in het niet te
vallen. Toch zou het een ern
stige fout zijn om dit soort
voorvallen, ondergeschikt te
maken aan een onbehaaglijk
gevoel over de uit de hand ge
lopen situatie in de hoofdstad
Leiden is geen hoofdstad. Hier is
niet een oorlogssfeer ontstaan
door voortdurend helikopter-
geronk en massale politie-
aanwezigheid, vanwege een
gebeurtenis waar het stadsbe
stuur weinig greep op had.
Het gebruiken van onnodig ge
weld mag nooit gebagatelli
seerd worden. De gekozen po
litieke vertegenwoordigers
moeten daarom voortdurend
attent zijn op handelswijzen,
die eerder geweld oproepen in
plaats van het te vooTkomen.
Iemand die altijd heel kritisch
en vol vragen zat over het be
leid van de plaatselijke poli
tie, Joyce Hes, gaat helaas
binnenkort de raad verlaten.
Joyce was een van de fractiele
den die indertijd tegen de
PvdA-WD-coalitie heeft ge
stemd. In de PvdA, waar al
lerlei soorten mensen in zitten,
behoorde zij tot de linker
vleugel.
e nam consequent een progres
sief standpunt in in zaken
waar zij verantwoordelijk
voor was, zoals gezondheids
zorg, politiebeleid, bestuurs
commissie Endegeest; op een
manier waaruit bleek dat ze
echt betrokken was, én wist
ze zich druk maak
te.
Ze ondervond dan ook moeilijk
heden in haar fractie, als in
het college met de VVD een
meer gematigder koers was
afgesproken. Het is geen inci
dent dat Joyce Hes de raad
verlaat. Het is een feit dat zij
mee zal spelen bij het toekom
stig bestuur van de stad, na
1982. Welke koers gaat Lei-
dens grootste partij varen
wordt de verhouding met de
VVD voortgezet, óf wil men
moeite doen om een linkser
stadsbestuur van de grond te
krijgen?
Hoe lang houden fractie-leden
als Henriëtte van Dongen en
Nelleke Kessen - die het pro
gressieve gezicht van de PvdA
bepalen - het nog vol in deze
uitputtingsslag? Voor het
eerst heeft de arbeidersbewe
ging in leiden dit jaar 1 mei
samen gevierd in Leiden.
Hoeveel gezamenlijke 1 mei-vie
ringen moeten er nog volgen
voordat de samenwerking in
de praktiese politiek van al
ledag beter zal lukken?